دانلود مبانی نظری درخود ماندگی(اتیسم) (docx) 30 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 30 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
اتیسم (autism)
مبانی نظری درخود ماندگی(اتیسم)
اتيسم (درخود ماندگي )
اتيسم براي اولين بار در سال 1943 توسط يک روانپزشک آمريکايي به نام لئو کانر بعد از بررسي يازده کودک که از نظر او کاملا با کودکان ديگر از لحاظ نشانگان اختلال متفاوت بودند ، توصيف شد. از نظر کانر سيماي اصلي اين اختلال ناتواني کودکان مبتلا در برقراري ارتباط با ديگران از بدوتولد و دوري گزيني و تنهايي آنهاست .کانر براي توصيف اين تنهايي شديد از واژه در خود ماندگي ( اتيسم ) به معناي جذب نشدگي در فعاليت هاي ذهني بهره گرفت .از زماني که کانر سيماي اصلي اوتيسم را تشريح نمود ، بحث و عدم توافق هاي بسيار متوجه نشانه هاي مرضي که دقيقا براي تشخيص اتيسم لازم است گرديده است . آيزنبرگ (1956) پس از مطالعه 120 کودک اوتيستيک ضمن تاييد ويژگي هاي قبلي ، انزوا طلبي و اصرار در يکساني و يکنواختي محيط را به عنوان بر جسته ترين صفات اين اختلال که به سندرم کانر نيز معروف بود ، مطرح ساخت.تا اينکه به علت پيچيدگي و مبهم بودن امر تشخيص ، کميته اي در انگليس تحت سرپرستي دکتر ميلدرد گرک تشکيل و نکاتي را که شرايط در خود ماندگي دوران کودکي را مشخص مي کرد ، مطرح ساختند .سرانجام ، علي رغم اختلاف نظر متخصصان ، ويژگي هايي همانند رفتارهاي خود - بر انگيزنده و خود - آسيب رسان براي اين اختلال مطرح شد.
تعريف اتيسم
اتيسم (در خودماندگي) عبارتست از ناتواني کودک در برقراري ارتباط با مردم ويا موقعيت ها. اوتيسم يک معلوليت رشدي است که بر نحوه روابط فرد با افراد پيرامون خود تاثير مي گذارد کودکان وبزرگسالاني که اوتيست هستند براي ايجاد يک رابطه قابل فهم با ديگران مشکل دارند. توانايي آنها براي ايجاد دوستي معمولا به اندازه قابليت آنها براي فهم ابرازات عاطفي ديگران محدود است.
علائم اتيسم
براساس ملاکهاي DSMIV (راهنماي آماري و تشخيصي اختلالهاي رواني )که توسط انجمن روانپزشکي آمريکا تنظيم شده است ، ملاکهاي تشخيص اختلال اوتيسم به شرح زير است:
مجموع شش يا بيشتر از آيتم هاي بند 1.2.3 با حداقل 2 آيتم از بند 1 و يک آيتم ازهرکدام بندهاي 2و3
1. نقص کيفي درتعامل اجتماعي که حداقل به وسيله دومورد از علائم زير ظاهرمي شود:
الف - نقص قابل توجه در استفاده از رفتارهاي غير کلامي چندگانه مانند :تماس چشمي ، تظاهرات چهره اي، حالتهاي بدني وژست هاي مربوط به تنظيم تعامل اجتماعي.
ب - ناتواني در برقراري روابط مناسب با همسالان آنگونه که با سطح رشدي همخوان باشد.
ج - فقدان تلاش در سهيم کردن ديگران بالذات، علايق يا موفقيت هاي خود ( مثلا فقدان نشان دادن ، آوردن يا اشاره کردن به اشيا مورد علاقه).
د- فقدان تقابل هيجاني يا اجتماعي.
2. نقص هاي کيفي در مهارتهاي ارتباطي که حداقل به يکي از اشکال زير خود را نشان دهد:
الف- تاخير يا به طور کلي فقدان رشد زبان محاوره( که با عدم تلاش جهت جبران آن به
وسيله روشهاي جايگزين ارتباطي مانند ژست ها وحرکات بدن همراه است).
ب - در افراد با گفتار مناسب، نقص قابل توجه درتوانايي آغاز يا حفظ گفتگو با ديگران.
ج- استفاده از زبان تکراري وقالبي يا زبان خاص خود.
د- فقدان بازي هاي متنوع متناسب با سطح رشد اجتماعي.
3. الگوهاي قالبي، تکراري ومحدود از رفتار، علائق وفعاليت ها که حداقل با يکي از موارد زير خود را نشان مي دهد.
الف- اشتغال ذهني فراوان بايک يا بيشتر از الگوهاي محدود وقالبي از علاقه که به لحاظ موضوع يا شدت نابهنجار است.
ب- چسبيدن به فعاليت هاي روزمره يا آئين هاي خاص که حالت غير انعطاف دارند.
ج- اطوار قالبي حرکتي تکراري ومشخص ( مانند آويزان کردن دستها يا انگشتان يا حرکات پيچيده تمام بدن)
د- اشتغال مداوم با تعدادي لوازم مشخص.
تاخير يا عملکرد نابهنجار در حداقل يکي از حوزه هاي زير با شروع زودهنگام قبل 3 سالگي: 1- تعامل اجتماعي 2- زبان ،آنگونه که در ارتباطات اجتماعي مورد استفاده قرار مي گيرد. 3- بازيهاي سمبوليک يا خيالي ( اين مشکلات موسوم به اختلال سه وجهي هستند)
* آشفتگي هاي موجود ، ناشي از اختلال رت يا اختلال از هم گسيختگي دوران کودکي نيست.
ويژگي هاي رفتاري
نقص کيفي در تعامل اجتماعي: کودک اوتستيک معمولا با کودک آرام مشتبه مي شود. وقتي تنبيه مي شود، مي خندد . آنهادر جستجوي نوازش هستند ولي اکثرا طرد مي شوند واز افراد نه به عنوان اشخاص بلکه به عنوان وسيله وشيئي براي منظور خود استفاده مي کند . براي مثال کودک اوتيستيک ممکن است براي بدست آوردن يک تکه بيسکويت ، از شخص ديگر استفاده کند. فقدان درک اجتماعي موجب فقدان همدردي ورفتار نامناسب مي شود. معمولا کودک اوتيست از درک توضيحات يا قواعد زيربنايي اجتماعي مثل رعايت نوبت در بازي ناتوان است. کودک به کرات حرفهاي نامودبانه مي زند. مثل گفتن جمله اي مانند " آن مرد خيکي است" با صداي بلند. کودک خودگرا به کودکان ديگر توجه نشان نمي دهد. هرچند به موازاتي که بزرگتر مي شود ارتباطش را با خانواده احتملا گسترش مي دهد. ولي تعاملش با همسن وسالان شديدا محدود باقي مي ماند. هنگامي که با افراد ناشناس ويا در مکانهاي ناآشنا قرار مي گيرند نشانه هاي اضطراب جدائي را نشان نمي دهند. هنگامي که به سن مدرسه مي رسند، کناره گيري در آنها ممکن است کاهش يابد ويا آشکار نباشد ، بويژه در کودکاني که عملکرد بهتري دارند. اما در مقابل ناتواني در بازي با همسالان وپيداکردن دوست وفقدان همدردي در آنها مشهود است.
در اواخر نوجواني کودکان اوتيستيک که پيشرفت قابل توجهي داشته باشند تمايل به پيداکردن دوست در آنها ظاهر مي شود. معذالک، عدم همدردي وتمايل به نزديک شدن وناتواني در پاسخ علائق و هيجانات و احساسات ديگران از مهمترين موانع دوست يابي در آنهاست. نوجوانان اوتيستيک وبزرگسالان مبتلا احساسات جنسي دارند. اما فقدان صلاحيت اجتماعي ومهارت هاي اجتماعي در آنها مانع ايجاد روابط زناشويي مي شود.بسيار نادر است که بيماران اوتيستيک ازدواج کنند.
اختلال در ارتباطات وزبان
اين بيماران ممکن است سخن گفتن را خيلي دير آغاز کنند.انعکاص صدا در آنها ديده مي شود. پژواک گويي(اکولاليا) يک نمونه برجسته از مشکلات بارز ارتباطي در کودکان درخودمانده است. پژواک گويي، تکرار يا انعکاس گفتار است، مثل نمونه هاي زير:
درمانگر: ميتوني کفش حسن رو نشون بدي؟
حسن: ميتوني کفش حسن رو نشون بدي؟
درمانگر: اين انگشتت رو ببر جلو ]انگشت را لمس مي کند[ واينجوري کفشت رو نشون بده ]نوک انگشت را هدايت مي کند[.
حسن: اينجوري کفشت رو نشون بده
استفاده ناصحيح از ضماير شخصي( شما نوشيدني مي خواهم، به جاي من نوشيدني مي خواهم)، واستفاده نامتعارف از لغات، درک حرفهاي ديگران نيز محدود مي شود. حتي آنجا که زبان بياني رضايتبخش است، در گفتگوي دوطرفه بندرت استفاده مي شود. با اين وجود به صورت تک واژه تکراري وپرسيدن وسواسگونه از افراد صورت مي گيرد. همچنين اين بيماران در تقليد از ديگران وآموختن تکان دادن دست به عنوان خداحافظي و خداحافظي کلامي دچارمشکل هستند.
فعاليت ها وعلايق غيرطبيعي کودکان
کودکان اوتيستيک فعاليت هاي مکانيکي تکراري را ترجيح مي دهند . بازي خلاق و تخيلي شديدا محدود مي شود واين کودکان بدون انجام کار يا با فعاليت قالبي و تکراري وقت گذراني مي کنند. از جمله فعاليت هاي قالبي مي توان از چرخاندن يک شي »، روشن و خاموش کردن لامپ، يا تکان دادن دست در مقابل چشم براي انجام يک الگوي حرکتي نام برد.
آنها به خواص فيزيکي(ظاهري) اشيا» بيش از ماهيت يا موارد استعمال عام آنها توجه نشان مي دهند وبه طور ناشايستي افراد يا اشيا» را ليس مي زنند، بو مي کشند ، کتک مي زنند(دعوا مي کنند) يا مي بوسند. علايق روبه رشد کودک خودگرا نيز تکراري وظريف هستند. وعلاقه وسواس گونه آنها به جداول زمانبندي قطارها ويا شخصيت هاي کارتوني خاص، شايع است.
ديگر مشکلات عاطفي ورفتاري
به طور کلي کودکان خودگرا درمقابل تغيير ناتوانند وروش برخورد آنها انعطاف پذير نيست. مثلا هوسهاي غذايي مشخص درآنها بسيار ديده مي شود ودر اصلاح وتغيير دادن آن شديدا با دشواري مواجه مي شوند. ترسها وبدعنقي هاي غيرقابل توضيح واضطراب انگيخته شده از مشخصه هاي ديگر اين کودکان هستند. تغييرات ناگهاني خلق در آنها متداول است از خنديدن به گريه، گاهي خنده ها و گريه هاي شديد ،بدون دليل خاص دارند، درمقابل برخي محرکها وصداها به طور انتخابي پاسخ مي دهند، به گونه اي که به نظر مي رسد درمقابل برخي صداها کر هستند . در مقابل به صداي ساعت مچي (به عنوان مثال) علاقه غيرمعمولي نشان مي دهند. آستانه درد بسياربالايي دارند وپاسخ متفاوتي به درد مي دهند. شديدا ممکن است به خود صدمه بزنند بدون اينکه گريه کنند. برخي از آنها از موسيقي لذت مي برند. به طور مداوم يک آهنگ يا صدا را قبل از گفتن کلمات يا استفاده از گفتار زمزمه مي کنند.
عملکرد هوشي
حدود 40 درصد کودکان مبتلا بهره هوشي زير 50 تا 55 دارند(يعني عقب ماندگي خفيف شديد ياعميق ) 30 درصد بهره هوشي 50 تا 70 ( عقب ماندگي ملايم ياخفيف)و 30 درصد بهره هوشي 70 يا بيشتر دارند. مطالعات اپيدمولوژيک حاکي از آن است که ريسک بيماري اوتيسم با کاهش بهره هوشي بالا مي رود.
مهارتهاي ويژه
برخي توانايي هاي شناختي يا ديداري - حرکتي غيرمعمول دربرخي کودکان اوتيستيک وجود دارد.بسياري از کودکان مبتلا به اوتيسم در بعضي زمينه ها پيشرفتهاي استثنايي نشان مي دهند که متباين با سطح ضعيف کنشي آنهاست. اکثر اين توانايي ها در زمينه هاي معمولي موسيقي ، مکانيک ، يا رياضي است .بويژه يک کودک ممکن است قادر باشد که ملودي هاي پيچيده و آهنگ هاي موزون را بياد آورده و بنوازد .اين مهارت ممکن است خود را به صورت توانايي جور کردن قطعات يک معما (حتي اگر تصويري که بايد مطابق آن باشد وارونه باشد )يا باز کردن دستگاه مکانيکي پيچيده ، نمايان سازد.بعضي کودکان درباره حفظ جدولهاي رياضي ، برنامه اتوبوسها ، يا سلسله اعداد تصادفي وسواس ذهني پيدا مي کنند.محاسبه تقويمي ، يعني توانايي تعيين اينکه کدام روز هفته مطابق تقويم ،روز معيني است که مثلا پاييز شروع مي شود ، در بعضي از کودکان ملاحظه شده است.
علل اختلال اوتيسم
اختلال اوتيستيک يک اختلال نافذ رشدي است .تا کنون هيچ علت مشخصي براي اتيسم کشف نشده است.نخستين کسي که درباره علت شناسي درخودماندگي به تحقيق و مطالعه پرداخته لئو کانر استاد روانپزشکي کودک دانشگاه جان هاپکينز است (1943). کتاب کانر تحت عنوان روانپزشکي کودک هنوز از مراجع کلاسيک اين رشته محسوب مي شود.کانر علت اصلي درخودماندگي را پايه هاي رواني گزارش ميکند و در مطالعه نگرش والدين کودک درخود مانده اظهار ميدارد که اين گونه والدين از نوع سبک يخچالي با کودکان خود روبرو مي شوند و با کودک خود به طور مکانيکي برخورد مي کنند.درسالهاي اخير ، علت شناسي درخود ماندگي از تفسير هاي روانشناختي و تحليل رواني به علت شناسي جسماني و عصب شناختي تغيير جهت داده است. شواهد موجود حاکي از آن است که بيماري اوتيسم داراي زمينه بيولوژيکي است. همچنين بررسي ها نشان داده عملکرد غيرعادي مغز باعث ايجاد حالات اوتيسم مي شود. اسکن هاي مغزي دربعضي موارد نشان داده است که مغز کودکان اوتيستيک از نظر اندازه وساختار با مغز کودکان طبيعي متفاوت است. در حال حاضر تحقيقات فراواني در رابطه با احتمال دخالت عوامل ژنتيکي و عوارض داروئي در بروز اوتيسم در حال انجام است .در بعضي از خانواده ها مشاهده شده است که اوتيسم مانند بيماريهاي ژنتيکي از نسلي به نسل ديگر منتقل مي شود که اين خود مي تواند تئوري ژنتيکي بودن اوتيسم را در بعضي موارد ثابت کند .ولي در بسياري از موارد هم مشاهده شده است که سابقه اوتيسم درخانواده و يا اقوام وجود نداشته است .همچنين در بعضي از کودکان مشخص شده است که در بدو تولد نشانه هائي از اوتيسم را دارا مي باشند ولي اين مورد هم عموميت ندارد . هنوز محققين نتوانسته اند علت خاصي را به تنهائي براي ايجاد بيماري اوتيسم کشف کنند و ميتوان يک سري علل را در بروز آن موثر دانست .محققين ديگري نيز معتقدند که تحت شرايط خاصي تعدادي از ژنهاي ناپايدار باعث اختلال در عملکرد مغز و در نهايت بروز اوتيسم مي شوند .تعداد ديگري از محققين نيز بر روي احتمال بروز اوتيسم در دوران بارداري تحقيق مي کنند . آنها معتقدند که يک عامل ويروسي ناشناخته ، اختلال متابوليسمي ، و يا آلودگي به مواد شيميائي محيطي در دوران بارداري مي تواند عامل ايجاد اين بيماري باشد. احتمال بروز اوتيسم در کودکاني که بيماري هائي مانند اسکلروز توبروز و فنيل کتونورياي درمان نشده، کرنيکتروس، قطع موقت تنفس يا خفگي موقت هنگام تولد ، يا هنگام زايمان (بيش از شش دقيقه)،تشنج ها ، تبها و عفونتهاي دوره شير خوارگي داشته باشند بيشتر است .بعضي از مواد خطرناک مانند جيوه نيز که در دوران بارداري وارد بدن مادر شوند مي توانند احتمال بروز اوتيسم را افزايش دهند .همچنين بيماريهاي مادر در دوران بارداري ، مانند سرخجه ، خونريزي به هنگام بارداري و بيماريهاي عصبي در دوران بارداري از ديگر علل احتمالي اوتيسم مطرح شده است.
نظریه پزوهشگران
برخی از پژوهشگران اوتیسم را نتیجه رشد یا آسیب در نیمکره چپ مغز که مرکز تکلم وتفکر منطقی می دانند .
کلارا لاجنکر: هرچند از قبل شواهدی بسیار دال بر عوامل ژنیتیکی در بروز اختلال اوتیسم وجود داشت اما در حال حاضر مدارکی در دست است که نشان می دهد عوامل محیطی نقش به مراتب بیشتری در ابتلا به اوتیسم دارد .
ملاک تشخیص
1 . نقصها و انحرافات عمده در رشد زباناز ملاکهای اساسی در تشخیص اوتیسم خردسالی است.
2 . فعالیت ها و بازی های کودکان اوتیستیک بدون انعطاف،تکراری و یکنواخت است .
3 . میزان بالای نابهنجاری جسمی نظیر بدشکلی گوش دارند .
4 . از درک کردن کنایه ،استعاره، لطیفه عاجزند .
5 . حساسیت بیش از حد به درد یا عدم درک درد
6 . به طیف وسیعی از غذاها آلرژی دارند .
7 . رفتارهای تکراری و....
علل وعوامل ایجاد
1 . ابتلای مادر باردار به بیماریهای عفونی(مثل سرخچه)
2 . حساسیت به برخی از واکسن ها
3 . وزن کم نوزاد در زمان تولد
4 . کاهش فعالیت مغز
5 . آلودگی به جیوه
6 . سن پدر
7 . ژنتیک
نشانه ها و آزمایشات
اگر نوزاد شما دچار مشکلات زیر بود، حتما او را نزد پزشک ببرید:
در 12 ماهگی، هنوز چیزی نمی گوید (منظور گفتن همان کلمات ناواضح است)
در 12 ماهگی، اشاره نمی کند و یا "بای بای" نمی کند.
در 16 ماهگی، یک لغت هم نمی گوید.
در 24 ماهگی، دو لغت نمی گوید.
از دست دادن تکلم و یا مهارت های اجتماعی در هر سنی .
براساس تحقيق دانشمندان ، فقط 50 درصد از منشا اوتيسم ژنتيک است.
نتیجه تحقیقی جدید در سوئد نشان داد عوامل ژنتیکی به اندازه عوامل محیطی در میان علل اوتیسم قرار دارند درحالی که تحقیقات قبلی، عوامل ژنتیک را در به وجود آمدن اوتیسم بسیار مهم می دانست. براساس مقاله ای که در نشریه انجمن پزشکی آمریکا منتشر شد ، محققان میزان تاثیر عوامل ارثی را در بیماری اوتیسم که قبلا حدود هشتاد تا نود درصد اعلام می شد، حدود 50 درصد اعلام کردند. این نتایج از بررسی داده های بیش از دو میلیون فرد در سوئد بین سال های 1982 تا 2006 به دست آمده است . به نظر می رسد مساله ژنتیک مهم باشد. برای مثال دوقلوها بیشتر دچار این بیماری می شوند تا یک برادر و خواهر. اختلال کروموزومی و مشکلات عصبی در افراد اوتیسمی مشاهده شده است.
دیگر علت های این بیماری ( که هنوز به اثبات نرسیده) شامل: رژیم غذایی ، تغییرات مجرای گوارشی ، مسمومیت با جیوه ، عدم استفاده از ویتامین ها و املاح و حساسیت به واکسن است.
آمار و دلایل شیوع اتیسم
هرچند آمار دقیقی از این بیماران وجود ندارد، اما اوتیسم را بیماری قرن ۲۱ می‌دانند. آمارها جهانی هستند. درست همانند سایر بیماریهای ناشناخته و جدید. گفته میشود در دنیا از میان هر ۱۰هزار کودک زیر ۱۲سال، ۲ تا ۵ کودک مبتلا به اوتیسم هستند. اگر هم عقب‌افتادگی به‌عنوان یکی از علایم این بیماری را هم به شمار آوریم، شیوع این بیماری به ۲۰ کودک در هر ۱۰هزار کودک می‌رسد. پسرها بیش از دختران قربانی این بیماری می‌شوند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ابتلا به این بیماری ۳ تا ۵ برابر بیشتر از دختران است. گفته میشود از هر ۱۰ کودک یا بزرگسال مبتلا به اوتیسم ۷ نفر دچار کند ذهنی و مشکلات مربوط به عملکرد و واکنش‌های مغز هستند، همچنین ۳۰درصد این کودکان دچار تشنج می‌شوند.
در بيماري هاي طيف پي دي دي ، اُتيسم بيشترين تعداد را دارا مي باشد كه تقريبا بين 2 تا 6 كودك از هر 1000 كودك به آن دچار مي شوند ( به نقل از مركز كنترل و پيشگيري بيماريها در آمريكا سال 2001 ) . اين بدين معنا است كه در كشوري مانند ايران با جمعيت حدود 70 ميليون نفر احتمال مي رود حدود 280 هزار بيمار اُتيستيك وجود داشته باشند و فراموش نكنيد كه اين تعداد هر روز در حال رشد مي باشد . طبق مطالعات انجام شده توسط وزارت آموزش و ساير سازمان هاي دولتي آمريكا ، اُتيسم در اين كشور با نرخ رشدي برابر با 10 تا 17 درصد در حال ازدياد است .بیش از چار دهه از شناساندن اوتیسم توسط کانر سپری شده است اطلاعات زیادی در باره این نشانگان به دست آمده است.اوتیسم تقریبادر 5/4 مورد از 10000 تولد زنده رخ می دهد .
اُتيسم در سراسر دنيا ديده ميشود و فقط در پسران بيشتر از دخترها مشاهده شده است . به عبارت ديگر نژاد ، مكان زندگي ، ميزان سواد ، وضعيت مالي ، نوع اعتقاد ، شيوه زندگي ، و ... هيچكدام تأ ثيري در شانس بروز اُتيسم ندارند.
اوتیسم تنها مربوط به یک فرزند از خانواده نمی‌شود، گفته میشود ۲ تا ۴درصد احتمال وجود دارد که خواهر یا برادر بیمار، هم به اوتیسم مبتلا شوند.
استاد همکار دانشگاه آلستر نسبت پسران مبتلا به اختلالات اوتیسم به دختران را 4 به یک ذکر کرد و گفت: در برخی بیماریهای این طیف مثل آسپرگرها این نسبت 9 به یک است.این نسبت بالا، برخی محققین را به این اعتقاد رهنمون ساخته که اوتیسم یک اختلال مردانه است و به این اعتبار، نشانه‌های زیادی از این طیف را می‌توان در عموم مردان جستجو کرد.
صمدی گفت: کسی که در یک آپارتمان زندگی می‌کند هنگامی که ساعت4 صبح از خواب بیدار میشود و با سر و صدای زیاد پله‌ها را طی می‌کند و درب‌ها را با صدای زیاد می‌بندد، اگر این رفتار را تکرار کند، به نظر می‌رسد که می‌توان او را کسی دانست که این تفکر را دارد که وقتی من بیدارم همه‌ی دنیا بیدارند و هنگامی که من خواب باشم همه خوابند، این یک تفکر مردانه است که در رفتارهای اوتیستیک دیده میشود.
وی افزود: همچنین برخی دیدگاه‌ها در مورد اوتیستیک‌های فاقد ارتباطات اجتماعی فعال می‌گوید این طیف را اگر بیماری مردانه بدانیم، از این خصوصیت مردانه نشأت می‌گیرد که "چون من خودم برای خودم کافی هستم نیاز به ارتباطات ندارم".
استاد همکار دانشگاه آلستر گفت: البته این نظرات در حد فرضیات مطرح شده‌اند اما مطالعات در مورد اوتیسم ادامه دارد و هر روز یافته‌های تازه‌ای به جهان علم ارائه میشود.
وی با بیان اینکه در یک غربالگری محدود 1.5 میلیون نفر در کشور در سنین 5 تا 6 سال غربال شده‌اند گفت: بر اساس یافته‌های این تحقیق، استان‌های حاشیه‌ای و کمتر برخوردار، مبتلایان کمتری نسبت به استان‌های توسعه یافته و مرکزی دارند. در این تحقیق، در تهران، میزان اوتیسم از همه نقاط کشور بیشتر بوده است.
صمدی با بیان اینکه بر مبنای مطالعات جهانی، میزان شیوع این بیماریها در 1990 بین 5 تا 15 هزار نفر بوده گفت: این نسبت در سال 2000 به یک در بین 166 نفر ودر سال 2007 به 1 در 150 نفر و در سال 2010 به یک درصد و طبق آمار آخیر در سال 2012 میزان شیوع اختلال اوتیسم را یک در88 برای کل جمعیت ویک در 55 برای پسران اعلام کرد و گزارش 1.5 درصد کودکان در ایالات متحده (یکی در 68) را به عنوان سال 2014 تشخیص داده شده [به روز رسانی] یعنی 30 درصد افزایش از یک در 88 در سال 2012 .
استاد همکار دانشگاه آلستر گفت: در ایران به نظر می‌رسد که این میزان حدود 86 صدم درصد یعنی نزدیک به نرم جهانی است.
وی با تأکید بر اینکه ایران تنها کشوری است که تمام فاکتورهای رشد کودکان را در مقطع 5 سالگی مورد بررسی قرار می‌دهد گفت: متأسفانه این بررسی بعد از سن طلایی تشخیص و کمک به بهبود اوتیسم صورت می‌گیرد در حالی که علائم این بیماری در دو سالگی بروز می‌کند.
وی با یادآوری اینکه تاکنون حدود 15 ژن در بدن انسان شناسایی شده‌اند که مرتبط با اوتیسم هستند، گفت: ارث، فلزات سنگین، سموم شیمیایی، زندگی ماشینی و برخی آلودگی‌های محیطی هم در میان علت‌های این بیماری ذکر شده‌اند، در حالی که هیچ عاملی را علت قطعی آن ندانسته‌اند.
اوتیسم یک اختلال نسبتا جدید است اما هنوز یک معما در مورد این بیماری در جامعه پزشکی وجود دارد. ارتباط بین اوتیسم و قرار گرفتن در معرض جیوه قرار گرفتن کودکان در معرض جیوه موجب نگرانی پزشکان شده است؛ این نگرانی به علت بسیاری از مطالعات انجام شده است که نشان می‌دهند جیوه می‌تواند در رشد مغزی تاثیرگذار باشد و باعث برخی اختلالات مانند اوتیسم شود.
در فرضیه اول، در معرض جیوه قرار گرفتن را احتمال اوتیسم دانستند؛ امکان قرار گرفتن مواد غذایی در معرض جیوه نیز می‌تواند موجب این بیماری شود؛ برخی از مادران بسیار ماهی می‌خورند و ماهی غنی از جیوه است به همین دلیل امکان یک نقص خفیفی در سطح زبان وجود دارد؛ به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند زنان باردار از خوردن سوشی و خوردن ماهی خام جلوگیری کنند.
فرضیه دوم، اثرات محیط زیست است که مطالعات نشان داده‌اند 61 درصد اوتیسم در اثر جیوه منابع صنعتی به وجود می‌آید؛ در این مطالعات به ارتباط بین آلودگی هوا، جیوه و افزایش اوتیسم نیز اشاره شده است.
یکی دیگر از راه‌هایی که باعث ابتلای به این بیماری میشود واکسیناسیون است؛ بسیاری از واکسن‌ها حاوی thimersoal است؛ thimersoal ترکیبی است که حاوی 49 درصد جیوه است و به عنوان ضد میکروب موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در سال 2001 در آمريكا تحقيقاتي در اين مورد انجام شد كه در آن رابطه واكسن “ ام ام ار “ و اُتيسم بررسي شد. در اين تحقيقات معلوم شد كه در برخي از كودكان اين واكسن باعث بروز بيماري اُتيسم شده است .با اين حال محققين ديگر اين بررسي ها را كافي ندانسته و خواهان تحقيقات بيشتر هستند .
مادران خطرناک تر از پدران هستند
در سال هاي اخير، با تغييرات پيش آمده در ساختار خانواده در غرب که نتيجه آن، ازدواج افراد در سنين بالا بوده است، پديده اي به نام مادران مُسن، بسيار مشاهده مي شود. دانشمندان در دهه‌هاي اخير توانسته اند نقش منفي اين پديده در سلامت نوزادان حاصل از اين ازدواج ها را در موارد بسياري اثبات کنند. جديدترين خبر در اين رابطه، نقش سن بالاي مادران در بروز بيماري اوتيسم است. تحقيقي که اخيرا روي 5 ميليون نوزاد انجام شده است، نشان مي دهد که با افزايش سن مادران، احتمالا به دنيا آمدن نوزادان مبتلا به اوتيسم به شکل قابل توجهي افزايش مي يابد. جني شلتون، مدير اين پروژه که در دانشگاه کاليفورنيا انجام شده است، مي گويد: " احتمال به دنيا آمدن نوزادان مبتلا به اوتيسم در مادران بالاي 40 سال، نسبت به زناني که در دهه 20 عمر خود صاحب فرزند مي شوند، 50 درصد بيشتر است. در مقابل، اين عدد در مورد پدران بالاي 40 سال نسبت به پدران 20 تا 30 سال، 36 درصد است. تحقيق اخير نشان مي دهد که سن پدران، بيشترين تاثير خود را در زماني نشان مي دهد که سن در محدوده 20 سال باشد. در زماني که سن مادر زير 25 سال باشد احتمال ابتلاي کودک به اوتيسم با افزايش سن پدر به بالاي 40 سال دو برابر مي شود. نتايج اين تحقيق که در نشريه تحقيقات اوتيسم چاپ شده است با نتايج تحقيقات مشابه قبلي متفاوت است. در گذشته تصور مي شد که پدران نقش بيشتري در بروز بيماري اوتيسم دارند. کاترين لود، مدير تحقيقات مرکز اوتيسم و اختلالات ارتباط داشنگاه کاليفرنيا معتقد است که تحقيق اخير قابل اعتمادتر است زيرا روي نمونه هاي بيشتري صورت گرفته است. اين تحقيق روي 6/5 ميليون نوزاد به دنيا آمده در کاليفرنيا در حد فاصل 1990 تا 1999 صورت گرفته است. در میان این نوزادان حدود 13000 مورد اتیسم مشاهده شد .
دکتر مورين دورکين، محقق دانشگاه ويسکانسين که در زمينه اوتيسم و به ويژه نقش والدين در بروز آن تحقيقات فراواني داشته است معتقد است که مهم ترين نکته در ارايه اين مقاله، پرهيز از ايجاد نگراني بي مورد در والدين است. حتي در زماني که سن مادر از 40 سال بالاتر باشد احتمال به دنيا آمدن کودک اوتيستيک کمتر از يک مورد در هر 4000 زايمان است و اين عدد بسيار کوچکي به شمار مي رود. گرچه لازم است تا زنان به باردار شدن در سنين پايين تر تشويق شوند اما بايد شرايطي را به وجود آورد تا نگراني از بيماري اوتيسم، مانع باردار شدن مادران نشود.
مطالعه ای دیگر نشان داده است که وقتی فاصله تولد دو بچه کمتر از یکسال یا بیشتر از پنج سال باشد احتمال بروز اوتیسم در فرزند دوم بیشتر می شود. در این مطالعه محققان اطلاعات 7300 بچه را که در سال های 2005 تا 1987 در فنلاند متولد شده بودند بررسی کردند. یک سوم این افراد به بیماری اوتیسم مبتلا بودند. آنها به این نتیجه رسیدند که وقتی فاصله بین تولد دو فرزند کمتر از یکسال بود احتمال بروز اوتیسم در فرزند دوم 50 درصد بیشتر می شد. وقتی این فاصل بین 10-5 سال بود این احتمال 30 درصد و وقتی بیش از 10 سال بود 40 درصد افزایش پیدا می کرد. نتایج این تحقیق در مجله Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry منتشر شده است.
تاکنون تعداد محدودی از مطالعات نشان داده بود که عوامل محیطی نیز می تواند به شکل گیری اوتیسم بیانجامد. به تازگی یک تیم تحقیقاتی به این نتیجه رسید که خطر شکل گیری اوتیسم کودکانی که در دو سال اول زندگی و نیز در دوران بارداری بیشتر در معرض برخی آلاینده ها قرار می گیرند، بیشتر از سایر کودکان است.
سیناپرس: در سال های اخیر، بر شمار کودکانی اوتیسمی افزوده شده است. با اینکه هنوز دلیل اصلی ایجاد اوتیسم شناسایی نشده است، اما مطالعات مختلفی در این باره به انجام رسیده است. در این میان، یکی از عواملی که می تواند به بروز این اختلال بیانجامد، عوامل محیطی است.
پیش از این تحقیقی نشان داده بودکه قرارگیری مادر در معرض مواد شیمیایی آفت کش می تواند احتمال تولد فرزندی اوتیسمی را افزایش دهد. در مطالعه جدید یکه توسط دانشمندان دانشگاه پیستزبورگ به انجام رسیده، مشخص شد که عوامل سمی موجود در هوا از عوامل خطرساز در ایجاد اوتیسم هستند. در واقع دو ماده «استیرن» و «کروم» از مهم ترین مواد افزایش دهنده خطر ابتلای کودک به اوتیسم هستند.
پژوهشگران برای انجام این مطالعه، به بررسی 217 خانواده دارای کودک اوتیسمی پرداختند. این کودکان در سال های 2005 تا 2009 متولد شده بودند. پژوهشگران ابتدا حدس زدند که این خانواده ها در معرض 30 آلاینده اصلی که مشکوک به ایجاد مشکلاتی در رشد عصبی و نیز مشکلاتی در عملکرد داخلی بدن کودکان هستند قرار داشتند.
سپس پژوهشگران به سراغ خانواده هایی که در همان مناطق ساکن بودند ولی فرزندشان اوتیسمی نبود رفتند. کودکان این افراد هم در همان بازه زمانی به دنیا آمده بودند.
این مطالعه مشخص کرد که فراوانی اوتیسم کودکانی که در دوره بارداری مادر و یا تا سن 2 سالگی خود در معرض دو ماده آلاینده استیرن و کروم قرار داشتند، دو برابر سایر کودکانی که در معرض این مواد قرار نداشتند بود.
استیرن نوعی ماده شیمیایی است که در ساخت پلاستیک و نیز رنگ از آن استفاده می شود. کروم نیز نوعی فلز سنگین است که در فرآیندهای مختلف صنعتی تولید می شود. در این مطالعه مشخص شد که سایر آلاینده های هوا از جمله سیانید، متیلن کلرید، متانول و آرسنیک هم در افزایش خطر بروز اوتیسم در کودکان موثر بودند.
درما ن اوتيسم
درمانهاي داروئي اوتيسم
داروها در درمان اوتيسم جهت موارد زير بکار ميروند :
1) کاهش شدت بسياري از علائم اصلي اختلال
2) کمک به کنترل رفتارهاي مخاطره آميز ( مثل خود آزاري)
3) تسهيل دسترسي بيمار به درمانهاي روانشناختي - اجتماعي و مداخلات تکلمي و گفتاري
4) بهبودکلي کيفيت زندگي بيمار و مراقبينش
درمان داروئي فقط قسمتي از يک برنامه جامع درماني است .معمولا نگراني در مورد عوارض جانبي دارو و اين احساس که اثرات مضر دارو بيش از فوايد آن است دليل عدم موافقت خانواده ها با مصرف دارو مي باشد . در بسياري از موارد ، استفاده از دارو به عنوان آخرين راه حل توصيه مي گردد که يا ناشي از عدم تمايل خانواده به مصرف دارو است و يا اين که درمانگران از ابتدا ترکيب درمانهاي روانشناختي - اجتماعي و دارويي را به کار نمي گيرند .ايده آل آن است که از ابتدا درمان دارويي به عنوان جزئي از کل در طرح درماني قرار گيرد .يک کودک مبتلا به اوتيسم ممکن است نياز به مصرف دارو در مکانهاي مختلف مثل خانه ، مرکز نگهداري ، مرکز روزانه و يا در تعدادي از اين جاها داشته باشد.
داروهاي مورد استفاده در درمان کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتيسم :
هالوپريدول ، پروپرانولول ، ايمي پرامين
کلوميپرامين ، کلونيدين ، ليتيوم
فلووکسامين ، نالتروکسون ، فن فلورامين
متيل فنيديت ، بوسپيرون ، آرام بخش ها
کاربامازپين ، والپروات
پيموزايد ، تري فلوپرازين
اين داروها بر اساس تجارب باليني و متون علمي اخير در مورد درمان کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتيسم پيشنهاد گرديده است .
درمانهاي رژيمي
همانگونه که اشاره شد تاکنون داروئي يافت نشده است که از بروزاوتيسم جلوگيري کند و يا اينکه به طور قطعي آنرا درمان کند ولي متخصصين و خانواده ها به تجربه دريافته اند که بعضي از داروهاي استفاده شده در بيماري هاي ديگر ، در بهبود بعضي از اختلالات اوتيسم موثر مي باشند . همچنين مشاهده شده است که تغييرات رژيم غذائي و افزودن برخي ويتامين ها و موادمعدني مي تواند در بهبود برخي از اختلالات اتيسم موثر باشد .در طي ده سال گذشته تحقيقات زيادي در اين مورد انجام شده که نتايج برخي از آنها حاکي از اين است که افزودن برخي ويتامين ها مانند ب6 و ب12 و همچنين حذف برخي مواد مانند گلوتن و کازئين از رژيم غذائي کودک مي تواند در بهبود عملکرد سيستم گوارشي ، آلرژي ها و رفتارهاي کودک تاثير مثبت داشته باشد . البته تمامي تحقيقات و بررسي ها اين مطلب را به صورت علمي و قطعي ثابت نمي کنند. شايد بتوان گفت يکي از بيشترين ويتامين هاي استفاده شده براي کودکان اتيستيک ، ويتامين ب مي باشد .اين ويتامين در ساختن آنزيمهائي که مغز براي فعاليت خود به آنها احتياج دارد موثر است .در 18 تحقيقي که در مورد اين ويتامين انجام شده است نشان داده شده است که حدود نيمي از کودکاني که اين ويتامين در رژيم غذائي آنها بيشتر شده بود ، تاثيرات مثبتي در آنها به وجود آمده بود که اين تاثيرات شامل بهبود رفتار ، بهبود تماس چشمي ، توجه بيشتر ، و افزايش توانائي يادگيري در اين کودکان بود.
درمان مبتني بر تغيير رفتار
تکنيک هاي تغيير يا اصلاح رفتار بر اساس نظريه هاي يادگيري روانشناساني همچون اسکينر پايه ريزي شده است . برخي از روانشناسان مانند فرستر1961سعي کرده اند که اوتيسم را تحت عنوان رفتار نابهنجار ياد گرفته شده همراه با مراقبتهاي انحرافي والدين توصيف کنند .تغيير رفتار ، بر خود رفتار مشاهده شده متمرکز است تا زمينه هاي فرضي تحليل رفتار .تاکيد اساسي اين رويکرد چگونگي پاسخ دهي به پاداشها و تنبيه ها و به طور کلي ، تجربه هاي خوشايند و ناخوشايند است .
لیست غذاهای ممنوعه در اوتیسم
در ابتدای لیست گندم و محصولاتش شامل انواع نان ، بیسکویت ،ماکارانی ، کیک ، کلوچه و..
بعد شیر و محصولاتش شامل شیر ، ماست ، بستنی ، کشک و انواع پنیر و ....
وتمامی غذاهای آماده، کنسروها، چاشنی‌ها، رنگ‌های مصنوعی، ادویه‌جات، فلفل قرمز، شکلات، شکر و هر آنچه دارای شکر و یا حتی شیرین کننده‌های مصنوعی و افزودنی‌ها و نگهدارنده‌ها .
شکر و تمام محصولات تهیه شده با آن باید به شدت محدود شوند که شامل انواع نوشیدنی‌ها، شیرینی‌جات و … می‌باشد و بهتر است شکر در هیچ شکلی مصرف نشود و به جای آن عسل جایگزین گردد.
غذاهای مفید برای درمان اوتیسم
به جای گندم می توان از چاودار یا درت استفاده نمود. به جای شیر می توان از شیر یا شیر خشک بدون کازئین یا شیر سویا و محصولات سویا استفاده نمود.به طور کلی غذای کودک اوتیستیک باید به شکل طبیعی آن نزدیک باشد و غذا باید تازه باشد.
* میوه‌ها و سبزیجات تازه: میوه‌ها و سبزی‌ها منبع خوب ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند و دارای آنزیمی می‌باشند که مسئول سم‌زدایی در بدن است که کودکان اوتیستیک فاقد آن می‌باشند. این مواد غذایی بهتر است به صورت خام و تازه مصرف شوند (مانند سالاد و یا تکه‌های خرد شده میوه یا سبزی به عنوان میان‌وعده).
* انواع گوشت قرمز و سفید: بهتر است پروتئین با ارزش بیولوژیک بالا قسمت اعظم غذای کودک را انواع گوشت قرمز، مرغ، ماهی و تخم‌مرغ تشکیل دهد و باز هم تاکید این است که بهتر است تازه باشد و در خانه طبخ شود.
* آب: آب به شکل معدنی و تصفیه شده برای جلوگیری از یبوست به مقدار زیاد توصیه میشود. همچنین آب همراه با لیمو و عسل بهترین نوشیدنی برای کودکتان می‌باشد.
ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز در اوتیسم
استفاده از منیزیم و مگادوز ویتامین‌ها، دارای تاثیر بسیار عالی در کودکان مبتلا به اوتیسم است . استفاده از ویتامین B و سایر ویتامین‌های مشابه و مواد معدنی برای این گروه از بیماران نیز بسیار سودمند بوده است.
سود بخشی مگاویتامین تراپی در درمان هیپراکتیویتی ( بیش فعالی ) ، اختلال یادگیری و عقب افتادگی ذهنی در این گروه بیماران ثابت شده است.
بسیاری از تشنجات این کوکان نیز به طور مطلوب به مگاویتامین‌تراپی جواب داده است.
اسیدهای چرب امگا-3
مقدار اسیدهای چرب امگا-3 در خون بچه‌های اوتیستیک پایین‌تر از دیگر کودکان می‌باشد.
اسیدهای چرب امگا-3 در ماهی و روغن ماهی یافت می‌شوند و این اسیدهای چرب ریسک بیماریهای عصبی- روانی را در بزرگسالان را نیز کاهش می‌دهند.کمبود یا عدم تعادل اسیدهای چرب امگا- 3 ممکن است در دوران کودکی باعث تشدید بیماریهای تکاملی عصبی از جمله اختلال بیش فعالی کم توجهی، dyslexia = اختلال در خواندن و نوشتن کلمات علیرغم مشاهده طبیعی و تشخیص صحیح آنها dyspraxia از دست دادن نسبی توانایی انجام فعالیت‌های هماهنگ عضلانی و بیماریهای طیف اوتیسم شود.
کودکان اوتیستیک که با مکمل امگا-3 تحت درمان قرار گرفتند، والدینشان از بهبود سلامت کلی، الگوی خواب، بیش فعالی، توجه و مهارت‌های شناختی آنها خبر دادند و اما مکانیسم علمی آن هنوز به طور کامل در بیماران اوتیستیک وجود ندارد.
منیزیوم
در مطالعات مختلف تا کنون تاثیر ویتامین ب6 را در درمان اوتیسم انجام شده است و کمتر دارویی بوده است که تاکنون توانسته باشد در این طیف وسیع از کودکان اوتیسمی تاثیر گذاشته باشد و اثر ویتامین ب6 در بهبود رفتار این کودکان ثابت شده است. در مطالعات ابتدایی حدود 40 درصد کودکان تغییر رفتاری نشان دادند و عده کمی حساسیت ( شب ادراری – تحریک پدیری – حساسیت به صدا ) نشان دادن که با اضافه کردن منیزیوم به این ویتامین تعداد آنها به شدت کاهش یافت و نتایج نثبت بسیار بالاتری را نشان دادن که شامل رفتار تحریکی کمتر – خشونت کمتر – تماس چشمی بهتر – سخنوری بهتر – علاقه بیشتر به اطراف و به طور کلی کودکان عادی تر شدن .یکی از وظایف منیزیوم ایجاد پیام بین عصب و عضله است .
نقش سلنیوم در اوتیسم
سلنیوم یک ماده معدنی کمیاب است که در خاک و غذا یافت میشود.برای کودکان اوتیستیک باید انواع غذاها را به صورت اولیه طبیعی و نه فرآورده ای بخورید. این بدان معنی است که از غذاهای کنسرو شده، فریز شده و آماده پرهیز کنید.وقتی غذاها به صورت فرآورده غذایی درآیند سلنیوم آنها از بین می رود.ناگفته نماند که مصرف بیش از اندازه سلنیوم به صورت مکمل در بچه ها با اختلالات رفتاری همراه است.
ماده‌ای جدید در کلم بروکلی برای بیماران اوتیسم!
یک ماده شیمیایی موجود در کلم بروکلی و دیگر سبزیجات به نام سولفورافن می تواند برای بهبود برخی علائم رفتاری اوتیسم مفید باشد.در حال حاضر، هیچ دارویی که بتواند علائم اصلی اوتیسم را درمان کند وجود ندارد اما در این مطالعه تازه، محققان دریافتند که سولفورافن می تواند برخی رفتارهای خاص این اختلال را کاهش دهد.
شیر شتر و اوتیسم
دستگاه گوارش كودكان مبتلا به اوتيسم، در تجزيه پروتئين كازئين ناقص عمل مي كند (كازئين در شير تمام حيوانات مرتبط با آن به جز شير شتر يافت مي شود) و كازئين را به مخدري قوي به نام كازومورفين تبديل ميكند. تجمع كازومورفين باعث رخوت، گيجي و عدم تمركز مي شود و كودك نمي تواند ارتباط و درك درستي از محيط پيرامونش داشته باشد. نتايج تحقيقاتي كه بر روي حيوانات انجام شده است نشان داد كه كازومورفين باعث بروز علائمي شبيه به اوتيسم مي شود. شير شتر به دليل نداشتن كازئين، اثر درماني بسيار مؤثري بر كاهش علائم نابهنجار رفتاري ناشي از اوتيسم دارد. تأثير نوشيدن شير شتر. شبيه تزريق وريدي با ايمونوگلوبولين است و قطع مصرف آن باعث بازگشت نشانه هاي اوتيسم مي شود .
منابع
(روانشناسی بالینی کودک،توماس آر کراتوچویل؛ترجمه،محمدرضا نایینیان و همکاران،انتشارات رشد،1388)
کاپلان سادوک جلد3 ترجمه نصرت الله پور افکاری
آسیب شناسی روانی ریچاردپی،هالجین،سوزان کراس
اجرای برنامه لوواس-پایان نامه دوره کارشناسی دانشگاه آزاد-پری گلابی
تاثیر شیر شتر بر بهبودی کودکان مبتلا به اوتیسم - اشرف السادات حسینی ثالث - خلاصه مقالات اولین کنگره ملی شتر 1391
امیر نیاسری نسلجی، هاجر عربها ، امان بی بی اتک پور، مریم سلامی ، علی اکبر موسوی موحدی (1390) - نقش شیر شتر و ملکولهای زیست فعال آن در درمان بیماریها - نشریه نشاء علم، سال دوم ، شماره اول
What is autism?(2003).link.autism Europe.www.autismforum.se)ترجمه؛مهرشاد محمدی،1390)
www.cdc.gov
www.autism-society.org
www.autismspeaks.org
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911201000803#sthash.wLVanzXT.dpuf
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911201000803#sthash.4alfKhMO.dpuf
www.iranestesna.com
www.pasianblog.cpm
www.cdc.gov/ncbddd/autism/index.html
www.cdc.gov/ncbddd/autism/data.html
www.cdc.gov/ncbddd/autism/documents/ADDM-2012-Community-Report.pdf
www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/ss6103a1.htm
http://afarineshdaily.ir
- Shabo Y, Barzel R, Margoulis M, Yagil R.(2005) Camel milk for food allergies in children. Israel Med Assoc J - 8-7:796
- ( Shabo YA, Yagil RB. (2005) Etiology of autism and camel milk as therapy. J Endocrine Genetics.4:67- 70 (http://www.camelmilkforhealth.com/publications/etiology%20of%20autism%20-yagil.pdf)
- Roberto Ronald de Almeida C. (2011) -CAMEL MILK: CHARACTERISTICS AND PERSPECTIVES FOR USE IN CLINICAL PRACTICE. Rev. chil. nutr. vol.38 no.2 Santiago jun. 2011 (http://www.scielo.cl/scielo.php?pid=S0717-75182011000200011&script=sci_arttext)
- Laila Y. AL-Ayadhi1 and Nadra Elyass Elamin (2013) - Camel Milk as a Potential Therapy as an Antioxidant in Autism Spectrum Disorder (ASD) - Hindawi publishing corporation- Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine - Volume 2013, Article ID 602834, 8 pages (http://downloads.hindawi.com/journals/ecam/2013/602834.pdf)
- Camel’s milk: The cure-all that cures autism, too?(http://scienceblogs.com/insolence/2012/03/16/camels-milk-the-cure-all-that-cures-autism/)
- Christina M. Adams (2013) - Patient report: autism spectrum disorder treated with camel milk.- Global Advances in Health Medicine
- Julie matthews - Camel Milk: Healing or Hype? (http://nourishinghope.com/2011/11/camel-milk-healing-or-hype/)
- Hump Back Healing: Nutritional and Medical Benefits of Camels Milk - Barry Smeltzer 2012 (http://www.autismone.org/content/hump-back-healing-nutritional-and-medical-benefits-camels-milk-0)
- Shahid Bashir , Laila Y Al-Ayadhi (2013) Effect of camel milk on thymus and activation-regulated chemokine (TARC) in autistic children: double blind study. Pediatr Res. 2014 Apr;75(4):559-63. doi: 10.1038/pr.2013.248. Epub 2013 Dec 27.
- Christina M. Adams (2012) - Got camel milk? Anecdotal Evidence Suggests It May Improve Autism Symptoms But Getting it From the Desert to Your Door Isn't Easy - Autismfile- http://www.rescuepost.com/files/camel-milk.pdf
- Smeltzer Barry(2012) Hump Back Healing: Nutritional and Medical Benefits of Camels Milk -(http://www.autismone.org/content/hump-back-healing-nutritional-and-medical-benefits-camels-milk-0) PDF (www.autismone.com/sites/default/files/smeltzer.pdf)
- Al-juboori Abdulwahhab - camel milk protects your children from autism
A.R. Mullaicharam (2014) - A reviw on m
edicinal properties of Camel milk- world journal of pharmaceutical Sciences - PDF