پاورپوینت علم اكولوژي (pptx) 79 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 79 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
1
2
موضوع و تعاريف علم اكولوژي1-1- تعريف علم اكولوژي(Ecology): اكولوژي شاخه اي از علم زيست شناسي است كه به مطالعه موجودات زنده، روابط متقابل بين آنها، روابط بين موجودات زنده و محيط زندگيشان، تاثير محيط زندگي بر موجودات زنده و تاثير موجودات زنده بر محيط زيستشان مي پردازد. لغت اكولوژي براي اولين بار در سال 1866 ميلادي توسط يك دانشمند آلماني به نام ارنست هگل Ernst Haeckel بكار برده شد كه معادلهاي آن در فارسي «بوم شناسي» يا «محيط شناسي» مي باشند.واژه اكولوژي يك كلمه يوناني است كه در زبان لاتين به صورت Oekology نوشته مي شود و تركيبي از دو واژه Oekos (به معني مسكن و محل زندگي) و Logos (به معني شناخت يا علم و دانش) مي باشد. لذا مي توان گفت كه معني تحت الفظي اكولوژي عبارت است از مطالعه موجودات زنده در محيط زيستشان.علم اكولوژي طيف وسيعي از اعمال موجودات و روابط آنها را در بر مي گيرد ولي بايد دانست كه موضوع علم اكولوژي يك موجود به صورت كامل است نه اجزاي آن. علمي كه به مطالعه جريان زندگي بخشهاي مختلف يك موجود زنده مي پردازد فيزيولوژي (Physiology) نام دارد مثل فيزيولوژي گياهي (Plant Physiology ) و علمي كه به مطالعه اعمال داخل سلولها مي پردازد سيتولوژي (Cytology) نام دارد. علمي كه به آناليز ساختار شيميايي يك موجود زنده مي پردازد بيوشيمي (Biochemistry) نام دارد
3
1-2- شاخه هاي علم اكولوژي: الف – اكولوژي گياهي (Plant Ecology): در اين شاخه از علم اكولوژي به مطالعه اعمال و رفتار اكولوژيكي گياهان و محيط زيستشان پرداخته مي شد.ب – اكولوژي جانوري (Animal Ecology): اين شاخه از علم اكولوژي تمامي جانوران و روابط آنها را با محيط زيستشان و تاثير پذيري و تاثير گذاري آنها بر محيط زيستشان را مورد مطالعه قرار مي دهد.ج – اكولوژي انساني (Human Ecology ): اكولوژي انساني همبستگي متقابل بين انسانها و ديگر موجودات در محيط زيست انساني را مورد مطالعه قرار مي دهد. جمعيت شناسي و جغرافياي انساني نيز در اين شاخه قابل مطالعه مي باشند.هر يك از اين شاخه هاي اصلي به دو زير شاخه به شرح زيرتقسيم مي شوند.اكولوژي انفرادي (Autecology): در اين شاخه از اكولوژي روابط يك گونه به تنهايي با محيط زندگيش مورد بررسي قرار مي گيرد و از بر رسي روابط متقابل بين گونه هاي مختلف صرف نظر مي گردد.اكولوژي جمعي (Synecology): در اين شاخه از اكولوژي هدف بررسي بهتر نحوه كار يك اكوسيستم مي باشد و در آن به مطالعه افراد گونه هاي مختلف و روابط متقابل بين آنها و محيط زندگيشان پر داخته مي شود.
4
1-3- آشنايي با بعضي از اصطلاحات و مفاهيم در علم اكولوژي:*فرد يا موجود زنده(Organism): عبارت است از مجموعه اي از اعضاء و اجزاي مختلف كه در كنار همديگر قرار گرفته و در ارتباط با هم ويژگيهاي زير را دارا مي باشند:- توانايي تكثير سلولهاي جديد را دارند- توانايي توليد مثل با تكيه بر ساختن DNA را دارند- رشد و نمو مي كنند- قدرت دريافت انرژي از محيط را دارند- عوامل محيطي را درك كرده و در مقابل آنها عكس العمل نشان مي دهند- قدرت ثبات و پايداري دارند.*جمعيت Population: عبارت است از مجموعه افراد يك گونه كه در يك مكان معيني در زمان خاصي زندگي كرده و قادر به تبادل ژن با يكديگر هستند مثل جمعيت درختان راش شرقي Fagus orientalis در جنگلهاي شمال ايران. جامعه(Community): مجموعه جمعيت هايي از گونه هاي مختلف كه در كنار هم در يك مكان معيني زندگي كرده و با همديگر روابط متقابل دارند مثل جامعه راش و ممرز در جنگلهاي شمال ايران. بيوتا (Biota): عبارت است از تمامي موجودات زنده از قبيل گياهان و جانوران و موجودات ذره بيني كه در يك مكان معيني زندگي مي كنند.
5
*كنش Action: در يك اكوسيستم كنش عبارت است از اثري كه بخش غير زنده يك اكوسيستم و عوامل اقليمي بر روي بخش زنده اكوسيستم مي گذارد. مثل كنش آب و هوايي.*واكنش Reaction: عبارت است از عكس العمل يك موجود زنده در مقبال تاثير عوامل غير زنده و اقليمي در يك اكوسيستم.*اكوتون Ecotone: مناطق بينابيني بين دو جامعه زيستي هستند كه كم و بيش خصوصيات هر دو جامعه را دارا مي باشند. مثل منطقه بين يك جنگل و مرتع يا مناطق باتلاقي بين تالابها و خشكيها و يا منطقه جذر و مدي آب دريا. اصطلاحات فارسي آن عبارتند از «ناحيه بينابيني» «زيست مرز». در بعضي از منابع به مناطق بينابيني كه داراي وسعت بسيار زيادي هستند اصطلاحاً «پهن زيست مرز» يا Continum گفته مي شود. مثل مناطق بينابيني بين بايومهاي مختلف.تنوع گونه اي در مناطق اكوتون غالباً بيشتر از بيوسنوزهاي مجاور است. *سيستم (System): عبارت است از مجموعه اي از عناصر يا اجزا یا جمعیت كه در ارتباط با يكديگر بوده و در كنار هم مثل يك كلّ عمل مي كنند. از نظر يك عامل سيستم را مي توان به دو دسته باز و بسته به شرح ذيل تقسيم كرد: الف – سيستم باز: يك سيستم باز در رابطه با يك عامل با سيستمهاي ديگر مبادله مي كند مثل سيستم يك اقيانوس از نظر عامل آب يا سيستم زمين از نظر عامل انرژي. اكثر سيستمهاي طبيعي از اين نوع هستند زيرا هميشه به يك سمتي حركت كرده و با محيط اطرافشان در ارتباط هستند. ب- سيستم بسته: سيستمي است كه از نظر يك عامل با سيستمهاي ديگر مبادله نمي كند مثل زمين از نظر بعضي از مواد. اكثر سيستمهاي مصنوعي از اين نوع هستند مثل يك آكواريوم
6
*پس خور Feedback: پس خور عبارت است از يك نوع واكنش خاص سيستمها كه باعث تعادل مجدد سيستمها مي شود و زماني پيش مي آيد كه خروجي يك سيستم و يا اجزاي آن سيستم داراي تاثير گذاري باشند و منجر به تغيير حالت سيستم گردند. به عنوان مثال اگر در يك علفزار جمعيت علفخواران با مهاجرت به داخل از محيط اطراف افزايش يابد، جمعيت قبلي كه در حال تعادل بوده است بر هم مي خورد. اگر تعداد علفخوران بيش از حد باشد چراي شديد و بيش از حد باعث تخريب علفزار خواهد شد و كاهش علف به نوبه خود بر جمعيت علفخواران تاثير مي گذارد و باعث كاهش آنها مي شود. *بيوسفر Biosphere: بيوسفر عبارت است از كليه نقاط قابل زندگي بر روي كره زمين كه واجد حيات بوده و يا استعداد وجود حيات را دار هستند. اين نقاط عبارتند از :الف- هوا يا جو Atmosphere: اتمسفر از لايه هاي مختلفي به شرح ذيل درست شده است.- تروپوسفر: اولين و نزديكترين لايه اتمسفر به سطح زمين و تنها لايه اي است كه براي موجودات زنده قابل زيستن است. ضخامت اين لايه در نقاط مختلف كره زمين فرق مي كند بطوري كه درمناطق استوايي داراي ضخامت بيشتري (حدود 20 كيلومتر) و در قطبين داراي ضخامت كمتري است (حدود 10 كيلومتر).- استراتوسفر: اين لايه تا ارتفاع 50 كيلومتري از سطح زمين را شامل مي شود و دماي آن تا 60- درجه سانتي گراد مي رسد. - مزوسفر: اين لايه تا ارتفاع 80 كيلومتري از سطح زمين را شامل مي شود. دماي اين لايه بخصوص در قسمت بالايي بسيار سرد بوده و به حدود100- درجه سانتي گراد مي رسد.
7
- ترموسفر: اين لايه به ارتفاع تا 450 كيلومتري سطح زمين مي رسد. در اين لايه به خاطر دريافت تشعشعات خورشيدي دماي آن بخصوص در قسمتهاي بالايي به حدود 2000درجه سانتيگراد مي رسد. - اگزوسفر: اين لايه بالاترين لايه اتمسفر است كه قسمت انتهايي آن به حدود 9000 كيلومتر از سطح زمين مي رسد. در اين لايه مولكولهاي گازي شكل در اثر دريافت تشعشعات خورشيدي برانگيخته هستند. ب- خشكي Lithosphere ضخامت ليتوسفر در جاهاي مختلف متفاوت است بطوري كه در قسمت كوهها تا به 100 كيلومتر و در جاهاي هموار حدود 30 تا 50 كيلومتر و در زير اقيانوسها حدود 10 كيلومتر مي باشد.اما بايد توجه داشت كه تمام قسمتهاي ليتوسفر براي موجودات زنده قابل زيست نمي باشند بلكه فقط قسمتي از خاك به ضخامت حدود چند ميليمتر تا حداكثر چند متر است كه موجودات زنده در آن مي توانند زندگي كنند.
8
ج- محيطهاي آبي Hydrosphere: منظور از هيدروسفر يا كره آبي تمام آبهاي موجود در كره زمين است كه حدود 70 درصد از سطح زمين را مي پوشاند. آبهاي كره زمين را به صورت زير مي توان تقسيم كرد:
9
2- اكوسيستم و اجزاي تشكيل دهنده آن2-1- تعريف اكوسيستم Ecosystem مجموعه موجودات زنده و محيط زندگيشان را اكوسيستم يا سيستم اكولوژيكي گويند. در يك اكوسيستم موجودات زنده با يكديگر و محيط زيستشان در ارتباط متقابل بوده و برهم تاثير گذاشته و از هم تاثير مي پذيرند. بيوسفر از پهنه وسيعي برخوردار است و براي مطالعه دقيقتر آن لازم است كه آن را به بخشهاي كوچكتر و همگن تر و يكنواخت تري به نام اكوسيستم تقسيم كنيم. واژه اكوسيستم براي اولين بار توسط يك دانشمند و اكولوژيست انگليسي به نام Tansley در سال 1935 پيشنهاد شد كه خلاصه واژه «سيستم اكولوژيكي» است. ويژگيهاي يك اكوسيستم طبيعي:1- نظام كم و بيش پايداري است و در مقابل تغييرات مقاومت مي كند2- از نظر اقليمي و پوشش گياهي و نوع خاك و زمين تقريباً همگن است و از اين نظر از اكوسيستمهاي اطراف قابل تميز است.