دانلود گزارش کار آموزی جواد (docx) 107 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 107 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
مقدمه :فن آوری اطلاعات در حقیقت استفاده بهینه از سیستم های کامپوتری است .به عبارتی استفاده هر چه بهتر از کامپوتر ها ، نر م افزارها و سخت افزارجانبی آن برای حل مسائل و مشکلات کاری و پیاده سازی این راه حل ها در یک محیط واقعی وظیفه اصلی IT است. امروزه فناوری اطلاعات بحث داغ محافل علمی د نیا تلقی میشود و با گسترش روزافزون ارتباطات و نیاز به برقراری آن، ناگزیر هستیم تا همگام با پیشرفت های شگرف این فنآوری ما نیز بروز باشیم تا از مزایای این فناوری بهرمند شوِیم. فن آوری اطلاعات IT-▪ تعریف فن آوری اطلاعات به مجموعه ابزار و روش هایی اطلاق میشود که به نحوی، اطلاعات را در اشکال مختلف، جمع آوری، ذخیره، بازیابی، پردازش و توزیع می کنند. اطلاعات منشاء دانائی و بصیرت در انسان است و هدف از به کار گیری فن آوری اطلاعات، افزایش آگاهی در انسان و نظم در اجراست. به تعبیر دیگر، فن آوری اطلاعات، فن بهره برداری از اندیشه انسانی است. بهره برداری بهینه از اندیشه، سپردن امور شناخته شده، تکراری و غیرخلاق به ماشین (از طریق خودکار سازی عملیات ) و آزاد سازی اندیشه و مهارت های انسانی جهت مکاشفه در ناشناخته ها ست. در سه دهه اخیر، مفهوم داده ورزی ( انفورماتیک ) از بستر ماشین های پردازشگر اطلاعات به سمت نظریه سیستم و سپس نظریه اطلاعات گرایش یافته و امروز با توجه به نظریه خودکار سازی و نظریه ارتباطات، انفورماتیک در پیوند با همه اینها، بعنوان یک فن آوری همه منظوره تحت عنوان فن آوری اطلاعات در مرکز توجه جهان قرار گرفته است. فن آوری اطلاعات، فن بهره برداری از اندیشه انسانی است. بهره برداری بهینه از اندیشه، سپردن امور شناخته شده، تکراری و غیرخلاق به ماشین (از طریق خودکار سازی عملیات ) و آزاد سازی اندیشه و مهارت های انسانی جهت مکاشفه در ناشناخته هاست. مدل های رشد و توسعه به شکل روز افزون براساس واقعیات و تجارب موجود به سمت مدل توسعه انسانی به معنی محور شمردن انسانها، گرایش یافته و نیروی محرکه در این مدل ها نیروی انسانی و قابلیت های آن است. از آنجا که، اندیشه تنها وجه تمایز انسان با سایر موجودات است، طبعاً مراد از محوریت انسان، محوریت اندیشه اوست. اگر این تعبیر را بپذیریم که هر یک از فن آوری ها، در جهت گسترش یکی از توانمندی های بشر بوجود آمده است (ابزارهای اپتیک در جهت گسترش دید بشر، خودرو در جهت گسترش اعضای حرکتی و …)، فن آوری اطلاعات نیز در جهت گسترش توانمندی های اندیشه انسان تکوین یافته است. از آنجا که، اندیشه تنها وجه تمایز انسان با سایر موجودات است، طبعاً مراد از محوریت انسان، محوریت اندیشه اوست. به منظور شناخت نقش این فن آوری در گسترش توانمندی های اندیشه بشری و بالمآل توسعه آتی جهان، لازم است ارتباط موجود با دقت بیشتری مطالعه گردد. فعالیت های بشر در جهت توسعه در دو حوزه تحقیقات و اجرا صورت می پذیرد: ۱)حوزه تحقیقات: هدف فعالیت ها در این حوزه کشف حقایق و شناخت قانون مندی ها و روابط حاکم بر پدیده هاست. انسان با تفکر در مورد واقعیت های موجود که به صورت اطلاعات در اختیار دارد و بررسی و پردازش آنها، حقایق جدید را کشف و برپایه آن تجربه می کند، با بررسی نتایج تجربه و تعمیق شناخت، مدلی اجرائی را طراحی و به اجرا در می آورد. این حوزه قلمرو مطلق اندیشه است و اطلاعات در این حوزه به عنوان یکی از ابزارهای شناخت عمل می نماید. همان گونه که هنر نیز به عنوان عامل انگیزاننده اندیشه، ابزار دیگری است در جهت حقیقت یابی و تعمیق شناخت. فن آوری اطلاعات در این حوزه، به عنوان خدمتگزار اندیشه وظیفه دارد تا: ▪ اطلاعات مورد نیاز را به سرعت و در طبقه بندی های مورد نظر محقق، ارائه نماید. بدیهی است که هر مقدار منابع اطلاعاتی وسیع تر و طبقه بندی شده تر و مبتنی بر آخرین یافته های تحقیقاتی باشد، بهره وری اندیشه بیشتر خواهد بود. به همین دلیل بخش مهمی از فن آوری اطلاعات در جهان. هم اکنون به اطلاع رسانی اختصاص یافته است . ▪ با شبیه سازی محیط، امکان تجربه مجازی فرضیات مختلف را با سرعت بسیار و هزینه ناچیز فراهم کند. ابزارهای طراحی، شبیه سازی، برنامه ریزی، تصمیم گیری، از جمله کاربرد فن آوری اطلاعات در این زمینه اند . ▪ ابزار مناسب، جهت تولید و نشر آثار فرهنگی، هنری، آموزشی و تفریحی بعنوان عامل انگیزاننده و بستر حرکت اندیشه خلاق فراهم کند. محصولات فن آوری اطلاعات در زمینه های تدوین، چاپ و نشر این آثار بصورت ابزارهای چند رسانه ای از جمله این مواردند. ۲) حوزه اجرا: هدف فعالیت های این حوزه به اجرا در آوردن طرح های تعیین شده در حوزه اول، براساس ضوابط و مقررات مشخص است. این فعالیت ها در دو بخش عمده صورت می گیرند: الف) مدیریت اجرا: فعالیت های این بخش عمدتاً ناظر بر برنامه ریزی و نظارت اجرائی است سیستم های اطلاعات مدیریت و ابزارهای برنامه ریزی تامین و تخصیص منابع و برنامه ریزی و کنترل فرآیند عملیات، از زمره کاربردهای فن آوری اطلاعات در عرصه مدیریت اجرائی است. ب) اجرای عملیات: اجرای عملیات طبق برنامه ها و دستورالعملهای اجرائی بر عهده این بخش است. حاصل فعالیت های این بخش بطور دائم توسط مدیریت اجرائی در مقابل برنامه ها ارزشیابی شده و نتایج این ارزشیابی بعنوان بازخورد اطلاعاتی از یک سو به تصحیح برنامه اجرائی منجر می شود و از سوی دیگر با متاثر ساختن حوزه تحقیقات، موجب تعمیق شناخت و تدقیق طراحی می گردد. طراحی دقیقتر نظم بیشتر و اجرای روان تر عملیات را در حوزه اجرا در پی دارد. اجرای منظم و روان نهایتاً به خودکار سازی عملیات منجر خواهد شد. سیستمهای خودکار صنعتی و اداری، زمینه های کاربرد فن آوری اطلاعات در این بخش اند. همان گونه که مشاهده می شود، فن آوری اطلاعات از یک سو با نظم بخشیدن به حوزه اجرا و خودکار سازی عملیات تکراری و فاقد خلاقیت، فعالیت های فیزیکی را کاهش میدهد و از سوی دیگر با تولید و انتقال سریع، دقیق و به موقع اطلاعات به حوزه های تحقیقات و مدیریت، شناخت را تکامل بخشیده و کارآئی نظام را افزایش می دهد و از این طریق نظم را بر بنیان آگاهی استوار می سازد بدین جهت: ▪ فن آوری اطلاعات کلید دستیابی به رشد و توسعه پایدار است. به دلیل نقش کلیدی فن آوری اطلاعات در تعریف مجدد قدرت و تمدن جوامع، در دو دهه گذشته کشورهای توسعه یافته به فن آوری اطلاعات بعنوان محور بنیادین توسعه توجه کرده اند و در این راستا طرح های ملی و منطقه ای برای توسعه این فن آوری اجرا کرده اند بطور مثال: ▪ جامعه اروپا ۱۰ سال قبل اقدام به تدوین راهبردهای فن آوری اطلاعات برای کشورهای عضو نمود و هم اکنون بسیاری از کشورهای اروپائی، مجموعه قوانین و راهبردهای خود را جهت تحقق جامعه اطلاعاتی تدوین، منتشر و بعضاً اجرا کرده اند . ▪ رئیس جمهوری وقت آمریکا بلافاصله پس از شروع به کار گروهی را مامور تنظیم و تدوین اهداف راهبردی کلان درباره زیر ساخت های اطلاعاتی نمود. ▪ کشورهای شرق آسیا از جمله مالزی و سنگاپور، طرح های جامع خود را برای رسیدن به جامعه اطلاعاتی، تدوین و اقدامات عملی را آغاز کرده اند. ▪ ده ها کشور در حال توسعه با تعیین وزیر فن آوری اطلاعات در این مسیر حرکت کرده اند . فن آوری اطلاعات از یک سو با نظم بخشیدن به حوزه اجرا و خودکار سازی عملیات تکراری و فاقد خلاقیت، فعالیت های فیزیکی را کاهش میدهد و از سوی دیگر با تولید و انتقال سریع، دقیق و به موقع اطلاعات به حوزه های تحقیقات و مدیریت، شناخت را تکامل بخشیده و کارآئی نظامها را افزایش می دهد. هم اکنون فن آوری اطلاعات با شتابی فزاینده در حال تغییر جهان است و این تغییرات در کلیه عرصه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مشهود است. با این وجود فن آوری اطلاعات هنوز در آغاز راه است. همان گونه که الکتریسته در آغاز تنها بعنوان عامل روشنائی مطرح بود و اینک شریان حیاتی تمامی فعالیت های اقتصادی و اجتماعی محسوب می گردد، فن آوری اطلاعات نیز در آینده نه چندان دور نقش حیاتی در تمامی شئونات بشر ایفاء خواهد کرد. همان گونه که الکتریسته در آغاز تنها بعنوان عامل روشنائی مطرح بود و اینک شریان حیاتی تمامی فعالیت های اقتصادی و اجتماعی محسوب می گردد، فن آوری اطلاعات نیز در آینده نه چندان دور نقش حیاتی در تمامی شئونات بشر ایفاء خواهد کرد. هم اکنون فن آوری اطلاعات با شتابی فزاینده در حال تغییر جهان است و این تغییرات در کلیه عرصه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مشهود است .فصل اول :آشنایی کلی با مکان کار آموزی
ساختمان IT :
شرکت فن آوري اطلاعات هما در پائيز سال 1381 با سرمايه گذاري مؤسسه بازنشستگي، ذخيره و رفاه هما و با هدف ايجاد و راهبري سيستم هاي مرتبط با فن آوري اطلاعات به ويژه در حوزه صنعت هوانوردي و گردشگري تأسيس شد . عملکرد شرکت فن آوري اطلاعات هما بر محورهاي زير استوار بوده است
ساختار اوليه شرکت بر مبناي عوامل زير کنترل مي گردد :
استفاده از نيروهاي کيفي با هدف جلوگيري از تورم بدنه سازماني و افزايش کارآئيتناسب حقوق کارکنان با ميزان عملکرد موفق ايشانقابليت قبض و بسط ساختار و تعداد کارکنان متناسب با پروژه هاي موجود گسترش بازار و توسعه حجم پروژه ها از طريق مشتري مداري، کنترل مداوم کيفيت و رعايت وجدان کاري در انجام پروژه ها
با توجه به نياز هما و واحدهاي مرتبط به انجام سريع برخي پروژه ها بخش عمده اي از تلاش شرکت مصروف پاسخگوئي به اين نيازها شده است که در اين ميان انجام پروژه گسترش و پايدارسازي شبکه رزرواسيون اينترنتي آمادئوس در بين دفاتر خدمات مسافرتي، نوسازي، توسعه و پشتيباني سيستم هاي مالي، سايت، شبکه و سيستم هاي سخت افزاري هما از مهم ترين آن بوده است .
نگاه اصلي شرکت به سمت پروژه هاي زيربنائي بوده با اين هدف که ضمن پاسخگويي به نيازهاي اصلي امکان درآمدهاي مستمر و رو به افزايش براي شرکت ايجاد گردد در اين حوزه پروژه هاي رزرواسيون اينترنتي و ساختمان هاي هوشمند از جدي ترين پروژه ها هستند.
محور عمده ديگر شناخت پتانسيل ها مي باشد که شامل بکارگيري پتانسيل اضافي موجود در حوزه هاي فعال و شروع پروژه هاي جديد با استفاده از پتانسيل هاي قابل جذب بيروني (Out Sourcing) مي باشد .همچنين در اين زمينه با توجه به نياز مداوم و رو به رشد آموزش هاي تخصصي، مرکز آموزش دوره هاي مختلف مرتبط با IT و صنعت هوانوردي گسترش يافته است.
واحد های عملیاتی شرکت فناوری اطلاعات
واحد نگهداشت :حوزه فعالیت این واحد به شرح زیر است :
نگهداشت و توسعه شبکه هاي در حال کار شامل نگهداشت، ارنقاء و کنترل سيستم عامل هاي شبکه و دستيابي ها ونگهداشت و کنترل بخش هاي اکتيو و پسيو شبکه. نگهداشت ،توسعه و ارتقاء سيستم هاي سخت افزاري شامل ريزکامپيوتر ،پرينترواسکنر. نگهداشت ،توسعه و ارتقاء نرم افزارهاي پايه شامل ،سيستم هاي عامل ، نرم افزارهاي حفاظتي(ضدويروس) ونرم افزارهاي جانبي عمومي.
پروژه های کاری واحد نگهداشت :
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري ادارات مرکزي هما (فرودگاه هاي مهرآباد و امام)
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري مجموعه ادارات معاونت مالي هما (طالقاني)
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و سيستم هاي سخت افزاري مجموعه شرکت هاي تابعه صندوق بازنشستگي هما ساختمان هاي اکباتان)
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري ساختمان رزرواسيون هما (ويلا)
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري دفاتر فروش هما
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري شرکت بازرگاني هما و مرکز فروش تلفني( وابسته به صندوق بازنشستگي)
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري شرکت پذيرايي هما (وابسته به صندوق بازنشستگي)
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري دفتر ارائه کالا و خدمات هما (وابسته به صندوق بازنشستگي)
• نگهداشت و توسعه شبکه ارتباطي ساختمان کاسپين و برخي شعب بانک هاي پارسيان و پاسارگاد
• نگهداشت شبکه ارتباطي و مجموعه سيستم هاي سخت افزاري شرکت SoniaTech (نمايندگي ايران)
• نگهداشت شبکه ارتباطي شرکت آشنا ايمن
مراحل عملياتي پروژه مذکور که عملا" از اواسط تابستان 82 شروع شده و پيش بيني مي شود حداقل براي يک دوره پنج ساله ادامه يابد.فاز عملياتي اين پروژه شامل برگزاري دوره هاي آموزشي ، اتصال به شبکه ، رفع اشکال مداوم ، توسعه شبکه رزرواسيون (تعداد ترمينال ها)، ايجاد امکانات جديد براي آژانس ها و پشتيباني کامل تمامي واحدهاي مرتبط با اين پروژه در هما بوده است .در اين باره تاکنون بيش از 1280 نفر آموزش هاي لازم را فراگرفته و بيش از 790 پايانه ذخيره جا به شبکه آمادئوس پيوسته اند و بيش از 570 دفتر خدمات مسافرتي در اين زمينه تحت پوشش شرکت مي باشند. از زمان شروع (18/5/82) رزرو بيش از 1.115.000 مسير پروازي از طريق اين شبکه انجام يافته که اين رقم به سرعت در حال افزايش است .در مورد پروژه آمادئوس به سبب پيش بيني هاي انجام يافته ، سرعت اجراي پروژه بسيار بيش از انتظار هر دو طرف (هما و شرکت آمادئوس) بوده است که وضعيت آن به شرح زير مي باشد :
8464552081530
با توجه به نياز هما نگهداشت و ارتقاء مجموعه سيستم هاي اطلاعات مديريت هما (Management Information Systems) توسط شرکت انجام يافته است.سيستم هاي اصلي در اين حوزه به شرح زير مي باشند :
موضوع قرارداد عبارت است از انجام عمليات زير در مجموعه ادارات مرکزي هواپيمايي
جمهوري اسلامي ايران (هما):• نگهداشت سيستم آمار و اطلاعات پرواز در کامپيوتر مرکزي (MIS)• نگهداشت سيستم جمع آوري اطلاعات پروازي در سيستم هاي PC• نگهداشت سيستم تجزيه و تحليل عملکرد• نگهداشت سيستم تهيه هزينه هاي هواپيمايي کشوري• نگهداشت سيستم محاسبه نيروي انساني خدمات فرودگاهيدر اين باره تلاش بر آن است که از دانش حاصل از اين پروژه جهت ارائه خدمات به ديگر خطوط هوائي و مراکز ديگر استفاده گردد .
با توجه به نياز موجود در دفاتر خدمات مسافرتي درباره ارائه اطلاعات مسافرتي با فرمت مناسب جهت استفاده عموم مسافرين سيستم Pro Print با همکاري شرکت آمادئوس تهيه و به عنوان امکان تکميلي در اختيار دفاتر خدمات مسافرتي قرار گرفت .
با توجه به امکان فروش الکترونيکي بليت به صورت مستقيم به مسافران از طريق سيستم رزرواسيون آمادئوس، بررسي هاي اوليه جهت ايجاد اين امکان آغاز شده است که در اين باره در مرحله اول شرکت تجارت الکترونيک پارسيان به عنوان شرکت داراي بسترهاي مناسب انتخاب شده و مراحل فني پروژه در سال 83 خاتمه يافته و اکنون در حال بهره برداري آزمايشي مي باشد.در اين باره با توجه به گسترش بازار فروش اينترنتي بليت، اين پروژه يکي از پروژه هاي استراتژيک شرکت مي باشد.
سايت اينترنتي هما بر روي دامنه www.IranAir.com با استفاده از سيستم CMS(Content Management System) تدوين شده در حال نگهداشت و ارتقاء بوده و همچنين مرجع ارائه سرويس به تمامي سايت هاي فروشنده اينترنتي بليت هاي هما مي باشد .
نگهداري شبکه ارتباطي باشگاه پذيرائي هما و همچنين راهبري مجموعه سيستم هاي نرم افزاري مربوط به پذيرش ميهمان، تهيه صورتحساب و عمليات مالي لازم نيز براساس نيازهاي اعلام شده انجام يافته است. از خصوصيات سيستم منصوب امکان اتصال به سيستم هاي مالي با بستر يکسان و تبادل اطلاعات مي باشد .
با توجه به گسترش تعداد متقاضيان دوره هاي مرتبط با حوزه فن آوري ارتباطات و اطلاعات (ICT) و صنعت هوانوردي،گسترش مرکز آموزش در قالب همکاري با موسسه مرکز آموزش هاي هوايي هما برنامه ريزي شده است.
نظر به لزوم يکپارچه سازي و بهينه سازي ارتباطات در ادارات مرکزي هما و شعب طرح شبکه جامع ارتباطي .
هما شامل ارتباطات Data و Voice براساس استانداردMSTP(Multi Service Transfer Platform) (آخرين استاندارد اجرائي در حوزه شبکه هاي ارتباطي) آماده شده که در سال 84 به مرحله اجرا خواهد رسيد.
با توجه به خلاء موجود در دفاتر مسافرتي و مشکلات حاصل از صدور بليت به صورت دستي، سيستم چاپ مکانيزه بليت با همکاري شرکت آمادئوس به انجام رسيد و در تعدادي از آژانس ها جهت رفع اشکالات و ايجاد سيستم بهينه نصب گرديد. با توجه به حضور آمادئوس به عنوان GDS و طرح IATA براي راه اندازي BSP در ايران، اين حرکت يکي از پيش زمينه هاي اتوماسيون کامل صدور بليت مي باشد .
نظر به برنامه ريزي IATA براي آغاز پروژه BSP (Banker Settlement Plan) در سال جاري ميلادي در ايران و در پي مذاکرات انجام يافته با مدير منطقه اي IATA ، مطالعات اوليه جهت ايجاد بسترهاي لازم براي انجام پروژه مذکور در حال انجام است، همچنين با توجه به اعلام سال 2007 از طرف IATA به عنوان آخرين فرصت براي راه اندازي e-Ticketting و دستور مدير عامل محترم هما به معاونت محترم بازرگاني در اين باره، تمامي مقدمات فني لازم جهت راه اندازي سيستم e-Ticketing با هماهنگي اداره کل ICT به انجام رسيده است.
هم اکنون نگهداشت و توسعه شبکه هاي در حال کار شامل نگهداشت، ارنقاء و کنترل سيستم عامل هاي شبکه و دستيابي ها ونگهداشت و کنترل بخش هاي اکتيو و پسيو شبکه ، نگهداشت ،توسعه و ارتقاء سيستم هاي سخت افزاري شامل ريزکامپيوتر ،پرينترواسکنر و نگهداشت ،توسعه و ارتقاء نرم افزارهاي پايه شامل ،سيستم هاي عامل ، نرم افزارهاي حفاظتي(ضدويروس) ونرم افزارهاي جانبي عمومي در ادارات مرکزي هما، ساختمان معاونت مالي هما (طالقاني) ، ساختمان رزرواسيون هما (ويلا)، و دفاتر فروش هما درحال انجام مي باشد
در حال حاضر شبکه حمل و نقل مسافر زميني با حدود 000/000/270 (دويست و هفتاد ميليون) مسافر سالانه در برابر شبکه ريلي با حدود 000/000/15 (پانزده ميليون) مسافر سالانه، بخش اصلي حمل و نقل را بر عهده دارد طي مذاکرات به عمل آمده با سازمان حمل و نقل و پايانه هاي کشور و جلسات توجيهي مکرر درباره CRS سازمان پايانه ها که امکان خريد بليت شرکت هاي مسافرتي به مقصدهاي مختلف را از طريق دفاتر خدمات مسافرتي امکان پذير مي نمايد، قراردادي جهت ايجاد CRS زميني منعقد و عمليات اجرائي پروژه آغاز گرديد .اين طرح به عنوان حجيم ترين شبکه فروش بليت، کار خود را از تاريخ 22/11/82 به صورت آزمايشي آغاز و هم اکنون توسط تعداد محدودي از شرکت هاي مسافرتي در حال بهره برداري مي باشد .
واحد رزرواسیون :
بخش شبکه هاي رزرواسيون شرکت عمدتا" در زمينه طراحي، ايجاد و توسعه شبکه هاي توزيع و بهنگام سازي اطلاعات فعال بوده و فعاليت اصلي آن به شبکه هاي توزيع اطلاعات مسافرت شامل ظرفيت هاي مسافرتي (هوائي ، زميني ، ريلي و دريائي ) و اقامتي ( هتل) و دسترسي به وضعيت مسافرت ( اقتصادي ، امنيتي ، اجتماعي ) متمرکز مي باشد . آمادئوس داراي بزرگترين شبکه رزرواسيون جهاني مبتني بر اينترنت و عرضه کننده فن آوري هاي نو در صنعت حمل و نقل است و شبکه رزرواسيون آن در بيشتر کشورهاي جهان فعال است . سيستم رزرواسيون آمادئوس با امکان رزرو روي 469 خط هوائي در حدود 95% ظرفيت پروازي جهان را پوشش مي دهد و اين خدمات در حال حاضر از طريق 65250 دفتر خدمات مسافرتي در جهان عرضه مي شوند. آمادئوس همچنين 63540 هتــل را تحت پوشش دارد و در مجمـوع سيستـم رزرواسيــون خـود را در 290700 نقـطه جهــان ارائـه مي کند. پس از امضاي قرارداد بين هواپيمائي جمهوري اسلامي ايران و شرکت اروپائي آمادئوس در فروردين ماه سال 82 شرکت فن آوري اطلاعات هما به عنوان مجري قرارداد انتخاب و عمليات اجرائي ايجاد سايت ، سازماندهي تيم هاي آموزشي ، فني و عملياتي توسط شرکت فن آوري اطلاعات هما و با همکاري شرکت آمادئوس انجام گرفت و پس از نصب آزمايشي سيستم در تعدادي از دفاتر خدمات مسافرتي هوائي ، از مرداد ماه سال 82 عمليات تجهيز گسترده دفاتر خدمات مسافرتي به اين سيستم آغاز شد . در اين مورد تاکنون بيش از 750 پايانه ذخيره جا به اين شبکه پيوسته و بيش از يک هزار و پانصد نفر دوره آموزش هاي عملياتي لازم را گذرانده اند.همچنين با توجه به دسترسي کامل اين شبکه به پروازهاي هما و تمامي ديگر خطوط خارجي، از زمان شروع (18/5/82) رزرو بيش از 1.200.000 سگمنت پروازي از طريق اين شبکه انجام يافته که اين رقم به سرعت در حال افزايش است .در حال حاضر از طريق اين سيستم در بخش داخلي امکان رزرو بليت هواپيما و در بخش خارجي امکان رزرو بليت هواپيما ، هتل ، قطار ، کشتي و اجاره اتومبيل وجود دارد .
دیگر فعالیت های این بخش عبارتند از :
تدوين سيستم e-booking و e-Ticketing هواپيمائي جمهوري اسلامي ايران (هما)
تدوین سیستم و نمونه سازس شبکه رزرواسيون زميني کشور متعلق به سازمان حمل و نقل زمینی کشور
واحد سیستم ها و روش ها :
بخش سيستم ها و روش ها با هدف ارائه راه حل هاي جامع سازماني مبتني بر تکنولوژي هاي نو از سال 82 با پشتوانه تجربيات اندوخته متخصصين اين شرکت ( بيش از 10 سال ) در زمينه
نرم افزار و سيستمها شروع بکار نموده است. برخي از قابليتها و توانمندي هاي فني شرکت که در اجراي پروژه هاي مختلف مورد استفاده قرار گرفته در این بخش قابل مشاهده می باشد .
نکات مهم این بخش عبارتند از:
استفاده از متدولوژيهايXP, RUP براي ايجاد سيستم از ابتدا تا انتها، براي بالا بردن کيفيت کار ساخت نرم افزار و بهبود ارتباط با مشتري . استفاده از متخصصين مجرب براي تحليل سيستم در زمينه هاي مختلف با استفاده از دانش روز و تکيه بر استانداردها و مفاهيم موجود در سيستم هاي معتبر دنيا. براي بهبود پروسه ارائه خدمات ، کالا و اطلاعات از توليد کننده به مصرف کننده بکار برده مي شود. برخي از اهداف يک سيستم مبتني بر SCM عبارتند از: برنامه ريزي توليد کاهش انبار توليدات پيدا کردن تنگناها و گلوگاههاي روند انجام کار بهبود پاسخگوئي به سفارشات
ايجاد يک نرم افزار يکپارچه بطوريکه قسمتهاي مختلف سازمان بتوانند به راحتي با يکديگر تبادل اطلاعات داشته باشند . مزيتهاي اصلي استفاده ا زERP عبارتند از:يکپارچه شدن اطلاعات مالييکپارچه شدن اطلاعات سفارشات مشترياستاندارد سازي و سرعت بخشيدن به پروسه ساختکاهش نياز به انبار کردن اجناس در سيستم هاي توليدي استاندارد سازي اطلاعات پرسنل
پروژه های انجام شده در این بخش شامل :
• طراحي و نمونه سازي شبکه فروش الکترونيکي بليت جهت حمل و نقل زميني با حدود 270 ميليون مسافر در سال
• طراحی و اجرای سیستم بودجه هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران
• طراحی مجموعه سیستم های حسابداری کل و دریافت و پرداخت هواپمایی جمهوری اسلامی ایران
• طراحی و اجرای Portal-CMS هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران جهت ایجاد امکان اتصال پایانه های تولید اطلاعات به درگاه های ارائه و نمایش اطلاعات نظیر وب سایت هما
• طراحی و پیاده سازی کامل سیستم های اتوماسیون اداری استانداری خوزستان
• طراحی و اجرای پروژه های مجموعه های مرتبط با شرکت فناوری اطلاعات هما .
• ايجاد و گسترش ساختار پشتيباني جامع مشتريان (CRM) شبکه رزرواسيون اينترنتي آمادئوس.
• طراحي و پياده سازي پورتال فروش الکترونيکي بليط به صورت مستقيم به مسافران از طريق خطوط اينترنت با همکاري هواپيمائي جمهوري اسلامي ايران (هما) و بانک پارسيان .
• طراحي و اجراي سيستم بودجه و حقوق و دستمزد هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران با بيش از 12000 پرسنل شاغل و مستمري بگير.
واحد شبکه :
بخش شبـکه شـرکت در حـوزه طراحي، اجـرا و پشتيبـاني شبـکه هاي WAN, LAN و ساختمان هاي هوشمند فعـال مي باشد. واحد شبكه و ارتباطات ديتاي شركت فن آوري اطلاعات هما به عنوان System Integrator و Solution Provider با پشتوانة متخصصين مجرب خود در زمينههاي ذيل به صورت تخصصي ، راه حل جامع (Total Solution) ارائه مينمايد:
خدمات تخصصي طراحي، راهاندازي، نصب و اجراي شبكههاي محلي (LAN) و گستردة (WAN) انتقال داده تحت استانداردهاي IEEE – TIA – ISO – CSA . ارائة تكنولوژي كابل كشي ساخت يافته(STRUCTURED CABLING)، در قالب سيستم IBDN وCONNECTIX بعنوان يك راه حل End-to-End Solution جهت شبكه هاي كامپيوتري و مخابراتي. استفاده از پشتوانة فني شركت CONNECTIXو NORDX/CDT و بكارگيري متخصصين با تجربه و كار آزموده به منظور صدور گواهينامة CONNECTIXو IBDN جهت تضمين15 ساله بر روي لاية كاربردي شبكه. ارائة راه حل ساختمان هوشمند (Intelligent Building Solution- IBS) به عنوان يك راه حل جامع جهت يكپارچه سازي شبكههاي داده، صوت، تصوير و كنترل به عنوان يك شبكة چند منظورة واحد. ارائة راه حل جامع در زمينة شبكههاي بيسيم (Wire Less Data Networks) . ارائة راه حل جامع و End-to-End Solution جهت شبكههاي كامپيوتري با استفاده از محصولات Cisco و CONNECTIXو NORDX/CDT و ديگر توليد كنندگان معتبر بينالمللي. ارائة راه حلهاي ارتباطات پرقدرت اينترنتي برروي BackBone اصلي اينترنت . ارتباط چند منظوره شبكه هاي محلي با يكديگر به عنوان يك شبكة گسترده از طريق سيستمهاي ماهوارهاي. سيستمهاي امنيت شبكه و ديتا.
پروژه ها :
طراحي و اجراي شبکه جامع ارتباطي شرکت هاي تابعه صندوق بازنشستگي هما
طراحي، اجرا و عمليات سرورهاي شبکه جامع ارتباطي مجموعه ادارات معاونت مالي هما
طراحي، اجرا و عمليات سرورهاي شبکه جامع ارتباطي باشگاه و مجموعه پذيرائي هما
طراحي، اجرا و راه اندازي شبکه جامع ارتباطي ساختمان کاسپين بانک پارسيان
طراحي، اجرا و راه اندازي شبکه برخي از شعب بانک پارسيان
طراحي، اجرا و راه اندازي شبکه سازمان سرمايه گذاري شهرداري تهران
طراحي، اجرا و راه اندازي شبکه شرکت فناپ(فناوري اطلاعات پاسارگاد) و برخي شعب بانک پاسارگاد
طراحی و اجرای بخش های اکتیو و پسیو و راه اندازی شبکه دادگستری های کل استان های آذربایجان شرقی ، کرمان ، زنجان و سمنان
طراحي و اجراي بخش پسيو شبکه ديتا شرکت SoniaTech (نمايندگي ايران)
طراحي و اجراي بخش پسيو شبکه ديتا ساختمان شرکت آشنا ايمن
واحد آموزش :
بخش آموزش در زمينه دوره هاي مرتبط با حوزه فن آوري ارتباطات و اطلاعات (ICT) و صنعت هوانوردي در قالب همکاري با موسسه مرکز آموزش هاي هوايي هما برنامه ريزي شده است.در اين حوزه علاوه بر آموزش تمامي متقاضيان گذراندن دوره هاي آمادئوس (بيش از 1500 نفر) تاکنون آموزش پرسنل معرفي شده معاونت بازرگاني هما و ادارات مرکزي و برخی شرکت های هوایی دیگر(KLM،الاتحاد،کیش ایرو .. ) نيز به انجام رسيده است
موارد آموزشی در این بخش عبارتند از :
Amadeus Reservation system رزرويشن آمادئوس Amadeus Fare Amadeus Ticket writer Amadeus Hotel & Car & profile Advance Reservation systems رزرويش پيشرفته آمادئوس Gabriel Reservation system رزرويشن گابريل Auto ticketing صدور مکانيزه بليط Air Fare نرخ يابي مقدمات خدمات مسافر BasicAirport Services متوسطه خدمات مسافر Intermediate Airport Services پيشرفته خدمات مسافر Advanced Airport Services Basic fares & Ticketing مقدماتي فروش Intermediate Fares & Ticketing متوسطه فروش Advanced Fares & Ticketing پيشرفته فروش Refresher course بازآموزي فروش مسافر
Basic Cargo sales مقدماتي فروش بار Intermediate Cargo sales متوسطه فروش بار Advanced Cargo sales پيشرفته فروش بار زبان تخصصي صنعت گردشگري و توريسم Travel & Tourism Englishزبان تخصصي صنعت هوانوردي Aviation Englishگواهينامه بين المللي کاربرد کامپيوترICDL
فصل دوم :
ارزیابی واحد های مرتبط با رشته
ذیلاً به برخی از حوزه های کاربرد فن آوری اطلاعات که در حال حاضر در دستور کار کشورهای پیشرفته قرار دارد اشاره می گردد:
● دولت الکترونیک
با هدف تجدید ساختار و تعریف مجدد وظایف دولت به منظور توسعه ارائه خدمات به شهروندان و افزایش کارآئی نظام داخلی دولت، کلیه زمینه های فعالیت های دولت مورد بازنگری قرار گرفته و با وضع مقررات و ضوابط جدید، تجدید ساختار دولت در قالب نظام یکپارچه اطلاعاتی _ عملیاتی با هدف کاهش وزن تشکیلات و افزایش کارائی محقق می گردد.
حوزه های کاربرد فن آوری اطلاعات در کشورهای پیشرفته:
دولت الکترونیک
تجارت الکترونیک
خودکار سازی نظامهای اجرائی
مدارس هوشمند
دور درمانی
کارت هوشمند
پول الکترونیک
نظام های اطلاع رسانی
تجارت الکترونیک
با هدف ارائه فرصت های تجاری از طریق اطلاع رسانی دقیق و به موقع و تسریع در عملیات تجاری و حذف کاغذ از چرخه کار میا ن زمینه های کاربرد فن آوری اطلاعات، تجارت الکترونیک یکی از فعالیترین حوزه هاست بطوری که استفاده از آن نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بصورت یک الزام در آمده است و بزودی عدم بکارگیری این شیوه در مبادله اسناد تجاری متضمن هزینه های اضافی بعنوان جریمه خواهد بود.
خودکار سازی نظامهای اجرائی:
با هدف افزایش نظم، سرعت و دقت در عملیات اجرائی از آنجا که خودکارسازی نظام های اجرائی، تولید اطلاعات دقیق و به موقع و انتقال سریع آن را به حوزه مدیریت تضمین مینماید، امکان نظارت متمرکز (و بر مبنای اطلاعات ) بر فعالیت های غیر متمرکز فراهم می گردد، و از این طریق عدم تمرکز اجرائی در سایه به کارگیری فن آوری اطلاعات بطور کامل محقق می گردد.
مدارس هوشمند با هدف تربیت نیروی انسانی برای جامعه اطلاعاتی آینده
جامعه اطلاعاتی آینده، نیازمند افرادی است که فن آوری اطلاعات را خلاقانه در جهت توسعه بکار گیرند. بدین جهت مبانی سنتی آموزش که در حال حاضر بر محور معلم شکل گرفته است، می بایست در جهت محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز دگرگون شود. مدارس هوشمند در جهت تامین این نیاز، برنامه ریزی می گردند. در این روش دانش آموزان می آموزند که چگونه مواد اطلاعاتی مورد نیاز خود را از طریق شبکه های اطلاعاتی استخراج نمایند. چگونه درباره آنها فکر کنند و چگونه حاصل یافته های خود را تدوین و ارائه نمایند. به عبارت دیگر در جامعه اطلاعاتی آینده که گرایش عملیات اجرائی به سمت خودکار شدن است، گرایش آموزش به سمت کسب مهارت در پژوهش خواهد بود.
دور درمانی با هدف دستیابی وسیع و آسان به خدمات درمانی:
به کمک فن آوری اطلاعات، شبکه ای وسیع از کلیه عوامل درگیر در امر درمان و بهداشت (پزشک، بیمار، دارو، آزمایشگاه، بیمارستان، مراکز تحقیقاتی ) ایجاد می گردد. و از طریق تبادل سریع اطلاعات نیاز به حضور فیزیکی عوامل ذیربط در کنار هم، کاهش می یابد و بدین ترتیب امکان استفاده از خدمات درمانی مناسب، صرف نظر از محل جغرافیائی، برای کلیه شهروندان فراهم می شود.
کارتهای هوشمند با هدف حذف پرونده های متعدد شهروندان و ارتقاء کیفیت ارائه خدمات :
در جامعه اطلاعاتی آینده، هر یک از شهروندان فقط یک کارت خواهند داشت که در آن کلیه اطلاعات شناسنامه ای، شغلی، تحصیلی، بهداشتی، مالی و …. فرد ثبت و ضبط گردیده و مورد بازیابی قرار می گیرد. این کارت جایگزین کارت شناسائی و شناسنامه، گواهی نامه رانندگی، گذرنامه، کارت بهداشت، کارت تحصیلی، کارت اعتباری و دهها کارت و مجوز دیگر می گردد. مهمترین کاربرد کارت هوشمند، استفاده از آن بعنوان پول الکترونیک است.
پول الکترونیک:
با هدف کاهش نقدینگی خارج از نظام بانکی، افزایش بهره وری نظام بانکی و تسریع در گردش سرمایه، جلوگیری از اتلاف وقت شهروندان و حذف هزینه های چاپ، نگهداری و انتقال اسکناس و مسکوک.
نظام های اطلاع رسانی:
با هدف فراهم آوردن امکان دسترسی آسان و سریع به اطلاعات علمی، هنری، بازرگانی، صنعتی دستیابی به اطلاعات مورد نیاز در جامعه اطلاعاتی که با انبوه اطلاعات (در حد انفجار ) روبروست نیازمند نظام هائی است که طبقه بندی، تلخیص، تلفیق و ارائه اطلاعات را بر عهده گیرند. این نظام ها که به کمک شبکه های وسیع مخابراتی شکل میگیرند امکان دسترسی هر فرد به اطلاعات مجاز مورد نیاز را فراهم می سازند.
در حالی که در دو دهه گذشته بسیاری از کشورهای جهان به ویژه کشورهای توسعه یافته، حرکت خود را به سوی جامعه اطلاعاتی مجددانه پیگیری نموده اند، در کشور ما در این مدت، علی رغم اختصاص صدها میلیون دلار برای واردات سخت افزار، وجود بیش از ۱۰۰مرکز مجهز به رایانه های بزرگ و متوسط و وجود صدها هزار دستگاه رایانه کوچک (PC) در سازمان های دولتی و خصوصی و نیز تعریف پروژه های بزرگ ملی نظیر نظام های بانکداری، مالیاتی، بازرگانی و … متاسفانه تاکنون فن آوری اطلاعات جایگاه شایسته خود را نیافته است. برخی از دلایل این عدم توفیق عبارتند از:
فقدان طرحهای توسعه، برنامه های اجرائی، سیاست ها و قوانین حمایتی مشخص
ضعف زیر ساخت های فیزیکی (امکانات مخابراتی، شبکه ملی اطلاعات و …)
بخشی نگری در طرح های بزرگ انفورماتیکی
پراکندگی، ناپیوستگی و غیرقابل اتصال بودن نظام های موجود
خلاصه شدن فن آوری اطلاعات در سخت افزار
فقدان آموزش کافی مدیران و کارشناسان سطوح گوناگون
کم بهاء دادن به نقش نیروی انسانی در توسعه و نگهداری نظام های اطلاعاتی _ عملیاتی
نقش فن آوری اطلاعات در توسعه حال و آینده کشور و عقب ماندگی نسبی در دو دهه گذشته در این زمینه، ایفای نقش اجرائی از سوی دولت را الزامی می کند زیرا:
سیاست گذاری، برنامه ریزی و نظارت بر ایجاد و نگهداری زیر ساخت ها (که بخشی عمده ای از فن آوری اطلاعات در ردیف زیر ساخت محسوب می گردد) ماهیتاً از وظایف دولت است همانگونه که ایجاد شبکه راهها و بنادر، برق، آب، شهرکهای صنعتی و …. بر عهده دولت است.
کاستن از شکاف عظیم مابین سطح فن آوری در کشور و جوامع توسعه یافته، به جز از طریق سرمایه گذاری و نظارت دقیق و پی گیر دولت، امکان پذیر نیست.
فن آوری اطلاعات مقوله ای فرابخشی است و توسعه هماهنگ و پایدار مبتنی بر این فن آوری، بدون هماهنگی بخش های مختلف، میسر نخواهد بود.
ایفای نقش اجرائی از سوی دولت نیازمند ایجاد تشکیلات مناسب و مهم تر از آن وجود طرح جامع توسعه فن آوری اطلاعات در کشور است که از طریق آن اولویت فعالیت های مرتبط با توسعه هماهنگ این فن آوری تعیین و اجرای آن در سازمان های ذیربط نظارت و پشتیبانی گردد.
خلاصه شدن فن آوری اطلاعات در سخت افزار یکی از دلایلی است که تاکنون فن آوری اطلاعات جایگاه شایسته خود را در کشور نیافته است.
به دلایل زیر، به کار گیری فن آوری اطلاعات در حوزه مدیریت اجرائی در کشور ما از اولویت برخوردار است:
▪ وضعیت موجود اقتصادی _ اجتماعی کشور با اهداف تعیین شده کاملاً هم سو نیستند.
▪ تغییرات و تحولات حجم قابل ملاحظه ای را دارند.
▪ منابع به شدت محدودند.
▪ هر یک از عوامل فوق به تنهائی موجب افزایش حجم عملیات تصمیم سازی، تصمیم گیری، نظارت و هدایت در سطوح مختلف مدیریت می گردد و در کشور ما، تاثیر متقابل هر سه عامل بر یکدیگر و مآلاً بر حوزه مدیریت، فعالیت های این حوزه را به شدت افزایش داده است. به عبارت دیگر، اگر در کشور ما، آرمان ها و اهداف کلان در ادامه وضعیت موجود قرار داشت و در حرکت از وضعیت موجود به سمت اهداف، تنها فاصله وضع موجود و هدف مطرح بود، نیازی به تغییر جهت و مسیر حرکت نبود. اگر این حرکت در محیطی صورت می گرفت که عوامل تاثیر گذار بر آن از ثبات نسبی برخوردار بودند و اگر منابع لازم برای حرکت به سمت اهداف به شدت محدود نبودند، حجم عملیات در حوزه مدیریت اجرائی بطور قابل ملاحظه ای کاهش می یافت. براساس این استدلال، می توان گفت که مشکلات مدیریت اجرائی در کشور ما، بسیار بیشتر و پیچیده تر از کشور های توسعه یافته ( که عوامل ۳ گانه فوق در آنها مهار شده اند)، می باشد. بنابراین سامان بخشیدن به نظام تصمیم سازی، تصمیم گیری، نظارت و هدایت در کشور ما از اولویت بسیار برخوردار است و این امر جز از طریق بکارگیری فن آوری اطلاعات امکان پذیر نیست.
بنابراین سامان بخشیدن به نظام تصمیم سازی، تصمیم گیری، نظارت و هدایت در کشور ما از اولویت بسیار برخوردار است و این امر جز از طریق بکارگیری فن آوری اطلاعات امکان پذیر نیست.
● مدیریت برمبنای اطلاعات
از میان حوزه های متاثر از فن آوری اطلاعات، شاید حوزه مدیریت، قدیمی ترین و شناخته شده ترین باشد. اما در این قدیمی ترین و شناخته شده ترین حوزه نیز، هنوز شیوه های نظام مند تولید و مصرف اطلاعات بمنظور اعمال مدیریت موثر بر سازمان، شناخته شده نیست.
ما می دانیم که اطلاعات محور توسعه است. لیکن نمی دانیم با چه مکانیزمی اطلاعات منجر به توسعه می گردد به تعبیری دیگر، ارتباط مصرف سوخت با حرکت اتوموبیل را میدانیم، اما چرخه ای را که در درون موتور انرژی منجر به کار مفید میگردد، نمی شناسیم و به این نکته که افزایش سوخت لزوماً به کارآئی منجر نمی شود، کمتر توجه داریم و به همین سیاق مدیران خود را با انبوهی از اطلاعات نامربوط و غربال نشده مواجه می سازیم که نه تنها مفید واقع نمی گردد بلکه معمولاً به اغتشاش در مبانی تصمیم گیری منجر می شوند و به همین دلیل هیچگاه اطلاعات در کشورما در امر تصمیم گیری نهادینه نشده است.
ما می دانیم که اطلاعات محور توسعه است. لیکن نمی دانیم با چه مکانیزمی اطلاعات منجر به توسعه می گردد .
مدیریت بر مبنای اطلاعات بکار گیری هوشمندانه فن آوری اطلاعات در حوزه مدیریت است. مدیریت بر مبنای اطلاعات، تاکیدی مجدد بر نیاز مدیران به اطلاعات نیست! بلکه یک شیوه اجرائی است که در آن اجزا و نظام های اطلاعاتی _ عملیاتی سازمان در پیوند ارگانیک با یکدیگر اطلاعات معینی را در زمان های معین تولید و توزیع نموده و دریافت پاسخ های معینی را پی گیری می نمایند و بدین وسیله حرکت سازمان را در جهت اهداف تضمین می کنند. اساس این شیوه بر گرفته از وظایف اصلی مدیریت اجرائی یعنی برنامه ریزی و نظارت است.
نظارت یعنی، کشف موارد انحراف ما بین عملکرد و برنامه و تلاش در جهت رفع این انحراف از طریق اصلاح عملکرد و یا تغییر در برنامه.
بنابراین به منظور اعمال مدیریت بر مبنای اطلاعات لازم است:
۱- اهداف کلان سازمان براساس فرمها و شاخص هایی معتبر، تجربه گردیده و تبدیل به برنامه های عملیاتی گردد.
۲- عملکرد اجرای هر برنامه ثبت شود.
۳- از مقایسه دائمی عملکرد و برنامه، موارد انحراف کشف و گزارش شود.
۴- تحلیل موارد انحراف و پی گیری جهت رفع آن ( از طریق اصلاح عملکرد و یا تغییر در برنامه ) اعمال مدیریت موثر بر سازمان ر ا میسر می سازد.
● با توجه به روال فوق
اولا، مدیریت تلاش خود را تنها معطوف به موارد انحراف(استثنائات) می نماید. بنابراین تمامی فعالیت هائی که مطابق برنامه و بدون مغایرت معنی دار انجام می گردد، بدون نیاز به بذل توجه مدیریت به کار ادامه می دهد.
ثانیا، اجرای غیرمتمرکز در چارچوب برنامه های مشخص شده، سامان یافته و حرکت مجموعه در راستای اهداف تعیین شده تضمین می گردد.
ثالثا، ارتباط ارگانیک مابین برنامه ریزی و اجرا برقرار می گردد و بدین لحاظ امر برنامه ریزی در سازمان نهادینه می شود.
همانگونه که ملاحظه می شود، در شیوه مدیریت بر مبنای اطلاعات، عمل کشف انحراف برنامه از عملکرد (بند ۳) مشابه فیلتر عمل نموده و از ورود اطلاعات اضافی و ناخواسته (مربوط به مواردی عادی ) به حوزه مدیریت جلوگیری می کند. چنانچه اطلاعات عملکرد (بند ۲) از دقت و سرعت کافی برخوردار نباشد، انحرافات کشف شده نیز از دقت برخوردار نخواهد بود. در این صورت عمل فیلتر کردن، مختل گردیده و حوزه مدیریت با انبوهی از اطلاعات نادقیق روبرو خواهد شد که تعیین صحت و سقم آنها در این حوزه ناممکن است، در چنین حالتی مدیریت نمی تواند تصمیم گیری را بر مبنای اطلاعات مستقر سازد و در نتیجه به تدریج اطلاعات از متن به حاشیه رانده شده و تولید اطلاعات به صورت امری تفننی تلقی می گردد(وضعیت موجود استفاده از اطلاعات در مدیریت کشور، مبین این امر است ) بنابراین شرط تحقق مدیریت بر مبنای اطلاعات وجود اطلاعات دقیق و بهنگام است.
اطلاعات هنگامی دقیق است که مستند باشد و هنگامی بهنگام است که همزمان با اجرای عملیات ثبت و ارسال گردد. و این هر دو ویژگی، هنگامی میسر است که عملیات بصورت خودکار انجام شود. خودکار سازی عملیات، تولید اطلاعات دقیق و بهنگام را تضمین مینماید. خودکار سازی عملیات، از یک سو انجام امور اجرائی را تنظیم و سرعت می بخشد و از سوی دیگر جریان دائمی اطلاعات را به منظور اعمال مدیریت در سطوح گوناگون برقرار می نماید بنابراین:
برپا سازی نظامهای مکانیزه در حوزه اجراء پیش نیاز استقرار مدیریت بر مبنای اطلاعات است.
شرط تحقق مدیریت بر مبنای اطلاعات وجود اطلاعات دقیق و بهنگام است
● نظام ملی اطلاعات
همانگونه که قبلاً اشاره شد، نقش سرنوشت ساز فن آوری اطلاعات در توسعه آینده جهان و عقب ماندگی نسبی کشور ما، تدوین طرحی جامع برای توسعه فن آوری اطلاعات در کشور را ضروری می سازد. این طرح که با پشتیبانی و نظارت دولت به اجرا در می آید، امکانات موجود در کشور ( سخت افزار / نرم افزار / نیروی انسانی ) را در تلفیق با پروژه های در دست اقدام و نیز طرح های ضروری آتی بگونه ای هماهنگ می نماید که در مجموع کشور به نتایج مورد انتظار دست یابد.
از آنجا که فن آوری اطلاعات اساساً مقوله ای فرابخشی است، دیدگاه حاکم بر این طرح نیز موضوعی بوده و ساختار سازمانی کشور را دنبال نمی کند. بدین معنی که هر موضوع و یا بخش هائی از یک موضوع می تواند مرتبط با یک و یا چند سازمان موجود در کشور قرار گیرند.
اعتقاد بر این است که، کاربرد فن آوری اطلاعات در قالب نظام ملی اطلاعات، به تجدید ساختار و کاهش وزن تشکیلاتی در سازمان اجرائی کشور منتهی می گردد و انعطاف پذیری حاصل از این امر، منجر به افزایش کارآئی داخلی و قدرت کل نظام در عرصه رقابت و همکاری بین المللی خواهد شد.
طرح نظام ملی اطلاعات کشور در چهار بخش زیر ارائه می گردد.
نقش سرنوشت ساز فن آوری اطلاعات در توسعه آینده جهان و عقب ماندگی نسبی کشور ما، تدوین طرحی جامع برای توسعه فن آوری اطلاعات در کشور را ضروری می سازد.
● اطلاع رسانی
ایجاد شبکه ای که توسط آن هر سازمان (یا فرد) اطلاعات مورد نیازش را با سهولت و سرعت دریافت نماید، ماموریت اصلی بخش اطلاع رسانی است. شبکه اطلاع رسانی، از آن جهت که ارتباط مصرف کنندگان اطلاعات را با اطلاعات برقرار می کند، معمولاً طرف توجه ویژه واقع می گردد. بطوریکه بعضاً بعنوان کل نظام اطلاعاتی کشور و یا حداقل بخش بزرگی از آن تصور می شود، در صورتی که امر تولید و نگهداری به هنگام اطلاعات معضل اصلی کشور است. همان گونه که انتشارات بدون وجود منابع تولید اندیشه متصور نیست، ایجاد امکانات اطلاع رسانی (سخت / نرم افزاری ) نیز بدون ساماندهی به منابع و روش های تولید و ذخیره سازی اطلاعات کارساز نخواهد بود.
ایجاد امکانات اطلاع رسانی (سخت / نرم افزاری ) نیز بدون ساماندهی به منابع و روش های تولید و ذخیره سازی اطلاعات کارساز نخواهد بود.
● تشکیل پایگاه های اطلاعاتی
اطلاعاتی که درون شبکه اطلاع رسانی جریان می یابد، در پایگاه های اطلاعاتی ذخیره میگردند، بهنگام سازی اطلاعات ذخیره شده یکی از وظایف اصلی این بخش است.
پایگاه های اطلاعاتی از سه طریق تغذیه می گردند:
۱- استخراج اطلاعات از منابع اطلاعاتی، در مورد اطلاعات مندرج در نشریات، بولتن ها و …
۲- دریافت اطلاعات از طریق پرسشنامه، در مورد سازمان هائی که عملیات آنها بصورت غیرمکانیزه انجام می گیرد.
۳- دریافت اطلاعات از طریق سیستمهای عملیاتی (دریافت مستقیم )، در مورد سازمان هائی که عملیات آنها بصورت خودکار انجام می گیرد .
کارائی شبکه اطلاع رسانی وابسته به دقت اطلاعات پایگاههای اطلاعاتی است و این دقت بستگی به شیوه تولید و به هنگام سازی اطلاعات دارد. دریافت مستقیم اطلاعات از متن عملیات (خودکار سازی عملیات )، دقت، سرعت و تداوم دریافت اطلاعات را تضمین می نماید. اگر چه همراه روش های اول و دوم نیز در تغذیه اطلاعات پایگاهها نقش خواهند داشت (با توجه ماهیت و نوع اطلاعات )، لیکن گرایش اصلی به سمت دریافت مستقیم اطلاعات (روش سوم ) خواهد بود.
● خودکار سازی عملیات
خودکار سازی عملیات اگر چه تضمینی بر دریافت اطلاعات دقیق، بهنگام و مستمر از سازمانهاست لیکن بیش از آن به تحول درونی سازمانهای دولتی منجر خواهد شد.
بنابراین خودکار سازی با دو هدف زیر صورت می پذیرد:
۱- تجدید ساختار و تعریف مجدد وظایف دولت( RE-ENGINEERING) مبتنی بر فن آوری اطلاعات، به منظور کاهش وزن تشکیلات و افزایش کارائی سازمان دولت.
۲- تولید اطلاعات دقیق و به هنگام از متن عملیات جهت تغذیه مستمر پایگاههای اطلاعاتی
وظایف سازمان های دولتی به دو گروه قابل تفکیک است:
الف) وظایف پشتیبانی: شامل مجموعه وظایفی است که سازمان ها در جهت پشتیبانی از انجام ماموریت اصلی سازمان بر عهده دارند.
این وظایف برای کلیه سازمان های دولتی مشابه اند و بنابراین کلیه سازمان های دولتی می توانند از نظام های مکانیزه مشابه و استاندارد بهره گیرند.
ب) وظایف اختصاصی: شامل مجموعه وظایفی است که هر سازمان در جهت انجام ماموریت اصلی خود بر عهده دارد.
وظایف اختصاصی هر سازمان معمولاً در ارتباط با وظایف اختصاص سازمان های دیگر قرار دارد بنابراین نظام های اختصاصی معمولاً فرا سازمانی بوده و در قالب نظام های ملی محورهای اصلی فعالیت های دولت را (به عنوان یک مجموعه یکپارچه) تحت پوشش قرار می دهند. این محورها عبارتند از:
۱- محور نیروی انسانی: شامل مجموعه وظایفی است که دولت در ارتباط با ارائه خدمات به شهروندان بر عهده دارد.
۲- محور کالا: شامل مجموعه وظایفی است که دولت در جهت ایجاد تراز کالا(صادرات + مصرف تولید+ واردات ) و خدمات برعهده دارد.
۳- محور مالی: شامل مجموعه وظایفی است که دولت در جهت ایجاد تراز ملی در کشور بر عهده دارد.
۴- زیرساخت های اجرائی: شامل مجموعه وظایفی است که دولت در جهت ایجاد و توسعه زیرساخت های مورد نیاز کشور، عهده دار می باشد.
بدیهی است هر چهار محور فوق در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر قرار دارند. ارائه خدمات مناسب (آموزش، بهداشت و …) به شهروندان، توسعه نیروی انسانی را در پی دارد. نیروی انسانی کارآمد موجب افزایش تولید می گردد، افزایش تولید از یک سو به افزایش درآمد مالیاتی و از سوی دیگر به افزایش درآمدهای ارزی (به لحاظ صادرات) منجر میگردد افزایش درآمدهای مالی (ریالی و ارزی ) دولت، توسعه زیر ساختها را در پی دارد و این چرخه تکرار می گردد.
بنابراین نظام های ملی نیز خود اجراء یک نظام جامع یکپارچه عملیاتی _ اطلاعاتی را تشکیل می دهند و لازم است ما ببین این اجزاء دائماً تبادل اطلاعات صورت گیرد.
● ایجاد زیر ساختهای اطلاعاتی
اگر قرار باشد نظام های ملی و بخشی با یکدیگر تبادل اطلاعات نمایند، لازم است از زبان مشترک اطلاعاتی بهره جویند. ایجاد زبان مشترک اطلاعاتی یعنی شناسائی و تخصیص شماره شناسائی یکه (منحصر بفرد) به موجودیت های اساسی، این امر امکان جمع آوری اطلاعات تولید شده در نظام های مختلف را فراهم می سازد. بطور مثال بکارگیری یک شماره برای یک شهرستان در کلیه نظام ها، موجب می گردد تا اطلاعات مربوط به آن در زمینه های مختلف آموزشی، بهداشتی، تولیدی، مصرفی و مالی برای آن شهرستان قابل جمع آوری و تبادل باشد و به همین ترتیب تخصیص شماره منحصر به فرد برای افراد، جمع آوری و تبادل اطلاعات در مورد آحاد کشور را میسر می سازد.
فصل سوم :
آموخته ها و نتایج و پیشنهادات
در این بخش به معرفی سیستم های نرم افزاری وسخت افزار کامپیوتر و رایج ترین مشکلات آنها خواهیم پرداخت .
سخت افزار
سخت افزار شامل کلیه قطعات کامپیوتر می باشد از قبیل:
۱( مادر بورد
CPU(2
۳( کیس و پاور
۴( فلاپی دیسک
۵( هارد دیسک
۶( سی دی رام
۷( کارت صدا
۸( کارت فکس مودم
۹( کارت گرافیک
۱۰( کی بورد
۱۱ ( مانیتور
۱۲( ماوس
۱۳( پلاتر
۱۴ ( پرینتر
۱۵ ( کارت شبکه
۱۶( کارت TV
۱۷( کارت I/O
۱۸ ( قلم نوری
RAM (19
۲۰( رسیور کارت
۲۱( اسکنر
● آشنایی با قطعات سخت افزاری
مادر بورد یا برد اصلی کامپیوتر( Main Board , Mother Board): بردی است که کلیه بردهای کامپیوتر روی این نصب می شوند. بر روی آن محلهایی برای اتصال یا قرار گرفتن کارتهای مختلف‘ کابلهای مختلف و سی پی یو قرار دارد. ابعادی حدود ۲۵*۳۰ سانتی متر دارد. چند مدل رایج آن عبارتند از: GIGA، ATC ۷۰۱۰، Asus. جزء اصلی ترین بردها محسوب می گردد. نوع سی پی یو و ایرادهایش مستقیما روی نحوه کاردکرد سیستم تاثیر می گذارد و کوچکترین ایراد آن باعث عدم کارکرد کامپیوتر می گردد.
قسمتهای روی برد به شرح زیر می باشد:
۱( سوکت مخصوص CPU: که در مادر بردهای ۴۸۶ و پنتیوم به صورت مربع بوده ولی در پنتیوم ۲ به صورت کارتی می باشد. نوع سوراخهای سوکتهای ۴۸۶ موازی بوده و در سوکتهای پنتیوم سوراخها به صورت اریب می باشد. هر دو دارای ضامنی جهت وصل کامل دارند.
۲( اسلاتها(SLOT)یا شیارهای گسترشی: توانایی مادربرد را گسترش میدهند. اسلاتها به سه صورت می باشند: آیزا AISA))- پی سی آی(PCI) - ای جی پی (AGP)که به ترتیب سریعتر و جدیدتر می باشند. اسلاتها برای نصب انواع بردها یا کارتها روی مادربرد طراحی شده اند.
۳( ماژولهای رم: که جهت نصب رم طراحی شده اند و انواع رم های ۴ مگابایت- ۱۶ مگابایت- ۳۲ مگابایت- ۶۴ مگابایت- ۱۲۸ مگابایت و ... در این ماژولهای مخصوص خود نصب می شوند که دارای ضامنی نیز می باشند.
۴( باطری ساعت و تاریخ: این باطری جهت نگهداری ساعت و تاریخ سیستم در مواقعی که کامپیوتر خاموش می باشد گذاشته شده است که به صورت جعبه ای و سکه ای و خازنی قابل تعویض می باشد.
۵(خروجی کی بورد: این خروجی که جهت نصب به صفحه کلید طراحی شده به دو صورت معمولی و PS۲ می باشد.
۶( خروجی های :ONBOARD بعضی از مادربردها بردها را به صورت روی برد دارند که خروجی این بردها روی مادر برد خواهند بود.
در روی مادربرد جامپرهایی جهت تنظیم ولتاژ و سرعت و نوع سی پی یو وجود دارد که حتما باید تنظیم شود چرا که در غیر اینصورت ممکن است به سی پی یو آسیب برساند.
یکسری جامپرها در مادر برد دیده می شود که به کیس وصل می شود جهت نمایش وضعیت روشن و خاموش بودن LED های روی کیس و کی بورد می باشد.
جعبه مادر بورد معمولا شامل یک کابل IDE جهت اتصال به هارد درایو و یک کابل روبان برای اتصال به فلاپی درایو می باشد. یک سی دی شامل درایورهای چیپ ست مادر بورد که در صورت داشتن کارت صدا و کارت گرافیک و کارت LAN به صورت ONBOARD دارای درایورهای آنها نیز خواهد بود.
مادربوردها مجموعه وسیعی از کانکتورها را در پنل I/O فراهم می کنند. به عنوان مثال در مادربورد EPoX ۸RDA+ ازچپ به راست داریم: کانکتور داخل رنگ آبی کمرنگ یک کانکتور ماوس PS/۲ می باشد. کانکتور داخل رنگ ارغوانی یک کانکتور کی بورد PS/۲ می باشد. دو کانکتور داخل رنگ سبز کانکتورهای USB ۲.۰ می باشند. کانکتور داخل رنگ قرمز کانکتور پورت پارالل (موازی) می باشد .((LPT دو کانکتور داخل رنگ زرد کانکتورهای پورت سریال (COM۱,COM۲)هستند. کانکتور داخل رنگ نارنجی کانکتور RJ۴۵ LAN می باشد. دو کانکتور داخل رنگ سبز دو کانکتور اضافی USB ۲.۰ می باشند. کانکتور داخل رنگ صورتی برای میکروفن می باشد. کانکتور داخل رنگ آبی کانکتور خط ورودی کارت صدای BUILT IN و کانکتور داخل رنگ سبز کانکتور خط خروجی کارت صدای BUILT IN می باشد.
اتصال وسایل از طریق کانکتور USB به خاطر راحتی در استفاده روز به روز گسترش پیدا می کند و از آنجا که وسایل به صورت گردان می توانند به همدیگر زنجیره ای وصل شوند بنابراین کانکتورهای USB تمام شدنی نیستند. اما استفاده از یک پرینتر یا سیستم BACK UP درایو نوار در پورت پارالل غیر معمول نیست یا اینکه کانکتورهای PS/۲ کی بورد و ماوس جهت استفاده کی بورد و ماوس.
کانکتورهای روی پنل I/O هنگامی که مادربورد نصب می شود از پشت کیس کامپیوتر برآمدگی دارند بنابراین این کانکتورها بدون باز کردن کیس کامپیوتر قابل دسترسی هستند.
برای کارآیی بهتر سی دی رایتر و هارددرایو نباید روی یک IDE نصب شوند. جعبه مادربورد شامل یک کابل IDE است. بنابراین یک کابل IDE دیگر باید جداگانه خریده شود. در شکل زیر یک کابل IDE با طول ۱۸ اینچ استاندارد با کیفیت بالا-BELKIN- دیده می شود. کانکتورهای کابل جهت نشان دادن محل اتصال هر کدام رنگهای متفاوتی را دارند. آبی برای مادربورد- سیاه برای وسیله MASTER IDE و خاکستری برای وسیله SLAVE IDE.
▪ مادربردهای DDR:
نوع جدید مادربوردها که علاوه بر دارا بودن اسلاتهای AGP ماژولهای حافظه DDR را نیز ساپورت می کنند.
▪ مادربردهایSDRAM :
نوع قدیمی مادربوردها که شامل اسلاتهای ISA می باشد.
▪ مادربردهای RAID:
نوعی از مادربردها که استفاده از دو هارددرایو را به صورت parallel فراهم می کند.
● واحد پردازش مرکزی(CPU)
کنترل کننده مرکزی کامپیوتر می باشد که به کلیه قسمتهای کامپیوتر رسیدگی می نماید و عمل پردازش را انجام میدهد. این قطعه پردازشگر اصلی کامپیوتر است و در واقع تعیین کننده نوع کامپیوتر می باشد. در حال حاضر CPUهای پنتیوم رایج است که انواع آن پنتیوم II، III، IIII می باشند.
CPUها دارای ابعادی حدود ۵ * ۵ cm و با ضخامتی حدود ۲ mm می باشند. CPU بر روی برد اصلی در جای مخصوص خود نصب می شود. سرعت CPU با واحد مگاهرتز معرفی می شود. این پردازنده دارای مدار الکترونیکی گسترده و پیچیده است که به انجام دستورات برنامه های ذخیره شده می پردازد. بخشهای اصلی CPU حافظه و واحد کنترل و واحد محاسبه و منطق هستند. در بخش حافظه کار ذخیره سازی موقت دستورها و یا داده ها در داخل ثباتها یا registerها انجام می شود. واحد کنترل با ارتباط با بخشهای مختلف سی پی یو کار هدایت و کنترل آنها را بر عهده دارد. واحد محاسبه و منطق(ALU) کار انجام توابع حسابی و مقایسه ای و منطقی را بر عهده دارد.
از میان انواع سی پی یوهای AMD و اینتل که بازار را در چنگ خود دارند پردازنده athlon از AMD ارزانتر و سریعتر و با کیفیت تر از پردازنده های اینتل می باشد.
نمای پردازنده اتلون xp +۲۱۰۰ از بالا. شکل مربع براق روشن در مرکز هسته سی پی یو می باشد. نمای پردازنده اتلون xp ۲۱۰۰+ از پایین. هسته پردازنده اتلون xp ۲۱۰۰+ . کلمه اول خط سوم (AROIA) نشاندهنده stepping پردازنده است که مشخص کننده overclock پردازنده می باشد.
● مقایسه پردازنده Athlon و Duron
Duron یک پردازنده Bus) ۲۰۰FSB(FSB:Front Side است (۲۰۰ مگاهرتز). پردازنده Duron ۱.۳ GHz حتی وظایف سخت را به خوبی انجام میدهد. Athlon XP تا Athlon XP ۲۶۰۰+ یک پردازنده ۲۶۶FSB است. از Athlon XP ۲۵۰۰+ به بالا ۳۳۳FSB است. از Athlon XP ۳۰۰۰+ به بالا ۴۰۰FSB می باشد( از روی هم افتادنها معلوم می شود که دو پردازنده هم سرعته می توانند دارای FSBهای متفاوتی باشند). Athlon XP ۱۷۰۰+ یا ۱۸۰۰+ تقریبا معادل و کمی قدرتمندتر از AMD Duron ۱.۳ GHz می باشد.
دو مطلب در مورد اینکه پردازنده با چه FSB ای را استفاده کنیم اهمیت دارد: اول اینکه مادربورد باید کاملا FSB پردازنده را ساپورت کند( هر مادربوردی حداکثر تا یک حد FSB را ساپورت می کند). دوم اینکه RAM باید در همان سرعت FSB پردازنده کار کند. مثلا:
پردازنده ۲۰۰FSB باید با PC۱۶۰۰RAM استفاده شود.
پردازنده ۲۶۶FSB باید با PC۲۱۰۰RAM استفاده شود.
پردازنده ۳۳۳FSB باید با PC۲۷۰۰RAM استفاده شود.
پردازنده ۴۰۰FSB باید با PC۳۲۰۰RAM استفاده شود.
اما احتمال دارد کامپیوتر با سرعت FSB پردازنده و سرعت RAM غیر مطابق با آن اسمبل شود مانند پردازنده ۲۶۶FSB با PC۲۷۰۰RAM. این مجموعه هم کار می کند زیرا BIOS به سرعت کلاک حافظه اجازه می دهد که به صورت تفاضلی با سرعت FSB پردازنده ست شود. بنابراین این دو قطعه با هم به خوبی کار می کنند.
● پردازنده پنتیوم و پنتیوم ۴ و پنتیوم ۳
پنتیوم ۳ و پنتیوم ۴ پردازنده های بسیار خوبی هستند. کمی قبل پردازنده AMD در مواردی مانند کیفیت خو ب به نظر نمی رسید و مشکلات سازگاری داشت. بخصوص با کارت ویدئوهای مخصوص. امروزه کیفیت و سازش پذیری AMD Athlon مساوی با پنتیوم ۳ و پنتیوم ۴ است. وقتی تمام موارد با هم مساوی اند. پس بهتر است به سمت خرید AMD Athlon برویم که ارزانتر است.
RAM(READ ACCESS MEMORY)
قطعه ایست که در ماژولهای رم نصب می شود و وظیفه اش نگهداری اطلاعات به صورت موقتی است تا سی پی یو بهتر بتواند کار خود را انجام دهد. در واقع به خاطر اختلاف زیاد سرعت بین دیسک سخت و سی پی یو از رم استفاده می شود تا این اختلاف سرعت کاهش یابد. دو نوع رم هست: رم های معمولی (SD RAM) و رم های سریع (DD RAM). رم ها در انواع ۴- ۸- ۱۶- ۳۲- ۶۴- ۱۲۸- ۲۵۶ مگابایتی در بازار وجود دارد. یک رم ۲۵۶ تمامی کارها را به خوب انجام می دهد و ما را مطمئن می کند که رویهم رفته کارآیی سیستم به خاطر مقدار رم سیستم بی جهت از بین نمی رود.
مادربردهای خوب امروزی اصولا از حافظه PC۲۱۰۰DDR) برای مادربردهای DDR۲۶۶( یا از حافظه PC۲۷۰۰) برای مادربردهای DDR۳۳۳( استفاده میکنند. همه اینها از نوع DIMM form factor تبعیت می کنند( ساختمان فیزیکی). همه حافظه های کامپیوتر اینگونه نیستند. برای مثال کامپیوترهای قدیمی از ماژولهای حافظه SIMM استفاده می کنند در حالیکه امروزه ماژولهای حافظه DIMM معمولترند و از آنجاییکه استاندارد JDEC برای حافظه های DDR۴۰۰ به مرحله نهایی نرسیده است همه ماژولهای حافظه PC۳۲۰۰ در همه مادربردهایی که حافظه PC۳۲۰۰ را ساپورت می کنند کار نمی کنند.
در موقع خرید علاوه بر اینکه باید رمی که با کامپیوتر سازگار باشد مد نظر قرار داده شود باید کیفیت رم را نیز در نظر گرفت. مشکلات بسیاری از کامپیوترها بعلت استفاده از رم با کیفیت پایین می باشد. کمپانی هایی مانند KingSton و Corsair اعتبار بالایی دارند و Mushkin بالاترین کیفیت رم را می سازد برای کسانی که مایل به پرداخت پول بیشتری هستند.
● کارت گرافیک یا VGA
این قطعه رابطی است بین برد اصلی کامپیوتر و مانیتور که وظیفه اصلی آن آماده سازی اطلاعات برای نمایش توسط مانیتور است. کارت گرافیک بر روی برد اصلی کامپیوتر نصب می گردد و فیشی دارد که سیم کابل مانیتور به آن متصل می گردد.
بعضی از کارتهای گرافیکی امکانات خروجی TV دارند که قابل نصب به TV یا ویدئو می باشند.
چهار جزء کلیدی برای تمام سیستمها مادربورد- پردازنده- رم و کارت گرافیک هستند. با وجود تمام مطلوبیتی که کارتهای گرافیکی امروزی دارند اما آنها هنوز دارای کاستیهایی هنگام کار با پردازنده های بسیار قوی و رم هستند. کارتهای گرافیک MX بسیار عالی اند هم در کارآیی و هم در ارزان بودن و هم در بسته بندی و هم در نرم افزار. خرید یک پردازنده خوب همراه با یک کارت گرافیک پایین تر از حد پردازنده، پول دور ریختن است.
● رقابت کارتهای گرافیکی ATI و NVIDIA
یک رقابت شدید بین دو کارت گرافیک عالی NVIDIA و ATI وجود دارد مانند رقابت بین پردازنده های AMD و پنتیوم. کارت گرافیک NVIDIA GeForce۴ Ti ۴۲۰۰ ۱۲۸MB ۴x AGP حداقل کارت گرافیکی است که برای یک سیستم گرافیکی سطح بالا لازم می باشد که دارای قیمت پایینی می باشد. بعضی از کارتهای گرافیکی دارای توضیحی مانند مدل DirectX ۸.۱ یا مدل DirectX ۹.۰ یا مدل تمام DirectXها می باشند. این یک فاکتور برای خریدن کارت گرافیک سطح بالا نیست. همه کارتهای گرافیکی تمام حالتهای DirectX را ساپورت می کنند. بعضی ها فقط کارهای بیشتری را از لحاظ سخت افزاری نسبت به بقیه انجام می دهند اما تمام کارتهای گرافیکی سطح بالا به اندازه کافی برای انجام وظیفه قوی هستند. حالت دیگری که موجب اختلاف قائل شدن بین کارتهای گرافیکی سطح بالا از یکدیگر می شود اینست که آیا آنها از لحاظ سخت افزاری AA را ساپورت می کنند یا نه. اما این یک فاکتور برای خریدن کارت گرافیک خوب نیست. AA پردازشی است که به موجب آن لبه های ناهموار و دندانه دار کمی نرم تر و صافتر می شوند و تا حدی کار و تاثیر دقیق و ماهرانه ای است.
بیشتر کارتهای گرافیکی سطح بالا AGP ۸x را ساپورت می کنند. برای گرفتن بیشترین بازدهی AGP ۸x، مادربورد نیز لازم است که AG
۸x را ساپورت کند. یک ترکیب AGP ۸x، %۵ تا %۱۰ بهبود در اجرا و نمایش را نسبت به همان کامپیوتر با AGP ۴x می دهد. مدل های Geforce FX NVIDIA از لحاظ فیزیکی بسیار بزرگند به طوریکه آنها دو اسلات کارت را اشغال می کنند، اسلات AGP و اسلات PCI مجاورش را.
برای گرفتن بیشترین بازدهی از کارت گرافیکی سطح بالا باید پردازنده سطح بالا و حافظه سریع داشت و گرنه پردازنده قادر نخواهد بود تا کارت گرافیک را با لود کردن مشغول نگهدارد.
باید حداقل از حافظه PC۲۷۰۰ و یک پردازنده Athlon XP ۲۱۰۰+ استفاده کرد تا بیشترین بازدهی را از کارت گرافیک سطح بالا گرفت.
● کارت صدا یا Sound Card
برای اینکه کامپیوتر بتواند صدا را نیز پخش نماید به قطعه دیگری به نام کارت صوتی نیاز داریم. کارت صوتی نیز همانند کارت گرافیکی بر روی برد اصلی نصب میشود و در پشت آن چند فیش برای میکروفون و بلندگو قرار دارد. کارت صدا وظیفه آماده سازی سیگنالها برای پخش و دریافت سیگنالهای ورودی از میکروفون و آماده سازی آنها برای ذخیره در کامپیوتر را بر عهده دارد. این قطعه اطلاعات کامپیوتری صفر و یک را به اطلاعات صوتی تبدیل می کند و انوع رایج آن در حال حاضر عبارتند از: Genius، Yamaha، Vibra و ...
برای کامپیوترهای قدیمی تر باید کارت صدا نیز خریده می شد، اما همراه با اغلب مادربوردهای امروزی خریدن کارت صدا ضروری نیست چون آنها دارای ساپورت Build-in برای صدا با کیفیت خوب هستند، اما در صورت لزوم می توان کارت صدا به طور جداگانه بر روی این مادربوردها نیز نصب کرد. از بهترین کارت صداها، Creative Sound Blaster Audigy می باشد که با انواع mp۳ و Gamer قابل دسترسی است که هر دو دارای یک نوع سخت افزار هستند اما شامل بسته های نرم افزاری جداگانه ای می باشند. قبل از Audigy، کارت صدای Creative Labs Sound Blaster Live! ۵.۱ بهترین نوع کارت صدا بود و هنوز هم در انواع mp۳ و X-Gamer قابل دسترسی است.
بر خلاف کارت گرافیک Live!، Audigy به دو اسلات PCI برای شکل کاملش نیاز دارد اما اسلات PCI دومی در واقع فقط برای فراهم کردن یک کانکتور برای Joystick استفاده می شود و در صورت عدم نیاز به آن می توان فقط از یک اسلات PCI استفاده کرد. Audigy همچنین دارای ساپورت FireWire می باشد.
● کارت فکس مودم (Fax-Modem)
فکس مودم کارتی است که در اسلاتهای مادربورد نصب شده و برای برقراری ارتباط بین کامپیوترها استفاده شده و کامپیوترها را مجهز به امکانات ارسال و دریافت فکسهای معمولی با کیفیت بالا و حتی رنگی می کند علاوه بر این جهت دریافت و ارسال اطلاعات کامپیوتری مانند فایل صدا و فایل اطلاعاتی و غیره توسط خطوط مخابراتی به کار می رود. انواع مودم هایی که از خطوط تلفن استفاده می کنند عبارتند از: مودم Dial-up، مودم ISDN و مودم DSL.
یک شبکه تلفن سنتی بر اساس سیگنالهای آنالوگ عمل می کند در حالیکه کامپیوترها با سیگنالهای دیجیتالی کار می کنند، بنابراین وسیله ای لازم است تا سیگنالهای دیجیتالی کامپیوترها را به سیگنال آنالوگ و سازگار با خطوط تلفن تبدیل نماید(Modulation). این وسیله همچنین باید سیگنال های آنالوگ خطوط تلفن را به سیگنال دیجیتالی تبدیل کند(demodulation). یک چنین وسیله ای به نام مودم مشهور است. این نام از دو کلمه Modulation/Demodulation گرفته شده است. یک مودم همچنین DCE(Data Circuit Terminating Equipment) نامیده می شود که برای اتصال یک کامپیوتر یا ترمینال داده به یک شبکه مورد استفاده قرار می گیرد. به طور منطقی یک کامپیوتر شخصی (PC) را DTE(Data Terminal Equipment) نیز می نامند. سه نوع مودم وجود دارد: مودم داخلی(internal modem) که یک برد الکترونیکی است و در گذرگاههای ISA یا PCI بر روی مادربورد قرار می گیرد و توسط یک کانکتور Rj-۱۱ به خطوط تلفن متصل می شود. نوع دیگری از مودم ها، مودم خارجی(external modem) نامیده می شود که برد الکترونیکی آن درون جعبه مخصوصی قرار داشته و در خارج از کامپیوتر قرار می گیرد که توسط کانکتور DB-۹ به یکی از پورتهای سریال کامپیوتر متصل می شود. نوع سوم که در کامپیوترهای Laptop به کار می رود شامل یک کارت است که در شیار PCMCIA قرار می گیرد و این کارت در واقع دربرگیرنده کل برد الکترونیکی مودم است. سرعت انتقال داده ها در مودم ها با پارامترهای زیر بیان می شود: آهنگ باود(Baud Rate) و آهنگ ارسال داده ها (Data Rate). آهنگ ارسال داده ها عبارتست از تعداد بیتهایی که یک مودم می تواند در یک ثانیه ارسال نماید و آهنگ باود عبارتست از تعداد تغییرات سیگنال که در یک ثانیه اتفاق می افتد.
هنگام خرید یک مودم باید مطمئن شد که آیا استانداردهای V.۹۲ و V.۴۴ را ساپورت می کند یا نه. این استانداردها تعدادی از بهبود و پیشرفتها را تضمین می کنند از قبیل ساپورت انتقال سریع داده ها.
Hard Disk
این قطعه بانک اطلاعات کامپیوتر است و همه اطلاعاتی که قرار است برای مدتی طولانی نگهداری شوند، اغلب در این قطعه نگهداری میشوند. هارد از طریق یک کابل داده به برد اصلی متصل میگردد و یک کابل برق نیز از منبع تغذیه به آن متصل میشود. دو مارک عمده هارد Quantum و Maxtor است. هارد ابعادی به اندازه ۱۲ * ۸ cm دارد.
استفاده از یک هارد دیسک با ظرفیت بیشتر از ۱۳۷.۴ گیگابایت می تواند بیشتر از درایوهای کوچکتر مشکل ساز باشد. این هارد درایوها احتیاج به استاندارد آدرس دهی ۴۸ بیتی جدیدتری که به وسیله درایورهای چیپ ست مادربورد،BIOS، و بوسیله سیستم عامل ساپورت می شود دارد.
در انتخاب یک هارددیسک باید به سطح ایجاد نویز و تولید حرارت نیز توجه کرد.
بیشتر هارد درایوهای امروزی از استاندارد ATA(Advanced Technology Attachment) استفاده می کنند. همچنین به عنوان IDE(Integrated Digital Environment) شناخته شده هستند. این یک رابط پارالل است که سرعت انتقال ماکزیممی بالغ بر ۱۳۳ مگابایت در ثانیه را ساپورت می کند که این بیشتر از حدی است که کامپیوترهای امروزی می توانند استفاده کنند. هارددرایوهای SATA (Serial ATA) هم به عرصه ظهور رسیده اند و روزی چیزی عادی خواهند بود. یک هارد درایو که از SATA استفاده می کند سرعت انتقال بالغ بر ۱۵۰ مگابایت بر ثانیه را ساپورت می کند. هارددرایوهای ATA نمی توانند با سرعت انتقال بیشتر از ۱۳۳ مگابایت در ثانیه ساخته شوند اما هارددرایوهای SATA روزی به سرعت انتقال ۳۰۰ و حتی ۶۰۰ مگابایت در ثانیه خواهند رسید.
گزارشهای اولیه از مشکلات فراوان استفاده از SATA در قالبهای RAID حکایت می کند. اما سایر مزایای SATA به نظر مطلوب می رسد ولی نه زیاد:
۱ SATA- از کابلهای کوچکتر برای اتصال هارد درایو به مادربورد استفاده می کند نسبت به کابلهای bulkier ribbon که هارددرایوهای IDE آنرا استفاده می کنند. این موضوع مهم است چرا که کابل ریبون IDE به اندازه ای بزرگ است که به راحتی جریان هوا را در داخل کیس مسدود می کند و تأثیر فن های کیس را تقلیل می دهد. اما می توان کابلهای ریبون IDE را خارج از مسیر جریان هوا در داخل کیس عبورداد.
۲- کابل SATA می تواند تا ۳۹.۴ اینچ باشد در حالیکه کابلهای IDE از ۱۸ اینچ تجاوز نمی کنند. اما فقط یک کامپیوتر بلند به کابل بالای ۱۸ اینچ احتیاج دارد.
۳- یک کابل SATA احتمال تداخل الکتریکی کمتری که روی اتصال بین هارددرایو و مادربورد واقع می شود دارد چون سریال است. در حالیکه IDE پارالل است با ۴۰ سیم در طول اتصال. با اینکه این مورد از لحاظ تئوری معقول به نظر می رسد اما به سختی می توان تصور کرد که SATA پیشرفتی حاصل کرده است. چرا که کسی تا حالا نشنیده است که یک مشکل تداخل الکتریکی در کابلهای ریبون IDE بوجود آمده باشد.
باید به این نکته توجه کرد که یک هارددرایو SATA نمی تواند همیشه در کامپیوترهای ATA جا بگیرد. مثلا مادربورد باید رابط SATA را ساپورت کند و ملزومات کانکتور پاور برای هارددرایو SATA با هارددرایو ATA فرق دارد.
ATA۱۳۳ محصول جدیدی است که قدم جدیدی در سرعت هارددرایو برداشته است اما از لحاظ عملی و کاربردی، هارددرایو ATA۱۰۰ با هارددرایو ATA۱۳۳ یکی است و حتی بهتر هم کار می کند. کامپیوترهای خانگی دارای مشکل کمتری در بکارگیری پهنای باند فول هارددرایو ATA۱۰۰ تحت هر شرایطی هستند نسبت به هارددرایوهای ATA۱۳۳.
Floppy Drive
این قطعه که ابعاد آن تقریباً cm ۲×۱۲×۸ است، برای خواندن و نوشتن بر روی دیسک نرم (فلاپی) کاربرد دارد. این دیسکتها قابلیت ذخیره سازی ۱.۴۴ مگابایت اطلاعات را دارند. دیسکتها اغلب برای جابجا کردن حجم کم اطلاعات بکار می روند. در حال حاضر فلاپی درایو Teac بیشترین مصرف را دارد. فلاپی درایو از طریق یک کابل داده به برد اصلی وصل می شود.
فلاپی درایو ها به دو نوع کلی ۵۱.۴ اینچ و ۳۱.۲ اینچ می باشند که مدل ۵۱.۴ اینچ استفاده نمی گردد. مدل ۳۱.۲ اینچ به سه نوع ۷۴۰kb ) که به خاطر قدیمی بودن استفاده نمی شود) و ۱.۴۴mb ) که بیشترین مصرف را دارد) و ۲.۸۸mb تقسیم می شود.
هر کامپیوتر می تواند دو عدد فلاپی درایو داشته باشد.
CD Drive
CDها تکنولوژی نسبتاً جدیدی هستند که اطلاعات کامپیوتری را براساس خواصی ذخیره می کنند که با تاباندن نور قابل دستیابی می باشند CD ها قطعات دایره شکل نازکی هستند که انواع اطلاعات را در خود جای دادهاند. یک CD می تواند محتوی فیلم، تصویر و صوت و یا برنامه ها و دادههای کامپیوتری باشد.
بر روی هر CD می توان حدود۷۰۰- ۶۴۰ مگابایت اطلاعات ذخیره نمود. CD ها اغلب فقط خواندنی هستند(CD-R) ، یعنی فقط میتوان اطلاعات را از روی آنها خواند و فقط یکبار می توان روی آنها نوشت ولی برخی از CDها قابلیت چند بار نوشتن را نیز دارند(CD-RW).
CD-ROM قطعه ای است که اطلاعات را از روی CD به صورت نوری می خواند و فقط امکان خواندن اطلاعات را دارد.
قطعه دیگری وجود دارد که CD-Writer نامیده می شود که علاوه بر خواندن اطلاعات از روی CD قابلیت نوشتن اطلاعات روی CD را نیز دارد.
قطعه نوری دیگری به نام DVD-ROM وجود دارد که جهت خواندن DVDها به کار می رود و می تواند روی همان IDE که CD-ROM و CD-Writer نصب می شوند، نصب شود.
تمام مراحل نصب CD-Writer همانند CD-ROM می باشد.
همه CD-ROMها دارای نشانگرهای سرعت می باشند که این سرعت به سرعت انتقال داده ها مربوط می باشد. سرعت ۱x برابر است با ۱۵۰ کیلوبایت داده در ثانیه.
در CD-Writerها سه شماره نرخ سرعت (مثلا ۲۰x,۱۰x,۴۰x( به ترتیب از چپ به راست برابر است با سرعت نوشتن CD-R ، سرعت نوشتن CD-RW و سرعت خواندن CD.
امروزه سرعت CD-ROM و CD-Writerها از ۵۶x تجاوز کرده است بدون اضافه شدن هیچ گونه مزیتی در تکنولوژی رسانه یا درایو.
● ASUS
این مدل از CD-ROM از حدود ۳ سال و نیم پیش وارد بازار شد و از همان ابتدا پر فروش ترین درایو موجود بازار را که creative بود شکست داد و ظرف مدت کوتاهی تبدیل به پر فروشترین درایو شد.
این مدل از درایو ۹ مدل دارد که فقط ۳ مدل آن اصلی و بقیه قلابی می باشد.
عکسی هم که در بالا نمایش داده شده مدل هفتم قلابی این محصول است که در حال حاضر در بازار به وفور یافت می شود.
این مدل دارای کنترولر tc۹۴۹۴ ساخت کارخانه توشیبا و آی سی ba۵۹۳۷ چهار کاناله که ۲ کانال از این آی سی برای درایور کویل اپتیک و دو کانال دیگر یکی برای درایور موتور eject و دیگری برای درایور موتور loading استفاده میشود می باشد.
آی سی درایور spindle motor هم مدل ba۶۸۴۹ و به احتمال زیاد ساخت کارخانه rohm میباشد .
مشخصه این نوع درایو قلابی وجود ۳ شیار موازی در بالای درایو و وجود ۶ پیچ در زیر درایو است .
این درایو قلابی ساخت کشور چین میباشد و عیوب متداول این درایو به این شرح است :
۱- سوختن آی سی کنترولر اصلی tc۹۴۹۴ به علت بالا رفتن حرارت داخلی و عدم استفاده از گرماگیر مناسب برای این آی سی.
۲- این نوع درایو فوق العاده به نوسانات برق حساستر از مدلهای اصلی است و در صورت وجود نوسانات برق بلافاصله کنترلر اصلی tc۹۴۹۴ و آی سی bios که یک ایپرام از مدل ۲۷۰۱ است و در مواردی چیپ mt۱۱۰۳ که وظیفه input/output را دارد خواهد سوخت.
۳- موتور spindle این درایو در مقابل استفاده مداوم و بالا رفتن حرارت مانند مدلهای اصلی مقاوم نیست و به تدریج از حالت عادی خارج میشود و بوش زیر محور موتور که کل مجموعه محور و آهنربا های دور سیم پیچ و نگهدارنده cd روی آن متصل است به تدریج خورده شده و در نهایت باعث اصطکاک زیاد و قفل شدن کل مجموعه شده و در این حالت به درایور موتور که ba۶۸۴۹ که یک درایور سه فاز میباشد فشار آمده و باعث سوختن آن هم خواهد شد.
۴ effect- خواندن cd این درایو با وجود استفاده از اپتیک toyobo که دقیقا روی مدلهای اصلی هم وجود دارد نسبت به مدل های اصلی پایین تر است و cd های خش دار را به زحمت میخواند و با گذشت زمان(حدود ۶ ماه تا یکسال ) پایین می آید که احتیاج به تعویض اپتیک میباشد.
● نمایشگر یا Monitor
این دستگاه که همانند تلویزیون است، برای نمایش اطلاعات پردازش شده در کامپیوتر و کارت گرافیک بکار می رود. مانیتورها دارای اندازههای مختلف ۱۴، ۱۵، ۱۷ و ۲۱ اینچ هستند که در حال حاضر اندازه ۱۵ اینچ آن کاربردی تر از بقیه است.
مانیتورها دارای انواع رنگی و تک رنگ می باشند که تک رنگ جهت گزارشگیری و نمایش اطلاعات به کار می رود که اشعه نداشته و ارزانتر است و نوع رنگی به انواع CGA-SUPERVGA-VGA-EGA یا به ترتیب ۴ رنگ، ۱۶ رنگ، ۲۵۶ رنگ و ۶۵ میلیون رنگ تقسیم می شود که امکان پخش تصاویر ویدئویی را دارند البته نوع کارت گرافیک بر مانیتور تاثیر مستقیم دارد. اگر کارت گرافیک ضعیف و مانیتور قوی داشته باشیم تصاویر ضعیفی خواهیم داشت یا بالعکس.
باید به این نکته توجه کرد که طرف پشت مانیتور اشعه بیشتری نسبت به طرف جلو صادر می کند و باید از نشستن در پشت مانیتور خودداری کرد. هر چقدر صفحه نمایش مانیتور صافتر باشد اشعه کمتری خواهد داشت.
● صفحه کلید(keyboard) و ماوس(mouse)
صفحه کلید جهت ورود اطلاعات طراحی شده که دارای انواع مختلف(نسل قدیم و نسل جدید) می باشد که نسل قدیم ۱۰۱ و ۱۰۲ کلیدی بوده و نسل جدید ۱۰۷ تا ۱۱۴ کلیدی می باشد.
ماوس نیز همانند کی بورد جزو ابزارهای ورود اطلاعات به کامپیوتر می باشد که جهت باز کردن منوها و کنترل کردن منوها و انجام بعضی از دستورات به کار می رود و به طور کلی کلیه کارهای صفحه کلید را به جز تایپ انجام می دهد. ماوس دارای انواع ساچمه ای و لیزری می باشد. نوع بی سیم آن نیز در بازار یافت می شود.
● پرینتر یا چاپگر(Printer)
دستگاهی می باشد که توسط کامپیوتر کنترل شده و جهت چاپ انواع گزارشات و طرحهای گرافیکی و غیره بکار می رود. پرینترها سه نوع می باشند: ۱- نوع سوزنی که در مجموع ۲۴ سوزن داشته که این سوزنها روی نوار مخصوص ضربه زده و باعث طراحی شکل مورد نظر می شوند. ۲- نوع جوهرافشان که جوهر را روی کاغذ پخش می کند و طرح مورد نظر را چاپ می کند. ۳- نوع لیزری که کیفیت مطلوبی دارد.
پرینترها همچنین به دو دسته رنگی و تک رنگ نیز تقسیم می شوند.
● کارت شبکه(LAN-CARD)
این کارت جهت اتصال چند کامپیوتر و ایجاد یک شبکه محلی و به اشتراک گذاشتن امکانات همدیگر به کار می رود. کارت شبکه به هر ایستگاه اجازه می دهد که با سایر ایستگاهها تبادل اطلاعات کند. می توان به نحوه های مختلفی کامپیوترها را در یک شبکه به یکدیگر متصل کرد که به توپولوژی های شبکه معروفند از جمله ستاره ای و خطی.
هر توپولوژی رسانه انتقال مخصوص به خود را می طلبد که این رسانه های انتقال کامپیوترها را به هم متصل کرده و موجب برقراری ارتباط بین کامپیوترهای یک شبکه می شوند. برخی از انواع متداول رسانه های انتقال عبارتند از: کابل زوج سیم به هم تابیده، کابل کواکسیال و کابل فیبر نوری.
● کارت TV:
یک نوع کارت است که قابل نصب بر روی اسلاتها بوده و کامپیوتر را مجهز به پخش شبکه های تلویزیونی محلی و رادیو می نماید که بعضی ها ورودی و خروجی ویدئو و تلویزیون نیز دارند. این نوع کارت فقط جهت اضافه کردن شبکه های تلویزیونی به کامپیوتر است و امتیاز دیگری ندارد. این کارتها از لحاظ قیمت مقرون به صرفه نمی باشند و هم حافظه را اشغال می کنند و هم امکانات زیادی از کامپیوتر را به حالت رکود در می آورند.
● کارت I/O یا ورودی خروجی:
این کارت وظیفه تبادل اطلاعات (Input/Output) با لوازم جانبی را دارد. در حال حاضر اکثر مادربوردها کارت I/O را به صورت روی بورد دارند. کابل لوازم جانبی از قبیل فلاپی درایو و هارددرایو و سی دی رام و ماوس به کارت I/O متصل می شود و در صورتی که به صورت Onboard بر روی مادربورد باشد به آن وصل می شوند.
● قلم نوری:
قلم نوری همانند قلم معمولی می باشد که فقط به قسمت انتهای آن کابل نصب می باشد و کارهای نوشتاری از قبیل وارد کردن امضاء و غیره را در کامپیوتر انجام می دهد.
● اسکنر(Scanner)
دستگاهی است که اطلاعات را از روی عکس گرفته و عینا به کامپیوتر منتقل می کند. اسکنرها دارای انواع مختلفی می باشند که برای کارهای خاصی از قبیل انتقال امضاء و انتقال گرافیک و عکسبرداری سریع کتابهای قدیمی و انتقال نوشته های معمولی دستی، طراحی وساخته شده اند.
● پلاتر:
یک نوع چاپگر بزرگ است که با قلمهای مخصوص هر نوع طراحی و نقشه در کامپیوتر مانند نقشه های ساختمانی و صنعتی را در اندازه های بزرگتر رسم می نماید.
جعبه کامپیوتر(Case) و Power: کیس فضایی فلزی و یا پلاستیکی است که سایر قطعات کامپیوتر بر روی آن نصب می شوند و فضاهای مناسب و آمادهای برای نصب برد اصلی، هارد دیسک، فلاپی درایو، CD درایو و انواع کارتها دارد. Case ها در اندازهها و اشکال مختلف وجود دارند. همراه با جعبه کیس یک سیم پاور که به منبع پاور وصل می شود و یک جعبه کوچک که شامل قطعاتی است که برای سوار کردن مادربورد در داخل کیس استفاده می شود ارائه می گردد. یکی از فاکتورهای مهم کیس پارامترهای خنک کنندگی آن است. همچنین کیس از لحاظ ظاهری نباید زیاد بزرگ باشد.
همراه با بعضی از کیس ها فن های مخصوص کیس نیز ارائه می گردند که معمولا جفت هستند، یکی برای جذب و مکش هوا و دیگری برای خالی کردن و خروج هوا. اگر از یک فن برای کیس استفاده کنیم این فن بهتر است از نوعی که هوای کیس را به بیرون خالی می کند باشد زیرا تفاوت زیادی را در دمای سیستم ایجاد می کند. خیلی مهم است که یک دمای سیستم معقول را داشته باشیم زیرا درجه حرارت بالا روی بقیه قسمتها همانند هارددرایو تاثیر می گذارد و باعث خرابی آنها می شود.
هر Case یک منبع تغذیه(Power) دارد که وظیفه کاهش ولتاژ برق شهری ۲۲۰ ولت به ولتاژهایی که کامپیوتر نیاز دارد مثل ۵، ۶ و ۱۲.۵ ولت را بر عهده دارد. پاور یک رشته سیم به رنگ نارنجی دارد که وظیفه اش تست پاور و اعلام سالم بودن پاور به مادربورد می باشد و در موقع روشن شدن سیگنالی به مادربورد می فرستد تا باطری قطع و جریان پاور به SETUP و مادربورد برسد. پاورها دو نوع می باشند: پاورهای معمولی (AT) که شرح آن در بالا آمده است که دو کابل P۸-P۹ داشته و رنگ مشکی در وسط می باشد و روی مادربورد نصب می شود و نوع دیگر Auto-Power(ATX) می باشد که دو ردیف کابل دارد و با سیگنال روشن و خاموش می شود و امکان خاموش کردن کامپیوتر از داخل برنامه های نرم افزاری نیز وجود دارد و یا وقتی از طریق فکس پیغامی می رسد کامپیوتر اتوماتیک روشن می شود.
مادربوردهای امروزی همگی ATX هستند وسایز کوچکی دارند. هر کیس ATX باید با یک مادربورد ATX کار کند. علاوه بر سایز فیزیکی کیس و پارامترهای خنک کنندگی آن، فاکتور مهم دیگر اینست که آیا کیس ولتاژهای کافی را تامین می کند یا نه. منبع پاور باید با کیفیت بالا باشد و توان کافی را تامین کند. منبع پاورکیس ها دارای توانهای مختلفی هستند که بیشتر کیسهای امروزی دارای پاور ۳۰۰ وات هستند. منبع پاور باید حداقل ۳۰۰ وات باشد. توان پاور ۲۵۰ وات کافی نیست. منظور از ۳۰۰ وات این نیست که کامپیوتر در تمام اوقات از تمام ۳۰۰ وات استفاده می کند بلکه هر چقدر توان که لازم داشته باشد از این مقدار وات استفاده می کند. وسایلی که استفاده می شوند از قبیل درایوهای از نوع CD و DVD و وسایلی که لود می شوند مانند ویدئو کارتها، بیشتر توان را مصرف می کنند. از این ولتاژها جهت فعال ساختن نشانگرهای LED روی کیس نیز استفاده می شود. کیس ها باید حداقل دو LED داشته باشند، یکی برای نشان دادن پاور کامپیوتر و دیگری برای نشان دادن فعال بودن هارددرایو.
یک منبع پاور۳۰۰ وات کیفیت بالا، در بیشتر موارد خوب عمل میکند اما استثناهایی نیز هست. برای مثال، وسایل USB به جز آنهایی که سیستم پاور جداگانه ای دارند، از طریق کابل USB از منبع پاور کامپیوتر تغذیه می کنند. مطمئنا اگر تعدادی از وسایل USB را به صورت زنجیره ای استفاده کنیم و همه آنها را بوسیله منبع پاور کامپیوترتغذیه دهیم باید یک ارزیابی جدیدی از مقدار وات پاوری که باید استفاده کنیم داشته باشیم.
به راحتی می توان منبع تغذیه یک کیس را برداشت و یک پاوربهتر را جایگزین آن نمود.
مراقبت سخت افزاری از کامپیوتر
کامپیوترها در اصل باید فنا ناپذیر باشند ! آنها فقط کلکسیونی از مدارها و سیگنالها هستند و تا زمانی که جریان الکتریکی در آنها وجود دارد باید به کار خود ادامه دهند. در این بین چیزی برای آسیب دیدن وجود ندارد و هیچ چیز هم فرسوده نمیشود. البته هرکسی که تا به حال صاحب یک کامپیوتر بوده است میداند که هیچ یک از نکات بالا حقیقت ندارد...کامپیوترها و در اصل قطعات تشکیل دهنده آنها دارای طول عمر محدودی هستند و البته عوامل دیگری مانند حمل نادرست، وجود اشکال در قطعات تولیدی و حتی مونتاژ نادرست میتواند عمر آنها را تا حد زیادی کاهش دهد. به همین دلیل است که کامپوترها معمولا" حدود ۱۰ سال بدون خرابی عمر میکنند.عموما نباید نگران به پایان رسیدن عمر متوسط کامپیوتر ها باشیم چرا که عمر مفید یک کامپیوتر، یعنی مدت زمانی که قادر به اجرای نرم افزارهای جدید و مدرن است، خیلی کمتر از عمر متوسط آنهاست.یک کامپیوتر نهایتا" دارای عمر مفیدی به طول ۵ سال است . البته مواردی نیز هستند که میتوانند عمر یک کامپیوتر را کاهش دهند و در حالی که مدت زیادی از عمر مفید یک کامپیوتر باقی است آن را از رده خارج کنند.
● منبع تغذیهمنابع تغذیه در یک PC مهمترین قطعات در حفظ سلامت یک کامپیوتر هستند، ولی با این وجود از طرف ما با کمترین توجه رو به رو میشوند. بیشتر ما حاضر هستیم برای خرید یک پردازنده و یا کارت ویدیویی جدید مبالغ هنگفتی هزینه کنیم اما هنگام انتخاب منبع تغذیه سعی میکنیم ساده ترین و ارزان ترین را انتخاب کنیم بی خبر از اینکه همین منبع تغذیه به ظاهر بی اهمیت یکی از مهمترین قسمتها برای حفظ سلامت کامپوتر ما است . طبق تحقیقات انجام شده ، خرابی های ناشی از منابع تغذیه معیوب ، بالاترین درصد خرابی های سخت افزاری را به خود اختصاص میدهند. از اینکه میگوییم منبع تغذیه یکی از خطرناک ترین قطعات PC است نباید تعجب کنید. به هر صورت این قطعه به ظاهر بی اهمیت وظیفه مهمی بر عهده دارد . منبع تغذیه باید ولتاژ بالایی برابر با ۲۲۰ ولت را ورودی را به مقدار بسیار کوچکی برابر با ۳/۳ ، ۵ و یا ۱۲ ولت که برای تغذیه قطعات مختلف کامپیوترهای مدرن لارم است تبدیل نماید.هنگامی که یک منبع تغذیه خراب میشود جریان الکتریکی را به صورت نامنظم به قطعات مختلف کامپیوتر ارسال میکند که میتواند به قطعات گران قیمت کامپیوتر شما آسیب بزند . متاسفانه بیشتر منابع تغذیه توسط شرکتهای بی نام و نشانی که کوچکترین توجهی به کنترل کیفیت و بسته بندی صحیح ندارند تولید شده و در کیسهای ارزان قیمت جای میگیرند. به همین دلیل هر روز شاهد تعداد زیادی کامپیوتر هستیم که عمرشان زودتر از موعد به انتها رسیده است . البته گاهی اوقات آنها به چیزی بیش از قطعات گران قیمت کامپیوتر شما صدمه میزنند . منابع تغذیه معیوب میتوانند صدمات جانی به بار آورده و یا حتی باعث آتش سوزی شوند.
مشکلات رایج در منابع تغذیه با کیفیت پاییناما برای جلوگیری از چنین مشکلاتی چه باید کرد؟ البته پیدا کردن راه حل مناسب و جامع کار ساده ای به نظر نمیرسد اما یک اصل کلی وجود دارد : همیشه به نام سازنده توجه کنید . البته مسلما" این بهترین راه نیست اما یکی از ساده ترین و در عین حال مطمئن ترین راه های موجود برای انتخاب یک منبع تغذیه مناسب است . خرید یک قطعه از یک شرکت معتبر از سازنده ای خوشنام که متخصص تولید چنین قطعاتی است میتواند شما را تا حد زیادی از سلامت قطعه خریداری شده مطمئن کند. برای پیدا کردن این سازندگان معتبر بهترین راه مراجعه به اینترنت و سایتهای معتبر اینترنتی است که چنین قطعاتی را آزمایش کرده و نتایج آن را در معرض دید عموم میگذارند. البته برای خرید چنین منابع تغذیه ای مجبورید پول بیشتری بپردازید اما مطمئن باشید که کاملا" ارزش آن را دارد. راه دیگر برای جلوگیری از خرابی های منبع تغذیه، دور نگاه داشتن کامپوتر از کف زمین و محیط گرد و خاکی است . گرد و خاک موجب تسریع در فرآیند خرابی منابع تغذیه میشود و معمولا" اولین چیزی را نیز که از کار می اندازد فن درون آن است.
نصب قطعات و عدم استفاده از قطعات معیوب یا ناسازگارسر هم کردن قطعات کامپیوتر یا به اصطلاح اسمبل کردن ، یکی دیگر از مهمترین دلیل بروز خرابی در کامپیوترهای شخصی است. معمولا" اشتباهات انسانی در هر کاری موجب ایجاد درصد بسیار بالایی از مشکلات و خرابی ها است . حتی کاربران با تجربه نیز گاهی اشتباه میکنند و این اشباهات گاهی میتواند فاجعه بار باشد. البته بسیاری از قطعات مهم و اصلی کامپیوتر به گونه ای طراحی شده اند که تنها در یک جهت قابل نصب هستند اما حتی این قطعات نیز در معرض مشکلات ایجاد شده در رابطه با نصب نا صحیح قرار دارند. مشکلاتی مانند بروز اتصال کوتاه درون کیس میتوانند به سرعت باعث ایجاد خرابی شوند. مشکل دیگری نیز که به صورت فراگیری به چشم میخورد نصب نادرست RAM است که میتواند هم به ماژول حافظه و هم به مادربرد صدمه بزند. یکی دیگر از رایج ترین دلایل بروز چنین خرابی هایی نصب ناصحیح کابل برق درایو فلاپی است.اما چگونه میتوان جلوی بروز این اشتباهات را گرفت ؟ اگرشما از مهارت خود در سرهم کردن کامپیوتر مطمئن نیستید، بهترین راه یافتن یک راهنمای مطمئن است. دفترچه های راهنمای ارائه شده همراه با قطعات مختلف نیز میتوانند شما را برای نصب صحیح هر قطعه یاری دهند. هنگامی که همه چیز را در جای خود قرار دادید عجله نکنید قبل از اتصال کامپیوتر به برق چند دقیقه وقت بگذارید و همه چیز را دوباره بررسی کنید . اتصالات را امتحان کنید که محکم سر جای خود قرار گرفته باشند و دقت کنید همه چیز به طور صحیح نصب شده باشد. یک بررسی کوچک میتواند جلوی ضرر هنگفتی را بگیرد، پس عجله نکنید!استفاده از قطعات خراب و یا ناسازگار یکی دیگر از عواملی است که میتواند به کامپیوتر شما صدمه بزند . هنگامی که یکی از قطعات درون کامپیوتر شما صدمه میبیند (مثلا" به علت بروز خرابی در منبع تغذیه) این قطعه خراب میتواند باعث بروز مشکلات جدی در قطعات دیگر شود . هنگامی که چنین قطعه ای را بر روی یک کامپیوترهای دیگر قرار میدهیداین قطعه درست مانند یک ویروس مسری میتواند باعث ازکار افتادن تمام آنها شو د. البته این موضوع تنها برای تجیزات قدیمی و یا دست دوم اتفاق نمی افتد بلکه قطعات جدید نیز میتوانند صدمات جبران ناپذیری را به کامپیوتر ها وارد کنند حتما" میپرسید چگونه؟ کامپیوترها روز به روز در حال پیشرفت هستند و همین موضوع باعث میشود که ناسازگاری ها بین قطعات جدید و قدیمی با شدت بیشتری خود را نشان بدهد.ممکن است قطعه ای که مدتها بر روی کامپیوتر قبلی شما به خوبی کار میکرده هنگامی که بر روی سیستم جدید قرار میگیرد آن را منفجر کند! اغراق نمیکنم واقعا" گاهی سیستم شما را منفجر میکند!!! حتی ممکن است قطعه جدیدی که به تازگی خریداری کردید نیز هنگامی که بر روی سیستم نه چندان جدید شما نصب شد چنین فاجعه را به وجود بیاورد. محافظت کردن از سیستم در برابر چنین مشکلاتی بسیار دشوار است اما برای جلوگیری از چنین حوادثی چند نکته را به خاطر داشته باشید . اگر به سیستم خود قطعه دست دوم یا قدیمی را متصل میکنید قبل از استفاده کارکرد صحیح و سلامت آن اطمینان حاصل کنید. اگر سیستم شما اشکال مهمی پیدا کرده است و یا مثلا" به علت خرابی منبع تغذیه از کار افتاده هرگز برای پی بردن به این نکته که کدام قطعات سالم مانده اند آنها را بر روی یک سیستم جدید و سالم امتحان نکنید.اگر میتوانید از سیستم هایی استفاده کنید که ارزش چندانی ندارند و در صورت خراب شدن زیان های هنگفتی را به شما وارد نمیکنند . اگر چنین سیستمی نیافتید میتوانید به مراکزی که در تست قطعات مهارت دارند مراجعه کرده و از آنها بخواهید قطعاتتان را برای شما تست کنند. اما به خاطر داشته باشید ریسک استفاده از یک قطعه خراب به عواقبی که ممکن است به وجود بیاورد نمی ارزد.
● اشتباهات انسانی و انصال های نادرستخیلی وقتها خود ما باعث خرابی کامپیوترهایمان میشویم. یکی از بزرگترین اشتباهاتی که معمولا" هنگامی که فکر میکنیم کمی حرفه ای شده ایم انجام میدهیم، قطع و وصل کردن سیمهای درون کیس هنگام روشن بودن کامپیوتر است . به عنوان یک توصیه و یا حتی قانون این حرف را جدی بگیرید: هنگامی که کامپیوتر روشن است به هیچ چیز درون کیس دست نزنید . دیگران ممکن به شما بگویند که مثلا" اشکالی ندارد که هنگام روشن بودن کیس کابل فلاپی را در در آورده و یا آن نصب کنید چون تاثیری بر شناسایی آن بر روی سیستم نخواهد داشت ، شاید این حرف تا حدودی درست باشد اما شما هرگز چنین کاری را انجام ندهید.یکی دیگر از منابع اصلی چنین خرابی هایی ناشی از یک کلید کوچک است که بر روی اکثر منابع تغذیه قرار دارند. این همان کلید کوچک قرمز رنگی است که به شما امکان میدهد برق ورودی را بر روی ۱۱۰ ولت یا ۲۲۰ ولت تنظیم کنید. تنظیم نادرست این کلید میتوند صدمات جدی را به منبع تغذیه شما وارد کند و از این طریق حتی باعث خرابی دیگر قطعات درون کامپیوتر شما نیز بشود. برای جلوگیری از چنین خرابی هایی قبل از دست زدن به هر کاری باید سیتم را از برق جدا کرد. بخش اعظمی از سلامت سیستم شما به سلامت منبع تغذیه ای بستگی دارد که توان مورد نیاز برای هر قطعه را تامین میکند. کابلهای معیوب و اتصالهای ناقص میتوانند صدمه های جدی را به قطعات کامپیوتر شما وارد کنند. البته در باره این مشکلات قبلا" در قسمت مربوط به منابع تغذیه صحبت کرده بودیم اما قصدم از تکرار این مطالب ذکر این نکته است که تنها پاورهای غیر استاندارد نیستند که میتوانند چنین مشکلاتی را به وجود بیاورند. بلکه بهترین پاورها نیز میتوانند در صورت استفاده نادرست خطر آفرین و نامطمئن باشند. در هنگام ایجاد تغییر در کامپیوتر رعایت نکات ساده ای میتواند خطرات را تا حد زیادی کاهش دهد. بسیاری از قطعات کامپیوتر به صورت پیش فرض نباید با یکدیگر تماس پیدا کنند. اتصالهای اشتباه و یا نا خواسته میتواند باعث عبور مقدار جریان الکتریکی بیش از آنچه اکثر قطعات کامپیوتر قادر به تحمل آن هستند بشود و این مساله مسلما" نکته خوبی نخواهد بود ! اتصالهای کوتاه در سیستم های کامپیوتری معمولا" هنگامی اتفاق می افتند که یکی از تجهیزات سیستم به صورت نا صحیح نصب شده باشند و یا قسمت های فلزی یکی از قطعات با قطعه دیگری برخورد کند.یکی دیگر از دلایل اصلی ایجاد چنین اتصالهای ناخواسته ای پیچ های گمشده ای هستند که گهگاهی از دست شما به درون سیستم می افتند و مثلا" ممکن است بین مادربرد و بدنه کیس قرار بگیرند. نتیجه چنین اتصال کوتاهی میتواند برای کامپیوتر شما فاجعه بار باشد. اگر میخواهید یک سیستم جدید را اسمبل کنید ، یا اینکه تجهیزات جدیدی به کامپیوتر قدیمی خود اضافه نمایید ، پس از اتمام کار چند لحظه صبر کنید و مطمن شوید همه چیز در جای حود قرار گرفته است. اطمینان حاصل کنی هیچ یک از سیم های بدون محافظ با بدنه کیس، یکدیگر و با قطعات مجاور تماس پیدا نکرده باشند . مطمن باشید که تمامی پیچهای گمشده را یافته اید . فراموش کردن آنها و نادیده گرفتنشان بعدا میتواند باعث افسوس شما بشود.
● ابزارهای USB - الکتریسیته ساکنممکن است هنگام استفاده از ابزارهای USBنیز به مشکلاتی برخورد کرده باشد . هر چند این مشکلات کمیاب هستند و به ندرت روی میدهند اما در صورت بروز میتوانند خسارات زیادی را به سیستم شما وارد کنند . البته این مشکلات تا حد زیادی تصادفی هستند. یک ابزار USB ممکن است ماهها و یا سالهای متمادی با سیستم شما به خوبی کار کند اما به یکباره باعث نابودی آن شود.اصلی ترین دلیل وجود چنین مشکلاتی در ابزارهای USB این نکته است که این اتصال نسبت به دیگر اتصالات PC از توان بالاتری استفاده مینماید به همین خاطر بروز یک اتصال کوتاه کوچک میتواند برای آن بسیار خطرناک تر ار دیگر اتصالات باشد. یکی دیگر از دلایل بروز چنین مشکلاتی به توانایی ذاتی این درگاه برای اتصال یا جدا نمودن ابزارها در هنگام روشن بودن سیستم باز میگردد . این توانایی میتواند احتمال بروز حادثه های الکتریکی و مشکلاتی از این قبیل را تا حد زیادی افزایش دهد.اما چگونه میتوان جلوی بروز چنین مشکلاتی را گرفت؟ در حقیقت هیچ راه مشخصی برای جلوگیری از این مشکلات وجود ندارد. اما مثل همیشه احتیاط و دقت میتواند میزان بروز مشکلات را به میزان زیادی کاهش دهد. البته با توجه به این که بیشتر مشکلات ایجاد شده هنگام استفاده از اتصالهای USB جلوی کیس روی میدهد بهتر است با اتصال یک هاب ساده و ارزان قیمت USB به یکی از درگاههای پشت کیس ، میزان استفاده از درگاههای جلوی را کاهش داده و به همین وسیله فرسایش و میزان خرابی آنها را نیز کمتر کنید.شوکهای ایجاد شده توسط الکتریسیته ساکن برای مدارهای الکترونیکی مرگبار هستند ، همه ما چیزهایی در باره خطرات الکتریسته ساکن برای کامپیوتر شنیده ایم . در حقیقت اگر بی دقت باشید، الکتریسیته ساکن میتواند قطعات کامپیوتر شما را نابود کند. وقتی بر روی قالی ماشینی یا موکت راه میروید و سپس دست خود را به دستگیره در میگیرید ، میتوانید حضور این نیرو را احساس کنید.البته شاید آن موقع به نظر شما نیروی بسیار کم و ضعیفی به نظر برسد، اما همین نیروی ضعیف برای مدارهای مجتمع (IC ها) و دیگر قطعات ظریف الکترونیکی بسیار بیشتر از حد تحمل است. به خاطر داشته باشید هنگام دست زدن به قطعات درون کیس حتما" بار الکتریکی بدن خود را تخلیه نمایید. برای این کار کافی است یک جسم فلزی که با زمین در تماس است (مانند لوله های آب و یا شیرهای دستشویی) را لمس کنید . البته لمس هر قطعه فلزی دیگری (مانند بدنه منبع تغذیه درون کیس) نیز میتواند نتیجه مشابهی در پی داشته باشد.میتوانید از دستبند های ضد الکتریسیته ساکن هم استفاده کنید ولی استفاده از آنها خیلی ضروری نیست . در ضمن از پوشیدن لباس و یا جوراب پشمی هم خود داری کنید چون تماس بدن شما با این لباسها خود به خود الکتریسیته ساکن ایجاد میکند.
راهنمای عیب یابی سخت افزاری :
اگر بعد از فشردن دکمه power، کامپیوتر روشن نشد
بررسی کنید آیا سیم برق متصل است؟ آیا سر دیگر سیم برق متصل شده است؟ سوییچی که در پشت کامپیوترتان وجود دارد چک کنید. از اتصال صحیح منبع تغذیه به مادربرد اطمینان حاصل کنید. کابل برق فلاپی را چک کنید. اگر هیچ یک از این کارها نتیجه نداد در مرحله بعد هر چیزی را که به مادربرد متصل است به غیر از کابل برق، سیم دکمه power، کارت گرافیک، حافظه RAM و CPU را جدا کنید. اگر باز هم سیستم بالا نمی آید یک یا دو قطعه از سیستم شما معیوب است. در این مورد به احتمال زیاد مادربرد یا منبع تغذیه Case شما اشکال دارد.
اگر سیستم روشن می شود ولی بوق نمی زند یا بالا نمی آیدابتدا همه اتصالات را چک کنید و دوباره امتحان کنید. در صورتی که این عمل مؤثر نبود، بهترین کار این است که مانند بالا همه چیز را به غیر از سیم دکمه power، کارت گرافیک ، حافظه RAM و CPU را از مادربرد جدا کرده و دوباره امتحان کنید. اگر کامپیوتر به خوبی شروع به کار کرد کامپیوتر را خاموش کنید و هر بار یک قطعه را متصل کرده و سپس کامپیوتر را روشن کنید تا جایی که مشکل را پیدا کنید ولی اگر کامپیوتر اصلاً روشن نشد احتمالاً یک یا چند قطعه معیوب دارید)CPU ،RAM، مادربرد و منبع تغذیه(.
کامپیوتر روشن می شود و متناوباً بوق می زند، بالا می آید
ببینید آیا حافظه RAM شما بدرستی نصب شده است اگر لازم است آن را بیرون آورید و دوباره جا بزنید.سیستم روشن می شود یک سری بوقهای سریع می زند، بالا نمی آیدببینید آیا کارت گرافیک به درستی روی اسلات AGP نشسته است یا خیر .اگر مقدار کمی از کارت گرافیک خارج از اسلات AGP باشد سیستم بالا نمی آید.چند مشکل دیگر هم وجود دارد که بوسیله این بوقها شناسایی می شود اما دو مورد بالا معمول ترین موارد هستند.اگر سیستم بالا می آید ولی مشکلاتی را مشاهده می کنید در این جا دو مشکل عمده ذکر می شود
کامپیوتر شما در هنگام نصب سیستم عامل بارها از حرکت باز می ایستد علت آن می تواند گرمای CPU باشد بخصوص CPU های شرکت AMD یا CPU های قدیمی تر شرکت INTEL. چک کنید آیا فن CPUبخوبی عمل می کند و چک کنید آیا هیت سینک (قطعه آلومینیومی که روی CPU نصب شده و معمولاً رنگ سیاه دارد) بخوبی نصب شده است و با سطح CPU کاملاً موازی است. مطمئن شوید از هیت سینکی استفاده می کنید که ساخت سازنده CPU شماست. هیت سینک اگر درست نصب شود بیش از آنچه نیاز است خنک کاری انجام می دهد.
مشکلات زیادی در سیستم عامل همراه با صفحات آبی که ظاهر می شود دارید
خطاهایی که در هنگام کپی کردن فایل های Set up بوجود می آیند بخصوص در ویندوز 2000 و XP، به احتمال زیاد نشانه وجود مشکل در حافظه RAM شماست. این امکان هم وجود دارد که مشکل از هارد دیسک شما باشد اگر خطاها همراه با صفحات آبی است که در آنها Page Fault دیده می شود یقیناً مشکل از حافظه RAM شماست.
نرم افزار :
از آنجا که مهمترین بخش نرم افزار کامپیوتر سیستم عامل آن است در ادامه به معرفی انواع سیستم عامل خواهیم پرداخت :
سیستم عامل داس یاMS-DOS سیستم عامل دیسکی میکروسافت می باشد . که بعد از تکامل آن و مورد استقبال قرار گرفتن میکروسافت نسخه های بعدی و همچنین بدنبال آن سیستم عامل ویندوز را ارائه نمود که تا نسخه Win ۳.۱۱ ادامه داشت که قابل ذکر است که نسخه های آفیس هم ازهمین ویندوز ۳.۱۱ شروع به تکامل پیدا کرد و تا کنون پیش رفته.
● سیستم عامل ویندوز : Windows
سیستم عاملی که شرکت میکروسافت در سال ۱۹۸۳ معرفی کرد .
ویندوز یک محیط گرافیکی چند وظیفه ای است که در کامپیوترهای مبتنی بر داس اجرا می شود ویندوز در کامپیوترهای رومیزی , ایستگاههای کاری , سرویس دهنده های شبکه اجرا می شود . این سیستم عامل یک رابط گرافیکی استاندارد بر اساس منوهای کشویی , ناحیه های پنجره مانند , و یک وسیله اشاره ای مثل ماوس را فراهم می کند .
در ادامه به معرفی انواع سیستم عاملهای ویندوزمی پردازم .
Windows 95 - ویندوز ۹۵ :
سیستم عاملی با رابط گرافیکی برای پردازنده های ۸۰۳۸۶ و بالاتر که شرکت میکروسافت در سال ۱۹۹۵ عرضه نمود .
ویندوز ۹۵ که جایگزین ویندوز ۱۱/۳ , ویندوز Workgroup و داس طراحی شده است قبلا بعنوان یک سیستم عامل کامل به شمار می آمد
ویندوز ۹۵ برای سازگاری با نسخه های قبل می تواند نرم افزار داس را نیز اجرا کند . نام فایل ها در این سیستم عامل می تواند ۲۵۵ کاراکتر باشد و استفاده از نقطه و فاصله نیز در نام ها مجاز است . این سیستم عامل از روش Plug and Play برای نصب و پیکربندی سخت افزار استفاده می نماید و می تواند به شبکه های ویندوز , نت ور و یونیکس دستیابی داشته باشد . کمترین امکانات لازم برای ویندوز ۹۵ عبارتند از یک پردازنده ۸۰۳۸۶ با ۴ مگابایت حافظه
Windows 98– ویندوز ۹۸:
سیستم عامل با رایط گرافیکی برای پردازنده های i۴۸۶ و بالاتر که میکروسافت در سال ۱۹۹۸ عرضه نمود . ویندوز ۹۸ که براساس ویندوز ۹۵ بنا شده است رابط پیشرفته تری فراهم می کند . با وجود Active Desktop , ویندوز ۹۸ قابلیت اتصال به اینترنت را فراهم نموده و امکان دستیابی به فایلهای دور را به گونه ای فراهم می کند که گویی بر روی دیسک سخت هستند . این سیستم عامل از USB , IEEE ۱۳۹۴ , پورتهای AGP کارتهای تنظیم تلویزیون , و گرداننده های DVD چندین مودم , و چندین مانیتور پشتیبانی می کند .
Windows 9x چیست ؟
شاید تابحال به این مطلب فکر کرده باشید که ویندوز ۹x همان ویندوز ۹۸ است که البته این طور نیست در واقع منظوراین است که: " معماریی که ویندوزهای ۹۵ و ۹۸ بر اساس آن آماده شده اند "
Windows 2000 - ویندوز ۲۰۰۰ :
سیستم عاملی متعلق به شرکت میکروسافت که پس از ویندوز NT - یک سیستم عامل ۳۲ بیتی چند وظیفه ای وmultithreaded است .
سیستم عامل ویندوز ۲۰۰۰ که به صورت نگارشهای دسک تاپ وسرویس دهنده پیاده سازی شده است , به طور کلی بر اساس ادعاهای میکروسافت بر سهولت استفاده , شبکه سازی , مدیریت , قابلیت اطمینان , مقیاس پذیری وامنیت (که هیچ کدام از نرم افزارهای مایکروسافت ندارند) تاکید دارد .
● توضیحی در باره thread
۱( در برنامه سازی به فرآیندی گفته می شود که بخشی از فرآیند بزرگتر یا برنامه است . (برای برنامه نویسها(
۲(در ساختارهای داده ای درختگونه به نشانه رویی گفته می شود که مشخص کننده گره والد است و پیمایش درخت را آسان می کند .
۳- در پست الکترونیکی و گروههای خبری اینترنت به مجموعه ای از پیامها و پاسخهای مربوط به یک موضوع خاص گفته می شود .
multithreading :
به اجرا متوالی و سریع چند فرآیند در یک برنامه . البته در پردازش داده ها به روشی گفته می شود که در آن تمام گره های یک ساختار درختگونه نشانه روهایی دارند که به گره های بالاتر اشاره می کند , و در نتیجه پیمایش درخت به شکل بهتری صورت می گیرد .
و بالاخره multithreaded application برنامه ای است که قادر است همزمان بیش از یک thread برنامه را اجرا کند .
Windows ۲۰۰۰ Advanced Server :
سرویس دهنده شبکه میکروسافت برای سازمانهای بزرگتر می باشد . این سرویس دهنده که به عنوان جایگزین Win NT ۴.۰ Enterprise Edition طراحی شده است , از SMP چهار طرفه , حافظه های فیزیکی بزرگ , و کارهای بانک اطلاعاتی حجیم پشتیبانی می کند .
SMP: نوعی معماری کامپیوتر که چند پردازنده حافظه ای را به اشتراک می گذارند که حاوی یک نسخه از سیستم عامل , یک نسخه از هریک از برنامه های کاربردی در دست اجرا , و یک نسخه از داده هاست
Windows ۲۰۰۰ Datacenter Server :
سرویس دهنده شبکه میکروسافت برای سازمانهای بزرگتر است . این سرویس دهنده به عنوان قدرتمند ترین سیستم عامل سرویس دهنده مایکروسافت به شمار می آید
از SMP شانزده طرفه و حداکثر ۶۴ گیگابایت حافظه فیزیکی پشتیبانی می کند (بسته به معماری سیستم ) این سرویس دهنده برای مخزن های داده ای بزرگ , تحلیل های اقتصادی آماری , شبیه سازی های علمی و مهندسی , OLTP و ترکیب پروجکت ها بهینه شده است .
Windows ۲۰۰۰ Professional :
سیستم عامل دسک تاپ اصلی میکروسافت برای تمام کارهاست . این سیستم عامل که به عنوان جایگزین Win NT Workstation ۴.۰ , که بسیاری از اشخاص امروزه به عنوان سیستم عامل دسک تاپ استاندارد به کار می برند طراحی شده است و براساس هسته اصلی NT ۴.۰ (kernel) بنا شده است . این سیستم عامل دارای قابلیت های امنیتی بالا و کارایی بهتر است .
Windows ۲۰۰۰ Server :
سرویس دهنده شبکه میکروسافت که برای کارهای کوچک تا متوسط ساخته شده است . این سرویس دهنده که بعنوان جایگزین Win NT ۴.۰ Server طراحی شده است قابلیتهای پیشرفته تری دارد و از سیستم های جدیدی که از SMP دوطرفه استفاده می کنند پشتیبانی می نماید
Windows CE :
یک سیستم عامل کوچک که میکروسافت برای کامپیوترهای شخصی دستی وکوچک طراحی نموده و در سیستم هایی چون AutoPC گنجانده شده است .
ویندوز CE , که رابط گرافیکی آن مشابه رابط گزافیکی ویندوزx ۹ و NT است , نسخه کوچکی از برخی از برنامه های کاربردی میکروسافت , از جمله اکسل -word اینترنت اکسپلورر - Schedule و یک سرویس گیرنده پست الکترونیکی را در خود دارد .
.
Windows Me :
سیستم عامل ویندوز ملنبوم که در سال ۲۰۰۰ عرضه شد و نسخه ارتقا یافته ویندوز ۹۵ یا ویندوز ۹۸ به شمار می آید و برای کاربران خانگی طراحی شده است .
ویندوز Me خصوصیات بهبود یافته ای برای کاربران خانگی دارد که از آن جمله می توان به اشتراک و مدیریت آسانتر عکسها , صدا و تصاویر دیجیتال , قابلیتهای پیشرفته ایجاد شبکه های خانگی , دستیابی به اینترنت با پشتیبانی از اتصالات دارای پهنای باند بالا , ابزارهای ارتباطی مختلف برای اینترنت و بازیهای online اشاره نمود .
Windows NT :
سیستم عاملی که میکروسافت در سال ۱۹۹۳ عرضه نمود . سیستم عامل NT پیشرفته ترین عضو خانواده سیستم عاملهای میکروسافت NT است یک سیستم عامل کامل با رابط گرافیکی توکار است . همچنین , NT یک سیستم عامل ۳۲ بیتی multitaskin یا همان چند وظیفه ای است که برخی خصوصبات آن عبارتند از کاربرد در شبکه , چند پردازشی متقارن , چند وظیفه ای و امنیت . این سیستم عامل را می توان در محیطهای سخت افزاری گوناگون اجرا نمود .
از جمله محیطهایی که از ریزپردازنده های اینتل ۸۰۳۸۶ - i۴۸۶ و پنتیوم و ریز پردازنده های MIPS استفاده می کنند NT درکامپیتر های چند پردازنده ای نیز قابل اجراست .
ویندوز NT از حداکثر ۴ گیگا بایت حافظه مجازی پشتیبانی می کند ومی تواند برنامه های کاربردی داس) - POSIX و OS/۲ مد کاراکتری) را نیز اجرا کند .
Windows NT Advanced Server :
نسخه پیشرفته ای از ویندوز NT که امنیت و مدیریت شبکه متمرکز را بر اساس حوزه فراهم می کند . این نسخه همچنین خواصی مثل mirroring و اتصال پذیری اضافی برای مقابله با خرابیهای دیسک سخت دارد .
Windows NT Embedded :
نگارشی از سیستم عامل ویندوز NT میکروسافت می باشد که برای وسایل و محصولاتی طراحی شده است که دارای سیستم های درونی گنجانده شده هستند . این نگارش که در سال ۱۹۹۹ عرضه شده است برای وسایل متوسط تا سطح بالا - از جمله دستگاههای فتوکپی بسیار سریع - مانیتور بیماران - PBX ها - و ترمینال های فروش در نظر گرفته شده است . استفاده بدون صفحه کلید - ماوس یا نمایشگر - استفاده بدون دیسک - و حتی ساختار مدیریت از راه دور , از جمله خصوصیات این سیستم عامل می باشند .
Windows Xp :
یکی از اعضای خانواده سیستم عاملهای ویندوز میکروسافت که امروزه حتی کسانی که با کامپیوتر آشنایی ندارند نام آن را بخوبی می شناسند . و به سال ۲۰۰۱ در دو نگارش عرضه شد :
نگارش Home برای استفاده خانگی و نگارش Professional برای کارهای پیشرفته خانگی - شرکتها - و سازمانهای بزرگتر .
طراحی بصری (Visual) که جستجو و پیمایش را ساده کرده است , مدیریت پیشرفته فایلها - قابلیتهای رسانه ای و انتشار وب - سیستم های پیشرفته ای برای نصب و ترمیم و همچنین خصوصیات پیشرفته ای برای کارهای کامپیوتری بسیار , از جمله خصوصیات ویندوزهای خانواده Xp هستند .
▪ لینوکس یا ویندوز: کدام ارزانتر تمام می شوند؟
مایکروسافت می گوید تحقیقات موسسات بی طرف نشان می دهد ویندوز هزینه تمام شده کمتری نسبت به لینوکس دارد. مایکروسافت شواهدی را ارایه می دهد که از سه محور لینوکس را هدف قرار می دهند.
محور اول : پیاده سازی ویندوز هزینه تمام شده کمتری نسبت به ویندوز دارد.
محور دوم: ویندوز ۲۰۰۰ سرور بسیار ارزان تر از یک مین فریم لینوکس است .
محور سوم : برنامه نویسی تحت پلتفرم دات نت ۲۵ در صد از راه حل های مبتنی بر J۲EE/Linux است
با توجه به اینکه ویندوز XP یکی از پر کاربرد ترین سیستم های عامل به شمار می رود در ادامه به معرفی رایج ترین مشکلات کاربران این سیستم عامل خواهیم پرداخت .
کندی عملکرد :
سرعت کامپیوتر خود را تا حد مطلوب افزایش دهید بدون توجه به اینکه کامپیوتر ما قدیمی یا نو باشد چیزی که همه ما می خواهیم عملکرد مناسب است . در طول زمان بدون شک متوجه شده اید که کامپیوتر شما مثل قبل سریع کار نمیکند و زمان بیشتری را برای لود شدن و بوت شدن صرف می کند . با ایجاد کردن و پاک کردن فایل روی کامپیوتر خود سازماندهی دیسک سخت تا حدی به هم می خورد وقتی فایل جدیدی ایجاد می کنید ویندوز xp به صورت اتوماتیک آن را در اولین محل خالی روی دیسک سخت ذخیره می کند اگر این فضا روی دیسک سخت شما با اندازه کافی برای آن فایل کافی نباشد فایل در دو یا چند ناحیه به صورت تکه تکه قرارمی گیرد بار بعدی که فایل را باز نمایید ویندوز xp باید این اجزای جدا از هم را به هم متصل کند این پدیده تفرق یا پراکندگی fragment خوانده می شود که به شدت بر عملکرد کامپیوتر اثر می گذارد . میندوز xp شامل ابزار یکپارچه سازی می باشد که تمامی فایل ها را روی دیسک سخت شناسایی و در یک واحد مجاور هم جمع آوری می نماید . برای استفاده از این ابزار ابتدا تمام برنامه هایی که در حال اجرا هستند را ببندید حتی برنامه هایی که در پس زمینه در حال اجرا است مثل آنتی ویروس سپس : systemtools – accessories - all programs – stsrt را باز کرده و روی dick defragmenter کلیک کنید . درایو مورد نظر را از ایست مشهاده شده انتخاب نمایید . پس از مکثی کوتاه و ضعیت کنونی دیسک سخت به شما اطلاع داده می شود و توصیه برای انجام یا عدم انجام عمل یکپارچه سازی درایو انجام میشود . با کلیک دکمه Defragment عمل یکپارچه سازی درایو انجام می شود و می توناید این عمل را برای درایو دیگر انجام دهید. نرم افزار نامناسب هم می تواند دلیل دیگر کندی سیستم باشد . آنتی ویروس مناسبی تهیه کرده و مطمئن شوید که کاملا به روز است . سپس کاملا کامپیوتر خود را وارسی کنید . همچنین با برنامه ضد جاسوسی spybot Doctor 3.0 از امنیت دیسک سخت خود در برابر هرگونه تهدید مطمئن شوید . اجرای چندین برنامه به صورت همزمان چس ار روشن کردن کامپیوتر باعث کند شدن می شد . بنا براین لیست برنامه های startup خود را حداقل نمایید . برای این کار strrtup - programs - all – start را کلیک کیند تا لیستی ار برنامه هایی که پس از روشن شدن اجرا می شوند را ببینید . سپس با کلیک راست نمودن روی هر یک و پاک کردن هر یک از اجرای آن جلوگیری به عمل آورید . برنامه های دیگری که به صورت اتوماتیک اجرا می شوند توسط رجیستری کنترل می شوند ولی نیازی نیست که خیلی مته به خشخاش بگذارید. کمک از اینترنت : start cpl .shtml www.mlin.net/ ابزار رایگان mike lin startup control panel را دانلود نمایید از control panel به سراغ برنامه بروید و از آنجا می توانید به صورت موقت برنامه های startup را لغو و یا ضرورت وجود آنها را بررسی نمایید . اگر دیدید که با لغو کردن آنها کامپیوتر شما بهتر یا سریع تر عمل میکند . می توانید آنها را با خیال راحت پاک کنید . مادربرد های جدید در صورت بروز هشدار صوتی می دهند . هیچ لیست قطعی برای تعیین اینکه این اشکالات برای چیست وجود ندارد و تفاوت آنها به bios شما بستگی دارد . برای مطلع شدن از صداهای برخی بیپ ها به سایت : www.amptron.com/html/bois.beepcodes.html مراجعه کنید . برای شناسایی مدل bois کامپیوتر خود را ری استارت نموده و از متنی که در پایین صفحه می آید استفاده نمایید . می توانید در اینترنت برای یافتن اطلاعات بیشتر در مورد کامپیوتر خود یا بیپ های bios خود جستجو نمایید . با مراجعه به سایت www.amptron.com/html/bois.beepcodes.html و یا www.mrbios.com می توانید ابزارهای مفیدی را دانلود کنید . راه حل : علل مختلفی برای کندی کامپیوتر و جود دارد . اول با اجرای برنامه ویروس یاب از نبودن ویروس مطمئن شوید سپس برنامه defragment را اجرا نمایید بعد startup ویندوز را چک نمایید و از اجرای برنامه های غیر جاوگیری نمایید .
مشکلات ارتباطی :
حل گام گام مشکلات شبکه مشکلات شبکه می تواند بسیار آزار دهنده باشد به صورتی که کامپیوتر مقابل را گاهی می شناسد و گاهی خیر ابتدا به دنبال اشکالاتی واضح مثل خرابی کابل رابط باشید اگر از ارتباط بی سیم استفاده می کنید مطمئن شوید که در حوزه مشخص شده و مجاز می باشید . تغییر تصادفی در تنظیمات می تواند باعت قطع ارتباط میان کامپیوتر ها شود باید مطمئن شوی که تمامی ماشین هایی به یک گروه کاری متصل می باشند روی my computer کلیک راست نموده و properties را انخاب نمایید و تنظیمات برگه computer name را چک نماید همچنین باید بررسی نمایید که کامپیوتر شما حداقل یک فولدر برای share کردن دارد . به هر کامپیوتر روی شبکه باید ip یکتایی اختصاص دهید شکا معموا آدرس ip که استفاده می شود به صورت 192.168.0.1 یا 192.168.0.5 است. هر ماشین هم از ماسک شبکه مشابهی مثل 255.255.255.0 استفاده می کند. تمامی این تنظیمات از بخش network connectin در control panel می تواند تنظیم شود اگر موفق نشدید setup network را اجرا نمایید . و از دستورات مشاهده شده پیروی نمایید و از فلاپی دیسک برای انتقال تنظیمات شبکه از یک کامپیوتر به دیگری استفاده نمایید .
حل گام گام مشکل شبکه :
1.تنظیمات workgroup : روی computer my کلیک راست نموده و properties را انتخاب و روی computer name بروید . با کلیک روی change می توانید workgroup را تغییر دهید . برای share کردن یک فولدر روی آن کلیک راست نموده و با انتخاب properties گزینه sharing را انتخاب نمایید .
2. مشخص کردن آدرس ip : network connectin را از panel control انتخاب و روی ارتباط خود کلیک و properties را انتخاب کنید . روی پروتکل اینترنت ( tcp/ip) دابل کلیک نمایید . " use the following " ip addres را انختاب نمایید و آدرسی را کامپیوتر طرف مقابل شما استفاده می کند را وارد کنید .
3. از ویزارد استفاده کنید : اگر هنوز شبکه شما مشکل دارد wizard setup network را از panel control انتخاب نمایید و از دستوران آن پیروی نمایید . با وجود اینکه شبکه کردن کامپیوتر ها با هم مزیتهای بسیاری دارد ولی مشکلاتی را هم در بر دارد . اطمینان از اتصال کامپیوتر ها به گروه کاری یکسان و پیکر بندی مناسب برای تنظیم کامپیوتر ها با آدرس ip مناسب . همچنین باید یک پوشه share شده روی کامپیوتر خود برای دسترسی کامپیوتر های دیگر تعریف نمایید . مورد بعدی شاید کابل های اتصال دهنده باشند و از صحت آنها باید اطمینان حاصل نمایید .
گرافیک و مانیتور :
به هر قصدی که از کامپیوتر خود استفاده می نمایید تمام وقت به صفحه مانیتور نگاه می کنید بنابراین عملکرد صحیح آن مهم می باشد . در صورت عملکرد نامناسب مشاهده می کنید که در بهترین حالت بازده شما کم می شود و در وضعیت بد نمی توانید از کامپیوتر استفاده نمایید . اگر با صفحه خالی یا نمایش آشفته مواجه می شوید ممکن است مشکل از درایو کارت گرافیکی باشد " یا نرخ تازه سازی ( refresh rate ) تنظیم شده توسط مانیتور شما پشتیبانی نمی شود . در هر مورد کامپیوتر خود را در حالت safe mode راه اندازی نمایید و آخرین مدل درایورا برای کارت گرافیکی خود انتخاب نمایید یا refresh rate را بر حسب تجربه تنظیم نمایید . تداخل بلندگوها می تواند دلیل دیگر برای نمایش آشفته یا خراب شدن صفحه نمایش باشد . اگر در هر دو طرف صفحه به هم خوردن رنگ ها را مشاهده می کنید بلند گوها را با فاصله بیشتری از مانیتور قرار دهید یا بلند گوهای عایق دار را خریداری نمایید که آثار آهنربای آن را خنثی نماید . وقتی که از مانیتور crt استفاده می کنید طبیعتا امواج مغناطیسی ایجاد می شوند احتمالا گزینه ای برای کم کردن خاصیت مغناطیسی یا میزان نویز قابل قبول وجود دارد . برخی کاربران پس از روشن کردن کامپیوترشان مشاهده می کنند که desktop بر عکس شده یا به کنار صفحه متمابل شده است. این خاصیت چرخش توسط تعدادی درایو مثل NVIDIA حاصل می شود . روی صفحه desktop کلیک راست کنید , properties را انتخاب و sitting را بزنید . سپس advancet را بزنید و با گزینه چرخش می توانید سیستم را به وضعیت عادی برگردانید . این امر می تواند به علت فشار دادن تصادفی برخی کاید ها باشد
فایروال:
فایروال خود را برای دسترسی به خدمات پیکر بندی نمایید Firewall ها برای جلوگیری از موجود ترافیک ناخواسته در کامپیوتر شما طراحی می شوند . ولی ممکن است که در اجرای برنامه های محبوب شما جلوگیری نماید , برنامه هایی که نیازمند دسترسی به اینترنت می باشد مثل بازیها و برنامه های پیام رسان. برنامه های فایروال متعددی وجود دارد ولی قوانین آنها در برنامه های مختلف مشابه می باشد و لی بهتر است به دستورالعمل آنها برای عمل دقیق مراجعه نمایید . فایروال از ایجاد ترافیک اضافی و ناخواسته جلوگیری می نماید . اگر نمی توانید به سرویس خاصی دسترسی یابید , مثل بعضی وب سایت های امن , بخاطر جلوگیری ارتباط است . اگر از فایروال درونی ویندوزی xp استفاده می کنید باید چک کنید که آیا به علت وجود تنظیمات قانونی از دسترسی به اینتذنت جلوگیری می شود ؟ مثل مشاهده وب سایت های امن یا ناتوانی در ارسال فایل از طریق ftp در آخر می توانید فایروال را غیر فعال کنید تا از صحت ارتباط خود مطمئن شوید . حل گام به گام مشکل فایروال
1. استثنائات : از panel control قسمت center security را باز نمایید ئ لینک Firewall را زیر عنوان " managing the security setting " انتخاب نمایید . مطمئن باشید که " " don’t allow exception تیک نخورده است و برای انتخاب سرویس ها به قسمت exception بروید .
2. پورتها و برنامه ها : اگر با برنامه خود مشکل دارید روی add program کلیک نمایید و روی دیسک سخت جستجو نمایید . می توانید گزینه add port را برای باز کردن پورتهای خاص برای برنامه های مختلف باز نماید .
3. گزینه های پیشرفته : به قسمت advancet بروید و دکمه setting را کلیک نمایید , آنچه را که می خواهید انتخاب و پورتهای مربوط به صورت اتوماتیک باز و ارتباط را میسر می گردد. 5. قطعی یا افزایش ناگهانی برق از سوختن قطعات و پاک شدن اطلاعات جلوگیری نمایید : اگر جرقه ای در منبع برق خود مشاهده می کنید , احتمالا به خاطر اضافه بار می باشد بهترین کار استفاده از اتصالی است که در آن حفاظت از تغییرات ناگهانی ولتاژ وجود داشته باشد که در این راهکار باید برای 4 تا 6 پریز به همراه خط تلفن و کابل شبکه اعمال شود . در صورت قطعی برق هم می توانید از usb استفاده نمایید .ر تا زمان کافی برای کار و ذخیره اطلاعات و خاموش کردن کامپیوتر داشته باشید . قطعی و اشکال در برق رسانی یا تغییر ناگهانی ولتاژ چیزهایی است که نمی توانید از آنها جلوگیری نمایید , ولی با استفاده از پریزهای محافظ شده در برابر تغییرات ولتاژ می توانید از سوختن سخت افزار مربوطه جلوگیری نمایید . استفاده از usb ( منبع برق بدون وقفه ) ضرورتا پشتیبان باطری برای سیستم شما است که در زمان قطع برق وارد عمل می شود و تا زمان کافی برای ذخیره اطلاعات در اختیار شما قرار می دهد . با استفاده از اپلت power در panel control می توانید از مقدار باطری مطلع شوید . برای مراقبت از وضعیت فیزیکی دیسک سخت , گزینه check disk از ویندوز xp را اجرا نمایید . computer my را باز کنید روی ورایوی که می خواهید چک کنید کلیک نموده و properties را انتخاب کنید . به برگه tools مراجعه و دکمه check now را کلیک نمایید . مطمئن شوی که در هر دو گزینه تیک خورده و دکمه start را فشار دهید .
دیسک سخت آسیب دیده :
اگر دیسک سخت خود را تمیز نگهداشته باشید و از اطلاعات خود محافظت نمایید دیسک سخت شما به سکتورهای مختلفی تقسیم شده است که همگی در ابتدای امر باید سالم باشد پس از مدتی این سکتورها مشکل دار می شوند با وجود این که این امر هشداری جدی محسوب نمی شود ولی نباید به سادگی از آن گذشت که رفته رفته به خرابی دیسک شما می انجامد . پس بهتر است پشتیبانی از فایل خود تهیه کنید .
توقف و صفحه آبی :
وقفه ها و صفحات آبی به علل مختلفی رخ می دهد که می تواند به علت عمل نامناسب سخت افزار یا نرم افزاری که بد نصب شده باشد یا ئیروس باشد scan کامل ویروسها و نرم افزارهای جاسوسی spywares از نبودن آنها مطمئن شوید سپس سری به سایت ویندوز بزنید و در صورت وجود تجهیزات جدید آنها را دانلود کنید . ارتقا اتوماتیک ویندوز هم خود به خود می تواند به حل مشکل کمک نماید . پبامهای خطا اگر چه همیشه شاید به نطر نیاید می تواند برای تشخیص منشاء خطا کمک نماید حتی اگر پیامی که مشاهده می کنید کوتاه باشد یا معنی برای شما نداشته باشد می توانید از این اطلاعات بهره گرفته و در اینترنت برای راه حلهای احتمالی جستجو نمایید ، اول از همه می توانید به http://support.microsoft.com مراجعه کنید و در آنجا مقالات موضوعی و علمی را در مورد حوزه وسیعی از مشکلات مشاهده نمائید. اگر کامپیوتر شما طوری بوت شد که امکان خواندن خطا وجود ندارد به خاطر این است که طوری پیکر بندی شده است که در صورت مشاهده خطای جدی restart شود . برای تغییر این تنظیم و مشاهده خطا روی صفحه آبی ،روی my computer کلیک راست نموده و properties را انتخاب و به برگه advanced بروید. سومین دکمه تنظیم در نزدیکی startup and recovery را کلیک نموده ور در قسمت system failure گزینه automatically restart را از انتخاب خارج و oK را کلیک نمایید. راه حل : مشکلات بوت شدن علل مختلفی دارند – قطع شدن صفحه کلید معمول می باشد . اگر کامپیوتر شما حین بوت شدن چندین بیپ می زند ، این امر بیانگر مشگلات سخت افزاری است . این بیپها کدهایی است که می تواند منبع مشکل را مشخص نماید و سایتهای مختلفی است که می تواند به شما کمک کند. ری استارت شدن و ایجاد وقفه در عملکرد کامپیوتر به همراه نمایش صفحه آبی می تواند به علت خرابی یکی از فایلهای سیستم باشد که به آسانی می تواند با نسخه اصلی جایگزین شود.
اشکالاتی در مورد رایت:
در زمینه رایت CD وDVD ،سه حوره ممکن است ایجاد مشکل نماید . نرم افزاری که برای رایت استفاده می کنید . نرم افزاری که درایو را اجرا می کند(درایو و سخت افزار) یا رسانه ای که رایت می کنید . نرم افزار خود را تا آخرین نسخه ارتقا بخشید تا احتمالا مشکلات شما حل شود. اگر هنگام خواندن CD رایت کرده در کامپیوتر دیگر دچار مشکل شدید مطمئن شوید که گزینه finalize را انتخاب نموده اید . این امر به معنی این است که اطلاعات دیگری نمی تواند روی دیسک شما ذخیره شود ،ولی سازگاری آن را با درایوهای دیگر بهبود می بخشد. نصب سخت افزار جدید هم اغلب بیشتر از آنچه که باید مشکل آفرین است . به صورت ایده ال مطمئن شوید که از درایورهای نشاندار (که سازگاری آن با ویندوزXP چک شده است ) استفاده کنید،اما اگر میسر نبود سعی کنید که درایور ویندوز 2000 را کرفته و از آن استفاده کنید. اگر فهمیدید که درایورنامناسبی نسب کرده اید یا راتقاء درایور مشکلات جدیدی به وجود می آورد شما می توانید از تسحیلات بازگشتی در ویندوز xp برای بازگشت به حالات قبل استفاده نمایید . روی my computer کلیک راست نموده properties را انتخاب نمایید و روی دکمه hardware رفته و دکمه device manager را کلیک نمایید . روی جزء مشکل دار در لیست کلیک نمایید , سپس به قسمت driver رفته و روی driver roll back برای بازگشت به حالت قبلی نمایید . یکی از معمول ترین علل رایت ناموفق اضافه بار پردازش گر می باشد . هنگام رایت اطلاعات باید به صورت ثابتی جریان یابند . بسیاری از رایت ها از فن آ وری خاصی برای حصول این امر استفاده می کنند و لی بهترین کار بستن تمامی برنامه ها به هنگام رایت می باشد . مشکل دیگر می تواند به خاطر درایور باشد برای همین توصیه می شود که به دنبال ارتقاء سخت افزار باشید . اگر مشکل شما هنوز باقی است رایتر جدیدی تهیه و یا با سرعت پایین تر رایت کنید . حل گام به گام مشکلات رایتر
ارتقاء نرم افزار : اگر نرم افزار رایت cd یا dvd راتشخیص نمی دهد , به وب سایت سازنده مراجعه و ارتقاء موجود را انجام دهید
با فر در حال کار : اگر رایتر شما قابلیت ایجاد جریان ثابت اطلاعات burn-proof آن را دارد اجرا یا در صورت وجود سخت افزار آنرا دانلود کنید .
دیسک خود را چک کنید . اگر با قرار دادن دیسک های مختلف می سوزد مارک پیشنهادی سازنده را انتخاب نمایید و با سرعت کمتری رایت نمایید .
نصب سخت افزار و درایور جدید با وجود اینمه مشکلات نصب سخت افزار با ویندوزxp بسیار اندک است ولی استثنایی وجود ندارد . اغلب سخت افزار ها به صورت اتوماتیک بعد از نصب رد گیری و شناسایی می شوند , ولی اگر اینگونه نشد می توانید hardware wizard add را از panel control اجرا نمایید . برخی کارت های شبکه باید در درایور های مربوطه را از قبل از اضافه کردن سخت افزار نصب کنید و از دفترچه راهنمای مربوطه استفاده کنید . در آخر چک کنید که آیا سخت افزار با ویندوز شما سازگتر است یا نه , برخی از تجهیزات قدیمی مشکل دارند . 10. وبکم و voip بسیاری از مشکلات همرا هبا وبکم و voip می تواند به علت فایروال باشد . برای این کار باید پرتهای مشخصی را باز نمود تا ارتباط برقرار شود برای اطلاعات جدید می توانید به مستندات مربوطه برنامه مراجعه کنید . همچنین مطمئن شوید که شما و طرف مقابلتان از برنامه مشابهی استفاده می کنید تا مشکلا ت سازگاری پیش نیاید . سپس چک کنید که کدک های مناسب ویدیوئی روی سیستم شما نصب است . راه حل : اگر وبکم شما مشکل دارد ابتدا جیدی بودن درایو رهای خود را چک نمیید . سپس سعی کیند که مستقیما به پورت usb نه هاب usb متصل کنید چرا مه اتصال به هاب می تواند موجب تداخل شود , ترمینال های مربوطه را هم بررسی کنید ویندوزایکس پی , مشکلات و راه حلها مشکل : وقتی می خواهید نرم افزاری را روی روی ویندوز xp نصب نمایید یا از بازیهای چند بازیگری در اینترنت استفاده کنید پیام خطایی با مضون زیر پدیدار می شود : The instructipn at 0x6d725.64 " refenced memory at .xc7477f68 the memory could not be written click on ok to terminate program click cancel to debug the program راه حل : خطای ارجاع داده شده به حافظه بیان گر مشکل اطلاعات ذخیره شده در محل خاصی ار حافظه سیستم است . شاید اطلاعات آسیب دیده باشند شاید با اطلاعات دیگر سیستم در تضاد باشد یا نرم افزار مربوطه مشکل دار باشد . دلیل هر چه باشد و ما نمی توانیم که در آن موقعیت تشخیص دهیم , پیشنهاد می شود برای رفع مشکل اقدام شود . ابتدا باید ویندوز xp خود را با مراجعه به سایت مایکروسافت update.microsort.com ارتقاع دهید . سپس با مراجعه به سایت های مربوط به سخت افزار و نرم افزار های مربوطه , بقیه سیستم را ارتقاء بخشید . در نهایت توصیه می شود که تمام نرم افزار ها و سخت افزارهایی که با آنها نیاز ندارید را برای حداقل نمودن تعداد اجزای در تضاد با هم بردارید . اجرای این کارها سلامت کلی کامپیوتر را بهبود بخشیده و احتمالا مشکل مذکور را هم بر طرف می نماید . مشکل : پس از نصب ویندوز xpروی دیسک سختی که کهنه باشد هر بار که کامپیوتر روشن می شود پیام خطایی روی صفحه ظاهر می شود .
پیام خطا : "krnel data inpage error"
راه حل : این خطا هنگامی رخ میدهد که حافظه سیستم قدر به دسترسی به کل اطلاعات kernel ( کدهای دستوری که کاربری هسته سیستم عامل را کنترل می کند ) نمی باشد . شاید شک کنیم که دیسک سخت مشکل داشته باشد ئلی قبل از اینکه زمان زیادی را صرف بررسی دیسک سخت نمایید پیشنهاد شود که کارهای زیر انجام شود . ابتدا ملزومات فنی ویندوز xp را چک نمایید , ویندوز xp نیازمند پردازشگر 300 مگاهرتز, 128 مگابایت ram و 1.5 گیگابایت دیسک سخت است در صورت کمبود هر یک از مواد مذکور باید کامپیوتر را ازتقاء بخشید . در وهله بعد باید mer( master boot record ) را با استفاده از برنامه به روز آنتی ویروس وارسی نمایید . از آنجایی که آنتی ویروس نمی تواند در ویندوز بوت شود باید از سازنده آنتی ویروس دیسک قابل بوت شدن برای اسکن کردن mbr را دریافت نمایید و یا آن را بسازید و در صورتی که به همراه آنتی ویروس نباشد باید بابت آن به سازنده آنتی ویروس هزینه پرداخت نمایید . با فرض اینکه درایو بدون ویروس باشد و کامپیوتر ملزومات سیستم ویندوز xp را فراهم آورد . باید دیسک سخت را بررسی نماییم . برای این کار باید کیس را باز نموده و کابلها و سیمهایی را که دیسک سخت را به مادربرد متصل می سازد را چک نمایید . باید مطمئن شد که اتصالات کابل در هر دو طرف بدون اشکال بوده و جامپرهای پشت دیسک سخت در حالت master هستند . اگر ide الکترونیک مجتمع درایو , درایو. کهنه باشد باید یک کابل نو خریداری شود یا با کابل دیگری تعویض گردد , چرا که کابل خراب باعث ایجاد ایجاد مشکل در انتقال اطلاعات به کامپیوتر می شود . پس از انجام این تغییرات کیس را بسته و دوبار بوت نمایید . اگر باز مشکل وجود داشت توصیه می شود که دیسک سخت را فرمت نموده و دوباره سیستم عامل را نصب نمایید , باید حین نصب با ntfs یا fat32 فرمت صورت گیرد . فرمت باید به صورت کامل نه (Quick format ) و تمام دیسک باشد . دستورالعملهای نصب را رعایت و سیستم را پس از پایان نصب دوباره بوت نمایید . اگر هنوز مشکل رفع نشده است احتمالا دیسک سخت یا مادربرد کامپیوتر خراب است . این موارد را می توان با اتصال دیسک سخت دیگر – ترجیحا نو – به مادربرد و نصب ویندوزxp مشخص نمود . اگر نصب با موفقیت انجام گیرد , می تونا دیسک قدیمی را با خیال راحت دور انداخت ! در غیر این صورت باید مادربرد جدیدی بخرید ! مشکل : هنگام بوت کردن کامپیوتر , پیام خطایی مبنی بر جلوگیری از دسترسی به ویندوز دریافت می شود
پیام خطا : NTLDR is missing prees any key to restart
راه حل : NTLDR یا NT loader یک فایل سیستمی است که نقش مهمی را در بالا آمدن ویندوز NT یا ویندوز دارد و سیستم عامل بدون آن نمی تواند شروع بکار نماید . دلایل این خطا بسیار متعدد است , ولی اغلب پس از ارتقاء ویندوز یا تعویض دیسک سخت رخ می دهد . اگر ویندوز ارتقاء نیافته باشد می توان به چیز دیگری شک نمود . علت دیگر در مورد بوت شدن کامپیوتر از فلاپی دیسک یا CD-ROM غیر قابل فعال بوت شدن می باشد , بنابراین اگر دلیل این باشد با بوت شدن از رسانه قابل بوت و فرمت کردن دیسک سخت مشکل حل می شود . اتصال شل یا نامناسب کابل IDE هم می تواند دلیل دیگر این مشکل باشد . برای بررسی این مشکل باشد کیس کامپیوتر را باز کرده و از اتصال کابل به دیسک سخت و مادربرد به هر دو طرف پورد اطمینان حاصل نمود. اگر مشکلی هنوز باقی بود , می توان به خرابی فایل NTLDR یا MBR یا سیستم عامل شک نمود . پیشنهاد می شود که ابتدا فایل NTLDR را تعویض نمایید . این کار با وارد نمودن دیسک نصب ویندوز و ری استارت کامپیوتر انجام شود . پس از بالا آمدن باید هر دکمه را فشار دهید تا از دیسک بوت شود . در نهایت منوی نصب ظاهر می شود . کلید R را برای فعال نمودن قسمت اصلاح ( recovery console ) بزنید . باید قسمت نصب ویندوز و / یا رمز administer را وارد نماید. اعلان DOS روی صفحه پدیدار می شود . این همان ( recovery console ) است . کاربر می تواند فایل جدید NTLDR را از دیسک نصب ( مثلا درایو D که در اینجا برای مثال آمده است ) کپی نموده و به دیسک سخت ( در این مثال درایو C ) بریزید . این کار با تایپ فرامین زیر و زدن دکمه ENTER پس از هر یک انجام می گیرد . COPY d:\i386\ntldr c:\ COPY d:\i386\ntdetect.com c:\ می توان از قسمت recovery console یا تایپ exit در قسمت اعلان و زدن دکمه enter و برداشتن دیسک نصب از درایو خارج شد . اگر این کارها موثر نبود , مشکل از خرابی MBR است . MBR رد ذخیره اطلاعات – بویژه اطلاعات مورد استفاده برای بالا آمدن سیستم عامل – روی درایو را نگه می دارد . می توان MBR را با دسترسی مجدد به recovery console و تایپ فرامین زیر در اعلان DOS و فشردن دکمه ENTER پس از هر کدام تعویض نمود . پس از این کار باید از recovery console خارج و کامپیوتر را دوباره بوت نمایید . اگر این کار مشکل مشکل را حل نکرد , باید آخرین چیر را امتحان نماید : دیسک سخت را فرمت و دوباره ویندوز نصب نمایید . برای این کار , باید دوباره از دیسک نصب ویندوز استفاده نمایید . پس از ظاهر شدن منوی نصب ENTER را فشار دهید و دستورات مشاهده شده را انجام دهید و با فرمت NTFS ( سیستم فایل NT )یا FAT (جدول اختصاص فایل ) فرمت نمایید . به خاطر داشته باشید که انجام پروسه مذکور موجب پاک شدن تمامی اطلاعات و برنا مه ها درایو می شود.
فصل چهارم :
فرم پایان دوره کارآموزی