پاورپوینت جنبه های بهداشتی پرتوها جلسه هفتم (pptx) 20 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 20 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
جنبه های بهداشتی پرتوها
جلسه هفتم
کمیتها و یکاها
در سال 1925 مرجعی در سطح بین المللی بنام کمیسیون بین المللی واحدها و اندازه گیری رادیولوژیکی (ICRU) (International Commission on Radiological Units and measurment) شروع بکار کرد.
ICRP(International Commission on Radiological protection)1928 ، تهيه راهنماي ايمني در برابر تابش
انرژی پرتو (Radiation Energy) :
یکای انرژی در حفاظت در برابر اشعه الکترون ولت (ev) است.
1 ev عبارتست از انرژی کسب شده توسط یک الکترون در خلاء هنگامیکه از اختلاف پتانسیل یک ولت عبورمیکند
سایر یکاهای انرژی عبارتند از کیلو الکترون ولت (kev) ، میلیون الکترون ولت (Mev) و..
کمیتها و یکاها
پرتودهی و آهنگ پرتودهی (Exposure & Exposure rate) :
پرتودهی کمیتی است که برای سنجش میزان فوتونها ی ایکس و گاما در هوا بکار برده میشود. این کمیت کل بارهای هم علامت تولید شده توسط فوتونها در واحد جرم هوا را اندازه گیری میکند.
آهنگ پرتودهی کمیتی است که کل بارهای هم علامت تولید شده توسط فوتونها در واحد جرم هوا را در واحد زمان اندازه گیری میکند.
اولین وقدیمیترین واحد پرتودهی رونتگن R است.
1 R عبارتست از آن مقدار تابش ایکس و گاما که بتواند میزان 0.000258 کولن بارالکتریکی هم علامت در یک کیلوگرم هوای خشک تولید کند.
و اولین وقدیمترین یکای آهنگ پرتودهی ذونتگن بر ثانیه R/s است.
1 R/s عبارتست از آن مقدار تابش ایکس و گاما که بتواند میزان 0.000258 کولن بارالکتریکی هم علامت در یک کیلوگرم هوای خشک در یک ثانیه تولید کند.
کمیتها و یکاها پرتودهی و آهنگ پرتودهی
یکای جدید پرتودهی کولن بر کیلوگرم (C/kg) هوا می باشد.
1C/kg عبارتست از آن مقدار تابش ایکس و گاما که بتواند در شرایط متعارفی یک کولن بارالکتریکی هم علامت در یک کیلوگرم هوا تولید نماید.
یکای جدید آهنگ پرتودهی کولن بر کیلوگرم بر ثانیه (C/kg.s) می باشد
1C/kg.s عبارتست از آن مقدار تابش ایکس و گاما که بتواند در شرایط متعارفی یک کولن بارالکتریکی هم علامت در یک کیلوگرم هوا دریک ثانیه تولید نماید.
کمیتها و یکاها
کرما و آهنگ کرما (KERMA & KERMA Rate) :
کرما (Kinetic Energy Released in Matter, KERMA) کمیتی است که مجموع انرژی جنبشی ذرات باردار تولید شده ناشی از پرتوهای غیر مستقیم یونساز را در واحد جرم ماده اندازه گیری میکند.
یکای جدید کرما، گری (Gray) است و یکای قدیم آن راد (rad) است.
آهنگ کرما، کمیتی است که مجموع انرژی جنبشی اولیه ذرات باردار تولید شده ناشی از پرتوهای غیر مستقیم یونساز را در واحد جرم ماده و در واحد زمان اندازه گیری میکند.
یکای جدید آهنگ کرما، گری (Gy/s) است و یکای قدیم آن راد (rad/s) است.
کمیتها و یکاها
دز جذب شده و آهنگ دز جذب شده:
(Absorbed Dose & Absorbed dose rate)
دز جذب شده (D) کمیتی است که انرژی جذب شده از کلیه پرتوها در واحد جرم هر ماده را اندازه گیری میکند.
یکای دز جذب شده در دستگاه بین المللی یکاها ژول بر کیلوگرم ماده میباشد که نام ویژه آن گری (Gray) است و آنرا با Gy نشان میدهند.
1Gy عبارتست از انرژی معادل 1 J ناشی از انواع پرتوها که به 1 kg از ماده منتقل می شود.
یکای قدیم دز جذب شده راد (rad) می باشد.
1 rad عبارتست از انرژی معادل 0.01 زول ناشی از انواع پرتوها که به 1 kg از ماده منتقل میشود.
1 rad= 0.01 Gy
کمیتها و یکاها دز جذب شده و آهنگ دز جذب شده
آهنگ دز جذب شده کمیتی است که انرژی جذب شده ناشی از کلیه پرتوها در واحد جرم هر ماده را درواحد زمان اندازه گیری میکند.
یکاهای آهنگ دز جذب شده عبارتند از Gy/s (جدید) و rad/s (قدیم)
1 Gy/s عبارتست از انرژی معادل 1 J ناشی از انواع پرتوها که به 1 kg از ماده در یک ثانیه منتقل میشود.
1 rad/s عبارتست از انرژی معادل 0.01 J ناشی از انواع پرتوها که به 1 kg از ماده در یک ثانیه منتقل میشود.
1 rad/s = 0.01 Gy/s
کمیتها و یکاهارابطه پرتودهی و دز جذب شده
با توجه به مفهوم پرتودهی جهت محاسبه تعدا جفت یونهای تولید شده بازاء 1 C/kg کافیست مقدار را بر بارالکترون تقسیم نمود:
انرژی لازم جهت تولید زوج یون، میانگین افت انرژی نام دارد که برای هوا معادل 34 ev/ion می باشد لذا:
مقدار دز جذب شده در هوا بر حسب ev/kg میباشد و دزجذب شده در هوا بر حسب J/kg بصورت زیر بدست می آید: