تحقیق كانسارهاي آهن واكتشاف و استخراج كانسار آهن داوران (docx) 6 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 6 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

كانسارهاي آهن واكتشاف و استخراج كانسار آهن داوران 2-1- منشاء، ويژگيهاي ساختاري و خصوصيات سنگ آهن شواهد باستان شناسي نشان مي دهد که اولين کاربرد آهن به 4000 سال قبل از ميلاد مسيح مي رسد. با اينکه ايرانيان فلز آهن را مي شناختند، اين فلز تا 1000 سال پيش از ميلاد چندان مورد استفاده نبوده است. با روي آوردن آريايي ها به ايران در اوايل هزاره اول پيش از ميلاد کاربرد آهن نيز افزايش يافت که در حفاريها و کاوشهاي باستان شناسان، کوره هاي ذوب آهن در نزديکي تبريز يافت شده و در اطراف معدن آهن گل گهر سيرجان و معدن مس شيخ علي نيز شواهدي دال بر ذوب آهن در زمان هاي قديم به چشم مي خورد. ذخيره ي قطعي آهن در دنيا 185 ميليار تن مي باشد که حدود يک سوم اين ذخيره در جمهوري هاي مشترک المنافع و کشور روسيه واقع شده است. ذخائر معادن سنگ آهن ايران بالغ بر سه ميليار تن تخمين زده مي شود و توليد سالانه آن بالغ بر 7 ميليون تن مي باشد که به صورت عمده در فولاد سازي و توليد سيمان بکار مي رود.] 4[ 2-2- انواع کانسارهاي آهن 2-2-1- کانسارهاي آهن ماگمائي همراه با سنگهاي بازي و فوق بازي بسياري از کانسارهاي مگنتيت با ابعاد کوچک و متوسط در توده هاي نفوذي گابروئي يافت مي شود ليکن کانسارهاي بزرگ مگنتيت با لوپوليت هاي لايه گون به وجود مي آيد. 2-2-2- کانسارهاي اسکارني آهن کانسارهاي اسکارني آهن شامل کانسارهاي اسکارني آهن منيزيمي و کانسارهاي آهن کلسيمي مي باشد. اسکارن ها مدتهاست که منابع کانسنگ آهن محسوب مي شوند. يکي از معادن بزرگ اسکارن، معدن مگنتيت واقع در کورنوال پنسيلوانيا مي باشد. اين معدن قديمي ترين معدني است که در آمريکاي شمالي بطور پيوسته فعاليت داشته است. در عمليات معدنکاري از سال 1737 تا سال 1964، 93 ميليون تن کانسنگ با عيار متوسط 4/39% آهن و 29/0% مس استخراج و به مقدار کمي محصولات فرعي از قبيل: کبالت، طلا و نقره نيز بدست آمده است ( لافام، 1968 ). معدن آهن کورنوال يک اسکارن آهن کلسيمي است. چنين اسکارنهائي با توده هاي نفوذي با ترکيب گابرو، ديوريت و سينيت همراه مي باشند. در صورتي که اسكارن هاي آهن منيزيمي بطور معمول با گرانيت يا گرانوديوريت همراه هستند ( اي نودي و همکاران 1981 ). از جمله کانسارهاي اسکارن آهن ايران مي توان از کانسار اسکارن آهن کوه دم در ناحيه معدني انارک نام برد 2-2-3- کانسارهاي آتشفشاني آهن آهن به طور عمده از کانسارهاي رسوبي بدست مي آيد. ليکن حدود يک تا دو درصد از يک ميليار تن آهن مصرفي ساليانه جهان از کانسارهاي ماگمائي دروني و کمي بيشتر از کانسارهاي آتشفشاني آهن بدست مي آيد. اين کانسارها از جدا شدن يک ماگماي غني از آهن که معمولا حاوي 4 تا 5 % فسفر است حاصل مي شود. از کانسارهاي آتشفشاني دروني آهن مي توان کانسار پي ريج و آيرون مونتين ميسوري را نام برد. از کانسارهاي آتشفشاني آهن مي توان کانسارهاي اي لاکو ( شيلي ) سرود ومر کادو( مکزيک ) و کانسارهاي ميشدوان و چادرملو ( منطقه بافق ) اشاره کرد. سيليتو (1980 ) پيشنهاد نموده است که کالدراهاي تجديد حيات يافته، محيط مناسبي براي تشکيل کانسارهاي آتشفشاني آهن مي باشد طبق نظر وي مذاب حاوي آهن از طريق شکستهاي دايره اي شکل بالا آمده و تشکيل کانسار آهن را داده است. 2-2-4- کانسارهاي گرمابي آهن نوع ديگري از کانسارهاي آهن که با نفوذي هاي کالک – الکالن ارتباط دارد، کانسار گرمابي آهن مي باشد. اين نوع کانسار ها از لحاظ اقتصادي نسبت به کانسارهاي آهن لايه اي در درجه دوم اهميت قرار دارند. نهشته هاي گرمابي آهن با توده هاي نفوذي حد واسط مربوط مي شود و در اطراف اقيانوس آرام و به خصوص در کشور شيلي ( معدن آهن ال رومرال، لاس تروکاس ) پرو ( مارکونا و آکاري ) آمريکاي مرکزي، استراليا و ژاپن ( پارک، 1972 ) يافت مي شود. درجه خلوص کانسار مگنتيتي ال رومرال بين 20 الي 70% مي باشد که در سنگهاي آندزيت پورفيري و رسوبات دگرگون شده در قسمت مرکزي توده نفوذي ديوريتي واقع شده است. ذخيره اصلي بصورت عدسي شکل مي باشد که داراي 850 متر پهنا، 250 متر عرض و تا عمق 400 متري گسترش دارد. سنگ آهن مگنتيتي اين معدن داراي ادخالهاي کوچکي از اکتينوليت و رگچه هائي از آپاتيت، کلسيت، کلريت، آندزين و ساير کانيهاي زائد مي باشد. اين ذخيره از لحاظ ميکروسکوپي داراي بافت اسفنجي اسکلت مانند مي باشد و منشورهاي اکتينوليت به همراه کانيهاي کينوزوئيزيت، اسفن، کلر آپاتيت، آندزين، اسکاپوليت، کلريت و کوارتز نيز در مقاطع کانسار ديده مي شود. مگنتيت به همراه کلينوزوئيزيت، پلازيوکلاز، ديوپسيد، گارنت، کارديوريت، اسفن و کلرپاتيت مربوط به فازهاي کاني زائي بدون آب مي باشد. اکتينوليت، اشکاپوليت، تورمالين کلريت، اپيدوت، ميکا ورس ها مربوط به فاز آبدار کاني زائي پيريت و کلسيت بطور پراکنده و کالکوپيريت به ندرت يافت مي گردد و موليبدنيت در سنگ معدن گزارش نشده است. 2-2-5- کانسارهاي رسوبي آهن کانسارهاي رسوبي آهن شامل کانسارهاي آتشفشاني رسوبي و کانسارهاي رسوبي شيميائي آهن مي باشد. نهشته هاي رسوبي آهن را مي توان به دو گروه سازند آهن نواري (BIF) پرکامبرين و سنگ آهن فانروزوئيک تقسيم کرد. - کانسارهاي آتشفشاني – رسوبي آهن به نظر مي رسد که طيف گسترده اي بين کانسارهاي سولفور توده اي و کانسارهاي آتشفشاني – رسوبي ( نظير گرونا ) وجود دارد. بعضي از کانسارها نظير ساويج ريور( تاسمانيا ) وضعيت حد واسطي دارند. اين کانسارها لايه گون، عدسي شکل و ورقه اي شکل مي باشند. با افزايش مقدار مگنتيت اين کانسارها به کانسارهاي توده اي آهن ( کرونا ) تبديل مي شوند ( سلومن،1976 ). تشکيل اين دو نوع کانسار بدين صورت است که با خروج مواد متصاعدشده در زير دريا، ابتدا موادي که حلاليت آنها کم است، در نزديکي منبع اصلي ته نشين مي شوند. اين مواد در واقع سولفيدها مي باشند که در نزديکي منبع اصلي ته نشين مي شوند. اکسيدها و هيدرواکسيدهاي آهن و منگنز بصورت محلول و يا بصورت ذرات کلوئيدي، در آب دريا باقي مي مانند و به فاصله زيادي از منبع اصلي ته نشين مي شوند. يکي ديگر از کانسارهاي آتشفشاني – رسوبي آهن، کانسار آهن نواري نوع آلگوما مي باشد. - كانسارهاي آهن نواري نوع آلگوما اين نوع نهشته ها مشخصه کمربندهاي سبز دوره آرکئن بوده و در سنگها داراي بيشترين گسترش مي باشند. ولي با اين وجود در فانروزوئيک نيز يافت مي شوند. نهشته هاي نوع آلگوما به همراه سنگهاي گري واکي – آتشفشاني که نشان دهنده وجود يک محيط زمين ناوديسي و حضور رخساره هاي اکسيدي – کربناتي و سولفيدي مي باشد، يافت مي شوند.معمولا سيليکاتهاي آهن در رخساره هاي کربناتي ظاهر مي گردد. ضخامت نهشته هاي نوع آلگوما معمولا از چند سانتي متر تا چند صد متر متغير است و بندرت بيش از چند کيلومتر امتداد مي يابد. در اين کانسارها بافت االيتي و دانه اي يا ديده نمي شود و يا آشکار است و بافت تيپيک به صورت لايه بندي نازک است. گودوين (1973 ) در مطالعه اي بر روي اين نوع نهشته ها در سري کانادا نشان داد که تجزيه و تحليل رخساره ها ابزاري قوي براي روشن ساختن جغرافياي ديرين بوده و مي تواند براي تعيين حد و مرز حوضه هاي آرکئن مورد استفاده قرار گيرد. کانسارهاي رسوبي – شيميائي آهن انواع زيادي از کانسارهاي آهن مستقيماً بصورت رسوبگذاري شيميايي تشکيل مي شوند. احتمالاً گسترده ترين اين کانسارها سازند آهن است که در ناحيه درياچه سوپريور بعنوان تاکونيت، در برزيل به نام ايتابريت، در استراليا تحت عنوان ژاسپليت شناخته شده اند. يکي ديگر از کانسارهاي آهن رسوبي کانسارهاي االيتي آهنمي باشد( مانند کانه هاي آهن نوع کلينتون شرق ايالات متحده و مينت هاي الزاس – لورن ). تشکيل اين کانسارها بدين نحو است که مواد بصورت محلول وارد محيط رسوبگذاري مي شود و در آنجا بواسطه تشکيل ترکيبات غير محلول، ته نشيتي شيميايي صورت مي گيرد. البته براي تشکيل يک کانسار رسوبي – شيميائي، تجمع ماده معدني نيز بايد بالا باشد. اين موضوع يا از طريق ته نشيني مواد معدني به مقادير زياد يا آنکه ته نشيني ماده معدني بصورت متوسط در يک محيط رسوبگذاري که در آن ته نشيني مواد تخريبي کم مي باشد، امکان پذير است. 2-3- کانسارهاي آهن در ايران کانسارهاي آهن ايران عمدتاً مربوط به دوران قبل از دوران اول مي باشند. کانسارهاي مهم آهن ايران در ايران مرکزي واقع شده اند که مهمترين آنها عبارتند از: کانسار آهن سنگان واقع در خراسان، کانسار آهن گل گهر واقع در سيرجان و کانسارهاي آهن واقع در ناحيه زرند ( کانسار آهن جلال آباد) و بافق – ساغند ( کانسار آهن چغارت،ميش دوان، سه چاهون )، كه براي اين هفت کانسار مهم ايران ذخيره اي بيش از 2 ميليارد تن سنگ آهن برآورد شده است.]4[ منابع و مآخذ 1-اس.رابينسون،س.كورو- "مباني اكتشافات ژئوفيزيكي"- ترجمه: حيدريان شهري، محمد رضا- انتشارات دانشگاه فردوسي مشهد 1384. 2- انصاري، عبدالحميد– "ژئوفيزيک1"- جزوه كلاسي- انتشارات دانشگاه يزد 1383. 3- خسرو تهراني،خسرو و درويش زاده، علي-"زمين شناسي ايران" انتشارات دانشگاه پيام نور 1363. 4- كوهساري، امير حسين- "زمين شناسي اقتصادي"- جزوه كلاسي- انتشارات دانشگاه يزد 1384. 5- مدني، حسن- "اصول پي جويي، اكتشاف وارزيابي ذخائر معدني"- انتشارات خانه فرهنگ 1378. 6- Reedman .J. H., Techniques In Mineral Exploration. 1979.