دانلود سوالات تشریحی با جواب (docx) 1 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 1 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

 سوالات « اندیشه اسلامی » ۲     ۱- معنای لغوی و اصطلاحی دین را بیان کنید. لغوی: تسلیم، اطاعت، جزا، خضوع و فرمانبرداری. اصطلاحی: مجموعه عقاید و قوانین عملی و اخلاقی که از طرف خدا به پیامبر برای سعادت و هدایت انسان نازل شده که اعتقاد و عمل به آنها موجب سعادت دنیا و آخرت انسان می گردد. و دارای ابعاد مختلفی مثل : اخلاقی، اقتصادی، احساسی، روانی، آرمانی، فردی، عبادی، حکومتی، حقوقی، و جزایی می شود. ۲- معنای فطری بودن دین چیست؟ دین، مجموعه ای از اعتقادات و اعمالی است که فطرت و ساختار آدمی آن را اقتضا می کند مانند: دین وتوحید و نبوت به عنوان عناصر اصلی دین، اقتضای وجود آدمی است. بنابرابن فطری بودن دین، یعنی مطابق بودن محتوای دین با ساختار وجودی انسان. ۳- مراتب دین به چه معناست؟ شریعت ها و مذاهب در گذر تاریخ دارای حقیقت واحدی بوده اند که همان تسلیم بودن در برابر خداست و اختلاف آنها بر حسب درجات و کمال و بر اساس استعداد امت ه گذشته و آینده است مانند دوره تحصیل یا مراتب درمان بیماری ؛ اولین روش توسط حضرت آدم و آخرین(کاملترین) آن توسط حضرت محمد (ص) بوده. ۴- پیدایش و فرجام یهودیت را به اختصار توضیح دهید. یهودیت، عنوان دین حضرت موسی (ع) از پیامبران بزرگ الهی است و قومی که این دین را از آن خود می دانند قوم بنی اسرائیل است که یکی از نام های حضرت یعقوب(ع) از نوادگان حضرت ابراهیم است. حضرت یعقوب ۱۲ پسر داشت که همگی به بنی اسرائیل معروف شدند، بعد از فرمانروایی حضرت یوسف بر مصر و آمدن یعقوب و پسرانش به مصر بر جمعیت آنان افزوده شد و در علوم و فنون هم پیشرفت کردند این امر موجب وحشت فراعنه مصر گردید از همین رو آنان را مورد آزار قرار دادند. همچنان کاهنان به آنها گفته بودند: قدرت آنها، توسط افرادی که از بنی اسرائیل متولد خواهد شد، نابود می گردد. از این رو دستور قتل پسران را هنگام تولد دادند، اما خداوند اراده کرد در چنین اوضاعی، حضرت موسی متولد و در دربار فرعون پرورش یابد. پس از پیش آمد ماجرایی، حضرت موسی از مصر به سرزمین مدین گریخت، پس از ۱۰ سال به مصر بازگشت که در بین راه امر الهی مبنی بر پیامبری او ابلاغ شد و خداوند به او، معجزه اژدها شدن عصا و ید بیضا داد، تا به کمک آنها، رسالت خود را به فرجام برساند. حضرت موسی و برادرش هارون، فرعون را به خدا پرستی دعوت کردند ولی او نپذیرفت، سپس تصمیم به قتل موسی و شکنجه پیروان او را گرفت. بین جهت موسی و قومش شبانه از مصر حرکت کردند و با قدرت الهی و شکافته شدن دریا از آن عبور کردند و هنگامی که فرعون و سپاه او به تعقیب بنی اسرائیل رفتند امواج آب آنها را فرا گرفت و همگی غرق شدند. در این هنگام حضرت موسی برای در یافت الواح (تورات) ۴۰ روز به کوه ظور رفت که پس از بازگشت، دید فردی به نام سامری با سوء استفاده از جهالت و پیشنه بت پرستی بنی اسرائیل مردم را به پرستش آن دعوت کرد ، آنها هم به گوساله گرستی روی آوردند، پس از ملامت موسی ، توبه کردند و خداوند هم پذیرفت تا این که خداوند برای تکمیل و احسان خود به بنی اسرائیل به موسی(ع) وحی کرد که به سرزمین مقدس فلسطین بروند، اما آنها نپذیرفتند و موسی هم آنان را کرد و از مواهب مادی و معنی محروم شدند. در تورات نقل شده که موسی در سن ۱۲۰ سالگی در گذشت و قبر او تا به به امروز مخفی است. ۵- چگونگی پیدایش صهیونیسم و دولت اسرائیل را شرح دهید. صهیون نام تپه ای در اورشلیم است که در زمان دولت بنی اسرائیل زمان حضرت داود و حضرت سلیمان مرکز نظامی بوده است. صهیونیسم نیز عنوان بخشی است که طرفدار بازگشت یهود به فلسطین و ایجاد کشور ویژه بنی اسرائیل است و بنیانگذار آن در عصر جدید شخصی یهود به نام تئودور هارتزل بوده است. با ایجاد نهضت صهیونیسم و تشویق یهودیان برای بازگشت به فلسطین، دولت انگلستان در سال ۱۹۱۷ موافقت خود را مبنی بر تآسیس حکومت مستقل یهودی در منطقه فلسطین اعلام کرد. پس از جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۷، سازمان ملل متحد، به تقسیم سرزمین فلسطین و ایجاد کشوری یهودی نشین رآی داد و در سال ۱۹۴۸، کشور مستقل اسرائیل، اعلام موجودیت کرد. ۶- پیدایش و فرجام مسیحیت را به اختصار توضیح دهید. یکی از بزرگترین پیامبران الهی دارای کتاب آسمانی حضرت عیسی (ع) بوده و مادر ایشان از خدمت گذاران بیت المقدس بوده است. با عنایت به اینکه، حضرت مریم، همسری نداشت و حضرت عیسی از او به دنیا آمد برخی، او را مورد اعتراض قرار دادند ؛ که خداوند به او فرمود : در مقابل اعتراض آنها سکوت پیشه کند تا کودک جواب آنها را بدهد که حضرت عیسی در گهواره و در همان طفولیت و به اذن خدا گفت: من بنده خدا هستم، به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داد و… آن حضرت، در سی سالگی، کتاب انجیل را از خداوند دریافت نمود که شریعت او یعنی مسیحت کامل کننده تورات و یهودیت و همچنین بشارت دهنده پیامبر اسلام بود. حضرت عیسی کوشید تا یهودیان را از گمراهی به راه راست هدایت کند، که رجال یهودی با او برخورد کردند ؛ به مرور تعداد پیروان او فزونی یافت، از این رو خشم یهودیان برانگیخته شد و در نهایت تصمیم گرفتند او را به دار آویزند. مسیحیان معتقدند او به صلیب کشیده شده در حالی که قرآن فرموده، آنها شخصی شبیه حضرت عیسی را به دار آویختند و عیسی(ع) نزد خدا، باز گردانده شده است. ۷- مفهوم کتاب مقدس و بخش های تشکیل دهنده آن را توضیح دهید. کتاب مقدس عنوان مجموعه ای از نوشته های بزرگ و کوچکی است که مسیحیان همه آن را و یهودیان بخش ها یی از آنرا آسمانی می دانند. این مجموعه به زبان های انگلیسی، بایبل، و در زبان فارسی و عبری، عهدین می باشد و بخش های تشکیل دهنده آن عبارتند از: عهد قدیم و عهد جدید که یهودیان فقط عهد قدیم را قبول دارند. به اعتقاد مسیحیان، خداوند دو عهد از انسان گرفته است : یکی عهد قدیم که در آن خدا از انسان پیمان گرفته که بر شریعت الهی گردن نهند و آنرا انجام دهند. این عهد ابتدا با حضرت ابراهیم بسته شد و سپس در زمان حضرت موسی تجدید و تحکیم گردید. با ظهور حضرت عیسی، خداوند عهد دیگری از انسان گرفت که این عهد جدید، پیمان بر محبت خدا و عیسی مسیح است. بنا براین مسیحیان بر دو دوره و عصر قائلند : عهد قدیم و عهد جدید. ۸- منظور از عهد قدیم چیست؟ بخشی از کتاب مقدس است که در آن خدا از انسان پیمان گرفته که بر آن شریعت الهی گردن نهد. این عهد ابتدا با حضرت ابراهیم(ع) بسته و در زمان حضرت موسی محکم گردید و با حضور حضرت عیسی پایان یافت ، یهودیان فقط این بخش را قبول دارند که نزدیک به سه چهارم کتاب مقدس را در بر می گیرد و شامل : تاریخ، شریعت، حکمت، مناجات، شعر و پیشگویی است. از این مجموعه از سده های قبل از میلاد، ۲نسخه باقی مانده است : یکی به زبان عبری و دیگری به زبان یونانی. این مجموعه در اصل به زبان عبری نگاشته شده که بعدها و در قرن سوم پیش از میلاد توسط ۷۰نفر از عالمان یهودی به زبان یونانی ترجمه گشته است. کتاب مقدس یهود ۳بخش دارد: الف: شریعت موسی یا تورات که مشتمل بر ۵ دفتر اول کتاب مقدس بوده و به اسفار خمسه معروف است. ب: بخشی که به انبیا شهرت دارد و در بر گیرنده کتاب های : یوشع، سموئیل، ارمیا و…است. ج: مکتو بات که شامل مزامیر ایوب، سلیمان، دانیال و…است. ۹- بخش های کتاب عهد جدید را نام برده و توضیح دهید. این بخش را تنها مسیحیان قبول دارند و مشتمل بر کتاب ها، رسالات متنوع و مطالب گوناگون است. عهد جدید به چهار بخش تقسیم می شود: الف: زندگینامه و سخنان حضرت عیسی : این بخش مشتمل بر چهار انجیل است که عبارتند از : متی، مرقس، لوقا و یوحنا، که همه آنها یا از حوارین می باشند یا از شاگردان آنها. این ۴ کتاب، سیره عملی و گفتاری حضرت عیسی است که افرادی آن را روایت می کنند. سه انجیل نخست، سبک یکسانی دارند و با فرهنگ یهودی اختلافی ندارد و از الوهیت عیسی سخنی نیست، اما انجیل یوحنا از نظر مطالب با سه انجیل دیگر متفاوت است و با فرهنگ یهودی نیز سازگار ندارد و الوهیت حضرت عیسی در آن مطرح شده است. ب: تبلیغات و مسافرت های تبلیغی مبلغان مسیحی. ج: نامه ها: ۲۱ نامه از حواریان و رسولان مسیحی صدر اول به شهرها و افراد گوناگون است. د: رویا و مکاشفه : در این بخش تنها یک کتاب وجود دارد که به یوحنا منسوب است. ۱۰- اعتبار کتاب مقدس از دیدگاه متفکران مسیحی و یهودی بررسی نمایید. امروزه، اعتبار کتاب مقدس به شدت از سوی جمعی از متفکران مسیحی و یهودی مورد تردبد است که در اینجا به قرائنی اشاره می شود: *در قرون وسطی، دیدگاه سنتی، در باره نگارش و نویسندگان کتاب مقدس، آغاز شد؛ برای نخستین بار توسط دانشمندان یهودی، این دیدگاه را زیر سوال بردند. *در قرن نوزدهم جریانی در غرب ظهور کرد که امروزه به «نقد تاریخی کتاب مقدس» معروف است. که نشان می دهد حضرت موسی مطالب تورات را به صورت قطعی، نهایی نکرده است. *جریان نقادی کتابن مقدس شان می دهد، تردید های جدی در باب اعتبار کتاب مقدس وجود دارد، که نویسندگان مسیحی به آن اشاره کردند. *از عهد قدیم بر می آید که تورات در زمان هایی ناپدید شده و بعدها کسانی مدعی یافتن آن شده اند. بنابراین شواهد بسیاری وجود دارد که کتاب مقدس را نمی توان وحی الهی و آموزه های حضرت موسی و عیسی دانست. ۱۱- دیدگاه قرآن در باب کتاب مقدس را توضیح دهید. از دیدگاه قرآن، تورات و انجیل، دو کتاب آسمانی بوده که خداوند آن ها را برای هدایت قوم بنی اسرائیل و دیگران فرستاده، اما معتقد است در آنها، تحریفاتی راه یافته است. از دیدگاه قرآن، ظهور دین اسلام و نام مبارک حضرت محمد در تورات و انجیل بشارت داده شده است ؛ آنها این موضوع را به خوبی می دانستند، و پیامبر را به خوبی می شناختند، اما با این همه، حقیقت را کتمان کردند، و در واقع کتاب آسمانی خود را تحریف کردند، و حقیقت را پوشاندند. دلیل دیگر بر تحریف کتاب مقدس، نسبت دادن صفات ناپسند، به انبیاء الهی است. که از نظر قرآن آنان مبرا از این صفات اند. قرآن، پیامبرات را، معصوم و عاری از گناه وصفات ناپسند می داند، اما کتاب مقدس، صفاتی نظیر: شراب خواری، مستی، دروغگویی، شهوترانی، و بی احترامی به پدر و مادر را به انبیای الهی نسبت می دهد. ۱۲- عوامل زمینه ساز رویگردانی از دین مسیحیت و نیز تاثیر حاکمیت مسیحیت بر جامعه غرب را بیان کنید. درقرون وسطی حاکمیت مسیحیت بر جامعه غربی ایجاد وکارهایی چون آموزه های غیر عقلانی مسیحیت، ناسازگار نشان دادن آن با دانش تجربی، خشونت، تفتیش عقای، فساد مالی و غیره باعث رویگردانی از دین مسحیت شده بود شده بود. ۱۳- عواملی که زمینه پیشرفت تمدن اسلامی را فراهم نمود را نام برده و توضیح دهید. مسلمانان، در پرتو عمل به آموزه های اسلام در مدت کوتاه توانستند، در عرصه های مختلف تمدن انسانی، به پیشرفت های خوبی دست یابند. جلوه های گوناگون این تمدن بدین شرح است: ۱- تشویق اسلام به فراگیری علم: توصیه و تشویق اسلام به فراگیری علم در همه عرصه ها، عامل مهمی در آشنایی مسلمانان با فرهنگ و دانش تجربی و انساتی است. قرآن به کرات مردم را به فکر و تدبر در احوال هستی فرا می خواند، و به برتری عالمان و درجات آن ها اشاره می کند؛ که مصادیق آن عباتند از: صنعت کاغذ، شیمی، صنابع مختلف مانند: انواع ساعت های آبی و و آسیای بادی، صنعت چرم سازی و مکانیک. اما انحطاط تمدن اسلامی زمانی آغاز شد که مسلمانان از عمل به آموزه های دینی فاصله گرفتند. ۲- بسط عدالت: یکی دیگر از مظاهر تمدن اسلامی، اهتمام پیامبراسلام صلی الله علیه و آله به تحقق و بسط عدالت در همه جنبه های زندگی است ؛ اجرای عدالت، هدف نهایی ارسال پیامبران و کتاب های آسمانی است. ابعاد عدالت عباتند از: عدالت در داوری، عدالت در برابر قانون، عدالت در حوزه اقتصاد، عدالت در امور مادی و معنوی. ۳- مدارا و هم زیستی مسالمت آمیز: یکی دیگر از عوامل پیشرفت تمدن اسلامی، تآکید باسلام بر همزیستی مسالمت آمیز با پیروان دیگر مذاهب اسلامی است. اسلام حقوق اقلیت های اسلامی را محترم شمرده و به مسلمانان توصیه می نماید که با آنها خوش رفتاری نموده و در روابط اجتماعی عادلانه عمل نمایند. ۱۴- پنج نمونه از پیشرفت های علمی مسلمانان را نام برده و توضیح دهید. *در قلمرو صنعت کاغذ: یکی از عوامل مهم پیشرفت علمی و فرهنگی جامعه اسلامی، آشنایی آن ها با صنعت کاغذ بود. در زمانی که اروپای غربی نه کاغذ را می شناخت و نه کتابت را ؛ در قرن دوم هجری در بغداد و مصر، صنعت کاغذ سازی وجود داشت و در سال ۵۴۵ هجری به اسپانیا راه یافت. *در قلمرو شیمی: جابر بن حیان از اندیشمندان مسلمان پیشگام می باشد و پدر علم شیمی لقب گرفته است. *در عرصه صنعت: مسلمانان درقلمرو صنعت کارهایی انجام دادند که بعدها به دست غربی ها کامل تر شد. انواع ساعت های آبی و و آسیای بادی قرن ها قبل از اروپا در کشور های اسلامی معمول بود. ونیز در صنعت چرم سازی و مکانیک پیشرو بودند. *در عرصه ریاضیات: مسلمانان در عرصه ریاضیات نیز پیشرفت های چشمگیری داشتند، مانندخوارزمی که در کتاب «حساب الجبر و المقابله» راه حل هایهندسی را برای حل معادلات درجه دوم نشان دادو اولین کتاب در باب جبر و مفابله استو او را از موسسان علم جبر دانسته اند. *در عرصه پزشکی: مثل زکریای رازی و ابن سینا که در پیشرفت علم پزشکی تآثیر بسیاری داشته اند. رازی در باب تشخیص آبله و سرخک رساله ای نوشته است که بارها به زبان انگلیسی چاپ شده است. از جمله کتاب های معرف وی «الحاوی» است که بزرگترین و جامع ترین کتاب طبی است که از همه فروعات سخن گفته است. و به زبان لاتین ترجمه شده است. کتاب معروف ابن سینا «قانون »استکه یکی دیگر از کتاب های علم پزشکی است که به تفصیل به وظایف اعضاء، علم بهداشت، درمان و داروشناسی پرداخته است. و به لاتین ترجمه شده ودر مدرسه های طب اروپا تدریس می شد. دانشمندان اسلامی همچنین در قلمرو نجوم، جغرافیا، تاریخ نویسی، عقاید و مذاهب، علوم تربیتی، و…پیشگام بودند. در واقع پیشرفت های علمی امروز جهان تا حد زیادی مرهون کوشش های علمی دانشمندان مسلمان است. اما انحطاط تمدن اسلامی زمانی آغاز شد که مسلمانان از عمل به آموزه های دینی فاصله گرفتند. 15- ابعاد عدالت اسلامی را نامبرده و توضیح دهید. الف) عدالت در داوری: در این عدالت، تفاوتی بین حاکم و محکوم، فقیر و غنی و …نیست. وظیفه حاکم اسلامی است که در تمامی ارکان حکومت و دستورهای خود بر پایه عدالت عمل نماید. ب) عدالت در برابر قانون: همه مردم در برابر قانون و اجرای آن برابرند و هیچ تفاوت طبقاتی وجود ندارد. ج) عدالت در حوزه اقتصاد: اسلام در حوزه اقتصاد نیز اهتمام زیادی به اجرای عدالت دارد هرکس به اندازه کوشش خود حق دارد. از منافع مادی زندگی بهره مند گردد؛ از این رو در اسلام ربا، کم فروشی و … مورد مذمت و مجازات قرارگرفته است. د: عدالت در امور معنوی و مادی: اسلام بر آن است که عدالت نه تنها در همه امور زندگی مادی، که در جنبه های معنوی نیز باید حاکم باشد. هم اهتمام به امور دنیایی باشد و هم اخروی؛ بلکه باید بداند که دنیا راهی به سوی آخرت است. 16- مفهوم نبوت و شرایط آن را بیان کنید. خداوند حکیم انسانهای والا و شایسته ای را برای هدایت و سعادت انسان ها برانگیخته است. تا برنامه های حیات بخش و دستورهای سعادت آفرین او را که از طریق وحی الهی دریافت کرده اند، به انسان ها ابلاغ نمایند. این برنامه ها و دستورها «دین» نامیده می شود و حاملان آن نیز «پیامبران الهی » هستند. شرایط: ۱- وحی ۲- معجزه ۳- عصمت و ایمن بودن از هر نوع خطا و اشتباه و حتی مبرا بودن از هر نوع بیماری و نقص عضوی است که موجب تنفر و دوری مردم از گرایش به آن ها می شود. 17- عناصر محوری نبوت را نام ببرید. ۱- وحی الهی ۲- پیام آوران این وحی الهی که پیامبران هستند. 18- از چه راه هایی می توان ضرورت نبوت را اثبات کرد؟ با ذکر چهار مقدمه می توان این امر را اثبات نمود: الف) - آفریدگار هستی حکیم است و حکیم کار بیهوده نمی کند. ب) هدف از آفرینش این است که هر موجودی به کمال خود برسد. از این رو حکمت خداوند اقتضا می کند که زمینه نیل به کمال را نیز فراهم نماید. ج) زندگی انسان محدود به زندگی دنیایی نیست، بلکه آدمیان پس از زندگی دنیوی، زندگی دیگری دارند که جاودانه است و نتیجه و بازتاب زندگی این جهانی است. د) پیمودن راه سعادت نیز مستلزم شناخت و آگاهی دقیق نسبت به عوامل اثرگذار در سعادت آدمی است. که بی شک این شناخت از عهده حس و عقل و دانش انسانی بر نمی آید. در نتیجه خداوند باید راه شناخت دیگری را که همان تعالیم انبیای الهی است، قرار دهد تا انسان در پرتو شناخت عقل و تعالیم وحیانی به کمال و سعادت واقعی برسد، زپرا که برخلاف حکمت الهی است که انسان برای تکامل و سعادت خلق شود، اما راه و ابزار سعادت در اختیار او قرار نگیرد. ۱۸- با استفاده از قرآن و روایات ضرورت نبوت را بیان کنید. در قرآن و روایات تصریح شده که انسان ها برای یافتن راه و شناخت صحیح به تعالیم انبیای الهی نیازمندند: الف: از نظر قرآن، «مردم امتی یگانه بودند که خداوند پیامبران را نوید آور و بیم دهنده بر انگیخت و به آنان کتاب خود را فرستاد تا در میان مردم در آنچه با هم اختلاف داشتند داوری کند. » واضح است اختلاف نظر حاکی از نارسایی فکر و علوم بشری است، از این رو، پیامبران با تعالیم الهی، حقیقت هر موضوع اختلافی را روشن می سازند. ب- قرآن در آیاتی هدف از ارسال رسولان را آموزش تعالیمی می داند که هرگز انسان شناخت آنها را نداشته است. ج- امام رضا(ع) می فرماید: از آنجایی که قوای فکری بشر قادر به درک سود و زیان نیست و خداوند نیز برتر از آن است که خود را بر انسان تجلی نماید ناگزیر رسول خدا بین او و مردم واسطه می شود تا امر و نهی او را به آنان انتقال دهد و آنان را به سود و زیان خود آگاه سازد. از این روایت استفاده می شود که چون از یک سو، فکر و اندیشه بشری برای تشخیص سود و زیان انسان کافی نیست و از سوی دیچر، هر فردی شایستگی دریافت وحی الهی را ندارد، خداوند، پیامبران را فرستاد تا تعالیم مورد نیاز سعادت و کمال آدمی را از طریق آنان به انسان ها ابلاغ کند. ۱۹- اهداف بعثت پیامبران را نام ببرید و دو مورد توضیح دهید. الف) یادآوری فطریات: بسیاری از چیزهایی که عقل آنها را درک می کند و یا بصورت فطری در نهاد انسان هست تا هدایتگر انسان به سوی کمال و سعادت باشد. بر اثر اهتمام به مادیات و غلبه گرایش حیوانی بر انسانی و یا بر اثر تبلیغات سوء، مورد غفلت و فراموشی واقع می شوند، که پیامبران با یادآوری آن مطالب و بیدار کردن فطرت خفته انسان ها، بار دیگر آن ها مورد توجه قرار می گیرند و در جهت هدایت انسان موثر واقع می شوند. از این روست که خداوند، قرآن و پیامبر را تذکر و دکر و تذکر دهنده می خواند. ب) آزاد کردن انسان از قید و بند: یکی از اهداف انبیا آزاد سازی از سنت ها و فرهنگ ها و ارزش های ناروا و دروغین است. و با سنت های غلط و ارزش های ناروا و دروغین - که مانع رشد و تعالی انسان اند- بستیزند. ج) دعوت به توحید: مهمترین هدف انبیاء الهی دعوت انسان به توحید و پرهیز از شرک است. اعتقاد به توحید و صفات الهی، به زندگی معنا می بخشد و او را از سردرگمی و پوچی نجات می دهد. انسان با یاد خدا می تواند با نشاط و آرامش خاصی زندگی کند. د) برپایی قسط و عدالت در جامعه بشری: قسط و عدالت، تنها در حوزه اقتصادی مطرح نیست؛ بلکه برپایی عدالت در همه ارکان زندگی، اعم از سیاسی، اجتماعی، قضایی، خانوادگی؛ فردی، تربیتی و…یک ارزش است و قوانین پنین دینی، خود نیز باید عادلانه باشند.   ه) آشنا کردن مردم با حکمت تعالیم الهی و تزکیه و تطهیر آنان : انبیای الهی باید مردم را با تعالیم و آیات الهی آشنا سازند و آنان را را از رذائل اخلاقی بپیرایند تا شایسته فرگیری کتاب و حکمت شوند. و) بشارت و انذار : انبیای الهی وظیفه دارند با بشارت و انذار، حجت را برمردم تمام کنند و راه را بر هر گونه بهانه و عذر ببندند. ز) علاج امراض روحی: سر آمد طبیبان، انبیای الهی می باشند، که با رفتار و گفتار شفابخش خود، در پی مداوای رنج ها و مشکلات روحی و معنوی بشر هستند. ح) به کمال رساندن فضایل اخلاقی : پیامبران می باید مردم را به فضائل و کرامت اخلاقی بخوانند می توان انجام مناسک دین را می توان در این راستا توجیه نمود. ۲۰- نمونه هایی از دستورات اسلامی پیامبر را نام ببرید. احسان به پدرومادر، نکشتن بی گناهان، نکشتن فرزندان به دلیل بیم از تنگدستی، حفظ اموال یتیمان، وفای به عهد، پرهیز از کم کاری و کم فروشی، برپایی حق و عدالت، و تقوی و پاکی، پرهیز از تهمت و… ۲۱- معنای وحی در لغت و اصطلاح و موارد کاربردی واژه وحی در قرآن را نام ببرید. لغوی: هر نوع ادارک و تفهیم سری و پنهانیاصطلاحی: آگاهی ویژه ای است که خداوند آن را در اختیار پیامبران قرار می دهد تا از این طریق پیامها و تعالیم خود را به مردم برساند. موارد کاربردی: وحی به آسمانها، وحی به زنبورعسل، وحی به مادر حضرت موسی( الهام و القائات قلبی) ، وحی شیطان به دوستان خود و وحی به پیامبران. ۲۲- انواع وحی به پیامبران را نام برده و توضیح دهید. ۱- دریافت حقایقی در عالم رویا که بسان فجر صادق می بینند، چنان که حضرت ابراهیم برای ذبح فرزندش اسماعیل دستورهای خداوند را این گونه در یافت کرد. ۲- القا به روح و قلب پیامبران، که روح والای آنان، مرکز نزول وحی آسمانی می شود. ۳- زمانی ممکن است خدا که در حجاب غیبت است، از طریق «ایجاد صوت» با پیامبر خود سخن بگوید؛ همان گونه که به حضرت موسی علیه السلام در کوه طور وحی شد. ۴- وحی الهی توسط فرشته وحی نازل می گردد. ۲۳- تفسیرهای ناروا از وحی را نام برده و پاسخ آنها را بنویسید. الف) برخی، پیامبران را از نوابغ دانسته و وحی را محصول تفکر و آرای آنها پنداشته اند و چنین تعالیمی هرگز با جهان ماورای طبیعت ارتباطی ندارد. پاسخ: اولا، یکی از پیش فرض های این تفسیر، تفکر مادی گرایانه نسبت به جهان هستی است؛ این گونه نیست که هستی با ماده مساوی باشدتا بر اساس آن بخواهیم هر چیزی راز جمله وحی را، مادی تفسیر کنیم. ثانیا، این نظریه با سخنان پیامبران الهی نیز سازگار نیست، زیرا آنان پیوسته اعلام داشته اند که آنچه می گویند، جز وحی الهی نیستو برای اثبات حقانیت خود به معجزه متوسل می شدند؛ البته حقانیت سخنان پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در خود سخن اوست؛ چرا که قرآن معجزه پیامبر می باشد. بر این اساس، لازمه تفسیر فوق آن است که پیامبران الهی، افرادی دروغگو باشند که این با مقام آنان که تاریخ از آن خبر داده در تنافی است. ب) برخی وحی را از سنخ تجربه های عرفانی عرفا می دانند. پاسخ: اولا، وحی انبیای الهی کاملا با تجربه عرفانی عرفا تفاوت دارد در سیر و سلوک عرفانی، ممکن است حقایقی برای عارف کشف شود و چه بسا برای عارف دیگر، همان حقایق به گونه دیگر و حتی ممکن است مخالف با یافته های عارف اول کشف شود، بنابراین تجربه های عرفانی عرفانی عرفا، نیازمند معیارند، و اختلافات در شهودهای عارغان بسیار زیاد است، اما وحی انبیای الهی را نمی توان از سنخ تجربه عرفانی دانست؛ چرا که وحی انبیای الهی، خود معیار حقیقت است. ثانیا، وحی معمولا ملازم با معجزه است، یعنی همه انبیای الهی برای اثبات حقانیت وحی و دستورهای الهی به معجزه متوسل می شوند، حال آنکه عارفان برای صحت تجربه های عرفانی خود چنین نمی کنند. ۲۴- معنای لغوی و اصطلاحی معجزه را و سه ویژگی آن را نام ببرید. *لغوی: از واژه عجز و به معنای ضعف، ناتوانی است. *اصطلاحی: عمل خارق العاده ای را گویند که پیامبران برای اثبات ادعای نبوت خود انجام می دهند و مردم از انجام آن عاجز و ناتوانند. *ویژگی ها: * اموری خارق العاده است که مطابق با قوانین عادی نیست؛ مثلا برحسب قوانین عادی، چوب به عصا تبدیل نمی شود، اما حضرت موسی علیه السلام به اإن خدا چنین کرد. *همراه با ادعای نبوت است. *همراه با دعوت به مقابله و تحدی باشد(مردم به مثل آوردنش دعوت می شوند که باید مردم نیز از انجام آن عاجز و ناتوان باشند. ) ۲۵- معنای لغوی و اصطلاحی عصمت را بیان کنید. *لغوی: منع کردن، بازداشتن، نگهداری و مصونیت. *اصطلاحی: مصونیتی خاص و ملکه نفسانی است که پیامبران را از ارتکاب گناه و خطا و اشتباه باز می دارد. ۲۶- اقسام عصمت را نام ببرید و دلیل آن را نام ببرید. الف) عصمت در مقام دریافت، حفظ و ابلاغ وحی: این نوع عصمت از مقومات نبوت و مورد اتفاق همه متکلمان اسلامی است، چرا که بدون آن، هدف نبوت محقق نمی شود و ارسال رسل، لغو خواهد بود. دلیل عقلی: چون خداوند، حکیم، عالمو قادر مطلق است و باید وحی بدون هیچ خطایی به دست مردم برسد تا به کمال واقعی خود نائل گردند. دلیل نقلی: قرآن در آیه ای یادآور می شود که خداوند پیامبران را تحت مراقبت کامل قرار می دهد تا وحی الهی به درستی به انسان ها ابلاغ گردد؛ طبق این آیه دو نگهبان برای صیانت از وحی سخن می گوید؛ فرشتگانی که پیامبر را از هر سو احاطه کرده اند و خداوند بزرگ که بر پیامبر و فرشتگان احاطه دارد؛ که هدف از این مراقبت کامل این است که خداوند حکیم، غرض نبوت را که همان رساندن صحیح وحی به انسان هاست، تحقق بخشد. ب) عصمت از معصیت وگناه: پیامبران الهی در عمل به احکام شریعت خود، باید از هرگونه گناه و نافرمانی و لغزش مصون باشند یعنی هیچ عمل حرامی را مرتکب نشوند. دلیل عقلی: تعالیم انبیا در دو شکل گفتاری و رفتاری صورت می پذیرد، اگر پیامبر الهی در گفتار، مردم را از عمل حرامی نهی کند، ولی خود مرتکب آن شود، مردم در تشخیص راه صحیح دچار اشتباه می شوند و در نتیجه غرض بعثت انبیای الهی تحقق نمی یابد و این خلاف حکمت الهی است. همین دلیل اقتضا می کند که پیامبران از آغاز زندگی خود معصوم از گناه باشند و گر نه منکران انبیای الهی می توانند بر نقاط تاریک زندگی آنان دست نهاده، به مخدوش کردن شخصیت والای آنان بپردازند. دلیل نقلی: عصمت پیامبران در آیات گوناگونی مورد تآکید قرار گرفت است از جمله: * انبیای الهی کسانی معرفی شده اند که خداوند آنها را خالص گردانیده از این رو شیطان هیچ تصرفی بر آنها ندارد بنابراین آنها از هر گناهی مصون اند. *در قرآن از امامت به عهد الهی یاد شده است که به افراد ظالم نمی رسد که ظلم معنای وسیعی دارد که یکی از آنها، گنهکاری است بنابراین عصمت در امامان امری مسلم است و چون پیامبران مقام امامت رانیز داشته اند و از سویی نبوت نیز عهدی الهی است پیامبران نیز باید از هر گونه گناهی مصون باشند. *قرآن کریم، پیامبران را کسانی می داند که خدا آنها را برگزیده و هدایت نموده است و کسی را که خداوند هدایت نمود، هیچ کس قادر به گمراه ساختن او نیست، از این رو پیامبران الهی هیچ گاه در معرض گمراهی قرار نمی گیرند و از آنجا که انجام گناه، از نمونه های روشن گمراهی است، پیامبران هرگز به گناه آلوده نمی شوند و در این حوزه هم معصومند. ج) عصمت در امور فردی و اجتماعی: پیامبران در امور عادی خود نیز باید از خطا و اشتباه و سهو و نسیان معصوم باشند؛ چرا که اینها از اعتماد مردم می کاهد، البته اشتباه و خطا در امور روزانه و عادی، ملازم با اشتباه در بیان احکام الهی نیست و ممکن است عالمان بتوانند بین آنها تمایز قائل شوند اما عموم مردم به سختیمی توانند بین این دو موضوع تفاوت قائل شوندو چه بسا با دیدن خطا و اشتباه در امور جزئی و عادی پیامبران، این خطا را به تمامی تعالیم آنان و نیز قلمروهای دیگر عصمت سرایت دهند و در نتیجه دیگر به آنان اعتماد نکنند که این نیز با هدف بعثت پیامبران سازگار نیست. ۲۷- چرا پیامبران در امور فردی و اجتماعی هم باید دارای مقام عصمت باشند. زیرا عموم مردم با دیدن خطا و اشتباهی در امور جزئی و عادی پیامبران، این خطا را به تمامی تعالیم آنان و نیز قلمروهای دیگر عصمت سرایت می دهند. ۲۸- عامل و منشاء عصمت پیامبران را توضیح دهید. عصمت پیامبران به واسطه شایستگی ذاتی، مجاهدت های فردی واجتماعی، عنایات و توجهات خداوند ونیز آگاهی و شناخت از خداوند متعال می باش. ۲۹- آیار مقام عصمت با اختیار معصومین منافات دارد؟ پیامبران به خطا نمی روند و دارای ملکه عصمت اند اما اگر بخواهند می توانند به انجام آنها مبادرت بورزند اما هیچگاه این کار را نمی کنند. ۳۰- جامعیت و کمال دین به چه معناست؟ دین اسلام به همه ابعاد فردی و اجتماعی، سیاسی، سیاسی پرداخته و متناسب با شرایط قوانین وضع نموده است. ۳۱- پاسخ تفکر سکولاریسم - مبنی بر اینکه دین فقط برای سعادت اخروی است نه تدبیر زندگی دنیوی - چیست؟ گروهی به خطا پنداشته اند که دین فقط سعادت اخروی انسان ها نازل گردیده و تدبیر زندگی دنیوی مردم به عقل و خرد آنها وانهاده شده است این نوع تفکر سکولاریسمی با روح تعالیم انسان سازگار است. ۳۲- دلیل عدم منافات میان تدبیر زندگی متغیر دنیوی انسان با اصول ثابت و جاودانه اسلام چیست؟ دین اسلام و اصول و احکام آن جاودانه و برای تمام عصرهاست و اصولاً ثابت می ماند در حالی که کیفیت زندگی انسان متغیر است. ۳۳- مفهوم سکولاریسم چیست؟ یک ایدئولوژی است که مدافعان آن آگاهانه همه امور و مفاهیم ماورای طبیعی مربوط به آن را نفی می نماید و از اصول غیر دینی و ضد دینی به عنوان مبنای اخلاق شخصی و سازمان اجتماعی دفاع می کنند. ۳۴- زمینه ها و عوامل پیدایش سکولاریسم را بیان کنید. (۳مورد) ۱- متون مقدس و منابع اولیه دینی ۲- نبود قوانین اجتماعی و حکومتی ۳- برخوردهای خشن با دانشمندان ۳۵- مبانی سکولاریسم را نام برده و توضیح دهید. *علم گرایی: اعتقاد بر لزوم محوریت علوم تجربی در تمام امور زندگی*عقل گرایی: همه رفتارها باید مبتنی بر عقل باشد. ۳۶- مبانی علم گرایی و عقل گرایی سکولاریسم را نقد و بررسی نمایید. (دو مورد) الف»: علم گرایی{حوزه علوم تجربی محدود به جهان مادی است- عدم قطعیت لازم درافت های علمی}ب: عقل گرایی: }عقل انسان در تدبیر زندگی امور دنیایی دچا تناقضاتی است- درک کلی عقل از خوبیها و بدیها و اشکال واختلاف در مصادیق} ۳۷- دیدگاه اسلام در باب سکولاریسم چیست؟ از دیدگاه اسلام پیامبران الهی برای این مبعوث شده اند که انسان را از ظلمت برهانند و عدالت را در جامعه برپا کنند و کرامت و فضائل را به اوج خود برسانند. اسلام بر این باور است که هدایت امور دینی و دنیوی مردم بر عهده پیامبر اسلام است. قرآن نیز در آیه ای به صراحت بیان می کند که دین با فرمانروائی و تدبیر سیاسی جامعه سازگاری دارد. ۳۸- معنای لغوی و اصطلاحی لیبرالیسم را بیان کنید. لغوی: آزادی خواهی، آزادمنشیاصطلاحی: سیاست و عقیده ای که طرفدار آزادی و ضد دیکتاتوری می باشد. ۳۹- مبانی و ارزش های لیبرالیسم را نام برده و توضیح دهید. *فردگرائی: برتری فرد بر هر گروه اجتماعی*عقل گرایی: عقل را هدایت گر و راهنما می دانند نه وحی*آزادی ؛ لیبرال ها معتقدند که زندگی بدون آزادی ارزش زیستن ندارد و فرد خود مختار باید در انتخاب شغل، اظهار عقیده و تغییر ملیت خود آزاد باشد، البته لیبرال ها بر این باور نیستند که فرد حق بهره مندی مطلق از آزادی را دارد. *عدالت و برابری حقوق انسان ها ؛ اعم از برخورداری از حقوق و احترام یکسان ؛ حقوق برابر در برابر قانون ؛ برخورداری از آزادی مدنی. *تساهل ؛ به مردم اجازه می دهد که به هر طریقی سخن بگویند و عمل کنند که مطلوب ما نباشد. آزادی های مدنی نظیر آزادی بیان، آزادی تشکیل انجمن ها و آزادی دین و مذهب جملگی ضامن تساهل اند. ۴۰- مبانی لیبرالیسم را نقد و بررسی نمایید. ا- رهایی از الزامات بیرونی و گرفتار شدن در بردگی نفس{تمایلات نفسانی و حیوانی- تمایلات انسانی}۲- عقل حجت باطنی در دین{همسنگ با حجت ظاهری(پیامبران) ۳٫ تعیین تکلیف برای دین است که در چه حوزه ای دخالت کن ودر چه حوزه ای دخالت نکن. ۴٫یکی از اهداف پیامبران اجرای عدالت در تمامی ارکان زندگی است، این وظیفه فقط از عهده ی پیامبران بر می آید، نه لیبرالها. بخش اول: پیشینه دین و پیامبری 1- دین در لغت و در اصطلاح به چه معنا است و از دیدگاه قرآن چه تعریفی دارد؟ دین در لغت به معنی فرمانبرداری، خضوع، پیروی، اطاعت، تسلیم و جزا است و در اصطلاح مجموعه عقاید و قوانین و مقررات عملی و اخلاقی است که خداوند از طریق پیامبران برای هدایت و سعادت انسانها نازل فرموده است. از دیدگاه قرآن دین نزد خدا اسلام است یعنی تسلیم در برابر خدا، که همه شریعت های تحریف نا شده را در بر میگیرد. 2. منظور از فطری بودن دین چیست؟ (2 مصداق برای آن ذکر کنید) فطری بودن دین یعنی مطابق بودن محتوای دین با ساختار وجودی. 1میل به جاودانه زیستن و2میل به راحتی مطلق که در عالم آخرت میسر است. 3) چگونگی پیدایش صهیونیسم وتاسیس دولت اسرائیل را توضیح دهید؟ 4 ) کتاب مقدس چگونه کتابی است و شامل چه عهد هایی است؟ مجموعه ای از نوشته های کوچک و بزرگ است که همه مسیحیان و بخشی از یهودیان آن را کتاب آسمانی خود میدانند. شامل دو عهد است : 1 عهد قدیم که در آن خدا از انسان پیمان گرفته است که بر شریعت الهی گردن نهند و آن را انجام دهند و عهد جدید که پیمان بر سر محبت خدا وعیسی مسیح (ع) است. 5 ) واژه های عهد قدیم و عهد جدید توسط چه کسانی و در چه سالهایی برای نخستین بار بهکار رفت؟   میلتوس، اسقف ساردس، در سال 80 م برای نخستین بار واژه عهد قدیم و ترتولیان در سال 200م برای اولین بار واژه عهد جدید را به کار بردند. 6) علت نام گذاری کتاب مقدس به سبعینه چیست؟ و با نسخه عبری چه تفاوتهایی دارد؟ این مجموعه در اصل به زبان عبری نگاشته شده است و بعدها به زبان یونانی ترجمه شده و چون مترجمان آن هفتاد هفتاد نفر از عالمان یهود بودهاند به نسخه سبعینه یا هفتادین معروف شده است. تفاوت : 1 » نسخه سبعینه نسبت به نسخه عبری اضافاتی دارد که ای اضافات یا به صورت کتابهای مستقل آمده ویا بخشهایی اضافه دارد. 2» تفاوت دیگر در ترتیب کتابها و تقسیم بندی آنهاست. 7) کتاب عهد جدید به چند بخش تقسیم می شود؟ توضیح دهید. به چهار بخش :  ا» زندگینامه و سخنان حضرت عیسی (علیه السلام ) : که مشتمل بر 4 انجیل است، متی ( که از حواریون بود) ، مرقس ( شاگرد خاص پترس حواری، لوقا ( شاگرد پولس حواری که در زمان حضرت عیسی طفل خردسالی بود) ، این چهار کتاب سیره عملی گفتار های عیسی (ع) را روایت می کنند. سه انجیل نخست سبکی یکسان و هماهنگ دارند و اختلاف چندانی با فرهنگ یهود ندارد و سخنی از الوهیت حضرت عیسی (ع) مطرح نشده است. 2»تبلیغات و مسافرتهای تبلیغی مبلغان مسیحی : یک کتاب به نام اعمال رسولان است که درآن اقدامات حواریان و دیگر مسیحیان را بیان میدارد. 3» نامه ها : مشتمل بر نامههای فرستاده شده به شهرها و افراد گوناگون توسط حواریون و رسولان مسیحی صدر اول. 4» رویا و مکاشفه : یک کتاب وجود دارد که به یوحنا منسوب است 8)  دلایل تحریف تورات را از نظر قرآن بنویسید. از دیدگاه قرآن ظهور دین اسلام و نام حضرت محمد (ص) در تورات و انجیل بشارت داده شده است و اهل کتاب به این موضوع آگاهی داشته و حضرت رسول را مانند فرزندان خود میشناختند اما با این حال حقیقت را کتمان کردند بنابر این اگر عالمان یهودی و مسیحی کتاب آسمانی را تحریف نمی کردند، باز هم باید از آیین پیامبر(ص) که تورات وانجیل به آن بشارت داده بودند تبعیت میکردنداما آنها حق را با باطل درآمیختند و حقیقت را پوشاندند. دلیل دیگر آن است که در آن صفات بسیار ناپسندی به انبیای الهی نسبت داده شده است قرآن پیامبران الهی را معصوم و عاری از گناه و صفات ناپسند میداند، اما کتاب مقدس، صفاتی نظیر شراب خواری، مستی، دروغگویی، بیغیرتی و... را به انبیای الهی نسبت میدهد. 9) عوامل روی گردانی مردم از دین مسحیت را نام ببرید؟ 1) آموزه های غیر عقلانی مسحیت 2) ناسازگار نشان دادن آنها با دستاوردهای دانش تجربی 3) خشونت 4) تفتیش عقاید 5) نیز فساد مالی و اخلاقی حاکمان کلیسا 10) تاثیر اسلام در پیشرفت تمدن اسلامی را نام ببرید؟ 1- تشویق اسلام به فراگیری علم 2- بسط عدالت 3- مدارا و همزیستی مسالمت آمیز بخش دوم: اهداف، ابعاد و قلمرو دین 1- معنای لغوی وحی راتوضیح دهید؟ (حداقل 4مورد) جواب ص 25 ج) واژه وحی و مشتقاتان به معنای : اشاره، سرعت، تفهیم والقای پنهانی مطلبی به دیگران، اعلام در خفا، نوشتن است اما جامع ترین مهنی که کاربرد واژه وحی را می رساند به تفهیم و القای سریع و پنهانی است که متوجه مخاطب خاص خود بوده و بر دیگران پوشیده است. 2- ازمعانی وحی که درقرآن آمده یکی را به دلخواه انتخاب وبیان کنید؟ (جواب ص 26) ج) الف- اشاره پنهانی ب- هدایت غریزی وطبیعی ت- الهام یا وحی غیر رسالی د- وحی رسالی یاتشریعی : که شاخصه پیامبران می باشد که مقصود همان وحی و پیام رسانی مخصوص الهل به پیامبران می باشد. 3- اثبات ضرورت نبوت راتوضیح دهید؟ (ص 29) الف) خداوند حکیم است و حکمت خدا اقتضاء می کند که آفرینش این جهان هدفمند باشد ضرورت دارد راهنمایان و نمایندگانی از جانب خدا مردم را به کمال مطلوب راهنمایی کنند. ب) دراندیشه اسلامی تمام زندگی دنیا و کارهای اختیاری انسان مقدمه رسیدن به سعادت اخروی است و برای رسیدن به آن راهی جز وحی نیست ج) درانسان شناسی وجهان بینی هدف وافعی رسیدن به کمال و تقرب به خداست و از آنجا که ذات خدا فیض و بخشش است این تقرب نیازمند هدایت و راهنمایی ازجانب خدامی باشد. 4- محدودیتهای عقل بشری راتوضیح دهید و نام ببرید ویکی را به اختصار توضیح دهید؟ (ص 32) الف) کلی بودن و اجمالی بودن احکام عقل ب) ناتوانی عقل در شناخت آثار اخروی اعمال انسانی بدین منظورکه زندگی انسان منحصر به این دنیا نبوده و انتظار بشریت برای جاودانگی و زندگی ابدی می باشد لذا عقل بشر از تشخیص اینکه از چه راهی می تواند به این مقصود برسد ناتوان می باشد. ح) آسیب پذیری عقل در مرحله تشخیص و عمل 5- رابطه علم و دین (تعارض تمایز ممکن بودن علم و دین) را توضیح دهید؟ (ص 39) نکته مهم اینست که گاها وحی را جایگزین عقل وعلم معرفی می کنند باید توجه شود وحی جایگزین عقل وعلم نیست بلکه مکمل و مؤید آنهاست. دو تحول مهم در کیهان شناسی و زیست شناسی در قرون 17 و19 به وقوع پیوست و عمده تعارضات بین دین و علم را مطرح ساخت یکی در اواخر قرون وسطی گالیله موضوع گردش زمین را مطرح نمود و دیگری داروین در قرن 19 در دوران رونسانس موضوع تکامل موجودات را بیان نمودند. بایدتوجه داشت عمده عوامل این تعارضات بین علم والهیات بودکه به جنگ علم و دین شهرت یافته که عوامل این شهرت عبارتند از: مردم عادی و عامی –ارباب مذاهب و عالمان دینی –اهل علم وقلم. و نکته دیگر هویت راستین علم در آن زمان که خود از مردان و متفکران بزرگ مذهبی بودند. اگر موضوعات، غایات وروشهای علم و دین به اندازه کافی ازیکدیگر متمایز شده باشند راه برای بروز تعارض ورقابت بسته است. علم و دین صورتهای گوناگون زندگی اند که هرکدام حدود و قلمروخاص خودرا دارند و هیچ کدام نباید خود را تمام واقعیت بدانند و در قلمرو یکدیگر دخالت کنند در نتیجه : - استقلال در زبان : به دلیل استقلال و تمایز موجود در زبان هریک منطق و عملکردهای خاص خویش را دارند و نباید با معیارهای یکدیگر مورد قضاوت قرار بگیرند. - فلسفه تحلیل زبانی (فلسفه زبان متعارف) : تنوع وظایف و نقشهایی که زبان بر عهده دارد و وظیفه زبان علم پیش بینی و کنترل و وظیفه زبان دین، هدایت به حقیقت و اخلاق می باشد. در دیدگاه کلامی و روش علم و دین کاملا باهم متفاوت می باشند و از نظر اصالت وجودی علم بدنبال معرفت عینی و غیرشخصی است و موضوع عملش بر اشیاء مادی و کارکرد آنهاست ولی دین معرفتی عمیقا شخصی وذهنی و بر واقعیتهای شخصی و اخلاقی استوار می باشد. اشکالی که براین دیدگاه وارد می باشد اینست که بخشی از زبان دین را نادیده گرفته و آن بیان حقایق طبیعی است. در حوزه تعامل علم با دین علم با استفاده از روش نحقیق و معیارخاص تبیین دقیق و درستی از پدیده های تجربی دارد و هدفش کشف علل طبیعی است و دین با استفاده از آموزه ها و مفاهیم خاص تبیین کاملی از موضوعات مهم داده و هدفش کشف معنای وقایع نه علل آنهاست. 6- معجزه جیست؟ (ص 50) ج) معجزه پدیده ای است خارق العاده و خارج از نظامات علت و معلول شناخته شده مادی که به منظور اثبات دعوی نبوت هم زمان با تحدی(دعوت به مقابله) از جانب مدعی نبوت به اذن خاص الهی صادر می شود باید دارای سه ویژگی باشد: 1- قابل تعلیم و تعالم نسیت 2- مغلوب و تحت تاثیر نیروی قوی تری قرار نمی گیرد3- همزمان با دعوی نبوت و تحدی می باشد. 7- راههای شناخت قرآن را بیان کنید؟ (ص 51و52) در شناخت قرآن کریم مانندآثارعلمی و دینی دیگر می توانیم با مطالعه از جنبه های : - مطالعه محتوایی قران – مطالعه تاریخی قرآن – مطالعه نقش آفرینی قرآن در زندگی فردی اجتماعی و علمی بشر – مطالعه میزان اهتمام پیروان به حفظ وصیانت از قرآن – مطالعه قرآن از نگاه صاحب نظران – مطالعه قرآن از نگاه قرآن –مطالعه قرآن به لحاظ مصاحت و بلاغت – مطالعه قرآن به اعتبار سازگاری یا ناسازگای آیات 8- دلایل اعجازقرآن چیست؟ (ص 53) آیات شریفی که بیان دلایل اعجاز قرآن می باشند دودسته اند: الف ) آیاتی که بیانگر دلیل عقلی می باشدکه به آیات تحدی(آیات دعوت کننده) وامی بودن پیامبر و همانندی آیات تاکید دارند. ب) آیاتی که بیانگر دلیل نقلی می باشند که بشارت پیامبران گذشته و کتابهای اسمانی آنها می باشد. 9- ویژگیهای انسان چیست؟ (ص 58) از ویژگی انسان تکامل تدریجی، خطاپذیری، تفاوت استعدادها و محدودیت، را نامبردکه از ویژگی جدایی ناپذیر انسان می باشند. 10- ویژگیهای قرآن و نتایجی که از ویژگیهای انسان و قرآن بدست می آید را توضیح دهید؟ (ص 59) 11- دلایل روایی مصونیت قرآن از تحریف چیست؟ (ص 62و63) الف) حدیث ثقلین ب) روایات از ائمه که قرآن را مرجع و محک بازشناسی آراء و تمایلات و جریانهای حق و باطل می داند ج) روایاتی که ضرورت محک زدن روایات با قرآن و کنار گذاردن روایات مخالف را مورد تاکید قرار می دهید. 12- دلایل عقلی عدم تحریف قرآن را بیان کنید؟ (ص 63) الف) آیات تحدی ب) اوصاف قرآن : فصاحت و بلاغت –حق بودن –ذکر بودن –عدم اختلاف در آیات ج) ضمانت الهی : آیات کریمه قرآن به عنوان دلیل درون دینی یا نقلی بر عدم تحریف استناد کرد. 13- اوصاف قرآن راتوضیح دهید؟ (ص 64) با دقت در آیات قرآن روشن می شود که همه بخش های قرآن از این اوصاف عام برخوردار است یعنی همه آیات فوق العاده فصیح و بلیغ است و بین آنها هماهنگی کامل دیده می شود هیچ مطلب خلاف ضرورت عقل و علم قطعی در آن یافت نمی شود خبرهای مربوط به گذشته و پیش گویی های مربوط به آینده آن با واقعیت تطابق دارد. و با اوصاف عامی از جمله فصاحت و بلاغت وحق بودن و ذکر بودن و عدم اختلاف در ایات تواما می باشد. 14- دلایل قرآنی عدم تحریف رابایک آیه بیان کنید؟ (ص 64) آیه 15 از سوره حجر"انا نحن نزلنا الذکر وانا له لحافظون" در جمله اول با بکار بردن واژه تاکیدی ضمیر اول شخص جمع بر انتساب آن بر خداوند و در جمله دوم با وصف جمع بر نگهبانی آن بطور مستقیم از سوی خداوند و مصونت از تحریف تاکید دارد. 15- یکی ازدلایل قرآنی درباب خاتمیت پیامبر(ص) رابیان کنید؟ (ص 69) آیه 33 سوره احزاب ماکان محمد ابا احد من رجالکم ولکن رسول الله وخاتم النبیین وکان الله بکل شی ء علیما. محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست ولی فرستاده خدا و خاتم پیامبران است و خدا همواره بر هر چیزی دانا است. 16- حکمت ختم نبوت تشریحی رانام ببرید وتوضیح دهید؟ (ص 75) الف) مقتضیات زمان ,با توجه متغیرات انسانی و جاودانگی دین اسلام و ثبات و تغییر ناپذیری آن درحکمت تشریعی به این پرسش ها جوابگو می باشد ب) ویژگیهای سیستم قانونگذاری در اسلام و عناصر پویایی آن ,اسلام بر اساس حکمت تشریحی دینی کاملا پویا و جامع در تمام شرایط بوده 17- اسلام ومقتضیات زمان را مختصرا توضیح دهید؟ (ص76) با توجه به متغییرات انسانی و ثبات و تغییرناپذیری قوانین : 1- محیط و اجتماع مخلوق بشر است و پدیده های جدیدی که در زمان پیدا می شوند همیشه از نوع سعادتمند برای بشر نمی باشد اسلام با پیشرفت و ترقی مخالف نیست بلکه با هوا و هوس و انحطاط مخالف است. 2- تقاضای مردم زمان و پسند مردم دلیل هماهنگی با آن نیست و یک مسلمان نباید بر حسب سلیقه عموم حرکت کند. 3- احتیاجات مردم در طول زمان تغییر می کند و بشر در هر زمان نیازهای خاصی را دارد لیکن قوانین اسلام می تواند پاسخگوی نیازهای متغیر انسانها در طول زمان های مختلف باشد. 18- ویژگی های سیستم قانونگذاری دراسلام وعناصرپویایی آن را با 2مورد بیان کنید؟ (ص78) 1- ورودعقل درحریم قانونگذاری. بدین معنا که عقل به عنوان حجت پنهان بعد از حجت آشکار که رسولان می باشد ذکرشده. 2- اجتهاد قوه محرکه اسلام, اجتهاد مقوله ایست که می تواند انسان را در مقتضیات زمان هدایت نماید و با قوانین اسلام هماهنگ سازد. 3- مبتنی بودن احکام اسلامی بر مصالح و مفاسد واقعی 4- توجه به احکام اولی و ثانوی 5- عدم توجه به شکل و صورت ظاهری زندگی 6- قوانین کنترل کننده 7- اختیارات حکومت اسلامی 19- ورودعقل درحریم قانونگذاری را مختصرا توضیح دهید؟ (ص 78) عقل به عنوان منبع قانونگذاری و تشریع به رسمیت شناخته شده است و فقیهان عقل را در کنار کتاب و سنت و اجماع به عنوان چهارمین منبع احکام می دانند و علت اینکه عقل دراسلام جایگاه دارد اینست که قوانین دینی با واقعیت زندگی انسان سروکار دارد و بارها واژه هایی نظیر تفکر, تدبر و تقیه در قرآن ذکر گردیده و عقل را به عنوان حجت در کنار انبیاء معرفی نموده. 20- قلمرو دین چیست؟ روش شناسی وسکولاریسم(ص 86) 2رویکرد برای قلمرو دین است : 1- رویکرد دینداران واقعی ,که بر پیوستگی دین و کارآیی دین در صحنه های اجتماعی تاکید دارد. 2- رویکرد سکولاریسم ,که بر جدایی دین و دنیا و جدایی دین و دولت تاکید دارد. 21- روش برون دینی را توضیح دهید؟ (ص 87) در رویکرد برون دینی از بیرون به دین نگریسته می شود و موضوع انتظار بشر از دین مطرح می شود و بر مبنای انتظاری که از دین دارند قلمرو دین مشخص می شود در این روش پیش از مراجعه به متون دینی باید نوع انتظارات از دین را فهمید. 22- روش درون دینی را توضیح دهید؟ (ص 86) در این رویکرد اعتقاد برآن است که شناخت قلمرو دین باید به متون دینی رجوع کرد و از آنها یاری جست و بر مبنای این روش هیچ مرجع و منبعی غیراز خوددین توان ندارد درباره قلمروها و هدایت و رسالت دین سخن بگوید وخود دین اهداف وقلمروهای خود را معرفی می کند. 23- علل و عومل ظهور سکولاریسم چیست؟ (ص 91) علل و عوامل ظهور سکولاریسم را باید در عملکرد دین مسیحیت در قرون وسطی جستجو نمود که برخی از آن به این ترتیب می باشد: 1- محتوای متون دینی مسیحیت و تفکیک دین و دولت درآن 2- فقدان قوانین اجتماعی و حکومتی در مسیحیت 3- فساد مالی و اخلاقی در دستگاه کلیسا 4- جزمیت, مصونیت و خشونت کلیسا 5- جنبش اصلاح دینی 24- شیوه های مختلف قابل بررسی درقلمرو دین اسلام چیست؟ (ص 95) الف) بررسی هدف بعثت پیامبران ب) مطالعه قرآن و احادیث نبوی و علوی وسیره ائمه ج) بررسی آیات و روایات مربوط به جامعیت قرآن د) احیای عدالت اجتماعی و تشکیل حکومت فراگیر صاحب الزمان(عج) 25- هدف بعثت پیامبروتفسیرهای گوناگون از آن رابیان کنید؟ (ص 96) الف) تفسیر دنیاگرایانه دعوت پیامبران, که قلمرو رسالت را در امور دنیوی می داند مانند عدالت اجتماعی و رفاه و آبادانی دنیا ب) تفسیر آخرت گرایانه پیامبران ,که رسالت را تنها برای آخرت می داند و امور عالم سیاست و حکومت و اقتصاد و... به مردم واگذار شده. چ) تفسیرجامع گرایانه دعوت پیامبران که قلمرو رسالت را در دو موضوع درون دینی و برون دینی و برای دنیا و آخرت تفسیر می نماید. 26- دلایل نظریه جامع گرا را چند دسته هستند توضیح دهید دلایل برون دینی و درون دینی را بیان کنید؟ (ص 100) به دو دسته هستند : 1- دلایل درون دینی : الف) اهداف پیامبران در قرآن ب) سیره عملی پیامبر اسلام ج) جامعیت دین د) مهدویت و احیای دین 2- دلایل برون دینی : الف) برهان های فلسفی اثبات ضرورت نبوت ب) تجربه ناپذیری حیات آدمی ج) تعریف امامت 27- اهداف پیامبران در قرآن چیست؟ شامل چه مواردی است؟ (ص 102) الف) دعوت به پرستش خدا و توحید ب) دعوت به معاد ج) تعلیم چ) دعوت به تزکیه و تقوا ح) آزادی انسان خ) عدالت اجتماعی د) اصلاح جامعه و مبارزه با مفاسد اجتماعی 28- مهدویت واحیای دین را توضیح دهید؟ (ص 110) موعودی که در روایات متواتر اسلامی به آمدنش در فرجام تاریخ وعده داده شده است نمونه صالحان صادق و خلیفه الهی است که پس از جهانی شده ظلم قیام کرده و زمین را پر از عدل و داد می کند نام او مهدی(عج) است و از فرزندان حضرت فاطمه(س) و از خاندان رسول خداست 29- دین یا ادیان نام عمومی ادیان چیست؟ و در مورد تفاوت دین اسلام باسایرادیان را توضیح دهید؟ (113) نام عمومی اسلام است تفاوت آنها یا در سلسله فرعی و جزئی است که بر حسب مقتضات زمان و محیط است و یا در سطح و مرتبه است که همان تکامل دین می باشد. 30- معنا و مفهوم این که ضرورتی ندارد درباره حقانیت ادیان دیگر مطالعه کنند چیست؟ (ص 114) حقانیت پیامبران پیشین و شرایع آسمانی جزء تعالیم انکار ناپذیر قرآن کریم است و پیام هایشان از آن جهت که به زمان و موقعیت خویش و نیز به خدا تعلق دارند حق, حجت و مقدس اند و تردید در صدق و حقانیت آنها تردید در حقانیت قرآن خواهد بود. 31- رویکرد عمده درباره ادیان موجود را نام ببرید ویکی را به اختصار توضیح دهید؟ (ص 117) الف) حصرگرایی, آنها معتقدند که رهایی و نجات و رستگاری و کمال که غایت دین است تنها در یک دین وجود دارد. ب) کثرت گرایی ج) شمول گرایی 32_انحصارگرایان برای اثبات مدعای خود دودلیل عمده دارد نام ببرید؟ (ص 118) الف) معرفت و ایمان, بدین منظور که شرط مهم رستگاری شناخت حقیقت است و کسی که دین حق را نشناسد حقیقت غایی را نمی شناسد ب) فیض و رستگاری, رستگاری با تلاش انسان به نتیجه نمی رسد و باید فیض خدا باشد 33- کثرت گرایی چیست توضیح دهید؟ (ص 121) کثرت گرایی دینی نظریه ای است در باب حق بودن ادیان و دینداران ,کثرت موجود در عالم دین ورزی حادثه ای است طبیعی که از حق بودن همه ادیان پرده بر می دارد و مقتضایات دستگاه ادراکی آدمی و از سوی دیگر ساختار چند پهلویی واقعیت و با صفت هدایت گری خداوند و سعادت جویی و نیکبختی آدمیان نیز سازگاری می باشد کثرت گرایان می گویند یک حق وجود ندارد بلکه حق های بسیاری داریم و این بدلیل چند ضلعی و چند لایه بودن واقعیت است 34- دلایل کثرت گرایان رابیان کنید؟ (ص 122) دلیل اول کثرت گرایان آن است که واقعیت غایی امری نامتناهی است و همه تصاویر گوناگونی از آنها دارند و تا اندازه ای درست است. دلیل دوم خیر خواهی خداوند و عشق او به بندگانش است که هدایت گری عام او بیشتر بندگانش را هدایت می کند. سومین دلیل تنوع در مقام فهم متون مقدس است و این تکثر ناشی از صامت دانستن متون دینی و کمک گرفتن از پیش فرض ها برای تفسیر متن و تاثیر پیش فرض ها در تفسیرهاست. 35- نقددلایل کثرت گرایان را بیان کنید؟ 3مورد(ص 124) الف) تجزیه وتفسیر ب) هدایت گری خداوند وهدایت یافتگی انسان ها ج) تنوع فهم متون مقدس 36- شمول گرایی راتوضیح دهید؟ (ص 129) شمول گرایی معتقد است مدعیان ادیان درباره واقعیت غایی صدق و کذب بردار هستند حق مطلق تنها یکی است و راه اصلی رستگاری نیز همان دین حق است با این حال همه ادیان تا اندازه ای رستگار می شوند ولی تنها یک شاهراه برای رستگاری است و بقیه راه ها فرعی می باشند. 37- صورتهای مختلف شمول گرایی را بیان کنید؟ (ص 129) اف) شمول عفو ب) شمول به دلیل حقایق ج) شمول کفاره چ) نسبیت در بهره مندی از حقیقت 38- معیارهایی برای ارزیابی ادیان بیان کنید؟ (ص 132) معیارهای ارزیابی برای ادیان : 1- مطالعه تاریخ زندگی بنیانگذاران و رهبران ادیان 2- تجربه دینی یک پیامبر ,آزمودن انواع ارزش های انسانی 3- سازگاری میان اصول جهان بینی و مبانی اعتقادی در یک دین 4- یک نظام دینی نباید راه تصدیق و فهم را مسدود کند 5- در صورت عدم حل یک معضل دینی دین نباید در یک نظام دیگر منحرف شود 6- یک نظام دینی نباید با دستاوردهای مسجل بشری در قلمرو علم و عقل در تعارض باشد. 7- یک نظام دینی باید ذاتا سند و اعتبار و ثبات خویش را تضمین کند. 8- یک نظام دینی باید با دریافتهای وجدانی و پایه های انسانی در زمینه های اخلاقی همخوان باشد. ۳۹- حقیقت امامت را بگویید؟ (ص 139) یعنی فهم توحید و نبوت ,برآن استوار است و در اصطلاح روایات شناخت صحیح حجت خدا ضامن هدایت یافتگی است یعنی امام شاخص فهم راستین عقاید دینی است و تمایز بین فهم درست از فهم نادرست به وسیله امام حاصل می شود. 4۰- تعریف امامت را بگویید؟ (ص 141) امامت یعنی : پیشوایی و ریاست عامه دینی بر امت مسلمان در امور دینی و دنیوی ,که به جانشینی پیامبرگرامی (ص) حافظ شریعت و تداوم بخش هدایت الهی است. 4۱- تفاوت شیعه و سنی در تعریف امامت را بگویید؟ (ص 143) اساس اختلاف آنان در مسایا مهمی از قبیل چگونگی نصب امام , ضرورت و عدم ضرورت عصمت , ویژگی های امام و مانند اینهاست. در نزد شیه امر امامت کلامی است ولی در نزد اهل سنت فقهی است و همچنین شیه معتقد به انتصاب امام از افعال واجب خداست ولی اهل سنت این امر را از افعال واجب امت می داند. 4۲- ضرورت امامت ازدیدگاه عقل را تعریف کنید؟ (ص 142 ضرورت جعل امام از ناحیه خداوند یا با تکیه بر صفت لطف او درک شده یابا استنادبه صفت حکمت فهمیده می شود و نقطه مشترک آن تصویر امامت به عنوان تداوم رسالت وجانشینی پیامبراست لطف در قرآن کریم وصف فعل وعلم خداست و لطف در فعل به معنای به کارگرفتن دقت و ظرفت در کار است و استدلال حکمت آن است که امامت مجوز ختم نبوت است و پیامبر در تفسیر همه تفاصیل و جزئیات احکام را بیان نکرده و تحریف های لفظی و معنوی در سنت ایشان راه یافته است و لازم است کسانی بتوانند راه صحیح و بی شائبه را به مردم نشان دهند. 4۳- ضرورت امامت ازدیدگاه نقل را بگویید؟ (ص 152) الف) بیان قرآن کریم : آیه 55 سوره مائده (تنها ولی مومنان خدا و رسول و ایمان آورندگانی هستند که اقامه نماز می کنند و در حال رکوع زکات می دهند. ب) سنت پیامبر : سنت جامع,( حدیث ثقلین,حدیث غدیر,حدیث منزلت ,حدیث اثنی عشرخلیفه 4۴- یکی از کارهای مهم پیامبرچیست؟ (ص 184) استحکام تداوم رهبری به وسیله نخبگان دینی بود ,ولایت سیاسی را نظر او عملا پایه گذاری کرد و ولایت عالمان به سنت را برجامعه عقلا و شرعا لازم دانست 4۵- دلایل عقلی ولایت فقیه رابگویید؟ ویکی را توضیح دهید؟ (ص 197) الف) عقل بشری از تدوین قانون جامع و کامل برای رسیدن انسان به کمال واقعی ناتوان است و او نیازمند قانونی است که مصون از نقصان و خطا باشد. ب) اماکن ابهام و اختلاف در قوانین وجود دارد و بنابراین همیشه قوانین نیازمند تبیین و تفسیرند و پیامبران به دلیل اتصال به مخازن علم الهی این قوانین را تفسیر می کردند. ج) احکام و قوانین اجتماعی اسلام مانند احکام عبادی ,ابدی و جاودانه اند. د) دین و جامعه آرمانی دینی جامعه ای است که سلسله قوانین اجتماعی ,اقتصادی ,حقوقی , مالی... است که تحقق آنها جز در سایه حکومت دینی امان پذیر نیست. دین در لغت و در اصطلاح به چه معناست؟ دین در لغت به معنای فرمانبرداری، خضوع، پیروی، اطاعت، تسلیم و جزا و در اصطلاح مجموعه عقاید و قوانین و مقررات علمی و اخلاقی است که خداوند از طریق پیامبران برای هدایت و سعادت انسان ها نازل فرموده است که اعتقاد و عمل به آنها موجب سعادت دنیا و آخرت انسان می گردد. فطری بودن دین به چه معنا است؟ فطری بودن دین، یعنی مطابق بودن محتوای دین با ساختار وجودی انسان اختلاف شریعت ها و مذاهب در طول تاریخ در چیست؟ اختلاف آنها نیز برحسب درجه کمال است که در استعدادهای امت های گذشته و آینده ریشه دارد. خداوند به وسیله کدام پیامبر اولین شریعت را برای هدایت انسانها نازل کرده است؟ نخستین راه روش صحیح را حضرت آدم (ع) به فرزندان خود آموخت خداوند نیز به وسیله نوح(ع) اولین شریعت را برای هدایت انسان ها نازل فرمود آخرین و کامل ترین شریعت ها نیز شریعت پیامبر گرامی اسلام(ص) است. اسرائیل از نام های کدام پیامبر است و به چه معنا است؟ اسرائیل یکی از نام های حضرت یعقوب (ع) از نوادگان حضرت ابراهیم (ع) است از همین روی این قوم که نیای بزرگ خود را ابراهیم (ع) میداند خود را قوم اسرائیل یا بنی اسرائیل می خواند. چرا به بنی اسرائیل لقب عبرانی هم داده اند؟ برخی دانشمندان معتقدند نام « عبرانی » راکنعا نیان پس از ورود حضرت ابراهیم (ع) به سرزمین کنعان براو نهاده و وی را عبرانی خوانده اند این نام بعدها جزء القاب اوشد و در خاندان وی باقی ماند. عبرانی از ماده«ع ب ر» به معنای گذر کردن از نهر است بدین اعتبار که حضرت ابراهیم (ع) از رود فرات عبور کردو وارد کنعان شد. پاره ای نیز بر این باورند که عبرانی منسوب به عابر، نیای حضرت ابراهیم (ع) است. وحی الهی برای تکمیل کدام نعمت و احسان خداوند بر قوم بنی اسرائیل به حضرت موسی(ع) چه بود؟ وحی کرد که آنها را به سرزمین مقدس و موعد فلسطین ببرد. خداوند برای تکمیل نعمت و احسان خود بر قوم بنی اسرائیل، به موسی(ع) وحی کرد که آنان را به سرزمین مقدس و موعود فلسطین ببرد اما چون بنی اسرائیل سال ها به زندگی ذلت بار خوکرد ه بودند و ورود به آن سرزمین نیز باا مشقتت هایی همراه بود به موسی (ع) گفتند که در آن سرزمین قومی ظالم زندگی می کنند و ما هرگز به آن شهر نمی رویم، مگر آنکه آنها این شهر را ترک گویند حتی دو نفر از بنی اسرائیل که ایمان قوی تری داشتند، آنها را ترغیب کردند تا به آن سرزمین مقدس بروند، اما سودی نبخشید. چرا یهودیان معتقدند یهودیت تبلیغ ندارد؟ زیرا یهودیان دین خود را نعمت الهی می دانند که تنها از آن نژاد بنی اسرائیل است با این وصف اگر کسی یهودی شود او را می پذیرد منظور از صهیون و یهیونیست چیست؟ « صهیون » نام تپه ای است در اورشلیم که درزمان شکوفایی دولت بنی اسرائیل در عصر حضرت داود و حضرت سلیمان مرکز نظامی بوده است. این نام همواره یادآور دوران اقتدار آن قوم است صهیونیسم عنوان جنبشی است که طرفدار بازگشت یهودیان به فلسطین و ایجاد کشوری ویزه بنی اسرائیل در این سرزمین است. کشور یهودی نشین اسرائیل چگونه بوجود آمد؟ دراوایل قرن 19گروه بزرگی از یهودیان روسیه اخراج شدن گروهی از آنان درغرب اروپا ساکن شدند و عده ای نیزبه فلسطین رفتند با ایجاد نهضت صهیونیسم وتشویق یهودیان برای بازگشت به فلسطین، دولت انگلستان درسال 1917دراعلامیه ای معروف به « بالفور» موافقت خود را مبنی بر تأسیس حکومت مستقل یهودی درمنطقه فلسطین اعلام کرد. پس از جنگ جهانی دوم در سال 1947به بهانه فشارهایی که نازی ها ی آلمان بریهودیان وارد کرده بودند سازمان ملل متحد رأی به تقسیم سرزمین فلسطین و ایجاد کشوری یهودی نشین داد ودر سال 1948کشور مستقل اسرائیل اعلام موجودیت کرد. صهیونیست ها بی توجه به مهمان نوازی مسلمانان فلسطین که آنها را با گرومی پذیرفته بودند با قساوت آمیزترین شیوه آن سرزمین را اشغال کردند و پس از چندی بخش هایی از کشورهای اسلامی همسایه را نیز غصب و ضمیمه کشور صهیونیستی نمودند. منظور از کتاب مقدس چیست؟ (کتاب مقدس) عنوان مجموعه ای از نوشته های کوچک و بزرگ است که مسیحیان همه و یهودیان نیز بخشی از آن را (کتاب آسمانی ) خود می دانند عنوان معروف این مجموعه در زبان انگلیسی و بیشتر زبان های اروپایی (بایبل) و یا کلمه های هم خانواده آن است که برگرفته از کلمه یونانی Biblia به معنای (کتاب ها ) است منظور از عهدین در اعتقاد مسیحیان چیست؟ به اعتقاد مسیحیان به دو عهد و پیمانی که خدا با انسان بسته اشاره دارد یکی (عهد قدیم) که در آن خدا از انسان پیمان گرفته است که بر شریعت الهی گردن نهد و آن را انجام دهد این عهد ابتدا با حضرت ابراهیم (ع) بسته شد و سپس در زمان حضرت موسی(ع) تجدید و تحکیم گردید با ظهور حضرت عیسی(ع) دوران عهد و پیمان مزبور پایان یافت و خداوند عهدی دیگر با انسان بست که این (عهد جدید) پیمان بر سر محبت خدا و عیسی مسیح(ع) است بنابراین مسیحیان به دو دوره و عصر قائل اند : عهد قدیم و عهد جدید. 13 – عهد قدیم به کدام بخش از کتب مقدس گفته می شود و شامل چه مطالبی است؟ عهد قدیم که تنها بخش مورد اعتقاد یهودیان است، نزدیک به سه چهارم کتاب مقدس را در بر می گیرد. این مجموعه که گفته می شود طی قرنها و به دست نویسندگان گوناگون نگارش یافته، شامل مطالب متنوعی از قبیل تاریخ، شریعت، حکمت، مناجات، شعر و پیشگویی است. از این مجموعه، از سده های قبل از میلاد دو نسخه باقی مانده است : یکی به زبان عبری و دیگری به زبان یونانی 14- دو نسخه باقی مانده از عهد قدیم (سبعینه وعبری) چه تفاوتهایی با هم دارند؟ این دو نسخه از دو جهت با هم تفاوت دارند : یکی اینکه نسخه سبعینه نسبت به نسخه عبری اضافاتی دارد که این اضافات یا به صورت کتاب های مستقلی است که در نسخه عبری وجود ندارد، یا به صورت که برخی از کتاب های موجود در هر دو نسخه، در نسخه سبعینه بخش های اضافه دارد. تفاوت دیگر این دو نسخه در ترتیب کتابها وتقسیم بندی آنها است 15- سه بخش کتاب مقدس یهود را به طور مختصر معرفی کنید؟ 1: شریعت موسی(ع) یا تورات که مشتمل بر پنج دفتر اول کتاب مقدس بوده و به اسفار خمسه معروف است (سفر پیدایش، خروج، سفر لاویان، سفر اعداد وسفر تثنیه) . یهودیان بنابر سنت، این کتاب را منسوب به موسی (ع) می دانند : چرا که در پایان این کتاب، وفات حضرت موسی(ع) و عزاداری بنی اسرائیل آمده است. این عقیده نه تنها به دلیل نقد ادبی، بلکه بدین دلیل که موسی (ع) نمی توانسته مرگ خود را از پیش ثبت کند آشکارا با طل است. 2: بخشی که انبیا شهرت دارد و در برگیرنده کتاب های یوشع، داوران، سموئیل، پادشاهان، اشعیا، ارمیا، حزقیال وده نبی کوچکتر است. اعتقاد بر این است که این کتاب ها را انبیا وشخصیت های دیگر آورده و عزرا وکاتبان، پس از اسارت بابلی تنها آنها را جمع آوری و حفظ کرده اند. 3: مکتو بات که شامل مزامیر، ایوب، غزل غزل ها، سلیمان، روت، مراثی، جامعه سلیمان استر، دانیال، عزرا، نحمیاوتواریخ ایام است. این مجموعه رسمی نوشتار مقدس، تا روزگار مسیح و پس از آن، یعنی تا نیمه اول قرن دوم میلادی، شکل نهایی خود را باز نیافته بود. 16- عهد جدید بر چند بخش تقسیم می شود توضیح دهید؟ (بنویسید) به طور کلی عهد جدید به چها بخش تقسیم می شود: 1: زندگینامه و سخنان حضرت عیسی (ع) : این بخش مشتمل بر چهارانجیل است که گفته می شود((متی) ) از حواریان حضرت عیسی (ع) ((مرقس) ) شاگرد خاص پطرس حواری، ((لوقا) ) شاگرد پولس حواری که پس از حضرت عیسی (ع) ایمان آورد و ((یوحنّا) ) یکی از حواریان که در زمان حضرت عیسی (ع) طفل خردسالی بود، آنها را نگاشته اند. درواقع این چهار کتاب سیره علمی و گفتاری حضرت عیسی (ع) است که افرادی آن را روایت می کنند. سه انجیل نخست سبکی یکسان دارند و مطالب مندرج در آنها هماهنگ است و با فرهنگ یهودی اختلاف چندانی ندارد. در این سه انجیل از الوهیت حضت عیسی(ع) سخنی نیست. انجیل چهارم از نظر مطالب از سه انجیل دیگر متفاوت است و با فرهنگ یهودی نیز سازگاری ندارد و الوهیت حضرت عیسی (ع) در آن مطرح شده است. سه انجیل اول اناجیل ((هم نوا) ) یا ((هم دید) ) نامیده می شوند. اغلب محققان بر آن اند که قدیمی ترین اناجیل بیش از سی سال بعد از حضرت عیسی (ع) نگاشته شده اند. 2: تبلیغات و مسافرتهای تبلیغی مبلغان مسیحی : در این بخش تنها یک کتاب به اعمال رسولان وجود دارد که اقدامات حواریان و دیگر مسیحیان، به خصوص پولس را بیان می دارد. 3: نامه ها : حواریان و رسولان مسیحی صدر اول، نامه هایی به شهر ها و افراد گوناگون نگاشته اند که 21نامه از آنها در مجموعه عهد جدید وجود دارند. 4: رویا و مکاشفه: در این بخش نیز تنها یک کتاب وجود داردکه به یوحنامنسوب است ودر پایان عهد جدید آمده است. 17- نظر نینیان اسمارت، درباره نقادی کتاب مقدس چیست؟ آنها می گویند: قرن19در عین حال که این نهضت های متنوع را احیارا به بار آورد باعث شد مسیحیت با بزرگترین بحران نظری تاریخ خود روبه رو شود. هر چند کتاب مقدس همواره به عنوان حقیقت لفظی مطلقلحاظ نشده است قرن های متمادی کلامی وحی شده در نظر گرفته شده بود شاید مردم نسبت به مکانیسمی که به موجب آن نویسندگان متون مقدس وحی و الهام دریافت کرده اند اختلاف نظر داشته باشند، ولی عموماً اتفاق نظر داشتند که مجموعه کتاب مقدس وحی خدا را به تفصیل نشان می دهد. 18- یکی از دلایل تحریف کتاب مقدس را از دیدگاه قرآن بیان کنید؟ در کتب مقدس صفات بسیار ناپسندی به انبیای الهی نسبت داده شده است. – از دیدگاه قرآن، ظهور دین اسلام و نام مبارک حضرت محمد(ص) در تورات و انجیل آمده ولی با این همه اهل کتاب، حقیقت را کتمان کردند. -... 19- سه مورد از جلوهای تمدن اسلام را نام ببرید؟ 1: تشویق اسلام به فراگیری علم 2: بسط عدالت 3: مداراوهمزیستی مسالمت آمیز 20- ابعاد عدالت در تمون اسلام را نوشته و هریک را توضیح دهید؟ عدالت در داوری: در این نوع عدالت تفاوتی بین حاکم و محکوم فقیر وغنی و.... نیست. وظیفه حاکم اسلامی آن است که تمامی ارکان حکومت و دستورهای خود بر پایه عدالت عمل نماید. عدالت در برابر قانون : همه مردم در برابر قانون و اجرای آن برابرند و از این نظر هیچ تفاوتی میان طبقات اجتماعی نیست چه آنکه از نظر اسلام همه انسان ها از یک زن و مرد آفریده شده اند ودر آفرینش و خلقت تفاوتی با یکدیگر ندارند. از این روست که قاضی نیاید در گفتار و رفتار خود بین حاکم اسلامی و یک فرد عادی هیچ گونه تفاوتی قائل شود. عدالت در حوزه اقتصاد: اسلام در حوزه اقتصاد نیز اهتمام زیادی به اجرای عدالت دارد و می توان تمام دستورهای الهی در این حوزه را برای اجرای عدالت دانست هر کس به اندازه کوشش خود حق دارد از منافع مادی زندگی بهره مند گردد واگر فردی خواست ظالمانه رنج و کوشش دیگران را برباید محکوم و مورد مجازات قرار می گیرد از همین روست که در اسلام ربا احتکام کم فروشی و جز اینها مورد مذمت قرار گرفته است. عدالت در امور معنوی و مادی: اسلام بر آن است که عدالت نه تنها در همه امور زندگی مادی که جنبه های معنوی نیز باید حاکم باشد از این رو پیامبر اسلام(ص) که الگوی همه مسلمانان است نه رهبانیت را بر گزیده است و نه اهتمام صرف به دنیا را. قرآن امت اسلامی را امت وسط و میانه معرفی می کند مسلمانان باید حق همهی ابعاد زندگی را براساس عدالت ادا کنند اگر هم به امور دنیوی می پردازند باید بدانند که دنیا راهی به سوی آخرت است و نباید آن را غایت زندگی تلقی نمود همچنین هنگامی که به آخرت توجه می کنند نباید به گونه ای باشد که از دنیا رویگردان شوند قرآن در این باره می فرمایید: و با آنچه خدایت داده سرای آخرت را بجوی و سهم خود را از دنیا فراموش مکن. و همچنین امام علی (ع) می فرمایند: که با دنیا آخرت کسب کن. 22- چهار مورد از اهداف بعثت پیامبران را نام ببرید؟ 1: یادآوری فطریات 2: آزاد کردن انسان از قید وبند های نادرست 3: دعوت به توحید 4: برپایی قسط و عدالت در جامعه بشری 5: آشنا کردن مردم با حکمت تعالیم الهی و تزکیه و تطهیر وآنان 6: بشارت وانذار 7: علاج امراض روحی 8: به کمال رساندن فضایل اخلاقی 23- مهمترین هدف انبیای الهی چیست؟ مهمترین هدف انبیای الهی دعوت انسان به توحید و پرهیز از شرک است. 24- معنای وحی در اصطلاح ودر لغت رابنویسید؟ در لغت هر نوع ادراک و تفهیم سری و پنهانی را وحی گوینداما وحی در اصطلاح آاهی ویژه ای است که خداوند آن را در اختیار پیامبران نهاده تا از آن طریق پیام ها و تعالیم خود را به انسان برساند. ماهیت و حقیقت این نوع وحی برما مجهول ویکی از مصادیق عالم غیب است که باید بدان ایمان آورد. 25- پیامبران وحی را به چه صورتهای دریافت می نموده اند بنویسید؟ 1: گاه روح قوی پیامبر که مورد توجه خداوند نیز می باشدحقایقی را در عالم رویا بسان فجر صادق می بیند و دستورهای الهی از این راه به او می رسد چنان که حضرت ابراهیم (ع) برای ذبح اسماعیل دستورهای خداوند را این گونه دریافت نمود بی گمان خواب پیامبران و اولیای الهی که همواره مورد مراقبت خدا و فرشتگان آسمانی اند با خواب افراد معمولی که عصمت ندارند تفاوت دارد. 2: گاهی دستور های الهی به روح و قلب پیامبران الهی القا می گردد و روح والای آنان مرکز نزول وحی آسمانی می شود. 3: زمانی ممکن است خدا که در حجاب غیبت است از طریق (ایجاد صوت) با پیامبر خود سخن بگوید : همان گونه که حضرت موسی(ع) در کوه طور وحی شد. 4: گاه نیز وحی الهی توسط فرشته وحی –که در برابر دیدگان پیامبر به صورت خاصی ظاهر می شود- نازل می گردد. 26- پاسخ کسانی که پیامبران را از نوابغ دانسته و وحی را محصول تفکر وآرای آنها می پندارند چیست؟ یکی از پیش فرض های این تفسیر تفکر مادی گرایانه نسبت به جهان هستی است. چنین نگرشضی که عالم هستی را محدود به عالم ماده می داند. بر خلاف تفسیر واقع گرایانه از هستی می باشد ماحتی در وجود خود حقیقتی به نام ر وح داریم که هیچ یک از ویژگی های اساسی بخواهیم هر چیزی از جمله وحی را به گونه ای مادی تفسیر کنیم همچنین این نظریه با سخنان پیامبران الهی نیز سازگار نیست زیرا آنان پیوسته اعلام می داشته اند که آنچه می گویند جز وحی الهی نیست و برای اثبات حقانیت سخنان خود به معجزه متوسل می شده اند البته حقانیت سخنان پیامبر اسلام(ص) در خود سخن اوست چرا که قرآن معجزه پیامبر (ص) می باشد. بر این اساس، لازمه تفسیر فوق آن است که پیامبران الهی، افرادی دروغگو تلقی شوند که این با مقام والای آنان که تاریخ از آنان خبر داده در تنافی است. 27- بطلان این نظریه را که( وحی انبیاء از نسخ تجربه های عرفانی عارفان است) ثابت نمایید؟ این دیدگاه نیز صحیح نیست چراکه وحی انبیای الهی کاملاَ با تجربه عرفانی عرفا تفاوت دارد. در سیر و سلوک عرفانی ممکن است. حقایقی برای عارف کشف شود چه بسا عارف دیگری همان حقایق را به گونه ای دیگر وحتی مخالف با یافته های عارف اول کشف نماید. گاه حتی ممکن است. عارفی وهمیات وحقایق نادرست را به جای حقایق صحیح شهود نماید. در اینجاست که برای تشخیص صحت وسقم یافته ها وحقایق عرفانی عارف نیازمند معیار وملاکی هستیم تا براساس آن شهود های صحیح را از ناصحیح باز شناسیم. بنابراین از یک سوتجربه های عرفانی نیازمند معیارند و از دیگر سو اختلافات در بین شهودهای عارفان بسیار است. اما وحی انبیای الهی را نمی توان از نسخ تجربه عرفانی دانست چرا که وحی انبیای الهی خود معیار حقیقت است وانبیای الهی هیچ گاه در مورد وحی به خطانمی روند وهمچنین در مسائل اساسی اختلافی بین آنها نیست. ضمن اینکه وحی معمولا ملازم با معجزه است یعنی همه انبیای الهی برای اثبات حقانیت وحی ودستورهای الهی به معجزه متوسل می شوند حال آنکه عارفان برای صحت تجربه های عرفانی خود چنین نمی کنند. 28- معنای معجزه را درلغت ودر اصطلاح بنویسید؟ واژه معجزه برگرفته از واژه عجز به معنای ضعف وناتوانی است معجزه اسم فاعل باب افعال و به معنای ناتوان کننده و به عجز در آوردنده است. اما در اصطلاح به عمل خارق العاده ای معجزه گویند که پیامبران الهی برای اثبات ادعای نبوت خویش انجام می دهند به گونه ای که مردم را به آوردن مثل یا مقاله باآن دعوت می کنند و از این سو مردم از انجام آن عاجز و ناتوان اند. 29- معجزه دارای چه ویژگی های است؟ 1 : امور خارق العاده است که مطابق قوانین عادی وجاری طبیعت نیست. مثلا بر حسب قوانین عادی چوب به اژدها تبدیل نمی شود اما حضرت موسی (ع) به اذن خداوندچنین کردالبته برخی ا نسان هابر اثر ریاضت نفس ممکن است به امور خارق العاده ای دست زنندکه انجام چنین اموری تنها براثر تعلیم وتربیت ممکن است همچنین چه بسافرددیگری اثرچنین عمل خارق العاده ای را خنثی سازد. ممکن است چنین عملی مغلوب عمل دیگران واقع شود اما امور خارق العاده ای که پیامبران الهی انجام می دهند از یک سوقابل تعلیم وتعلم نیست واز سویی دیگر نمی تواند آنها را خنثی سازد. 2: علمی معجزه است که همراه با ادعای نبوت وهمچنین مطابق خواسته او باشد. 3: معجزه باید همراه با دعوت به مقابله یا تحدی باشدیعنی باید مردم را دعوت کند که مثل آن رابیاورند و اثر آن را خنثی سازندکه باید مردم نیز از انجام آن عاجز ناتوان باشند. بنابراین امور خارق العاده ای که همراه با دعوی نوبت وتحدی نباشد معجزه نامیده نمی شود ودر اصطلاح به آن کرامت می گویند. 30- عصمت در لغت ودر اصطلاح به چه معنا است؟ عصمت در لغت به معنای منع کردن و بازداشتن ونگهداری ومصونیت است ودر اصطلاح مصونیتی خاص یا ملکه ای نفسانی است که پیامبران را از ارتکاب گناه وخطا واشتباه باز می دارد ویکی از شرایط نبوت است. 31- سه قلمروعصمت انبیا را بنویسید؟ 1: عصمت در مقام دریافت، حفظ وابلاغ وحی 2: عصمت از معصیت وگناه 3: عصمت از خطا واشتباه در امور فردی واجتماعی 32- عقل چگونه با استدلال، عصمت انبیا را در مقام دریافت، حفظ وابلاغ می‌کند؟ دلیل این نوع عصمت آن است که چون خداوند، حکیم وعالم وقادر مطلق است، می‌باید وحی بی‌هیچ خطایی توسط پیامبران به دست مردم برسد تابه کمال واقعی خود نائل گردند. البته ناگفته نماند علم وقدرت نامنتاهی خداوند هر مانعی را از سر راه برخواهد داشت تاوحی به طور صحیح به انسان ها برسد بنابر این حکمت وعلم وقدرت مطلق خداوند اقتضا می کند که این نوع عصمت تحقق یابد. 33- دلیل عقلی عصمت از معصیت و گناه پیامبران را بنویسید؟ تعالی الهی در دو شکل گفتاری و کرداری صورت می پذیردیعنی همان گونه که گفتار پیامبران می تواند راه صحیح سعادت را به مردم نشان دهد. اعمال آنها نیز به گونه‌ای شدیدتر چنین است. از این‌رو در روایات تصریح شده است که مردم را با غیر زبان، یعنی با عمل، دعوت به هدایت کنید چرا که تأثیری فزون تر دارد. بنابر این اگر پیامبر الهی در گفتار، مردم در تشخیص راه صحیح دچار اشتباه خواهند شدودر نتیجه غرض بعثت انبیای الهی تحقق نمی یابد و این خلاف حکمت الهی است. پیامبران الهی افزون بر تعلیم دستورهای الهی، عهده دار تربیت وتزکیه مردم نیز هستند. به سخن دیگر، پیامبران الهی هم معلم مردم اند و هم مربی آنان، بدیهی است در حوزه تربیت، عمل مربی و سازگاری آن با گفتار او نقشی بسیار سازنده و اعمال ناشایست و ناسازگاری آن گفتار، نقشی بسیار منفی در تربیت انسان‌ها ایفا می‌کند. بنابراین نقش تربیتی پیامبران الهی و وظیفه به کمال رساندن فضایل و مکارم اخلاقی انسان‌ها، مستلزم آن است که آنان از گناه و آلودگی پیراسته باشند تا به نیکی بتوانند اعتمادمردم را جلب کرده، وظیفه خود را به انجام رسانند، وچنانچه پیامبری خود اهل گناه و معصیت باشد، نه تنها نقش یک مربی الهی را از دست می‌دهد، بلکه عملاًمردم را به گناه و معصیت ترغیب می‌کندکه این با حکمت الهی سازگار نیست. همین دلیل نیز اقتضا می‌کند که پیامبران از آغاز زندگی خود معصوم از گناه باشند، وگرنه منکران انبیای الهی می توانندبر نقاط تاریک زندگی آنان دست نهاده، به مخدوش کردن شخصیت والای آنان بپردازند و در نتیجه رسالت انها را با مشکل مواجه سازند که این امر نیز با حکمت الهی درتنافی است. همچنین نباید در پیامبران ویژگی‌ها وخصلت های ناپسند و بیماری ها ی واگیردار باشد زیرا برخی بیماری های جسمی نظیر بیماری های واگیر دار و یا خلصت های زشت روحی مانند تند خویی، مایه تنفر و انزجار مردم می شود از این رو، پیامبران الهی باید ازعیب های جسمی و روانی منزه باشند تامردم از آنها منزجر نشوند. 34- یکی از دلایل نقلی عصمت پیامبران از گناه و معصیت به نقل از قرآن کریم را بنویسید؟ (دوموردبعدی صفحه 75کتاب درسی) 1: در قرآن کریم انبیای الهی کسانی معرفی شده اند که خداوند آنها را خاص گردانیده و از این رو شیطان هیچ تصرفی بر آنها ندارد. بنابراین آنها از هر گناه و معصیتی مصون اند. 35- چه عواملی باعث عصمت پیامبران و اولیای خاص الهی می گردد؟ متکلمان اسلامی در این باره به دو عامل اشاره می کنند: 1: پیامبران و اولیای خاص الهی از نظر آگاهی و شناخت خداوند در مرتبه ای بسیار رفیع قرار دارند و هیچ چیز را بر رضاو خشنودی خداوند و عشق به او ترجیح نمی دهند 2: پیامبران و اولیای خاص الهی از نتایج نیکوی اطاعت خداو پیامد های ناگوار معصیت و گناه آگاهی کامل دارند. بی گمان انسان عاقل اگر از نتایج ناگوار عمل خود آگاهی یابد طبعاً از آن عمل روی می گرداند 36- عصمت با اختیار انسان چه رابطه ای می تواند داشته باشد؟ رابطه عصمت و اختیار با توجه به بحث های مربوط به منشأ عصمت بهخوبی روشن می گردد. عصمت به گونه ای نیست که با آزادی و اختیار فرد معصوم در تنافی باشد پیامبران به دلایلی که بیش تر گفته شد به خطا نمی روند ودارای ملکه عصمت اند اما اگر بخواهند می توانند به انجام آن کارها مبادرت ورزنددرست مانند فرد عاقلی که گرچه می تواند به سیم برق دست بزند ولی چنین نمی‌ کند بی شک انجام ندادن چنین کاری به معنای نداشتن قدرت برانجام آن عمل نیست بنابراین پیامبران با اینکه می توانند گناه کنند ولی هیچ گاه چنین کاری را انجام نمی دهند. 37- منظور از جامعیت دین چیست؟ دین اسلام آخرین آییینی است که خداوند از طریق پیامبرخاتم برای هدایت، تکامل و سعادت انسان ها نازل کرده است. اعمال انسان ابعاد مختلفی مانند فردی و اجتماعی، جسمی و روحانی و دنیوی و اُخروی دارد همچنین رفتار و عمل انسان گاهی متوجه خود او، خداویااجتماعی است. رفتار انسان در برابر اجتماع، گاه مربوط به زندگی خانوادگی و گاهی نیز مربوط به زندگی اجتماعی است. زندگی اجتماعی نیز دارای ابعاد مختلفی نظیر اخلاقی، حقوقی، اقتصادی، بین المللی وحکومتی است. جامعیت دین بدین معنا است که دین اسلام به همه این ابعاد نظر دارد و برای تمامی آنها متناسب با نیاز های انسان، قوانین عام و خاصی وضع نموده است به گونه ای که آدمی با عمل به آنها می تواند به سعادت همه جانبه دست یابد در واقع می توان گفت دین اسلام کامل است و در پاسخ به نیازهای انسان هیچ نقصی ندارد. 38- پاسخ کسانی که پنداشته اند دین برای سعادت اخروی انسان ها نازل گردیده و تدبیر زندگی دنیوی مردم به عقل و خرد آنها وانهاده شده چیست؟ این گونه نگرش نوعی تفکر سکولاریستی است که روح تعالیم اسلامی ناسازگار است. چرا که در قرآن آیاتی هست که بخشی از اهداف پیامبران را تنظیم روابط اجتماعی براساس عدالت مبارزه با مفاسد اجتماعی و سنت های ناپسند مستکبران تشویق مردم به کارهای نیکوورشدوتربیت صحیح می داند بی گمان بدون تشکیل حکومت تحقق چنین اهدافی میسر نیست وحاکم اسلامی نیز وظیفه دارد بستر اجرای احکام الهی رادر جامعه مهیا نماید تا جامعه براساس عمل به آن احکام الهی به سعادت رسد. 39- اگر بگوییم دین افزون بر سعادت اخروی انسان سعادت دنیوی وی نیز مورد توجه قرار داده چگونه اصول ثابت می تواند با زندگی متغیر انسان ها سازگارباشد توضیح دهید؟ اول اینکه زندگی اخروی انسان از زندگی دنیوی او جدانیست به سخن دیگر دنیا مزرعه آخرت است و زندگی در آخرت تابع و بازیابی از زندگی این جهان است. دوم اینکه تحقق بسیاری از احکام و قوانین الهی مبتنی بر تشکیل حکومت وتدبیر زندگی دنیوی توسط متولیان دین است بنابراین چگونه می توان به قرآن اعتقاد داشت و بسیاری از احکام را بی فایده و عبث دانست؟ در واقع اعتقاد به احکام ملازم با تدبیر زندگی این جهانی است. 40- سکولاریسم در لغت و در اصطلاح به چه معنا است؟ سکولاریسم در اصل مفهومی غربی است که توصیف گر نوعی تفکر خاص در باب جهان و انسان و تدبیر جامعه است که در شرایط خاص جامعه غربی رخ نموده است. این واژه در زبان فارسی به معنای دنیامداری، دنیامحوری، دین گریزی و دین جدایی است. در معنای اصطلاحی بریان ویلسون در دایرةالمعارف دین، سکولاریسم را چنین تعریف می کند. سکولاریسم یک ایدئولوژی است که مدافعان آن آگاهانه همه امور ومفاهیم ماورای طبیعی و وسایط و کارکردهای مربوط به آن رانفی می نمایند و از اصول غیر دینی یا ضد دینی به عنوان مبنای اخلاق شخصی و سازمان اجتماعی دفاع می کنند. 41- دو مورد از عواملی را که باعث پیدایش سکولاریسم درمغرب زمین شده است بنویسید و هر یک را به طور مختصر توضیح دهید؟ 1: متون مقدس و منابع اولیه 2: رفتار و برخورد نادرست متولیان کلیسا 42- اندیشه جدایی دین از سیاست در میان مسیحیان چگونه بود؟ در کتاب مقدس مسیحیان آمده است که حضرت عیسی(ع) در پاسخ به این پرسش فریسیان که آیا جزیه دادن به قیصررواست، گفت: (مال قیصر را به قیصر اداکنید ومال خدارا به خدا) این عبارت بدین معنا است که جزیه دادن که کاری نیوی است شأن و مقام قیصراست و به خدا ارتباطی ندارد یا به تعبیر دیگر، شأن و مقام حکومت از شئون بشری و دنیوی است و نه شئون الهی و دینی براساس چنین تفسیری جدایی دین و امور خدایی از سیاست و حکومت آموزه دینی است. در تعبیر دیگر حضرت عیسی (ع) در پاسخ به سوال پیلاطس که پرسید: آیا تو پادشاه یهود هستی؟ فرمود : اگر پادشاهی من از این جهان می بود، خُدّام من جنگ می کردند تا به یهود تسلیم نشوم لکن اکنون پادشاهی من از این جهان نیست. از این تعبیر نیز به خوبی بر می آید که پادشاهی این جهان، مربوط به عیسی (ع) و حواریون اونیست و کسان دیگری که با او نسبتی ندارد، باید در این جهان پادشاهی کنند. این آموزه در واقع جدایی دین از سیاست را اعلام می دارد. 43- سکولاریسم بر چه پایه های استوار است هر یک را به اختصار توضیح دهید؟ 1 : علم گرایی: به معنای اعتقاد به لزوم محوریت علوم تجربی و روش در همه شئون زندگی. 2: عقل گرایی: به این باور که همه رفتارها و عقاید باید مبتنی بر عقل باشد نه احساسات یا عقاید دینی. 44- سکولار کردن دانش به چه معنا است؟ بدین معنا که حوزه معرفت باید به حوزه دانش تجربی محدود گردد و علوم غیر تجربی به عنوان امور نامعقول وغیر عقلانی باید از حوزه علم جداشود به سخن دیگر علم گرایی در حوزه شناخت تجربه گراشد که روش شناخت آن مشاهده و آزمایش و تجربه است. می توان گفت پشتوانه تفکر سکولاریستی، نوعی مادی گرایی است که قلمروهستی را به عالم ماده محدود می کندوماورای عالم ماده و تأثیرات عالم ماوراءالطبیعی در عالم ماده را قابل شناخت نمی داند. در نتیجه مفاهیم و آموزه های کتاب مقدس نظیر خدا فرشته، بهشت، جهنم، وحی، امدادهای غیبی، دعاو معجزات که از مفاهیم آزمون ناپذیر تجربی اند و در مقیاس تجربه نمی گنجند باید از حوزه علم ومعرفت بیرون روند بدین ترتیب دین و مفاهیم بنیادی آن از تدبیر و تبیین گری امور دنیوی کنار نهاده شد. 45- انتقاد وارد بر عقل گرایی را به عنوان یکی از پایه های سکولاریسم بنویسید؟ عقل گرایی، این باور است که همه رفتارها و عقاید باید مبتنی برعقل باشد، نه احساسات یا عقاید دینی. البته تصور سکولاریسم ها از عقل، آن عقلی است که از مبانی دینی بهره نمی گیرد. این تعریف و کارکرد عقل، صحیح نیست زیرا چه بسیار فیلسوفان عقل گرایی که باتکیه بر عقل، خداوعقاید دینی را اثبات نموده اند و در زمره متدینان زندگی می کنند بنابراین چنین معنایی از عقل گرایی- که براساس آن عقل نباید از اصول دینی بهره گیرد- درواقع ایجاد نوعی محدودیت بی دلیل برای عقل است. 46- چه عواملی باعث شد متفکران مغرب زمین به این باور برسند که باید عقل صرف و بدون استعانت از وحی به تدبیرر زندگی این جهان بپردازند؟ 1) آموزه های مسیحیت 2) تعابیر متفکران بزرگ مسیحی 3) برخورد نادرست کلیسا با متفکران و فیلسوفان 47- سه مورد از انتقادات وارد بر عقل گرایی را در باب سکولاریسم بنویسید؟ 1: هرچند اسلام برای علم ارزش بسیاری قائل است این نکته را نیز باید یاد آور شد که حوزه فعالیت علوم تجربی، محدود به عالم مادی و آزمایش و تجربه است و در بیرون از این حوزه یعنی عالم ماورای طبیعی نمی تواند نفاًواثباتاًبه اظهار نظر بپردازد. موضع علم تجربی در حوزه ماورای عالم ماده، لاادرای گری یا ندانم گویی است. بنابراین اگرسکولاریسم برآن است که از علوم تجربی در زندگی مادی انسان بهره گیرد، کاملاًامری پسندیده است امااگربایافته های علوم تجربی می خواهد همه ابعاد وجودی انسان از جمله بُعداخلاقی و معنوی و همچنین عالم ماورای طبیعی و عالم آخرت راتوجیه نماید، بی شک چنین تفکری نادرست است زیرا ابزار علم تجربی مشاهده و آزمایش است و چنین ابزاری در این حوزه ها کارایی لازم ندارد. 2: یافته ها و نتایج علمی از قطعیت لازم برخوردار نیست، چه آنکه پیوسته فرضیه ای نوبه جای فرضیه پیشین می نشیند. حال چگونه می توان با این یافته های لرزان و تغییرپذیر، به اظهارنظر قطعی درباب عالم پرداخت و عالم ماورای طبیعت و آخرت راانکار نمود و زندگی انسان را با عالم مادی محدود کرد. 3: اعتقاد به خدا و عالم آخرت، درسازماندهی زندگی انسان نقش تعیین کننده ای دارد اما لازمه علم گرایی و مادی گرایی نادیده گرفتن چنین اعتقاداتی و در واقع نادیده انگاشتن بخش مهمی از نیازهای اساسی انسان است چرا که انسان به لحاظ فطری خداجووجاودانه طلب است بنابراین علم گرایی قلمرو هستی را به عالم ماده محدود کرده است و از قلمروهای دیگر هستی نظیر عالم ماورای طبیعت و آخرت غفلت ورزیده. همچنین از میان شیوهای مختلف کسب آگاهی، به شیوه مشاهده و آزمایش بسنده کرده و از روش عقلی و شهود عرفانی و تعالیم وحیانی صرف نظر نموده است. چنین غفلتی، محروم کردن انسان از دستیابی به حوزه های دیگر معرفت است که ضایعه ای بس بزرگ برای انسان بشمار می رود. 48- دیدگاه اسلام در باب سکولاریسم چیست؟ از دیدگاه اسلام پیامبران الهی برای این مبعوث شده اند که انسان را از ظلمت برهانند و عدالت را در جامعه برپانمایند و فضایل و کرامت اخلاقی را نیز به اوج رسانند بی گمان لازمه اجرای این اهداف آن است که پیامبران، سرپرستی جامعه انسانی را برعهده گیرند. پاره ای از مسلمانانِ طرفدار سکولاریسم که دین را تنها در عرصه مسائل فردی خلاصه کرده اند و بر این باورند که اگر دین عرصه سیاست دخالت کند از قداست آن کاسته می شود از آموزه های اسلامی فاصله گرفته اند چرا که پیامبر اسلام (ص) هدایت امور دینی و دنیوی مردم را توأمان برعهده داشت و پس از او نیز امامان معصوم (ع) این هدایت عام را عهدار شده اند. 49- منظور از کتاب وحکمت در سوره نساء چیست؟ در این آیه منظور از کتاب و حکمت، مرجعیت علمی و دینی است و مقصود از فرمانروایی بزرگ نیز مرجعیت سیاسی است که خداوند به فرزندان حضرت ابراهیم (ع) عطا کرده است. 50- لیبرالیسم به چه معناست و به چه کسی لیبرال گفته می شود؟ لیبرالیسم به معنای آزادی خواهی و آزاد منشی استکه واژه لیبرال به معنای آزادی خواه برگرفته شده است. لیبرال، فردی است که به آزادی و اختیار و قدرت انتخاب انسان ها اعتقاد دارد و از آنجا که افراد گوناگون در برهه های زمانی متفاوت از آزادی، معانی مختلفی قصد کرده اند لیبرالیسم چند معنا و مبهم است. 51- لیبرالیسم برپایه چه اصول و ارزشهای بناشده است؟ 1: فرد گرایی 2: آزادی 3: عقل گرایی 4: عدالت و برابری حقوق انسان ها 5: تساهل 52-منظوراز فرد گرایی به عنوان یکی از پایه های لیبرالیسم چیست؟ براساس آن باید با هر فرد همچون غایتی فی نفسه رفتار شود نه همچون وسیله ای برای پیشبرد اغراض و مناع دیگران. جامعه باید به گونه ای ساخته شود که از منافع و استقلال و هویت فرد حمایت کند از این رو برتری فرد برجامعه یکی از ویژگی های اساسی ایدئولوژی لیبرالیسم است. فردگرایی درمقابل تفکری در عصر فئودالیسم اروپایی بود که در آن افراد دارای هویت های شخصی و منحصر به فرد نبودند بلکه افراد اعضای گروه های اجتماعی بشمار می آمدند مانند خانواده، آبادی، جامعه محلی یا طبقه اجتماعی. بنابراین زندگی و هویت افراد اساسأ برمبنای وضعیت گروه های اجتماعی تعیین می شد. 53- فرد گرایی، آزادی و عقل گرایی چه ارتباطی با هم دارند؟ فردگرایی، آزادی وعقل گرایی رامی توان ملازم هم دانست. اگر باید در برابر هر گروه اجتماعی برتری را به فرد داد بدین معناست که باید آزادی او محترم شمرده شود. دفاع از آزادی فرد، ملازم با اعتقاد به عقل گرایی که عنصر محوری آن آزادی است می باشد. 54- در عقیده لیبرال ها آزادی به چه معنا است؟ به معنای رها شده فرد به حال خود است تا فارغ از مداخله دیگران به دلخواه خویش عمل کند این معنای از آزادی جنبه منفی دارد زیرا مبتنی بر نبودِ محدودیت ها و الزامات خارجی برای فرد است. 55- اشکال عمده لیبرالیسم چیست؟ کوشیده انسان را به ظاهر از الزامات بیرونی برهاند، ولی او را گرفتار و بنده هوای نفس گردانیده است. 56- چرا پیامبران برای هدایت بشر به طور متعدّد با شریعت های متعدّداز سوی خداوند آمده اند؟ شرایط زندگی انسان‌هادر طول تاریخ اقتضا دارد که برخی احکام جزئی وفرعی با هم متفاوت باشند. از آنجا که چنین شرایطی متغیر است، تبعأاحکام متناسب با آنها نیز متغیر می باشد و راز تعدد و نسخ شریعت ها نیز همین است. از این روست که خداوند می فرمایند(برای هریک از شما [امّت ها]شریعت و راه روشنی قرار داده ایم. بنابراین شریعت های گوناگون، متناسب با استعداد و شرایط زندگی انسان ها و مقام انبیای الهی شکل می گیرند. همه شرایع در اصول مشترک هستند و با هم اختلافی ندارند اما در برخی احکام به مقتضای زمان با هم تفاوت دارند و شریعت بعدی، شریعت پیشین را درآن مورد نسخ می کند آخرین شریعت که پیام های آن تا روز رستاخیز اعتبار خاصی دارد و شریعتی پس از آن نخواهد آمد شریعت پیامبر خاتم (ص) است. 57- با توجه به پیشرفت انسانها در گذر زمان چگونه می توان حکم مسائل جدید را از احکام الهی که در گذشته بر پیامبر اسلام نازل گردیده کشف نمود؟ در پاسخ باید گفت منابع احکام اسلامی آنچنان غنی و گسترده است که حکم هر مسئله ای را می توان با توجه به این منابع تعیین نمود درست همانند مسائل ریاضی که ریاضیدانان می توانند هر مسئله را با توجه به اصول اساسی ریاضیات حل کنند عالمان اسلام افزون بر منابع غنی و سرشار دینی ابزار های دیگری نیز در اختیار دارند که می توانندبا بهره گیری از آنها حکم هر مسئله‌ای را مشخص نمایند. این ابزار ها عبارتند از: 1) حجت حکم عقل 2) قاعده اهم و مهم 3) گشوده بودن باب اجتهاد 4) پیروی از قواعد حاکمه فقهی 58- منظور از حصر گرایی و (انحصار گرایی ) چیست؟ براساس این دیدگاه تنها یک دینحقانیت کامل دارد وبقیه مذاهب هرچند ممکن است از حقانیت بهره ای داشته باشند حق مطلق نیستند و پیروان واقعی آن دین حقیقی نیز به طور مطلق اهل نجات اند، اما پیروان سایر مذاهب چنین فرجامی ندارند. 59- اعتقاد بر شمول گرایی از اعتقادات کدام آیین است؟ توضیح دهید؟ خاستگاه این نگرش، جهان مسیحیت است. مدافعان این دیدگاه معتقدند با اینکه دین مسیحیت از حقانیت و نجات بخشی مطلق برخوردار است کسانی هم که مسیحی نیستد، می توانند به سعادت جاودانه برسند و به تعبیر کارل رانر، متکلم برجسته کاتولیک، غیرمسیحیان می توانند حتی بدون آگاهی خود، مسیحیان گمنام نامیده شوند. امروزه شمول گرایی گسترده ترین دیدگاه پذیرفته شده در میان متکلمان مسیحی و رهبران کلیساست. 60- آیا شمول گرایی به عنوان یک عقیده می تواند مورد قبول واقع شود؟ چرا؟ شمول گرایی، تبیینی واقع گرایانه از تکثر دینی نیست. باید دید اگر پیروان هر دینی، دین خود را حق و معیار و پیروان سایر مذاهب را پیروان گمنام آن دین معرفی کنند، چهاتفاقی خواهد افتاد؟ به نظر می رسد لازمه این نگرش دیدگاهی غیر واقع گرایانه در باب شناخت واقعیت ها و حقایق است هر دینی دارای آموزه های شناختی است که گاه این آموزه های شناختی با هم متعارض و ناسازگار است مثلا دین مسیحیت به تثلیت معتقد است و اسلام به خدای واحد. حال اگر پیروان هر دینی اظهار دارند که دین آنها حق است، عملا با آموزه های ناسازگار با هم روبه رو خواهیم بود. وظیفه هر انسانی آن است که با تأمل سعی کند به آموزه صحیح دست یابد و یا از میان شریعت ها، شریعت حقیقی و درست را برگزیند حال اگر افرادی بر اثر تعقل به این نتیجه رسیدند که خدای یگانه، تعالیم پیامبر اسلام(ص) همگی وحی الهی و قرآن نیز معجزه جامیدان است، امّا با مخالفت با این آموزه ها اصرار داشتند، آیا باز اهل نجات اند. از آنجا که خداوند این افراد را مورد مذمت قرار می دهد، نمی توانند اهل نجات باشند. چنین می نماید که شمول گرایی دست کم برخلاف نظر اسلام است البته اسلام با شرایطی پیروان مذاهب دیگر را اهل نجات می داند ولی نه به طور کلی همچنین پیروان هر دینی باید به منابع دینی خود مراجعه کنند تا آشکار شود چه کسانی اهل نجات اند و چه افرادی اهل نجات نیستند اگر منابع دینی یک مذهب وآیین، پیروان مذاهب دیگر رابا شرایطی اهل نجات نداند، آیا پیرو آن دین باز می تواند به شمول گرایی اعتقاد کند؟ از این رو، شمول گرایی نمی تواند مبنای صحیح برای تبیین تکثر مذاهب مختلف باشد. 61- آقای جان هیک، کثرت گرایی را چگونه توجیه می کند؟ جان هیک از لحاظ فلسفی اعتقاد دارد که یک واقعیت متعالی یا حقیقت مطلق در خارج وجود دارد که هیچ مذهبی نباید مفهوم و عقیده و تفسیر خود را بدان نسبت دهد. 62- یکی از انتقادات وارد بر نظریه جان هیک رادر مورد کثرت گرایی بنویسید؟ اگر راه و روشی برای رسیدنبه این اعتقاد وجود دارد ما می توانیم با همان روش صفات و ویژگی های دیگر این واقعیت متعالی را کشف کنیم و به عالم خارج نسبت دهیم و در نتیجه یک تفسیر از خدا صحیح می شود، نه همه تفسیر ها. اما اگر هیچ روشی برای شناخت صحیح واقعیت متعالی وجود ندارد، از چه راهی می توان وجود آن را کشف کرد؟ بنابراین جان هیک با بن نستی روبه روست که یا باید واقعیت متعالی را انکار کند، یا اینکه برخی از تفسیر ها از واقعیت متعالی را صحیح بداند او به هریک از این دو اعتقاد یابد، با مشکل مواجه است. 63- منظور از (علم ) و(دین) در بحث رابطه میان علم و دین چیست؟پ منظور از علم در این بحث، علوم تجربی و بیشتر علوم طبیعی است. امادر بحث دین منظور ادیان ابراهیمی است یعنی یهودیت، مسیحیت و اسلام و همان گونه که در تعریف دین گذشت دین تعالیمی است که خداوند به وسیله پیامبران برای هدایت بشر نازل کرده است. این تعالیم دارای ابعاد مختلفی است که بخشی مربوط به عالم ماورا و غیب، بخشی مربوط به حوزه اخلاق بخشی مربوط به تکالیف فردی و اجتماعی و بخشی نیز مربوط به نظریاتی در باب جهان و انسان و برخی حوادث خارجی و... است. 64- انواع رابطه میان علم و دین را بنویسید؟ 1: علم و دین، دو شیوۀ بیان یک واقعیت 2: علم، تأیید کننده دین 3: علم و دین، مکمل یکدیگر 4: ناسازگاری علم و دین 5: جدایی کامل حوزه علم از دین 65- اگر بین تبیین دینی و تبیین علمی درمورد علل وقایع تعارض واقع شد، چه باید کرد؟ راه حل این تعارض روشن است چرا که از یک سو نظریات علمی، قطعی و یقینی نیستند و با تردید آمیخته اند و از سوی دیگر متون دینی تا حدی مجال تفسیر و تأویل دارند. اگر تعارض بین علم و دین واقع شود، یا تفسیر از دین صحیح نیست و یا اینکه نظریه علمی قطعی نمی باشد، ولی به مثابه نظریه قطعی تلقی شده است. بنابراین اگر تفسیر از دین قطعی و یقینی بود، به احتمال زیاد نظریه علمی از قطعیت لازم برخوردار نیست و شاید در آینده نظریه علمی دیگری جایگزین این نظریه علمی گردد که با تفسیر دین سازگار باشد. اگر نظریه علمی قطعی بود- که بسیار بعید است- در آن صورت پی می بریم که تفسیر ما از دین صحیح نبوده و در مقدمات آن باید تجدید نظر کنیم. 66- نظریه پرداز آن جدایی کامل حوزه علم از دین چه اعتقاداتی در این زمینه دارند؟ برطبق این دیدگاه، حوزه علم از حوزه دین کاملأ جداست و هیچ گونه تعارضی با هم ندارند زیرا تعارض بین دو چیز در صورتی پیش می آید که موضوع واحدی داشته باشند و احکام ناسازگاری در مورد آن موضوع به دست دهند. اما در جایی که موضوع و روش و غایت آن دو چیز متفاوت است بین آنها تعارضی به وجود نمی آید. 67- اسلام در لغت و در اصطلاح به چه معانی آمده است؟ واژه اسلام در لغت به معنای تسلیم شدن و گردن نهادن است قرآن کریم از این رو دینی را که مردم را به آن دعوت می کند اسلام نامیده است. اما در اصطلاح اسلا م آخرین و کامل ترین شریعتی است که خداوند برای هدایت همه انسان ها تا به ابد نازل فرموده است قوانین چنین آیینی، مطابق فطرت و عقل آدمی و نیز پاسخگوی همه نیازهای فردی و اجتماعی و هدایتی انسان است بی شک انسان ها با پیروی از دستورهای چنین آیینی است که می توانند به کمال معنوی و مادی وسعادت دنیا و آخرت خود نائل گردند. 68- با توجه به سخن اما م حسین (ع) و امام صادق (ع) خداوند معارف خود را در قرآن کریم به چند گونه بیان فرموده است؟ بنویسید؟ خداوند معارف خود را در قرآن کریم به چهار گونه بیان فرموده است به صورت عبارت و لفظ، صریح، اشاره، لطایف و حقایق. عبارات برای فهم توده مردم است اشاراتش برای خواص و لطایف آن برای اولیا و حقایق آن برای انبیای الهی. 69- چهار مورد ابعاد اعجاز قرآن کریم را نام ببرید؟ 1) فصاحت و بلاغت 2) از نظر معارف الهی 3) از نظر هماهنگی و عدم اختلاف در سبک محتوا 4) از نظر اسرار آفرینش 70- منظور از فصاحت و بلاغت قرآن کریم را نام ببرید؟ قرآن به زبان عربی نازل شده وهمانند دیگر متون عربی از حروف الفبا ی عربی تشکیل گردیده است، اما ساختار عبارات آن به شیواترین و رساترین و جه است. خداوند برای ابلاغ پیام خود، شیواترین و زیباترین الفاظ و جذاب ترین ترکیب را به کار گرفته است (فصاحت) به گونه ای که بهترین شیوه، معانی خود را به مخاطبان می رساند(بلاغت) 71- قرآن کریم زمین و حرکت او را به چه چیزی تشبیه نموده چرا؟ قرآن در توصیف زمین، از لفظ مهد (=گهواره ) استفاده کرده که حرکتش چنان ملایم است که کودک درون آن به آرامی به خواب می رود حرکت وضعی و انتقالی کره زمین، برای سکونت انسان آفریده شده، نیز همانند حرکت گهواره نرم و آرام است. 72- قرآن کریم جاذبه عمومی را با چه عباراتی توصیف نموده است؟ قرآن در 14قرن پیش چنین می گوید: (خدا [همان ]کسی است که آسمان ها را بدون ستون های که آن را ببینید، برافراشت. ) در آسمان، سیارات و ستاره های بسیاری هست که در مداری ثابت در حال حرکت اند. قرآن اشاره می کند که برافراشتن آسمان ها براساس ستون های نامرئی همان نیرو های جاذبه و دافعه ای است که نگاه دارنده اجرام آسمانی است. 73- نمونه های از اخبار غیبی قرآن کریم را ذکر کنید؟ 1) ناتوانی انسان ها از معارضه با قرآن 2) پیروزی رومیان پس از مدت کوتاهی 3) پیروزی پیامبر(ص) برمشرکان 4) خبر بازگشت پیامبر(ص) به مکه 74- دو مورد از دلایل عدم تحریف قرآن را ذکر کنید؟ 1) تاریخ گواه آن است که مسلمانان به آموزش و حفظ و کتابت قرآن عنایت ویژه ای داشتند آن سان که تنها در یک جنگ، شمار شهدای که حافظ قرآن بودند به 70نفر رسید حال با توجه به اهتمام بسیار مسلمانان در حفظ قرآن – و حتی تعداد آیات و کلمات و سوره های آن – چگونه می توان گفت که چنین کتابی با این همه قاری و حافظ و علاقه مند تحریف شده باشد؟ اگر تحریفی صورت می گرفت در تاریخ ثبت می شد و بی شک مسلمانان در برابر آن واکنش تندی نشان می دادند و از آن مانع می شدند به تعبیر دیگر اجماع مسلمانان بر عدم تحریف قرآن خود دلیلی برتحریف ناپذیری آن است. 2) خداوند خود در آیه ای حفظ و صیانت قرآن را بر عهده گرفته است : ( إِنّانَحنُ نَزَّلنَا الذِّکرَوَإِنّالَهُ لَحافِظُونَب) بی تردید، ما این قرآن را به تدریج نازل کرده ایم و قطعا نگهبان آن خوایم بود) در این آیه با نشانه های تأکید (إنَّ) ، (نحن) ، (لام تاکید) و (جمله اسمیه ) آمده خداوند با تأکید بسیار، نزول قرآن و نگاهبانی از آن را به خود نسبت داده است. در آیه دیگر آمده است ( از پیش روی آن و از پشت سرش باطل به سویش نمی آید وحی [نامه] ای است از حکیمی ستوده [صفات] منظور از باطل که به هیچ رو قرآن راهی ندارد هر باطلی است که مایه وهن قرآن گردد و چون کم و زیاد کردن الفاظ قرآن موجب وهن آن می شود و خود از مصادیق باطل است براین اساس هیچ گونه فزونی و کاهشی در قرآن راه نمی یابد. 75- سنّت در لغت و در اصطلاح به چه معناست؟ سنت در لغت به معنای روش و طریقه است که هم درقرآن وهم در روایات به کار رفته است : هرگز برای سنت خدا تبدیلی نمی یابی و هرگز برای سنت خدادگرگونی نخواهی یافت. امادر اصطلاح، تمام گفتار ها و کردار ها و تقریرهای معصومان (ع) سنت نامیده می شود. 76-عقل در لغت و در اصطلاح به چه معناست؟ عقل در لغت به معنای منع و بازداشتن است و گاه به وسایلی که به نوعی بازدارندگی دارد عقل اطلاق می گردد مانند افسار که از بیراهه رفتن حیوان جلوگیری می کند از این رو به قوه ای که انسان رااز بیراهه باز میدارد عقل می گویند عقل در اصطلاح: قوه ای است در انسان که او را از سایر حیوانات متمایز می سازد و انسان به واسطه آن به تفکر و استدلال می پردازد و ا مور خوب و بد و حق و باطل را ازیکدیگر باز می شناسد. این قوه کم و بیش در همه انسان ها وجود دارد. 77- منظور از عقل نظری و عقل علمی چیست؟ اگر عقل اموری را درک کند که مستقیماً و بی واسطه مقتضی تأثیر در مقام عقل نباشد نظیر (محال بودن اجتماع تناقض ) به آن عقل نظری می گویند. به بیان دیر اگر عقل با حوزه( هست ها) و( بوده ها ) سرو کار داشته باشد و یا موضع کارکرد عقل چیز های باشد که شایسته دانستن است آن را عقل نظری می خوانند ماند اینکه (انسان موجودی وابسته) یا(جهان متغیر) است اما اگر عقل اموری را درک کند که مستقیماً مقتضی تأثیر در مقام عمل است نظیر (قبیح بودن ظلم) به آن عقل عملی می گویند. 78- چرا متکلمان شیعه، حسن و قبح را ذاتی اشیاء می دانند؟ دلیل آنها این است که اگر حسن و قبح اشیاء ذاتی نباشد، شرع و دین هم ثابت نمی شود زیرا اگر دروغ گفتن قبیح نباشد چناچه پیامبری هم که نبوت آن ثابت شده خبر دهد که دروغ قبیح است از او نمی توان پذیرفت چرا که ممکن است دروغ گفته باشد از سوی پیامبری آن نیز ثابت نمی شود چه آنکه خلاف حکمت بر خداقبیح نیست و تصدیق دروغگو نیز قبیح نمی باشد و بعید نیست کسی به دروغ ادعای نبوت کند و خدا معجزات را به دست او جاری سازد و او را تصدیق نماید و او نیز بسیاری چیزها را که خدا منع نکرده ویا امر نفرموده برای مرده حرام و واجب گرداند. 79- از دیدگاه اسلام رابطه میان عقل و دین چگونه است؟ عقل و دین دو موهبت الهی است که خداوند به بشر ارزانی داشته است و توأمان آدمی را به سعادت جاودانه می رسانند نه به تنهایی عقل، دین را و دین نیز عقل را تأیید کند. 80- نبی به چه کسی گفته می شود؟ نبی به کسی گفته می شود که از طرف خدا به او وحی می شود و در نتیجه می تواند از جهان غیب خبر دهد خواه مأمور باشد ه آنچه به او وحی شده به مردم یا گروهی از مردم تبلیغ کند یا نکند و خواه کتاب آسمانی و شریعت جداگانه داشته باشد و یا پیرو شریعت و کتاب آسمانی دیگری باشد. 81- رسول دارای چه ویژگی های است؟ 1) مأمور باشد که آنچه به او وحی شده، به مردم یا گروهی از آنان تبلیغ کند. 2) دارای شریعت جداگانه باشد 3) دارای کتاب آسمانی باشد. 82- نظر اقبال لاهوری درباره ختم نبوت چیست؟ زندگی انسان در گذشته بر اساس غریزه اداره می شد که وحی مربوط به دوران غریزه است ولی با پیشرفت انسان تعقل و تفکر جای غریزه را گرفته است خاتمیت یعنی پایان دوران غریزه با هدایت براساس وحی و ظهور دوره هدایت عقل. 83- انتقاد وارد بر نظر اقبال لاهوری را درباره ختم نبوت بنویسید؟ لازمه تقریر اقبال آن است که انسان ها نه تنها به وحی و پیامبری جدید نیاز ندارند بلکه از راهنمایی وحی نیز مطلقاً بی نیازند چرا که هدایت عقل تجربی جانشین هدایت وحی شده است این سخن اگر هم درست باشد به معنای ختم دیانت است نه ختم نبوت و گفته او مستلزم آن است که علم را به جای ایمان بنشانیم. در نقد گفتار او می توان گفت اولاً عقل تجربی هیچ گاه نمی تواند جانشین وحی شود زیرا قرآن می فرماید: [ای پیامبر! تو که برترین انسان هستی ] به تو چیزهای تعلیم دادیم که تو هرگز نمی توانستی بدانی. بنابراین وحی از آن روی به انسان نازل شد که با عقل خود نمی توانستند به حقایق دست یابند. سخن امام کاظم (ع ) درباب عقل گویای این مدعاست ( خداوند دو حجت برای آدمیان قرار داده است: یکی حجت آشکار که رسولان و انبیا امامان معصوم هستند و دیگر حجت باطنی که عقول مردم اند) بنابراین هیچ یک از این دو نمی توانند به جای دیگری بنشینند. از همین رو این سخن اقبال که هدایت عقل تجربی جانشین وحی شده خطا ست. دیگر اینکه مومنان و متدیان براساس عقل خود به دین مراجعه کرده اند. چه بسیار عاقلان و متفکران برجسته ای که از لحاظ عقلی سرآمدند ولی باز هدایت و حیانی را پذیرفته اند. پیش تر گفتیم که اصولاً قرآن نزول خود را برای تعقل می داند و بدترین جنبدگان را کسانی می داند که می اندیشند. روایات اسلامی نیز متدینان را کسانی می خواند که براثر تعقل به هدایت و حیانی دست یافته اند برای نمونه امام صادق (ع) می فرماید : <<عقل راهنمای مومن است>> بنابراین مومنانی که قرآن را به عنوان کتاب زندگی خود برگزیده اند براساس راهنمای عقل چنین کرده اند از دیگر سو آموزه های وحیانی - چه مستقیم و چه غیر مستقیم – جملگی عقلانی است بنابراین عقل را نمی توان عقل را جایگزین وحی نمود و دیدگاه اقبال در باب خاتمیت به هیچ رو صحیح نیست 84- منظور کسانی که می گویند (خاتمیّت پایان دوران ولایت شخص است) چیست؟ برخی نظریه اقبال در باب خاتمیت را به گونه ای توجیه و تبیین کرده اند که به گمان خود قابل دفاع باشد از نگاه آنها، خاتمیت یعنی پایان دوران ولایت شخصی. پیامبر ولایت شخصی داشت بدین بیان که سخن او نوعاً آمرانه، از موضع بالا و اغلب بدون استدلال است و از این جهت با زبان و چگونگی بیان دیگران تفاوت آشکار دارد اگر به قرآن بنگریم به ندرت در آن استدلال می یابیم. به تعبیر دیگر، سخن نبی آن بود که من خود، قانون و حجتم. خاتمیت به این معناست که دیگر سخنِ بدون استدلال پذیرفته نمی شود. 85- برای تفسیر و فهم صحیح قرآن چه اموری را باید رعایت کرد؟ 1) آگاهی از قواعد زبان عربی 2) آگاهی از معانی الفاظ قرآن 3) تفسیر قرآن به قرآن 4) مراجعه به احادیث صحیح 5) توجه به شأن نزول آیات 6) آگاهی از تاریخ محیط نزول قرآن 7) شناخت آیات مکّی و مدنی 8) پرهیز از هر نوع پیش داوری 86- از دیدگاه متکلمان شیعه امام باید دارای چه ویژگی های باشد؟ 1) از جانب خدا نصب شده باشد. 2) دارای مقام عصمت (پیراستگی از گناه و خطا) باشد. زیرا بدون داشتن عصمت نمی تواند اعتماد مردم را جلب کند و برای مردم الگو باشد و در قلب ها و اندیشه های آنان راه باید بنابراین امام بدین جهت باید از تمام لغزش‌ها و خطا‌ها بری باشد تا مردم را به گژی رهنمون کند. 3) نسبت به همه امور دینی علم لذّنی و وسیع و گسترده داشته باشد تادر تبیین این امور و رفع مشکلات علمی و دینی جامعه اسلامی، نیازمند دیگران نباشد. امام بدون یک چنین علم وسیعی، نمی تواند خلأیی را که از عدم حضور پیامبر(ص) در جامعه اسلامی پدید آمده است، پرکند. 87- نظر متکلمان اهل سنّت درباره امامت چیست؟ متکمان اهل سنّت با این تعریف متکلمان شیعه مخالف اند. اینان امامت را منصبی عادی و غیر الهی می دانند که با انتخاب مردم، به ویژه مهاجرت و انصار و یا علمای اهل حل و عقد، به فردیی واگذار می شود. پاره ای از متفکران اهل سنت نیز برآن اند که حتی امام نمی تواند با زور و قدرت، سرپرستی جامعه را برعهده گیرد و اگر چه فاسق و شراب خوار باشد، این آلودگی‌ها موجب عزل و برکناری او نمی گردد. 88- تاریخ پیدایش اختلاف درمسأله امامت به چه دورانی بر می گردد توضیح دهید؟ بر اساس دیدگاه شیعه نمی توان گفت آغاز توجه به مسئله حیاتی امامت، پس از رحلت پیامبر (ص) بوده است بلکه در زمان حیات ایشان نیز مسلمانان کم و بیش به این موضوع اندیشیده اند. همچنین متفکران شیعه بر اساس دلایل قطعی برآند که امامت و جانشینی امیرالمومنین علی (ع) در زمان خود پیامبر (ص) مطرح بوده و آن حضرت بارها براین مسئله تأکید نموده است. 89- آیا می توان گفت که مسأله امامت و جانشینی پیامبر، زمانش سپری شده و بحث درباه آن سودی ندارد؟ چرا؟ این باور از دیدگاه شیعه صحیح نیست، زیرا امامت دارای ابعاد مختلف تاریخی، علمی، اجتماعی و دینی است. بحث در باب امامت، یک مسئله تاریخی نیست که زمان آن سپری شده باشد بلکه بحث درباره شیوه حکومت اسلامی است که یکی از ضروری ترین مباحث روزگار ماست از آنجا که دین و احکام اسلامی ابدی است بحث درباره ویژگی های مجری این احکام، یعنی امام و پیبشوای جامعه اسلامی نیز جاودانه است با توجه به اهمیت جایگاه امامت باید حاکم و مجری احکام اسلامی براساس نصب الهی تعیین گردد نه اجماع و شورای امت اگر بپذیریم که مقام امامت مقامی انتصابی است در آن صورت اجرای احکام شریعت را باید به دست افرادی سپرد که جانب خدا مسئولیت رهبری امت به آنها سپرده شده است. 90-دلایل نصب امامان بعد از پیامبر بزرگوار اسلام را بنویسید؟ 1. پیامبر (ص) در طول 23سال نبوتش فرصت نیافت تمام تفاصیل و جزئیات احکام الهی را بیان نماید؛ چراکه از یک سو اصولاً بسیاری از مسائل و احکام در زمان پیامبر(ص) موضوعیت نیافت و از این رو پرسشی نیز مطرح نشد؛ از سوی دیگر در مدت سیزده سال نبوت پیامبر (ص) در مکه تنها اندکی ایمان آوردند و در ده سال آخر عمر حضرت در مدینه نیز جنگ های زیادی پیش آمد و به همین رو شرایط مهیا نشد تا ایشان به تفصیل ِ احکام الهی بپردازد بنابراین پس از پیامبر(ص) جامعه اسلامی به آگاهانی بری از خطا نیاز داشت تا بدین امر روی آورند. 2. پس از پیامبر(ص) فرقه های مختلفی نظیر معتزله، خوارج، مرجئه، اشاعره و شیعه به وجود آمدند که هریک عقاید خود را به قرآن مستند می کردند و آیات الهی را مطابق با باور خود تفسیر می نموند که بی شک از میان این تفاسیر، تنها یکی صحیح بود. از این رو باید کسانی باشند که تابتوانند تفسیر صحیح را از ناصحیح بازشناسند و آن را به جامعه اسلامی معرفی کنند تادر آینده گروندگان به اسلام، راه درست رابرگزینند. مثلاً درباره کیفیت وضو بااینکه پیامبر(ص) روزانه چندبار در حضور مردم وضو می گرفت و همه می دیدند که چگونه دست ها و صورت خود را می شوید و سرو پای خود را مسح می کند، اما اهل سنت و اهل تشیع با توجه به آیات قرآن به دو صورت وضو می گیرند که در واقع یکی از آنها مطابق با وضو پیامبر(ص) است. بنابراینم وجود امامان معصوم برای بدست دادن تفسیر صحیح در مورد معارف و احکام اسلامی نظیر صفات خدا، لوح و قلم، عرش و کرسی، قضا و قدر، جبر و اختیار، شفاعت و بهشت و دوزخ، امری ضروری است. 3. پس از رحلت پیامبر(ص) بازار جعل احادیثِ مستند به پیامبر(ص) داغ شد و جاعلان حدیث با انگیزه های گوناگون وارد این میدان شدند. برخی یهودیان و مسیحیان مسلمان نما مانند کعب الاحبار یا وهب بن منبه به خاطر عداوتی که با اسلام داشتند، اسرائیلیات و مسیحیان را به تاریخ اسلام وارد کردند و گروهی از مسلمانان سست ایمان نیز به تحریک خلفا و امری وقت یا انگیزه مقام خواهی و یا دلایلی دیگر به جعل حدیث پرداختند. دراین مسئله نیز وجود امام معصوم و پیراسته از گناه و اشتباه کاملاً احساس می گردد تا مردم با مراجعه به وی، حدیث حق رااز باطل بازشناسند. البته افزون براین، امام می باید ریشه این نوع احادیث مجعول و منقولات باطل و افکار بی پایه را بسوزاند و جامعه را از چنگ این دروغ پرداز آن برهاند. 91= خطرهای سه گانه ای که به هنگام رحلت پیامبر(ص) آیین اسلام را تهدید می کرد چه بود؟ خطر های سه گانه که آیین اسلام را تهدید می کردکه یک سوی آن امپراتوری روم، سوی دیگر آن امپراتوری ایران و سوی آخر آن را منافقان داخلی تشکیل می دادند. در اهمیت خطر نخستین همین بس که پیامبر (ص) تا آخرین لحظه از فکر آن فارغ نبود، از این رو در روزهای پایانی عمر خویش سپاه عظیمی را به رهبری اسامه بن زید برای نبرد با رومیان بسیج و اعزام کرد و متخلفان از آن سپاه را نیز نفرین نمود خطر دوم، دشمن بدسگالی بود که نامه پیامبر (ص) را پاره کرد و به فرماندار یمن نوشت که یا پیامبر را دستگیر کند و یا سراو را از تن جداکرده، بفرستد. امادرباره خطر منافقان داخلی باید دانست که این گروه پیوسته درمدینه یا بیرون از آن مزاحم پیامبر بودند و با توطئه های خویش سخت اورا می آزردند؛ چنان که در سوره های مختلف قرآن درباره سنگ اندازی های آنان بسیار سخن رفته و حتی سوره ای از قرآن به نام آنها و در شرح افکار و کردارشان نازل کرد. 92- آیه ولایت چگونه می تواند دلالت برامامت حضرت علی (ع) را اثبات نماید؟ 1. بسیاری از مفسران و محدثان درباره شأن نزول این آیه گفته اند: سائلی وارد مسجد شد و درخواست کمک کرد اما کسی به او چیزی نداد امام (ع) در حالی که در رکوع بود با انگشت کوچک خود که انگشتری در آن بود به فقیر اشاره کرد تا انگشتری را از دست او در آورد. فقیرم انگشتری را از دست امام در آورد و رفت. هنگامی که این خبر به پیامبر(ص) رسید از خدا چنین درخواست نمود: (( همان طور که برای موسی(ع) از خاندان خودش وزیری معین نمودی پروردگارا برای من نیز از اهل بیتم وزیری معین فرما) ) در این لحظه فرشته وحی فرود آمد و آیه یاد شده را برای پیامبر خواند. بنابرآنچه بیان شد مقصود از (( الَّذِینَ آمَنُو ا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاۀَ.... ) ) در آیه مورد بحث، علی بن ابی طالب (ع) است. 2. تعبیر«ولیّ» در این آیه به معنای سرپرست، حاکم و صاحب اختیار است که خداوند اصالتاً و پیامبر و جانشین وی نیز در پرتو موهبت الهی عهده دار آن هستند چرا که اگر ولیّ به معنای دوست، ناصر و یاور باشد انحصار آن به سه نفر – که از تعبیر « انما» (به معنای تنها ) بر می آید – بی معنا خواهد بود چه آنکه مطابق آیات مومنان جملگی دوست و یاورر یکدیگر ند شاهد این مدعا آیه بعدی است که می فرماید: ( وَ مَن یَتَوَلَّ اللهَ وَرَسُولَهُ وَ الَّذِینَ آمَنُو ا فَإِنَّ حِزبَ اللهِ هُمُ الغالِبُونَ و هر کس خدا وپیامبر او و کسانی را که ایمان آورده اند ولیّ خود بداند [پیروز است ؛ چرا که ] حزب خدا همان پیروزمندان اند. ) این آیه قرینه دیگری است براینکه ولیّ به معنای سرپرست حاکم وصاحب اختیار است؛ زیرا تعبیر «حزب الله» وغلبه بر دشمنان مربوط به تشکیل حکومت اسلامی است که از نوعی تشکل و همبستگی اجتماعی برای هدفی مشترک حکایت می کند نه یک دوستی ساده از سوی دیگر اگر «ولیّ» به معنای دوست و یاوربود تعبیر « وَ الَّذِینَ آمَنُو ا» کافی بود و هرگز ضرورت نداشت موضوع نماز و زکات مطرح گردد چرا که مومنان همه با هم دوست بوده و ناصر یکدیگرند. ممکن است گفته شود علت بازگویی نماز و زکات اهمیت این امر است که یکی نظام عبادی و دیگری مالی است در پاسخ می توان گفت اگر هم ذکر نماز و زکات به جهت اهمیت آن باشد امادر آیه به نکته دیگری اشاره شده و آن اعطای زکات در حال رکوع نماز است این حالت چه خصوصیتی دارد که در آیه آمده است؟ بنابر این از تعبیر« الَّذِینَ آمَنُو ا»، فرد خاصی اراده شده چرا که اگر مقصود همه مومنان بودند، دلیلی نداشت که قید در آیه بیاید و اگر آیه به فرد خاصی نظر داشته است دیگر نمی توان گفت مقصود از « ولیّ» دوست و یا یاور است. 3. مقصود از زکات در آیه اصطلاح فقهی آن نیست بلکه معنای عام قرآنی آن مد نظر است قرآن به هر انفاقی که برای خدا انجام گیرد زکات می گوید که اعم از زکات واجب و مستحب (انفاق) است قرآن این واژه را در آیات مکی به کار برده است در حالی که زکات اصطلاحی بعد از هجرت واجب شده بر این اساس این اشکال که به بخشش انگشتر زکات نمی گویند برطرف می گردد. 4. برخی می گویند اگر مقصود آیه امیرالمومنین (ع) است چرا الفاظ « الَّذِینَ آمَنُو ا»، « الَّذِینَ یُقِیمُونَ»، «یُوتُونَ» و « هُم راکِعُونَ» به صورت جمع آمده است؟ پاسخ این است که در قرآن به کرّات الفاظ جمع در مورد فرد به کار رفته است برای مثال در آیه مبادله کلمه «نساءَنا» (=زن های ما) «و انفسنا» (=جان های ما) به صورت جمع آمده ؛ حال آنکه مفسران اسلامی اتفاق نظر دارند که مقصود از «زن های ما» فاطمه زهرا (س) و مراد و جان های ما، علی (ع) است همچنین در مواردی بسیار، هنگامی که خدا از خود سخن می گوید با اینکه ذات خدا یگانه و یکتا ست ضمیر جمع کار می برد. بنابراین از آیه به نیکی برمی آید که خدا و پیامبر (ص) و امیرالمومنین (ع) و لایت و حاکمیت بر مومنان و حق تصرف در امور آنان را دارند و هرولایتی که بر محور آنها و یا به اجازات آنها نباشد نامشروع است. 93- چه قرائن و شواهدی در حدیث غدیر وجود دارد که امامت حضرت علی (ع) را اثبات می نماید؟ 1. در ماجرای غدیر، پیامبر (ص) کاروان زائران خانه خدا را در سرزمینی بی آب و علف، آن هم در نیم روز ی بسیار گرم متوقف ساخت گرمی هوا به حدی بود که حاضران نیمی از عبای خویش را بر سر فکنده و نیم دیگر را زیر انداز خود کرده بودند. با این وضعیت بی شک پیامبر (ص) باید سخن بگوید که هدایت امت نقشی سرنوشت ساز داشته باشد و به راستی چه کاری از تعیین جانشین – مایه وحدت کلمه مسلمانان و حافظ دین- سرنوشت ساز تر است؟ 2. پیامبر(ص) پیش از طرح ولایت علی (ع) از اصول سه گانه توحید و نبوت و معاد سخن گفت و بر این امر از مردم نیز اقرار گرفت و آن گاه پیام الهی را ابلاغ کرد از توأم بودن این اصول و گرفتن اقرار به آنها می توان به اهمیت پیام پی برد و دریافت که بی گمان هدف پیامبر (ص) از آن همایش عظیم امری عادی – همچون سفارش به« دوستی » - نبوده است. 3. در آغاز خطبه، حضرت از نزدیک بودن رحلت خود خبردادکه این امر نشان می دهد ایشان از وضع امت پس از خویش نگران بوده است و از این رو با تعیین جانشین، آیین خود را در برابر طوفان حوادث آینده بیمه می کند. 4. پیامبر (ص) پیش از بیان پیام الهی درباره علی (ع) از مولوّیت و اولویت خود سخن به میان آورد و فرمود : خدا مولای من است و من مولای مومنانم و نسبت به آنان از خودشان سزاور ترم بیان این مطلب گواه آن است که « مولی بودن » علی (ع) از سنخ همان مولویّت و اولویت مربوط به پیامبر اکرم (ص) بوده و ایشان به فرمان الهی این امور را برای علی (ع) نیز ثابت کرده است. مقصود از « اولویت » نبی اکرم (ص) همان است که در قرآن بدان تصریح شده آنجا که می فرماید: (پیامبر به مومنان از خودشان سزاور تر [و نزدیکتر] است) و مقصود از سزاورار تر بودن پیامبر(ص) این است که امر الهی حق تصرف در نفوس و اموال مومنان رادارد یعنی اگر به جهاد و یا انفاق دستور دهد باید آنها بی چون و چرا بپذیرند لازمه چنین اطاعتی همان ولایت و سرپرستی جامعه اسلامی است که از جانب خدا به او داده شده است و این مقام پس از وی به امام علی (ع) عطا شد و او به مقام سرپرستی نائل آمد. 5. پیامبر اکرم (ص) پس از بیان پیام الهی، حاضران را خواست آن را به گوش غایبان برسانند. سپس از منبر پایین آمد و به یاران خود دستور داد به علی به عنوان «امیر مومنان» تهنیت و تبریک بگویند به همین رو، امام(ع) در خیمه ای قرار گرفت و یاران پیامبر(ص) نیز گروه گروه وارد می شدند و به او تبریک می گفتند. ابوبکر و عمر نیز وارد خیمه شده رو به امام کردند و گفتند: (گواراباد برتو ای علی !امروز سزاوارترین فرد نسبت به هر مرد و زن مومن شده ای ) تاریخ اسلام نشان می دهد دشمنان پیامبر (ص) برای خاموش کردن دعوت الهی او، به شیوه های گوناگونی از متهم کردن پیامبر(ص) به سحر و جادو گرفته تا تصمیم به قتل آن حضرت در بستر خویش، دست یازیدند. امادر تمام موارد، دست عنایت حق با پیامبر (ص) بود و وی را از نقشه های شوم مشرکان حفظ کرد. آخرین امید آنان – به ویژه با توجه به فرزند پسر نداشتن پیامبر- این بود که مرگ پیامبر(ص) این دعوت نیز خاموش خواهد شد: « می گویند: شاعری است که انتظار مرگش را می بریم [و چشم به راهِ بَدِ زمانه براوییم» اما پیامبر(ص) با تعیین جانشینی با کفایت، امید مخالفان را به یأس مبدل ساخت. با تعیین چنین رهبری نعمت اسلام به کمال رسید از این روست که پس از نصب علی(ع) در روز غدیر، آیه «اکمال دین» فرود آمد ( امروز کسانی که کافر شده اند، [کارشکنی در] دین شما نومید گردیده اند پس از ایشان مترسید و از من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم ف و اسلام را برای شما [ به عنوان ] آیینی برگزیدم. ) 94- دلایل معصوم بودن امامان (ع) را بنویسید؟ یک. براین اساس که امامت یک منصب الهی است خداوند اطاعت مطل از امامان را لازم شمرده و آن را همسنگ با اطلاعات از خود و پیامبر دانسته است. بنابراین امر به اطلاعات مطل از آنان، به معنای ضمانت عصمت است. به تعبیر دیگر، امامت عهد الهی است و عهد الهی به ظالمان نمی رسد. هنگامی که ابراهیم (ع) مام امامت را برای برخی از ذریه و فرزندان خود تقاضا کرد، با اجابت مشروط از جانب خداروبه رو شد: «لا یَنالُ عَهدِی الظّالِمینَ» ( پیمان من به بیدادگران نمی رسد. ) از سوی دیگر، ظلم به معنای عام شامل ظلم به خود و دیگران است، به گونه ای که شرک و هرگونه اعتقاد باطل و گناه را در برمی گیرد. بنابراین اگر امامت عهد الهی است در آن صورت ملازم با عصمت است. دو. عصمت اهل بیت (ع) را میتوان باآیه تطهیر نیز اثبات نمود براساس این آیه، اراده قطعی و حتمی خداوند بر پاکی و طهارت اهل بیت (ع) از رجس و هرگونه پلیدی که گناه مصداق بارز آن است قرار گرفته: «أَنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ أَهلَ البَیتِ وَ یُطَهَّرَ کُم تَطهِیراً» (خدافقط می خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه نماید. ) از این آیه به خوبی برمی آید که اراده تکوینی الهی به این تعلق گرفته که اهل بیت پیامبر را از هر نوع پلیدی بپیراید. تحقق اراده خداوند حتمی و تخلف ناپذیر است ؛ چرا که در برابر چنین اراده ای هیچ مانعی توان ایستادگی ندارد. تطهیر مطلق، با مقام عصمت در تلازم است؛ زیرا مقصود از «رجس» در آیه، هر نوع پلیدی فکری و روحی و رفتاری است که گناه از مصادیق بارز آن است و چون این اراده به افراد خاصی، یعنی اهل بیت اختصاص دارد نه به همه افراد، بی شک با اراده تطهیر همگان تفاوت خواهدداشت. توضیح اینکه، اراده تطهیرهمگان تشریعی است و چه بسا براثر نافرمانی و گناه و معصیت تحقق نپذیرد، ولی اراده مورد بحث تکوینی، و وقوع آن حتمی است براساس روایات متواتر، مقصود از اهل بیت در این آیه، علی (ع) فاطمه زهرا(س) و امام حسن(ع) و امام حسین (ع) هستند. شایان ذکر است اراده تکوینی خدا برعصمت اهل بیت، مایه سلب اختیار و آزادی از آنان نیست؛ چه آنکه عصمت آنان از علم و آگاهی بسیار و ایمانی سترگ مایه گرفته که هم جنبه اکتسابی و هم جنبه موهیتی دارد انسان ها ی عاقل نیز هر چه علم و آگاهی و ایمان آنان به خطر سم کشنده آگاه است، از مصرف آن می پرهیزد، با اینکه اختیار و توانایی مصرف آن را دارد. انبیا و امامان (ع) چون از نتایج گناه آگاه اند و به خدا و روز قیامت باروری عمیق دارند هرگز خود را به آن نمی آلایند. سه. بر اساس حدیث ثقلین، اهل بیت و عترت و پیامبر(ص) همسنگ با قرآن اند؛ یعنی همان گونه که قرآن از هر نوع خطا و اشتباهی مصون است، اهل بیت (ع) نیز از هرگونه کژی مبرا هستند: « اِنّی تارِکُ فیکُمُ الثَقَّلَین کِتابِ اللهِ وَ عیترَتی ما اِن تَمَسَّکتُم بِهِما لَن تَضِلُّو اَ آَبَدا... وَ اِنَّهُما لَن یَفتَرِقا حَتّی یَرِدا عَلیَّ الحَوض» (من دو چیز گران بها برای شما باقی می گذارم : کتاب خدا و عترتم را. مادامی که به این دو تمسک جویید، هیچ گاه گمراه نمی شوید... و این دو از هم جدا نمی شوند، تا اینکه برحوض بر من وارد شوند. ) روشن است چیزی که تمسک به آن مایه هدایت است و از گمراهی باز می دارد و هرگز از قرآن جدا نمی شود، باید از هرگونه خطا و گناه مصون باشد. چهار. پیامبر(ص) در حدیثی اهل بیت خود را به کشتی نوح تشبیه می کند که هرکس برآن در آید از هلاکت وامواج طو فان رهایی می یابد و هرکس از آن روی برگردان شود، غرق خواهد شد. بدین سان، همان گونه که کشتی نوح، یگانه راه نجات است، تمسک به اهل بیت(ع) و اطاعت و پیروی از آنها نیز تنها راه نجات و رستگاری است. براین اسا سکسانی که مایه رستگاری امت اند، طبعاً از خطا و اشتباه بهدور خواهند بود. 95- چراخداوند حضرت مهدی (عج) رادر سراپرده غیب نگه داشته است؟ خداوند امام زمان (عج) را آخرین حجت معصوم برای تحقق آرمانی بزرگ – یعنی عدل فراگیرو به اهتراز در آوردن پرچم توحید در سراسر جهان- در نظر گرفته است. بی گمان تحقق این مهم نیازمند آمادگی روحی و شکو فایی عقل و دانش بشری است تا مردم استعداد پذیرش آن رهبر الهی را بیابند اگر آن حضرت پیش از فراهم شدن مقدمات و بستر مناسب ظهور کند چونان دیگر حجت های الهی پیش از انجام وظیفه خود دیده از جهان برخواهد بست. 96- انتظار در لغت و در اصطلاح به چه معناست؟ در لغت به معنای(چشم در راه بودن ) و دراصطلاح چشم به ظهور حضرت مهدی (عج) داشتن است 97- سیمای جامعه انسانی در عصر ظهور حضرت مهدی (عج) چگونه خواهد بود؟ در عصر ظهور ظلم و فساد رخت بر می بندد و عدل و قسط جای آن را در همه ارکان و ابعاد جامعه می گیرد برخی از مصادیق آن عبارتند از: 1) تکامل و اعتلای عقلانیت 2) بسط و کمال علم و معرفت و حکمت 3) تحقق وحدت و صمیمیت 4) توسعه دیانت و معنویت 5) تکامل اخلاقی 6) زوال تبعیض و گسترش رفاه عمومی 7) تحقق آزادی 8) گسترش صلح جهانی 9) تحقق عدالت فراگیر جهانی 10) وفور نعمت و باروری و بازدهی منابع 11) گسترش امنیت 12) ارتقای سطح معشیت و ریشه کن شدن فقر 13) توسعه آبادانی 14) ارتقای صنعت و فناوری 15) صیانت و سلامت محیط زیست 16) تحقق رضایتمندی مردم 17) افول دو لت های باطلل. 98- چرا تشکیل حکومت یکی از تعالیم اسلامی می باشد؟ 1. پیامبر اسلام (ص) که الگوی همه ی مسلمانان است با ورد به مدینه بی درنگ حکومت اسلامی تشکبل داد و برای حفظ کشور اسلامی سپاهی را بنیان نهاد فرمان جنگ و صلح صادر کرد. با برخی از گرو ها پیمان معاهده بست، برنامه های اجتماعی و اقتصادی تنظیم و قوانین قضایی اسلام را اجرا نمود و برای مناطق دیگر حاکمانی تعیین کرد. 2. تشکیل حکومت در متن دستورات و تعالیم اسلامی است : یک. وحدت مسلمانان بدون حکومت امکان پذیر نیست : اسلام دین وحدت است. خداوند از مسلمانان می خواهد از قرآن پیروی کنند و به ریسمان الهی چنگ زنند و پراکنده نشوند بی شک باید حکومتی تشکیل شود که احکام قرآن در تمام نظام آن جریان یابد چرا که قرآن تنها محدود به جنبه های فردی نیست و برای تمام ابعاد زندگی اجتکاعی برنامه دارد از این رو بدون حکومت که عامل وحدت بخش است هر گروهی به راهی می رود و در نتیجه مسلمانان پراکنده می گردند که این مورد نهی قرآن است. دو. اجرای برخی از قوانین اسلام مستلزم تشکیل حکومت است : قوانین اسلام برای ابعاد و نظام ها ی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، قضایی و.... وضع شده است قوانینی که بی گمان عمل به آنها بدون تشکیل حکومت، امکان پذیر نیست مثلا اسلام از مسلمانان می خواهد در جامعه عدالت رادر ابعاد مختلف سرلوحه کار خود قرار دهند و با ظلم مبارزه کنند و احکام قضایی اسلام را اجرا نمایند ودر حد توان به آمادگی نیروهای مسلح بپردازند. بدیهی است ضرورت اجرای احکام قوانین اسلامی، محدود به زمان پیامبر (ص) و امامان معصوم نیست بلکه این ضرورت تا ابد باقی است بنابراین حکمت های تشکیل حکومت اسلامی در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) نیز ساری است و از همین رو باید حکومت را بنیان نهاد بی شک عدم اجرای احکام اسلامی با خاتمیت دین اسلام ناسازگار است. 99- ولایت در زبان فارسی و عربی به چه معناست؟ (ولایت) در زبان فارسی به معنای حکومت کردن، تصریف کردن و دست یافتن است اما در زبان عربی واژه ای است که از کلمه (ولی ) برگرفته شده و به معنای آمدن چیزی است در پی چیز دیگر، بی آنکه فاصله ای میان آن دو باشد. لازمه چنین تربتی نزدیکی آن دو به یکدیگر است. 100- فقیه به چه کسی گفته می شود؟ کسی که آگاه به احکام حلال و حرام دین اسلام است البته صرف آگاهی نیست، بلکه عالمی است که می تواند احکام شرعیه را از منابع دینی به دست آورد. 101- ولایت فقیه به چه معناست؟ به معنای مجتهد جامع شرایطی است که آگاه به قوانین اسلام، عادل، باتقوا و کاردان، مدیر و توانا در امر رهبری جامعه اسلامی است. از این رو ولایت فقیه به معنای حاکمیت و زمامداری مجتهد جامع الشرایطی است که در زمان غیبت در عمل به قوانین اسلامی ادامه دهنده راه امامان معصوم (ع) است. 102- پیشینه تاریخی ولایت فقیه را از چه زمانی می توان در نظر داشت؟ ولایت فقیه در عصر غیبت مسئله نو ظهور ی نیست که اخیراً فقیها مطرح کرده باشند بلکه از یک سو در احادیث پیامبر(ص) و امامان معصوم (ع) ریشه دارد بدین بیان که در این احادیث از فقها و مجتهدان به عنوان نواب عام امام معصوم یاد شده است از سوی پس از غیبت حضرت ولیّ عصر(عج) نیز فقیهان و مجتهدان بزرگی چون شیخ طوسی ابن ادریس (598-543ق ) ، علامه حلی (726-648ق ) ، محقق کرکی (940ق) ، ملااحمد نراقی (1245- 1185ق) ، شیخ مرتضی انصاری (1281- 1214ق) و صاحب جواهر (1266- 1193ق) به این موضوع تصریح کرده اند. 103- اهداف حکومت ولیّ فقیه چیست؟ بنویسید؟ 1. باعمل به تعالیم اسلام و ساختن جامعه ای نمنه، زمینه تشکیل حکومت جهانی حضرت ولیّ عصر(عج) را فراهم آورد؛ چرا که اسلام دین جهانی است. 2. عدالت رادرتمام ارکان حکومت و جامعه برپاسازد؛ زیرا اسلام به قدری به عدالت ارج نهاده که مأموریت پیامبر(ص) رااجرای آن می داند. 3. برادری و برابری در جامعه محقق سازد؛ از این رو که در آموزه های ما، مومن برادر مومن است و مسلمان باید رنج و شادی دیگران را رنج و شادی خود بداند. همچنین ولی فقیه می باید در برابر قانون مساوات را حکم فرما سازد. امام صادق (ع) در روایتی می فرمایند: ( مسلمان برادر مسلمان است. حق مسلمان برگردن برادر مسلمان خود این است که خود راسیر نکند، در حالی که او گرسنه است و ز آب سیراب نشود، در حالی که برادر وی تشنه است؛ لباس نپوشد، درحالی که برادر دینی او برهنه است. راستی چقدر حق مسلمان برگردن برادر دینی بزرگ است! ) 4. سطح معنویات و فضایل اخلاقی جامعه را اعتلا بخشد؛ یکی دیگراز اهداف حکومت ولی فقیه آن است که از یک سو خود متصف به فضایل اخلاقی گردد و از سوی دیگر این فضایل را در جامعه نیز ترویج نماید. 5. ارتقای سطح زندگی مادی و عمران و آبادی جامعه اسلامی؛ امیرالمومنین علی(ع) در عهد نامه مالک در باب آبادانی چنین می فرماید: ( تو باید در ایجاد عمران و آبادی، بیش از اخذ مالیات کوشش نمایی) 6. رواج تعلیم و تربیت و فرهنگ اسلامی در جامعه؛ اما علی (ع) درباره مسئولیت حاکم اسلامی در امر تعلیم و تربیت می فرماید: (این وظیفه امام است که حدود اسلام و ایمان را به مردم تعلیم دهد. ) 104- دلایل وجود حاکم در جامعه اسلامی را از دیدگاه امام رضا(ع) بنویسید؟ 1. حاکم و مجری عهده دار اجرای قوانین الهی است. خداوند برای نگاهداری مردم در محدوده قوانین و جلوگیری از تجاوز به حقوق دیگران باید شخص امینی را برمردم بگمارد تا عهده دار اجرای قوانین باشد. 2. تداوم زندگی اجتماعی نیازمند حاکم و مجری است. حضرت می فرماید: ما هیچ ملت و جمعیتی را نمی یابیم که بدون سرپرست و زماندار بتواند به زندگی اجتماعی خود ادامه دهد. 3. حیات و موجودیت ملت، به حاکم و مجری بستگی دارد تا در پرتو رهبری او مردم بتوانند با دشمنان بجنگند؛ اموال عمومی را عادلانه تقسیم کنند؛ عبادات اجتماعی چون نماز جمعه و جماعت را برپا دارند و دست ستمگران جامعه را از حریم حقوق مظلومان کوتاه نمایند. 4. اگر خداوند اولی الامر رادر جامعه تعیین نکند، دین از بین می رود و سنت ها و احکام الهی تغییر می کند و بدعت گذاران زیاد می شوند و دین به گونه ای دیگر برای مردم جلوه میکند. بنابراین در هرجامعه ای علاوه بر قانون مجری نیز لازم است در عصر پیامبر(ص) و امامان معصوم (ع) مجری قوانین الهی خود آنان بودند، ولی در زمان غیبت وظیفه اجرای احکام الهی برعهده ولی فقیه است. 105- چهار مورد از ویژگی های ولیّ فقیه را نام ببرید؟ 1) آگاهی از قانون اسلامی 2) ایمان به تعالیم اسلامی 3) کاردانی 4) عدالت 5) آراستگی به فضایل اخلاقی و آلوده نبودن به خصلت های ناپسند 106- دو مورد از دلایل نقلی اثبات ولایت فقیه را بنویسید؟ 1 ) یکی از روایاتی که ولایت فقیه و نیابت او در امر حکومت را اثبات می کند. توقیع شریف حضرت ولیّ عصر (عج) در پاسخ به نامه محمد بن عثمان است. ایشان می نویسد: ( « اَمّا الحَوادِثُ الواقِعَه ُ فَارجِعُوا فیها اِلی رُواهِ حَدیثِنا فَاِ نَّهُم حُجَتی عَلَیکُم وَ اَنا حُجَّهُ اللهِ عَلهیم. » در رویدادها و حوادثی که پیش می آید، به راویان حدیث ما مراجعه کنید زیرا آنان حجت من برشما هستند و من حجت خدا بر آنانم. ) این روایت کسانی را که راوی احادیث امامان و آگاه به احکام خدا هستند نایبان امام (ع) معرفی کرده و حکم و داوری آنان را نیز حکم امام زمان (عج) دانسته است. اما منظور از حجت در این روایت آن است که همان گونه که امام زمان (عج) مرجع تمام کارهای مردم است، راویان یعنی فقیهان نیز از طرف ایشان حجت بر مردم اند تادر زمان غیبت به هنگام حوادث و پیشامد های روزگار- از جمله حوادث اجتماعی و سیاسی – به آنان مراجعه کنند به بیان دیگر، آنان مرجع تمام کارهای مردم اند. از این رو اگر مردم با وجود حجت به فرد دیگری مراجعه کنند خداوند را مواخذه خواهد کرد که چرا با وجود آنان به سوی حکام جور و ظالم – که حجت من نیستند – شتافتند. 2) امیر المومنین (ع) در روایتی از پیامبر اسلام (ص) نقل می کند: (رسول خدا فرمود : خدایا! جانشینان مرا رحمت کن [او این سخن را سه بار تکرار فرمود ] پرسیده شد : ای پیامبر خدا !جانشینانت چه کسانی هستند؟ فرمود: کسانی که بعد از من می آیند، حدیث و سنت مرا نقل می کنند وآن را پس از من به مردم می آموزند. ) پیامبر (ص) در این روایت از خداوند می خواهد رحمتش را شامل حال جانشینان او کند. حال باید پرسید پیامبر(ص) چه وظایفی داشت که باید جانشینان او نیز آنها را برعهده گیرند تا مشمول رحمت خدا گردند؟ مهمترین وظایف پیامبر(ص) سه چیز بود: تبلیغ و بیان احکام الهی، قضاوت و حل و فصل اختلافات مردم، رهبری و تصدی حکومت. از آنجا که تعبیر خلیفه و جانشینی در معنای عام با کار رفته است، تمام این وظایف به جانشینان او سپرده شده و به تعبیری، جانشینی در تمام شئون نبوت است. برخی گفته اند منظور از خلفا و جانشینان امامان معصوم (ع) هستند در پاسخ می توان گفت ذیل روایت به صورت عام است و مقید به امامان معصوم (ع) نیست زیرا پس از امامان نیز این علما و فقیهان اند که سنت پیامبر(ص) را روایت می کنند. همچنین مراد از راوی در این روایت، صِرف روایت کننده نیست، بلکه منظور کسانی اند که در روایات و سنت پیامبر(ص) متفقّه (فقیه و عالم متبحر در علم فقه و احکام شرع) هستند چرا که ممکن است روایاتی به ناروا به پیامبر(ص) نسبت داده شود از همین روی، روایت کننده باید بتواید براساس معیارهای علمی، حدیث صحیح را ناصحیح باز شناسد از سویی دیگر آن روایات نباید با قرآن نیز در تعارض باشد از این رو آشنایی با قرآن نیز لازمه آن تشخیص است بنابراین مقصود از راوی در این حدیث، فقیهان و مجتهدان آگاه و تواناست. (مورد سوم داخل کتاب صفحه 235) 107- مشروعیت ولایت فقیه چه دلیل قابل قبولی دارد؟ چنین حاکمیتی اولاً مورد رضایت خداست، زیرا عقلی است و در آیات و احادیث معتبر ریشه دارد و دوم اینکه مردم بدان راضی اند چرا که اگر رضایتی نداشتند، آن را محقق نمی کردند. بی شک این دو دلیل برای تحقق چنین حاکمیتی قابل قبول است اما هر کدام از سویی یکی از جهت ثبوت و دیگری از جهت تحقق و استقرار. 108- انتخاب حاکمیت توسط مردم به چند صورت قابل تصّور است بنویسید؟ 1) انتخاب حاکمیت مطابق معیارها و صفاتی که در قرآن و احادیث پیامبر(ص) و امامان معصوم (ع) ذکر شده است. 2) انتخاب حاکمیت برخلاف معیارهایی که در قرآن و احادیث آمده است در این صورت چنین حاکمیتی تنها اعتبار مردمی دارد و مطابق معیارهای اسلامی نست این مردم – که در زمره ظالمان و فاسقان و کافران اند- برخلاف این آموزه قرآنی عمل کرده اند که امانات را به اهلش بسپارید زیرا بی شک حکومت امانتی الهی است. 109- منظور از نصب خاص و نصب عام چیست؟ با ذکر مثال های توضیح دهید؟ نصب خاص آن است که که خداوند فردی را با اسم و مشخصات معین به رهبری جامعه اسلامی بگمارد چنان که در مورد پیامبر(ص) و اما مان معصوم (ع) صورت گرفت اما نصب عام آن است که خدا و معصومین (ع) فرد خاصی را با اسم و مشخصات به رهبری جامعه اسلامی معین نکرده اند، بلکه صفات و ویژگی هایی را بیان نموده اند که در هر فردی یافت شود صلاحیت رهبری را دارد. 110-منظور از حاکمیت وکالتی وحاکمیت ولایتی چیست؟ توضیح دهید؟ حاکمت وکالتی آن است که حاکم مقام و سمت خود را از مردم دریافت می کند. طبعاً در این حاکمیت، حاکم (یاوکیل) نا یب و جانشین آنها در تأمین خواسته هایشان است هر چند برخلاف شریعت باشد. به تعبیر ی معیار تصمیم حاکم، تشخیص مردم یا موکلان است در این نوع حاکمیت، حاکم پیش از انتخاب مردم برای حکومت مشروعیتی ندارد از این رو مردم می توانند هر فردی را به عنوان وکیل خود انتخاب کنند در واقع این نوع حاکمیت تنها بر پایه نظرو تصمیم مردم استوار است. اما حاکمیتی ولایتی است که حاکم اسلامی، مام و سمت خود را دست کم در مقام ثبوت از خداو معصومین (ع) دریافت نماید. در این حاکمیت، معیار تصمیم گیری حاکم، قوانین دینی و تشخیص خود حاکم است که آن هم ضوابط دینی است از دیگر سو مردم نمی توانند هر فردی را نیز به عنوان حاکم برگزینند بلکه ولی فقیه دارای شرایطی است که در آیات و احادیث معصومین(ع) آمده است بنابراین امامت و رهبری جامعه اسلامی عهدی الهی است که به هر کسی نمی رسد خداوند در پاسخ حضرت ابراهیم (ع) که درباره امامت فرزندان خود پرسیده بود می فرماید: ( «لا یَنالُ عَهدِي الظّالِمِینَ. » پیمان من به بیداد گران نمی رسد ) در این نوع حاکمیت ولی فقیه به نصب عام، از جانب خدا حق دارد حکومت کند اما مردم باید چنین حاکمیتی را بپذیرند. به تعبیری این نوع حاکمیت برخلاف حاکمیت و کالتی بر دو پایه دین و مکتب و پذیرش مردمی استوار است.