پاورپوینت آب انبار در معماری اسلامی (pptx) 29 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 29 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

آب انبار در معماری اسلامی به نام یگانه معمار هستی مقدمه: به دليل خشكي آب و هواي بخش عمده اي از كشور ايران و عدم ريزش باران كافي در بيش از شش ماه از سال در اكثر نقاط و در نتيجه فصلي بودن آب رودخانه ها و عدم دسترسي به آب، تمهيدات گوناگوني جهت تامين آب شيرين در فصول خشك سال شده است. احداث بند، قنات و آب انبار را مي توان از اين جمله نام برد. در اين رابطه، آب انبار همان گونه كه از نام آن مشخص است، براي ذخيره آب در فصول پر آب و استفاده از آن در بقيه ايام سال مي باشد. قديمي ترين آثار به جاي مانده از آب انبار تقريباً با پيدايش اولين تمدن هاي ايران هم زمان است. مخزن آب شهر ايلامي - دورانتاش در چغازنبيل مربوط به هزاره دوم قبل از ميلاد هنوز باقي است. از دوران حكومت هخامنشيان نيز بقاياي آب انبار و آب راه هاي متعدد در قصر جمشيد وجود دارد در دوره اسلامي، آب انبار نيز مانند ساير ابنيه شهري در مراكز تجمع، مانند راسته هاي بازار و مراكز محلات و همچنين در كاروانسرا هاي بين راهي احداث مي شده. در شهر هاي گرم و خشك ايران هر محله اي اغلب براي خود يك آب انبار داشته كه توسط اهالي محل احداث مي شده و يا گاهي باني آن يكي از افراد متمكن و خيرخواه محله بوده است. آب انبار توسط اهالي خود محل اداره مي شد و از كسي مبلغي براي استفاده از آن گرفته نمي شد، فقط اهالي محل خرج تعميرات و نگهداري آن را مي پرداخته اند. در شهر هاي گرم و خشك آب انبار از ابنيه مهم شهري بوده و بناي آن با بادگير هاي بلند و گنبد هاي حجيم از فواصل دور در سيماي شهر خودنمايي مي كرده است. آب انبار هاي مهم داراي سردر هاي ورود بسيار زيبا بوده اند كه با انواع كاربندي ها و مقرنس ها تزيين مي شده و گاهي شعري در جهت سلام بر امام حسين (ع) و لعنت بر يزيد و يا يادآوري خيري كه باني آن انجام داده بر روي كاشي هاي هفت رنگ نقش مي بست. چنانچه ابيات زير قسمتي از اشعار نوشته شده بر روي آب انبار حاج ميرزا حسين عامل در نزديكي ميدان امام ساوه بيانگر آن است. تاريخ احداث آب انبار ها، معمولاً در درگاه آن ها ثبت مي شده. به طور کلی آب انبارها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد. ۱: آب انبارهای همگانی واقع در محله ها، کاروانسراها، روستاها و به صورت تک بنا در مسیر راه‌های کاروانی. ۲: آب انبارهای خصوصی درون خانه ها. قسمت‌های مختلف آب انبارها قسمت‌های عمده بنای یک آب انبار عبارت‌اند از: ۱: منبع ذخیره آب ، ۲: پوشش منبع ، ۳: هواکش و بادگیر ، ۴: راه پله و پاشیر ، ۵ سردر تزئینی. منبع یا انبار پوشش انبار هواکش وبادگیر سردر راه پله پاشیر منبع یا انبار: قسمت اصلی آب انبار است و به چهار شکل مکعب، مکعب مستطیل، هشت گوشه و استوانه ساخته می‌شده، تمامی یا بخش عمده آن در زیر زمین کنده می‌شود. قطر منبع‌های استوانه‌ای از حدود ۲۰ متر تجاوز نمی‌کند و تا سه هزار متر مکعب گنجایش دارند. منبع‌های مکعب و مکعب مستطیل می‌توانند در اندازه‌های بسیار بزرگ و تا صد هزار متر مکعب نیز ساخته شوند که در آن صورت برای نگهداری پوشش فراز آنها در داخل منبع، جرزها و ستونها را بکار می‌گیرند. پوشش انبار: پوشش منبع به صورتهای گنبدی، مخروطی، آهنگ و مسطح دیده می‌شود. هواکش و بادگیر: برای سالم نگهداشتن آب و خنک کردن آن، بر فراز منبع آب به صورت معمول بادگیرهایی استوار می‌کنند تا جریان هوا را در آن برقرار سازد. وجود بادگیرهای متعدد یک دهانه و چند دهانه در بالای برخی از انبارهای آب به این دلیل است که تا از هر سو که باد می وزد، از آن بهره جسته شود و به طور دائم جریان هوا به گونه (بده و بستان) به‌وسیله بادگیرها در منبع برقرار باشد. راه پله و پاشیر: در کنار منبع و به طور معمول در وسط سردر باشکوه و چشمگیری که به میدان یا فضای به نسبت باز مقابل جلوه می بخشد، پله‌های آب انبار قرار دارد که دسترسی به پاشیر و محل برداشتن آب را میسر می سازد. شیب پله‌ها گاهی تند، ولی پهنای آنها بسیار است تا افراد براحتی بتوانند با سطل، دلو، کوزه و مشک از کنار هم بگذرند. در محل پاشیر و برداشت آب، برای آنکه افراد معطل نشوند با توجه به تعداد ساکنان محل، گاه تا سه شیر نیز قرار می‌دهند. شیرهای برداشت آب را در یک متری از کف منبع نصب می‌کنند تا مواد ته نشین شده با آب خارج نشود. برخی از آب انبارها دارای دو راه پله هستند یکی برای مسلمانان و دیگری برای زرتشتیان مانند آب انبار معروف ریگ در یزد. سردر: سردر آب انبارها چشمگیرترین واحد تزئینی و نما سازی شده آن به شمار می‌رود. در دوسوی پله‌ها اغلب سکوهای سنگی پهنی وجود دارد که بیشتر در پیوند فضای باز محل مقابل سردر، جایگاه مناسبی برای گردهمایی مردم محل به شمار می‌رود. روي اين مخزن را با طاق قوسي و يا گنبدي مي پوشاندند. يك آب انبار قديمي سنگي در جاده تهران - گرمسار. در اين عكس قسمت هاي مختلف آب انبار شامل مخزن، گنبد و سردر راه پله مشخص مي باشد.