تحقیق پیشگیری از پدیده مجرمانه (docx) 12 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 12 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
پیشگیری از پدیده مجرمانه
گفتار اول
سطوح پیشگیری
پيچيدگي ما هيت بزهكاري پيشگيري را نيز مشكل مي كند ورهيا فت هاي چندگا نه اي راكه مي طلبد كه كليه عوامل خطرزارادرنظر بگيرد . ازديدگاه بهداشت عمومي درپيشگيري بزه ، استراتژي هاومداخله در سه سطح كلي هما نند ساير مسائل بهداشتي واجتماعي طبقه بندي مي شود . اين سه سطح شامل پيشگيري نوع اول يا اوليه پيشگيري نوع دوم ياثانويه وپيشگيري نوع سوم يا ثالثيه است كه براساس سطوح مختلف براي هرجامعه اي متغير است .
مبحث اول : پيشگيري اوليه (سطح اول) : ايجاديك محيط سالم
درپيشگيري اوليه به ريشه مسئله وعوامل خطرزاي محيطي توجه مي شود . اين نوع پيشگيري سعي برآن دارد كه امكان درگير شدن با مسئله طوري پيش برود كه هرگز محلي براي رشد مسئله وجود نداشته باشد . به همين علت استرا تژي هاي برنامه ضرورتا طوري ا نتخاب مي شوند كه بتوا نند عوامل مخا طره آميز را كا هش دهند ، وضع قوا نين كه بعضي ازمحدوديت ها را ايجاب مي كنند ازآن جمله ا ند . براي مثال درجامعه اي كه حمل اسلحه آزاد است ، اين آزادي خود يك عا مل خطر زاي امكان درگير شدن با مسئله بزه است . بنا براين منع حمل اسلحه يكي ازاستراتژي ها درآن جامعه خوا هد بود . درجدول شماره 1نمونه اي ازاستراتژي هاي پيشگيري نوع اول معرفي شده ا ند .
اگر چه تناقضاتي دربعضي ازيافته هاي پژوهش درمورد كنترل بزه وجوددارد ليكن اكثر يا فته ها بيا نگر آنند كه برنامه هاي پيشگيري مستقيما تاثير زيادي دركاهش رفتارهاي بزهكارا نه نداشته اند درمقابل به پژوهشهائي نيز بر مي خوريم كه نشان داده اند مداخله اوليه جامعه وخانواده متفقا در كنترل بزهكاري تاثير دارند.عمده برنامه ريزيهاي اين مداخلات بر اساس يافته هائي است كه نشان ميدهند عوامل خانوادگي مانند : طلاق ، مرگ والدين، كثرت اولاد، فقدان حمايتهاي رواني وبي توجهي به نيازهاي عاطفي فرزندان بي انضباطي درخانواده ، وجود فرد بزهكاريا ناسازگار اجتماعي ، خيانت زن يا شوهر،اختلافات خانوادگي ،طرد ازخانواده، فقدان زمينه هاي تربيتي مناسب درخانواده، مسكن نامناسب از نظر فضاي فيزيكي وفقر در تقويت ويا كنترل بزهكاري نقش دارند. عوامل اجتماعي مانند :بيسوادي ، رشد بي رويه جميعت ، صنعتي شدن، اختلافات طبقاتي ،قوانين تحميلي ، بي عدالتي اجتماعي ، بيكاري، جنگ، محيط اجتماعي نامناسب (زندگي در جوار بزهكاران) فقدان امكانات تفريحي سالم وقابل دسترس همه طبقات جامعه، زاغه نشيني، زورمداري سيا سي ، در كنترل ورشدبزه موثرند . به همين جهت استراتژي هاي مداخله اي خانواده گرا وجامعه گرا در پيشگيري نوع اول اهميت پيدا مي كنند .خلاصه اينكه درسطح اول پيشگيري عمده مسئوليت به عهده خانواده وجامعه است .بسياري ازديدگا ه هاي روانشناختي ،سن مناسب براي سطح پيشگيري نوع اول راقبل از8سالگي مي دانند .
مبحث دوم : پيشگيري ثانويه (سطح دوم ) : كاهش عوامل خطرزا
درپيشگيري ثانويه هدف كلي دورنگهداشتن فرد ازفعاليت هايي است كه خطر برچسب بزه رادرفرد تقويت مي كند . مثل كنترل خشم وخشونت ،كنترل خانواده بر رفتارهاي ضداجتماعي ودوري ازدوستان بزهكار . پيشگيري نوع دوم نيز مانند پيشگيري نوع اول استراتژي هاي برنامه ريزي خود رابراساس يافته هاي پژوهش ها طرح مي كند وتاكيد زيادي برفرد وياارتباطات فرد دارد . به همين جهت استراتژي هاي پيشگيري نوع دوم ازطريق يادگيري مهارت هاي زندگي اجتماعي وارتباطات فردي از طرف ديگر تاكيد مي كند . اهميت اين سطح بهعنوان سطح پيشگيري كمك به افراد در معرض خطراست .
مبحث سوم : پيشگيري ثالثيه (سطح سوم ) : كنترل موقعيت خطر
پيشگيري سطح سوم سعي مي كند موقعيت مسئله رااصلاح ويادرآن مداخله كند وهدف آن پيشگيري از تكرار فعاليت هايي است كه جرم شناخته مي شود . براي اين نوع پيشگيري لازم است درگير مسائلي مانند تنبيه ، جريمه وبازتواني از طريق نظام حقوقي وقضا شود . پيشگيري نوع سوم برنامه ريزي مداخله اي واداره موقعيت هاي خطرناك(Management Crisis Situation ) را براساس فعاليت هايي تنظيم مي كند كه ممكن است باعث بزهكاري شوند .
گفتار دوم
استراتژي هاي پيشگيري از بزهكاري
بهترين تمرين ها براي برنامه ريزي پيشگيري باتوجه به نو بودن مسئله استفاده ازروش هاي مطالعه طولي وطراحي تصادفي است . ارزشيا بي هاي زيادي در مورد برنا مه هاي پيشگيري درهمه سطوح ا نجام شده است ليكن نتايج اين پژوهش ها وارزشيا بي ها نتوانسته ا ند اين ادعا را ثا بت كنند كه طرح هاي مداخله اي موفقند .
پیشنهادات مركز كنترل بيماري هاي آمريكا
مركز كنترل بيماري هاي آمريكا (Centers for Diseases Control : CDC) استراتژي هاي جامعي رادرمقابله با مسئله بزهكاري جوا نان پيشنهادكرده است كه عبارتند از :
استراتژي هاي خانواده گرا
اين استراتژي ها مهارت هايي راجهت تمرين آماده كرده است مانند آموزش وا لدين درمورد روش هاي فرزند پروري ،مهارت هاي ارتبا طي بين كودك وخانواده وحل مشكلات كودك وخانواده بدون تخلف وتنبيه . ملاقات هاي خانگي (Home Visit Strategies) كه قادرند منابع خطرزا در خانه معرفي كنند وزمينه هاي راهنمايي لازم براي نگهداري ورشد سالم كودكان رادر خانه فراهم كنند .
جدول1- استراتژي هاي پيشگيري ازبزهكاري
جامعهكنترل شخصيرشد اجتماعيخانواده* قبل از ازدواج : آموزش د رمورد اهداف زندگي مشترك * قبل از تشكيل نطفه : ممنوع كردن باروری برای کسانیکه در معرض عوامل خطر زای مختلف و چندگانه قرار گرفته اند . ( این موضوع نقض قوانین حقوق بشر است . *هنگام تولد : فراهم کردن شرایط مناسب برای وضع حمل به طوریکه تمام عوامل خطر را در نظر داشته باشند * بعد از تولد : ایجادوابستگی کودک به خانواده * حمایت هایجامعه در آماده کردن جوانان برای تشکیل خانواده * حمایت های مربوط به دوران بارداری *مراقبت های حین زایمان توسط پزشک و تیم پزشکی* تامین بهداشت*تامین مسکن* مراقبت از خانوادهبرای ایجاد وابستگی از طریق آموزش * افزایش تعداد سازمانهای حمایتی همتايان* آگاهی از قوانین اجتماعی قطع ارتباط با دوستان بزهکار * درگیر کردن اطفال در فعالیتهای اجتماعی سالم * شناساندن حس همکاری مدرسه* ایجاد نظم و انضباط* تقویت رفتارهای مناسب از طریق ÷اداش دهی * افزایش مهارت های اجتماعی و ارتباطی و زندگی* مشخص کردن ارزش های جامعه توسط مدرسه ، خانواده ، بچه ها * درگیر کردن بچه ها با تکالیف درسی به صورت پروژه های گروهی *تعیین تکالیف درسی که بخشی از وقت کودکان به آن اختصاص یابد كار* شرایط ورود به کاز طبق قانون تعریف شود ( محدودیت های مربوط به سن کار رعایت شود ) * کار نیمه وقت بدون تنظیم قرارداد انجام شود *حقوق زمان بیکاری ÷رداخت شود ( در مورد افرادی مه شرایط احراز را دارند *کار تمام وقت * آزادی صنعتی * ادغام کار با مطالعه
استراتژی جامعه گرا
این استراتژی مهارت لازم برای حل مشکل و مشکلات را فراهم می کند به طوریکه کودکان قادر باشند به جای برخورد بزهکارانه و متخلفانه مسئله را به طریق درست حل نمایند .
جدول 2 – گام های طراحی استراتژی های موثر پیشگیری و درمان
گام اول تشخیص اولین اقدام در موضع پیشگیری ، بررسی کمی و کیفی داده های قبلی است که به نوعی شیوع رفتار های بزهکارانه را در جامعه تایید می کند . مقایسه مشکلات ، تبیین عوامل خطر، آگاهی از آمار سازمان های مختلف بهداشتی تربیتی ، نظر سنجی از جامعه و محققینی که در زمینه بزه مطالعه می کنند ضرورت دارد .گام دوم شناخت گروه هدفبعد از تشخیص رفتار بزهکارانه ، جامعه درگیر را برای مداخله مشخص کنید . مطالعه در مورد ویژگی های گروه هدف و عوامل زمینه ای آن بر اساس برنامه ریزی و مشخص کردن استراتژی های مداخله است . توجه داشته باشید استفاده از برنامه های مداخله ای باید آسان و قابل دسترس باشد گام سوم تبیین هدف ها ئ تحلیل آن سومین اقدام مشخص کردن هدف های برنامه مداخله است . تحلیل هدف ها از نظر قابلیت دسترسی و سهولت در دسترسی در این مرحله انجام می شود . گام چهارم طراحی و اجرا این مرحله برای دسترسی به هدف ها برنامه ریزی می شود . منابع حمایت کننده و درگیر مشخص می شوند . آموزش های لازم جهت مداخله صورت می گیرد و برنامه طراحی شده به اجرا در می آید. گام پنجم نظارت و ارزشیابی در آخرین مرحله ، برای پایش و ارزشیابی طرح مداخله برنامه ریزی می شود . نظارت در طول برنامه سبب می شود برنامه به همان نحو پیش بینی شده ، پیش رفت نماید . عمل ارزشیابی مب تواند اثر بخشی برنامه و نکات قوت و ضعف را مشخص کند .
استراتژي هاي پايشي
بيشتر بر پايه الگوهاي تربيتي مثبت بزرگسالان استوار است ومي تواند خطر رفتار بزهكارانه را كاهش دهد. درتدوين استراتژي ها مداخله توصيه هايي شده است كه در جدول 2 خلاصه شده است .
توجه داشته باشيد در برنامه هاي پيشگيري از بزهكاري مدل برنامه پيشگيري پزشكي كه شامل تشخيص ودرمان باشد چندان كارآيي ندارد .
بهترين رهيافت در برنامه ريزي استراتژي هاي هدف گرا وجامعه گرا است .اگر چه بايد توجه داشت كه يك برنامه هرگز جوابگوي همه جوامع نيست .اما عناصري از برنامه كه لازم است مورد توجه قرار بگيرند عمدتا مشتركند اين نقاط مشترك عبارتند از:توجه به افراد در معرض خطر ،توجه چند جانبه در مداخله،توجه وحمايت از مجريان برنامه وارزشيابي برنامه هاي پيشگيري .
گفتار سوم
پيشگيري وبازداري اطفال ونوجوانان درمقابل بزهكاري
روشهاي درماني بسيار زيادي براي درمان وكاهش بزهكاري مورد استفاده قرارگرفته است اعتقاد عمومي بر اينست كه گسترش برنامه هاي اجتماعي نظير :گواهي پيش از ازدواج ،تاسيس درمانگاههاي ويژه براي زنان باردار وايجاد زايشگاهها ودرمانگاههاي ويژه نوزادان ،برقراري وكمك هزينه هاي خانوادگي وبالا بردن سطح آموزش وپرورش ،روان درماني فردي وگروهي ،خانواده درماني اصلاح رفتار ،كارآموزي ،تفريح ومطالعه كتاب وچندين عوامل ديگر ،متناسب ترين راه براي پيشگيري ومقابله با زمينه هاي بروز ارتكاب جرم وبزه ،بصورت تيتر وار مورد اشاره قرار مي گيرند.
بند اول
ايجاد محيطي آرام وسالم در خانواده براي اينكه خانواده از محيطي آرام وسالم برخوردار باشد رعايت نكاتي ضروري است .
برقراري دوستي وتفاهم بين والدين : دوستي وتفاهم پدر ومادرموجب آسايش خا طر واطمينان كودك ونوجوا نان درخانواده مي گردد . ازهنگامي كه نوزاد چشم به جهان مي گشايد به محبت ، لبخند ، مواظبت ونگهداري نيازمند است . ازاين رو اگر درمواردي مشكلات ومسائلي درروابط پدرومادر وجودداشته باشد ،لازم است اين مسائل را بين فرزندان آشكار نكنند يا احيا نا يكي درغياب ديگري به انتقاد وبدگويي از طرف مقابل نپردازند . اگر پدرنزدفرزندان ، مادررامورد اهانت داشت ؟ پس بايد درروابط خانواده سعي شود باگذشت وسازش روابط عمومي صميمانه راروزبه روز مستهكم تر ساخته وانتظارات نا معقول وسخت گيري صميميت رابه سردي ودرگيري تبديل نكنيم كه دراين صورت اولين كسي كه ضربه خواهد خورد ، فرزندان معصوم وبي گناه مي با شد .
همبازي شدن با كودك ونوجوان : والدين بايد امكان سرگرمي ، استراحت وتفريحات سالم را براي فرزندانشان فراهم كنند . شركت درمسابقات ورزشي ، رفتن به پارك وترتيب دادن مسافرتهاي دسته جمعي ، رفتن به باشگا ه هاي ورزشي وتفريحي ، فرهنگي ومجامع ديني مي تواند از بزهكاري جلوگيري كند . تفريح وورزش با كودكان ونوجوانان هميشه لذت بخش وشادي آفرين است .
احترار ازرقابت درجلب محبت فرزندان : اگر والدين بخواهند كه فرزندان آنها در كنارشان باقي بمانند ومسائل ساده باعث ارتباط روحي آنان نشود،بايد بتوانند رابطه اي صميمانه با فرزندان خود داشته باشند.علاوه براين ،وجود رابطه صميمانه ميان والدين وفرزندان محيط خانه را به پناهگاهي عاطفي وامن براي فرزندان تبديل مي كند كه آنها مي توانند درآن آرام گيرند،احساس امنيت كنند .
اگر محيط خانواده براي اعضاي آن يك محيط دوستانه باشد ودختر بتواند در مواقع حساس كه با يك بحران روحي روبرو مي شود، موضوع را باپدر ويا مادر خود مطرح كند،قطعا از بسياري از انحرافات كه در سر راه دختران قرار مي گيرد ،جلو گيري خواهد شد .
عدم ايجاد ناسازگاري در محيط خانواده : ناسازگاري محيط خانواده ،كودكان ونوجوانان را تحت تاثير قرار مي دهد .اگر اختلاف والدين به طلاق وجدائي منتبح گردد وطفل از محبت وتوجه والدين يايكي ازآنها محروم شود،از محيط زندگي گريزان واصولا دلسرد وافسرده خواهد شد واين وضع او رابه راه انحراف،لغزش وبزهكاري خواهد كشانيد .
عدم پرخاشگري والدين نسبت به خود ويا نسبت به فرزندان : پرخاشگري والدين نسبت به يكديگر ويا نسبت به فرزندان خود،كودك را از محيط خانواده فراري وناراضي مي سازد وممكن است اين عدم رضايت او را به سمت بزهكاري سوق دهد .
پرورش حس اعتماد به نفس : ازدست دادن اعتماد به نفس موجب فلج شدن فكروروح انسان مي شود، اورا ازخود مايوس ومتكي وابستهبه ديگران بار مي آورد . والدين به جاي اينكه همواره روي نقاط ضعف فرزند خود انگشت بگذارد وبخواهند وبخواهند از طريق سرزنش اورااصلاح كنند، بايددركنار نقاط ضعف بيشتر به نقاط مثبت وامتيازات او توجه كنند ودراين زمينه او راتائيدوتشويق نمايند تااعتماد به نفس او بيشترشود . توجه به نقاط مثبت باعث ايجاد واعتماد نسبت به والدين وبرقرار ارتباط روحي وعاطفي با آنها مي شود .
حفظ شخصيت فرزندان : جوانان ونوجوانان دوست دارند شخصيت او مورد توجه واحترام قرار گيرد وبه همين سبب به صورتهاي مختلف به ابراز شخصيت مي پردازد. اگرروزي دست به خطا زد ، سعي مي كند كه آن را ازديد ديگران پنهان سازد تا خوار نشود. از اين حيث شايسته است :
اولا : از هر عملي كه باعث خدشه دار كردن عزت وكرامت فرزندان مي شود،اجتناب كنيم.اهانت،تحقير،بكاربردن الفاظ طعن آلود، سركوفت زدن ،شكست ها را به رخ او كشيدن، سرزنش بي جا، عواملي هستند كه باعث از ميان رفتن احساس شخصيت در فرزندان مي شود.
ثانيا : براي اصلاح ومعايب فرزندان خود از روش هاي غير مستقيم استفاده كنيم.
ثالثا : اگر لازم آيد كه خطائي را بخواهيم بطور مستقيم ياد آوري كنيم بهتر است اين تذكر بصورت علني و آشكار در حضور ديگران نباشد. ويا اگر فرزند خودش عذرخواهي كرد بايد عذر او را به راحتي پذيرفت .
مشورت با فرزندان: اين مشورتها سبب مي شود :
اولا آنها احساس كنند كه در خانواده به حساب مي آيند بدين ترتيب آنچه را كه دردل دارند با والدين خود درميان بگذارند وهمين امر سبب پيدايش صميمت و همدلي در خانواده مي گردد.
ثانيا:اگر فرزندان مورد مشورت قرار گيرند اين امرسبب مي شود والدين به تدريج راه و روش فكر كردن و تصميم گيري را به آنان بياموزند برخي از افراد با وجود برخورداري از تحصيلات عالي ، در تصميم گيري بسيار ناتوان بوده ودر زندگي اجتماعي وخانوادگي با مشكلات جدي روبرو مي شود. اين گونه افراد كساني هستند كه در محيط خانوادگي به درستي پرورش نيافته اند .
بند دوم
ابراز مهر و محبت به فرزندان :
بايد فرزندان را از مهر ومحبت سيراب كرد. محبتي كه فرزندان در خانواده مي بيند، موجب آرامش رواني آنها شده وهمين آرامش روان آنها را ازتمايل به بسياري از لغزش اخلاقي باز مي دارد. البته بايد خاطرنشان نمود كه تاكيد برمحبت به معناي افراط نيست محبت بايد چنان باشد كه :
اولا: فرزندان بيش از حد وابسته بار نيايند وبتوانند درغياب والدين روي پاي خود بايستند وهمواره خود را محتاج توجه وياري آنها نبينند.
ثانيا محبت افراطي باعث ميشود كه فرزند از خود راضي ، پرتوقع داري بار بيايد هنگامي كه وارد اجتماع مي شود چون توقعات او برآورده نمي شود ، سرخورده ومايوس وافسرده مي گردد.
بند سوم
والدين بايد در رفتارهاي خود به نكات زير توجه داشته باشند :
* با كودك و نوجوان ارتباط گرم وعاطفي برقرار كند.
* براي نوجوان ارزش قائل شوند واز به كار بردن صفاتي كه بي ارزش را القاء مي كند ، پرهيز كنند.
* در حل مسائل به جاي پرخاشگري برخورد منطقي داشته باشند تا براي نوجوان الگو شود.
* نوجوان را از توجه به لذات زود گذر مسخ كنندونظرآنان رابه لذات درازمدت ومنطقي جلب كنند.
* زمينه استفاده ازتفريحات سالم وارزشهاي مناسب رابراي فرزندان خود فراهم كنند.
* ازتنبيه نوجوان پرهيز كنندواز پاداشهاي مناسب در مقابل رفتارهاي مطلوب استفاده نمائيد.
* از تماشاي فيلم هاي غير اخلاقي توسط كودكان ونوجوانان جلوگيري به عمل آورند.
در همين راستا، افزايش مراكز خدمات روان شناختي ومشاوره وارتقاع سطح فرهنگي عمومي براي مراجعه به اين گونه مراكز درهمه مقاطع زندگي، مخصوصا در دورانهاي بحراني كمك موثري در جهت مصون نگهداشتن افراد در برابر ارتكاب بزهكاري و اعمال مجرمانه محسوب مي گردد.
جان كلام اينكه :
اگربسياري ازخانواده هاي ما ومربيان اجتماع به اين عشق مولا علي (ع ) كه مي فرمايند : (همانا قلب وجان وروان جوان مانند زمين خالي ، آماده اي است كه هربذري درآن پاشيده شود مي پذيرد وباورش ميكند .)ارج نهاده بودند وتعليم وتربيت وآموزشهاي صحيح ودادن آگاهي به موقع به جوانان ونوجوانان بذرراستي ودرستي رادرنهاد آنان كاشته بودند امروز باتصميمي جدي واستوار به استقبال امورزندگي فردي واجتماعي مي شتافتند ولي متاسفانه اين بذر به موقع درنهاد آنان پاشيده نشده وقلب آنان سخت گرديده وعقل وفكرت آنان به امور ديگري مشغول است وبار كجي دردست آنهاست كه آنان رابه سرمنزل مقصود واقعي نخواهد رساند .
نتايج تحقيق
بررسي هاي بعمل آمده نشان مي دهد كه بايد فرزندان را از محبت سيراب كرد ، براي نوجوان ارزش قائل شد و همچنين تفريحات سالم براي فرزندان فراهم كرد و همچنين تعليم و تربيت و آموزش هاي صحيح و دادن آگاهي به موقع به جوانان آنها را در مسير درست راهنمايي مي كند و با افزايش مراكز خدمات روانشناختي و مشاوره در همه مراحل زندگي ، كمك موثري در جهت مصون نگه داشتن افراد در برابر ارتكاب بزهكاري و اعمال مجرمانه جلوگيري مي شود .
والسلام
منابع :
بذرافشان ، شهرزاد ، مقاله : پديده بزهكاري در بين نوجوانان و جوانان و راههاي پيشگيری ، عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد آزادشهر .
آتري ،فري :جامعه شناسي كيفري : به زبان فرانسه .
اتو كلاين ،برك: روانشناسي اجتماعي:ترجمه محمد علي كاروان،تهران :فرانكلين،1356
اشرف،احمد: كژرفتاري مسايل اجتماعي وآسيب شناسي اجتماعي:تهران:آموزشگاه عالي خدمت،1355.
اسعدي،حسن :پژوهشنامه اي درباره بحران جهاني مواد مخدر:تهران:اطلاعات علمي،1369
بخاريان،بهمن: بررسي ارتباط گروههاي خوني وخصوصيات شخصي:تهران:اطلاعات علمي، 1369.
حسني، علي اكبر :نظري به قوانين جزايي اسلام: تهران :مجله مكتب اسلامي،1362.
دلاور،علي:مباني نظري وعلمي پژوهش در علوم انساني واجتماعي وتهران:رشد،1374 .
دانش، تاج زمان: مجرم كيست جرم شناسي چيست .
سخاوت،جعفر: آسيب شناسي اجتماعي :تهران:دانشگاه علامه طباطبائي، 1368.
سيابي، علي اكبر: روانشناسي جنايي:تهران :دانشگاه تهران، 1342
ساورخاني،باقر: مقدمه اي برجامعه شناسي خانواده: تهران : دانشگاه پيام نور،1343.
سخاوت، جعفر:جامعه شناسي انحرافات اجتماعي: تهران : دانشگاه پيام نور،1374
سياسي ،علي اكبر: روانشناسي جنائي: تهران: اميركبير،1343.
شبخاوندي، داور:جامعه شناسي انحرافات وآسيب شناسي اجتماعي:تهران:نشروپخش، 1353
شفيقي :تحقيقي درخصوص50نوجوان معتادبه هروئين دركانون اصلاح وتربيت:تهران: حقوق دادگستري،1357
شامبياني، هوشنگ : بزهكاري اطفال و نوجوانان : تهران : وستيار ، 1357 .
صالحي ، ايرج : زنجيره هاي اعتياد : آواي نور ، 1371 .
صلاحي ، جاويد : كودكان و نوجوانان بزهكار و ناسازگار :تهران : گوتنبرك ، 1355 .
عبداللهي ، محمد : جزوه نظريه هاي جامعه شناسي : تهران : دانشكده علوم اجتماعي،1373
عباس ، عبدي : آسيب شناسي اجتماعي تاثير زندان به زنداني : تهران : نور ، 1371 .
قائمي ،علي:عوارض نابساماني خانواده بر رشد وتربيت كودكان تهران:اميري،1376
كسن،ريموند:مقدمه اي بر جامعه شناسي،ترجمه مهدي كي نيا :تهران : ناشر مولف 1370 .
كوئن ، بروس :درآمدي به جامعه شناسي ،ترجمه محسن ثلا ثي : تهران : علمي، 1370
كي نيا، مهدي : مباني جرم شناسي : تهران : دانشگاه تهران ،1370
كريمي،يوسف:روانشناسي بزهكاري،تهران:+مجله پيشنهاد ،1355
كازنو،ژان: جامعه شناسي راديو وتلويزيون ،ترجمه جمشيد ارجمند :تهران: راديو وتلويزيون ملي ايران 1352.
گواراكيوس،ويليام سي :بزهكاري نوجوانان،ترجمه نجفي زاده :تهران:نمايشگاه كتاب كودك،1367.
لنكرودي،جعفر : تاريخ ايران از انقراض ساسانيان .