تحقیق خلاصه درس 16 دین و زندگی سوم دبیرستان (کانون مهر) (docx) 13 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 13 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
(به نام خدا)
موضوع : خلاصه درس 16 دینی سال سوم دبیرستان
خلاصه درس شانزدهم:کانون مهر
نکات مهم درس:
پیمان ازدواج:
پیمان ازدواج که عقد نام دارد،تعهد رسمی و شرعی پسر و دختر برای تشکیل خانواده است.
+پیمان ازدواج چند شرط اصلی دارد که عبارت اند از:
1-اعلام رضایت دختر و پسر و اجباری نبودن ازدواج برای هیچ کدام
2-فریب کاری نکردن درباره ی عیب هایی که ازدواج را باطل می کند.
3-اذن پدر برای ازدواج دختر
4-صداق یا مهریه ی زن
در پیمان زناشویی،مرد به نشانه ی ارزشی که برای زن قایل است و اعلام صداقت خود در محبت به همسر ، متعهد می شود که هدیه ای را به عنوان مهر به زن تقدیم کند.
قرآن کریم از دو کلمه ی نِحلَة و صِداق برای مهر استفاده کرده است.نِحله به معنای هدیه و پیشکش و صداق به معنای نشانه ی صداقت و راستی است.
+نکته:مهر و محبت پشتوانه ی اصلی تحکیم خانواده است.
افزایش میزان مهریه ها نه تنها مانع جدایی نشده، بلکه آمار ها نشان می دهد که طلاق در این گونه خانواده ها بیش تر است. به همین جهت،پیشوایان ما زنانی را که فقط با تعیین مهریه های زیاد و شرایط مالی سنگین حاضر به ازدواج می شوند،بی برکت دانسته اند.
نقش همسران در زندگی مشترک:
وقتی که یک دختر و پسر پیمان ازدواج میبندند و زندگی مشترک را آغاز می کنند به معنای این است که نقش جدیدی را پذیرفته اند و به اجرای آن نقش متعهد شده اند ،به طوری که هر مسئولیت و نقش دیگری را با این نقش میسنجند و تنظیم می کنند.
آنان می دانند که:
هر برنامه ی دیگری،نباید مسئولیت آن ها را نسبت به خانواده تحت الشعاع قرار دهد و بدان آسیب رساند.
همچنین می دانند زن و شوهر مکمل یک دیگرند و هر یک باید نقش خود را انجام دهند.نقش ها و مسئولیت های زن و مرد باید متناسب با ویژگی های هر کدام باشد.مرد،برای زن خود همسر و برای فرزندان پدر است و زن برای شوهر خود همسر و برای فرزندان خود مادر است.بر این مبنا،مرد وزن دارای نقش های مشترک و اختصاصی اند.
لازم به ذکر است که وقتی از نقش های زن و مرد سخن می گوییم،منظور این نیست که هر کس فقط نقش خود را ایفا کند و به کمک دیگری بر نیاید.خانواده جایگاه همدلی و همیاری است و زن و مرد یار و مددکار یک دیگرند،در کار ها با هم و با فرزندان مشورت می کنند،با پشتیبانی و همیاری یک دیگر کارها را به پیش می برند.
حضرت علی (ع) با این که مسئولیت های سنگین اجتماعی فراوانی داشت،هر گاه که به خانه می آمد،به کمک حضرت فاطمه(س) می شتافت و کارهای داخل منزل را انجام می داد.
نقش مرد:
1.تأمین هزینه ی زندگی خانواده:
در زندگی زناشویی،تأمین هزینه های لازم که برای آسایش و رفاه شایسته ی همسر ضرورت دارد بر عهده ی شوهر است. این وظیفه ی مالی که بر عهده ی مرد قرار می گیرد ، از نظر شرعی و حقوقی ، به پرداخت ((نَفَقه)) تعبیر شده است.
+چند نکته:
1.شرط پرداخت نفقه ،نیازمند بودن زن نیست،بلکه انجام وظایف همسری است.اگر زن ثروتمند هم باشد،باز هم این تکلیف بر عهده ی مرد است.
2.در صورتی که مرد با وجود توانایی، نفقه را نپردازد و نیاز های همسرش را تأمین نکند،دادگاه اسلامی وظیفه دارد حق زن را بگیرد و به او باز دهد.
3. تأمین هزینه های زندگی فرزندان نیز بر عهده ی مرد است.مرد وظیفه دارد از راه کار و کسب حلال، خوراک و پوشاک و مسکن فرزندان و سایر زندگی آنان را فراهم کند.در هیچ کدام از این موارد وظیفه و تکلیفی بر عهده ی زن نیست.
4.این امر سبب می شود که زن بدون نگرانی و دغدغه ی کسب و کار به تربیت فرزندان بپردازد و برای آن ها برنامه ریزی کند و فرزندانی سالم ، درستکار، با تقوا و مفید برای جامعه تربیت نماید و این ، ارزشمند ترین کارهاست.
5.اگر زن درآمد های اقتصادی داشت،مالک آن است و تأمین هزینه های زندگی بر عهده ی او نیست.
2.مدیریت و نگاهبانی از حریم خانواده:
هر اجتماعی،هر چند کوچک،نیاز به مدیر و مسئول دارد.اگر مدیریت نباشد،تقسیم کار به خوبی صورت نمیگیرد و در هنگام بروز مشکلات ، افراد آن اجتماع نقش خود را به خوبی ایفا نمیکنند.از این رو خانواده نیز نیازمند مدیریتی است که مسئولیت را بپذیرد.
نقش دیگر مرد،مدیریت خانواده و حفظ آن از خطر ها و آسیب های درونی و بیرونی است.انجام درست این مسئولیت نیازمند برنامه ریزی،مشورت با سایر اعضای خانواده و استقامت در برابر ناملایمات است.
مرد باید زمینه ی رشد و تحصیل فرزندان را مهیا کند،لوازم آرامش روحی و آسایش همسر را برای ایفای نقش مادری به وجود آورد و در مقابل مشکلات بیرونی ،از خانواده ی خود حفاظت کند.
3.رابطه ی محبت آمیز با همسر:
مرد باید محبت درونی خود را به همسر ابراز کند و از مخفی کردن آن بپرهیزد.همسر با شنیدن ابراز محبت مرد ،اعتماد به نفس فوق العاده ای می یابد و توجه او به زندگی چند برابر می شود.
رسول خدا (ص) می فرماید:
((این گفته ی مرد به زن که ((تو را دوست دارم))هیچ گاه از قلب او بیرون نمیرود.))
((نشستن مرد در کنار همسر خود،پیش خداوند دوست داشتنی تر از اعتکاف و شب زنده داری در مسجد خودم((مدینه))است.
((آن مردی که برای همسرش لقمه می گیرد نزد خدا پاداش دارد.))
4.محبت و نظارت پدری:
پدر فقط نان آور خانواده نیست، بلکه باید با برقراری ارتباط درست با فرزندان ،عواطف پدری را به آن ها منتقل کند،برای آینده ی آنان برنامه ریزی نماید و از هر جهت مراقب سرنوشت و آینده ی آن ها باشد.
نقش زن:
نقش زن در خانه،نقش محوری است و اگر زن بتواند این نقش را به خوبی ایفا کند،بنای خانواده مستحکم و روابط اعضای خانواده ناگسستنی می شود.
نقش ها یی که بر عهده ی زن است:
1.همسر داری:
زن آرامش بخش زندگی مرد است. به محیط خانه شادی و نشاط می بخشد،مرارت و خستگی ها را از همسر خود دور می کند.در چارچوب این رابطه ی سرشار از محبت تمایلات جنسی زن و مرد ،ارضا و نیاز های زندگی زناشوئی بر طرف می شود.با ارضای این تمایلات و نیاز ها،توجه به خارج از خانه از بین می رود و فساد اجتماعی کاهش می یابد.
امیر مومنان (ع) می فرماید: ((جهاد زن ،شوهرداری در بهترین شکل آن است.))
زیرا همان طور که جهاد در جبهه،کشور را از هجوم بیگانه حفظ می کند،شوهر داری نیز کانون خانواده را از هجوم گناهان و ناملایمات نگه می دارد و جامعه را در مقابل فساد ،آسیب ناپذیر می نماید.
2.تدبیر امور خانه:
با توجه به نقش مرد در تأمین هزینه های خانواده و حراست کلی از آن،مدیریت داخلی خانه با زن است.
حضرت علی (ع) می فرماید:مرد،مدیریت خانواده را بر عهده دارد و زن مدیریت داخل خانه را.
این سخن بیانگر یک تقسیم کار طبیعی و اهمیت مدیریت داخل خانه و بیان کننده ی ارزش خانه داری است.
زنانی که با دور اندیشی امور خانه را سامان می دهند ، محیطی برای رشد و بالندگی فرزندان و آرامش و نشاط همسر به وجود می آورند.
حکایت از اهمیت نقش زن در خانواده است.
3.مادری:
مادر از زیبا ترین کلمات در همه ی فرهنگ ها است که مجموعه ای از بهترین معانی را تداعی می کند.
هیچ کار دیگری را نمیتوان با نقش مقدس ((مادر)) برابر دانست.دلیل آن هم روشن است رشد و بالندگی فرزندان از ابتدای انعقاد نطفه در رحم تا مدت ها پس از تولد بر عهده ی مادر است که با محبت و شکیبایی ، عفاف و تقوای خود فرزندان را به رشد متعادل و طبیعی می رساند.
+نکته:فداکاری و محبت مادر به فرزند به خود او تعالی می بخشد و نشاط می دهد.بوسه ای که فرزند بر گونه ی فرزند می زند؛نه تنها تزریق محبت به فرزند است ،بلکه نوشیدن شربتی گوارا برای مادر نیز هستند.
بیش تر شخصیت فرزند به دست مادر ساخته می شود و سرمایه های بزرگ روحی نبوغ علمی و اجتماعی ،میوه های بذرهایی هستند که مادران مسئولیت شناس کاشته اند و با مراقبت شبانه روزی خود،آن ها را پرورده و رشت داده اند .
و می توان به عظمت سخن پیامبر (ص) پی برد که فرمود:
بهشت زیر پای مادران است.
+نکته:با توجه به اهمیت نقش مادری است که اسلام ،وظیفه ی تأمین معاش را از دوش مادران برداشته است تا آنان بدون درگیری شغلی و مالی و با خیالی آسوده ، مهر و محبت خود را تقدیم فرزندانشان کنند.
نقش مشترک:برنامه ریزی برای رشد و تعالی خود و فرزندان:
همان طور که خواندیم مهم ترین هدف ازدواج، رشد اخلاقی و تعالی تمام اعضای خانواده است و همه ی نقش ها و مسئولیت های هر یک از زن و شوهر ، برای رسیدن به این هدف است.
پدر و مادر باید با همکاری یک دیگر برای انجام این وظیفه ی بزرگ اقدام کنند و برای آن برنامه ریزی نمایند.در این برنامه باید به موارد زیر توجه شود:
1.بهداشت روحی و جسمی فرزندان
2.امکان دانش اندوزی،به خصوص برای فرزندان
3.شکل گیری پایه های معنویت و اخلاق پسندیده و صفات شایسته در فرزندان
4.تمرین آداب معاشرت و توانایی حضور شایسته و فعال در جامعه برای فرزندان
5.ایجاد فرصت و فراغت برای رشد و تعالی زن و شوهر
نقش فرزندان:
هر یک از ما در ذهن خود از پدر و مادر تصویری داریم.این تصویر برگرفته از تجربه ی ما از زندگی با پدر و مادر است،می تواند دربردارنده ی افتخار و سربلندی،افتخار و سربلندی، قدردانی و احترام،رضایت و خرسندی،ترحم و دل سوزی ، سردی و بی اعتنایی و نارضایتی و انتقاد باشد.در عین حال همه ی ما می کوشیم رضایت پدر و مادر را جلب کنیم،همان طور که خداوند به ما فرمان داده است حرمت آن ها را نگه داریم و دستوراتشان را تا آن جا که مخالف فرمان خدا نباشد ،اطاعت کنیم.
به تجربه دیده شده است که آن هایی که مادر و پدر خود را می رنجانند،در زندگی خوش بخت و کامروا نمی شوند و آنان که بدون چشم داشت به پدر و مادر خود خدمت می کنند ، زندگی موفق تری دارند.
حفظ حرمت پدر و دستورات وی به قانونمند کردن فرزندان کمک می کند و محبت و احترام به مادر حس قدر دانی و شکرگزاری را در آنان قوی تر می سازد.
************بررسی آیات**********
سوره طور
وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُم بِإِيمَانٍ أَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَمَا أَلَتْنَاهُم مِّنْ عَمَلِهِم مِّن شَيْءٍ كُلُّ امْرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ ﴿۲۱﴾و كسانى كه ایمان آوردند و فرزندانشان آنها را در ايمان پيروى كردهاند فرزندانشان را به آنان ملحق خواهيم كرد و چيزى از كار[ها]شان را نمىكاهيم هر كسى در گرو دستاورد خويش است (۲۱)پیام آیه:1.پایه واساس خانواده وروابط اعضای آن باید بر محور ایمان باشد.2.نتیجه ی پیروی فرزند مومن از پدر ومادر با ایمان ،ملحق شدن به آنان در بهشت است.3.ملحق شدن نسل انسان به او ،از آثار عمل نیک است.
سوره اسراء
وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا﴿۲3﴾
و پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر [خود] احسان كنيد اگر يكى از آن دو يا هر دو در كنار تو به سالخوردگى رسيدند به آنها [حتى] اوف مگو و به آنان پرخاش مكن و با آنها سخنى شايسته بگوى (23)
پیام آیه:
1.قرآن احسان به والدین را بعد از پرستش خداوند بیان کرده است.در حقیقت نیکی به والدین لازمه ی عبودیت است.
2.وظیفه ی فرزند نسبت به پدر ومادر احسان کردن بی قید و شرط است
3.از وظایف فرزندان به پدر ومادر این است که آن ها را از خود مرانند و با آن دو کریمانه سخن بگویند.
سوره اسراء وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا ﴿۲۴﴾
و از سر مهربانى بال فروتنى بر آنان بگستر و بگو پروردگارا آن دو را رحمت كن چنانكه مرا در خردى پروردند (24)
پیام آیه:
از وضایف فرزند به پدر ومادر به ((گستراندن بال مهربانی و محبت برای آن ها))(تواضع) و ((طلب بخشش از خداوند )) برای آن ها اشاره شده است.
سوالات امتحانی درس شــــــــــــــــــــانزدهم:
1.چهار شرط اصلی ((پیمان ازدواج)) را بنویسید. (دی ماه-84)
2.از وضایف مرد در خانواده ((نقش پدری)) را توضیح دهید. (دی ماه-84)
3.((نفقه))چیست و بر عهده ی چه کسی می باشد؟ (خرداد ماه-85)
4.مهم ترین ((وظیفه ی مشترک زن و مرد))در خانواده چیست؟ (شهریور ماه-85)
5.آیه ی شریفه ی ((وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا)) را ترجمه کنید و پیامی برای آیه بنویسید. (خرداد ماه-86)
6.((نقش مرد)) در خانواده را نام ببرید. (خرداد ماه-86)
7.وظایف ما نسبت به پدر و مادر چیست؟چهار مورد را ذکر کنید (شهریور ماه-86)
8.آیا شرط پرداخت((نفقه))نیاز بودن زن است؟ توضیح دهید. (دی ماه-87)
9.چرا هیچ کار دیگری را نمی توان با نقش مقدس ((مادری))برابر دانست. (دی-87)
10.((نقش زن )) در خانواده را نام ببرید. (ندای فاطمه(س)-منطقه 3)
پاسخ سوالات:
1ج.پیمان ازدواج که عقد نام دارد،چند شرط اصلی دارد که عبارت اند از:
1.اعلام رضایت دختر و پسر و اجاری نبودن ازدواج برای هیچ کدام
2.فریب کاری نکردن و طرح عیب هایی که ممکن است هر یک از دختر و پسر داشته باشند.
3.اذن پدر برای ازدواج دختر
4.صداق یا مهریه ی زن
2ج.پدر فقط نان آور خانواده نیست ،بلکه باید با برقراری ارتباط درست با فرزندان،عواطف پدری را به آن ها منتقل کند،برای آینده ی آنان برنامه ریزی نماید.وقتی به نوجوانی و جوانی رسیدند،با آن ها مشورت کند،برای زندگی آینده،آن ها را آماده سازد،درد دل آن ها را بشنود و از هر جهت مراقب سرنوشت و آینده ی آن ها باشد.
3ج.هزینه های لازم جهت خوراک،پوشاک،مسکن و آن چه برای آسایش و رفاه شایسته ی همسر ضرورت دارد را نفقه گویند بر عهده ی شوهر است.
4ج.مهم ترین هدف ازدواج،رشد تعالی و اخلاقی تمام اعضای خانواده است.همه ی نقش ها و مسئولیت های هر یک از زن و شوهر برای رسیدن به این هدف است از این رو پدر و مادر باید با همکاری یکدیگر برای انجام این وظیفه ی بزرگ اقدام کنند و برای آن برنامه ریزی نمایند.
5ج.ترجمه ی آیه:و حکم کرد پروردگار که عبادت نکنید غیر از او را و نیکی به پدر و مادر را.
پیام آیه:وظیفه ی فرزند نسبت به پدر و مادر ،نیکی کردن بی قید و شرط است.
6ج.1.تأمین هزینه ی زندگی خانوادگی 2.مدیریت و نگهبانی از حریم خانواده 3.رابطه ی محبت آمیز با همسر 4.محبت و نظارت پدری
7ج.جلب رضایت پدر و مادر – حفظ حرمت پدر و مادر – اطاعت از دستورات پدر و مادر – خدمت به پدر و مادر بدون چشمداشت – محبت کردن به پدر و مادر – قدر دانی و شکر گذاری از آن ها
8ج.خیر،شرط پرداخت نفقه،نیازمند بودن زن نیست ، بلکه انجام وظایف همسری است. اگر زن ثروتمند هم باشد،باز هم این تکلیف بر عهده ی مرد است و اگر زن درآمد خود را در هزینه ی خانواده مصرف می کند، به همسر خود کمک کرده است.
9ج:هیچ کار دیگری را نمی توان با نقش مقدس مادری برابر دانست.دلیل آن هم روشن است.رشد و بالندگی فرزند از ابتدای انعقاد نطفه در رحم تا مدت ها پس از تولد بر عهده ی مادر است که با محبت ، شکیبایی ، عفاف و تقوای خود ، فرزندان را به رشد متعادل و طبیعی میرساند.
10ج.در خانواده نقش هایی بر عهده ی زن است که عبارت اند از:
1.همسر داری 2.تدبیر امور خانه 3.مادرین ها رر