مقاله آواشناسي لري انديمشك (docx) 64 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 64 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
آواشناسي لري انديمشك
3-1-درآمد
تمام آواهاي لري گونه انديمشك را ميتوان به دو دسته تقسيم كرد: همخوانها و واكهها، مطابق تعريف همخوانها، در سطح گفتار، آواهايي هستند كه ميتوانند در آغاز واژه واقع شوند و هنگام توليد آنها، در نقطهاي از دستگاه گفتار گرفتگي يا تنگي كه منجر به سايش گردد، وجود دارد (رك ثمره، 1378 :30). واكهها، در سطح گفتار، آواهايي هستند كه در ابتداي واژه واقع نميشوند و فقط در وسط و يا پايان واژه قرار ميگيرند و در هنگام توليد آنها، جريان هوا به هيچ مانعي در مجراي گفتار از قبيل گرفتگي و يا تنگي مجرا كه موجب بروز سايش گردد، برخورد نميكند، بنابر اين جوهر آوايي آنها واك است (همان منبع : 82).
در توليد آواهاي گويش لري، مانند تمامي آواهاي زباني ديگر چهار مكانيسم(در ارتباط با اين چهار مكانيسم رك كنستويچ و كيسه برت، 1979 : 23-29) ايفاي نقش ميكنند:
الف) مكانيسم جريان هوا
ب) مكانيسم واك
پ) مكانيسم فرايند دهاني- خيشومي
ت) مكانيسم فرا گويي
با ملحوظ نمودن اين چهار مكانيسم، به طور كلي، در فراگويي تمام آواهاي گونهي مذكور از مكانيسم جريان هواي برونسوي ششي استفاده ميشود؛ و آواها در دو طبقهي عمدهي واكدار و بيواك قابل تقسيمبندياند؛ مختصههاي دهاني و خيشومي همراه با همخوانها و واكهها در اين گونه مشاهده ميشود و فراگويي آواها در بخشهاي مختلف دستگاه توليد گفتار انجام ميگيرد. همچنين به شدت، كشش و دميدگي آواها، در مثالهاي ارائه شده در اين فصل، در سطح بازنمايي آوايي توجه شده است.
3-2-توصيف آوايي همخوانهاي لري انديمشك
زير بخشهاي فصل حاضر، هر يك، توصيفي كامل از آواهاي همخواني گويش لري انديمشك را همراه با نمونههايي روشنگر، در خود دارند. ترتيب معرفي همخوانها در اين بخش منطبق با تقسيم بنديها و نظم طبقههاي طبيعي در چهارچوب الفباي آوانگار بين المللي (IPA) ميباشد. همچنين، سعي شده است كه در مثالهاي ارائه شده به خصيصه يا خصيصههايي اشاره شود كه در واجگونهي مورد نظر معرفي شدهاند.
3-2-1-همخوانهاي انفجاري
بر اساس جايگاه فرا گويي، اين همخوانها را بايستي به ترتيب زير معرفي كرد:
3-2-1-1-انفجاريهاي دولبي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
1-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دولبي، بيواك، سخت، دميده: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، -واك، + سخت، + دميده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهپنجرهوصله، پينهكهنه، پارچه كهنهپيرزن
2-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دولبي، بيواك، سخت، دميده، گرد:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، -واك، +سخت، +دميده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهپرسيدم+ iپرسر، كلهپوشيدم+
3-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دولبي، بيواك، سخت، رهيده درخيشوم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي،-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهسوپ نيستتوپ ندارم++
4-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دو لبي، بيواك، سخت، نارهيده: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته(ماشين) چپ شد، سقوط كردبخور (اصطلاح)+توپ بازي++
5-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دو لبي، واكدار، نرم: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهبيل :آن را بشوي+باران:بهتر: +t
6-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دو لبي، بيواك، نرم: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، -واك، -سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهاين اسبرب
7-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دولبي، واكدار، نرم، گرد: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهبگو+بخور+بندازش++مي برند ++
8-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دو لبي، واكدار، نرم، رهيده در خيشوم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهرب نيست
9-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دو لبي، واكدار، نرم، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، - پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، +واك، +نرم، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهبرو مغازه رب بگير+
3-2-1-2-انفجاريهاي دنداني-لثوي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
10-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني- لثوي، بيواك، سخت، رهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، - پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، +دميده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهآتشتكانگوجهتلخ
11-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني- لثوي، بيواك، سخت، دميده، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، - خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، +دميده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهتو/توله (نوعي سبزي):چكيد+خورش ترشي (نوعي غذاي محلي)+()
12-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، بيواك، سخت، رهيده در خيشوم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهفقط نارنگيسوت نزن+خودت نگو+سرفه ميكند+
13-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، بيواك، سخت، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهامانت دارحتي
14-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، بيواك، سخت، رهيده در كنار زبان: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، + پيش زباني، -واك، +سخت، +كناري]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهرحمت لاغر شده:+++
15-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، واكدار، نرم: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهدرددرختمي دهد++ دوك:
16-همخوان برونسوي ، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، بيواك، نرم: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمرددردخوردصد
17-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، واكدار، نرم، گرد: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهدوستديروزصندوقدنبال
18-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، واكدار، نرم، رهيده در خيشوم: []
[-واكهاي، -پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهباد نمي آيد++بد نيست
19-همخوان برونسوي ، ششي،انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، واكدار، نرم، رهيده در كنار زبان: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، - خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، +كناري]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهاحمد ديوانه::
20-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، دنداني-لثوي، واكدار، نرم، نارهيده: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهباد دارد +سردتر+كود ميدهد++
3-2-1-3-انفجاريهاي نرمكامي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
21-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، نرمكامي، بيواك، سخت، دميده: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پسين، +افراشته، -واك، +سخت، +دميده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهكال هستند+اين كهكاركمركوچهلاك پشت:
22-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، نرمكامي، بيواك، سخت، دميده، گرد: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پسين، +افراشته، -واك، +سخت، +دميده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهاز كجاكدامكوچككوتاه
23- همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، پيشنرمكامي، بيواك، سخت، دميده: []
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهكمرلاك پشت:slكوچه
24- همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، نرمكامي، واكدار، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[- واكهاي، - پيوسته، خيشومي، + پسين، + افراشته، + واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهگاوميشگريه كرد+گرفتم+
25-همخوان برونسوي ،ششي، انفجاري، دهاني، نرم كامي، واكدار، نرم، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پسين، +افراشته، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهگفتم +گوشچوب/چماقگلنار:
26- همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، پيشنرمكامي، واكدار، نرم: []
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته ميگيرم+گندمبد
3-2-1-4-انفجاريهاي ملازي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
27-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، ملازي، بيواك، سخت، دميده: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پسين، -افراشته، -واك، +سخت، +دميده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهقشنگ است+قندتركيد+تكه تكه چنگ ميزند+طاقت :قبلهتكه اي، قسمتي از چيزي+
28-همخوان برونسوي ،ششي، انفجاري، دهاني، ملازي، بيواك،سخت، دميده، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پسين، -افراشته، -واك، +سخت، +دميده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهقوريقنداققربان (اسم)سرفهقفل
29-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، ملازي، بيواك، سخت، نارهيده: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پسين، -افراشته، -واك، +سخت، -دميده، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهصندوق قفل است+
30-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، ملازي، واكدار، نرم:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +پسين، -افراشته، +واك، +نرم ]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته مغازه
ذكر اين نكته در اين جا ضروري به نظر ميرسد كه، جفت بيواك اين آوا در گويش لري توزيع وسيعتري داشته و بيشتر مورد استفاده قرار ميگيرد؛ اما از آن جا كه اين آوا در يك يا دو مورد توسط گويشوران به كار گرفته شده است، توصيف آن ضروري مينمود.
3-2-1-5-انفجاريهاي چاكنايي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
31-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، چاكنايي، بيواك، سخت: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +افتاده، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمااين قدراين جا آزار:
32-همخوان برونسوي، ششي، انفجاري، دهاني، چاكنايي، بيواك، سخت، گرد: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-واكهاي، -پيوسته، -خيشومي، +افتاده، -واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهاوآن موقع آنجا
3-2-2-همخوانهاي خيشومي
بر اساس جايگاه فراگويي، اين همخوانها را بايستي به ترتيب زير معرفي كرد:
3-2-2-1-خيشوميهاي دولبي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
33-همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، دولبي، واكدار، نرم: []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته،- پيش زباني، -لبي دنداني، +واك]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهامسال+ماموشزمين
34-همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، دولبي، بيواك، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، -لبي دنداني، -واك]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمي خرم +مي فرستم+خوردم++
35-همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، دولبي، واكدار، نرم، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، -لبي دنداني، +واك، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهشكمو:عمو:
36-همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، دولبي، واكدار، نرم، نارهيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، -پيش زباني، -لبي دنداني، +واك، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته گمشو +
3-2-2-2-خيشومي لبي-دنداني
اين طبقه شامل تك آواي زير است:
37- همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، لبي-دنداني، واكدار، نرم، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، - پيش زباني، +لبي دنداني،+واك، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهكامباين (ماشين كشاورزي]اموال
3-2-2-3-خيشوميهاي لثوي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
38- همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، لثوي، واكدار، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخانه:نگير+نكن+اين
39- همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، لثوي، بيواك، نرم: [n]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمي زنند+خسيس هستند+كال هستند+
40- همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، لثوي، واكدار، نرم، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهشنا ∕ نوچه:نامنامزدي++
41-همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، لثوي، واكدار، نرم، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهفندقصندوققندان+
3-2-2-4-خيشومي نرمكامي
اين طبقه شامل تك آواي زير است:
42-همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، نرمكامي، واكدار، نرم، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، -پيش بسته، +پسين، +افراشته، +واك، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهپيرزن (معرفه]+++تنگ است+
3-2-2-5-خيشومي ملازي
اين طبقه شامل تك آواي زير است:
43- همخوان برونسوي، ششي، انسدادي، خيشومي، ملازي، واكدار، نرم، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-پيوسته، +خيشومي، -پيش بسته، +پسين، -افراشته، +واك، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهقند خريد
4-2-3-همخوانهاي لرزان
بر اساس جايگاه فراگويي، اين همخوانها به ترتيب زير معرفي ميگردند:
3-2-3-1-لرزانهاي لثوي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
44- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، لرزان، لثوي، واكدار، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+همخواني، +رسا، -خيشومي، -كناري، +پيش بسته، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهرفتم+راستريز:راه
45- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، لرزان، لثوي، بيواك، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +رسا، -خيشومي، -كناري، +پيش بسته، -واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتههربگير+كربخور+پسرليز
46- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، لرزان، لثوي، واكدار، نرم، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +رسا، -خيشومي، -كناري، + پيش بسته، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهروزنامه+:فرزندروباهمي روم++
3-2-4-همخوانهاي زنشي
بر اساس جايگاه فراگويي، اين همخوانها به ترتيب زير معرفي ميگردند:
3-2-4-1-زنشيهاي لثوي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
47- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، زنشي، لثوي، واكدار، نرم []
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +رسا، +زنشي، +پيش بسته، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمي خورند +پارسال(من) سير هستم:+خيس است+
48- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، زنشي، لثوي، واكدار، نرم، گرد:[ ]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +رسا، +زنشي، +پيش بسته، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهباران:پارو:كهنه (پارچه كهنه]
3-2-5-همخوانهاي سايشي
طبقهبندي اين همخوانها، بر اساس جايگاه فراگويي، به شكل زير است:
3-2-5-1- سايشيهاي لبي-دنداني
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
49-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لبي-دنداني، بيواك، سخت:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته، -پيش زباني، -دو لبي، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهفرستادم++ فوت و فن++آفتاب()فوت (كردن)
50-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لبي-دنداني، بي واك، سخت، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز،+ پيش بسته، -پيش زباني، -دولبي، -واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهفروختم +خطا (فول):فحش:
51-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لبي-دنداني، بيواك، سخت، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته، -پيش زباني، -دو لبي، واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهكفاره:برف باريد :+()
52-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لبي-دنداني، واكدار، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته، -پيش زباني، -دو لبي، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهبرخيز(s)برگشت+انداختبازبرندار+بلند نشد (برنخاست)++گريه ميكند +
53- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لبي-دنداني، بيواك، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته، -پيش زباني، -دولبي، -واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهگريه نكن+(موهاي) وز، فر
54- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لبي-دنداني، واكدار، نرم، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته، -پيش زباني، - دولبي، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهوول ميخورد+ورجه وورجه (كردن)++
55-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لبي-دنداني، واكدار، نرم، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته،-پيش زباني، -دولبي، +واك، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهناو برگشتفواره:
3-2-5-2-سايشيهاي لثوي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
56 -همخوان برونسوي ،ششي، دهاني، سايشي، لثوي، بيواك، سخت:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، + پيش بسته، +پيش زباني،-واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهميخواستآسمان:سرد است+ سفيد
57-همخوان برونسوي ،ششي، دهاني، سايشي، لثوي، بيواك، سخت، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، + پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهسرخسوختند+سوپبخرم++
58-همخوان برونسوي ، ششي، دهاني، سايشي، لثوي، بيواك، سخت، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، + پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهحرص ميزند+پس ميزند(عقب ميزند)+
59- همخوان برونسوي ، ششي، دهاني، سايشي، لثوي، واكدار ، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته،+پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهسوزن:زودزن برادر+نترس:++++
60- همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لثوي، بيواك، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهتيز:چماق
61-همخوان برونسوي ، ششي،دهاني، سايشي، لثوي،واكدار ، نرم، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيش بسته،+پيش زباني، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهزورزبر(:)
62-همخوان برونسوي ، ششي، دهاني، سايشي، لثوي، بيواك، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، + پيش بسته، +پيش زباني،-واك، +نرم، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمريضتر+ريزتر:+
3-2-5-3-سايشيهاي لثوي-كامي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
63-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لثوي-كامي، بيواك، سخت:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، پيوسته، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهشلشنيدند+شناختم +مي شمارم+
64- همخوان برونسوي ، ششي،دهاني، سايشي، لثوي-كامي، بيواك، سخت، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيوسته، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهشب()ترازوشاممي شويم+
65-همخوان برونسوي ،ششي، دهاني، سايشي، لثوي-كامي، بيواك،سخت، نا رهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيوسته، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخوش شانسپايش شل است+
66-همخوان برونسوي ، ششي، دهاني، سايشي، لثوي- كامي، واكدار ، نرم: ))
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيوسته، -پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهزنگ زدهنشخوار ميكندپلاسيدهژاكت
67-همخوان برونسوي ، ششي،دهاني، سايشي، لثوي-كامي، بيواك، نرم :[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيوسته، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهكج تر+
68-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لثوي-كامي، واكدار، نرم، گرد:[] مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيوسته، -پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته(پارچه) ژورژتپژو
69-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، لثوي- كامي، واكدار، نرم، نارهيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، +پيوسته، -پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمشهدي زري
3-2-5-4 سايشيهاي ملازي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
70-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، ملازي، بيواك، سخت:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[- تيز، +پيوسته، -پيش بسته، -پيش زباني، +پسين، -افراشته، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخندهتمام شدنشناختخوش به حالت
71-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، ملازي، بيواك، سخت، گرد:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-تيز، +پيوسته، -پيش بسته، -پيش زباني، +پسين، -افراشته، -واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخودشخوبخواهرخودت
71-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، ملازي، بيواك، سخت، نارهيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-تيز، پيوسته، -پيش بسته، -پيش زباني، +پسين، -افراشته، -واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته(يك) نخ خوبي بده+++
3-2-5-5-سايشيهاي چاكنايي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
72-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، سايشي، چاكنايي، بيواك، سخت:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +پيوسته، +افتاده، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخوردمي خواهند+هنوزهمه
73-همخوان برونسوي ،ششي، دهاني، سايشي، چاكنايي، بيواك، سخت، گرد
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +پيوسته، +افتاده، -واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتههل نده+مي خورد+خوابيدمi خانه(:)حياط
3-2-6-ناسودهها/ نيمواكهها
اين طبقه به دو زير بخش تقسيم ميشود:
3-2-6-1-ناسودههاي سختكامي/ غلتهاي افراشتهي پيشين
اين طبقه شامل آواهاي زير است
74- ناسودهي برونسوي، ششي، دهاني، سخت كامي، افراشتهي پيشين، واكدار، سخت:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-همخواني، -واكهاي، +كامي، -افراشته، -پسين، +واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهاينيعني:يايواش
75-ناسودهي برونسوي، ششي، دهاني، سختكامي، افراشتهي پيشين، بيواك، سخت:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز
[-همخواني، -واكهاي، +كامي، +افراشته، -پسين، -واك، +سخت]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهسعي:رأي:مي خواهي
76-نا سودهي برونسوي، ششي،دهاني، سخت كامي، افراشتهي پيشين، واكدار، سخت، گرد:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-همخواني، -واكهاي، +كامي، +افراشته، -پسين، +واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهيونجهيوسفبزها++يونس
77-ناسودهي برونسوي، ششي، دهاني، سخت كامي، افراشتهي پيشين، واكدار، سخت، نارهيده:[]
مجموعهي مختصهي زايشي مميز
[-همخواني، -واكهاي، +كامي، +افراشته، - پسين، +واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهسعي و تلاش:
3-2-6-2-ناسودههاي لبي-نرمكامي
اين گروه شامل آواهاي زير است:
78- ناسودهي برونسوي، ششي، دهاني، نرم كامي، افراشتهي پسين، واكدار، سخت، گرد:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-همخواني، -واكهاي، +پسين، +افراشته، +واك، +سخت، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهآبشب()گاو()لب()خواب()
79- ناسودهي برونسوي، ششي، دهاني، نرمكامي، افراشتهي پسين، واكدار، سخت، گرد، نارهيده:]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[-همخواني، -واكهاي، +پسين، +افراشته، +واك، +سخت، +گرد، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهگوسفند فك
3-2-7- ناسودههاي كناري
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
80-ناسودهي برونسوي، ششي، دهاني، كناري، لثوي، واكدار، نرم:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +واكهاي، +كناري، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهديوانه:لاغرلوله(:)پهلو:
81-ناسودهي برونسوي ، ششي، دهاني، كناري، لثوي، بيواك، نرم:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +واكهاي ،+كناري، +پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهگردنرودخانهنگاه كنبگذار (اجازه بده)(:)
82- نا سودهي برونسوي، ششي، دهاني، كناري، لثوي، واكدار، نرم، گرد:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني،+واكهاي ،+كناري، +پيش بسته،+پيش زباني، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمطربلب ()لانهكلوخ
83-ناسودهي برونسوي، ششي،دهاني، كناري، لثوي، واكدار، نرم، نارهيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ همخواني، +واكهاي، +كناري، +پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهگلدان+همه لاغرند +
3-2-8-همخوانهاي انفجاري- سايشي
طبقهبندي اين همخوانها، براساس جايگاه فراگويي به شكل زير است:
3-2-8-1-انفجاري- سايشيهاي لثوي-كامي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
84-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، انفجاري- سايشي، لثوي-كامي، بيواك، سخت، دميده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، -پيوسته، +رهش تدريجي، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، +دميده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهچقدراين طوريچرا+با او چه كار داري؟+شغال
85-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، انفجاري- سايشي، لثوي-كامي، بيواك، سخت، دميده، گرد:]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، -پيوسته، +رهش تدريجي، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، +دميده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخاليچپقچوپان
86-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، انفجاري- سايشي، لثوي-كامي، بيواك، سخت، نارهيده:]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، -پيوسته، +رهش تدريجي، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +سخت، -رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتههيچ چيزهيچ جا
87-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، انفجاري-سايشي، لثوي-كامي، واكدار، نرم:[d]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، -پيوسته، +رهش تدريجي، -پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهجيبچلاندنكجابجنگ+
88-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، انفجاري- سايشي، لثوي-كامي، واكدار، نرم، گرد:]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، -پيوسته، +رهش تدريجي، - پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهجوع داره+بجوي+جانشلختهجو
89-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، انفجاري- سايشي، لثوي-كامي، بيواك، نرم:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، -پيوسته، +رهش تدريجي، -پيش بسته، +پيش زباني، -واك، +نرم]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهلاعلاجكاجساجكج
90-همخوان برونسوي، ششي، دهاني، انفجاري-سايشي، لثوي-كامي، بيواك، نرم، نارهيده:]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ تيز، - پيوسته، +رهش تدريجي،-پيش بسته، +پيش زباني، +واك، +نرم، +رهيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهكاج جلويي را ببر++()
3-3-توصيف آوايي واكههاي لري انديمشك
اين بخش، درادامه بخش قبل، توصيفي كامل از آواهاي واكهاي لري انديمشك را همراه با نمونههايي روشنگر، به خواننده ارائه مينمايد. ترتيب معرفي واكهها در اين بخش، نيز، منطبق بر تقسيم بنديها و نظم طبقههاي طبيعي در چهارچوب الفباي آوانگار بين المللي IPA ميباشد.
از آنجا كه «برونسوي ششي بودن»، «واكدار ي» و «مركزي بودن» از ويژگيهاي جهاني واكهها هستند، در توصيفهاي اين بخش، از ذكر آنها باتك تك نمونههاي واكهاي اجتناب ميشود.
3-3-1-واكههاي پيشين
بر اساس نمودار واكهاي الفباي آوانگار بين المللي IPA، اين واكهها، به ترتيب عبارتند از:
3-3-1-1- واكههاي افراشتهي پيشين
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
91- واكهي افراشتهي پيشين گستردهي سخت كشيده: i:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
+ واكهاي، -پسين، +افراشته، +سخت، +كشيده، -گرد
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهالان(:)ديدي:++i
92-واكهي افراشتهي پيشين گستردهي سخت غير كشيده :[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افراشته، +سخت، -كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمثل اينكهزندگي:+j+ برايهنوزپولاين سمت
93-واكهي افراشتهي پيشين گستردهي سخت كشيدهي خيشومي:[:]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افراشته، +سخت، +كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتههيزم:
94-واكهي افراشتهي پيشين گستردهي سخت غير كشيدهي خيشومي:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افراشته، +سخت، -كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهبرايم +ماشينرسيدند+ديدم+
95-واكهي افراشتهي پيشين گستردهي نرم كشيده::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افراشته، -سخت، +كشيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهتيز:ريز:تيغ:بيخ:
96-واكهي افراشتهي پيشين گستردهي نرم غير كشيده:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افراشته، - سخت، -كشيده]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخيلي:براي چي+
97-واكهي افراشتهي پيشين گستردهي نرم كشيدهي خيشومي::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افراشته، -سخت، +كشيده، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمي خريم:+:مي گيريم+:مي زنيم+:
98-واكهي افراشتهي پيشين گسترده نرم غير كشيدهي خيشومي:[]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افراشته، -سخت، -كشيده، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخيليها را :مردي را (نكره)++پسري را (نكره)+
3-3-1-2-واكههاي نيمه افراشتهي پيشين
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
99- واكهي نيمه افراشتهي پيشين گستردهي سخت كشيده::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، +كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخيلي:نگذار:بگذار(:)ميل:
100-واكهي نيمه افراشتهي پيشين گستردهي سخت غير كشيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، -كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته نگير +دروغبگير+صبر كن
101-واكهي نيمه افراشتهي پيشين گستردهي سخت كشيدهي خيشومي:[:]
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، +كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهنعمت:بدهم(:)
102-واكهي نيمه افراشتهي پيشين گستردهي سخت غير كشيدهي خيشومي:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، - پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، -كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهدندان عقب، پشت سر
3-3-1-3-واكههاي افتادهي پيشين
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
103- واكهي افتادهي پيشين گستردهي نرم كشيده::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افتاده، +نرم، +كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهقطع:رفتي؟:فتح:
104- واكهي افتادهي پيشين گستردهي نرم غير كشيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افتاده، +نرم، -كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشته هفتهكله، سرراحت:
105-واكهي افتادهي پيشين گستردهي نرم كشيدهي خيشومي::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افتاده، +نرم، +كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهرحمت:بنده:احمد:
106- واكهي افتادهي پيشين گستردهي نرم غير كشيده خيشومي:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، +افتاده، +نرم، -كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهانداختاين رابدبند
3-3-2-واكههاي مركزي
بر اساس نمودار واكهاي الفباي آوا نگار بين الملليIPA ، اين واكهها، به ترتيب عبارتند از:
4-3-2-1-واكههاي نيمه افراشته مركزي
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
107- واكهي نيمه افراشتهي مركزي گستردهي نرم غير كشيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، -پيشين، -افراشته، -افتاده، +نرم، -كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتههستگرفتكردبهتر:
108-واكهي نيمه افراشتهي مركزي گستردهي نرم غير كشيدهي خيشومي:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+ واكهاي، -پسين، -پيشين، -افراشته،-افتاده، +نرم، -كشيده، -گرد، + خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهمي كند+گمان
3-3-3-واكههاي پسين
بر اساس نمودار واكهاي الفباي آوا نگار بين المللي IPA اين واكهها به ترتيب عبارتند از:
3-3-3-1-واكههاي افراشتهي پسين
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
109- واكهي افراشتهي پسين گرد سخت كشيده ::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، +افراشته، +سخت، +كشيده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهآن طرف(:)دله، رند:بور:روز:
110-واكهي افراشتهي پسين گرد سخت غير كشيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، +افراشته، +سخت، -كشيده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهدوستگوشديروز
111- واكهي افراشتهي پسين گرد سخت كشيدهي خيشومي::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، +افراشته، +سخت، +كشيده، +گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهشانه:مي دانند:خانه:لانه:
112- واكهي افراشتهي پسين گرد سخت غير كشيدهي خيشومي:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، + پسين، +افراشته، +سخت، -كشيده، +گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهناممي مانم+شام
113- واكهي افراشتهي پسين گرد نرم غير كشيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، +افراشته، +نرم، -كشيده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهنمي دانم++ميگويم++صندوق
114-واكهي افراشتهي پسين گرد نرم غير كشيدهي خيشومي:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، +نرم، -كشيده، +گرد، +خيشومي]
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهپشت بام+
3-3-3-2-واكههاي نيمه افراشتهي پسين
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
115-واكهي نيمه افراشتهي پسين گرد سخت كشيده::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي ،+ پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، +كشيده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهفول (خطا):پيشاني:فحش:تحفه:
116- واكهي نيمه افراشتهي پسين گرد سخت غير كشيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، -كشيده، +گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهخودتنكن+كوتاهگلپسربگو+
117-واكهي نيمه افراشتهي پسين گرد سخت كشيدهي خيشومي::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، +كشيده، +گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهلنگ:پارچ:
118-واكهي نيمه افراشتهي پسين گرد سخت غير كشيدهي خيشومي:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، -افراشته، -افتاده، +سخت، -كشيده، +گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهگمشوخودمدنبال
3-3-3-3-واكههاي افتاده پسين
اين طبقه شامل آواهاي زير است:
119- واكهي افتادهي پسين گستردهي سخت كشيده: :
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين،+افتاده، +سخت، +كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهآدم:گلنارآزار:
120-واكهي افتادهي پسين گستردهي سخت غير كشيده:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، +پسين، +افتاده، +سخت، -كشيده، -گرد]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهسرماندارم+باد(من) چكار دارم+باغ
121-واكهي افتادهي پسين گستردهي سخت كشيدهي خيشومي::
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، + پسين، +افتاده، +سخت، +كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهآماده:عمو:
122-واكهي افتادهي پسين گستردهي سخت غير كشيدهي خيشومي:
مجموعهي مختصههاي زايشي مميز:
[+واكهاي، + پسين، +افتاده، + سخت، -كشيده، -گرد، +خيشومي]
پاره گفتارهاي نمونه
معادل فارسيآوا نوشتهمعادل فارسيآوا نوشتهپايم+مارا+مي خواهم +
3-4-جدولهاي واج گونههاي همخواني و واكهاي
در اين بخش، جهت تسهيل بازيابي گونههاي آوايي معرفي شده در صفحات قبل، و به عنوان فرضيهاي كه بايستي در فصل بعد اثبات شود، گونههاي مرتبط محيطي (به بياني سنتي تر واج گونهها) در گونه لري انديشمكي، همراه با بازنمايي زيرين مربوطه (به همان بيان «واج») در جداولي ارائه ميگردند. اين نكته، در اين رابطه، شايان تأكيدي مجدد است كه بازنماييهاي زيرين معرفي شده، فعلاً، مرتبهاي پيش فرضيهاي دارند و تثبيت آنها در اين مرتبه در گرو استدلالهايي است كه در فصل بعد اين رساله عنوان خواهند شد.
جدول 3-1- بازنماييهاي زيرين همخواني لري انديمشك و گونههاي محيطي هر يك
گونههاي محيطيبازنمايي زيرين/##//##//##//##//##//##//##//##//##//##//##//##//##//##//##//##/###//##//##//##//##//##//##//##/
جدول 3-2- بازنمايي زيرين واكهاي لري انديشمكي و گونههاي محيطي هر يك
گونههاي محيطي::بازنمايي زيرين/##/::/##/::/##/:: /##//##/::/##//##/::/##/::/##/
3-5- معرفي پيش فرضيهاي ساختمان هجا در گويش لري انديمشك
در اين قسمت، به معرفي ساختمان هجا در گونه لري انديمشك ميپردازيم. بديهي است كه واحدهاي آوايي مواد خامي هستند كه بر طبق الگوهاي مشخصي در كنار هم قرار ميگيرند و واحدهاي بزرگتر از خود يعني هجاها را به وجود ميآورند. با كنار هم قرار دادن هجاها، مطابق قواعد و الگوهاي معيني در هر زبان، واحدهاي بزرگتر يعني واژهها ساخته ميشوند.
هجا در گويش لري مانند زبان فارسي يك رشته آوايي پيوسته است كه از يك واكه و يك تا سه همخوان تشكيل شده است. منظور از رشته آوايي پيوسته اين است كه اجزاي سازنده هجا طي يك فرايند توليدي بدون مكث توليد ميگردند. در ساختمان هجا، واكه، مركز هجا و همخوانها در حكم دامنهيا حاشيه هجا ميباشد (رك ثمره، 1378، ص 108).
در گونهي زباني مذكور، مانند زبان فارسي، هيچ واكهاي باواكه آغاز نميشود و لازمهي ايجاد هجا وجود يك همخوان قبل از واكه ميباشد و خوشهي دو همخواني در آغاز هجا مجاز نيست، اما در پايان هجا ميتواند خوشهي دو همخواني وجود داشته باشد، از آن جا كه خوشههاي بيشتر از دو همخوان در پايان هجا مجاز نيست، بنابراين بلندترين ساختمان هجا در گويش لري ميتواند به صورت يعني يك همخوان در آغاز و دو همخوان بعد از هستهي هجا (واكه) در پايان قرار گيرند.
انواع ساختمان هجا در گويش لري انديمشك به صورت زير ميباشد (مطابق قراردادهاي استاندارد بين المللي، در جدول زير، نماد «$» نمايشگر مرز هجا است).
الف) "هست" "ميدهد"$"قندان" $"گفتم" $"برنداري" $$$ب)"ببند" "ميپرسد" $"صندوق" $"كوچك" $پ)"خورد" "بخواب" "بجنگ" $$بب$ب$ب$$$بh$hب$اcv$cvcتااا$
كتاب نامهي فارسي
احمدي نرگسه، رحيم، ساخت واژگاني گويش لري شهر خرم آباد و بخش چگني، پايان نامه كارشناسي ارشد رشته زبان شناسي همگاني، دانشگاه علامه طباطبايي، 1375.
ارانسكي ، يوسيف، م، زبانهاي ايراني، ترجمهي علي اشرف صادقي ، تهران، انتشارات سخن، 1378.
اشميت، روديگر، راهنماي زبانهاي ايراني، ترجمهي فارسي زير نظر حسن رضائي باغ بيدي، تهران، ققنوس، 1386.
امان اللهي بهاروند، سكندر، قوم لر: پژوهشي در بارهي پيوستگي قومي و پراكندگي جغرافيايي لرها در ايران، تهران، آگاه، 1370.
ايزد پناه، حميد، آثار باستاني و تاريخي لرستان، تهران، انتشارات انجمن آثار و مفاخرفرهنگي، ج1، 1376.
ايزد پناه، حميد، فرهنگ لري، تهران، انتشارات اساطير، 1381.
ايزد پناه، حميد، لرستان در گذرگاه زمان و تاريخ، تهران، انتشارات اساطير، 1384.
بخشيان فر، قاسم، توصيف گويش لري ممسني، پايان نامه كارشناسي ارشد رشتة زبان شناسي همگاني، ارائه شده به گروه زبان شناسي دانشكدهي ادبيات و زبانهاي خارجي دانشگاه اصفهان، 1375.
پرمون، يدالله، برهم كنش سه فرايند واجي در نظام آوايي فارسي رايج در شهر كرمان: رويكردي خطي و غير خطي، در نامهي پژوهشگاه ميراث فرهنگي ، س ا، ش ا، ص ص 47-64 ، تهران : سازمان ميراث فرهنگي كشور.
پرمون، يدالله، نظام آوايي فارسي محاوره معيار امروز: رويكردي زايشي، وزني (عروضي) و واژگاني، رساله دكتري رشته زبان شناسي همگاني، ارائه شده به گروه زبان شناسي دانشكده علوم انساني دانشگاه تربيت مدرس، 1380.
پرمون، يدالله، نظام آوايي گونه كرماني از ديدگاه واج شناسي زايشي و واج شناسي جزء مستقل، پايان نامه كارشناسي ارشد رشته زبان شناسي همگاني، ارائه شده به گروه زبان شناسي دانشكده ادبيات فارسي و زبانهاي خارجي دانشگاه علامه طباطبايي ، 1375.
ثمره، يدالله، آواشناسي زبان فارسي : آواها و ساختمان آوايي هجا، تهران، مركز نشر دانشگاهي ، 1378.
حقشناس، علي محمد، آواشناسي (فونتيك)، تهران، آگاه، 1382.
خودگو، سعادت، لرستان در گذر زمان، نشريهي لرستان شناسي شقايق، س ا، ش 4و 3، 1376.
راولينسون، سرهنري، سفرنامه راولينسون (گذر از زهاب به خوزستان)، ،ترجمهي سكندر امان اللهي بهاروند، تهران، انتشارات آگاه، 1362.
رستمي نميني، سلماز، نظام آوايي گيلكي اوشيان (گونهي آبادي لپاسر):رويكردي زايشي و پسازايشي، پاياننامه كارشناسي ارشد رشته زبان شناسي همگاني، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي، 1383.
سازمان برنامه و بودجه (مركز آمار)، فرهنگ آباديهاي كشور (جلد شانزدهم)، استان خوزستان ، 1375.
سوهاني، بهاره، نظام آوايي بلوچي سراوان (گونهي آبادي بخشان): رويكردي خطي و غير خطي، پاياننامهي كارشناسي ارشد رشتهي زبان شناسي همگاني، 1383.
كرد زعفرانلو كامبوزيا، عاليه، واجشناسي: رويكردهاي قاعده بنياد، تهران، سمت، 1385.
گرامي، شهرام، توصيف ساختماني گروه فعلي و گروه اسمي در گويش لري يويراحمدي (لهجهي باشتي)، پاياننامهي كارشناسي ارشد رشتهي زبان شناسي همگاني، 1371.
محمدي، شعله، توصيف و تحليل نظام آوايي زبان كردي (گويش سنندجي) براساس واج شناسي زايشي و واج شناسي جزء مستقل، پاياننامهي كارشناسي ارشد رشتهي زبان شناسي همگاني، دانشگاه علامه طباطبايي، 1382.
مستوفي، حمدالله، تاريخ گزيده، به اهتمام دكتر عبدالحسين نوايي، تهران، اميركبير، 1363،
مهاجرين كرماني، مژگان، بررسي نظام آوايي گويش سيوندي براساس نظريه واج شناسي زايشي، پاياننامه كارشناسي ارشد رشتة زبان شناسي همگاني، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركز، 1382.
ميرزايي، رحمان، توصيف زبان شناختي گويش لري (گونهي دهلراني)، پاياننامه كارشناسي ارشد رشته زبان شناسي همگاني، دانشگاه اصفهان، 1379.
ناطوري، مهرناز، بررسي نظام آوايي گويش كلي گونه هرسين از ديدگاه واج شناسي استانده، پاياننامه كارشناسي ارشد رشتة زبان شناسي همگاني، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركز، 1383.
كتاب نامههاي انگليسي
.
T
T