تحقیق حماس (docx) 24 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 24 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
حماس
انگیزه ها و اهداف
جنبش مقاومت اسلامی خود را در زمانی می بیند که (تعالیم) اسلام از زندگی حذف شده است و به همین سبب معیارها و مفاهیم دگرگون شده و ارزش ها تغییر یافته و اشرار بر دنیا مسلط شده اند و ستم و تاریکی بر جهان سایه افکنده است و بزدلان به لباس شیران درآمده اند و سرزمین های مختلف غصب گردیده و مردم از آنجا کوچانده و آواره شده و در نقاط مختلف غصب گردیده و مردم از آنجا کوچانده و آواره شده و در نقاط مختلف زمین پراکنده و پناهنده شده اند و دولت حق از میان رفته و جایش را دولت باطل گرفته است و هیچ چیز در جای صحیح خود قرار ندارد. آری، این گونه است که هر گاه اسلام از صحنه بیرون رود همه چیز دگرگون می شود و این همان انگیزه است.
اهداف
به پایین کشیدن پرچم باطل، سیطره بر آن و بیرون راندنش، جهت برقراری حاکمیت حق و باز ستاندن سرزمین های غصب و اشغال شده و پخش اذان از سر گلدسته های مساجد به منظور اعلام تأسیس دولت اسلامی به منظور بازگشت مردم (آواره) به دیار و کاشانه خود و بازگرداندن همه چیز به جای صحیح خود، هدف ماست و خداوند متعال تنها یار و یاور حقیقی است.
«و لو لا دفع الله الناس بعضهم ببعض لفسدت الارض و لکن الله ذو فضل علی العالمین» «و اگر خداوند برخی از مردم را به وسیله برخی دیگر دفع نکند، فساد زمین را فرا می گیرد، ولی خداوند نسبت به جهانیان لطف و احسان دارد.»
جنبش مقاومت اسلامی در ادامه طی طریق خود، با تمامی توان از همه مستضعفان حمایت و از همه ستمدیدگان پشتیبانی می کند و از هیچ تلاشی برای احقاق حق و نابودی باطل با گفتار و عمل در هر جایی که امکان دسترسی به آن وجود داشته باشد، فروگذار نیست.
اساس نامه یا میثاق نامه حماس
از آنجایی که یکی از منابع اصلی در تشخیص ایدئولوژی و شناخت اهداف یک سازمان و گروه اساسنامه آن است، نگاهی به اساسنامه حماس می اندازیم. نگاهی گذرا به این اساسنامه نشان می دهد که این گروه اسلام گرا و دارای ماهیتی اسلامی است.
یک سال بعد از اعلام موجودیت حماس، اساسنامه این جنبش در تاریخ اول محرم 1409 برابر با 18 اگوست 1988 تدوین شد. اساسنامه حماس با یک مقدمه و پنج فصل و یک خاتمه، دارای 36 ماده است. مقدمه این اساسنامه که با آیات 110 تا 112 سوره آل عمران شروع می شود، پس از نقل سخنانی از حسن البنا و شیخ امجد الزهاوی و درود فرستادن بر پیامبر اسلام (ص)، خطاب به عموم مردم هدف کلی از این اساسنامه را اعلام می کند. سپس در فصل اول، ماهیت جنبش را در هشت ماده و در فصل دوم، اهداف آن را در دو ماده بیان می کند. در فصل سوم طی دوازده ماده به بیان استراتژی و ابزارهای مورد استفاده جنبش می پردازد و در فصل چهارم دیدگاههای حماس نسبت به سایر طرف های درگیر در صحنه فلسطین، جهان اسلام و جهان عرب را در ده ماده اعلام می کند. فصل پنجم، به قضاوت تاریخ نسبت به مسئله فلسطین و مسئولیت مسلمانان در خصوص آن پرداخته و در خاتمه نیز یک ماده با تاکید مجدد بر ماهیت اسلامی حماس آورده شده است.
مجموعا در این اساسنامه به 43 آیه از 33 سوره قرآن کریم استناد شده است. به عبارت دیگر، در هر ماده ای از آن به یک آیه از قرآن استناد شده و در متن آورده شده است.
ماده یکم این اساسنامه به طور کاملا واضح بیان می دارد که اسلام راه روشن حماس است و همه افکار و دیدگاههای آن نسبت به زندگی و انسان برگرفته از اسلام است. ماده دوم، حماس را جزئی از مجموعه اخوان المسلمین اعلام می کند. در فصل دوم نیز هدف از تاسیس حماس مبارزه با ظلم و ستم، احقاق حق و ابطال و احیای حکومت وشریعت اسلامی اعلام شده است. در واقع، در این فصل اساسنامه که برای بیان اهداف آورده شده، هیچ اشاره ای به آزادی فلسطین نشده و مبارزه برای آن را جزئی از مبارزه کلی حق و باطل به حساب آورده است.
وجود شعار لا اله الا ا... و محمد رسول ا... در آرم این جنبش نیز تاکیدی د یگر بر اسلامی بودن آن است. تکیه بر اصول اسلامی در راه مبارزه برای آزادی فلسطین از سوی حماس، بنابر آنچه در اساسنامه آن آمده، در مقایسه با اساسنامه سازمان آزادی بخش فلسطین که کوچک ترین اشاره ای به دین و اسلامی بودن قضیه فلسطین نکرده، بسیار قابل توجه است.
در میثاقیه حماس تصریح شده است: حرکت مقاومت اسلامی یکی از جناحهای اخوان المسلمین بوده و حرکت اخوان المسلمین یک سازمان جهانی می باشد.
همچنین در همین میثاقیه آمده است: حرکت مقاومت اسلامی یک حرکت متمایز فلسطینی است که ولایت را از آن خدا می داند و اسلام را برنامه زندگی و خط مشی خود به حساب می آورد. این جنبش می کوشد پرچم ا... را در هر وجب از خاک فلسطین به اهتزاز در آورد.
روش های جنبش حماس برای دستیابی به هدفهای استراتژیک
جنبش حماس برای دستیابی به هدفهای استراتژیک، مرحله و آنی خود از ابزارها و روشهای متنوعی بهره گرفت. مهمترین این روشها به صورت زیر دسته بندی می شود:
1- بسیج مردم در مساجد
جنبش حماس به مثابه یک نیروی اعتقادی محل عبادت مسلمانان یعنی جایگاه مسجد را مورد توجه جدی قرار داد. این مسئله هنگامی مورد توجه قرار می گیرد که یک جنبش آزادیبخش با گرایش اسلامی هدف خود را حول تربیت نسلها حول آموزه های دینی متمرکز کند. برگزاری آیینهای دینی و مطالعه آگاهانه قران و سنت پیامبر یکی از روشهای تقویت روح مقاومت تلقی می شود.
نهاد مسجد یکی از ابزارهای مهم جنبش حماس در ترویج اصول خود در راه دستیابی به هدفهای اعلام شده است. مسجد جایگاه وعظ، ارشاد و بسیج سیاسی، عقیدتی و جهادی است. وضعیت و جایگاه مسجد به گونه ای است که از امکان گردآوری مردم در پنج نوبت روز (اوقات نماز) برخوردار است. در این نهاد انسانها آموزشهای گوناگونی می بینند که مقاومت در برابر اشغالگران به مثابه یک تکلیف دینی یکی از آنهاست. در نتیجه مسجد وسیله ای برای پرورش نسلها و پاکسازی درون آنها و نیز وسیله ای برای جذب شمار زیادی از مومنان و پیروان دین محسوب می شود. فضای مسجد می تواند پیروان اسلام را حول نقاط مشترک متحد کرده و آنها را برای انضمام به نیروی اسلامی مقاوم علیه اشغالگران (یا حداقل حمایت از آن) آماده کند. دست اندرکاران بسیج مردم به مدت طولانی به این روشها عادت کردند.
به همین خاطر «مسجد از مهمترین ساز و کارهای فعالیت اجتماعی و سیاسی جنبش حماس بوده است، زیرا به نقطه تجمع و نیروی محرکه مردم برای انجام فعالیتهای گوناگون اجتماعی علاوه بر جایگاه عبادت و نیایش تبدیل شد.»
2- فعالیت سیاسی و تبلیغاتی
در واقع فعالیت سیاسی جنبش حماس ادامه و شکل بهبود یافته روشهایی است که جماعت اخوان المسلمین در گذشته آن را به کار گرفته بود. جنبش حماس این فعالیت را در شکل برگزاری میز گردها و تجمع سیاسی و نمایشگاههای اسلامی بویژه در دانشگاههای فلسطین تداوم بخشید. حماس به انتشار بیانیه، جزوه و به برگزاری مراسم یادبود و بزرگداشت شهدا و فعالیتهای اسلامی و برگزاری تظاهرات و تجمع اعتراض آمیز از قبیل تحصن همت گمارد. دانشگاهها یکی از مهمترین جایگاههای فعالیت سیاسی و تبلیغاتی حماس بویژه در سالهای اولیه انتقاضه (1990-1987) و پیش از آن به شمار می رفت. این خط مشی حماس در مرحله ای دنبال می شد که فعالیت سیاسی این جنبش به قلمرو برقراری مناسبات سیاسی محلی، منطقه ای و بین المللی منتقل نشده بود.
الف- اعلامیه ها
صدور بیانیه در آغاز وقوع انتقاضه مهمترین وسیله حماس در بسیج توده های مردم بود. این اقدام نقش برجسته ای در فرهنگ سازی و هدایت و گسترش روح مقاومت و تقویت اراده ملی برای مقابله با اشغالگران ایفا کرد... همچنین صدور بیانیه هایی پیاپی موجب شد ارتباط میان حماس و مردم و اعتماد متقابل تحکیم یابد. این امر همچنین موجب شد تا حرکتهای خودجوش مردم از انضباط و پیروی از اصول مورد قبول همگان محروم نشود. در اهمیت صدور بیانیه ها در جریان انتقاضه همین کافی است که شائول مشعال استاد علوم سیاسی دانشگاه تل آویو و یویان آهارونی انتقاضه را «جنگ بیانیه ها» توصیف کردند.
اهمیت بیانیه ها را زمانی درک می کنیم که بدانیم از یک سو جنبش حماس فقط از طریق بیانیه موجودیت خود را اعلام کرد و از سوی دیگر همین بیانیه ها در واقع سخنگوی رسمی جنبش حماس طی سالهای انتقاضه و بازتاب دهنده جنبه های گوناگون فعالیت سیاسی نیروهای فلسطینی بوده است.
ب- انتخابات سندیکایی و صنفی
جنبش حماس به منظور جلب حمایت مردم فلسطین نسبت به دیدگاه خود در قبال مسئله فلسطین، تلاش کرد در همه انتخابات سندیکاها و اصناف مشارکت کند. این یکی از روشهای مهم حماس در چارچوب فعالیتهای سیاسی مناطق کرانه باختری و نوار غزه به شمار می رود. جنبش حماس به طور کلی موفق شد 35 تا 50 درصد آرای انتخابات عرصه های گوناگون را به نامزدهای خود اختصاص دهد.
ج- اتحادها و مناسبات سیاسی خارجی
مشارکت در فرمول نیروهای فلسطینی مخالف اجلاس مادرید و قرارداد اوسلو حلقه ای از زنجیره فعالیت سیاسی حماس در عرصه خارجی بوده است. «زیرا جنبش حماس در اوایل شروع انتقاضه به ریشه دوانی در درون جامعه فلسطین نیاز داشت. درست به همین دلیل و همان طور که دکتر موسی ابو مرزوق می گوید، سخن گفتن با افکار عمومی فلسطین در شکل صدور اطلاعیه و بیانیه افزایش یافت و پس از نفوذ جنبش در ساختار جامعه فلسطین و دستیابی به جایگاهی غیر قابل چشم پوشی در معادله داخلی، حماس تصمیم گرفت به محیط خارجی و برقراری روابط سیاسی با جهان خارج برای شناساندن خود به دیگران راه یابد. بدین ترتیب حرکت سیاسی و تبلیغاتی حماس در کشورهای پیرامونی آغاز شد تا موجودیت خود را در جهان عرب و اسلام تحکیم کرده و فضای این مناطق را برای حمایت از مسئله فلسطین فعال کند. از سال 1990 سخنگویان و نمایندگان رسمی حماس در برخی کشورها همراه با گشایش دفاتر رسمی در برخی کشورهای عربی و اسلامی مستقر شدند. این اقدام موجب شد جنبش حماس از فعالیت زیرزمینی سیاسی و نظامی در سرزمینهای اشغالی خارج شده و به قلمروهای وسیع برای ترویج برنامه سیاسی خود در مقاومت علیه اشغالگران و شاید برای رقابت با سازمان آزادی بخش فلسطین که از اصل مقاومت به سوی سازش سیاسی (با اسرائیل) عقب نشینی کرده بود، راه یابد.»
پس از آن برقراری ارتباط مستقیم با دیپلماتهای برخی کشورهای غربی و سفرای آنها در چارچوب سیاستهای حماس برای گسترش کانالهای ارتباطی در روابط خارجی با همه کشورهای جهان و محافل رسمی و غیر رسمی آنها صورت گرفت. جنبش حماس در آغاز به تقویت مناسبات خود با نیروهای گوناگون فلسطینی همت گماشت و سپس به سوی کشورهای عربی و اسلامی به منظور روشن کردن مواضع و هدفهای خود برای همه کشورهای جهان و نهادهای بین المللی حرکت کرد.
سوم- شبکه نهادها
جنبش حماس جنبش اسلامی است که جنبه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زندگی انسان را مورد توجه قرار می دهد. در نتیجه این جنبش در قبال موضوع بنای جامعه تحت اشغال خود مسئولیت دارد، بویژه آنکه «اشغال و بی تفاوتی دو روی سکه اند.»
جنبش حماس نهادهای اجتماعی، نیکوکاری و آموزشی و اقتصادی اخوان المسلمین را فعال کرده و آنها را به خدمت مردم فلسطین سوق داده فعالیت این نهادها نقش مهمی در کاهش فشارهای ناشی از مقاومت مردم فلسطین (ممنوعیت رفت و آمد، بستن مناطق کرانه باختری و نوار غزه) ایفا کرد.
«نهادهای ساختاری و حمایتی جنبش حماس چه نهادهای بهزیستی و چه آموزشی (مهدکودک ها، مدارس و دانشگاهها) گامهای مهمی در راه جایگزینی نهادهای ملی بوده است. مضافا بر این نهادهایی از این قبیل به لحاظ مالی کمک بسیار زیادی به جنبش حماس کرد تا مدیریت این نهادها و کارآمدی آن را بالا برده و برنامه مقاومت جویانانه خود را تداوم بخشد.»
چهارم- مقاومت مدنی
حفظ ابزارهای سنتی انتقاضه و نقش آن برای جنبش حماس و دیگر نیروهای فلسطینی اهمیت داشت. سنگ پرانی با دست یا تیرکمان یا سنگ قلاب و آتش زدن لاستیکهای اتومبیل و ایجاد موانع و کاشت میخها در راههای مواصلاتی اسراییل بخشی از رویاروییهای خودجوش مردم محسوب می شود.
از سوی دیگر اعتصابها در کنار دیگر روشهای مقاومت مدنی (تظاهرات، نافرمانی مدنی، اعتراضها و مخالفت با هرگونه همکاری) در برنامه جنبش مقاومت حماس اهمیت فراوانی داشت، زیرا اعتصابها ابزاری بود که تجربه انسانی به مثابه ابراز مخالفت یا مقاومت بدان دست یافته و با هدف تضعیف منافع اقتصادی طرف مقابل و افزایش هزینه های آن به کار گرفته می شد.
جنبش حماس از اواخر نخستین سال انتقاضه امکان پیدا کرد که به صورت مستقل مردم را در کرانه باختری و نوار غزه دعوت به اعتصاب سراسری کند. مردم به طور کلی به این دعوتها پاسخ مثبت می دادند و به صورت فعال در آن شرکت می کردند. این چیزی بود که بسیاری از سازمانهای فلسطینی قادر به انجام آن نبودند. موفقیت برگزاری اعتصابهای سراسری می توانست نشانه ای از پایگاه وسیع نیروی برگزارکننده در میان مردم باشد.
پنجم- عملیات نظامی
که شامل چند مرحله می باشد.
1- مرحله مقاومت مدنی مردم از طریق سنگ پرانی، سوزاندن لاستیک خودروها و برگزاری اعتصاب و تحصن سراسری و تحریم کالاهای اسراییلی و نیز ممانعت از انتقال کارگران فلسطینی به وسیله خودروهای اسراییلی و ...
2- مرحله جنگ چاقوها- این مرحله از ماههای پایانی سال سوم و آغاز سال چهارم انتقاضه و به صورت طبیعی و در اثر شدت یافتن اقدامات سرکوبگرانه اشغالگران علیه مردم فلسطین آغاز شد. در این مرحله شمار شهدا و زخمیهای فلسطینی روبه افزایش گذارد... همچنین عقب نشینی برخی سازمانهای فلسطینی در عرصه انتقاضه موجب پیدایش مرحله مقاومت مردم با سلاحهای سرد یا «جنگ چاقوها» شد که در واقع پس از کاهش پدیده مشارکت مردم در انتقاضه به وقوع پیوست. این امر موجب شد آن که رهبران فلسطینی در جست و جوی راهی برای انتقال به فاز عملیات کیفی باشند. در این میان «جنگ چاقوها» از ابزارهیای بود که به جای اتکا به مشارکت انبوه مردم، به گروههای محدودی از مبارزان نیاز داشت.
3- مقاومت مسلحانه- جنبش حماس پس از مشارکت در روند رویاروییهای مردمی و فرماندهی «جنگ چاقوها»، عملیات نظامی را بهبود بخشید و آن را به عملیات کیفی ارتقا داد. در واقع آنچه گردان های عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس، در ژانویه 1992 انجام داد یکی از نتایج انتقاضه بود، زیرا با طولانی شدن سالهای انتقاضه، به نظر می رسد نیاز به کاستن فعالیتهای کلی انتقاضه و انتقال به مرحله ساماندهی عملیات کیفی به منظور کاهش فشارهای اقتصادی و اجتماعی و نیز جلوگیری از ادامه تعطیلی مراکز آموزشی و خدماتی، مطرح شد.
از سوی دیگر افزایش عملیات «واحدهای ویژه اسرائیل» در پیگرد و ترور هسته ای فعال انتقاضه به نوبه خود نقش مهمی در تسریع عملیات نظامی سازماندهی شده جنبش حماس ایفا کرد، زیرا این اقدام از یک سو پشتوانه مهمی برای انتقاضه محسوب می شد و از سوی دیگر می توانست در رویارویی با اقدامات خشونت بار اسرائیل، موازنه نسبی برقرار کند.
نقش و موقعیت جنبش حماس پس از هر عملیات گردان های مسلح عزالدین قسام در صفوف فلسطینیها تقویت می شد. واکنش مثبت مردم فلسطین به جنبش حماس امکان داد کارکرد نظامی خود را متنوع کرده و بهبود بخشد.
وجوب جهان برای آزادی فلسطین
هر گاه دشمنان منطقه ای از سرزمین اسلامی را غصب و اشغال کنند، جهاد بر همه مسلمانان فرض عینی خواهد بود. برای مقابله با اشغال فلسطین به دست یهودی چاره ای جز به اهتزاز درآوردن پرچم جهاد وجود ندارد. این امر هم نیازمند آگاهی اسلامی عموم مردم مسلمان در جای جای مناطق جهان اسلام است، نیز، باید روحیه جهاد را در میان امت اسلامی توسعه داد و با آغاز نبرد علیه دشمنان، به صفوف مجاهدان پیوست.
افزایش آگاهی عمومی نیز نیازمند فعال شدن اندیشمندان و علمای مسلمان و فعالان عرصه های آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت و اصحاب مطبوعات و رسانه ها و عموم اهل فرهنگ به ویژه جوانان و پیران عضو جنبش های اسلامی است. برای این منظور باید تغییراتی پایه ای در نظام آموزشی ایجاد شود و آثار تجاوزات فکری که به دست خاورشناسان و مبشران مسیحی در نظام های آموزشی کشورهای اسلامی نفوذ کرده است، زدوده شود. این متجاوزان پس از آنکه صلاح الدین ایوبی ارتش های صلیبی را از منطقه بیرون رانده بود و صلیبی ها فهمیدند که سرکوب و سیطره بر مسلمانان جز با یورش فکری به آنان و آشفته کردن اندیشه های اسلامی و تخریب وجهه میراث این تمدن و تخریب وجهه تمدن آنان امکان پذیر نیست و پس از آن است که تجاوز نظامی میسر می شود و این تهاجم فکری بود که مقدمات تجاوز استعماری غرب را فراهم کرد و ژنرال آلنبی فرمانده ارتش انگلیس به هنگام ورود به قدس گفت: «امروز جنگ های صلیبی پایان یافت» و یک ژنرال دیگر انگلیسی به نام «گورو» در برابر مقبره صلاح الدین ایستاد و گفت: «آری، صلاح الدین، ما دوباره باز گشته ایم.» استعمار زمینه را برای تقویت تهاجم فرهنگی و فکری و تعمیق ریشه های این تهاجم که همچنان نیز پابرجا مانده است، فراهم کرد و همه این ها زمینه ساز از دست رفتن فلسطین گردید.
می بایست قضیه فلسطین در ذهن و فکر نسل های مسلمانان به عنوان یک قضیه دینی ا حیا گردد و بر این اساس این قضیه حل و فصل شود، زیرا بخشی از مقدسات اسلامی از جمله مسجد مبارک الاقصی که با مسجد الحرام و با اسرا و معراج رسول گرامی اسلام (ص) پیوندی ناگسستنی دارد، در این سرزمین واقع است.
«یک روز جهاد در راه خدا از دنیا و هر آنچه در آن است، بهتر است و جای شمشیر یکی از شماها بهتر از دنیا و همه چیزهایی است که در آن است و رفت و آمد بنده در مسیر جهاد در راه خداوند از آنچه در دنیا و هر آنچه در آن است بهتر است.»
همبستگی اجتماعی حماس
جامعه اسلامی یک جامعه به هم پیوسته است و پیامبر گرامی اسلام (ص) می فرماید: «اشعری ها قوم خوبی هستند که اگر در سفر یا حضر کاری می کنند، آنچه را در اختیار دارند گرد می آورند و سپس به صورت مساوی میان خود تقسیم می کنند. این روحیه اسلامی باید بر همه جوامع مسلمان حاکم شود، جامعه ای که با دشمنی ددمنش و نازیست که میان زن و مرد و کبیر و صغیر تفاوتی قائل نیست، باید به روح و معانی اسلام و تعالیم و آموزه های آن متصف باشد. دشمن ما از روش مجازات دسته جمعی استفاده می کند، میهن و املاک مردم را غصب و اشغال کرده و آنان را در پناهگاه ها و اردوگاه هایشان هم راحت نمی گذارد و از انواع ترفند و عملیات ها مانند «شکستن استخوان» و غیره و با بهانه و بدون بهانه به سوی زنان و کودکان و سالمندان تیراندازی می کند و آنان را هدف قرار می دهد و هزاران نفر را در زندان هایش با وضعیتی اسفناک به اسارت گرفته است، مضاف بر آنکه منازل را تخریب، کودکان را یتیم و احکام جائرانه ای در حق هزاران جوان صادر می کند تا آنان بهترین دوره زندگی خود را که جوانی است در سیاهچال های اسارتگاه های صهیونیستی سپری کنند.
سیاست فاشیستی صهیونیست ها حتی زنان و کودکان را نیز استثنا قرار نمی دهد، زیرا بر اساس افکار و اندیشه های برگرفته از صهیونیسم همه باید از این جنایت ها آسیب ببینند، آنان معیشت مردم را نیز مورد تهاجم قرار داده اند و اموال آنان را غارت و چپاول و شرف آنان را لگدمال کرده اند و با این جنایت های بی شرمانه با مردم حتی بدتر از جنایتکاران جنگی رفتار می کنند، سیاست تبعید از وطن نیز نوعی کشتار است. در برابر این اقدامات و جنایت ها و تجاوزها، همبستگی، اتحاد، انسجام و یکپارچگی میان مردم فلسطین ضروری است و برای مقابله با دشمن صهیونیستی باید متحد بود و چون پیکره ای واحد عمل کرد که اگر عضوی به درد آید، سایر اعضا با تب و درد، بیماری را نشان دهند.
تقدیم کمک های مادی و معنوی به نیازمندان یکی از مظاهر همبستگی اجتماعی است و مشارکت در انجام کارها نیز بخشی دیگر از آن است. اعضای جنبش اسلامی باید منافع عموم مردم را همسان منافع شخصی خود بدانند. آنان باید از هیچ تلاشی برای تحقق منافع عمومی و حفظ و حراست از آن فروگذار نکنند و از هر چیزی که بر آینده نسل ها تاثیر منفی می گذارد یا برای جامعه ای که در آن زندگی می کنند زیانبار باشد، جلوگیری کنند، زیرا این مردم از طیف همین عناصر هستند و آنها نیز از مردمند، قدرت مردم قدرت آنان به شمار می آید و آینده ملت آینده آنان است. اعضای جنبش مقاومت اسلامی باید در غم و شادی مردم با آنان شریک باشند و از خواسته ها و مطالبات آنان حمایت کنند و از هر آنچه منافع و اهداف جنبش اسلامی ومردم را تأمین کند، دفاع کنند. اگر روزی این روحیه بر جامعه ما حاکم شود انس و الفت میان مردم تعمیق می یابد و همکاری و همفکری صورت واقعی می پذیرد و وحدت تثبیت می گردد و صفوف در برابر دشمنان متحدتر و منسجم تر می شود.
جهان شمولی دایره مبارزات فلسطین از دیدگاه حماس
صهیونیسم جهانی و قدرت های استعماری با حرکتی هوشمندانه و برنامه ریزی شده و هدفمند تلاش می کنند که کشورهای عربی را یکی پس از دیگری از دایره درگیری با صهیونیست ها کنار بگذارند تا ملت فلسطین در این مسأله تنها بماند.
صهیونیسم مصر را با امضای توافق ننگین کمپ دیوید عملا و تا حد زیادی از دایره منازعه کنار گذاشت. رژیم صهیونیستی همچنین تلاش می کند که با امضای توافقاتی مشابه با دیگر کشورها، آنها را نیز از دایره درگیری دور سازد.
جنبش مقاومت اسلامی از ملت های عرب و مسلمان می خواهد که مانع اجرای این توطئه پلید شوند و در جهت توجیه عموم مردم بکوشند و عموم مرد را نسبت به خطری که فاصله گرفتن از مبارزه با دشمن صهیونیستی برای همه مسلمانان در بر دارد، آگاه سازند، زیرا امروز فلسطین با این خطر مواجه است و فردا منطقه یا مناطق دیگری با همین خطر مواجه خواهند بود و توطئه صهیونیسم حد و مرزی ندارد و آنان پس از فلسطین قصد دارند طرح شوم «نیل تا فرات» خود را اجرا کنند و هنگامی که منطقه مورد نظر خود را بلعیدند به فکر بلعیدن و توسعه سلطه خود بر دیگر نقاط خواهند افتاد و طرح های آنان در «پرتکل های دانشجویان صهیون» و وضعیت کنونی آنان بهترین دلیل این امر است.
بنابراین دور شدن و خروج از دایره درگیری با صهیونیسم خیانتی بزرگ محسوب می شود و کسانی که به این خیانت دست می زنند، مطرود و ملعون جامعه مسلمانان خواهند بود. «و من یولهم یومئذ دبره الا متحرفا لقتال او متحیزا الی فئه فقد باء بغضب من ا... و ماواه جهنم و بئس المصیر» (انفال / 16)
«هر کس در آن هنگام بدانان پشت کند و فرار نماید مگر برای تاکتیک جنگی یا پیوستن به دسته ای گرفتار خشم خدا خواهد شد و جایگاه او دوزخ خواهد بود و دوزخ بدترین جایگاه است.»
به همین سبب باید همه نیروها و توانایی ها برای مقابله با این تجاوز وحشیانه و ددمنشانه بسیج گردند و در غیر این صورت سرزمین های اسلامی از دست خواهند رفت، ساکنان آنها آواره خواهند شد و فساد در زمین گسترش خواهد یافت و همه ارزش های دینی نابود خواهد شد و هر انسانی باید بداند که در برابر خداوند متعال مسئول است. «فمن یعمل مثقال ذره خیرا یره و من یعمل مثقال ذره شرا یره» (الزلزله/ 7-8) «پس هر کس که به اندازه یک خردل کار نیک انجام دهد (پاداش) آن را خواهد دید و هر کس که به اندازه یک خردل کار بد انجام دهد (پادافره) آن را خواهد دید.»
در نبرد با صهیونیسم جهانی، جنبش مقاومت اسلامی خود را رأس پیکان یا خط مقدم جبهه نبرد می داند و در تلاش است تا همه فعالیت ها و تلاش های فعالان عرصه فلسطین را در خود گرد آورد و پس از آن باید از سوی جهان اسلام و جهان عرب گام های دیگری در این مسیر برداشته شود، زیرا فردا مسئولیت مقابله با توسعه طلبی یهودیان آن تجار جنگ ها، بر عهده جهان اسلام و جهان عرب است.
ویرانگر تاتارها که می توانست همه تمدن بشری را نابود کند، به دقت می نگرد و از آن درس عبرت می گیرد، زیرا تجاوز و تهاجم امروزی صهیونیست ها پس از آن تجاوزات و تهاجمات صلیبی غربی ها و یورش تاتارهای شرقی تبار صورت گرفته است و همان گونه که مسلمانان با آن تهاجم ها مقابله کردند و اقداماتی برای دفع آن انجام دادند و عاقبت آنان را شکست دادند، این بار نیز می توانند با این تهاجم صهیونیستی مقابله کرده و متجاوزان را دفع کنند و آنان را شکست دهند و این امر بر خداوند متعال دشوار نیست، اگر مسلمانان نیت ها را خالص و عزم و اراده خود را تقویت کنند و از تجربه های گذشته بهره بگیرند و اثرات تجاوز فکری را بررسی کنند و روش های گذشتگان خود را در پیش گیرند.
اعضای جنبش مقاومت اسلامی سربازند.
جنبش مقاومت اسلامی حماس در ادامه راه خود یک بار دیگر به همه فلسطینیان و ملت های عربی و اسلامی تاکید می کند که این جنبش در پی کسب شهرت برای خود یا کسب منافع مادی یا جایگاه اجتماعی برای خود نیست و دشمن یا رقیب هیچ یک از فرزندان ملت فلسطین نیست و درصدد گرفتن جایگاه هیچ یک از آنان نیز نیست. این جنبش همچنین دشمن هیچ یک از مسلمانان یا غیر مسلمانانی که از در صلح با و به طور مسلم خدا یاری می دهد کسانی را که او را یاری دهند. خداوند نیرومند و چیره است.
حمایت های حماس
هدایت و آموزش شاخه نظامی جنبش حماس در درون سرزمین های فلسطینی انجام می گیرد. در گذشته، مبارزه در مرزها انجام می گرفت و کمک ها از کشورهای همسایه دریافت می شد و از طریق حزب ا... و خود حزب ا... کمکهای بسیاری دریافت می نمودیم. اما این مساله متعلق به یک دوره ای بود و سپری شد. در نتیجه، مقاومت به داخل محدود شد و این شرایط جدید ما را به همکاری با نیروهای خارجی در ابعاد سیاسی و تبلیغاتی ملزم می سازد... ما شیوه توسعه و مراوده با همگان را در امت عربی و اسلامی برگزیده ایم.
طرح حماس برای اتحاد گروه ها
ما در طرح خودمان اعلام کرده ایم که بر وحدت موضع فلسطین کاملا پایبند هستیم، و اشاره کرده ایم که چارچوب های فعلی بیانگر موضع سیاسی فلسطین نیست. ما خواستار شده ایم که یک مرجع عالی فلسطینی برای یک مدت محدود مورد توافق تشکیل گردد و مسئولیت اتخاذ تصمیم را که برای همگان لازم الاجرا خواهد بود، بر عهده بگیرد، و ضعف ها و کاستی هایی را که ممکن است رهبری فلسطین و از جمله سازمان آزادی بخش داشته باشد، مورد مطالعه و بررسی قرار دهد، و ضوابطی را تعیین نماید که در نهایت بازگوینده نظریات و خواسته های تمامی فلسطینی ها باشد.
آیا این پیشنهاد مصر را که عرفات یک رئیس افتخاری باشد و نخست وزیری تعیین گردد که اختیارات حقیقی در دست او باشد، می پذیرید؟
ما با عرفات مشکلی نداریم. اختلاف ما با عرفات نه اختلاف شخصی که یک اختلاف سیاسی است و چنانچه در مورد یک مشی سیاسی به توافق برسیم، از نظر ما مانعی وجود نخواهد داشت که عرفات رئیس شود.
اسامه حمدان، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس، تاکید کرد که این جنبش و جهاد اسلامی و جبهه خلق و فرماندی کل و صاعقه حاضر نشدند هدف قرار دادن غیر نظامیان را متوقف سازند. وی بر درخواست حماس در مورد پی ریزی چارچوب رهبریت جدید فلسطینی تاکید ورزد.
مسأله اسراء هدف حماس
مساله بازداشت شدگان فلسطینی و برادران عرب آنها که جیفه ای دنیوی را رها کردند تا در میدان شرافت و جایگاهی برای خودشان دست و پا کنند، از مهمترین مسایلی است که جنبش مقاومت اسلامی فلسطین سعی می کند راه حل هایی شرافتمندانه برای آن بیابد. در حال حاضر، بیش از هشته هزار بازداشت شده فلسطینی و عرب در پشت میله های زندان های دشمن صهیونیستی به سر می برند. این عدد رقم ثابتی است که احتمالا در برخی مواقع کم و زیاد می شود، اما تعداد واقعی شکنجه شدگان در اتاق های بازجویی صهیونیست ها، که سال ها در سلول ها و بازداشت گاههای دشمن به سر بده اند صدها هزار نفر است. با وجود بهانه های امنیتی که صهیونیست ها برای محروم ساختن این تعداد عظیم از نعمت زندگی بدان متوسل می شوند، ولی رهبران تروریست و فاسد صهیونیستی از این بازداشت های ظالمانه و غیر انسانی اهداف پلیدی را دنبال می کند. از جمله این اهداف:
1- ایجاد رعب و وحشت در دل جوان فلسطینی مسلمان مدافع میهن: آن با هدف کشتن روح جهاد و مبارزه – که از ویژگی های این نسل مسلمان به طور اخص در فلسطین و به طور اعم در جهان عرب و اسلام به شمار می رود می باشند. آنچه امروزه صهیونیست ها از آن بیم دارند ظهور نسل های مومن دارای اعتقاد و کرامت است که، زیر بار سازش و تسلیم شدن نمی رود.
2- محروم ساختن جوانان فلسطینی از فرصت های آموزشی و ارتقا به درجه شناخت و معرفت: اکثریت بازداشت شدگان جوانانی هستند که در مراحل مختلف یادگیری هستند. آشکار است که دانش به عنوان یکی از مهمترین عناصر قدرت که همه به آن نیازی مبرم دارند دارای یک ارزش است. تا بتوان با دشمن صهیونیستی غاصب میهن و مقدسات مقابله نمود.
3- صهیونیست ها از بازداشت به عنوان یک شیوه پلید برای انداختن جوانان فلسطینی در دام سرسپردگی از طریق اعمال شکنجه های شدید جسمی و روحی در اتاق های بازجویی استفاده کردند، و متاسفانه شماری از جوانان فلسطینی از شدت شکنجه های وارده جان به جان آفرین تسلیم کرده اند.
4- دشمن صهیونیستی از بازداشت به عنوان وسیله ای برای اعمال فشار بر جوانان فلسطینی با هدف وادار ساختن آنها به مهاجرت از میهن استفاده کرده اند. به آنها گفتند که از بین بازداشت یا مهاجرت یکی را برگزینند. در نتیجه، هزاران جوان به امید کسب دانش و درامان ماندن از بازداشت تن به مهاجرت ناخواسته دادند، و شماری از آنان نتوانستند مجددا به خاک میهن بازگردند.
5- بازداشت یکی از روش های شیطانی دشمن برای آشفته کردن وضعیت اقتصاد ملت فلسطین است، که اصلا به دلیل عملکردهای ظالمانه اشغالگران، و به دلیل شیوع فساد در حال احتضار به سر می برد. این تعداد زیاد از جوانان به صورت نیروهایی غیر فعال و ناکارآمد درآمده اند و در عین حال بار سنگینی بر اقتصاد فلسطین به شمار می روند. این جوانان به کسانی نیاز دارند که به وضعیت معیشتی آنها و خانواده هایشان که نان آور خودشان را بازداشتگاه ها از دست داده اند رسیدگی نمایند.
6- غرق کردن ملت در رنج و گرفتاری به طوری که تقریبا یکی از اعضای هر خانواده فلسطینی در بازداشتگاههای رژیم صهیونیستی بسر می برد، هر خانواده فلسطینی که به ملاقات فرزند یا فرزندانشان در بازداشتگاههای صهیونیست ها می روند محدودیت های سخت و دشواری را متحمل می شوند، و انجام یک ملاقات انتظاری چندین ساعته را می طلبد.
7- بازداشت، تلاشی مذبوحانه از سوی دشمن برای متوقف کردن عملیات شهادت طلبانه است دشمن معمولا برای تحت فشار گذاشتن جوانان مسلمان که آرزویی بهتر از شهادت در راه خدا ندارند به بازداشت پدران و مادران و برادران و فرزندان شهدا متوسل می شود.
دشمن صهیونیستی برای تحقق این اهداف هزاران بازداشت شده فلسطینی را در بدترین شرایط به عنوان گروگان نگهداشته است. در نتیجه، یکی از مهمترین دغدغه های جنبش اسلامی فلسطین آزادی این بازداشت شدگان است.
ما می دانیم که حزب ا... جغرافیایی را در اختیار دارد که ما از آن بی بهره ایم، این جنبش می تواند اسرای صهیونیستی را در اختیار داشته باشد بی آنکه صهیونیست ها بتوانند به آنها دسترسی پیدا کنند، و همین امر ذهن صهیونیست ها را به بررسی و تفکر در مورد مبادله به خود مشغول می کند. اما اگر این عملیات در داخل فلسطین صورت گیرد، صهیونیست ها طرح هایی را برای عقیم ساختن عملیات پی ریزی خواهند کرد. آنها هرگز به مبادله نمی اندیشند مگر اینکه امید به امکان نقش برآب ساختن عملیات را از دست بدهند، و این اتفاق بارها رخ داد و حماس طی بیش از 22 عملیات توانست تعدادی از سربازان صهیونیستی را دستگیر نماید. از مشهورترین دستگیرشدگان عملیات می توان آفی سیسپارتوس، ایلان سعدون، نسیم تولیدانو، نخشون فاکسمن، شارون ادری، آلون کرفاتی، یارون تشین، یهودک روک، ایلان لیفی، یوهوشوا فریدبرگ و غیره را نام برد.
رد راه حل های سازش با صهیونیسم
طرح ها و آنچه راه حل های مسالمت آمیز و سمینارهای بین المللی برای حل و فصل قضیه فلسطین نامیده می شود، با عقیده جنبش مقاومت اسلامی در تضاد است. زیرا چشم پوشی از جزئی از فلسطین به معنای چشم پوشی از بخشی از دین است، زیرا میهن پرستی جنبش مقاومت اسلامی بخشی از دین و عقیده این جنبش است و بر این اساس اعضای خود را تربیت می کند و آنان برای به اهتزاز درآوردن پرچم دین الهی در میهن خود جهاد می کنند.
«و ا... غالب علی امره و لکن الناس لا یعلمون» (یوسف/21) «و خداوند بر کار خویش چیره است، اما مردم آن نمی دانند»
هر از چند گاهی فراخوانی به منظور برگزاری سمینار یا کنفرانسی بین المللی به منظور حل قضیه فلسطین منتشر می شود و برخی راه حل های ارائه شده را می پذیرند و برخی رد می کنند و هر یک برای برگزاری کنفرانسی یا مشارکت در آن شرط و شروطی می گذارند. جنبش مقاومت اسلمی به سبب آنکه برگزار کنندگان این کنفرانس ها و سمینارها را می شناسد و از مواضعی که آنان در گذشته و حال در قبال قضایای مسلمانان گرفته اند، آگاه است، عقیده دارد که این کنفرانس ها و سمینارها خواسته های مسلمانان را محقق نمی سازد و حقوقشان را به آنان باز نمی گرداند و انصاف را در حق ستمدیدگان رعایت نمی کند. این جنبش همچنین بر این باور ست که این سمینارها و کنفراسن ها یکی از راه های تحکیم سیطره اهل کفر در سرزمین مسلمانان است، بنابراین کی دیده شده است که اهل کفر در حق اهل ایمان انصاف قائل شوند؟
«و لن ترضی عنک الیهود و لا النصاری حتی تتبع ملتهم قل ان هدی ا... هو الهدی و لئن اتبعت اهواءهم بعد الذی جاءک من العلم ما لک من ا... من ولی و لا نصیر» «یهودیان و مسیحیان هرگز از تو خشنود نخواهند شد، مگر این که از آئین آنان پیروی کنی، بگو: تنها هدایت الهی هدایت است و اگر از خواست ها و آرزوهای ایشان پیروی کنی، بعد از آنکه علم و آگاهی یافته ای، هیچ سرپرست و یاوری از جانب خدا برای تو نخواهد بود.»
قضیه فلسطین راه حلی جز جهاد ندارد و طرح ها و پیشنهادها و سمینارها و کنفرانس های بین المللی جز تلف کردن وقت و تلاش بیهوده ثمری ندارد و نباید به کسی اجازه داده شود که آینده و سرنوشت ملت فلسطین و حقش را در تعیین سرنوشتش به بازی بگیرد.
آتش بس مشروط حماس «خروج اسرائیل از نوار غزه»
سخنگوی سازمان حماس پس از ملاقات اسماعیل هانیه، وزیر امور داخلی فلسطین، با ابومازن و محمود دحلان، گفت که سازمان حماس مایل است حملات خود را در داخل مرزهای به رسمیت شناخته شده اسرائیل متوقف کند، مشروط بر آنکه اسرائیل نیز از سوء قصد به رهبران حماس و کشتن آنان دست بردارد. با این حال، او تاکید کرد که حمله به ساکنان شهرک های مهاجرنشین و سربازان مستقر در کرانه باختری و غزه ادامه خواهد داد.
قیس ابوالیلا، رهبر جبهه دموکراتیک رهایی بخش فلسطین گفت: ممکن است آنها یک آتش بس مشروط را بپذیرند. آنان از جانب قدرت های منطقه از جمله عربستان سعودی تحت فشار بسیار شدیدی قرار گرفته اند. سوریه در حال حاضر بی طرفی در پیش گرفته است و شواهدی در دست است که حتی ایران در موضع گیری خود (در قبال آن سازمان) به ملایمت روی آورده است.
من کوچکترین تردیدی ندارم که حماس و احتمالا جهاد اسلامی کلیه اقدامات نظامی خود را متوقف خواهند کرد، مشروط بر آنکه اسرائیلی ها نیروهای خود را از کرانه باختری و غزه، صرف نظر از این که در حال حاضر چه می گویند، خارج کنند.
مواضع جدید حماس، پس از شهادت شیخ یاسین رهبر حماس
اگر، به دلیل جایگاه معنوی بزرگ این شیخ جلیل در جنبش، درباره سرنوشت جنبش حماس پس از شهادت نامبرده پرسشی به میان آید، این پرسش هر آیینه در خود جنبش مطرح نیست، نه از آن روی که غیبت شیخ هیچ اثری در پی ندارد، که از آن روی که شیخ توانست سازمان پیکارجویی بنیاد نهد که توانست خود یک جنبش مرد می گردد، و هنگامی که هر جنبش پیکارجو به این مرحله برسد، دیگر، غیبت رهبر، هرچه هم بلند پایگاه باشد، اثر منفی ای در روند حرکت آن نخواهد داشت. جنبشی که دارای سرشتی مردمی است، می تواند خلاء خاسته از میان رفتن هر رهبری را پر کند، و این همان کاری است که حماس توانست با موفقیت انجام دهد، و این هنگامی بود که به روانی و سرعت امور رهبری خود را سامان داد، و دکتر عبدالعزیز رنتیسی چونان مسئول حماس در داخل، و دکتر خالد مشعل، چونان رئیس دفتر سیاسی همه جنبش (در داخل و خارج) برگزیده شدند.
شیخ احمد یاسین، در نظر، مسئول جنبش در داخل بود، ولی نفوذ معنوی وی بسیار از این بیشتر بود. یک اشاره از او کافی بود که یک موضع سیاسی اتخاذ شود یا یک تصمیم سیاسی که با آن مخالف بود، منتفی شود. همه به دیدگاه وی، اگر هم با آن مخالف بودند، توجه می کردند. بدین سان، سلسله مراتب ویژه ای، ویژه جنبش حماس، پدید آمد که ارتباطی با سلسله مراتب تشکیلاتی اعلام شده نداشت.
اما پس از شهادت شیخ و از میان رفتن این جایگاه معنوی موثر، بازگشت به سلسله مراتب تشکیلاتی سنتی ناگزیر بود، و این سلسله مراتبی بود که اختیارات را یکسر به دست دفتر سیاسی می سپرد و مسئول داخل (جدید) نیز بر پایه این سلسله مراتب وابسته به دفتر سیاسی و تصمیمات آن است و باید با آن هماهنگی کند. گفته دکتر رنتیسی در آیین های سوگواری در غزه، با این مضمون که وی به فرمانبری پایبند است، و همچنین صدور بیانیه رسمی ای از جنبش حماس با امضای خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی، که در آن انتخاب دکتر رنتیسی برای به عهده گرفتن مسئولیت جنبش در داخل اعلام شده بود، خود نشانی از همین بازگشت به سلسله مراتب سازمانی است. بدین سان، حماس به روانی و سرعت از یکی از پیچیده ترین مشکلی که جنبش ها و گروهها و احزاب با آن، در تنگنایی از این دست، روبه رو می شوند، گذشت.
در مصاحبه تلویزیونی، خالد مشعل با عباراتی قاطع و نیرومند موضع جدید و متمایزی را اعلام کرد و گفت: ما به کسانی که با نیروگیری از روابط خود با طرف های اسرائیلی و غیر اسرائیلی در اندیشه آنند که بر غزه تسلط یابند، هشدار می دهیم که جنبش در کمین آنها خواهد بود و به آنها اجازه نخواهد داد که آن چه را بدان می اندیشند، تحقق بخشند، و جنبش این امر را یک خط قرمز به شمار می آورد که نمی توان پا از آن فراتر نهاد. این موضع نو پدید حماس را، پس از آن که در موضع یک واکنشگر بود به جایگاه مسئول سرنوشت میهن، به جایگاه یک پیشگام و پیشدست فرا می برد، و این خود موضعی است که ناگزیر پیامدهایی در آینده خواهد داشت.
موضع دیگری را نیز خالد مشعل در سخنرانی خود در آیین سوگواری ای که حزب ا... لبنان در بیروت برگزار کرد، اعلام کرد. او گفت که جنبش حماس از این پس به کسی که شایستگی ندارد اجازه نخواهد داد به تنهایی و از پشت سر ملت فلسطین توافقنامه هایی امضا کند و در روند آن از این یا آن حق در گذرد. این موضع جنبش حماس را در تصمیم گیری های سیاسی فلسطین شریک خواهد کرد، و این شراکت شراکتی عملی خواهد بود و نه شراکتی ملی به معنی عام واژه. و این موضع نیز پیامدهای خود را در آینده خواهد داشت.
حماس (مخفف حرکت مقاومت اسلامی) با مدارس و بیمارستانهای خاص خود امروزه وزنه مخالف چشمگیری را در مقابل دستگاه حکومتی فلسطینی تشکیل می دهد. بازوی نظامی آن، پس از آغاز شدن نخستین قیام انتفاضه در سال 1987 شکل گرفت. سوء قصد کنندگان انتحاری این سازمان امروزه برای اسرائیل خطری به مراتب بزرگ تر از ساف به شمار می روند. دولت غیر دینی ساف برای اسلامگرایان فاقد اهمیت است. آنان در تلاش برای نیل به حکومت الهی و اسلامی هستند. در این نوع از حکومت برای اسرائیل جایی نیست. اسرائیل باید نابود گردد. ابراهیم غوشه، از جناح رهبری امور خارجی حماس، چنین می گوید: هر یهودی در سراسر جهان دشمن خونی ماست.
مقر جناح رهبری خارجی این گروه در دمشق است. این گروه از اردن طرد شده است.
ایران و سوریه یاری رسانی های نظامی، آموزشی و تهیه سلاح را امکان پذیر می سازند. بخش دیگر کمک های مالی از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس به آنان می رسد.
در بسیاری از کشورهای غربی، منابع مالی معروف مسدود شده اند. در آلمان این منبع، صندوق الاقصا بود.
این کمکهای مالی برای مقاصد رزمی و نهادهای اجتماعی واریز می شود که در این مورد تفکیکی روشن وجود ندارد. در عین حال، بنیان اصلی حماس کمتر در نیروی ضربتی نظامی آن نهفته است دیگر وجهه این گروه در نهادهای اجتماعی اش است. کسی که در مناطق فلسطینی به کمک نیاز داشته باشد، می تواند میان تشکیلات خودگردان و حماس یکی را انتخاب کند. یاری رسانی حماس سریعتر و غیر بوروکراتیک تر است.
نابودی رژیم صهیونیستی از سرکوب حماس آسانتر است «خالد مشعل»
خالد مشغل رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس در گفتگوی مفصلی با هفته نامه کویتی المجتمع خاطر نشان کرد از آنجاییکه رژیم صهیونیستی در طول 8 سال مذاکرات به اهمیت و تأثیر همکاری امنیتی با حکومت خودگردان پی برده است، می کوشد این تشکیلات را در تأمین خواسته هایش و مهار نیروهای مقاومت تحت فشار قرار داد. لیکن مردم فلسطین تسلیم اینگونه فشارها نخواهند شد و از طرفی عامل و مسئول عملیات مقاومت همان طرفی است که اشغالگری، کشتار و خشونت را پایه ریزی کرده است.
وی هماهنگی امنیتی میان رژیم صهیونیستی و حکومت خودگردان را از چالشهایی دانست که موجب کندی عملیات نظامی شده و همچون خنجری بر پشت مقاومت نشسته است.
خالد مشعل اظهار عقیده نمود که وضعیت موجود به هیچ یک از طرفین (رژیم صهیونیستی و تشکیلات خودگردان) اجازه بازگشت به هماهنگی فیمابین را نمی دهد و جای توجیهی باقی نگذاشته است.
رئیس دفتر سیاسی «حماس» اوج همکاری سه جانبه آمریکا، رژیم صهیونیستی و حکومت خودگردان را پس از اجلاس شرم الشیخ مصر دانست و افزود این سه به خود امید می دادند که توانسته اند زیر بنای جنبش حماس را از بین ببرند ولی گذشت زمان خلاف این امید واهی را ثابت کرد و نشان داد که حماس تشکیلات بی پایه و بی ریشه ای نیست که بتوان بسادگی آن را از بین برد.
وی گفت، حماس ریشه در باورهای مردم فلسطین دارد. حماس نهضتی فراگیر و برخوردار از برنامه و مشی نظامی – سیاسی، اجتماعی بوده و دارای نهادهای خدماتی است که کاملا در خدمت مردم هستند.
خالد مشعل تاکید کرد، جنبش با این وسعت و فراگیری و با این حجم عظیم خدماتی و نیز در سایه همدلی و همگرایی گسترده مردمی با آن، نه تنها از بین بردنش را محال ساخته که زوال رژیم صهیونیستی را از سرکوب حماس آسانتر گردانیده است.
رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس از مزایای انتفاضه اقصی را مکمل بودن مقاومت دانست و گفت، اگر انتفاضه یک ضرورت است، مقاومت نیز یک ضرورت مبرم است چه هر دو کانون امنیت رژیم صهیونیستی را نشانه رفته اند. وی در همین رابطه تصریح کرد، اینک مردم به این باور رسیده اند که راهی و گزینه ای جز مقاومت ندارند، خاصه اینکه دوره هشت ساله مذاکرات نه تنها هیچ دست آوردی نداشته که از پایان دادن به توسعه شهرک سازی صهیونیست ها عاجز مانده است.
عدم ادغام حماس و دولت خودگردان
حماس که محبوبیت خود را بر شهرت درستکاری و عزم فعالان خود که مسئولیت بیشتر سوء قصدهای انجام شده در اسرائیل را بر عهده دارند بنا کرده است، حاضر نیست آنچه پیروزی خود می داند از دست بدهد. چندی قبل از کشته شدن بنیانگذار حماس، شیخ احمد یاسین در 22 مارس، اعلام کرده بود که نهضت حماس به مسئولیت خود پس از خروج احتمالی ارتش اسرائیل از غزه عمل خواهد کرد. حماس که سوگند خورده است انتقام قتل وی را بگیرد موضع خود را تغییر نداده است و حضور خود را در غزه اجتناب ناپذیر می داند.
یاسر عرفات با آگاهی از اینکه تناسب نیروها همچون گذشته به نفع وی نیست به طور آشکار خواهان ادغام حماس در تشکیلات فلسطین شده است. تاکنون نهضت اسلامگرای حماس همواره از پیوستن به ساف تحت کنترل عرفات از طریق الفتح، مهمترین نهضت فلسطینی، خودداری کرده است.
حماس که دومین نهضت مهم در میان جمعیت فلسطینی پس از فتح می باشد ترجیح می دهد به جای حل شدن در نهادهای کنونی ساختارهای جدیدی ایجاد کند. اما برای آقای عرفات این دورنما چندان قابل ملاحظه نخواهد بود.
منابع
- صدای فلسطین اسلامی، سال سوم، شماره (32)، تیر 1380، ص 24.
- نعام چامسکی، مثلث سرنوشت ساز، فلسطین، آمریکا و اسرائیل، ترجمه: عزت ا... شهیدا، تهران، مطالعات سیاسی و بین المللی، 1369، ص 118.
- علل ناکارآمدی سازمان ملل متحد در بحران اعراب – اسرائیل، پایان نامه کارشناسی ارشد روابط بین الملل وزارت امور خارجه، مهر 1378، ص 62-57
- میثاق نامه جنبش مقاومت اسلامی حماس، ماده 6 و 10.
- فصلنامه نهضت، سال دوم – شماره 20، اسفند 1380، ص 63.
- میثاق حرکت مقاومت اسلامی حماس، 18/8/1988. ص 8.
- جوادالحمد، ایاد برغوئی، سیری در اندیشه سیاسی حرکت مقاومت فلسطین
- هبه محمد پاشا، ترجمه محمد حسین زوار، الاهرام چاپ مصر، 2004 هـ. م.
- رنتیسی، عبدالعزیز، موضوع اسراء در صدر ...، ترجمه: محمد حسین زوار کعبه، القدس العربی، 17 بهمن 1382، ص 26.
- میثاق نامه جنبش مقاومت اسلامی حماس، ماده سیزدهم.
- کونال اورکهات، آمادگی حماس برای دادن یک آتش بس، ترجمه: مهری ملکان، فلسطین در مطبوعات جهان، اردیبهشت، 1382. ص 20.
- بلال الحسن، آیا حماس وارد مرحله سیاسی جدید شده است. ترجمه محمد رضا آصفی، شرق الاوسط، 4 آوریل 2004.
- نوربرت یسنی، دولت الهی و اسلامی یک هدف می ماند، ترجمه، پریسا رضایی، مجله دی دولت آلمان، 30 اوت 2003.
- صدای فلسطین اسلامی، سال سوم، شماره 32، تیر 1380.
- زیاد ابوعمرو، جنبش های اسلامی در کرانه غربی و نوار غزه، ترجمه: حسن خامه یار، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1373، ص 137.
- سامی خاطر، حماس با ملایمت تمام گفتگو می کند...، ترجمه محمد حسین زوار کعبه، الشرق الاوسط، 21 فوریه 2003.
- دن افرون، حماس ادعای خود را به اثبات می رساند، ترجمه: فرانک پیروزفر، نیوزویک، 11 فوریه 2003.
- فتحی شقاقی، ابراهیم، جهاد اسلامی «امام خمینی، شیعه و سنی مسأله فلسطین» ترجمه: سید هادی خسروشاهی، موسسه اطلاعات، تهران، 1375، ص 276.
- محمد مصطفی، نقشه راه، عبدالعزیز رنتیسی، ترجمه سید محسن ساری، الاهرام مصر، 11 ژوئن 2003.
- میثاق نامه جنبش مقاومت اسلامی حماس، ماده بیست و سوم.
- میثاق نامه جنبش مقاومت اسلامی حماس، ماده بیست و ششم.
- محمد مصطفی، نقشه راه حلقه نجات شارون، ترجمه: سید محسن ساری، الاهرام مصر، یازدهم ژوئن 2003.
- ولایتی، علی اکبر، ایران و مسأله فلسطین «بر اساس اسناد وزارت امور خارجه» دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1376، ص 176.
- زیاد ابوعمرو، جنبش های اسلامی در کرانه غربی و نوار غزه، ترجمه، حسن خامه یار، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1373. ص 152.
- فصلنامه نهضت، سال دوم، شماره 6، تابستان 1380، ص 61.
- زیاد ابوعمرو، جنبش های اسلامی در کرانه غربی و نوار غزه، ترجمه، حسن خامه یار، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1373. ص 159.
- رمضان عبدا...، فلسطین و طرح اسلام معاصر، کمیته فرهنگ و تبلیغات جنبش جهاد اسلامی دفتر تهران، 1378، ص 14.
- نداءالقدس، سال سوم، شماره (59)، 1/9/1380. ص 9.
- سلیمانی، محمد باقر، بازیگران روند صلح خاورمیانه، وزارت امور خارجه، تهران 1379، ص 262.
- رمضان عبدا...، فلسطین و طرح اسلام معاصر، کمیته فرهنگ و تبلیغات جنبش جهاد اسلامی، دفتر تهران، 1378. ص 36.
- فتحی شقاقی، ابراهیم، انتفاضه و طرح اسلامی معاصر (فلسطین و ریشه های انتفاضه)، انتشارات بین المللی الهدی، تهران، بیتا، ص 139.
- روزنامه اطلاعات، 4/8/1370.
- واعظی، حسن، نبرد نابرابر: روند ظهور و سقوط رژیم صهیونیستی، سروش، تهران، 1379، ص 235.
- سلیمانی، محمد باقر، بازیگران روند صلح خاورمیانه، وزارت امور خارجه، تهران، 1379. ص 270.
- زیاد ابوعمرو، جنبش های اسلامی در کرانه غربی و نوار غزه، ترجمه: حسن خامه یار، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1373. ص 121.
- سلیمانی، محمد باقر، بازیگران روند صلح خاورمیانه، وزارت امور خارجه، تهران، 1379. ص 264