تحقیق آزمایش حساسیت پوستی در روانشناسی تجربی (docx) 12 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 12 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
آستانه مطلق حسی لامسه
چكيدة آستانه مطلق حسي لامسه (لامسه سنج سوزني):
هدف از اجراي اين پژوهش بدست آوردن آستانه مطلق حس لامسه آزمودني است. ابزار آزمايش جعبه لامسه سنج سوزني مي باشد كه حاوي سوزنهايي از جرم 01/0 گرم تا 1 گرم است. آزماينده مي بايست به گونه اي تصادفي هر كدام از سوزنها را 10 مرتبه به دست آزمودني بزند كه بعد از ثبت نتايج مي توان آستانه مطلق لامسه آزمودني بدست آورد. اين روش بدست آوردن آستانه مطلق در روانشناسي به نام «روش ثابت» معروف مي باشد.
چكيده :
هدف از اجراي اين آزمايش بدست آوردن آستانة مطلق در حس شنوايي است. براي اجراي اين كار از وسايلي از قبيل اوديومتر (شنوايي سنج) استفاده مي كنيم. دستگاه اوديومتر شامل «دكمه گردان است كه يكي شدت صوت (دسي بل) و ديگري فركانس صوت را تعيين مي كند. آزمايشگر ابتدا شدت صوت را در پايين ترين حد خود (5 به دسي بل) قرار داده و فركانس را بتدريج افزايش مي دهد تا هر وقت كه آزمودني صداي بوق را شنيد اعلام كند. سپس آزمايشگر از چند درجه بالاتر بتدريج فركانس را كاهش ميدهد تا هر وقت كه آزمودني صداي بوق را نشنيد اعلام كند و مجدداً اين نقطه فركانس ثبت مي گردد اين كار را براي تمام شدت صوت هاي موجود بر دستگاه مي دهيم ( d.b. 70) اين روش براي بدست آوردن آستانه مطلق را روش «حدود» مي ناميم.
مقدمه:
براي سازگاري با محيط مي بايست از آنچه كه در محيط اطرافمان مي گذرد مطلع باشيم. يكي از اين راه ها استفاده از اطلاعاتي است كه حواس پرتي در اختيار ما قرار مي دهند. پوست را مي توان به صورت يك اندام حسي بزرگ كه بدن را پوشانيده است تصور كرد معمولاً 4 حس پوستي تشخيص داده مي شوند: گرما، سرما، فشار (لمس) و درد.
يك از اولين مواردي كه بررسي كنندگان حواس پرتي يافتند آن بود كه پوست حساسيت نقطه اي دارد. به اين معنا كه نسبت به يك محرك خاص در بعضي از نقطه ها حساس است و در بعضي از نقطه ها نيست. به طور كلي نقطه هايي كه بيشترين حساسيت را نسبت به محرك هاي بساوايي. سردي، گرمي، و درد دارند متفاوتند. به سخن ديگر چهار نقشه جداگانه از نقطه هاي حساس مطابق با 4 نوع محركي كه ما به كار گرفته ايم وجود دارد!
راه ديگر ارتباط ما با محيط اطرافمان بوسيله حس شنوايي است. شنوايي يك حس ارتعاشي است كه مي توان گفت محرك شنوايي يك موج صوتي است. هنگامي كه امواج صوتي به گوش مي رسند پرده گوش را وادار مي كنند كه متناسب با شيء در نقش به پس و پيش حركت كند. ساير بخشهاي گوش ارتعاش پرده گوش را به الگوهاي انرژي عصبي تغيير مي دهند كه به مغز فرستاده مي شوند به گونه اي كه ما مي توانيم بشنويم.
امواج صوتي دو جنبه مهم دارند «بسامد» (فركانس) كه با زير يا بم شنيده شدن يك صدا مرتبط است و «شدت صوت» كه بلند يا آهسته شنيده شده آن تون صوتي ارتباط دارد. دامنه شنوايي از HZ 20 تا HZ 20000 مي باشد. در واقع ، تا اندازة زيادي، اندازه حلزون گوش ميزان فراخناي شنوايي را تعيين مي كند. هر چه حلزون بزرگتر باشد: در كرانه پايين تر مقياس شنوايي بهتر مي تواند بشنود؛ هر چه حلزون گوش كوچكتر باشد، در كرانه بالاتر مقياس شنوايي بهتر مي تواند بشنود.
ادبيات تحقيق
آستانه: معناي آستانه چيست؟ اگر شما خود را در آستانه يك رويا ببينيد هنوز بيداريد اما درست در مبدأ ورود به رويا يا رسيدن به رويا هستيد اگر در آستانه يك اتاق ايستاده باشيد بديهي است كه در درگاه قرار داريد؛ كاملاً درون اتاق و نه بيرون از اتاق. بلكه اگر كمي جلوتر بوديد آماده ورود به اتاق هستيد.
پس آستانه نقطه مياني در بين دو مكان يا بين دو وضع بودن است. يك محرك بايد به اندازه كافي نيروي فيزيكي داشته باشد تا اندام هاي گيرنده بدن را، راه اندازي كند. اگر محرك به اندازه كافي نيرومند نباشد (يا مهم) كه مراكز پايين مغز آنرا به هيأت مديره مغز رله كنند بدن از درد حسي آگاه نخواهد شد. زيرا آن به آستانه ادراكي نرسيده است. حتي اگر بدن شما محركي را ادراك كند ممكن است به آن پاسخ ندهيد چون شما آستانه عمل نيز داريد.
آستانه مطلق: براي اينكه تجربه حسي دست دهد بايد اندام حسي به ميزان حداقل تحريك شود، مثلاً شدت يك لكه نوراني در يك اتاق تاريك بايد به حد قابل اندازه گيري بريد تا آن لكه از تاريكي قابل تشخيص باشد. حداقل انرژي فيزيكي لازم براي فعال شدن يك دستگاه حسي را آستانه مطلق مي نامند. براي تعيين آستانه مطلق مي توان محركي را كه شدت معيني دارد به آزمودني ارائه داد و از او پرسيد كه آيا محرك را تشخيص مي دهد يا نه، در كوشش بعدي محركي با شدت متفاوتي ارائه مي گردد و به همين ترتيب گستره اي از درجات مختلف شدت، آزمايش مي شود. اصطلاح آستانه مطلق زياد مناسب نيست، زيرا پژوهشگر به شدت واحدي دست نمي يابد كه محرك در سطوح پايين تر از آن هرگز قابل تشخيص نباشد و يا در سطوح بالاتر از آن هميشه قابل تشخيص باشد. به جاي آن معمولاً گستره اي از شدتها ديده مي شود كه در محدوده آن انرژي فيزيكي به تدريج از بي اثر بودن به مرحله اي مي سد كه اثر نسبي دارد (گاهي تشخيص داده مي شود و گاهي خير) و بعد به صورت كاملاً موثر در مي آيد.
به عبارت ديگر آستانه مطلق كمترين مقدار قابل تشخيص از يك محرك است.
طرح تحقيق آستانه مطلق شنوايي:
در اين آزمايش مي خواهيم آستانه مطلق آزمودني را بسنجيم به عبارت ديگر مي خواهيم بدانيم كه حداقل محركي كه مي تواند اندام حسي آزمودني (گوش) را تحريك كند چقدر است. و براي اين كار، از روش «حدود» استفاده مي نماييم.
وسايل مورد نياز:
ادويومتر، يك كاعذ و يك مداد براي ثبت اطلاعات
شيوه اجرا:
آزمايش بدين صورت است كه ابتدا آزمودني با آرامش روي صندلي مقابل دستگاه مينشيند و با اعلام آمادگي او آزمايش را شروع مي كنيم. دستگاه اوديومتر 2 دكمه گردان دارد كه يكي براي شدت صوت و ديگري براي بسامد صوت است.
شدت صوت از 5 دسي بل تا 70 دسي بل در اين دستگاه قابل تغيير است.
بسامد فركانس در اين دستگاه از Hz 250 تا Hz 8000 قابل انتخاب است.
آزمودني ابتدا گوشي دستگاه را روي گوش هايش مي گذارد. آزماينده ابتدا شدت صوت را روي 5- دسي بل قرار مي دهد و فركانس را از 250 هرتز به سمت 8000 هرتز مي برد (مسير صعودي) تا جايي كه آزمودني اعلام كند كه صداي بوق (beep) ممتد را شنيده است (در اين دستگاه مي توان نوع بوق را ممتد يا مقطع انتخاب كرد و هم چنين انتخاب كرد كه گوش راست آزمايش شود يا گوش چپ. ولي در آزمايش ما گوش مهم نيست و صداي بوق را نيز ممتد انتخاب نموده ايم). در اين هنگام آزمودني فركانس مزبور را ثبت مي نمايد. (فركانس حد بالا) سپس آزمايشگر فركانس را از چند درجه بالاتر از حد بالا انتخاب كرده و به سمت پايين مي آيد تا به هنگامي كه آزمودني اعلام كند كه ديگر صدايي را نمي شنود (حد پايين) كه اين نقطه را هم ثبت مي نمايد بعد اين دو عدد بدست آورده را با هم جمع كرده و ميانگين مي گيرد كه بدين وسيله حد آستانه در شدت صوت انتخاب شده (در اينجا 5- دسي بل) بدست مي آيد. سپس اين كار را براي تمام شدت صورت هاي دستگاه انجام مي دهيم. البته لازم به ذكر است كه آستانه مطلق براي شنوايي در هر شدت صوتي براي هر فرد مقدار خاصي است . به عبارت ديگر آستانه مطلق تعدادي بي نهايت دارد (در حس شنوايي).
طرح تحقيق لامسه سنج سوزني:
در اين آزمايش تلاش مي نماييم تا آستانه مطلق حس لامسه آزمودني را بسنجيم. از شيوه ثابت براي اندازه گيري استفاده مي نماييم كه توضيح آن در متن آزمايش مي آيد.
ابزار مورد نياز براي اجراي آزمايش:
جعبه لامسه سنج سوزني، يك عدد چشم بند، يك عدد مداد، و يك برگ كاغذ براي ثبت اطلاعات ابتدا آزمودني با آرامش روي صندلي مي نشيند و چشم بندي را روي چشم هاي خود قرار مي دهد. بعد روي ناحيه برجسته زير انگشت شست وي روي كف دستش دايره اي به اندازه سكه اي 10 توماني رسم مي كنيم. اين ناحيه از دست نسبت به بقيه جاهاي آن حساس تر است و ضمناً با اين كار حواس آزمودني را متمركز يك نقطه براي آزمايش مي نماييم. آزماينده سوزن هاي آزميش را در آن نقطه قرار مي دهد.
جعبه لامسه سنج شامل سوزن هايي از 01/0 گرم تا 1 گرم است و آزمايشگر ابتدا محركي را از پايينتر از حد آستانة مطلق آزمودني است را به آن وارد مي كند (مثلا 01/0 گرم). بعد محركي را كه بالاتر از سطح آستانه مطلق است را به آن وارد مي كند، مثلاً15/0 گرم آزمايشگر مي بايست هر كدام از سوزنها را 10 بار (البته انتخاب سوزن ها بايد تصادفي باشد). به آزمودني بزند. نحوه وارد كردن سوزن خيلي مهم است- تا آنجا كه ممكن است بايد از تماس دست او با آزمودني جلوگيري شود و سوزن را نيز با فشار وارد نكند. هم چنين نبايد سوزن روي پوست آزمودني كشيده شود. سپس نتايج بدست آمده را در جدول كه به پيوست ارائه مي گردد ثبت مي نماييم بعد تعداد موارد حس شده و نشده را جمع مي كنيم و براي هر وزنه درصد مي گيريم اگر در وزني خاص در %50 موارد وي احساس كرده بود آن نقطه، نقطه %5 يا نقطه حد آستانه مطلق است اگر نبود نقاطي را كه بالاتر و پايين تر از %5 بوده را ثبت كرده و طبق روشي كه در پيوست ارائه مي گردد نقطه %50 را محاسبه مي نماييم.
نتايج شنوايي سنج:
در هر شدت صوت يك آستانه مطلق بدست آمد كه با افزايش شدت صوت فركانس آستانه مطلق كاهش پيدا مي نمايد.
نتايج لامسه سنج:
در اين آزمايش نقطه %5 وزنه 04/0 گرمي بدست آمد، پس آستانه مطلق لامسه آزمودني مورد بررسي 04/0 گرم براي حس لامسه است.
بحث و تعبير و تفسير:
در اين زمينه ( آستانه مطلق ) نكته قابل توجه اين است كه آزمودني آستانه هاي مطلق مربوط به خود را دارد كه با ساير افراد متفاوت است اما اگر بخواهيم در اين زمينه به هنجارهايي در سطح جامعه انساني بپردازيم احتمالاً مي توانيم فرم هايي را بدست آوريم اما نابهنجار بودن به معناي غير طبيعي بودن نمي باشد ضمناً آزمودني در آزمون لامسه سنج در وزنه 15/0 گرمي در يك مورد ابهام داشت كه مي تواند احتمالاً ناشي از حواسپرتي وي باشد كه در گزارش باليني به آن پرداخته مي شود.
گزارش باليني :
اين دو آزمايشي كه به هم پيوسته مي باشند به نظر آزمودني و آزماينده از زيباترين آزمايش هاي صورت گرفته د راين درس ارزيابي شد. اما عوامل هميشگي مداخله كننده در اين آزمايش ها در اين آزمايش نيز دخيل بود: شلوغي محيط داخل و خارج آزمايشگاه، كمبود دستگاه هاي آزمايش، نقص دستگاه ها، گرماي هوا، خستگي ناشي از ساعت نامناسب آزمايش ( بعد از ظهر و بعد از صرف غذاي نامطبوع دانشكده) و هم چنين عجله اي كه آزمودني در اتمام آزمايش ها داشت.
نكته جالب توجه در آزمايش لامسه سنج بود كه آزمودني در نقطه 15/0 گرمي يكبار دچار ابهام شد كه به نظر آزمودني مي تواند ناشي از حواسپرتي وي به خاطر صحبت با دختر هاي بغل دستي بوده باشد.
پيوست:
جدول روش حدود براي آستانه مطلق شنوايي
58356502095500 شدت صوتحدود فركانس5/0-05101520253040506070حد بالا-----80003000300020001000250250حد پايين-----150060001000750750250250ميانگين-----4750450020001375875250250
53530574041000شدت صورت به دسي بل مي باشد.
جدول روش ثابت براي آستانه مطلق بلوايي (لامسه سنج)
59436003556000وزنه هامراحل15/125/234567891012152012345678910سوزن خراب بود--------------------سوزن خراب بود--؟--+--+-++؟؟--+--+++++++------++++-؟++سوزن خراب بود--+++++++؟سوزن خراب بودسوزن خراب بود+++++++++++++++؟++++++++++++++جمع-00-2.5566.5-7.5--109.510981075205740؟00؟درصد-00-2.5506065-75--10095100
3749040-36830*00*
وزن ها به صدم گرم مي باشد
+ يك نمره
- صفر
؟ 5/0 نمره
روش درون يابي خطي ( به هنگامي كه نقطه %5 در جدول بدست نيامده باشد)
201168059055تعداد كمتر از 50-50=تعداد كمتر از 50 - تعداد بيشتر از 5000تعداد كمتر از 50-50=تعداد كمتر از 50 - تعداد بيشتر از 50
آستانه مطلق = x + وزنه كمتر × تفاوت وزن وزنه
1371600584200*- وزنها به صدم گرم مي باشند.00*- وزنها به صدم گرم مي باشند.\s
كتابنامه
1- محي الدين بناب- مهدي - روان شناسي احساس و ادراك (تأليف و ترجمه) –تهران- دانا- 1381.
2- براهني- محمد نقي (مترجم)- ريتال . اتكينسون- ريجارد، اتكينسون- ارنست و هيلگارد (نويسندگان) زمينه روان شناسي هيلگارد- تهران رشد- 1366-1368.