دانلود کارآموزی رله (docx) 71 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 71 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
مقدمه واصول کار رله ها
درباره محصولات:
00شرکت با بهره گیری از کارشناسان زبده و نیروهای متخصص، طیف وسیعی از محصولات و قطعات را در زمینه های زیر طراحی و تولید می کند.
طراحی و تولید انواع کنترلرهای الکترونیکی خودرویی از جمله کنترلر قفل مرکزی، کنترلر دمای آب رادیاتور و کنترلر شیشه بالابر
طراحی و تولید انواع رله های تایمری خودرویی از جمله رله اتوماتیک راهنما و فلاشر، تایمر برف پاک کن، تایمر گرمکن شیشه عقب، رله دوبل سیستم انژکتوری، رله تشخیص خطای ترمز ABS، رله هشدار دهنده پشت آمپر، رله آینه تاشو، رله صندوق پران و ساعت دیجیتالی
طراحی و تولید انواع بردهای سیستم تهویه خودرو از جمله ترموستات الکترونیکی، ماژول درایور فن، گیربکس الکترونیکی
طراحی و تولید کنترلرهای الکترونیکی غیر خودرویی ازجمله ترموستات الکترونیکی یخچال و فریزر، برد کنترلر جاروبرقی
قطعات CNG شامل سیلندرها و شیر سیلندر
شایان ذکر است قطعات خودرویی این شرکت در خودروهای پژو405، پارس، سمند، روآ، وانت پیکان، پراید، سپند و نیسان جونیور مورد استفاده قرار می گیرند.
رله در الکترونیک و الکترونیک خودرو
رله " چیست ؟ رله رله کلیدی الکترومغناطیسی است. هنگامی که لازم باشد توسط جریان نسبتا ضعیفی جریان قویی را قطع ووصل کنند از رله استفاده می شود. مانند چراغها, رله بوق, رله های افتامات مدار شارژ وغیره رله ها شامل سیم پیچ, هسته آهنی و صفحه پلاتین است. ممکن است یک فنر به صفحه پلاتین متصل باشد یا اینکه خود صفحه پلاتین حالت فنری داشته باشد عملکرد: هنگامی که جریان نسبتا ضعیفی وارد سیم پیچ می شود سیم پیچ وهسته آهنی تبدیل به آهنربا می گردد وپس از غلبه بر فنریت صفحه پلاتین,آنرابه سمت هسته سیم پیچ حرکت داده و باعث اتصال کنتاکت ها به یکدیگر وعبور جریان اصلی می شود. بطور مثال در مدار بوق یا چراغهای جلوخودرو از رله استفاده میشود. در این صورت با وصل نمودن کلید بوق یا چراغهای جلو, رله ای وصل می گردد و این رله برق مورد نیاز بوق یا چراغهای جلو راازطریق مدار شارژیا باتری تامین می کند. ملاحظه می شود که رله با جریان برق ضعیفی فعال می گردد وازاین رو جریان زیادی از کلید بوق یا کلید چراغهای جلوعبور نمی کند و از سوختن یا جرقه زدن در کلید بوق در کلید بوق یا کلید چراغهای جلو, جلوگیری میشود طرز کار رله رله دارای ۵ پایه میباشد که دو پایه ان مربوط به دو سر سیم پیچ است که ۸۵ و ۸۶ نامگذاری میشود و وقتی ما به یکی از این پایه ها برق ( مثبت)و به دیگری بدنه ( منفی)بدهیم این سیم پیچ میدان آهنربائی به وجود می آورد این میدان مغناطیسی باعث کشیده شدن کنتاکت بالائی که کنتاکت ۳۰ میباشد به سمت پائین میشود و از کنتاکت ۸۷a جداشده و به کنتاکت یا پایه ۸۷ میچسبد . و برق ورودی به خود را (پایه ۳۰ ) از کنتاکت ۸۷a جدا کرده و به کنتاکت ۸۷ میرساند.که از آن در ساخت آفتامات بوق و رله فن و رله ۳ قلو کولر و رله دوبل در ماشینهای انژکتوری استفاده شده است.
رله های موجود در بالای پای راننده :
1- رله زرد رنگ فن تهویه در GLX و GL و پرشیا.
2- رله سبز رنگ شیشه بالابرهای جلو در GLX و پرشیا.
3- رله مشکی رنگ شیشه بالابرهای عقب در پرشیا.
4- رله تایمر آبی رنگ برف پاک کن در GLX و GL و پرشیا.
5-رله تایمر خاکستری رنگ اتوماتیک راهنما در GLX و GL و پرشیا.
6- رله تایمر نارنجی رنگ گرمکن شیشه عقب و آینه برقی در GLX و GL و پرشیا.
7- رله سفید بوق اخطار روشن ماندن چراغ کوچک در GLX و GL و پرشیا.
رله های موجود در جعبه مشکی رنگ داخل اتاق موتور کنار مخزن روغن ترمز :
1- رله مشکی رنگ قطع کن کولر در GLX و پرشیا.
2- رله سبز رنگ چراغ های مکمل نور بالا در GLX و پرشیا. ( نصب شده اما استفاده ای از آن نشده است )
رله های موجود در جعبه مشکی رنگ داخل اتاق موتور روی کمک فنر سمت شاگرد :
1- رله مشکی رنگ پمپ کمکی بنزین در GL.
2- رله سبز رنگ کنترل تایمر 12 دقیقه ای در GL.
3- رله مشکی رنگ تایمر 12 دقیقه ای در GL.
رله های موجود در روی سینی فن :
1- رله های فن های رادیاتور در GLX و GL و پرشیا.
در تاسیسات الکتریکی مانند شبکه انتقال انرژی ء مولدها وترانس ها وتجهیزات واسباب و ادوات دیگر برقی در اثر نقصان عایق بندی ویا ضعف استقامت الکتریکی ء دینامیکی و الکتریکی در مقابل فشارهای ضربه ای پیش بینی نشده و همچنین در اثر ازدیاد بیش از حد مجاز درجه حرارت ء خطاهایی پدید می آید که اغلب موجب قطع انرژی می گردد.
این خطاها ممکن است بصورت اتصال کوتاه ء اتصال زمین ء پارگی و قطع شدگی هادی ها و خورده شدن و شکسته شدن عایق ها و غیره ظاهر شود. قطعات یا وسایلی که چنین خطایی پیدا می کنند باید بلافاصله از شبکه ای که آنرا تغذیه می کند جدا شود تا ازدیاد و گسترش خطا و از کار افتادن بقیه قسمت های سالم شبکه جلوگیری گردد.
پس باید شبکه طوری طرح ریزی شود که از یک پایداری و ثبات قابل قبول در حد امکان برخوردار باشد برای این کار باید از رله استفاده کرد ء وظیفه رله این است که در وقع پیش آمدن خطا در محلی از شبکه برق متوجه خطا شود و آن خطا را بسنجد و دستگاه خبر را آماده کند یا در صورت لزوم خود رله عمل کندو سبب قطع مدار الکتریکی شود .
رله وساختمان آن :
رله اصولا به دستگاهی گفته می شود که در اثر تغییر کمیت الکتریکی و یا کمیت فیزیکی مشخص تحریک می شود و موجب به کار افتادن دستگاه ویا دستگاه های الکتریکی دیگری می شود .
رله ای که برای حفاظت دستگاههای برقی به کار برده می شود رله حفاظتی نامیده می شود ورله از نظر اتصال به شبکه به دو نوع اولیه ( پریمر) و ثانویه ( زکوندر ) تقسیم می شود .
رله اولیه یا پریمر :
در این نوع رله سیم پیچی تحریک شونده مستقیما در مدار قرار دارد یعنی بدون ترانس جریان یا ولتاژ در مدار قرار می گیرد .
معایب رله اولیه :
1- حجم بزرگ ( از نظر عایق بندی )
2- حساسیت کمتر
3- عدم دسترسی در حین کار (نمی توان دست زد )
4- محدودیت جریان و ولتاژ ( در ولتاژ و جریان زیاد نمی توان بکار برد )
مزایای رله اولیه :
1- ارزانتر
۲- امکان تشخیص سریعتر اشکال در سیستم حفاظت
رله ثانویه یا زکوندر :
رله ای که سیم پیچ تحریک کننده آن از سیم پیچ ثانویه ترانس جریان یا ولتاژ شبکه ای که باید حفاظت شود
نیرو می گیرد رله زکوندر نامیده می شود.
معایب رله ثانویه عبارتند از :
1- گرانتر 2- خرابی بیشتر
مزایای رله ثانویه عبارتند از :
1- حجم کوچکتر 2- حساسیت بیشتر
هدف از حفاظت :
برای جلوگیری از صدمه بیشتر قسمت آسیب دیده و جلوگیری از صدمه دیدن قسمت های سالم
مشخصات سیستم حفاظت :
1- سرعت عملکرد رله 2- قابلیت انتخاب 3- حساسیت 4- پایداری 5- هزینه
1- سرعت عملکرد رله : فاصله زمانی بین وقوع اتصال و عملکرد رله کم باشد.
2- قابلیت انتخاب : فقط قسمت آسیب دیده ازمدار خارج می شود.
3- حساسیت : بین حداکثر مقدار مجازو حداقل مقدار غیر مجاز تفاوت گذاشته شود .
4- پایداری : جلوگیری از عملکرد رله در شرایط گذرا .
5- هزینه : رله ای که در هر قسمت از سیستم قرار می دهند بایستی هزینه رله را در نظر داشته باشند.
رله تبدیل
دلیل استفاده از رله تبدیل
در بعضی از خودروهای سنگین به خاطر بکار گیری موتورهای پرقدرت از استارت های 24 ولت
استفاده می شود در اینگونه وسایل نقلیه ولتاژ تمامی مصرف کننده و دینام 12 ولت می باشد حال
اگر در اینگونه وسایل نقلیه از باطری 12 ولت استفاده شود جوابگوی استارت نخواهد بود اگر از
باطری 24 ولت استفاده شود بقیه مصرف کننده ها را می سوزاند بنابراین برای هماهنگی بین
استارت و سایر مصرف کننده ها از رله تبدیل استفاده می شود
در این گونه خودروها دو باطری 12 ولت به کار رفته که در حالت عادی نسبت به یکدیگر موازی
می باشند در لحظه استارت زدن رله تبدیل دو باطری را نسبت به یکدیگر سری کرده تا ولتاژ 24
شود اما در لحظه استارت زدن رله تبدیل مدار شارژ باطری را قطع می کند تا ولتاژ 24 به دینام
اسیب نرساند بنابراین خروجی دینام به رله تبدیل و از انجا برای باطریها می رود همچنین برق
ورودی سوئیچ و سیم کشی نیز از روی رله تبدیل گرفته می شود
تعمیر کاران رله تبدیل را به اشتباه افتامات هنشلی می گویند ولی در واقع افتامات نیست بلکه
کار رله را انجام می دهد یعنی جریانی را قطع و جریانی را وصل می کند
طرز عمل رله تبدیل
روی رله دو ترمینال بزرگ وجود دارد که با شمارهای 31a و 30 مشخص شده اند برای اینکه دو
باطری به یکدیگر سری شوند باید مثبت باطری را به منفی باطری دیگر متصل کرد در این مدار
مثبت یکی از باطری ها به ترمینال 30 ومنفی باطری دیگر به ترمینال 31a متصل شده است منفی
باطری که مثبت ان به رله متصل شده به بدنه خودرو و مثبت باطری که منفی ان به رله اتصال دارد
به اتوماتیک استارت وصل می شود اگر دو ترمینال رله به یکدیگر متصل شوند مثبت خروجی که روی
اتوماتیک استارت نصب شده 24 ولت خواهد بود
طرز کار این دو ترمینال به یکدیگر به این صورت است که انتهای این دو ترمینال به داخل رله راه دارد
این دو ترمینال به صورت پیچ و مهره می باشند که کابلهایی به روی انها بسته می شود در داخل
رله یک دیسک کنتاکت دهنده وجود دارد که در نزدیکی این دو ترمینال قرار گرفته است زیرا این
دیسک یک بوبین قوی وجود دارد که اگر جریان مثبت و منفی برای ان برقرار شود ایجاد مغناطیس
کرده و دیسک کنتا کت دهنده را به دو ترمینال 31a و 31 اتصال می دهد زمانی که این دو ترمینال
به یکدیگر متصل هستند باطریها سری شده اند
این اتفاق لحظه ای می افتد که استارت زده می شود یک سر سیم پیچ این بوبین از طریق فیوز
منفی و ترمینال 31 به بدنه متصل می شود سر دیگر ان به ترمینال 50a متصل است
ترمینال 50a به شستی استارت اتصال دارد و سر دیگر شستی استارت به سوئیچ متصل است
زمانی که سوئیچ باز باشد جریان برای شستی برقرار است وقتی راننده شستی را فشار می دهد
جریان از طریق شستی به ترمینال 50a و از طریق این ترمینال به سیم پیچ بوبین متصل شود
چون سر دیگر سیم پیچ به بدنه متصل است پس بوبین مغناطیس شده دیسک را به ترمینال 31a
و30 متصل می کند در این موقع دو باطری سری می شوند در این زمان مثبت روی اتوماتیک
استارت 24 ولت است وقتی راننده شستی استارت را رها می کند برق بوبین قطع می شود در
نتیجه دیسک کنتاکت دهنده تحت تاثیر نیروی فنر پشت ان به عقب برگشته و اتصال دو ترمینال 31a
و30 قطع می شود در این زمان مثبت روی اتوماتیک استارت 12 ولت و باطریها نسبت به یکدیگر
موازی می شوند روی رله دو ترمینال 51 وجود دارد که هر دو به یکدیگر متصل هستند یک 51 به
خروجی دینام و 51 دیگر به ترمینال 15 سوئیچ اتصال دارد ترمینال 15 سوئیچ برق ورودی ان
می باشد ترمینال 51 از داخل توسط یک پایه به ترمینال 30 و توسط یک پلاتین دو مرحله و از طریق
فیوز مثبت رله و ترمینال 30a به اتوماتیک استارت متصل می شود
جریان تولیدی دینام به ترمینال 51 وارد شده و از انجا مقداری از این جریان برای سوئیچ ارسال
می شود قسمت اعظم جریان تولیدی از داخل رله و توسط اتصال ترمینال 30 یکی از باطری ها
را شارژ می کند
باطری دیگر توسط پلاتینی که از داخل به ترمینال 51 متصل است شارژ می شود به این ترتیب که
جریان 51 از طریق پلاتین به فیوز مثبت و از طریق ترمینال 30a به اتوماتیک استارت و باطری
می رسد این پلاتین دو مرحله ای می باشد اگر به لبه بالا متصل باشد ترمینال 51 و 30a و اگر به لبه
پایین اتصال یابد ترمینال50 را به 30a وصل می کند در حالت عادی این پلاتین به لبه بالا چسبیده و
ترمینال 51 را به 30a متصل می کند تا مدار شارژ برقرار باشد
روی اهرمی که هنگام مغناطیس شدن دیسک کنتاکت دهنده را حرکت می دهد یک بازوئی با پیچ
و مهره تنظیم به دیسک کنتاکت دهنده متصل است که به روی پلاتین مماس می باشد
زمانی که دیسک کنتاکت دهنده حرکت می کند توسط بازوئی که به روی پلاتین مماس است پلاتین
را باز و به لبه پائین می چسباند چون باطریها در این لحظه سری شده و خروجی باطری روی اتوماتیک
استارت 24 ولت است بنابراین اگر اتصال 51 به 30a قطع نشود ولتاژ 24 از طریق ترمینال 30a به 51
و از انجا هم به دینام اتصال پیدا کرده و باعث سوختن دینام می شود پس در لحظه حرکت دیسک
یعنی در زمان استارت زدن بازوئی پلاتین را قطع کرده و به لبه پایین یعنی ترمینال 50 اتصال می دهد
همانطور که در مدار مشخص شده ترمینال 50 به ترمینال تحریک اتوماتیک متصل است بنابراین ولتاژ
24 از روی اتوماتیک استارت و از طریق ترمینال 30a و پلاتین به ترمینال 50 رسیده و از انجا اتوماتیک
را تحریک و باعث راه اندازی استارت می شود
این حالت تا زمانی که راننده شستی استارت را نگه داشته پایدار می باشد وقتی راننده شستی
را رها می کند دوباره همه چیز به حالت اولیه خود بر می گردد لازم به ذکر است که جریان بوبین رله
12 ولت می باشد در لحظه استارت برق سوئیچ که جریان بوبین را تامین می کند 12 ولت است
سوئیچ این گونه خودروها دارای چهار ترمینال می باشد ترمینال 15 برق ورودی سوئیچ و ترمینال
30 به شستی استارت متصل می شود ترمینال 58 برای روشن کردن چراغهای کوچک و شماره
56 برای روشن کردن چراغهای بزرگ خودرو می باشد
در داخل رله یک پلاتین تک مرحله ای دیگر نیز وجود دارد که برای قطع کردن منفی به کار می رود
در زمان عادی کار خودرو باطریها نسبت به یکدیگر موازی م باشند وزی بودن باطریها یعنی
اینکه مثبت باطریها به یکدیگر و منفی انها نیز ب هم متصل باشد اتصال باطریها از طریق پلاتین و
اتصال ترمینال 30 به 30a میسر می شود منفی باطریها نیز توسط پلاتین و اتصال ترمینال 31 به
31a به یکدیگر متصل می شوند زمانی که استارت زده می شود توسط بازوهایی که به دیسک
کنتاکت دهنده متصل است پلاتین مثبت و پلاتین منفی قطع شده تا باطریها از حالت موازی خارج
شوند وقتی مرحله استارت تمام می شود دوباره پلاتینها وصل شده و باطریها به حالت موازی در
می ایند
حفاظت از خطوط 132 کیلو ولت :
انواع رله هایی که در خطوط 132 کیلو ولت بکار می روند عبارتند از SUB1 یا رله های اصلی که
عبارتند ا ز :
رله دیستانس ، رله اتو رکلوزر ، رله پاور سوئینگ ، رله فیوز فیلور
و SUB2 یا رله های پشتیبانی عبارتند از :
رله اورکارنت دایرکشنال و رله ارت فالت دایرکشنال
رله دیستانس ( رله مقاومت سنج ) :
رله دیستانس از لحاظ کار مانند رله جریان زیاد در مقابل اتصال کوتاه می باشد و رله دیستانس بر اساس فاصله یا امپدانس عمل می کند یعنی رله دیستانس زمانی عمل می کند که امپدانس خط از مقدار تنظیم شده کمتر باشد در غیر این صورت عمل نمی کند و از لحاظی چون مقاومت مصرف کننده ها در حد تنظیم نیست از امپدانس مصرف کننده ها صرف نظر شده ودر زمان اتصال کوتاه طبق رابطه Z=U/ I امپدانس کم می شود چون جریان زیاد می گردد و هر چقدر این امپدانس به رله نزدیکتر شود رله زودتر قطع می کند.
در ضمن در شبکه ای که چند رله دیستانس بکار می رود در موقع اتصالی همه رله های دیستانس تحریک شده ، ولی فقط رله ای قطع می کند که به محل اتصال نزدیک بوده وبقیه رله ها به حال خود بز می گردد.
رله اتو رکلوزر :
انتقال انرژی همیشه در اثر برخورد دو سیم به هم یا سیم به زمین ، اتصالی بوجود نمی آید بلکه عامل بیشتر اتصال ها در اثر جرقه قوس الکتریکی می باشد . این قوس ممکن است بین سیم و زمین در طول مقره یا بین دو سیم زده شود و جرقه معمولا به علت نا مساعد بودن هوا که شامل برف و مه و طوفان و یا در اثر ازدیاد ولتاژ شبکه که شامل صاعقه یا قطع و وصل می باشد در کلید بوجود می آید ، چنین جرقه هایی اغلب با قطع آنی و کوتاه مدت فشار شبکه از بین رفته و خاموش می شود. برای پایداری شبکه از یک نوع کلید در مدارهای فشار قوی از 20 کیلو ولت به بالا و معمولا بیشتر در شبکه های هوایی مورد استفاده قرار می گیرد چون اغلب اتصالی ها در شبکه هوایی رخ می دهد .
تعریف رکلوزر :
وسیله ای است که در زمان اتصال کوتاه یا اتصال گذرا خط را قطع ، مجددا به طور اتومات وصل کند و در مواقع اتصال دائم خط را قطع دائم می نماید .
اتصال گذرا شامل : 1- پرنده 2- گیر کردن شاخه درخت به سیم 3- در اثر باد یا طوفان
اتصال دائم شامل : 1- پارگی سیم 2- کابل زدگی یا زخم شدن کابل 3- یخ بستن
رله پاور سوئینگ :
برداشتن بار از شبکه باعث نوسان شدید که ناشی از تغییر بار شدید است می گردد و زمان آن بسیار کوتاه است و خط یک امپدانس شدید بوجود می آورد که ممکن است درداخل دایره رله حفاظتی دیستانس می باشد و در نتیجه رله عمل نماید برای جلوگیری از این کار یک مدار به عنوان پاورسوئینگ بلوکینگ اضافه می کنیم و از عملکرد بی مورد رله دیستانس جلوگیری می نماییم .
رله فیوز فیلور :
فیوز فیلور در خطوط 132 کیلو ولت بکار می رود و طرز کار آن به این صورت است که چنانچه فیوز تغذیه ولتاژ رله دیستانس که در ثانویه ترانس ولتاژ قرار دارد عمل کند ، ولی لتصالی در شبکه وجود نداشته باشد فیوز فیلور عمل نموده باعث بلاک رله دییستانس می شود . زیرا می دانیم رله دیستانس براساس Z=U/ I کار می کند . سپس اگر ولتاژ قطع شود رله دیستانس به خطا عمل می نماید که در این حالت فیوز فیلور از این خطا جلوگیری می کند با عملکرد فیوز فیلور آلارم شاخص قرمز رنگی نشان داده می شود پس از وصل فیوز دکمه قرمز رنگ فیوز فیلور را ریست می کنیم .
رله اور کارنت دایرکشنال :
رله اورکارنت دایرکشنال که زمان روی آن تنظیم شده و بر طبق آن عمل می کند و کاربرد رله جریان زیاد دایرکشنال برای مواردی که اتصالی از یک طرف تغذیه می شود به کار می رود .
انواع رله جریان زیاد عبارتند از : 1- زمان ثابت 2- زمان معکوس 3- آنی
1- زمان ثابت : زمان عملکرد قابل تنظیم و به مقدار شدت ارتباط ندارد یا به عبارت دیگر رله ای است که در زمان معینی تنظیم می شود .
2- زمان معکوس : زمان عملکرد نسبت عکس با شدت جریان دارد یا به عبارت دیگر هر چقدر شدت جریان زیادتر شود زمان قطع کمتر می شود .
3- آنی : زمان عملکرد صفر است .
رله ارت فالت دایرکشنال :
رله ای است که مستقیما از اتصال زمین تغذیه می کند و در هنگامی که یک فاز یا دو فاز یا هر سه فاز به زمین وصل شود و جریان از آن بگذرد و به زمین برسد فورا رله آن را دیده و بوبین آن تحریک شده و فرمان قطع را صادر می کند و شاخص آن این عمل را نشان می دهد.
حفاظت از باسبارها :
حفاظت اصلی باسبارها توسط رله دیفرانسیل و حفاظت فرعی یا پشتیبانی آنها توسط رله های اورکارنت و ارت فالت می باشد .
رله دیفرانسیل :
رله دیفرانسیل بر اساس مقایسه جریان ها ( تراز جریانی ) کار می کند و به مقدار جریان بستگی ندارد و فقط اگر ضریب تبدیل بهم بخورد رله عمل می کند . رله دیفرانسیل برای حفاظت ترانس ، ژنراتور ، باسبار ، الکتروموتور بکار می رود.
مواردی که باعث عملکرد نا خواسته رله دیفرانسیل می شود :
الف : اشباع ترانس های جریان CT1 و CT2 در اثر عبور جریان اتصال کوتاه خارج از محدوده حفاظت باعث عملکرد رله می شود .
ب : وجود تپچنجر در ترانس قدرت .
ج : جریان ضربه ای در حفاظت ترانس قدرت .
بنابراین رله دیفرانسیل باید طوری ساخته شود که در موارد بالا از عملکرد آن جلوگیری شود .
الف - اشباع ترانس های جریان : در اثر عبور جریان زیاد ناشی از اتصال کوتاه خارج از محدوده ، حفاظت ترانس های جریان به ناحیه اشباع می رسد و بعلت عدم تطبیق منحنی های مغناطیسی آنها در ناحیه اشباع و در نتیجه خطای ترانس های جریان ، اختلاف جریانی بوجود می آید که می تواند باعث عملکرد نا خواسته رله شود .
ب - وجود تپچنجر در ترانس های قدرت : در اثر تغییر مراحل تپ چنجر در ترانس های قدرت چون نسبت تبدیل ترانس ها در زمان تعویض تپ تغییر می کند در نتیجه در نسبت جریان اولیه و ثانویه نیز تغییری بوجود می آورد که باعث عملکرد ناخواسته رله می شود . برای جلوگیری از عملکرد رله دیفرانسیل باید پایدار باشد.
ج – جریان ضربه ای : هنگام برقدار کردن ترانس ( در صورت باز بودن ثانویه ) یک جریان ضربه ای که مقدار آن به 8 تا 12 برابر جریان نامی می رسد از سیم پیچ اولیه عبور می کند که چون مقدار آن در سیم پیچ اولیه می باشد و جریان ثانویه صفر است رله دیفرانسیل به علت تفاوت جریان عمل خواهد کرد در صورتی که این جریان زیاد ، پس از چند میلی ثانیه کاهش می یابد و به جریان بی باری می رسد رله نباید در این حالت عمل نماید برای جلوگیری از عملکرد رله باید inrush Proof باشد .
دستگاه حفاظت و مراقبت روغن :
دستگاه هایی که جهت مراقبت روغن برای تعیین وتشخیص اتصال کوتاه در ترانس های روغنی روغنی بکار برده می شود عبارتند از : رله بوخهلتس و رله توی بر.
رله توی بر در درجه اول برای حفاظت ترانس در مقابل اضافه بار و درجه دوم برای حفاظت در مقابل اتصال کوتاه بکار می رود . لذا برای شناسایی اتصال در داخل ترانس بیشتر از رله بوخهلتس استفاده می شود
رله بوخهلتس :
رله بوخهلتس رله ای است که جهت حفاظت دستگاه هایی که توسط روغن خنک می شود بکار می رود . این رله در اثر تولید گاز یا هوا در داخل منبع روغنی یا پایین آمدن سطح روغن از حد مجاز ویا جریان شدید بیش از حد مجاز روغن به کار می افتد و در مرحله اول زنگ خطر را بکار می اندازد و سطح روغن اگر بیشتر افت کرد در مرحله دوم دستگاه را قطع می کند . در رله بوخهلتس از روغن بعنوان عایق کاری و خنک کننده استفاده می شود .
عواملی که سبب بکار انداختن رله بوخهلتس می شود :
1- جرقه بین هسته و قسمت های مختلف ترانس .
2- اتصال زمین بین حلقه های کلاف .
3- قطع شدن یک فاز یا سوختن آن .
4- چکه کردن روغن از تانک روغن ویا لوله های ارتباطی آن .
در مرحله اول که زنگ خطر بکار می افتد و آلارم می دهد اشکالات بوجود آمده عبارتند از :
1- نقایص عایق کاری.
2- خراب شدن عایق ورقه های هسته و پیچ اتصال ورق های هسته .
3- کامل نبودن کنتاکتها در اتصالات الکتریکی .
4- گرم شدن بیش از حد قسمتی از سیم پیچ و خراب شدن عایق ها به علت عبور جریان فوکو بیش از حد.
در مرحله دوم که دستگاه قطع خواهد شد و فرمان تریپ به ترانس داده خواهد شد اشکالات بوجود آمده عبارتند از :
1- شکستن بوشینگ ها .
2- اتصال کوتاه فاز به فاز .
3- اتصال زمین .
4- اتصال داخل سیم پیچ ها.
5- اتصال تپ ها به یکدیگر .
6- پایین آمدن سطح روغن در اثر سرد شدن روغن بیش از حد و کم بودن روغن یا نشتی روغن .
رله توی بر :
این رله نیز در حفاظت ترانس های روغنی بکار برده می شود در این رله نیز از حرکت روغن و ایجاد گاز استفاده شده است . همانطور که می دانیم ازدیاد درجه حرارت باعث انبساط روغن می شود و این روغن ضمن گذشتن از لوله رابط بین ترانس و ظرف انبساط رزرو به یک سوپاپ سنج ( دیافراگم ) برخورد می کند و در پشت سوپاپ فشار ایجاد می کند که این فشار توسط فشارسنج سنجیده می شود که در این فشار سنج چندین کنتاکت پیش بینی و نصب شده است به طوری که اگر ازدیاد فشار به طور آهسته انجام گیرد کنتاکت خبر دهنده بسته و باعث بستن مدار سیگنال خواهد شد و درصورتی که فشار سریعا ازدیاد یابد کنتاکت دیگری در فشار سنج موجب قطع فوری ترانس می شود. در مرحله اول در اثر بار زیاد ودر مرحله دوم اثر اتصا ل کوتاه ایجاد می شود.
رله دوبل:
رله دوبل يكي از قطعاتي مهم سيستم انژگتوري است كه در 3حالت سوئيچ باز ِ سوئيچ بسته ِوخودرو
روشن برق قطعات زير را تامين ميكند
1.ECU
2.پمپ بنزين
3.انژگتورها
4.كوئل دوبل
5.شير برقي كنيستر
6.برق المنت گرم كن سنسور اكسيژن
7.المنت گرم كن دريچه گاز
8.برق چراغ عيب ياب
اگر اين قطعه خراب گردد برق اين سيستم ها قطع ميگردد و يكي ازنشانه هاي سريع براي پيي بردن به
خرابي اين قطعه روشن نشدن چراغ چك بعد از سوئيچ باز است
محل قرارگيري:
اين قطعه در خودروها محلش متفاوت است براي مثال:
1.در پيكان و پژو RD داخل جعبه ECU قراردارد
2.در پژو وسمند در زير سيني فن قرار دارد
3.در پژو 206 درزير ECU قراردارد
4.در پرايد در كنار باطري چسبيده به باطري قراردارد
ساختار داخلي :
رله يك سوئيچ الكترومغناطي است كه با يك جريان كم مي تواند جريان زياد را انتقال دهد
رله تشكيل شده است از 1.بوبين 2.يكعدد پلاتين دوبل كه متشكل از قسمت رله اصلي رله قرت است
مدار الكتريكي:
رله توسط يك كانكتور 12الي 15 پايه به دسته سيم اصلي متصل ميشود پايه 2و8و11و15 داراي برق 12
هستند
پايه 14در موقع باز بودن سوئيچ ولتاژ 12 دارداز پايه4 برق انژگتور –از پايه 5 برق كويل واز پايه 6 برق گرمكن
تامين ميگردد
از پايه 13 برق پمپ بنزين واز پايه 9برق شير كنيستر تامين ميشود
در زمان خاموش بودن از پايه 10 ودر سوئيچ باز از پايه 1 برق ECU تامين ميگردد
شرح كار:
عملكرد رله در 3مرحله است
1.سوئيچ بسته:كه دراين حالت برق 12 براي نگهداري اطلاعات به ECU ارسال ميگردد
2.سوئيچ باز:در اين حالت رله به مدت 2تا5 ثانيه براي اجزا زير برق 12 مي فرستد
1.ECU 2.پمپ بنزين 3.انژگتورها .4 كوئل دوبل 5.شير برقي كنيستر 6.المنت دريچه گاز 7.المنت گرمكن
دريچه گاز
3.مرحله موتور روشن :
دراين حالت رله دوبل دائما برق اجزا بالا وسنسور سرعت خودرو وهنگاميكه خودرو روشن ميگردد ولتاژ 12
ارسال ميگردد
رله زمانی (تایمر)و انواع آن
رله زمانی (تایمر)و انواع آنیکی از وسایل فرمان دهنده مدار های کنترل اتوماتیک ،تایمر ها یا رله های زمانی هستنند که وظیفه کنترل مدار را برای مدت زمان معینی بر عهده دارند.اصول کار رله ها همانند کنتاکتور ها است با این تفاوت که در رله ها:1-تمام کنتاکت ها از لحاظ فرم ظاهری شبیه هم هستنند و در مدار های فرمان شرکت می کنند .2-کنتاکت ها بنا به مقتضیات کار ممکن است به طور لحظه ای یا با تاخیر زمانی قطع و وصل شوند . در این صورت نام رله ،رله لحظه ای یا رله با تاخیر زمانی خواهد بود.3-رله ها همچنین ممکن است دارای کنتاکت های لحظه ای یا با تاخیر زمانی باشند.البته منظور از تاخیر زمانی فاصله زمانی است که بین عمل کنتاکت (اعم از باز شدن یا بسته شدن) از لحظه اتصال سیم پیچ رله به ولتاژ به وجود می آید.تا کنون در صنعت برق رله های زیادی ساخته شده اند که مشخصات مختلفی داشته و هر یک برای کار بخصوصی مورد استفاده قرار می گیرند.برای مثال در انتقال انرژی و حفاظت خطوط ،از یک رله خاص استفاده می کنند.یک جور رله دیگر که مشخصات بخصوص دیگری دارد در صنعت نساجی و رله دیگر در جای دیگر....من چند رله را برای دوستان معرفی می کنم که از مشهورترین و پر کاربد ترین رله ها هستنند البته اگر دوستان می توانند رله های دیگری را معرفی کنند خیلی خوب میشه1-رله زمانی موتوری یا الکترو مکانیکیاین رله بر اساس ساعتی کار میکند که محرک چرخ دنده های آن موتور آسنکرو سنکرو و بیشتر موتور با قطب چاکدار است می باشد.اصول کار آن به این صورت است که دور موتور توسط یک سیستم چرخ دنده کاهش می یابد بطوری که در نهایت ،آخرین چرخ دنده کنتاکت را خیلی به آرامی با یا بسته می کند. زمان شروع رله از لحظه راه اندازی موتور محسوب می شود.توسط این رله می توان زمان هایی از حدود ثانیه تا حدود ساعت ،و حتی روز و هفته تنظیم نمود.محل دیسک در لحظه شروع به کار ،قابل تنظیم است و پس از تنظیم زمان آن (توسط زایده خارجی) و تغذیه تایمر ،موتور با دور ثابت به حرکت در می آید و با گردش موتور ،زمان تایمر شروع می شود. پس از گردش ،به علت برخورد با زایده دیسک ،متوقف می شود و به میکرو سویچ داخلی فرمان می دهد و کنتاکت های تایمر عمل می کنند و به طور اتوماتیک قطع می شوند و موتور یا هر وسیلهء دیگر از کار می افتد.البته رله های جدیدی است که هنگام عمل کنتاکت بازی را بسته و کنتاکت بسته ای را باز می کند و می توان موتوری را خاموش یا روشن کرد یا نیرو را از مو توری به موتور دیگر انتقال داد .2-رله زمانی الکترونیکیاز تایمر های الکترونیکی برای تنظیم زمان های کمتر از ثانیه تا چندین ثانیه استفاده می شود. در ساختمان این تایمر ها ،از مدار ها و اجزای الکترونیکی استفاده می شود.در در نوعی از این تایمر ها با شارژ و دشارژ شدن یک خازن بوبین یک رله کوچک تحریک می شود. اصول ساختمان رله الکترونیکی بر مبنای مدار rc (خازن و مقاومت)و بر حسب تاخیر زمانی استوار است .تنظیم این نوع تایمر ها بستگی به مقاومت سر راه خازن دارد.در ساده ترین نوع تایمر الکترونیکی در تایمر نوع خازنی ،رله هنگامی وصل می شود که خازن شارژ بشود و ولتاژ دوسر آن برابر ولتاژ وصل رله گردد.پس از وصل رله ،با ذخیره شدن در خازن روی مقاومتی که توسط کنتاکت باز رله به دو سر خازن وصل می شود تخلیه می گردد.در این نوع با تعغیر ظرفیت خازن می توان زمان تایمر را تنظیم کرد.3-رله زمانی نیو ماتیکیدر این رله ا خاصیت ذخیره سازی و فشردگی هوا استفاده می شود .به این ترتیب که رله هنگام رها شدن،خیلی راحت رها می شود.وقتی که بوبین تحریک قسمت متحرک را جذب می کند ،اهرم،قطعه ای را که به شکل دم آهنگری است فشار خواهد داد .هوای دم از طیق سوپاپ یک طرفه خارج می شود. وقتی که بوبین از تحریک خارج می شود ،فنر دم را منبسط می کند .دم از طریق سوپاپ تنظیم ،از هوا پر می شود.سرعت انبساط دم در رابطه با پیچ تنظیم تفاوت می کند وقتی که دم به حالت عادی برگشت ،کنتاکت ها عمل می کنند.بنابراین به وسیله تنظیم کردن پیچ تنظیم ،عمل کردن کنتاکت ها را می توان تعقیر داد.کار این زمان سنج شبیه تایمر موتوری است ؛با این تفاوت که زمان سنج موتوری پس از تنظیم و وصل بوبین آن به ولتاژ شروع به کار می کند،ولی زمان سنج نیو ماتیکی پس از قطع بوبین آن از ولتاژ شروع به کار می کند.4-رله زمانی بی متال یا حرارتی (تایمر حرارتی)این نوع تایمر با استفاده از خاصیت بی متال کار می کند و در انواع رله ذوب شونده ،رله حرارتی بی متال و رله حرارتی منعکس کننده میله ای ساخته می شوند.زمانی که جریان از بی متال عبور می کند گرم میشود و پس از مدتی در اثر تعقیر شکل عمل کرد مدار را قطع یا وصل میکند.دقت این نوع تایمر زیاد نیست و آب و هوای محیط بر روی آن اثر می گذارد به طور کلی می توان رله های زمانی را به دو دسته تقسیم کرد:الف-رله های تاخیر در وصل(on-delay) :به رله ای گفته می شود که باید به رله انرژی داده شود و سپس رله عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته کند؛مثل رله زمانی موتوری.ب-رله تاخیر در قطع(off-delay) :به رله ای گفته می شود که بعد از قطع شدن انرژی عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته کند؛مثل رله نیو ماتیکی.5-رله زمانی هیدرو لیکیدر این رله ها از سیستم هیدرو لیکی جهت تاخیر در مدار استفاده می شود. طرز کار آن طوری است که وقتی جریان برق به رله وصل می شود ،مقداری روغن در داخل آن جابهجا می شود.برای بازگشت روغن به مکان اولیه زمانی لازم است که این زمان را به عنوان زمان تایمر در نظر میگیرند.این رله ها را در مدارهای مختلف به کار می برند.اگر کسی از دوستان توضیح بیشتری در ارتباط با این رله دارد لطفا ارائه بده تا مطالب کامل تر شود.ترموستاتترموستات نوعی رله حرارتی است که در مقابل حرارت محیط حساس بوده و عمل میکند.این وسیله در دستگاه های مختلف صنعتی کاربرد فراوان دارد و وظیفه تعادل حرارتی دستگاه را بر عهده دارد.در صورتی که درجه حرارت از حد تنظیمی فراتر رود ،کلید عمل کرده یک کنتاکت باز را می بندد و یا کنتاکت بسته ای را باز می کند.از ترموستات بیشتر در وسایل حرارتی و برودتی مانند شوفاژ،یخچال،و چیلر استفاده می شود.کلیدهای تابع دور(گریز از مرکز)کلید های تابع دور در بعضی الکترو موتورهای یک فاز جهت خارج کردن سیم پیچ کمکی از مدار و در موارد دیگر مانند ترمز جریان مخالف به کار می رود.ساختمان آنها از یک محور و دو وزنه تشکیل شده که به وسیله یک طوق و یک فنر حول محور حرکت می کند و با زیاد و کم شدن سرعت موتور یا وسیله چرخنده ،وزنه های دو طرف به محور نزدیک یا دور می شود ؛به این ترتیب طوق روی محور حرکت می کند و باعث قطع و وصل کلید می شود.
وقتی جریان از سیم پیچ عبور می کند، میدان مغناطیسی حاصله یک میله فلزی را که به طور مکانیکی به یک اتصال متصل شده است، را جذب می کند. این حرکت موجب اتصال یا قطع یک اتصال با یک اتصال ثابت می شود. وقتی جریان قطع می شود، میله فلزی با نیروی تقریبی نصف قدرت میدان مغناطیسی به محل اولیه خود بر می گردد. معمولا این نیرو توسط یک فنر (spring) تامین می شود، البته از نیروی گرانش (gravity) نیز در موتورهای استارتر صنعتی ممکن است استفاده شود. اغلب رله ها برای عملیات سریع ساخته می شوند. در کاربردهای ولتاژ پائین، کاهش نویز دارای اولویت بیشتری است و در کاردهای ولتاژ بالا کاهش قوس الکتریکی اولویت بیشتری دارد. اگر انرژی سیم پیچ توسط DC تامین شود، خیلی اوقات یک دیود به دوسر سیم پیچ متصل می شود تا انرژی حاصل از میدان مغناطیسی را به هنگام قطع مصرف و یا به عبارتی پراکنده کند، که می تواند یک ضربه ولتاژ باشد و به سایر قسمتهای مدار ضربه بزند. اگر سیم پیچ برای کار با AC طراحی شده باشد، یک حلقه مسی در انتهای سیم پیچ، تابیده می شود. این حلقه(shading ring) یک جریان غیر هم فاز تولید می کند که کشش میله فلزی را در سیکلهای AC افزایش می دهد. یعنی هنگامی که جریان AC مقدار مینیمم خود را دارد این سیم با یک اختلاف فاز نسبت به آن دارای مقداری جریان است که می تواند میله را به سمت سیم پیچ نگه دارد و در غیر این صورت میله در هر سیکل از سیم پیچ جدا و دوباره متصل می شود و موجب ضربه زدن به سایر قسمتهای مدار می شود. به تشابه با عملیات کارکرد رله مغناطیسی، خواهید دید که در رله های حالت جامد از تریستور یا سایر سوئیچهای حالت جامد استفاده می شود. برای رسیدن به ایزولاسیون الکتریکی از(light-emitting diode) یعنی LED با یک ترانزیستور نوری استفاده می شود. انواع رله Latching relay این رله دو حالته(bistable) است. بعضی مواقع آنها را "Keep Relay" نیز می نامند. وقتی جریان قطع می شود، رله در حالت قبلی خود باقی می ماند. این عملیات توسط یک سیم پیچی استوانه ای، یک ضامن و بادامک و یا در حالت دیگر با دو سیم پیچ متقابل با یک فنر یا یک آهنربای دائمی و در حالتی دیگر توسط یک هسته با پسماند مغناطیسی (remnant core) برای نگه داشتن میله فلزی در جای خود هنگامیکه جریان قطع است، صورت می گیرد. در مثال ضامن و بادامک، با پالس اول رله روشن و با پالس بعدی خاموش می شود. در مثال دو سیم پیچ، پالس به یک سیم پیچ رله را روشن و با دادن پالس به رله متقابل (مخالف) رله خاموش می شود. این نوع رله دارای این مزیت است که توان را فقط در لحظه سوئیچ مصرف می کند و در حالت قبلی خود با توان ثابت خروجی باقی می ماند. Reed relay این رله دارای دسته ای اتصالات داخل خلاء یا لوله شیشه ای پر شده از گاز بی اثر است، که از اتصالات در مقابل فساد تدريجى در اثر مجاورت با هوا (atmospheric corrosion) حفاظت می کند. اتصالات با میدان مغناطیسی حاصل از سیم پیچ که دور لوله بسته شده، بسته می شوند. این رله ها دارای سرعت بیشتری نسبت به رله های معمول هستند. Mercury-wetted relay این رله نیز نوعی Reed Relay است که اتصالات آن به جیوه آغشته شده (mercury-wetted) است. اینچنین رله هائی برای سوئیچ کردن سیگنالهائی با ولتاژ پائین(یک ولت یا کمتر) به کار می روند استفاده می شوند، زیرا دارای مقاومت کم در اتصالات هستند. همچنین بدلیل جلوگیری جیوه از پرش های زائد، در شمارنده های سرعت بالا و وسایل زمان سنجی نیز کاربرد دارد. این رله به موقعیتش حساس است(position-sensitive) و باید به طور عمودی نصب شود تا درست کار کند. بدلیل سمیت و هزینه جیوه مایع، این نوع رله ها بندرت برای تجهیزات جدید استفاده می شوند. Polarized relay رله قطبی میله فلزی را بین قطبهای یک آهنربای دائم قرار می دهد تا حساسیت را افزایش دهد. رله های قطبی در اواسط قرن 21 در ارتباطات تلفنی برای آشکار سازی پالسهای ضعیف و تصحیح اعوجاج تلگرافی استفاده می شد. قطبها روی پیچهائی قرار داشتند که تکنسین ها می توانستند آنها را برای حساسیت بالا تنظیم کنند و سپس یک مقدار بایاس را برای جریان بحرانی به آنها اعمال می کردند که رله باید با آن کار کند. Machine tool relay این رله ها برای کنترل صنعتی ماشینها، ماشینهای انتقال و کنترل ترتیبی استاندارد شده اند. این رله با تعداد بسیاری اتصال مشخص می شود(بعضی مواقع در میدانهای مغناطیسی) که به راحتی از حالت نرمال باز به حالت نرمال بسته تبدیل می شوند. دارای سیم پیچهای قابل تعویض آسان است و ضریب شکلی(form factor) که قابلیت نصب تعداد زیادی از آنها را در یک پانل را میسر می سازد. اگر چه این رله ها زمانی ستون فقرات اتوماسیون صنعتی را در مونتاژ اتومبیل بودند ولی امروزه با کنترل کننده های منطقی برنامه پذیر(programmable logic controller) در کاربردهای کنترل ترتیبی جایگزین شده اند. Contactor relay این رله یک رله جريان قوى (heavy-duty relay) است که برای سوئیچینگ موتورهای الکتریکی و بارهای روشنائی استفاده می شود. در جریانهای بالا اتصالات از نقره خاص ساخته می شوند. قوسهای الکتریکی نا خواسته، موجب اکسید شدن اتصالات می شوند ولی! اکسید نقره هنوز یک هادی خوب است. چنین وسایلی اغلب برای استارتر موتورها استفاده می شوند. موتور استارتر() یک کنتاکتور با یک وسیله محافظ جریان زیاد است. Solid state contactor relay این رله نیز یک رله جريان قوى البته حالت جامد (heavy-duty solid state relay) به همراه یک دفع کننده حرارتی(heat sink) می باشد و در گرم کننده های الکتریکی، موتورهای الکتریکی کوچک و بارهای روشنائی کاربرد دارد، که در آنها به دوره های روشن و خاموش مکرر نیاز است. در آنها هیچ قسمت متحرکی برای داشتن سایش و یا اتصال پرشی برای لرزش وجود ندارد. آنها با سیگنالهای کنترل AC یا DC از سوی کنترلرهای منطقی برنامه پذیر (PLCs)، کامپیوتر های شخصی (PCs) ، منابع منطقی ترانزیستور - ترانزیستور (TTL=Transistor-transistor logic) و سایر کنترلهای میکروپروسس& #1608;ر فعال می شوند. یک رله Solid State Contactor برای 25 یا 40 آمپر Buchholz relay این رله یک حسگر مطمئن برای انباشت گاز در ترانسفورما& #1578;ورهای بزرگ است که در روغن شناورند، که هنگامیکه تجمع گاز به آهستگی شروع شود، هشدار می دهد و در صورتی که گاز به سرعت در روغن ترانسفورما& #1578;ور تولید شود، ترانسفورما& #1578;ور را قطع می کند. Forced-guided contacts relay در این رله اتصالات رله ای وجود دارند که به صورت مکانیکی به یکدیگر متصل هستند که هنگامیکه سیم پیچ تحریک و یا بی انرژی می شود همه آنها به سمت یکدیگر حرت می کنند. اگر یک دسته از این اتصالات از حرکت بیافتند، اتصالات دیگر رله همان رله نمی توانند حرکت کنند. کاربرد این رله توانائی چک کردن حالت رله ها را میسر می سازد. این رله ها با نامهای دیگری از قبیل "positive-guided contacts"، "captive contacts"، "locked contacts"و "safety relays" نیز شناخته می شوند. Solid-state relay رله حالت جامد (SS یک عنصر الکترونیکی نیمه هادی است که کاری شبیه رله الکترومکان& #1740;کی را انجام می دهد ولی هیچ عضو متحرکی ندارد و دارای طول عمر بلند مدتی است. با SSR ها، روی هر ترانزیستور آنها ولتاژ کوچکی می افتد. مجموع این ولتاژها جریانی را که یک SSR می دهد را محدود می کند. با ترانزیستور های پیشرفته تر، SSR های با جریان بالا می توانند جریانهای 100 تا 1200 آمپر را تامین کند، که هم اکنون به صورت تجاری قابل دسترس هستند. یک SSR Overload protection relay یک نوع از رله های حفاظت بار زیاد به همراه یک عنصر یا المان حرارتی به طور سری با موتور کار می کند. گرمای ایجاد شده توسط جریان موتور یک نوار باریک دو فلزی را برای رها کردن یک فنر برای اتصال استفاده می شود. این رله در معرض محیطی شبیه به محیط موتور قرار دارد. قطب و لولا "C" یعنی مشترک (Common) از وقتیکه رله ها به عنوان سوئیچ به کار رفتند، لغات و اصطلاحات آنها را نیز به خود گرفتند، بر اساس این طبقه بندی، رله ها می توانند یکی از انواع زیر باشند: SPST:که مخفف Single Pole Single Throw و به معنی یک قطب و یک لولا می باشد. این فقط دو ترمینال دارد که می توانند به خاموش و روشن سوئیچ شوند. در مجموع به همراه سیم پیچ چهار ترمینال وجود دارد.SPDT: که مخفف Single Pole Double Throw و به معنی یک قطب و دو لولا (حالت) است. این مورد یک ردیف از سه ترمینال دارد. یک ترمینال (مشترک) بین دو قطب دیگر سوئیچ می کند. در مجموع به همراه سیم پیچ پنج ترمینال وجود دارد.DPST: که مخفف Double Pole Single Throw و به معنی دو قطب و یک لولا است. در این رله دو جفت ترمینال وجود دارد. معادل(در حکم) دو SPST کار می کند ولی با یک سیم پیچ و در مجموع به همراه سیم پیچ شش ترمینال دارد. این پیکره بندی ممکن است مانند DPNO باشد.DPDT: که مخفف Double Pole Double Throw و به معنی دو قطب و دو لولا است. در این رله دو ردیف ترمینال دو حالته است. معادل دو SPDT بوده که با یک سیم پیچ کار می کند و در مجموع به همراه سیم پیچ هشت ترمینال دارد. نمای یک DPDT در مورد AC QPDT: که مخفف Quadruple Pole Double Throw بوده و به معنی چهار قطبی و دو لولائی است و گاهی اوقات Quad Pole Double Throw نیز گفته می شود. معادل چهار SPDT بوده و با یک سیم پیچ کار می کند و در مجموع به همراه سیم پیچ چهارده ترمینال دارد.اتصالات می توانند در حالتهای باز(NO)، بسته(NC) و یا وسط (CO) باشند. NO یا "Normally-open" مدار را هنگامیکه رله فعال است، متصل می کنند و در هنگامی که رله غیر فعال است، مدار را قطع می کند. همچنین به چنین وضعیتی "فرم اتصال A" یا "make" نیز می گویند. فرم اتصال A برای کاربردهای که نیاز دارند منابع جریان بالا و با توان بالا را توسط کنترل از راه دور سوئیچ کنند، ایده آل است.NC یا "Normally-closed" مدار را هنگامیکه رله غیر فعال است، متصل می کنند و در هنگامی که رله فعال است، مدار را قطع می کند. همچنین به چنین وضعیتی "فرم اتصال B" یا "break" نیز می گویند. فرم اتصال B برای کاربردهائی ایده آل هستند که نیاز دارند هنگامیکه رله فعال است قطع بمانند.CO یا "Change-over" دو مدار را کنترل می کند: یک NO و یک NC ، با ترمینال مشترک "C". همچنین به چنین وضعیتی "فرم اتصال C" یا "transfer" نیز می گویند.کاربردها ;رله ها استفاده می شوند در (برای): • کنترل مدارهای ولتاژ بالا با یک سیگنال فشار ضعیف، مانند بعضی مودمها، • کنترل مدارهای جریان بالا با یک سیگنال جریان ضعیف، مانند سیم پیچ استارتر یک اتومبیل، • آشکار سازی و ایزوله سازی خطاها در خطوط انتقال و توزیع، با باز و بسته کردن مدارهای شکسته شده (رله های محافظ) • ایزوله سازی مدار فرمان از مدار اصلی، هنگامیکه در پتانسیل های مختلف هستند، مثلا کنترل شبکه اصلی برق توسط یک سوئیچ ولتاژ پائین. اخیرا اغلب شبکه ها توسط یک قسمت ولتاژ پائین با سیم های ولتاژ پائین و آسان برای نصب در تابلو ها و قابل حمل، کنترل می شوند. • انجام توابع منطقی. برای مثال، تابع بولی AND را می توان با یرس قرار دادن یک رله در حالت NO تحقق بخشید، یا تابع بولی OR با موازی قرار دادن آن. با قرار دادن رله در حالت CO تابع بولی XOR را خواهید داشت. توابع NAND و NOR نیز با قرار دادن رله در حالت NC قابل تحقق هستند. • پیاده سازی تابع تاخیر زمانی. رله می تواند تنظیم شود تا با تاخیر مشخصی اتصالات را قطع یا برقرار نماید. یک تاخیر کوتاه(کسری از ثانیه) با استفاده از یک صفحه مسی بین میله فلزی و تیغه است. جریان جاری در دیسک برای لحظه ای کوتاه میدان مغناطیسی را در خود حفظ می کند و بسته شدن را به تاخیر می اندازد. برای تاخیر های بیشتر (تا یک دقیقه) ، از یک ضربه گیر استفاده می شود. ضربه گیر یک پیستون پر شده از یک سیال است که باعث رهائی کند میله فلزی می شود. دوره زمانی می تواند بر اساس افزایش و کاهش نرخ حرکت پیستون متفاوت باشد. برای زمانهای بلندتر از یک تایمر چرخ دنده ای ساعتی و مکانیکی استفاده می شود. یک رله یزرگ قدیمی با تعداد زیادی اتصالاستفاده در سیستم سوئیچ تلفنی قدیمیانتخاب یک رله انتخاب یک رله مناسب برای کاربری خاص مستلزم ارزیابی فاکتورهای مختلفی است:• تعداد و نوع اتصالات - NC یا NO و یا CO • در مورد CO دو نوع وجود دارد. این مدل رله می تواند از دو طریق ساخته شود."Make before Break" و "Break before Make" . مثلا سوئیچ تلفن قدیمی از حالت Break before Make استفاده می کند، بنابر این اتصال تا وقتی شماره گیری موفق نباشد، هزینه ای را به همراه نخواهد داشت. راه آهن هنوز از آنها برای کنترل تقاطع ها استفاده می کند. • توان اتصال - رله های کوچک در آمپرهای پائین سوئیچ می کنند، رله های بزرگ برای 3000 آمپر ارزیابی می شوند، برای جریانهای DC یا AC. • ولتاژ نامی اتصالات - رله های کنترلی عادی دارای ولتاژ نامی 300VAC یا 600VAC ، نوع خودکار آن 50VDC و رله های مخصوص ولتاژ بالا در حدود 15,000V هستند. • ولتاژ سیم پیچ - رله های ماشین ابزار معمولا با 24VAC یا 120VAC ، جعبه سوئیچها 125V یا 250VDC، و بالاخره سوئیچهای حساس که با جریانهای در حد کمتر از میلی آمپر کار می کنند. • محفظه - باز بودن ، ایمنی در مقابل لمس، ضد انفجار، در هوای آزاد، مقاومت از هم پاشیدن روغن و ... • نصب - سوکت ها، برد دو شاخه ها، نصب ریلی، نصی تابلوئی، تابلوی سراسری، محفظه برای نصب روی دیوار یا تجهیزات و... • زمان سوئیچ - کجا سرعت بالا مورد نیاز است؟ • اتصالات خشک(Dry) - وقتی سوئیچینگ با سیگنالهای سطح پائین باشد، مواد خاصی برای اتصالات مورد نیاز است. نظیر روکش طلا • حفاظت اتصالات - خنثی کردن قوس الکتریکی در مدارهای با القاء بالا • حفاظت سیم پیچ - خنثی کردن نوسانات شدید ولتاژ به هنگام سوئیچ جریان سیم پیچ • ایزولاسیون بین مدار سیم پیچ و اتصالات • تست مقاومت انتشار یا هوا فضا، نوع خاصی از "تضمين كيفيت" (Quality Assurance) • متعلقات - نظیر تایمرها، اتصالات کمکی، چراغهای راهنما، دکمه های تست و ... • تست تنظیم • جریانهای ; مزاحم ناشی از پیوستگی مغناطیسی بین سیم پیچ مجاور رله روی برد مدار چاپی رله حفاظتی رله محافظ یک دستگاه پیچیده الکترومکان& #1740;کی است، اغلب با بیشتر از یک سیم پیچ و طراحی شده برای محاسبه شرایط کاری روی یک مدار الکتریکی و قطع کننده مدار وقتی اشتباهی رخ دهد. بر خلاف نوع کلیدی رله با ولتاژ آستانه و زمان کارکرد غیر مشخص(یا به سختی ثابت)، رله های محافظ دارای منحنیهای با تقریب خوب، قابل انتخاب و نسبت - زمان به جریان -(یا سایر پارامترهای کاری) خوبی هستند. چنین رله هائی بسیار خوب ساخته می شوند، با استفاده از آرایه های دیسکهای القائی، آهنرباهای قطب پوشیده، سیم پیچهای عملیات و توقف، عملگرهای سلونوئیدی، اتصالات شبیه رله تلفن و شبکه های تغییر فاز این کار صورت می گیرد تا به رله اجازه دهند تا به جریانهای بالا، ولتاژهای بالا، برگشت توان، فرکانس بالا و پائین پاسخ دهد. یک خط انتقال مهم یا واحد تولید باید یک اطاقکهای خصوصی البته با نشان مخصوص وسایل الکترومکان& #1740;کی مخصوص برای محافظت داشته باشند. هر کدام از کارائی های حفاظتی در دسترس برای یک رله باید با شماره وسیله استاندارد standard ANSI Device Numbers)ANSI ) مشخص شوند. برای مثال اگر له ای کارائی 51 را دارد باید یک رله حفاظتی جریان بالای زمان بندی شده باشد. طراحی و تئوری این وسیله محافظ قسمت مهمی از آموزش یک مهندس الکترونیک است که در رشته سیستمهای قدرت کار می کند. امروزه این وسیله ها تقریبا به کلی - در طراحیهای جدید - با الات دقیق بر اساس میکرو پروسسورها جایگزین شده اند که با اجداد الکترومکان& #1740;کی خود با دقت و راحتی کار خود رقابت می کنند. با ترکیب کردن چندین کارائی در یک مورد، رله های عددی (شمارشی) در هزینه های سرمایه و نگهداری بسیار مقرون به صرفه تر هستند. به هر حال به علت طول عمر طولانی رله های الکترومکان& #1740;کی، دهها هزار از این "نگهبانان خاموش" هنوز از خطوط انتقال و وسایل الکتریکی در تمام جهان محافظت می کنند. رله جریان بالا این رله نوعی رله محافظ به شما می رود. شماره طراحی وسیله ANSI آن 50 (برای یک جریان بالای لحظه ای) یا "" و 51 (برای جریان بالای زمانی) یا "" می باشد. در کاربردهای عادی رله های جریان بالا برای محافظت جریان بالا استفاده می شوند که به یک ترانسفورما& #1578;ور جریان متصل و برای کار کردن در (بالای) سطح جریان مشخصی می باشند. وقتی رله کار می کند، یک یا چند اتصال کار خواهند کرد و سیم پیچ مدار قطع کننده را تحریک می کنند و مانع از قطع شدن مدار می گردند.
کنترلر قفل مرکزی
خودرو:
پژو 405، پژو پارس و Roa
مشخصات:
12VDCNominal Voltage9VDC to 15VDCOperating Voltage Range30A at 13.5VDCContact RatingCompatible with One or Two Micro SwitchWorking Conditions1 × 105 opsElectrical Life-30°C to +85°CAmbient Temperature
1: +Battery2: -Battery3: Motor4: Motor5: Open (Command From Micro Switch)6: Open (Command From Remote)7: Close (Command From Micro Switch)8: Close (Command From Micro Switch)9: Close (Command From Remote)
رله اتوماتیک راهنما و فلاشر
تیپ یک
خودرو:00
پژو 405، پژو پارس، سمند، Roa
مشخصات فنی:
Nominal Voltage12VDCOperating Voltage Range10VDC to 16VDCContact RatingLamp: 4x21w+2x4w+2x0.5w at 13.5VDCLamp: 2x21w+4w+0.5w at 13.5VDCFlashing Frequency90 ± 30 Ops/minLamp Failure Flashing Frequency120 to 250 Ops/minElectrical Life1 × 105 OpsAmbient Temperature-30°C to +85°C
Terminal Layout :0031: Earth49a: Lamps49: +Battery
رله اتوماتیک راهنما و فلاشر
تیپ دو
خودرو:
سپند
مشخصات فنی:
Nominal Voltage12VDCOperating Voltage Range10VDC to 16VDCContact RatingLamp: 4x21w+2x4w+2x0.5w at 13.5VDCLamp: 2x21w+4w+0.5w at 13.5VDCFlashing Frequency90 ± 15 Ops/minLamp Failure Flashing Frequency>140 Ops/minElectrical Life1 × 105 OpsAmbient Temperature-30°C to +85°C
Terminal Layout :C: Indicator LampR: Lamps
رله اتوماتیک راهنما و فلاشر
00
تیپ سه
خودرو:
نیسان زامیاد
مشخصات فنی:
Nominal Voltage12VDCOperating Voltage Range10VDC to 16VDCContact RatingLamp: 4x21w+2x4w+2x0.5w at 13.5VDCLamp: 2x21w+4w+0.5w at 13.5VDCFlashing Frequency90 ± 15 Ops/minLamp Failure Flashing Frequency>140 Ops/minElectrical Life1 × 105 OpsAmbient Temperature-30°C to +85°C
Terminal Layout :C: Indicator LampR: Lamps
73342597155رله تایمر گرم کن شیشه عقب
خودرو:
پژو 405، پژو پارس، سمند و RD
مشخصات:
فنی
دیاگرام
12VDCNominal Voltage10VDC to 16VDCOperating Voltage Range30A at 13.5VDCContact Rating12min ± 20%Heating Time1 × 105 opsElectrical Life-30°C to +85°CAmbient Temperature
12VDCNominal Voltage10VDC to 16VDCOperating Voltage Range30A at 13.5VDCContact Rating12min ± 20%Heating Time1 × 105 opsElectrical Life-30°C to +85°CAmbient Temperature
001: Command2: Earth3: + Battery4: +APC5: Load
رله دوبل سیستم انژکتوری
خودرو: 00
پژو 405، پژو پارس، سمند و Roa
مشخصات:
فنی
دیاگرام
12VDCNominal Voltage500V/50Hz for 1minDielectric Strength30A at 13.5VDCContact Rating5V< U <8V at 23°COperate Voltage2.5V≤ U ≤4V at 23°CRelease Voltage85Ω ± 10%Coil Resistance1.6 × 105 opsElectrical Life-40°C to +85°CAmbient Temperature
رله هشدار دهنده پشت آمپر
خودرو: 00
پژو 405، پژو پارس، پژو RD
مشخصات:
فنی
دیاگرام
12VDCNominal Voltage10VDC to 16VDCOperating Voltage Range80 +15 dBSound Level-30°C to +85°CAmbient Temperature
00
کنترلر دمای آب رادیاتور
خودرو:
زانتیا، سمند
مشخصات:
فنی
12VDCNominal Voltage9VDC to 15VDCOperating Voltage Range118°CWarning Temperature Level115°CPre-Warning Level90°CAir Conditioner Cut Off Temperature Level-30°C to +85°CAmbient Temperature
کنترلر شیشه بالابر
خودرو: 00
پژو 405، پژو پارس، سمند و Roa
مشخصات:
فنی
دیاگرام
12VDCNominal Voltage10VDC to 16VDCOperating Voltage Range15A at 13.5VDCContact Rating10s ± 2sAuto Time Protection1 × 105 opsElectrical Life-30°C to +85°CAmbient Temperature