مقاله کلاج (docx) 23 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 23 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

فهرست عناوین مقدمه............................................................................................................3 كلاچ .........................................................................................................................3 انواع كلاچ ...............................................................................................................4 حذف ارتعاش ميل لنگ...............................................................................5 معايب سيستم كلاچ............................................................................................6 1- لرزش اتومبيل هنگام رها كردن كلاچ.........................................................6 2- بكسواد كلاچ.....................................................................................................7 کلاچ اصطکاکی.......................................................................................................8 عملگر الکترونيکي......................................................................................10 عملگر نيوماتيک ( خلاء )..................................................................................11 کلاچ هيدروليک....................................................................................................12 کوپلينگ هيدروليک...........................................................................................13 مبدل گشتاور........................................................................................................15 اجزای كلاچ‌های تك صفحه‌ای با فنر دیافراگمی ....................................18 عملكرد كلاچ در حالت آزاد بودن پدال ..................................................19 عملكرد كلاچ در حالت كلاچ كردن ......................................................19 وضعیت كلاچ در حالت نیم كلاچ .........................................................21 نتیجه‌گیری...........................................................................................21 منبع...................................................................................................................23 مقدمه در صنعت خودرو در بخش انتقال قدرت، سیستم كلاچ به عنوان یكی از كلیدی‌ترین مجموعه‌ها مطرح است و عملكرد صحیح آن، تاثیر مستقیم در كاركرد خودرو و از جمله بخش تولیدكننده قدرت (موتور) و بخش انتقال نیروی محركه (جعبه دنده، میله گاردان، دیفرانسیل، پلوس‌ها و...) دارد و در صورت بروز اشكال در این سیستم ـ حتی به شكل جزئی ـ راندمان خودرو با مشكل مواجه می‌شود. كلاچ كلاچ یك وسیله انتقال نیرو به صورت قطع و وصل از موتور به جعبه دنده (گیربكس) است. با كلاچ كردن می‌توان ارتباط بین موتور و جعبه دنده را برای مدت كوتاهی قطع و پس از رها كردن كلاچ، دوباره آن را برقرار كرد. قطع و وصل انتقال نیرو از موتور به جعبه دنده می‌تواند به دلایل زیر انجام شود: الف) روشن كردن موتور ج) تعویض دنده هنگام حركت و یا خلاص كردن دنده به منظور توقف خودرو و روشن نگه داشتن موتور: د) خنثی سازی ضربه‌ها: در خودروهای مدرن امروزی، دستگاه كلاچ باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد: ۱) امكان انتقال قدرت مطمئن را فراهم كند. ۲) حركت بدون لرزش و بكسباد وسیله نقلیه را امكان‌پذیر كند. ۳) در مقابل تغییرات دور موتور، دوام كافی داشته باشد. ۴) حتی‌الامكان سبك باشد و به راحتی به كار بیفتد. ۵) در وسایل نقلیه سنگین، قادر به انتقال گشتاورهای زیاد بوده و دوام و استحكام كافی داشته باشد انواع كلاچ الف) كلاچ‌هایی كه با استفاده از نیروی عضلانی، قطع و وصل ارتباط را انجام می‌دهند. در موارد لزوم، برای صرف نیروی كمتر از وسایل كمكی هیدرولیكی یا هوایی نیز استفاده می‌كنند. این كلاچ‌ها در انواع زیر دسته‌بندی می‌شوند: ۱) كلاچ‌های یك صفحه‌ای با فنرهای مارپیچی مانند كلاچ مینی‌بوس و اتوبوس ۲) كلاچ‌های یك صفحه‌ای با فنر دیافراگمی مانند كلاچ خودروهای پراید، پیكان، پژو و زانتیا ۳) كلاچ‌های دوصفحه‌ای با هر دو نوع فنر مانند كلاچ تراكتور ۴) كلاچ‌های چند صفحه‌ای مانند كلاچ موتورسیكلت ب) كلاچ‌هایی كه عمل قطع و وصل ارتباط را به طور خودكار انجام می‌دهند. از این گروه انواع كلاچ‌های زیر بیشتر به كار می‌روند: ۱) كلاچ‌های وزنه‌ای ۲) كلاچ‌های هیدرودینامیكی ۳) كلاچ‌های الكترومغناطیسی ۴) كلاچ‌های تركیبی كه مجموعه‌ای از انواع كلاچ‌های ذكر شده‌اند. گفتنی است در این دسته‌بندی، زمینه استفاده در صنایع خودروسازی موردنظر بوده است، در حالی كه در صنایع ماشین‌سازی از انواع دیگر كلاچ‌ها كه در آنها نیرو به كمك چرخ‌دنده، چنگك، فلانچ اتصال و میله انتقال می‌یابد، استفاده می‌شود. حذف ارتعاش ميل لنگ به علت فاصله زماني موجود بين ضربات قدرت منطقه ميل لنگ گاهي در ميل لنگ ارتعاش هاي پيچشي شديد به وجود مي ايد اگر اين ارتعاش ها به بدنه منتقل كننده نيرو منتقل شود صداي شديدي توليد شده و دنده نيز به زودي سائيده مي شود براي جلوگيري از اين وضع بعضي انواع طرح هاي حذف كننده ارتعاش لازم است كلاچ بهترين جاي تعبيه اين طرح هاست اين طرح معمولا شامل فنرهاي لوله هاي و واشرهاي اصطكاكي تعبيه شده و در صفحه كلاچ مي باشد بنابراين در هنگامي كه ميل لنگ به طور پيچشي ارتعاش دارد حركت نسبي بين رويه هاي اصطكاكي و تيغه محوري به وسيله فنرهاي لوله اي امكان پذير است و نيروي ارتعاشي به وسيله واشر اصطكاكي حذف مي شود معايب سيستم كلاچ 1- لرزش اتومبيل هنگام رها كردن كلاچ به علت خسته شدن و از فنريت افتادن توپي صفحه كلاچ نيروي وارد به صفحه كلاچ خنثي شده و در نتيجه هنگام حركت اتومبيل دچار لرزش مي شود معيوب بودن فنرهاي صفحه فشار دهنده ديسكهم همين عيب را دارد براي رفع اين عيب بايد صفحه كلاچ به طور كامل تعويض شود 2- بكسواد كلاچ به علت تمام شدن لنت صفحه كلاچ يا چرب شدن لنت كلاچ بكسواد كرده و در نتيجه نيروي موتوربه يكديگر به طور كامل منتقل نمي شود براي رفع عيب بايد اقدام به تعويض لنت و رفع چربي رويلنت كرد نكته : عواملي كه باعث چرب شدن لنت مي شود معيوب شدن كاسه نمد جلو گيربكس و انتهايميل لنگ است کلاچ اصطکاکی  کلاچ دستگاهی است که نیروی موتور را از گیربکس قطع یا وصل می کند یا به عبارت ساده تر عمل کلاچ برای تعویض دنده های گیربکس است این عمل به وسیله پدال که زیر پای چپ راننده قرار دارد انجام می شود به این ترتیب که با فشار به پدال کلاچ صفحه فلایویل جدا می شود و نیرو به گیربکس (جعبه دنده) نمی رسد و در نتیجه چرخ های وسیله نقلیه ازاد می شود  بر  عکس بارها کردن کلاچ صفحه کلاچ به فلایویل می چسبد ونیروی موتور تابع سرعت و قدرت دنده گیربکس می شود قطعات کلاچ عبارتند از صفحه کلاچ  و دو شاخه  کلاچ و صفحه  فلایویل و  بلبرینگ کلاچ و  اهرم و شاخک ها صفحه دهنده و دیسک کلاچ که از یک کاسه مانند از نوع چدن تشکیل شده است همانطور که گفته شد کلاچ  وسیله ای  را برای جدا کردن دستگاه مولد نیرو  و از سایر قسمت های استفاده از نیرو تامین می کند کلاچ انواع مختلفی  دارد  : یک صفحه ای  و دو صفحه ای و روغنی و خشک و کلاچ های اتوماتیک قطع کردن نیرو به علل نیرو زیر لازم است 1- گشتاور حاصل از پیستون یک موتور جرقه ای در سرعت خیلی کم صفر بوده و با زیاد شدن سرعت موتور زیاد می شود تا به حد متوسطی می رسد بنابراین برای وارد کردن گشتاور کافی به قسمت های به حرکت دراورنده خودرو  (چرخ ها)  در لحظه شروع به حرکت لازم است موتور قبل از انتقال نیروی خود به قسمت مورد استفاده قرار دهنده نیرو با سرعت کم و بدون بار حرکت کند 2- تعویض دنده ها تقریبا برای  یک راننده در هنگام ارتباط موتور با دستگاه انتقال نیرو و غیره ممکن است کلاچ باعث قطع شدن انتقال نیرو از موتور به قسمت های حرکت کننده شده و در نتیجه عوض کردن دنده اسان می شود 3- در هنگام راه اندازی موتور بهتر  است که  گشتاور اینرسی قسمت های دوار را که راه انداز را به در می اورد به حداقل رساند این  عمل با قطع  کردن قسمت های مورد استفاده قرار دهنده نیرو از میل لنگ به وسیله کلاچ عملی می شود   عملگر الکترونيکي: اين نوع عملگر در واقع عملگر هيدروليکي است که به شيوه الکترونيکي کنترل مي شود. اين نوع کلاچ به پدال نياز ندارد. حسگرها اطلاعات لازم درباره دريچه گاز ، موتور ، کلاچ و جعبه دنده را به يک مدول کنترل الکترونيکي مي فرستند. وقتي راننده دنده را جابجا مي کند، مدول کنترل الکترونيکي به دستکاه محرک هيدروليکي سيگنال مي فرستد. اين دستگاه فشار سيال را در سيلندر هيدروليکي کنترل مي کند تا کلاچ را درگير يا خلاص کند. کلاچ به سرعت خلاص مي شود و در حالت خلاص مي ماند تا راننده دسته دنده را رها کند. (شکل1-19) کلاچ خودکار انواع ديگري هم دارد. همه اين کلاچها هنگامي خلاص مي شوندکه واحد کنترل سيگنال مقتضي را به يک کارانداز برقي، هيدروليکي، بادي يا خلاء بفرستد.     شکل1-19 طرح کلاچ الکترونيکي در خودرو   عملگر نيوماتيک ( خلاء ) در نوع از عملگرها قسمتي از خلاء موجود در منيفولد موتور براي عمل کلاچ در نظر گرفته مي شود. در اين سيستم همانطور که مشاهده مي شود يک منبع توسط يک شير يکطرفه به منيفولد ورودي متصل است و از طرفي ديگر توسط يک عملگر سلنوئيدي به يک سيلندر خلاء وصل مي شود. خود سلنوئيد نيز از طريق يک مدار الکتريکي و باتري تغذيه مي شود. سيلندر خلاء شامل يک پيستون است که از يکطرف در معرض فشار اتمسفر قرار دارد. اين پيستون توسط ميله اي رابط به کلاچ متصل است و جابجايي پيستون سبب عمل کردن کلاچ مي گردد. در حالت اختناق خلاء کافي در منيفولد ورودي موتور وجود دارد. وقتي شير اختناق بازتر مي شود، فشار منيفولد افزايش مي يابد اما اين افزايش فشار خود به افزايش فشار شير يکطرفه در حالت بسته بستگي دارد. بنابراين هميشه مقداري خلاء وجود دارد. در حالتي که سوئيچ باز باشد، شير سلنوئيدي در پايين ترين حالت خود قرار مي گيرد که در اين حالت در هر دو طرف پيستون درون سيلندر، خلاء وجود دارد. هنگامي که راننده قصد تعويض دنده را داشته باشد، با فشردن عملگري در کابين خود در واقع سوئيچ اين مدار الکتريکي را مي بندد. بسته شدن سوئيچ سبب عمل کردن سلنوئيد و بالا آمدن شير سلنوئيدي مي شود و در واقع فضاي پشت پيستون در سيلندر خلاء به فضاي منبع متصل مي شود و در اين حالت چون فشار پشت پيستون يکسان نيست، پيستون جابجا شده و کلاچ از فلايويل جدا مي شود. (شکل1-20)   شکل1-20 شماتيکي از عملگر نيوماتيک کلاچ   کلاچ هيدروليک: از کلاچهاي هيدروليک در گيربکسهاي اتوماتيک استفاده مي شود. يک گيربکس به تنهايي تمام اتوماتيک نيست. مگر اينکه شامل مکانيزمي باشد که بتواند بطور اتوماتيک ارتباط موتور و گير بکس را قطع و وصل کند. وسايلي که اين کار را انجام مي دهند کوپلينگ هاي هيدروليکي و مبدلهاي گشتاور هستند. که هر دو گشتاور موتور را به گير بکس منتقل مي کنند. اما مبدل گشتاور قادر به افزايش گشتاور موتور است در حالي که کوپلينگ هيدروليکي اين توانايي را ندارد. کوپلينگ هيدروليک: يک کوپلينگ هيدروليکي شامل يک پمپ (ايمپلر) و يک توربين با پره هاي داخلي است که روبروي هم قرار گرفته اند. پمپ بوسيله يک صفحه به فلايويل متصل است و توربين نيز به شافت ورودي گيربکس متصل مي شود. پمپ عضو محرک و توربين عضو متحرک است)شکل1-21( پمپ و توربين هر دو در يک محفظه آب بندي شده قرار دارند. روغن بوسيله پمپ داخل گيربکس به داخل محفظه کوپلينگ ارسال مي شود. زماني که ايمپلر بوسيله موتور مي چرخد پره هايش روغن را گرفته و به سوي توربين پمپ مي کند. سيال در داخل کوپلينگ دو مسير را طي مي کند : جريان گردابي و جريان دوراني. جريان دوراني سيال ، مسير دايره اي است که در نتيجه چرخش ايمپلر ايجاد مي شود. به عبارت ديگر سيال حول دايره اي که محور آن ميل لنگ و محور ورودي گير بکس است جريان مي يابد. از طرفي هنگامي ک سيال در مسير دايره اي حرکت مي کند، نيروي گريز از مرکز آن را به سوي کناره هاي ايمپلر پرتاب مي کند. بخاطر انحناء ايمپلر هنگامي که سيال به کناره هاي خروجي ايمپلر مي رسد به دور خود مي چرخد و به سوي توربين جاري مي شود. سپس سيال در يک مسير چرخشي ثانويه که با مسير جريان دوراني اوليه زاويه 90 در جه مي سازد جاري مي شود. جريان روغن در اين مسير را جريان گردابي مي نامند.سيال در کوپلينگ هيدروليکي بطور همزمان هر دو مسير دوراني و گردابي را مي پيمايد. جريان دوراني که به وسيله ايمپلر ايجاد مي شود گشتاور چرخشي موتور را حمل مي کند. گشتاور بدون جريان گردابي که سيال را از ايمپلر تا توربين حرکت مي دهد نمي تواند به گير بکس منتقل شود. نيروي چرخشي پره هاي ايمپلر به صورت ترکيبي از جريان هاي گردابي و چرخشي سيال بر روي پره هاي توربين اعمال مي شود. سيالي که ايمپلر در حال چرخش را ترک مي کند و به سوي توربين جاري مي شود هنگام خروج تنها داراي حرکت گردابي و يا دوراني نيست بلکه داراي ترکيبي از هر دو حرکت است.   شکل1-21 اجزا و عملکرد کوپلينگ هيدروليکي   مسير جريانهاي تر کيب شده يک نيروي برآيند توليد مي کند که از ايمپلر تحت زاويه خاصي به سوي توربين خارج مي شوند. هنگامي که نيروي سيال پرتاب شده به سوي توربين به قدر کافي باشد، توربين مي چرخد و شافت ورودي گيربکس را مي گرداند.   مبدل گشتاور: مبدل گشتاورشامل سه عضو است که در داخل محفظه اي که بوسيله پمپ گيربکس پر از روغن مي شود قرار دارند. اين سه عضو عبارتند از : -ايمپلر Impler     - توربينTurbine     - استاتور Stator تعداد پره هاي پمپ و توربين برابر نيستند و براي جلوگيري از ايجاد ضربه و تشديد در چرخش آنها معمولاً دو سه پره با هم اختلاف دارند. (شکل1-23(     شکل1-23 اجزاي مختلف مبدل گشتاور روغن هايي که بوسيله پمپ به مبدل ارسال مي شوند، به وسيله پره هاي ايمپلر جذب شده و از طريق جريان گردابي و دوراني مشابه کوپلينگ هيدروليکي به طرف توربين پرتاپ مي شوند. بزرگترين اختلاف بين جريان روغن درون مبدل درمقايسه با کوپلينگ اين است که در مبدل هنگام کم بودن سرعت افزايش گشتاور ايجاد مي شود. افزايش گشتاور هنگامي که روغن پره هاي توربين را ترک و به قسمت مقعر پره هاي استاتور برخورد مي کند ايجاد مي شود. اين پره ها مسير روغن خارج شده از توربين را اصلاح مي کنند. بنابراين روغن هاي در حال پمپ شدن از سوي ايمپلر را به تيغه بعدي توربين هدايت مي کنند. نيروي جريان وغن از استاتور، با شتاب دادن به جريان روغن در حال ارسال از ايمپلر مقدار گشتاور منتقل شده از ايمپلر به توربين را افزايش مي دهد. اين حالت مرحله افزايش گشتاور ناميده مي شود. افزايش گشتاور زماني صورت مي گيرد که جريان گردابي يک چرخش کامل از ايمپلر به توربين و دوباره از طريق استاتور به ايمپلر انجام دهد. اين حالت بدين معني است که تورک کنورتور، گشتاور موتور را به تناسب نسبت سرعت بين ايمپلر و توربين افزايش مي دهد. در نسبت سرعت هاي پايين هنگامي که ايمپلر به سرعت، اما توربين به آرامي مي چرخد جريان گردابي شديد است، لذا افزايش گشتاور نيز زياد خواهد بود. به محض اينکه توربين سريعتر بچرخد و به سرعت ايمپلر برسد جريان دوراني افزايش مي يابد. که در اين صورت ، هم جريان گردابي و هم افزايش گشتاور کاهش مي يابد. هنگامي که نسبت سرعت به 90% برسد افزايش گشتاور کمترين مقدار است . هنگامي که نسبت سرعت ايمپلر و توربين به 90% برسد، جريان روغن در مبدل تقريباً دوراني مي شود و زاويه جريان روغن از توربين به استاتور به خط مستقيم نزديکتر مي گردد. در نتيجه جريان روغني که به قسمت محدب (پشت پره) استاتور برخورد مي کند بيشتر از قسمت مقعر است. هنگامي که سرعت جريان روغن افزايش يابد بطوريکه بتواند استاتور رادر جهت عقربه هاي ساعت بگرداند، ايمپلر، توربين و استاتور در يک جهت و تقريبا با يک سرعت مي چرخند. اين مرحله کوپلينگ مبدل ناميده مي شود. از مزاياي مهم استفاده از مبدلهاي گشتاور نسبت به کلاچهاي معمولي اين است که انتقال گشتاور درخودروهاي شامل مبدلها به نرمي صورت مي گيرد و نياز به تنظيم خاصي ندارد. همچنين اين خودروها مي توانند با دنده درگير نيز متوقف شده و يا حرکت کنند، بنابراين در اين زمينه به مهارت خاصي از جانب راننده نياز ندارد. اما با اين حال در دورهاي بسيار پايين و در لغزش % 100 هم بعلت وجود لزجت ، هنوز مقداري گشتاور روي محور خروجي وجود دارد. شايد از بزرگترين معايب اين مبدلها اين است که در دنده هاي درگير نيز مقداري لغزش خواهيم داشت و همانند کلاچهاي اصطکاکي در هنگام درگيري مداوم راندمان 100% را نخواهيم داشت. راندمان يک کلاچ هيدروليک را اينگونه مي توان محاسبه نمود : 100× توان محور ورودي کلاچ / توان محور خروجي کلاچ = راندمان کلاچ هيدروليک اخيراً براي جبران اين نقيصه از مبدل گشتاور اصطکاکي استفاده مي کنن. (شکل1-25) در اين نوع مبدلها از مزياي کلي مبدلها استفاده مي شود با اين تفاوت که جهت رفع لغزش در هنگام درگيري دائمي، سيستم کلاچ اصطکاکي که در کنار مبدل گشتاور قرار دارد مورد استفاده قرار مي گيرد، در واقع در اين حالت پمپ و توربين کلاً به يک جسم صلب تبديل شده و با هم شروع به چرخش مي کنند. از ديگر مزاياي مبدلهاي گشتاور نسبت به کلاچهاي اصطکاکي اين است که تقريباً تمامي نوسانات سيستم انتقال قدرت يا موتور در اين نوع سيستم مستهلک مي شود و نيز بعلت عدم وجود سايش بر روي قطعات متحرک، نيازبه تعمير و نگهداري کمتري دارد. اجزای كلاچ‌های تك صفحه‌ای با فنر دیافراگمی امروزه كلاچ‌های یك صفحه‌ای با فنر خورشیدی در خودروهای سواری به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر مجموعه‌ای از این كلاچ‌ها شامل دیسك كلاچ، صفحه كلاچ و بلبرینگ كلاچ است كه به مجموعه آن كیت كلاچ گفته می‌شود و توسط سیستم‌های محرك مختلفی از جمله سیستم هیدرولیكی یا سیمی و به كمك اهرم كلاچ، نیروی پدال را منتقل می‌كند. قطعات كلیدی دیسك كلاچ شامل فنر خورشیدی یا دیافراگمی، صفحه فشاری، پوسته خارجی، فنرهای برگی و قطعات اصلی صفحه كلاچ شامل توپی، كفشك یا لنت، صفحه ضربه‌گیر، فنرهای پیچشی و همچنین بلبرینگ كلاچ متشكل از دو بخش بلبرینگ و پوسته است. عملكرد كلاچ در حالت آزاد بودن پدال در این وضعیت فنر خورشیدی، صفحه فشاری را به طرف جلو فشار می‌دهد و لنت صفحه كلاچ را به فلایویل می‌چسباند و به این ترتیب حركت رفت و برگشتی پیستون‌های موتور كه به گشتاور پیچشی در میل لنگ تبدیل می‌شود، با چرخش فلایویل، مجموعه كلاچ را می‌چرخاند. سپس گشتاور اصطكاكی صفحه كلاچ به توپی می‌رود و از طریق دنده‌های داخلی آن (هزار خاری) به شفت ورودی جعبه دنده و سپس به دیفرانسیل انتقال می‌یابد تا تقسیم دور شود و به چرخ‌ها انتقال یابد. عملكرد كلاچ در حالت كلاچ كردن در این وضعیت نیروی پدال (نیروی پای راننده) توسط اهرم‌بندی از طریق سیستم هیدرولیكی (پمپی) و یا مكانیكی (سیمی) به شكل جابه جایی در دو شاخه كلاچ و حركت محوری در بلبرینگ كلاچ به بلبرینگ انتقال می‌یابد. بلبرینگ كلاچ قسمت داخلی فنر خورشیدی را به جلو فشار می‌دهد (اعمال نیروی جدایش) و فنر خورشیدی كه روی پوسته دیسك حالت الاكلنگی دارد، صفحه فشار را به عقب می‌كشد و فاصله‌ای چندمیلی‌متری میان صفحه فشاری، فلایویل و لنت‌های دوطرف صفحه كلاچ ایجاد می‌كند و امكان انتقال گشتاور اصطكاكی را از بین می‌برد و با برداشتن بار از جعبه دنده، تعویض دنده را میسر می‌كند. با آزاد كردن پدال كلاچ، فنر خورشیدی به حالت اولیه برمی‌گردد و به سرعت نیروی گیرش را در صفحه كلاچ ایجاد می‌كند. عمل اتصال صفحه فشاری به پوسته كلاچ توسط فنرهای برگی انجام می‌شود. هنگام اتصال صفحات به یكدیگر، به دلیل شوك ناشی از گشتاور موتور و نیز دور كم چرخ‌دنده‌های گیربكس، صفحه ضربه‌گیر كه با پرچ لنت‌ها را در محل خود نگه می‌دارد، نقش یك كوسن یا بالشتك را ایفا می‌كند و با جمع شدن، پایداری سیستم را در این مرحله افزایش می‌دهد. همچنین در زمان جدا شدن صفحات از یكدیگر، این فنر كه قبلاً به علت نیروی گیرش فشرده شده بود، باز می‌شود و اجازه می‌دهد قطع گشتاور در زمان طولانی انجام شود و خلأ گشتاور در سیستم به وجود نیاید. فنرهای پیچشی صفحه كلاچ كه با اهرم‌بندی خاصی داخل صفحه نصب شده‌اند، زمانی وارد عمل می‌شوند كه می‌خواهیم گشتاور موتور را به جعبه دنده منتقل كنیم. در این هنگام گشتاور محرك موتور تمایل به چرخاندن سیستم و گشتاور مقاوم جعبه دنده و اجزای بعدی انتقال قدرت از جمله میله گاردان، دیفرانسیل و غیره تمایل به نگه داشتن سیستم دارند، این دو گشتاور كه خلاف جهت هم اثر می‌كنند (اولی روی لنت‌ها و دومی روی چرخ دنده‌های توپی صفحه كلاچ اثر می‌كند) ممكن است صفحه كلاچ را دچار گسیختگی و خم شدن كنند و یا از حالت تختی خارج كنند. برای جلوگیری از عیوب گفته شده، فنرهای پیچشی به صفحه كلاچ امكان چرخیدن در محل خود در حدود صفر تا ده درجه را می‌دهند (اهرم‌بندی به گونه‌ای است كه حركت پیچشی صفحه كلاچ حول محور توپی، به صورت نیروی فشاری روی سطوح انتهایی فنرها اعمال می‌شود) و سپس با نیروی عكس‌العمل فنرها، صفحه به حالت اولیه باز می‌گردد و به این ترتیب انتقال حركت و گشتاور به نرمی و سهولت انجام می‌شود. برای عملكرد نرم سیستم در این حالت، در بعضی خودروها از چند نوع فنر با خصوصیات فنری و طول‌های مختلف استفاده می‌كنند تا در درجات پیچش مجموعه، به مرور و با توجه به ضریب فنریت خود، درگیر شوند و ضربه‌گیری و انتقال نیرو و گشتاور به گونه‌ای مناسب‌تر صورت گیرد. علاوه بر حالت Drive كه دور بالای موتور را نسبت به سیستم انتقال قدرت شاهدیم، وضعیت Over-Drive نیز مطرح است. زمانی كه خودرو در سراشیبی تندی قرار می‌گیرد و با دنده سنگین حركت می‌كند یا وقتی كه از دنده معكوس استفاده می‌كنیم، (گشتاور بالاتر بخش متحرك خودرو) بخش توپی صفحه كلاچ تمایل به چرخش و بخش لنت‌ها تمایل به ایستادن دارند كه در این وضعیت، فنرهای پیچشی در خلاف جهت، فشرده می‌شوند و همان ضربه‌گیری و تعادل در انتقال قدرت اتفاق می‌افتد. وضعیت كلاچ در حالت نیم كلاچ در حالت نیم كلاچ كردن، صفحه كلاچ در وضعیت نیمه آزاد، مابین فلایویل و صفحه فشاری دیسك قرار می‌گیرد تا بتواند بدون وارد آوردن فشار زیاد به موتور، گشتاور پیچشی زیادی را منتقل كند و در صورتی كه چرخ‌ها به گشتاور بالایی برای حركت نیاز داشته باشند و موتور جوابگوی آن نباشد، باز هم بكسباد كردن لنت‌ها سبب قطع ارتباط ناقص می‌شود و از خاموش شدن موتور جلوگیری می‌كند. این وضعیت را هنگام شروع به حركت كردن خودرو نیز می‌توان مشاهده كرد. نتیجه‌گیری طراحی و ساخت قطعات سیستم كلاچ برای حصول اطمینان از وجود مقدار لازم نیروی گیرش و جدایش موردنیاز عملكرد سیستم و نیز پایایی آن انجام می‌گیرد، به همین دلیل توجه ویژه به پارامترهای ابعادی و عملكردی قطعات كلیدی سیستم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا بتواند ارتباط مناسبی بین موتور و جعبه‌دنده پدید آورد. هر چند كه در حال حاضر تكنولوژی تولید قطعاتی چون فنر خورشیدی، لنت كلاچ، صفحه ضربه‌گیر، بلبرینگ و غیره به علت پروسه بسیار پیچیده آن و استفاده از فناوری ساخت دقیق و گران قیمت، در داخل كشور با كیفیت پایینی امكان‌پذیر بوده و مستلزم صرف هزینه‌های فراوان و دانش فنی بالایی است، ولی با توجه به رشد قابل توجه دانش فنی كلاچ در سال‌های اخیر، امید می‌رود كشور ایران راه خود را برای حضور در كنار كلاچ‌سازان معتبر جهانی هموار كند. منبع: اولین دایره المعارف اتومبیل در ایران جلد3 سید امین جوانمرد ، كارشناس اداره كیفیت رتوش و ارزیابی استاتیكی محصول سایپا