تحقیق عملیات اجرایی ساختمان (docx) 13 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 13 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
در سطح کشور توسط متولیان خصوصی ( افراد باشخصیت حقیقی و شرکت ها و سازمانها، یا شخصیت های حقوقی ) و متولیان عمومی ( دستگاهها و نهادها و سازمان های دولتی و یا شرکت ها و موسسات تحت نظارت و پوشش دولت یا شخصیت های حقوقی ) انجام می شود و به منظور رعایت اصول و قواعد طراحی و اجرایی و نحوه نظارت صحیح بر این عملکردها، دستورالعمل ها، ضوابط، آیین نامه ها و بخشنامه های اجرایی و مقررات ملی ساختمانی تدوین شده است و تحت پوشش قانون نظام مهندسی در کل کشور به اجرا درمی آید. در این رابطه کلیه نهادهای قانونی و شخصیت های حقوقی اعم از خصوصی و عمومی طبق قانون نظام مهندسی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی مکلف به تبعیت از ضوابط مذکوراند. قبل از هرچیز لازم است به روند کلی اجرای طرح های عمرانی و شرح عملکرد و خدمات نهادهای قانونی مربوطه به طور اختصار بپردازیم. به طور خلاصه روند اجرای طرح های عمرانی و ساخت و ساز شامل موارد زیر است:برنامه ریزی و تهیه طرح مطابق اهداف کارفرما به ازای مطالعات، بررسی و شناسایی اولیه، بررسی و تصویب طرح اولیه مطلوب، بررسی گزارش توجیهی فنی و اقتصادی و اجرایی مربوطه، مشخصات فنی عمومی و خصوصی طرح، تهیه نقشه ها، اسناد و مدارک فنی و تعهدآور، انتخاب مجری و واگذاری طرح برای اجرا، نظارت بر حسن اجرای عملیات و انجام مراحل ساخت و ساز و پرداخت حق الزحمه های مربوطه.به عبارت دیگر طی مراحل زیر در به سرانجام رسانیدن طرح های عمرانی در سطح کلان کشوری ضروری است. البته نحوه واگذاری و انجام کار بر حسب نوع قرارداد اجرایی ( پیمان ) و نوع رشته کار موردنظر ( راهسازی، آبیاری و زه کشی، تاسیسات شهری، ابنیه، تجهیزات و تاسیسات وابسته به ابنیه، توزیع و انتقال نیرو و انرژی ) در حوزه های ابنیه سنگین فلزی یا بتنی، اسکله و بندرسازی، تونل، آسفالت و محوطه و جدول سازی، سدسازی، بیمارستان ها، مراکز مخابراتی و دکل های صداوسیما، نیروگاهها، نصب ماشین آلات و تجهیزات سنگین و سردخانه ها و کشتارگاهها، تصفیه خانه ها، تاسیسات فاضلاب و آب، نفت و گاز، کارهای دریایی، و کارهای خاص دیگر و روش های مختلف اجرا ( سنتتی، پیمان مدیریت، امانی و مقاطعه کاری ) تفاوت خواهد کرد ولی اسلوب و ساختار کلی عملیات و به ویژه شرح خدمات هر مرحله تقریبا ثابت است.مرحله اول:قسمت اول: شناسایی و بررسی اولیهبه منظور تحقق اهداف کارفرما در راستای طرح جامع یا عمرانی براساس برنامه های اجرایی، یک شخصیت حقوقی ( مشاور ) متعهد می شود تا امکان اهداف طرح و برنامه اجرایی را بررسی و گزارشی درباره موارد زیر برای تصمیم گیری کارفرما تهیه و ارائه کند:تعیین نیازهای کارفرما; اقلیم شناسی; مصالح بومی; کارگزاران و مهارت های بومی; اقتصاد، سیاست و امنیت طرح; شبکه های ارتباطی، آب، برق و گاز، مخابرات، فاضلاب در وضع موجود و گسترش احتمالی آن در آینده; تجهیزات، امکانات و وسایل در دسترس در منطقه طرح; تعیین آیین نامه ها و مقررات اصولی منطبق با شرایط منطقه طرح; تغییرات دما; جهت قبله; نزولات جوی; جهت باد و شدت آن; موقعیت جغرافیایی و نقاط مرجع; فشار هوا و تراز از سطح دریا; زمین شناسی; بررسی زلزله و وضعیت گسل ها;مکانیک خاک; آب های زیرزمینی، نفوذپذیری زمین، شیب سطحی و عوارض منطقه; نحوه دفع آ ب بهای سطحی; مستحدثات موجود در منطقه و اثرات ساخت پروژه برآنها و برعکس; معماری سنتی و جدید منطبق با منطقه طرح; ضوابط و مقررات شهرسازی در منطقه و تاثیر آن بر طرح; روش ها و مصالح مورد مصرف در ساخت مقاطع; امکان تهیه مصالح و تاسیسات غیرمحلی و غیربومی و هزینه های مربوطه; فواصل حمل مصالح و تاسیسات موردنیاز; ساختارهای سازه ای مناسب پروژه; روشهای ساخت متداول در منطقه; ساختارهای تاسیساتی و تجهیزات موردنیاز; اطلاعات صنعتی و تولیدی در رابطه با تجهیزات موردنیاز; بررسی و تجزیه و تحلیل نیازهای اولیه و نهایی در پروژه و تعیین الگوهای مناسب طراحی در حین توسعه طرح; برنامه فیزیکی تفصیلی طرح و فضاها و سطوح زیربنا و شیوه توزیع آنها در طبقات و کاربری های مناسب فضاها; نمودارهای مربوط به ارتباط فضاها و محوطه کلی و کاربری زمین و نحوه استقرار ساختمان ها در محوطه; روابط و نمودار ارتباط افقی و عمودی اجزای مختلف هر ساختمان به صورت جداگانه; مقایسه گزینه ها از جنبه فنی و اقتصادی و از دیدگاه معماری، تاسیسات و سازه; انتخاب گزینه برتر برای تصویب; طراحی سیمای کلی و طبقاتی و نحوه استقرار ساختمان ها و راه های ارتباطی عمودی و افقی آن ها; طرح کاربری و جانمایی پلان ها; تهیه نقشه های اولیه در طراحی معماری; پیش بینی مدت اجرای طرح و برآورد تخمینی هزینه های اجرا بر مبنای هر متر مربع بنای ساختمان ها و زمین محوطه به تفکیک و در مجموع کل طرح; تهیه فهرست عکس ها، نقشه ها و آزمایشات موردنیاز در انجام مطالعات مرحله بعدی، برنامه زمان بندی کلی خدمات مهندسی برنامه بعدی; تهیه گزارشات مرحله حاضر و اعلام نتیجه گیری.قسمت دوم: تهیه طرح مقدماتیبه منظور تهیه کلی طرح و حجم مطلوب فیزیکی پروژه و بررسی امکان تامین اهداف طراحی با توجه به جنبه های اجرایی و اقتصادی و فنی، شخصیت حقوقی، ( مشاور) اقدام به طراحی اولیه در زمینه معماری می کند و مطالعاتی تکمیلی درخصوص معماری، شهرسازی، تاسیساتی و سازه ای به شرح زیر انجام می دهد:بررسی تکمیلی و بازدید مجدد برای کنترل عوارض و شیب منطقه; تعیین تعداد نقشه ها و آزمایشات و عکس ها، و خدماتی که توسط مشاور یا کارفرما در مرحله جدید بایستی انجام شود; آمار و اطلاعات تکمیلی برای گزینه های نهایی; مطالعات تکمیلی در مورد روش ساخت; ارائه جدول مقایسه ای در زمینه مسائل فنی و اقتصادی; امکانات و محدودیت ها در زمینه نیروی انسانی; تجهیزات و وسایل; مواد و مصالح و راه های دستیابی; زمان های اجرایی ; مطالعات جامع تکمیلی در زمینه نیازها و توسعه آینده پروژه و بررسی هزینه های مربوطه در صورت لحاظ شدن در طراحی; تکمیل مطالعات ارتباطات خارجی ساختمان ها; محوطه و خیابان بندی و طرح مقدماتی استقرار ساختمان ها با توجه به عوارض زمین و شبکه های تاسیساتی و امکانات آتش نشانی و رعایت مقررات ایمنی و پناه گاهها; راههای دسترسی به شبکه ارتباطی; جمع آوری و انتقال آب های سطحی و زه کشی; مطالعات نهایی ارتباطات افقی و عمودی با توجه به عملکرد هر یک از فضاهای داخلی و الزامات استقرار ساختمان ها با نورگیری; تراکم طبقات; سیستم های تاسیساتی، تجهیزات، مقررات ایمنی، تخلیه اضطراری ساختمان; طراحی معماری ساختمان ها و محوطه ضمن هماهنگی لازم با بخش های سازه، سیویل ( محوطه سازی )، تاسیسات برقی و مکانیکی; مطالعات و طراحی سازه ای از جنبه بارگذاری; با تجزیه و تحلیل مطالعات زمین شناسی، مکانیک خاک و مقاومت مصالح و تعیین نوع و حدود ابعاد شالوده ها، ضخامت دیوارهای باربر، دهانه و ابعاد تیرها، ابعاد ستون ها، ضخامت دال ها، محل درزهای انقطاع و عوامل تعیین کننده در طراحی سازه ای; مطالعات و طراحی تاسیسات و تهیه مشخصات تجهیزاتی بر اساس مبانی طراحی، عملکرد ساختمان ها، آمار جمعیتی، شرایط اقلیمی و محیطی; بهره برداری از الزامات خاص طراحی و تعیین سیستم های تاسیساتی و برآورد کل نیازهای تاسیساتی و بررسی اقتصادی هر یک و تعیین گزینه برتر; تعیین نوع تاسیسات بهداشتی، جمع آوری و دفع زباله آتش نشانی، آبیاری، گازرسانی، آبرسانی، تاسیسات گرمایی; تعویض هوا و تهویه مطبوع; تامین و توزیع انرژی گرمایی و سرمایی; تاسیسات برق رسانی، روشنایی، ارتباطی و مخابراتی همانند تلفن و اعلام حریق، صوتی - تصویری; سیستم های ایمنی شامل صاعقه گیر و اتصال زمین و برق اضطراری; تعیین مشخصات فنی تجهیزات، تاسیسات و طرح تاسیساتی; تهیه نقشه های مقدماتی مانند: نقشه های مقدماتی معماری شامل: پلان جانمایی ساختمان ها و محوطه و راه های دسترسی سواره و پیاده; پروفیل یا مقطع از محوطه; پلان طبقات مهم ساختمان ها با تجهیزات، پلان بام کلیه ساختمان ها ; نمای کلیه جوانب ساختمان های تکراری با نمایش کلی نوع مصالح مصرفی; مقاطع طولی و عرضی از قسمت های موردنیاز ساختمان ها ; نقشه های تفصیلی معماری مربوط به قسمت های مهم; پلان کلی محوطه شامل خیابان بندی، شبکه جمع آوری و دفع آب های سطحی و زه کشی و مقاطع و جزئیات مربوطه; نقشه های مقدماتی سازه شامل محوربندی، پلان شالوده، پوشش طبقات، حدود ابعاد ستون ها، تیرها و شالوده و موارد مشابه; نقشه های مقدماتی شبکه های تاسیساتی شامل پلان جانمایی دستگاهها در موتورخانه های فرعی و اصلی; با تعیین محل عبور سیستم های توزیع انرژی و همچنین نمودار اولیه شبکه لوله کشی و پیش بینی سیستم های توزیع انرژی با توجه به موقعیت موجود و طرح توسعه آینده و مشخصات دستگاههای تاسیساتی و تجهیزاتی; برآورد هزینه اجرای پروژه برای ساختمان ها و محوطه با توجه به مشخصات فنی ساختمان ها، محوطه، تاسیسات و تجهیزات مکانیکی و برقی براساس آخرین فهرست بهای واحد پایه و به صورت متر مربع زیربنا و از طریق مقایسه با هزینه ساختمانهای مشابه به صورت تفکیک شده و نیز برای کل پروژه. فهرست عکس ها، نقشه ها و آزمایش های موردنیاز برای انجام مطالعات مرحله بعدی و برنامه زمانبندی کلی خدمات مرحله بعدی.شایان توجه است که مدارک و گزارش های مربوط به مطالعات انجام شده در این مرحله در قطع های استاندارد تهیه و به کارفرما تحویل داده می شود.مرحله دوم: تهیه طرح اجرایی:به منظور تعیین ضوابط و شکل دقیق و اجرایی اجزای پروژه براساس اسناد و مدارک و گزارش های تصویب شده در مرحله قبل، شخصیت حقوقی ( مشاور ) ضمن آزمایش یا مطالعات تکمیلی برطبق برنامه کلی اعلام شده ( مانند نقشه برداری دقیق ) خدماتی از قبیل موارد زیر را برای اجرایی نمودن طرح به انجام می رساند:پیش بینی وضعیت توسعه طرح در نقشه های اجرایی و مراحل ساخت درآینده; محاسبات فنی موردنیاز برای کارهای معماری، سازه ای، تاسیسات مکانیکی و برقی در ساختمان ها و محوطه، تهیه نقشه های اجرایی مربوطه به طور کامل و با مقیاس صحیح و بدون ابهام و مشتمل بر کلیه اطلاعات; محوربندی ها; اندازه گذاری ها; کدبندی ها; مشخصات فنی; ابعاد، محل و مختصات کلیه روزنه های موثر در کار معماری; سازه; داکت ها; کانال ها; سقف ها; و کف های کاذب و کلیه اجزایی که بایستی در رشته های مختلف طراحی با همدیگر هماهنگ باشند. تهیه جزئیات اجرایی کارهای معماری، سازه ای و تاسیساتی; تهیه جدول نازک کاری دقیق برای کلیه فضاها; ترازبندی و تعیین مختصات شبکه گذرهای سواره رو; دفع آب های سطحی; مقاطع طولی و عرضی گذرهای سواره رو و جزئیات تاسیسات زیربنایی و ابنیه در کارهای محوطه; جدول میلگرد و مقاطع فولادی مصرفی در سازه; تعیین مشخصات دقیق دستگاههای برقی و مکانیکی و جزئیات مربوطه به همراه نمودار جریان; کنترل، جدول لوازم، تجهیزات; نمودار محورهای بالا یا پایین برنده مواد و انرژی ( رایزرها ) ; تهیه نقشه های ایزومتریک ( سه بعدی متقارن ) سیستم های تاسیساتی برحسب نوع نیازهای پروژه; تهیه دفترچه مشخصات فنی عمومی و خصوصی از نظر اطلاعات مصالح; اجرا و نحوه کنترل عملیات; برآورد هزینه اجرایی عملیات به کمک متره کارهای اجرایی پروژه و هزینه های مربوطه بر حسب رشته های ابنیه، راه و محوطه تاسیسات برقی، مکانیکی و تجهیزات با استفاده از فهرست بهای معتبر; تهیه برنامه زمانبندی اجرای کار به صورت کلی با مدت انجام معقول; بررسی امکان تامین اعتبار تدارک مصالح، تجهیز ماشین آلات، تهیه شناسنامه پروژه بر شرح پروژه; با خلاصه ای از اطلاعات و آمار مورد استفاده در طراحی; سطوح زیربنا و محوطه ; هزینه اجرای عملیات; برآورد قیمت ها نسبت به واحد سطح ساختمان ها و محوطه، روش اجرا; تغییرات و توسعه های احتمالی نسبت به طرح اولیه; تدوین و ارائه اسناد مناقصه به منظور انتخاب مجری و انجام مناقصه به شرح زیر:1- شناسنامه پروژه 2- دفترچه محاسبات فنی همراه با نتایج گزارش مطالعات زلزله، زمین شناسی، ژئوتکنیک، مقاومت مصالح و ... 3- دفترچه ریز متره و برآورد ریالی پایه 4- دفترچه مشخصات فنی عمومی و خصوصی 5- فرم پیمان، شرایط عمومی پیمان، دعوت نامه شرکت در مناقصه، شرایط مناقصه، ضمانت نامه ها، تعهدنامه ها، برگ پیشنهاد قیمت، آخرین نقشه های اجرایی مصوب. مرحله سوم: برگزاری مناقصه و نظارتبه منظور اجرا، نظارت، بازرسی و اتمام طرح موردنظر با توجه به اسناد تهیه شده در مرحله دوم شخصیت حقوقی ( مشاور ) با کسب مجوز از کارفرما برای انتخاب یک شخصیت حقوقی یا حقیقی ( پیمانکار ) به عنوان مجری طرح نسبت به درج آگهی مناقصه اقدام می کند و با فروش اسناد مناقصه ( که عبارتند از: پیمان، شرایط مومی پیمان، مشخصات فنی عمومی، مشخصات فنی خصوی، فهرست بها و برآورد تقریبی مقادیر کار، نقشه های کلی و تفصیلی اجرایی، برنامه تفصیلی اجرایی، صورت مجالس، موافقت نامه ها و هر نوع اسناد خاصی که درمورد کار و قیمت های جدید تنظیم گردد و به امضای طرفین برسد ) و تعیین مهلت مقرر، اقدام به انجام مناقصه و اخذ پیشنهاد از طرف پیمانکاران می نماید. در این زمینه اسناد، تعهدات و نقشه ها در پاکت اول ( الف ) و پیشنهاد قیمت در پاکت دوم ( ب ) به صورت دربسته و لاک و مهرشده تحویل داده و در ساعت و روز مقرر، بازگشایی می شود.در صورتی که اسناد و تعهدنامه های موجود در پاکت الف به امضا و مهر پیمانکار نرسیده باشد. پاکت ب بازگشایی نمی شود و از رده رقابت خارج خواهد شد. پس از بررسی کلیه قیمت های پیشنهادی، سوابق پیمانکاران شرکت کننده از نظر نیروی انسانی متخصص و ماهر، تجهیزات و ماشین آلات اجرایی، توان سرمایه گذاری و اجرایی و سوابق کارهای انجام شده قبلی و صحت رتبه بندی مورد ادعا براساس جداول گواهی شده توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی; دو شخصیت حقوقی با نظر مشاور و تایید کارفرما به عنوان برنده اول و دوم در مناقصه اعلام می شوند و تضمین نامه های این دو پیمانکار تا مرحله عقد قرارداد ضبط می گردد. در صورتی که پیمانکار اول از عقد قرارداد و تعهد اجرای کار طبق قیمت پیشنهادی خویش سرباز زند، تضمین نامه وی به تملک کارفرما در می آید و با پیمانکار دوم قرارداد منعقد می شود. ولی چنانچه پیمانکار اولی به عقد قرارداد خود پای بند باشد، ضمانت نامه پیمانکار دوم آزاد می گردد. پیمانکار منتخب پس از عقد قرارداد، اخذ مبالغ پیش پرداخت مربوط به هزینه های تجهیز و راه اندازی کارگاه، تحویل زمین پروژه و معرفی دستگاه نظارت و نماینده کارفرما مکلف می شود تا کارگاه را از نظر وسایل، ماشین آلات، ابنیه و امکانات موردنیاز برای هر مرحله از عملیات برطبق ضوابط و مقررات مربوطه و تحت نظر دستگاه نظارت کارفرما تجهیز و راه اندازی کند. پیمانکار طی هر مرحله از عملیات پس از اخذ گواهی صحت کارهای انجام شده و ابلاغ ادامه کار توسط نماینده کارفرما مجاز به شروع مرحله بعدی می باشد و پس از هر ماه یا طبق توافقات به عمل آمده طی هر مرحله کاری در معیت دستگاه نظارت اقدام به تهیه صورت وضعیت ( شرح اقلام کارهای انجام شده از نظر فیزیکی و ارزش ریالی مربوطه ) می کند و به ازای تایید و گواهی دستگاه نظارت مربوطه حق الزحمه خود را دریافت می کند در هر مرحله از پرداخت نیز 10٪مبالغ دریافتی به عنوان ضمانت نامه حسن انجام کار به رسم امانت از صورت وضعیت پیمانکار کسر و در مرحله تحویل موقت50٪ آن آزاد می شود. ضمنا در این مراحل به میزان درصد مبلغ پیش پرداخت اولیه از مبالغ صورت وضعیت به منظور تسویه پیش پرداخت کسر می گردد و هرگونه بدهی و مبلغ علی الحساب دریافتی پیمانکار نیز در هنگام پرداخت حق الزحمه در نظر گرفته می شود. پس از تهیه صورت مجلس موقت و صورت وضعیت قطعی که حداکثر باید شش ماه از زمان تحویل موقت فاصله داشته باشد; باقی مانده مبالغ حسن انجام پیمانکار آزاد خواهد شد. همچنین پس از گذشت دوره تضمین و تعهدات زمانی پیمانکار مربوط به تایید صحت عملکرد وی، کلیه ضمانت نامه ها و حقوق قانونی پیمانکار مطابق مفاد قرارداد ( پیمان ) مربوطه مسترد می شود و مسئولیت بهره برداری و نگهداری از زمان تحویل موقت تا مرحله تحویل قطعی نیز برعهده کارفرما می باشد. تنها درمواردی که نقص عملیات اجرایی یا عدم صحت کاری در ساخت و اجرا موجب بروز خرابی و یا توقف در بهره برداری شود و پیمانکار از رفع نقص یا معایب مشاهده شده حتی با اثبات تقصیر خود سرپیچی نماید کارفرما حق خواهد داشت شخص اقدام به رفع نقص کند و هزینه های مربوط را به اضافه حق مدیریت و هزینه های پرداخت شده خود از مجموع مطالبات پیمانکار کسر نماید و کلیه مطالبات پیمانکار با رعایت تعدیل به وی پرداخت خواهد شد. دستگاه نظارت کارفرما نقش اساسی در تامین فضای ارتباطی و کاری مناسب از نظر اصول فنی و ایمنی و رعایت معیارهای کیفی و کمی لازم در حین اجرای مقاطع کاری را بر عهده دارد و این دستگاه مکلف است که عملیات اجرایی را مطابق دستورالعمل های فنی و ابلاغ شده به پیمانکار مندرج در دفترچه های فنی عمومی و خصوی طرح و طبق ضوابط و مقررات فنی معتبر در سطح کشور ( مقررات ملی ساختمان ) نظارت و کنترل نماید
ماده 100 قانون شهرداری ها
ماده 100ـ مالکین اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان از شهرداری پروانه اخذ نمایند.شهرداری میتواند از عملیات ساختمانی ساختمانهای بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه بوسیله مأمورین خود اعم از آنکه ساختمان در زمین محصور یا غیرمحصور واقع باشد جلوگیری کند.تبصره 1ـ در موارد مذکور فوق که از لحاظ اصول شهرسازی یا فنی یا بهداشتی قلع تأسیسات و بناهای خلاف مشخصات مندرج در پروانه ضرورت داشته باشد یا بدون پروانه شهرداری ساختمان احداث یا شروع به احداث شده باشد به تقاضای شهرداری موضوع در کمیسیونهایی مرکب از نماینده وزارت کشور به انتخاب وزیر کشور و یکی از اعضای انجمن شهر، به انتخاب انجمن مطرح میشود. کمیسیون پس از وصول پرونده به ذینفع اعلام میکند که ظرف ده روز توضیحات خود را کتباً ارسال دارد پس از انقضاء مدت مذکور کمیسیون مکلف است موضوع را با حضور نماینده شهرداری که بدون حق رأی برای ادای توضیح شرکت میکند ظرف مدت یکماه تصمیم مقتضی بر حسب مورد اتخاذ کند در مواردی که شهرداری از ادامه ساختمان بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه جلوگیری میکند مکلف است حداکثر ظرف یک هفته از تاریخ جلوگیری موضوع را در کمیسیون مذکور مطرح کند در غیر این صورت کمیسیون به تقاضای ذینفع به موضوع رسیدگی خواهد کرد.در صورتی که تصمیم کمیسیون بر قلع تمام یا قسمتی از بنا باشد مهلت مناسبی که نباید از دو ماه، تجاوز کند تعیین میکند.شهرداری مکلف است تصمیم مزبور را به مالک ابلاغ کند. هرگاه مالک درمهلت مقرر اقدام به قلع بناء نکند شهردار رأساً اقدام کرده و هزینه آن را طبق مقررات آییننامه اجرای وصول عوارض از مالک دریافت خواهد کرد.تبصره 2ـ در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت زیربنای مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی مسکونی کمیسیون میتواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملک از نظر مکانی (در بر خیابانهای اصلی یا خیابانهای فرعی و یا کوچ بنباز یا بنبست) رأی به اخذ جریمهای که متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد تعیین و شهرداری مکلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام کند (جریمه نباید از حداقل یک دوم کمتر و از سه برابر ارزش معاملاتی برای هر متر مربع بنای اضافه بیشتر باشد). در صورتی که ذینفع از پرداخت جریمه خودداری کرد، شهرداری مکلف است مجدداً پرونده را به همان کمیسیون ارجاع و تقاضای صدور رأی تخریب را بکند. کمیسیون در این مورد نسبت به صدور رأی تخریب اقدام خواهد نمود.تبصره 3ـ در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی تجارتی و صنعتی و اداری کمیسیون میتواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملک از نظر مکانی (در بر خیابانهای اصلی یا خیابانهای فرعی و یا کوچه بنباز یا بنبست) رأی به اخذ جریمهای که متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد تعیین و شهرداری مکلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام کند (جریمه نباید از حداقل دو برابر کمتر و از چهار برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع بنای اضافی ایجاد شده بیشتر باشد). در صورتی که ذینفع از پرداخت جریمه خودداری کرد شهرداری مکلف است مجدداً پروانه را به همان کمیسیون ارجاع و تقاضای صدور رأی تخریب بکند.کمیسیون در این مورد نسبت به صدور رأی تخریب اقدام خواهد کرد.تبصره 4ـ در مورد احداث بنای بدون پروانه در حوزه استفاده از اراضی مربوطه در صورتی که اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی رعایت شده باشد کمیسیون میتواند با صدور رأی اخذ جریمه به ازاء هر متر مربع بنای بدون مجوز یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان یا یک پنجم ارزش سرقفلی ساختمان در صورتی که ساختمان ارزش دریافت سرقفلی داشته باشد، هر کدام که مبلغ آن بیشتر است از ذینفع، بلامانع بودن صدور برگ پایان ساختمان را به شهرداری اعلام کند. اضافه بنا زائد بر تراکم مجاز بر اساس مفاد تبصرههای 2 و 3 عمل خواهد شد.تبصره 5ـ در مورد عدم احداث پارکینگ و یا غیرقابل استفاده بودن آن و عدم امکان اصلاح آن کمیسیون میتواند با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ، رأی به اخذ جریمهای که حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع فضای از بین رفته پارکینگ باشد، صادر کند (مساحت هر پارکینگ با احتساب گردش 25 متر مربع میباشد). شهرداری مکلف به اخذ جریمه تعیین شده و صدور برگ پایان ساختمان میباشد.تبصره 6ـ (اصلاحی 27/6/1358) در مورد تجاوز به معابر شهر، مالکین موظف هستند در هنگام نوسازی بر اساس پروانه ساختمان و طرحهای مصوب رعایت برهای اصلاحی را بکند، در صورتی که بر خلاف پروانه و یا بدون پروانه تجاوزی در این مورد انجام گیرد شهرداری مکلف است از ادامه عملیات جلوگیری و پروانه امر را به کمیسیون ارسال کند. در سایر موارد تخلف ماندن عدم استحکام بنا، عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی در ساختمان رسیدگی به موضوع در صلاحیت کمیسیونهای ماده 100 است.تبصره 7ـ (اصلاحی 27/6/1358) مهندسان ناظر ساختمانی موکلفند نسبت به عملیات اجرایی ساختمانی که به مسوولیت آنان احداث میگردد، از لحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه و نقشهها و محاسبات فنی ضمیمه آن مستمراً نظارت کرده و در پایان کار مطابقت ساختمان با پروانه و نقشه و محاسبات فنی را گواهی کنند. هر گاه مهندس ناظر بر خلاف واقع گواهی کند و یا تخلف را بموقع به شهرداری اعلام نکند و موضوع منتهی بطرح در کمیسیون مندرج در تبصره یک ماده 100 قانون شهرداری و صدور رأی بر جریمه یا تخریب ساختمان گردد، شهرداری مکلف است مراتب را به نظام معماری و ساختمانی منعکس کند. شورای انتظامی نظام مذکور موظف است مهندس ناظر را در صورت ثبوت تقصیر برابر قانون نظام معماری و ساختمانی حسب مورد با توجه به اهمیت موضوع به 6 ماه تا سه سال محرومیت از کار و در صورتی که مجدداً مرتکب تخلف شود که منجر به صدور رأی تخریب به وسیله کمیسیون ماده 100 گردد به حداکثر مجازات محکوم کند. مراتب محکومیت از طرف شورای انتظامی نظام معماری و ساختمانی در پروانه اشتغال درج و در یک یا چند مورد از جراید کثیرالانتشار اعلام میگردد. شهرداری مکلف است تا صدور رأی محکومیت به محض وقوف از تخلف مهندس ناظر و ارسال پرونده کمیسیون ماده 100 بمدت حداکثر 6 ماه از اخذ گواهی امضا مهندس ناظر مربوطه برای ساختمان جهت پروانه ساختمان شهرداری خودداری کند. مأمورین شهرداری نیز موکلفند در مورد ساختمانها نظارت کند و هر گاه از موارد تخلف در پروانه بموقع جلوگیری نکنند و یا در مورد صدور گواهی انطباق ساختمان با پروانه مرتکب تقصیری شوند، طبق مقررات قانونی به تخلف آنان رسیدگی میشود و در صورتی که عمل ارتکابی مهندسان ناظر و مأمورین شهرداری واجد جنبه جزایی هم باشد از این جهت نیز قابل تعقیب خواهند بود. در مواردی که شهرداری مکلف به جلوگیری از عملیات ساختمان است و دستور شهرداری اجرا نشود میتواند با استفاده از مأمورین اجراییات خود و در صورت لزوم مأمورین انتظامی برای متوقف ساختن عملیات ساختمانی اقدام کند.تبصره 8ـ (اصلاحی 27/6/1358) دفاتر اسناد رسمی مکلفند قبل از انجام معامله قطعی در مورد ساختمانهای گواهی پایان ساختمان و در مورد ساختمانهای ناتمام گواهی عدم خلاف تاتاریخ انجام معامله را که توسط شهرداری صادر شده باشد ملاحظه و مراتب را در سند قید کند. در مورد ساختمانهایی که قبل از تصویب قانون 6 تبصره الحاقی به ماده 100 قانون شهرداریها (24/11/1355) معامله انجام گرفته و از ید مالک اولیه خارج شده باشد، در صورتی که مورد معامله کل پلاک را شامل نگردد گواهی عدم خلاف یا برگ پایان ساختمان الزامی نبوده و با ثبت و تصریح آن در سند انجام معامله بلامانع میباشد.در مورد ساختمانهایی که قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر ایجاد شده در صورتی که اضافه بنای جدیدی حادث نگردیده باشد و مدارک و اسناد نشان دهنده ایجاد بنا قبل از سال تصویب طرح جامع شهر باشد، با ثبت و تصریح مراتب فوق در سند مالکیت انجام معامله بلامانع میباشد.تبصره 9ـ (الحاقی 27/6/1358) ساختمانهایی که پروانه ساختمان آنها قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر، صادر شده است از شمول تبصره یک ماده 100 قانون شهرداری معاف میباشند.تبصره 10ـ (الحاقی 27/6/1358) در مورد آراء صادره از کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری هر گاه شهرداری یا مالک یا قائم مقام او از تاریخ ابلاغ رأی ظرف مدت ده روز نسبت به آن رأی اعتراض کند، مرجع رسیدگی به این اعتراض کمیسیون دیگر ماده 100 خواهد بود که اعضای آن غیر از افرادی باشند که در صدور رأی قبلی شرکت داشتهاند. رأی این کمیسیون قطعی است.تبصره 11ـ (الحاقی 27/6/1358) آییننامه ارزش معاملاتی ساختمان پس از تهیه توسط شهرداری و تصویب انجمن شهر در مورد اخذ جرائم قابل اجراست و این ارزش معاملاتی سالی یکبار قابلتجدیدنظر خواهد بو
__________________
برخي ازضوابط ومقررات ساختمان سازي 1- حداکثرسطح اشغال زيربناي هرطبقه 60% مساحت کل زمين مي باشد.2- ارتفاع كف گذر تا فضاي پيشروي درگذرهاي12متر و بالاتر حداقل 5/3 مترمي باشد.3- در زمينهاي با عرض كمتر از 20 متر حداكثر يك ورودي پاركينگ مي توان در نظر گرفت. 4- در مناطق با تراكم 120% ، حداكثر سه طبقه مسكوني درسطح اشغال60% و در مناطق با تراكم 180% حداكثر 4 طبقه مسكوني در سطح اشغال 60% مجاز مي باشد.5- حداكثر طول زيربنا به ميزان60% طول زمين به اضافه 2 متر مي باشد مشروط به اينكه سطحزيربناي تصرفي حداكثر 60% مساحت زمين رعايت گردد.بديهي است 2 متر پيشروي مازاد بر 60% طول زمين با توجه به مجاورين به صورت رعايت پخ 45 درجه مقدور مي باشد.6- نورگير جهت تامين نور اطاقهاي اصلي ساختمان مانند نشيمن،نهارخوري و اطاق خوابها حداقل 12 متر مربع مساحت با رعايت حداقل عرض 3 متر و جهت تامين نور آشپزخانه و سرويسهاي بهداشتي حداقل 6 متر مربع مساحت با رعايت حداقل عرض 2 متر مي باشد.جهت زمينهاي با مساحت 200 متر مربع و كمتر،مساحت نورگيرها مي تواند حداقل 6% و 3% مساحت زمين با رعايت حداقل عرض 2 متر باشد.7- حداکثر ارتفاع زيرزميــن جهـت پارکينگ 60/2متــر و در همـكف (پيلوت )40/2متر مي باشد و حداقل ارتفاع در طبقات فوق الذكر 2 متر مي باشد. 8- در مجموعه هاي 8 واحد و بالاتر رعايت ضوابط معلولين الزامي است.9- حـداكثــر ارتفـاع مورد نياز نـورگير زيـرزميــن 90 سانتي مترمي باشد.10- تامين يک واحد پاركينگ براي هرواحد مسکوني با مساحت حداكثر تا 200مترمربع و 5/1 واحد پاركينگ براي هر واحد مسكوني با مساحت 200 متر مربع و بالاتر الزامي است .11- مساحت راه پله و آسانسور جزء تراكم(180%، 120% )محاسبه مي گردد.
ساخت و ساز و تولید ابنیه و ساختمان
در سطح کشور توسط متولیان خصوصی ( افراد باشخصیت حقیقی و شرکت ها و سازمانها، یا شخصیت های حقوقی ) و متولیان عمومی ( دستگاهها و نهادها و سازمان های دولتی و یا شرکت ها و موسسات تحت نظارت و پوشش دولت یا شخصیت های حقوقی ) انجام می شود و به منظور رعایت اصول و قواعد طراحی و اجرایی و نحوه نظارت صحیح بر این عملکردها، دستورالعمل ها، ضوابط، آیین نامه ها و بخشنامه های اجرایی و مقررات ملی ساختمانی تدوین شده است و تحت پوشش قانون نظام مهندسی در کل کشور به اجرا درمی آید. در این رابطه کلیه نهادهای قانونی و شخصیت های حقوقی اعم از خصوصی و عمومی طبق قانون نظام مهندسی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی مکلف به تبعیت از ضوابط مذکوراند. قبل از هرچیز لازم است به روند کلی اجرای طرح های عمرانی و شرح عملکرد و خدمات نهادهای قانونی مربوطه به طور اختصار بپردازیم. به طور خلاصه روند اجرای طرح های عمرانی و ساخت و ساز شامل موارد زیر است:برنامه ریزی و تهیه طرح مطابق اهداف کارفرما به ازای مطالعات، بررسی و شناسایی اولیه، بررسی و تصویب طرح اولیه مطلوب، بررسی گزارش توجیهی فنی و اقتصادی و اجرایی مربوطه، مشخصات فنی عمومی و خصوصی طرح، تهیه نقشه ها، اسناد و مدارک فنی و تعهدآور، انتخاب مجری و واگذاری طرح برای اجرا، نظارت بر حسن اجرای عملیات و انجام مراحل ساخت و ساز و پرداخت حق الزحمه های مربوطه.به عبارت دیگر طی مراحل زیر در به سرانجام رسانیدن طرح های عمرانی در سطح کلان کشوری ضروری است. البته نحوه واگذاری و انجام کار بر حسب نوع قرارداد اجرایی ( پیمان ) و نوع رشته کار موردنظر ( راهسازی، آبیاری و زه کشی، تاسیسات شهری، ابنیه، تجهیزات و تاسیسات وابسته به ابنیه، توزیع و انتقال نیرو و انرژی ) در حوزه های ابنیه سنگین فلزی یا بتنی، اسکله و بندرسازی، تونل، آسفالت و محوطه و جدول سازی، سدسازی، بیمارستان ها، مراکز مخابراتی و دکل های صداوسیما، نیروگاهها، نصب ماشین آلات و تجهیزات سنگین و سردخانه ها و کشتارگاهها، تصفیه خانه ها، تاسیسات فاضلاب و آب، نفت و گاز، کارهای دریایی، و کارهای خاص دیگر و روش های مختلف اجرا ( سنتتی، پیمان مدیریت، امانی و مقاطعه کاری ) تفاوت خواهد کرد ولی اسلوب و ساختار کلی عملیات و به ویژه شرح خدمات هر مرحله تقریبا ثابت است.مرحله اول:قسمت اول: شناسایی و بررسی اولیهبه منظور تحقق اهداف کارفرما در راستای طرح جامع یا عمرانی براساس برنامه های اجرایی، یک شخصیت حقوقی ( مشاور ) متعهد می شود تا امکان اهداف طرح و برنامه اجرایی را بررسی و گزارشی درباره موارد زیر برای تصمیم گیری کارفرما تهیه و ارائه کند:تعیین نیازهای کارفرما; اقلیم شناسی; مصالح بومی; کارگزاران و مهارت های بومی; اقتصاد، سیاست و امنیت طرح; شبکه های ارتباطی، آب، برق و گاز، مخابرات، فاضلاب در وضع موجود و گسترش احتمالی آن در آینده; تجهیزات، امکانات و وسایل در دسترس در منطقه طرح; تعیین آیین نامه ها و مقررات اصولی منطبق با شرایط منطقه طرح; تغییرات دما; جهت قبله; نزولات جوی; جهت باد و شدت آن; موقعیت جغرافیایی و نقاط مرجع; فشار هوا و تراز از سطح دریا; زمین شناسی; بررسی زلزله و وضعیت گسل ها;مکانیک خاک; آب های زیرزمینی، نفوذپذیری زمین، شیب سطحی و عوارض منطقه; نحوه دفع آ ب بهای سطحی; مستحدثات موجود در منطقه و اثرات ساخت پروژه برآنها و برعکس; معماری سنتی و جدید منطبق با منطقه طرح; ضوابط و مقررات شهرسازی در منطقه و تاثیر آن بر طرح; روش ها و مصالح مورد مصرف در ساخت مقاطع; امکان تهیه مصالح و تاسیسات غیرمحلی و غیربومی و هزینه های مربوطه; فواصل حمل مصالح و تاسیسات موردنیاز; ساختارهای سازه ای مناسب پروژه; روشهای ساخت متداول در منطقه; ساختارهای تاسیساتی و تجهیزات موردنیاز; اطلاعات صنعتی و تولیدی در رابطه با تجهیزات موردنیاز; بررسی و تجزیه و تحلیل نیازهای اولیه و نهایی در پروژه و تعیین الگوهای مناسب طراحی در حین توسعه طرح; برنامه فیزیکی تفصیلی طرح و فضاها و سطوح زیربنا و شیوه توزیع آنها در طبقات و کاربری های مناسب فضاها; نمودارهای مربوط به ارتباط فضاها و محوطه کلی و کاربری زمین و نحوه استقرار ساختمان ها در محوطه; روابط و نمودار ارتباط افقی و عمودی اجزای مختلف هر ساختمان به صورت جداگانه; مقایسه گزینه ها از جنبه فنی و اقتصادی و از دیدگاه معماری، تاسیسات و سازه; انتخاب گزینه برتر برای تصویب; طراحی سیمای کلی و طبقاتی و نحوه استقرار ساختمان ها و راه های ارتباطی عمودی و افقی آن ها; طرح کاربری و جانمایی پلان ها; تهیه نقشه های اولیه در طراحی معماری; پیش بینی مدت اجرای طرح و برآورد تخمینی هزینه های اجرا بر مبنای هر متر مربع بنای ساختمان ها و زمین محوطه به تفکیک و در مجموع کل طرح; تهیه فهرست عکس ها، نقشه ها و آزمایشات موردنیاز در انجام مطالعات مرحله بعدی، برنامه زمان بندی کلی خدمات مهندسی برنامه بعدی; تهیه گزارشات مرحله حاضر و اعلام نتیجه گیری.قسمت دوم: تهیه طرح مقدماتیبه منظور تهیه کلی طرح و حجم مطلوب فیزیکی پروژه و بررسی امکان تامین اهداف طراحی با توجه به جنبه های اجرایی و اقتصادی و فنی، شخصیت حقوقی، ( مشاور) اقدام به طراحی اولیه در زمینه معماری می کند و مطالعاتی تکمیلی درخصوص معماری، شهرسازی، تاسیساتی و سازه ای به شرح زیر انجام می دهد:بررسی تکمیلی و بازدید مجدد برای کنترل عوارض و شیب منطقه; تعیین تعداد نقشه ها و آزمایشات و عکس ها، و خدماتی که توسط مشاور یا کارفرما در مرحله جدید بایستی انجام شود; آمار و اطلاعات تکمیلی برای گزینه های نهایی; مطالعات تکمیلی در مورد روش ساخت; ارائه جدول مقایسه ای در زمینه مسائل فنی و اقتصادی; امکانات و محدودیت ها در زمینه نیروی انسانی; تجهیزات و وسایل; مواد و مصالح و راه های دستیابی; زمان های اجرایی ; مطالعات جامع تکمیلی در زمینه نیازها و توسعه آینده پروژه و بررسی هزینه های مربوطه در صورت لحاظ شدن در طراحی; تکمیل مطالعات ارتباطات خارجی ساختمان ها; محوطه و خیابان بندی و طرح مقدماتی استقرار ساختمان ها با توجه به عوارض زمین و شبکه های تاسیساتی و امکانات آتش نشانی و رعایت مقررات ایمنی و پناه گاهها; راههای دسترسی به شبکه ارتباطی; جمع آوری و انتقال آب های سطحی و زه کشی; مطالعات نهایی ارتباطات افقی و عمودی با توجه به عملکرد هر یک از فضاهای داخلی و الزامات استقرار ساختمان ها با نورگیری; تراکم طبقات; سیستم های تاسیساتی، تجهیزات، مقررات ایمنی، تخلیه اضطراری ساختمان; طراحی معماری ساختمان ها و محوطه ضمن هماهنگی لازم با بخش های سازه، سیویل ( محوطه سازی )، تاسیسات برقی و مکانیکی; مطالعات و طراحی سازه ای از جنبه بارگذاری; با تجزیه و تحلیل مطالعات زمین شناسی، مکانیک خاک و مقاومت مصالح و تعیین نوع و حدود ابعاد شالوده ها، ضخامت دیوارهای باربر، دهانه و ابعاد تیرها، ابعاد ستون ها، ضخامت دال ها، محل درزهای انقطاع و عوامل تعیین کننده در طراحی سازه ای; مطالعات و طراحی تاسیسات و تهیه مشخصات تجهیزاتی بر اساس مبانی طراحی، عملکرد ساختمان ها، آمار جمعیتی، شرایط اقلیمی و محیطی; بهره برداری از الزامات خاص طراحی و تعیین سیستم های تاسیساتی و برآورد کل نیازهای تاسیساتی و بررسی اقتصادی هر یک و تعیین گزینه برتر; تعیین نوع تاسیسات بهداشتی، جمع آوری و دفع زباله آتش نشانی، آبیاری، گازرسانی، آبرسانی، تاسیسات گرمایی; تعویض هوا و تهویه مطبوع; تامین و توزیع انرژی گرمایی و سرمایی; تاسیسات برق رسانی، روشنایی، ارتباطی و مخابراتی همانند تلفن و اعلام حریق، صوتی - تصویری; سیستم های ایمنی شامل صاعقه گیر و اتصال زمین و برق اضطراری; تعیین مشخصات فنی تجهیزات، تاسیسات و طرح تاسیساتی; تهیه نقشه های مقدماتی مانند: نقشه های مقدماتی معماری شامل: پلان جانمایی ساختمان ها و محوطه و راه های دسترسی سواره و پیاده; پروفیل یا مقطع از محوطه; پلان طبقات مهم ساختمان ها با تجهیزات، پلان بام کلیه ساختمان ها ; نمای کلیه جوانب ساختمان های تکراری با نمایش کلی نوع مصالح مصرفی; مقاطع طولی و عرضی از قسمت های موردنیاز ساختمان ها ; نقشه های تفصیلی معماری مربوط به قسمت های مهم; پلان کلی محوطه شامل خیابان بندی، شبکه جمع آوری و دفع آب های سطحی و زه کشی و مقاطع و جزئیات مربوطه; نقشه های مقدماتی سازه شامل محوربندی، پلان شالوده، پوشش طبقات، حدود ابعاد ستون ها، تیرها و شالوده و موارد مشابه; نقشه های مقدماتی شبکه های تاسیساتی شامل پلان جانمایی دستگاهها در موتورخانه های فرعی و اصلی; با تعیین محل عبور سیستم های توزیع انرژی و همچنین نمودار اولیه شبکه لوله کشی و پیش بینی سیستم های توزیع انرژی با توجه به موقعیت موجود و طرح توسعه آینده و مشخصات دستگاههای تاسیساتی و تجهیزاتی; برآورد هزینه اجرای پروژه برای ساختمان ها و محوطه با توجه به مشخصات فنی ساختمان ها، محوطه، تاسیسات و تجهیزات مکانیکی و برقی براساس آخرین فهرست بهای واحد پایه و به صورت متر مربع زیربنا و از طریق مقایسه با هزینه ساختمانهای مشابه به صورت تفکیک شده و نیز برای کل پروژه. فهرست عکس ها، نقشه ها و آزمایش های موردنیاز برای انجام مطالعات مرحله بعدی و برنامه زمانبندی کلی خدمات مرحله بعدی.شایان توجه است که مدارک و گزارش های مربوط به مطالعات انجام شده در این مرحله در قطع های استاندارد تهیه و به کارفرما تحویل داده می شود.مرحله دوم: تهیه طرح اجرایی:به منظور تعیین ضوابط و شکل دقیق و اجرایی اجزای پروژه براساس اسناد و مدارک و گزارش های تصویب شده در مرحله قبل، شخصیت حقوقی ( مشاور ) ضمن آزمایش یا مطالعات تکمیلی برطبق برنامه کلی اعلام شده ( مانند نقشه برداری دقیق ) خدماتی از قبیل موارد زیر را برای اجرایی نمودن طرح به انجام می رساند:پیش بینی وضعیت توسعه طرح در نقشه های اجرایی و مراحل ساخت درآینده; محاسبات فنی موردنیاز برای کارهای معماری، سازه ای، تاسیسات مکانیکی و برقی در ساختمان ها و محوطه، تهیه نقشه های اجرایی مربوطه به طور کامل و با مقیاس صحیح و بدون ابهام و مشتمل بر کلیه اطلاعات; محوربندی ها; اندازه گذاری ها; کدبندی ها; مشخصات فنی; ابعاد، محل و مختصات کلیه روزنه های موثر در کار معماری; سازه; داکت ها; کانال ها; سقف ها; و کف های کاذب و کلیه اجزایی که بایستی در رشته های مختلف طراحی با همدیگر هماهنگ باشند. تهیه جزئیات اجرایی کارهای معماری، سازه ای و تاسیساتی; تهیه جدول نازک کاری دقیق برای کلیه فضاها; ترازبندی و تعیین مختصات شبکه گذرهای سواره رو; دفع آب های سطحی; مقاطع طولی و عرضی گذرهای سواره رو و جزئیات تاسیسات زیربنایی و ابنیه در کارهای محوطه; جدول میلگرد و مقاطع فولادی مصرفی در سازه; تعیین مشخصات دقیق دستگاههای برقی و مکانیکی و جزئیات مربوطه به همراه نمودار جریان; کنترل، جدول لوازم، تجهیزات; نمودار محورهای بالا یا پایین برنده مواد و انرژی ( رایزرها ) ; تهیه نقشه های ایزومتریک ( سه بعدی متقارن ) سیستم های تاسیساتی برحسب نوع نیازهای پروژه; تهیه دفترچه مشخصات فنی عمومی و خصوصی از نظر اطلاعات مصالح; اجرا و نحوه کنترل عملیات; برآورد هزینه اجرایی عملیات به کمک متره کارهای اجرایی پروژه و هزینه های مربوطه بر حسب رشته های ابنیه، راه و محوطه تاسیسات برقی، مکانیکی و تجهیزات با استفاده از فهرست بهای معتبر; تهیه برنامه زمانبندی اجرای کار به صورت کلی با مدت انجام معقول; بررسی امکان تامین اعتبار تدارک مصالح، تجهیز ماشین آلات، تهیه شناسنامه پروژه بر شرح پروژه; با خلاصه ای از اطلاعات و آمار مورد استفاده در طراحی; سطوح زیربنا و محوطه ; هزینه اجرای عملیات; برآورد قیمت ها نسبت به واحد سطح ساختمان ها و محوطه، روش اجرا; تغییرات و توسعه های احتمالی نسبت به طرح اولیه; تدوین و ارائه اسناد مناقصه به منظور انتخاب مجری و انجام مناقصه به شرح زیر:1- شناسنامه پروژه 2- دفترچه محاسبات فنی همراه با نتایج گزارش مطالعات زلزله، زمین شناسی، ژئوتکنیک، مقاومت مصالح و ... 3- دفترچه ریز متره و برآورد ریالی پایه 4- دفترچه مشخصات فنی عمومی و خصوصی 5- فرم پیمان، شرایط عمومی پیمان، دعوت نامه شرکت در مناقصه، شرایط مناقصه، ضمانت نامه ها، تعهدنامه ها، برگ پیشنهاد قیمت، آخرین نقشه های اجرایی مصوب. مرحله سوم: برگزاری مناقصه و نظارتبه منظور اجرا، نظارت، بازرسی و اتمام طرح موردنظر با توجه به اسناد تهیه شده در مرحله دوم شخصیت حقوقی ( مشاور ) با کسب مجوز از کارفرما برای انتخاب یک شخصیت حقوقی یا حقیقی ( پیمانکار ) به عنوان مجری طرح نسبت به درج آگهی مناقصه اقدام می کند و با فروش اسناد مناقصه ( که عبارتند از: پیمان، شرایط مومی پیمان، مشخصات فنی عمومی، مشخصات فنی خصوی، فهرست بها و برآورد تقریبی مقادیر کار، نقشه های کلی و تفصیلی اجرایی، برنامه تفصیلی اجرایی، صورت مجالس، موافقت نامه ها و هر نوع اسناد خاصی که درمورد کار و قیمت های جدید تنظیم گردد و به امضای طرفین برسد ) و تعیین مهلت مقرر، اقدام به انجام مناقصه و اخذ پیشنهاد از طرف پیمانکاران می نماید. در این زمینه اسناد، تعهدات و نقشه ها در پاکت اول ( الف ) و پیشنهاد قیمت در پاکت دوم ( ب ) به صورت دربسته و لاک و مهرشده تحویل داده و در ساعت و روز مقرر، بازگشایی می شود.در صورتی که اسناد و تعهدنامه های موجود در پاکت الف به امضا و مهر پیمانکار نرسیده باشد. پاکت ب بازگشایی نمی شود و از رده رقابت خارج خواهد شد. پس از بررسی کلیه قیمت های پیشنهادی، سوابق پیمانکاران شرکت کننده از نظر نیروی انسانی متخصص و ماهر، تجهیزات و ماشین آلات اجرایی، توان سرمایه گذاری و اجرایی و سوابق کارهای انجام شده قبلی و صحت رتبه بندی مورد ادعا براساس جداول گواهی شده توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی; دو شخصیت حقوقی با نظر مشاور و تایید کارفرما به عنوان برنده اول و دوم در مناقصه اعلام می شوند و تضمین نامه های این دو پیمانکار تا مرحله عقد قرارداد ضبط می گردد. در صورتی که پیمانکار اول از عقد قرارداد و تعهد اجرای کار طبق قیمت پیشنهادی خویش سرباز زند، تضمین نامه وی به تملک کارفرما در می آید و با پیمانکار دوم قرارداد منعقد می شود. ولی چنانچه پیمانکار اولی به عقد قرارداد خود پای بند باشد، ضمانت نامه پیمانکار دوم آزاد می گردد. پیمانکار منتخب پس از عقد قرارداد، اخذ مبالغ پیش پرداخت مربوط به هزینه های تجهیز و راه اندازی کارگاه، تحویل زمین پروژه و معرفی دستگاه نظارت و نماینده کارفرما مکلف می شود تا کارگاه را از نظر وسایل، ماشین آلات، ابنیه و امکانات موردنیاز برای هر مرحله از عملیات برطبق ضوابط و مقررات مربوطه و تحت نظر دستگاه نظارت کارفرما تجهیز و راه اندازی کند. پیمانکار طی هر مرحله از عملیات پس از اخذ گواهی صحت کارهای انجام شده و ابلاغ ادامه کار توسط نماینده کارفرما مجاز به شروع مرحله بعدی می باشد و پس از هر ماه یا طبق توافقات به عمل آمده طی هر مرحله کاری در معیت دستگاه نظارت اقدام به تهیه صورت وضعیت ( شرح اقلام کارهای انجام شده از نظر فیزیکی و ارزش ریالی مربوطه ) می کند و به ازای تایید و گواهی دستگاه نظارت مربوطه حق الزحمه خود را دریافت می کند در هر مرحله از پرداخت نیز 10٪مبالغ دریافتی به عنوان ضمانت نامه حسن انجام کار به رسم امانت از صورت وضعیت پیمانکار کسر و در مرحله تحویل موقت50٪ آن آزاد می شود. ضمنا در این مراحل به میزان درصد مبلغ پیش پرداخت اولیه از مبالغ صورت وضعیت به منظور تسویه پیش پرداخت کسر می گردد و هرگونه بدهی و مبلغ علی الحساب دریافتی پیمانکار نیز در هنگام پرداخت حق الزحمه در نظر گرفته می شود. پس از تهیه صورت مجلس موقت و صورت وضعیت قطعی که حداکثر باید شش ماه از زمان تحویل موقت فاصله داشته باشد; باقی مانده مبالغ حسن انجام پیمانکار آزاد خواهد شد. همچنین پس از گذشت دوره تضمین و تعهدات زمانی پیمانکار مربوط به تایید صحت عملکرد وی، کلیه ضمانت نامه ها و حقوق قانونی پیمانکار مطابق مفاد قرارداد ( پیمان ) مربوطه مسترد می شود و مسئولیت بهره برداری و نگهداری از زمان تحویل موقت تا مرحله تحویل قطعی نیز برعهده کارفرما می باشد. تنها درمواردی که نقص عملیات اجرایی یا عدم صحت کاری در ساخت و اجرا موجب بروز خرابی و یا توقف در بهره برداری شود و پیمانکار از رفع نقص یا معایب مشاهده شده حتی با اثبات تقصیر خود سرپیچی نماید کارفرما حق خواهد داشت شخص اقدام به رفع نقص کند و هزینه های مربوط را به اضافه حق مدیریت و هزینه های پرداخت شده خود از مجموع مطالبات پیمانکار کسر نماید و کلیه مطالبات پیمانکار با رعایت تعدیل به وی پرداخت خواهد شد. دستگاه نظارت کارفرما نقش اساسی در تامین فضای ارتباطی و کاری مناسب از نظر اصول فنی و ایمنی و رعایت معیارهای کیفی و کمی لازم در حین اجرای مقاطع کاری را بر عهده دارد و این دستگاه مکلف است که عملیات اجرایی را مطابق دستورالعمل های فنی و ابلاغ شده به پیمانکار مندرج در دفترچه های فنی عمومی و خصوی طرح و طبق ضوابط و مقررات فنی معتبر در سطح کشور ( مقررات ملی ساختمان ) نظارت و کنترل نماید.
سیر مقررات شهرسازی در ایران
جامعه و علوم اجتماعی > علوم اجتماعیمهندسی و فنآوری > مهندسی > مهندسی شهر سازی(cached)
از زمان تصویب اولین قانون شهرسازی در سال 1312 (قانون راجع به احداث و توسعه معابر و خیابانها) تاکنون، قوانین و مقررات متعددی درخصوص شهر و شهرسازی به تصویب رسیده است که برخی از آنها بستر مناسبی را برای تهیه طرحهای شهری فراهم نمودهاند. برخی نیز مستقیماً به تهیه طرحهای شهری مربوط بودهاند و برخی دیگر در جهت اصلاح و رفع نقایص طرحها (و به تعبیر دیگر بر شهرسازی اندیشیده کشور) مؤثر بودهاند. عمدهترین این قوانین به شرح زیر می باشند : در سال 1312 « قانون راجع به احداث و توسعه معابر و خیابانها » به تصویب رسید و با وجود آنکه در مفاد این قانون بارها تجدید نظر شد و بر توان اجرایی آن افزوده گردید اما اقدامات اصلی شهرسازی در سالهای بعد صورت گرفت. در سال 1320 « قانون توسعه معابر» به تصویب رسید که در واقع تجدید نظر قانون مصوب سال 1312 بوده و تغییراتی در آن صورت گرفته است. در سال 1343 « قانون تآسیس وزارت آبادانی و مسکن » تصویب شد که در آن چگونگی تآسیس، حدود وظایف و نحوه عملکرد وزارت آبادانی و مسکن آمده است. به دنبال آن، شورای عالی شهرسازی ، تأسیس و نظارت در کار تهیه طرحهای جامع شهرهایی که قرارداد آنها قبلاً منعقد شده بود، به عهده دبیرخانه این شورا گذاشته شد. در سال 1345 « اصلاح قانون توسعه معابر» تصویب و چند ماده به قانون شهرداری الحاق گشت. اقداماتی چون تدوین مقررات و ضوابط تهیه برنامههای شهری، تأسیس شورای عالی شهرسازی ، تعیین حریم یا محدوده نظارت بر فعالیتها و ساخت و سازها در شهرها و به طور کلی اقدامات عمده برای تحقق اهداف برنامه ریزی شهری در ایران ، از این سال آغاز گردید. در سال 1347 به منظور تدوین ضوابط نوسازی شهرها، قانون نوسازی و عمران شهری به تصویب رسید. برخی از موضوعات این قانون عبارتند از : لغو قانون توسعه معابر و جایگزینی قانون نوسازی و عمران شهر به جای آن ، وضع قانون در زمینه چگونگی تهیه برنامه های جامع شهری و امثال آن. در سال 1351 ، قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ، در سال 1352 ، قانون نظارت بر گسترش شهر تهران و در سال 1353، قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی به تصویب رسید که در قانون اخیر از طرحهای جامع ، تفصیلی و هادی شهری و طرح جامع سرزمین تعاریف کاملی ارائه و مقررات کلی احداث بناهای شهری در خارج از محدوده قانون و حریم شهرها تعیین شده است. در سال 1355 « آئیننامه مربوط به استفاده از اراضی و احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها» به تصویب رسید (ملک افضلی و کریمی، 1373). علاوه بر قوانین فوق الذکر در دوران قبل از انقلاب اسلامی، می توان به اقدامات و یا قوانینی اشاره کرد که در تحولات شهرسازی کشور مؤثر بودهاند. از جمله این موارد میتوان به « تصویب نقشه تهران تحت عنوان نقشه خیابانها، تصویب قانون بلدیه و تغییر نام بلدیه به شهرداری (1309)، تصویب نقشه جدید شهر همدان (1310)، تخریب دیوارهای کهن تهران ، ایجاد خیابانهای عریض کمربندی و گسترش شهر به سوی غرب (1311)، تأسیس شورای عالی برنامه (1327)، تصویب لایحه قانونی تشکیل شهرداری و انجمن شهر (1328)، قانون تملک اراضی برای اجرای برنامه های شهرسازی و خانه سازی (1339) و شروع تهیه طرح جامع سرزمین (1355) اشاره کرد (حبیبی، 1375). در دوران پس از انقلاب در زمینه برنامه ریزی شهری و به ویژه طرحهای جامع، تحولاتی به وجود آمد. در سال 1363، با توجه به مشکلات پیش آمده درخصوص عدم گنجاندن مطالعات حوزه نفوذ در طرحهای جامع قبلی، اهداف و عناوین مطالعات و شرح خدمات و وظایف مربوط به تهیه طرحهای جامع به نام « طرحهای توسعه و عمران و حوزه نفوذ و تفصیلی شهرها» تصویب شد که عنوان سند قانونی مصوب آن «شرح خدمات تیپ 12» نام دارد. در سال 1364 ، تهیه و اجرای طرحهای آماده سازی و احداث شهرهای جدید پیرامون شهرهای بزرگ به عنوان فعالیتی رسمی و موظف در برنامهریزی شهری کشور معمول گردید. در سال 1366، « قانون زمین شهری» به تصویب رسید که در آن اراضی شهری اعم از موات، بایر و دایر تعریف شده است. تهیه طرح جامع شهرستان در سال 1370 در دستور کار قرار گرفت و در همان سال تحقیق درباره « طرح کالبدی ملی ایران» در واحد شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی آغاز شد. که در سال 1376 در چارچوب برنامه کلان ایران 1400 به تصویب رسید (سعیدنیا، 1378). در سالهای اخیر نیز پس از تشکیل شوراهای شهر و روستا در سال 1376، برنامه ریزی مشارکتی در شهرسازی و مدیریت شهری کشور، جایگاه ویژهای یافته است.