تحقیق بررسی تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک مسکن (docx) 114 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 114 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

433705283210 عنوان تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک مسکن فهرست مطالب عنوانصفحه Contents TOC \o "1-3" \h \z \u چکیده PAGEREF _Toc400878988 \h 1فصل اول: كليات تحقيق1-1 مقدمه PAGEREF _Toc400878991 \h 31-2 بیان مسئله PAGEREF _Toc400878992 \h 41-3 ضرورت و اهمیت تحقیق PAGEREF _Toc400878993 \h 41-4 چارچوب نظری PAGEREF _Toc400878994 \h 51-5 فرضیه ها PAGEREF _Toc400878996 \h 61-6 قلمرو تحقیق : PAGEREF _Toc400878997 \h 71-6-1 قلمرو موضوعی : PAGEREF _Toc400878998 \h 71-6-2 قلمرو مکانی : PAGEREF _Toc400878999 \h 71-6-3 قلمرو زمانی : PAGEREF _Toc400879000 \h 71-7 اهداف تحقیق PAGEREF _Toc400879001 \h 71-8 تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق PAGEREF _Toc400879002 \h 7فصل دوم ادبيات و پيشينه تحقيق2-1) مقدمه PAGEREF _Toc400879005 \h 10بخش اول: بانکداری الکترونیک PAGEREF _Toc400879006 \h 122-2) تاریخچه بانکداری الکترونیک در ایران PAGEREF _Toc400879007 \h 122-3) تحولات بانکداری الکترونیکی PAGEREF _Toc400879008 \h 132-3-1) دوره اول: اتوماسیون پشت باجه PAGEREF _Toc400879009 \h 132-3-2) دوره دوم: اتوماسیون پشت باجه PAGEREF _Toc400879010 \h 132-3-3) دوره سوم : متصل کردن مشتریان به حسابهایشان PAGEREF _Toc400879011 \h 142-3-4) دوره چهارم: یکپارچه سازي سیستمها و مرتبط کردن مشتري با تمامی عملیات بانکهاي Core Banking PAGEREF _Toc400879012 \h 152-4) ضرورت به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنعت بانکداری PAGEREF _Toc400879013 \h 162-5) بررسی هزینه های ناشی از توسعه بانکداری الکترونیک PAGEREF _Toc400879014 \h 182-6) ابزارهای بانکدار الکترونیک PAGEREF _Toc400879015 \h 202-6-1) کارت های اعتباری PAGEREF _Toc400879016 \h 202-6-2) پول الکترونیکی PAGEREF _Toc400879017 \h 202-6-3) کارتهای بدهی PAGEREF _Toc400879018 \h 212-6-4) کارت هوشمند PAGEREF _Toc400879019 \h 212-6-5) ماشین خودپرداز (ATM) PAGEREF _Toc400879020 \h 212-6-6) دستگاه انتقال وجوه از نقطۀ فروش EFTPOS PAGEREF _Toc400879021 \h 222-6-7) پایانه های شعب PAGEREF _Toc400879022 \h 222-7) موانع گسترش بانكداري الكترونيك در جامعه ايران PAGEREF _Toc400879023 \h 222-7-1) زیر ساختها PAGEREF _Toc400879024 \h 232-7-2) مسائل فرهنگي PAGEREF _Toc400879025 \h 24بخش دوم : عملکرد مالی بانک PAGEREF _Toc400879026 \h 252-8) ارزیابی عملکرد مالی بانک PAGEREF _Toc400879027 \h 252-9) نسبت های مالی عملکرد بانک PAGEREF _Toc400879028 \h 262-9-1) نسبت های نقدینگی PAGEREF _Toc400879029 \h 272-9-2) نسبت های فعالیت PAGEREF _Toc400879030 \h 272-9-3) نسبت های اهرمی PAGEREF _Toc400879031 \h 272-9-4) نسبتهای سودآوری PAGEREF _Toc400879032 \h 282-9-4-1) بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) PAGEREF _Toc400879033 \h 282-9-4-2) بازده مجموع داریی ها (ROA) PAGEREF _Toc400879034 \h 28بخش سوم: رابطه بانکداری الکترونیک و عملکرد مالی PAGEREF _Toc400879035 \h 292-10) تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد بانکها PAGEREF _Toc400879036 \h 292-11) ریسک های بانکداری الکترونیک بر عملکرد بانک PAGEREF _Toc400879037 \h 312-12) پیشینه تحقیق PAGEREF _Toc400879038 \h 352-12-1) مطالعات داخلی PAGEREF _Toc400879039 \h 352-12-2) مطالعات خارجی PAGEREF _Toc400879040 \h 37فصل سوم: روش تحقيق و تبيين مدل 3-1 مقدمه PAGEREF _Toc400879043 \h 423-2 نوع تحقیق PAGEREF _Toc400879044 \h 423-2-1 بر مبنای هدف PAGEREF _Toc400879045 \h 423-2-2 بر اساس ماهیت و روش PAGEREF _Toc400879046 \h 423-3 جامعه و نمونه آماری PAGEREF _Toc400879047 \h 433-4 روش جمع آوری داده ها PAGEREF _Toc400879048 \h 433-5 تحلیل رگرسیون و تحلیل همبستگی PAGEREF _Toc400879049 \h 443-6 مدل های رگرسیون تحقیق PAGEREF _Toc400879050 \h 453-7 روش تجزیه و تحلیل داده ها PAGEREF _Toc400879051 \h 453-7-1 سری زمانی PAGEREF _Toc400879052 \h 463-7-2 فرایند تصادفی مانا PAGEREF _Toc400879053 \h 463-8 خلاصه فصل PAGEREF _Toc400879054 \h 47فصل چهارم: تخمين مدل 4-1 مقدمه PAGEREF _Toc400879057 \h 494-2 تخمین و استباط آماری PAGEREF _Toc400879058 \h 494-3 متغیرهای تحقیق PAGEREF _Toc400879060 \h 504-3-1 متغیرهای وابسته PAGEREF _Toc400879061 \h 514-3-2 متغیر های توضیحی PAGEREF _Toc400879066 \h 534-4 مراحل برآورد مدل PAGEREF _Toc400879080 \h 614-4-1 بررسی فروض کلاسیک PAGEREF _Toc400879081 \h 614-4-1-1 عدم خود همبستگی PAGEREF _Toc400879082 \h 614-4-1-2 همسانی واریانس PAGEREF _Toc400879087 \h 634-4-1-3 آزمون نرمال بودن جملات پسماند PAGEREF _Toc400879090 \h 644-4-1-4 خطای تصریح مدل PAGEREF _Toc400879093 \h 664-5 نتایج تخمین PAGEREF _Toc400879096 \h 674-5-1 نتایج حاصل از برآورد و تفسیر ضرایب مدل اول PAGEREF _Toc400879097 \h 674-5-2 نتایج حاصل از برآورد و تفسیر ضرایب مدل دوم PAGEREF _Toc400879101 \h 70فصل پنجم: بحث و نتيجه گيري5-1- مقدمه PAGEREF _Toc400879107 \h 745-2- نتيجه گيري PAGEREF _Toc400879108 \h 745-3- نتایج آزمون فرضیه PAGEREF _Toc400879109 \h 765-4- مقایسه با نتایج سایر مطالعات PAGEREF _Toc400879110 \h 775-5- پیشنهادات بر مبنای نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق PAGEREF _Toc400879111 \h 785-6- محدودیتهای تحقیق PAGEREF _Toc400879112 \h 795-7- پیشنهادات برای تحقیقات آتی PAGEREF _Toc400879113 \h 79منابع و مآخذ PAGEREF _Toc400879114 \h 80پیوست PAGEREF _Toc400879115 \h 83 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 4-1- انتظار تئوریک ضرایب PAGEREF _Toc400879059 \h 50 جدول4-2-آمار توصیفی ROA PAGEREF _Toc400879063 \h 52 جدول4-3-آمار توصیفی ROE PAGEREF _Toc400879065 \h 53 جدول4-4-آمار توصیفی ROE PAGEREF _Toc400879068 \h 54 جدول4-5-آمار توصیفی MCARD PAGEREF _Toc400879070 \h 55 جدول4-6-آمار توصیفی PERFO PAGEREF _Toc400879072 \h 56 جدول4-7-آمار توصیفی PINPAD PAGEREF _Toc400879074 \h 57 جدول4-8 آزمون ریشه واحد PAGEREF _Toc400879076 \h 59 جدول4-9-آزمون هم انباشتگی PAGEREF _Toc400879078 \h 61 جدول4-10-خروجی آزمون Correlation LM PAGEREF _Toc400879083 \h 62 جدول4-11- خروجی آزمون Correlation LM با وجود جزء AR PAGEREF _Toc400879084 \h 62 جدول4-12-خروجی آزمون Correlation LM PAGEREF _Toc400879085 \h 63 جدول4-13-خروجی آزمون Correlation LM با وجود جزء AR PAGEREF _Toc400879086 \h 63 جدول 4-14- خروج آزمون Heteroskedasticity PAGEREF _Toc400879088 \h 64 جدول 4-15-خروج آزمون Heteroskedasticity PAGEREF _Toc400879089 \h 64 جدول4-16-آزمون نرمال بودن65 جدول4-17-آزمون نرمال بودن65 جدول 4-18- آزمون تصریح خطا PAGEREF _Toc400879094 \h 66 جدول 4-19- آزمون تصریح خطا PAGEREF _Toc400879095 \h 67 جدول4-20-خروجی تخمین مدل اول PAGEREF _Toc400879098 \h 67 جدول4-21-خروجی تخمین با ورود جزء AR PAGEREF _Toc400879099 \h 68 جدول4-22- خروجی مدل نهایی PAGEREF _Toc400879100 \h 69 جدول4-23-خروجی تخمین مدل دوم PAGEREF _Toc400879102 \h 70 جدول4-24-خروجی تخمین مدل دوم PAGEREF _Toc400879103 \h 70 جدول4-25-خروجی تخمین مدل نهایی PAGEREF _Toc400879104 \h 71 فهرست نمودار عنوان صفحه نمودار4-1- متوسط بازده دارایی های بانک مسکن PAGEREF _Toc400879062 \h 51 نمودار4-2- متوسط حقوق صاحبان سهام PAGEREF _Toc400879064 \h 52 نمودار4-3-رشد تعداد POS PAGEREF _Toc400879067 \h 54 نمودار 4-4-رشد تعداد MCARD PAGEREF _Toc400879069 \h 55 نمودار4-5- رشد عملکرد ماهانه ATM PAGEREF _Toc400879071 \h 56 نمودار 4-6- رشد تعداد PINPAD PAGEREF _Toc400879073 \h 57 نمودار4-7-آزمون نرمال بودن PAGEREF _Toc400879091 \h 65 نمودار4-8- آزمون نرمال بودن PAGEREF _Toc400879092 \h 65 فهرست اشكال عنوان صفحه شکل 1-1-مدل مفهومی پژوهش PAGEREF _Toc400878995 \h 6 چکیده با توسعه روز افزون تکنولوژی و صنعتی شدن کشورها، مدیران بانک ها سعی بر افزایش خدمات نوین بانکداری دارند که متمایز بودن آن نسبت به خدمات سایر رقبا از امتیاز ویژه ای جهت جذب سپرده های مشتریان برخوردار است. هدف تحقیق حاضر بررسی اثرات بکارگیری ابزارهای بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک مسکن می باشد. از اینرو با تشکیل رگرسیون خطی، اثر میزان رشد تعداد پایانه های فروش، مسکن کارت، عملکرد ماهانه دستگاه های خود پرداز و همچنین پایانه های شعب بر بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام تبیین شد. پس از بررسی فروض کلاسیک ، به روش سری زمانی تخمین زده شده و در نهایت مشخص گردید ، با وجود اینکه تعداد ابزارهای الکترونیک طی سالهای 1386 تا 1390 افزایش یافته است ولی آهنگ رشد روند صعود نداشته و از میان متغیرهای مذکور تنها رشد تعداد مسکن کارت بر عملکرد مالی بانک موثر بوده است به این ترتیب که رشد تعداد مسکن کارت با ضریب معادل 16/0 رابطه معنی دار و مستقیمی با بازده داراییها دارد و همچنین با ضریب 1.54 رابطه مثبت و معنی داری با بازده حقوق صاحبان سهام دارد. کلمات کلیدی: بانکداری الکترونیک، بازده دارایی، بازده حقوق صاحبان سهام، بانک مسکن. فصل اول کلیات تحقیق 1-1 مقدمه صنعت بانکداری، از جمله صنایع مهم و مطرح دنیاست و گسترش روزافزون دانش بشری در زمینه علوم الکترونیکی سبب شده است که این صنعت نیز از این دانش بهره فراوان داشته باشد. امروزه بانک ها در کشور های پیشرفته به عنوان رهگشا، مشاور حرفه ای، متخصص در افزایش منابع مالی شرکت ها و جمع آوری و تبادل اطلاعات لازم برای مشتریان خود عمل می کنند و یکی از موتورهای محرک اقتصادی هر کشور محسوب می شوند. این امر سبب شده است تا فضای رقابتی تنگاتنگی میان آن ها برقرار شود. با توسعه روز افزون تکنولوژی و صنعتی شدن کشورها، مدیران بانک ها سعی بر افزایش خدمات نوین بانکداری دارند که متمایز بودن آن نسبت به خدمات سایر رقبا از امتیاز ویژه ای جهت جذب سپرده های مشتریان برخوردار است. در کشورهای پیشرفته بیش از 70% امور بانکی استفاده کنندگان از خدمات بانکی بدون حضور در محل شعب بانک ها و با استفاده از سیستم های الکترونیکی صورت می پذیرد، لذا بانک ها با بکارگیری فناوری مدرن صنعت بانکداری و اجرایی نمودن طرح مشتری محوری، سعی بر کاهش ضرورت مراجعه مشتریان به محل شعبه را دارند تا مشتریان بتوانند در محل کار و یا اقامت خود عمده امور بانکی را از این طریق انجام دهند(Jackson,2005:1025). در واقع بانکداری الکترونیکی که محصول تحولات اخیر و کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام بانکی است به مشتریان بانکها و دیگر ذی نفعان اجازۀ تعامل با بانک را بدون واسطه و از طریق کانالهای متنوعی مانند اینترنت، موبایل، ماشینهای خودپرداز، تلفن و تلویزیون دیجیتال می دهد. ارائۀ خدمات بانکی به صورت الکترونیکی، از طریق اثری که بر کاهش هزینه های بانکی دارد موجبات افزایش سود بانک را فراهم می آورد. در واقع، به کمک بانکداری الکترونیکی هزینه های اجرایی خدمات بانکی مانند هزینه های حمل و نقل، ملزومات و پرسنلی به حداقل ممکن کاهش می یابد و از طرفی درآمدهای کارمزدی ناشی از ارائۀ خدمات متنوع و با کیفیت به حداکثر می رسد که این وضعیت حداکثر شدن سود بانکها را دنبال دارد. توسعه و کاربری فناوری اطلاعات در حوزه های مختلف بویژه در حوزۀ بانکداری ، حاصل قابلیتهای فناوری اطلاعات است که امروزه در دنیای کسب و کار با استقبال فراوان روبه رو شده است. انسان هزارۀ سوم در تلاش است با شتاب دادن به روند توسعه و کاربری فناوری اطلاعات در بخشهای مختلف نظام اجتماعی از الگوی سنتی فاصله بگیرد و الگویی جدید ، متناسب با الزامات عصر اطلاعات ایجاد کند. در این زمینه و همانند اکثر تأمین کنندگان خدمات ، نظام بانکی طی دهه های اخیر به سرعت به سمت سرمایه گذاری بر روی فناوریهای نوین ارائۀ خدمات به مشتریان، به عنوان راهی برای کنترل هزینه ها ، جذب مشتریان جدید و تحقق انتظارات مشتریان روی آورده است و استفاده از این فناوری ها (بانکداری اینترنتی ، بانکداری تلفنی و ماشینهای خودپرداز)را به عنوان یک ضرورت راهبردی در دستور کار خود قرار داده ( یعقوبی و شاکری،1388). در مطالعه حاضر سعی شده است ضمن اینکه بانکداری الکترونیک از ابعاد مختلف بررسی شود، تاثیر اجزای آن یعنی ماشین های خودپرداز، کارتهای اعتباری، پایانه های فروش و سایر معیارهای رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر عملکرد مالی به خصوص سودآوری بانک تبیین شود. 1-2 بیان مسئله یکی از دستاوردهای ابزارهای فناوری اطلاعات، بانکداری الکترونیک است. بانکداری الکترنیک شامل سیستم هایی است که مشتریان موسسات مالی را قادرمی سازد در سه سطح اطلاع رسانی ، ارتباط و تراکنش از خدمات و سرویس های بانکی استفاده کنند(یعقوبی و علیزاده،1385، 228). این نوع از بانکداری ضمن بکارگیری گسترده از پول الکترونیکی از کانال های متعددی از جمله رایانه، تلفن های ثابت و همراه، دستگاهای خود پرداز ،کیوسک هاو پایانه های فروش بهره می برد(مقدسی، 1389، 60). در واقع رقابت، ماندگاری، خدمات جدید ، تغییر هر روزه ی نیازها و خواسته های مشتریان، بانک ها را بر آن داشته تا استراتژی های در زمینه بانکداری الکترونیک تدوین کنند تا از این رهگذر بتوانند عملکرد خود را بهبود ببخشند(حمیدی زاده و دیگران، 1386، 48).در این میان بانک مسکن به عنوان یکی از بانکهای پیشرو در بکارگیری فناوری نقش بسزایی در ارایه خدمات الکترونیکی داشته است. بنابراین شناخت و بررسی بانکداری الکترونیک و آشنایی با ابعاد مختلف این مدل از بانکداری در بانک مسکن بی شک بر ارائه خدمات بهتر و عملکرد مالی آن بانک بسیار حائز اهمیت می باشد . در این کار تجربی ضمن نگاه دقیق بر تاثیر بانکداری الکترونیک در بانک مسکن، به این مسئله خواهیم پرداخت که چگونه توسعه خدمات الکترونیکی بانک مسکن موجب بهبود عملکرد مالی آن خواهد شد 1-3 ضرورت و اهمیت تحقیق دگرگونی های جهان به واسطه تکنولوژی و فناوری اطلاعات و اینترنت تحول ژرف و عمیقی در ارتباطات و فرایند انتقال اطلاعات ایجاد کرده است. تحقیقات محققان امور اقتصادی نشان داده است که بانک ها با افزایش مشتریان وفادار و تراز اول خویش و ایجاد رضایت موثر در مشتریان به طور بی سابقه ای به سودآوری خود می افزایند. امروزه اکثر بانک ها با محیطی کاملا پویا روبرو هستند و همه بانک ها چه بزرگ و چه کوچک با توجه به تغییرات برق آسا در موقعیت های رقابتی و شرایط پیشرفته دنیا، مشتریان به عنوان رکن اصلی تعیین کننده این رقابت، ارزش بسیار زیادی برای تکنولوژی و سرعت و در درجه بعدی تخصص فنی بانک ها قائل هستند (زری باف و همکاران، 1390، 55). امروزه استفاده از بانکداري الکترونیک بیش از آنکه یک مزیت باشد، یک ضرورت است. زیرا اولاً بانکهاي الکترونیکی مجازي که از طریق اینترنت فعالیت می کنند، قادر به ارائه خدمات سریعتر، کامل تر، دقیق تر و مطلوب تر به مشتریان در سراسر دنیا هستند؛ ثانیا کندي ناشی از سیستم سنتی موجب می شود که فرصتهاي طلایی جذب مشتري از دست بانکها خارج شود و با منسوخ شدن شیوه هاي کاغذي مبادله اسناد تجاري در کشورهاي توسعه یافته، امکان رد و بدل کردن اینگونه اسناد با کشورهاي پیشرفته را در عمل منتفی می کند. در بانکداري الکترونیک از ابزارهایی چون پول الکترونیک، چک الکترونیک، کیف پول الکترونیک، انواع کارتها شامل کارت بدهکار، کارت اعتباري ، کارت هزینه، دستگاههاي خودپرداز ((ATM و سیستم پایانه فروش (POS) استفاده می شود. علاوه بر استفاده از زیرساختهاي سخت افزاري و نرم افزاري، استفاده از زیر ساختهاي فرهنگی، قانونی و مدیریت روابط با مشتري و مدیریت منابع انسانی از ملزومات بانکداري الکترونیک است (Schneider,2006 ). در دهه ي گذشته تلاشهاي فراوانی در زمینه استقرار بانکداري الکترونیک در ایران صورت گرفته است و خدماتی از قبیل تلفن بانک ، حسابهاي جاري ماهواره اي ، کارتهاي بدهکار، دستگاه هاي خودپردازو سیستمهاي پایانه فروش از جمله این تلاشهاست (فاطمی اردکانی، 1384، 67).ولی همانطور که می دانیم تمامی تلاش ها در ابعاد کلان کافی نبوده است، لذا بررسی مزایا و سودآوری به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنینن داده کاوی در صنعت بانکداری لازم و ضروری می آید. 1-4 چارچوب نظری چارچوب نظری روابط میان متغیرها را روشن می کند، نظریه هایی که مبانی این روابط هستند را می پروراند و نیز ماهیت و جهت این روابط را توصیف می کند. (سکاران ، ۱۳۸۶، ۹۴). یکی از مهمترین کارکردهای چارچوب نظری ارائه متغیرهای مرتبط با مساله تحقیق است(خاکی، 1390، 163). همچنین بیانگر روابط حاکم بر متغیرهای مستقل و وابسته بر اساس ادبیات موضوعی می باشد.در تحقیق حاضر برای تبیین رابطه بانکداری الکترونیک با عمکلرد مالی از مدل اقتصاد سنجی بهره گرفته شده است و رگرسیون مورد نظر به شکل زیر می باشد: t: عبارت از دوره زمانی مورد نظر یعنی سالهای 1386 الی 1390 همانطورکه از مدل مشاهده می گردد، جهت اندازه گیری متغیر بانکداری الکترونیک از شاخص ها تعداد ماشین‌های خودپرداز، تعداد پایانه های فروش، تعداد کارتهای اعتباری و تعداد تراکنش های ماهانه دستگاهها استفاده شده است و همچنین برای اندازه گیری عملکرد مالی بانک، از معیارهای سودآوری یعنی بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام استفاده شده است. 211899525082500969010100965تعداد ATM00تعداد ATM3950970173990عملکرد مالی00عملکرد مالی 211645527559000966470158750تعداد POS00تعداد POS4116705275590ROA00ROA 215265010350500212471010350500974725215265تعداد کارتهای اعتباری00تعداد کارتهای اعتباری 410781569215ROE00ROE 959485172085تراکنش ماهانه دستگاهها00تراکنش ماهانه دستگاهها شکل 1-1-مدل مفهومی پژوهش 1-5 فرضیه ها فرضیه اصلی1: بین توسعه بانکداری الکترونیک و بازده دارایی ها بانک رابطه معنی داری وجود دارد. فرضیه های فرعی1: بین تعداد پایانه های فروش((POS و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد کارت های اعتباری و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد تراکنش ماهانه و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد پایانه شعب و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. فرضیه اصلی2: بین توسعه بانکداری الکترونیک و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد فرضیه های فرعی2: بین تعداد پایانه های فروش((POS و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد کارت های اعتباری و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد تراکنش ماهانه و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد پایانه شعب و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. 1-6 قلمرو تحقیق : 1-6-1 قلمرو موضوعی : قلمرو موضوعی این تحقیق در حوزه بانکداری قرار دارد و در زمینه آن رابطه بین بانکداری الکترونیک و عملکرد مالی مورد بررسی قرار می گیرد. 1-6-2 قلمرو مکانی : قلمرو مکانی این تحقیق کلیه شعب بانک مسکن می باشد. 1-6-3 قلمرو زمانی : اطلاعات ثانویه این تحقیق برای سالهای 1386 الی 1390 گردآوری شده است. 1-7 اهداف تحقیق سنجش تاثیر ابزارهای بانکداری الکترونیک بر حقوق صاحبان سهام بانک مسکن . سنجش تاثیر ابزارهای بانکداری الکترونیک بر بازده دارایی‌ها سهام بانک مسکن . 1-8 تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق عملکرد مالی تعریف مفهومی: اندازهگیری پولی و مالی نتایج حاصل از سیاستها و فعالیتهای شرکت را عملکرد مالی گویند. این نتایج در مواردی مانند بازده سرمایه، بازده دارائیها، ارزش افزوده و .. منعکس می شوند(Hooley, 2003). تعریف عملیاتی : منظور از عملکرد مالی در این تحقیق دو شاخص زیر می باشد: ROE: بازده حقوق صاحبان سهام (نسبت سود خالص به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام) ROA: بازده دارایی‌ها (نسبت سود خالص به ارزش دفتری کل دارایی‌ها) بانکداری الکترونیک تعریف مفهومی: میزان به کار گیری فناوری اطلاعات و ارتباطات و نیز شیوه های نوین بانکداری می باشد که بانکها، کارمندان و مشتریان را قادر ساخته است تا اطلاعات مالی را ارسال و دریافت نمایند(Jackson, 2005) تعریف عملیاتی: منظور از بانکداری الکترونیک در تحقیق حاضر تعداد ماشین های خودپرداز، کارت های اعتباری، پایانه های فروش و تراکنش ماهانه دستگاهها است. فصل دوم ادبیات و پیشینه تحقیق 2-1) مقدمه امروزه با توجه به مزایای اقتصادی فراوان سیستم های بانکداری الکترونیکی از نظر کاهش هزینه ها و افزایش سودآوری بانک ها، افزایش کیفیت در ارائه خدمات به مشتریان، رفع محدودیت های زمانی و مکانی و گسترش حوزه فعالیت های بانکی و بازاریابی و جز اینها در بسیاری از کشورهای پیشرفته علاوه بر بانک های جدید که خدمات خود را تنها از طریق ارتباطات الکترونیکی به مشتریان ارائه می کنند، بانک های با سابقه نیز در کنار فعالیت فعلی خود و یا با تاسیس بانک های مستقل به شیوه الکترونیکی به عملیات خود وسعت می بخشند. با توجه به این مزیت ها است که در سال های اخیر، اقداماتی به منظور حرکت به سوی بانکداری الکترونیکی از سوی نظام بانکی کشور صورت گرفته است(گودرزی و زبیدی، 1387، 113). بدیهی است پاسخگویی به مشکلات مشتریان با این شرایط و جلب رضایت آن ها، تنها با اتکا به بانکداری سنتی امکان پذیر نیست. بلکه باید توجه به بانکداری الکترونیکی و فناوری های خودکار، چون دستگاه های خودپرداز ( ATM) و کارت خوان (POS) در سرلوحه کار بانك ها قرار گیرد. ارائه ی خدمات الکترونیکی باعث می شود که بانك ها از قید زمان و مکان آزاد شوند و خدمات خود را شبانه روزی در اختیار مشتریان قرار دهند. به عبارتی، مشتریان دیگر مجبور نیستند تا در یك زمان محدودی از روز و در محلی خاص به نام شعبه جهت انجام عملیات بانکی حاضرشوند . به این ترتیب مشتری می تواند با مراجعه به سیستم خودپرداز یا دستگاه کارت خوان و یا دیگر درگاه های الکترونیکی به حساب خود دسترسی داشته باشد و به صورت راحت اقدام به برداشت یا دریافت وجه از حساب خود، خرید از فروشگاه های مختلف و پرداخت وجه خرید از طریق کارت و یا دستور انتقال پول از حساب خود به حساب دیگران بدهد. از این رو خدمات بانکداری الکترونیك باعث می شوند مشتریان و بانك ها رابطه نزدیك تری با هم داشته باشند . بانك ها، از یك سو به دلیل اتکا به دارایی و سپرده های مردمی و از سوی دیگر به سبب اهمیتی که افراد برای دارایی و پول خود قائل اند، بایستی برای راضی نگه داشتن مشتریان کنونی خود و جلب نظر مشتریان جدید، فعالیت های منحصر به فرد تری انجام دهند. بهترین ابزار برای این منظور، استفاده از اصول بازاریابی، به ویژه بازاریابی برای خدمات بانکی غیرحضوری (الکترونیکی) است ، تا هم برای حفظ سهم بازار، و هم سهم درصد بانك از مشتریان و در نهایت سودآوری بانك مفید واقع شود (مزروعی راد و همکاران، 3912 ). امروزه مشتریان فرصت های بیشتری برای مقایسه خدمات در اختیار دارند و قضاوت مشتری در مورد بانک بر اساس میزان توانمندی بانک در کمک به حل معضلات و توسعه تجاری او استوار است. در کشور ما و اکثر کشورهای پیشرفته دنیا، انجام سریع امور و عدم اتلاف وقت به عنوان مهم ترین عنصر موفقیت در رقابت، ارزش بسیار زیادی برای تکنولوژی و سرعت و در درجه بعدی تخصص فنی بانکها قائل هستند. بانکداری امروزه شیوه های نو، مشتری مداری موثر، ارائه تکنولوژی های نو، سرویس دهی و خدمات مورد نظر مشتری را می طلبد که هر بانکی در این امور موفق تر عمل کند در بازار رقابتی موفق به جذب منابع بیشتر و در نتیجه دوام و بقای دائمی آن بانک با بهره وری بالا خواهد شد و بانکداری الکترونیک تنها گزینه فرا روی این بانک ها جهت تحقق این اهداف است. چنانچه به بانکداری در کشورمان از دو منظر کلان و جزء بنگریم می توان ادعا کرد که بانکداری الکترونیکی در قسمت کلان به هیچ عنوان اجرایی نشده و در قسمت خرد، ناقص و نا کامل است(زری باف و همکاران، 1390، 55). بخش اول: بانکداری الکترونیک 2-2) تاریخچه بانکداری الکترونیک در ایران  سابقه فعالیت‌های بانکداری الکترونیک در ایران به سال 1350 برمی‌گردد. در آن موقع بانک تهران با در اختیار گرفتن بین 7 تا 10 دستگاه خودپردازدر شعبه‌های خود نخستین تجربه پرداخت اتوماتیک پول را تنها در همان شعبه نصب شده بر عهده داشتند. ‌اواخر دهه 1360بانک های کشور با توجه به کاربرد کامپیوتر شخصی و احساس نیاز به اتوماسیون عملیات بانکی به رایانه‌ای کردن عملیات بانکی پرداختند. طرح جامع اتوماسیون بانکی پس از مطالعه و بررسیهای گوناگون در قالب پیشنهادی برای تحولی جامع در برنامه‌ریزی فعالیت های انفورماتیکی بانکها به مسئولان شبکه بانکی ارایه شد که با مصوبه مجمع عمومی بانکها در سال 72 طرح جامع اتوماسیون سیستم بانکی شکلی رسمی به خود گرفت. در همان سال بانک مرکزی، شرکت خدمات انفورماتیک را به عنوان سازمان اجرایی طرح جامع انفورماتیک سیستم بانکی تاسیس کرد. طی سال های 72 و 73 جرقه های ایجاد سوییچ ملی جهت بانکداری الکترونیکی زده‌شد و در همان راستا شبکه ارتباطی بین بانک ملی و فروشگاه های شهروند ایجاد شد. در خرداد1381مجموعه مقررات حاکم بر مرکز شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی موسوم به شتاب به تصویب رسید. بدین سان اداره شتاب بانک مرکزی در 1/4/1381 تاسیس و با هدف فراهم کردن زیر ساخت بانکداری الکترونیکی آغاز به کار کرد. شتاب با ایجاد ارتباط بین دستگاه های خود پرداز سه بانک رسماً متولد شد(بانکهای کشاورزی، توسعه صادرات و صادارت ایران درپایلوت اولیه این طرح حضورداشتند وبانکهای خصوصی سامان وکارآفرین نیزدرخواست کردند که درآزمایشهای اولیه شتاب حضورداشته باشند). درحال حاضربیشتربانکهای ایران بطورمستقیم طرحهای با نکداری الکترونیکی خود را پیش برده و می برند. بانک ملی با طرح سیبا، بانک تجارت با طرحSGB، بانک صادرات با طرح سپهر، بانک رفاه با طرح جاری همراه، بانک کشاورزی با طرح مهر، بانک ملت با طرح جام و بانکهای خصوصی با طرح بانکداری 24 ساعته و به صورت مجزا و منفرد، با نکداری الکترونیکی را درحوزه تحت پوشش خود تجربه کرده و می کنند. به طور کلی، اقدامات انجام شده در زمینه بانکداری الکترونیکی در ایران را می‌توان در مواردی همچون کارت‌های بانکی، سویفتٰSWIFT،شتاب (شبکه‌های تبادل اطلاعات بانکی)، مهتاب (مرکز هماهنگی تبادل اطلاعات بین بانکیVSAT خط ارتباطی ماهواره‌ای بانکداری الکترونیکی در ایران) برشمرد. با وجود این، همچنان تا رسیدن به مقصد و جبران زمان از دست رفته راه درازی در پیش است. در این راه توجه به برخی فعالیت‌ها و سرعت بخشیدن به آنها می‌تواند در کوتاه نمودن این مسیر مؤثر واقع شود (www.ebg.ir). 2-3) تحولات بانکداری الکترونیکی چند دهه اخیر تحولات شگرفی در نظام بانکداری بوجود آمده است . این تحولات را به چهار دوره می توان تقسیم نمود. در هر دوره تا حدی رایانه و نرم افزار جایگزین انسانها و کاغذ شده اند . به عبارت دیگر فناوری جدید و الکترونیکی شدن بانکداری به آنها این امکان را می دهد که سرعت ، کیفیت، دقت ، هزینه و تنوع خدمات خود را افزایش دهند (حیدرپور و طهماسبی،1389، 86). فناوري اطلاعات در بانکها طی دوره هاي چهارگانه به تکامل رسیده است، هر یک از دوره ها بر جنبه متفاوت از کار دلالت دارند، در هر دوره توسعه فناوري اطلاعات باعث شده است که کامپیوتر و نرم افزار تا حدي جایگزین انسان و کاغذ شده است. هر دوره از تکامل ، به مدیران سیستم بانکی این امکان را داده است که اوقات تلف شده را در شرایط کار رقابتی به حداقل برسانند و در گسترده بالاتري به ارائه خدمات بپردازند.این دوره هاي چهار گانه عبارتند از: 2-3-1) دوره اول: اتوماسیون پشت باجه در این دوره صرفاً اطلاعات بانکی شعب در سیستمهاي اطلاعاتی مرکزي ثبت می شد. نحوه ارسال اطلاعات به رایانه هاي مرکزي در اوایل به صورت ارسال گزارش روزانه کارکرد شعبه به صورت کاغذ بود که با پیشرفت اتوماسیون پشت باجه باعث گردید به جاي ارسال کاغذ به مرکز از نوارهاي مغناطیسی استفاده گردد. اثرات این دوره ایجاد دقت و سرعت در موازنه حسابها و حذف دفاتر کارتهاي حساب در بانکها بود.اما تاثیري در رفاه مشتریان بانکها ایجاد نکرد و تاثیر رقابتی نیزبین بانکها برجاي نگذاشت. 2-3-2) دوره دوم: اتوماسیون پشت باجه در این دوره دستگاهایی شبیه کامپیوترهاي شخصی به صورت ترمینال که به کامپیوتر سرور داخل شعبه متصل بودند در اختیار کارمندان بانکها قرار گرفت ، نحوه کار به این صورت که اطلاعات مشتریان و کارکرد روزانه شعبه به صورت جزیره اي(غیر متمرکز) در کامپیوتر شعبه ذخیره می گردد و در پایان روز از طریق خطوط مخابراتی به رایانه هاي مرکزي بانکها منتقل می گردید. در این دوره کارمندان به Dialup یا Leased Line استیجاري صورت لحظه اي به اطلاعات حسابها و مشتریان شعبه خود دسترسی داشتند. از معایب این دوره می توان عنوان نمود که دسترسی به اطلاعات سایرمشتریان در شعب دیگر مقدور نبود. شبکه هاي مخابراتی در انحصار شرکتهاي دولتی که استفاده از آنها محدود و پرهزینه بود مشکل عمده بود . استفاده از کاغذ کم شده اما پرسنل بانکها کاهش نیافت. وجود نرم افزارهاي غیریکپارچه از معضلات این دوره بوده است. 2-3-3) دوره سوم : متصل کردن مشتریان به حسابهایشان در این دوره مشتري با استفاده از تلفن و یا مراجعه به دستگاه هاي خودپرداز و استفاده کارتهاي مغناطیسی می توانستند به حسابهاي خود دسترسی داشته باشند و عملیاتهاي انتقال وجه ، برداشت وجه و مشاهده مانده و صورتحساب حسابهاي خویش را به صورت الکترونیکی انجام دهند. از این دوره تا حدودي سالنهاي انتظار بانکها به تدریج خالی از صفهاي طولانی شد ولیکن هنوز به نیروي انسانی جهت ارائه خدمات بانکی پشت باجه وجود داشت. مشتریان از دریافت خدمات بانکی به صورت حضوري احساس رضایت بیشتري می کردند. پول کاغذي هنوز رواج داشته و واریز و دریافت وجه نقد همچنان یکی از فشارهاي کاري روزانه بود. به دلیل در دسترس بودن 7 در 24 سیستمهاي تلفن بانک و خودپرداز، محدودیت ساعت کاري بانکها دیگر جزء دغدغه هاي مشتریان نبود. صرفه جویی در مصرف کاغذ و ارائه خدمات غیر حضوري برخی از خدمات بانکی، براي بانکها سودمند بود و گسترش ظرفیت کاري براي بانکها ارزان تمام می شد. در این دوره مشتریان فقط عملیاتهاي بانکداري خرد خویش را توسط سیستمهاي مکانیزه انجام می دادند و کماکان براي دریافت خدمات بیمه اي، تسهیلات و غیره به بانکها مراجعه می نمودند. سیستمهاي ماشینی همچنان به صورت جزیره اي و سیستمهاي ارتباطی مشتریان با حسابهایشان مثل خودپرداز، تلفن بانک توسعه یافت. به دلیل عدم ارتباط بین وجود سیستمهاي جزیره اي وجود نیروهاي انسانی به منظور این ارتباط همچنان ضروري بود. می توان گفت در این دوره تنها نیمی از عملیات بانکی مکانیزه یا الکترونیکی شدند. یکی از مشکلات عمده این دوره سیستمهاي جزیره اي و نا هماهنگی در ارایه خدمات بانکی به مشتریان ، نبود خطوط ارتباطی مطمئن و پروتکلهاي ارتباطی لازم به منظور اتصال مشتریان با بانکها بوده است. در این دوره علاوه بر اینکه امکان ارائه خدمات بانکی از طریق خودپرداز و تلفن بانک به دلیل نبودن شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بانکی) براي سایر مشتریان بانکها مقدور نبود بلکه به دلیل متمرکز نبودن کلیه اطلاعات مشتریان بانک در مرکز ، مشتریان شعب دیگر بانک نیز نمی توانستند از خدمات سراسري خودپرداز و تلفن بانک استفاده نمایند. البته در پایان این دوره برخی از بانکها با ایجاد شبکه جزیره اي یا عنکبوتی بین شعب خود امکان ارائه خدمات بانکی از طریق خودپرداز براي تمامی مشتریان خود را فراهم نمودند ، ولیکن به دلیل هزینه هاي بستر مخابراتی و مشکلاتی که این نوع شبکه داشت عملاً مورد استقبال تمامی بانکها قرار نگرفت. 2-3-4) دوره چهارم: یکپارچه سازي سیستمها و مرتبط کردن مشتري با تمامی عملیات بانکهاي Core Banking بمنظور یکپارچه نمودن سیستم بانکی اقدام به طراحی و پیاده سازي بانک اطلاعات متمرکز، نرم افزارهاي مدلهاي کسب و کار به صورت مبتنی بر وب، متمرکز نمودن سامانه ها وسرویسهاي بانکی و نصب آنها برروي سرورهاي مستقر در مرکز داده صورت پذیرفت. در این مدل پس از تعریف اطلاعات پایه مشتري در سیستم و اختصاص کد مشتري (Customer ID) تمامی سپرده ها، تسهیلات، کارتهاي بانکی و خدمات مورد درخواست به کد مشتري متصل گردید. در این دوره به دلیل متمرکز شدن و یکپارچه سازي بانک اطلاعات و سرویسهاي بانکی، مشتري قادر می باشد که اکثر خدمات بانکی مورد نظر خود را از تمامی شعب بانک دریافت نماید، این امر باعث گردید که اقدام به طراحی سامانه هاي سخت افزاري و نرم افزاري جهت ارائه خدمات بانکی بدون حضور مشتري در شعبه فراهم گردد.همچنین به دلیل متمرکز شدن اطلاعات مشتریان و حسابها در مرکز این امکان فراهم گردید که بانکها و شرکتها اقدام به تولید سیستمهاي هوش تجاري، مبارزه با پول شویی و اعتبار سنجی را بعمل آورند که نتیجه آن باعث شد که نظارت، ارزیابی و پایش و استخراج اطلاعات مورد نظر به صورت متمرکز در کمترین زمان صورت پذیرد و تهیه گزارشات لحظه اي از وضعیت منابع و مصارف بانک نیز جهت تصمیم گیري و برنامه ریزي مدیران ارشد بانک فراهم گردد. پیدایش این دوره با ایجاد شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بانکی) همزمان گردید. در شبکه شتاب با بکارگیري از بستر مخابراتی کشور و راه اندازي شبکه اختصاصی بانکی این امکان فراهم گردیده که از طریق نرم افزار مدیریت بانک مرکزي نصب می باشد تا بانکها بتوانند خدمات کارتی بین مرکز داده تراکنشها که برروي مرکز داده بانکی را از طریق درگاه هاي بانکداري الکترونیک (خودپرداز، تلفن بانک، اینترنت بانک و غیره ) به سایر مشتریان بانکهاي دیگر نیز ارائه نمایند(هاشمی،1391، 7). کشور ما اکنون در حال گذار از مرحله سوم و ورود به مرحله چهارم می باشد، لیکن عوامل محیطی مختلفی این گذار را تحت الشعاع خود قرار می دهد. چهار عامل کلی، شامل عوامل اجتماعی و فرهنگی، عوامل اقتصادی، عوامل فنی و عوامل حقوقی بر آمادگی الکترونیکی یک کشور موثر هستند. عوامل اجتماعی و فرهنگی متعددی نظیر سطح سواد و تحصیلات پایه از پیش فرض های آمادگی الکترونیکی محسوب می شوند. ضروری است زیرساختار فرهنگی جامعه نظیر گرایش به پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات برای افزایش بهره وری و بازده کاری مد نظر قرار گیرد. عوامل اقتصادی توسط شاخص هایی از قبیل میزان رشد تولید ناخالص داخلی، رشد در سرمایه گذاری خارجی و درآمد سرانه افراد تعیین می شود. همه این موارد به گونه ای در آمادگی الکترونیکی یک کشور تاثیر خواهند داشت. برای مثال وجود زیرساخت های قوی در فناوری اطلاعات و ارتباطات از GDP بالا ناشی می شود و میزان کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط افراد، نیازمند درآمد سرانه بیشتر است. عوامل فنی بهره برداری از فناوری های پیشرفته منجر به آمادگی الکترونیکی خواهد شد، بنابراین، مهم است که دولتها زیرساختهای مخابراتی قابل اطمینان را به منظور نیل به آمادگی الکترونیکی ایجاد کنند. در این راستا لازم است به موضوعاتی همچون افزایش ضریب نفوذ اینترنت، تعداد کامپیوترهای شخصی، تعداد خطوط تلفن و سایر شاخص های مشابه در کشور توجه نمایند. عوامل حقوقی شامل سیاست ملی فناوری اطلاعات و ارتباطات، قوانین حاکم بر فضای سایبر، سیاست کاربرد و آموزش فناوری اطلاعات در همه بخش های کلیدی یک اقتصاد خواهد بود. بنابراین، نیاز است دولتها محیط قانونی مناسبی را از طریق سیاست ها و برنامه های ویژه ایجاد کرده و جنبه های اطمینان از امنیت تراکنش ها در اینترنت را فراهم آورند(فتحیان و مهدوی نور، 1387، 347). 2-4) ضرورت به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنعت بانکداری در صنعت خدمات مالی و بانکداری با توجه به نوع خدماتی که ارائه می گردد و با مد نظر قرار گرفتن نوع ارتباط تنگاتنگی که بین سازمان و مشتریان آن وجود دارد، اهمیت مشتری دو چندان به نظرمی رسد. زیرا مشتریان تنها منبع درآمد برای بانك می باشند و بدون آنان بانکی وجود نخواهد داشت. بنابراین از زمان تولید تا عرضه ی خدمات به مشتری، بایستی نظرات، سلایق و تمایلات آنان کاملاً مورد توجه و رسیدگی قرار گیرد. افزایش رقابت، تغییر محیط های کسب وکار، جهانی سازی و پیشرفت فن آوری های ارتباطی و اطلاعاتی از جمله تغییرات مهمی هستند که صنعت خدمات مالی و بانکداری را نیز مجبور به تغییر نموده است. تقاضا برای خدمات مالی به سرعت در حال تغییر است و رفتار مشتریان این گونه خدمات نیز به سرعت در حال تغییر کردن است. از سویی دیگر ، بخش در حال رشدی از مشتریانی که فهم تکنولوژیکی دارند بوجود آمده اند، که سیستم های توزیع خدمات مبتنی بر فن آوری اطلاعاتی را ، به دریافت این خدمات از طریق کارکنان بانك ها ترجیح می دهند، در نتیجه پاسخگویی به نیاز این مشتریان، با سیستم های سنتی بانك های کشور مقدور نیست و ایجاد زمینه و در اختیارگرفتن فن آوری مناسب را الزامی می نماید. از سوی دیگر با رشد روز افزون جمعیت در جوامع انسانی تا چه حد میتوان تعداد شعب بانك ها را افزایش داد و نیروی جدید استخدام کرد؟ راه حل این معضل بکارگیری فن آوری اطلاعات برای خلق درگاه های مجازی و غیر حضوری است. نادیده گرفتن این بازار، فضای مناسبی را برای دیگر موسسات بانکی به وجود می آورد تا با ارائه ی خدمات خود در حد توان سهم بزرگی از فعالیت های مالی را از آن خود نمایند. بدیهی است که یکی از شاخص های موفقیت سرمایه گذاری بانك ها در زمینه ی فن آوری اطلاعات و بانکداری الکترونیکی، پذیرش این خدمات از سوی مشتریان آن بانك و استفاده ی واقعی آن ها برای انجام امور بانکی روزمره ی خود، از این خدمات است. هم چنین طبق اصل چهل و چهارم قانون اساسی، دولت موظف به واگذاری بخش عظیمی از شرکت ها و موسسات دولتی به بخش خصوصی می باشد. یکی از این شرکت ها که از طریق بورس در اختیار بخش خصوصی قرار گرفته است، بانك ملت است. به طور کلی دو تفاوت عمده بین بانك های خصوصی و دولتی وجود دارد: الف-بانك های دولتی به دلیل پشتوانه ی عظیم مالی که دارند نسبت به بانك های خصوصی توجه کمتری به نیازها و رضایت مندی مشتریان و همچنین دغدغه های مباحث مربوط به سودآوری دارند، در حالیکه بخش خصوصی به خوبی واقف است که ادامه ی حیات و بقای آن فقط و فقط با حضور مشتریان و جلب رضایت آن ها امکان پذیر است. ب-بانك های خصوصی از ابتدای تاسیس توجه خود را به بانکداری الکترونیکی و بسط و گسترش خدمات نوین بانکی در جهت جذب مشتریان و جلب رضایت آن ها معطوف داشته اند. پرواضح است که اگر بانك های دولتی بخواهند از طریق بخش خصوصی اداره شوند، در رقابت با بانك های خصوصی دچار مشکلاتی خواهند شد . آن ها برای حل چنین مشکلی اولاً باید به دنبال ارضای نیازها و رضایت مشتریان خود باشند. ثانیاً باید بدانند که چه مولفه ها و عواملی باعث رضایت مشتریان شان می شود و این امر جز با تحقیق و پژوهش و صرف وقت و سرمایه در این زمینه محقق نخواهد شد. دلیل منطقی دیگر که انجام این تحقیق را انکارناپذیر می سازد این است که بدانیم اگر یك مشتری از شرکت یا موسسه مالی رضایت داشته باشد، اثرات آن بر سودآوری شرکت یا موسسه به سه طریق ملاحظه خواهد شد: اول) مشتری راضی رضایت خود را به دیگران از طریق تبلیغات دهان به دهان انتقال خواهد داد. دوم) چنین مشتری ای خرید خدمت یا کالای خود را از شرکت تکرار خواهدکرد سوم) وی به خرید کالا یا خدمات جدید یك موسسه تمایل پیدا خواهد کرد. بدیهی است هر شرکتی که در آن، سطح رضایت مشتری پائین باشد، پایگاه مشتری در آن تضعیف خواهد شد و در این صورت شرکت سهم بازار خود را از دست خواهد داد)مزروعی راد و همکاران، 1391، 6). بنابراین بانک ها دلیل محکمی برای انجام تجارت الکترونیک دارند، اگر آنها به موقعیت های طرح شده از سوی اینترنت پاسخ مقتضی ندهند، می بایست یک نقش درجه دوم را در زمینه تجارت الکترونیک ایفا نمایند. لیکن آنها شانس کمی برای برقراری ارتباط مستقل با خریدار و فروشنده یا ارائه خدمات خودشان در بازار الکترونیک دارند. در مقابل حضور بانک ها در شبکه اینترنت می تواند گذشته از آنکه خدمات سنتی بانکی را کاراکتر ارائه دهد، به گسترش و فروش خدمات جدیدی که مشتریان تجارت الکترونیک در جستجوی آن هستند، کمک نماید (ونینگر، 2000، 174). 2-5) بررسی هزینه های ناشی از توسعه بانکداری الکترونیک یکی از مهم تری هدف ها در توسعه بانکداری الکترونیکی کاهش و در حالت مطلوب حذف الزام و اجبار برای مراجعه به شعبه بانک ها برای دریافت خدمات بانکی است. از این طریق از اتلاف وقت، هزینه و انرژی مشتریان و کارکنان شعبه بانک ها جلوگیری می شود و کارایی، کیفیت و سرعت خدمات به نحو مطلوبی بالا می رود. سامانه های بانکداری الکترونیکی تلاش می کنند وابستگی مبادله های مالی روزمره مردم را به ابزارهای پرداخت کاغذی مانند چک و اسکناس کاهش دهد و آنها را از نظر علمی و فرهنگی متقاعد کند. بهره برداری از بانکداری الکترونیکی برای آنها ارزش افزوده به همراه خواهد داشت توسعه سامانه های بانکداری الکترونیکی برای دولت ها نیز ارزش افزوده به همراه دارد چرا که باعث کاهش هزینه های مربوط به چاپ و نشر اسکناس می شود. به عنوان نمونه در کشور ایران سالیانه 700 میلیون اسکناس فرسوده نابود می شود برای تولید اسکناس های جدید هزینه ای بالغ بر 10 میلیارد تومان صرف می شود. حذف درصدی از این هزینه می تواند کمک زیادی به اقتصاد کشور بکند. افزایش کیفیت و بازده سامانه های دریافت و پرداخت کنونی از دیگر برنامه هایی است که در اثر توسعه بانکداری الکترونیکی عاید مردم خواهد شد. یکی از مواردی که همیشه بر فرایند کاری بانک ها فشار وارد می کند وجود پیک های کاری ناشی از مراجعه متعدد مردم برای پرداخت هزینه های ادواری است. این هزینه ها که شامل قبوض، خدمات عمومی مانند: برق، گاز، تلفن، حق بیمه، پرداخت سود سهام و غیره هستند در صورتی که به وسیله سامانه های الکتریکی امکان پرداخت بیابند، درصد بالایی از حجم کاری شعبه ها را کاهش می دهند و در نتیجه باعث بالا رفتن کیفیت کار شعب خواهند شد. اشاعه عملی و فرهنگی ابزارهای پرداخت الکترونیکی مانند کارت های بانکی، دستور پرداخت الکترونیکی، پول الکترونیکی، چک الکترونیکی و توسعه تجارت الکترونیکی با استفاده از پشتوانه بانکی به ویژه توسعه پول الکترونیک برای تسهیل مبادله های مالی در محیط وب از جمله سایر هدف هایی است که بانکداری الکترونیکی دنبال می کند. کاهش وابستگی مبادلات روزانه به ابزارهای پرداخت کاغذی مانند اسکناس و انواع چاپ کاهش هزینه های مربوط به چاپ و نشر و نقل و انتقال اسکناس اشاعه ابزار پرداخت الکترونیکی اشاعه تجارت الکترونیکی( حسنی و همکاران، 1387، 21). سیستم های پرداخت کارا از مولفه های اصلی اقتصاد ها و بازارهای مالی کارآمد و تسهیل کننده مبادله کالاها و خدمات و دارایی ها است. رشد پرداخت های الکترونیک می تواند هزینه منابع سیستم پرداخت کشور ایالات متحده در سال 1995 حدود 225 بیلیون دلار برآورد شده که معادل سه درصد تولید ناخای داخلی اش یا 3000 دلار به ازای هر خانوار در این سال است و از آنجاییکه هزینه اکثر پرداخت های الکترونیک تنها حدود یک سوم تا نصف هزینه پرداخت غیرنقدی کاغذی است، روشن است که اگر سیستم پرداخت به سمت الکترونیکی شده حرکت کند و هزینه اجتماعی آن می تواند به طور چشمگیری کاهش یابد(Humphery and et al., 2000: 21). از سوی دیگر در نظام بانکی، انجام سریع امور و عدم اتلاف زمان به عنوان مهمترین عنصر موفقیت در رقابت بانکها محسوب می شود و مشتریان به عنوان رکن اصلی تعیین کنندۀ این رقابت ، ارزش بسیار زیادی برای فناوری و سرعت و در درجۀ بعدی تخصص فنی بانکها قایل هستند بانکها سالانه هزینه های زیادی برای ارتقا و بهبود فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) سرمایه گذاری می کنند. این سرمایه گذاریها را دردو زمینه می توان دسته بندی کرد که عبارتند از: فناوری ارتباطات:فناوریهایی که بانکها، کارمندان و مشتریان را قادر ساخته است تا اطلاعات مالی را ارسال و دریافت نمایند . شامل خدمات تلفن، تلفنبانک، پست الکترونیکی، شبکۀ اتحادیۀ جهانی مخابرات مالی بین بانکی سوئیفت و شبکۀ داخلی شتاب و ...) فناوریهای پردازش و استقرار نرم افزارهای مختلف :شامل فناوری تحلیل و ذخیر ه سازی داده ها، استقرار نرم افزارهای مدیریت ریسک، کنترل داخلی و حسابداری و حسابرسی و غیره) کانالهای فروش الکترونیکی (دستگاه های خودپرداز، ماشینهای نقطه فروش و پایانۀ شعب) لذا، مطالعۀ میزان اثربخشی این هزینه های صورت گرفته بر عملکرد بانکها ضروری به نظر می رسد. در این میان یکی از شاخصهایی که عملکرد بانکها را نشان می دهد، سودآوری آنها است. با توجه به مطالب ذکر شده، بررسی میزان اثرگذاری سرمایه گذاریهای صورت گرفته در فناوری اطلاعات و ارتباطات مستلزم جمع آوری داده های متعددی در زمینۀ استقرار دستگاههای خودپرداز، پایانۀ فروش و شعب و همچنین استقرار نرم افزارهای مدیریت خطر، کنترل داخلی و حسابداری می شود که بانکهای مختلف تجاری در ایران طی سالهای اخیر سرمایه گذاریهای کلانی را انجام داده اند (اسدزاده و کیانی، 1391، 183). 2-6) ابزارهای بانکدار الکترونیک 2-6-1) کارت های اعتباری استفاده از کارتهای بانکی یکی از ابزارهای بانکداری الکترونیکی است که موجبات تسهیل در ارائه وجوه نقد و سرعت انتقال وجوه و همین طور دقت و کاهش حجم عملیات مربوط به ارائه پول را فراهم می آورد، اصلاحات ساختاری در بخشهای واقعی و مالی اقتصاد ایران و بانکهای کشور دربردارنده مولفه های گوناگونی است. به نظر می رسد شناسایی عوامل بهبود عملکرد در نظام بانکی می تواند پیش نیازی برای ایجاد تحول در نظام بانکداری ایران باشد. از آنجائیکه در سازمانها به بهبود عملکرد و رشد آن، چندان پرداخته نشده و از طرفی استفاده از ابزار مناسب برای کاهش حجم کار و شناسایی و ارضاء نیازهای مشتریان به خوبی صورت نمی گیرد، چنین به نظر می آید که شناخت و به کارگیری ابزار مناسب در بانکها با توجه به پولی شدن اقتصادها و پیشرفتهای علمی در زمینه تجارت الکترونیک می تواند گام موثری در این زمینه باشد(برادران حسن زاده و همکاران، 1388، 190). 2-6-2) پول الکترونیکی یکی از خدمات که بانکها با استفاده از بستر اینترنت، سعی در ایجاد آن کرده اند، مفهوم پول الکترونیکی بوده است. به این معنای که مشتریان پیامهای الکترونیکی را که معادل مقدار مشخصی پول است، از بانک دریافت کرده و در خریدهایی که از طریق اینترنت انجام می دهند، همانند پول واقعی، از آن استفاده می کنند. پول الکترونیکی عبارت است از: بیت هایی از حافظه رایانه، که برابر با ارزش پول نقدی است. برای پول الکترونیکی نامهای دیگری نیز مانند پول بر پایۀ اطلاعات و پول ناملموس به کار برده می شود(اسدزاده و کیانی، 1391، 201). پولهای الکترونیکی معمولا به شکل اسکناس یا سکه روی صفحه نمایش ظاهر می شوند وشخص باکلیک کردن روی آنها پول را منتقل می نماید ،سپس تکمیل معامله اعلام می شود و مانده پول نیز معین می گردد. وقتی که صاحب پول ،سایت مورد نظر خود را برای انجام هرگونه معامله یا خریدی،احصار می کند ،نرم افزار مربوط به پول الکترونیکی ،زمان پرداخت پول را سنجیده و فعال می شود .سپس یک جعبه محاوره ظاهر شده و در صورت موافقت شخص ،کار انتقال وجه صورت می پذیرد به این معنی که شماره های سری مظهر پول الکترونیکی به رایانه فروشنده منتقل شده و این رایانه تاییدیه بانک صادر کننده پول الکترونیکی را دریافت می کند .سپس فروشنده از یک طرف به انجام تعهد خود مبادرت می کند واز طرف دیگر ،وجوه حاصل را به شیوه الکترونیکی به موجودی خود ویا به حساب بانکی خویش انتقال می دهد(عماد زاده و دیگران ، 1384، 38). 2-6-3) کارتهای بدهی در این نوع کارت، بر خلاف کارت اعتباری هزینۀ مشتریان توسط کارت بطور مستقیم از حساب جاری شان برداشت می شود. به مفهوم دیگر می توان بیان کرد که ماهیت این نوع کارت نوعی پیش پرداخت است. میزان اعتبار کارت بدهی بر اساس حساب بانکی دارندۀ ک ارت (حساب دیداری یا حسابی مشابه) تعیین می شود. دو شرکت مهم ارائه کنندۀ کارت بدهیcard Master و visa می باشند. 2-6-4) کارت هوشمند کارتهای هوشمند، نوع پیشرفته ای از کارتهای بدهی یا اعتباری است که دارای حافظه بوده و دو نوع مهم آن کیف پول الکترونیکی و چک الکترونیکی است. در واقع، کارتهای هوشمند عبارت کلی است که گاهی با نامهای کارت تراشه دار، کارت حافظه دار و کارت با مدارهای مجتمع معرفی و عرضه می شوند. استفادۀ وسیع از کارتهای هوشمند از سال 1994 میلادی توسط مؤسسات معتبر بین المللی نظیر ویزا، مستر کارد و یوروپی به عنوان پایه و اساس سیستم های پرداخت تجاری آینده در سطح جهانی شناخته شد. 2-6-5) ماشین خودپرداز (ATM) دستگاههای خودپرداز، پردازنده ها یا پایانه های الکترونیکی هستند که مشتریان بانکها از طریق آنها می توانند اقدام به برداشت وجه از حساب، درخواست صورتحسا بهای بانکی و به حساب گذاشتن چک یا وجه نقد اقدام نمایند. هر مشتری با یک کارت ATM و یک رمز اختصاصی می تواند از این دستگاه استفاده نماید. شبکۀ ATM یک بانک، شامل تعدادی ATM است که تمامی آنها در محدودۀ یک شهر و یا یک کشور، به رایانۀ مرکزی وصل می شود و در اکثر مواقع، تراکنش های انجام شده به صورت بی درنگ انجام می پذیرد. 2-6-6) دستگاه انتقال وجوه از نقطۀ فروش EFTPOS سیستم POS عمل انتقال الکترونیکی وجوه را در نقطۀ فروش انجام می دهد. بدین معنا که یک مشتری در هر نقطه و مکانی که کالا یا خدمتی را می خرد می تواند وجه ر ا از حساب خود در یک بانک یا موسسۀ مالی به فروشنده منتقل نماید. در واقع POS سیستمی است که به طور پیوسته از مرکز شبکه، مجوز لازم را برای انجام معامله می پذیرد. 2-6-7) پایانه های شعب دستگاه پایانه شعب (Pinpad) مانند دستگاه EFTPOS است، با این تفاوت که این دستگاه مستقل از رایانه های شخصی قابلیت استفاده ندارد و به عنوان یکی از دستگاههای جانبی رایانه، در بانکداری الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه از طریق یکی از درگاه ها به رایانه های شخصی متصل می شود و با توجه به رابط گرافیکی (GUI) امکان خواندن اطلاعات را از روی کارت و انجام عملیات دریافت و پرداخت بر روی حساب کارت را داراست . این دستگاه در مقایسه با دستگاههای ATM و EFTPOS، ارزانتر است(اسدزاده و کیانی، 1391، 202). 2-7) موانع گسترش بانكداري الكترونيك در جامعه ايران از آنجایی که بانکداری الکترونیکی پدیده نوینی در صنعت بانکداری ایران به شمار می رود، بانک ها برای پیاده سازی آن با موانع و مشکلات متعددی روبرو بوده اند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: مشکلات مربوط به زیر ساخت های اساسی (برق، مخابرات، ماهواره، بیمه) کمبود نیروی انسانی متخصص و کارا در زمینه بانکداری نقصان مقررات حقوقی و قانونی برای گسترش بانکداری الکترونیکی مشکلات اقتصادی (توسعه اقتصادی، سطح نازل درآمد سرانه، نرخ بیکاری، سیاست های پولی و ارزی، محدودیت رایانه های شخصی موجود در کشور، هزینه خطوط تلفن، هزینه استفاده از اینترنت و جز اینها) مقاومت در برابر تغییر و تحول مشکلات مربوطبه ساختار سازمانی و نظام مدیریتی حاکم بر بانک ها سنتی بودن سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی سازمان ها و موسسات دولتی و خصوصی غیررقابتی بودن بانک ها موانع امنیتی گران بودن تجهیزات و سخت افزارهای مورد نیاز اثرات ناشی از تحریم های اقتصادی(گودرزی و زبیدی، 1387، 119). به طور کلی زیرساختها، فرهنگ و نیز آموزش و تبلیغات، از مهمترین موارد قابل بررسی در این موضوع می باشد که در ذیل به آنها پرداخته می شود. 2-7-1) زیر ساختها کافی نبودن زیرساختهای متناسب با پدیده بانکداری الکترونیک باعث عدم اشاعه، تقویت و ترویج، همچنین عدم اعتماد مردم به آن شده است. در کنار آن استفاده از امکانات ابتدایی و به تبع آن ایجاد مشکلات در مسیر این خدمات کا را پیچیده تر کرده است. نمونه هاي عيني آن استفاده از سيستم ماهواره اي و مخابراتي ضعيف، دستگاههاي ATM، سيستم هاي رايانه اي و سرورهاي قديمي مي باشد. به واسطه ضعف در اين قسمتها، هر روزه چندين بار شاهد قطع و وصل ارتباط بين سيستمها بوده و هستيم . اين قطعي هاي مكرر، استفاده كنندگان از خدمات ابتدايي الكترونيك را سر در گم و به شدت بي اعتماد كرده است . همچنين وجود مشكلاتي مانند تعداد كم دستگاههاي خودپرداز، نداشتن پول يا خرابي هاي مكرر آنها، عدم ارتباط صحيح و سريع بين اين دستگاهها با كارت بانكهايِ ديگر نيز مزيت بر علت شده است. در نتيجه فردي كه با انگيزه، علاقه و يا اجبار به سراغ يكي از اين خدمات مي آيد وقتي در موقع نيازش به مبالغ جزئي با مشكلات مختلفي رو به رو مي شود، نه تنها انگيزه و علاقه فرد از بين مي رود، بلكه اطمينان او نسبت به اين سيستم سلب ميگردد كه در نتيجه ترجيح مي دهد كه به جاي كارت از پول نقد و در داد و ستدهاي روزانه به جاي حسابهاي الكترونيكي از حسابهاي سنتي استفاده كند. همچنين در مورد داد و ستدها و معاملات الكترونيكي كه از طريق د ستگاههايِ P.O.S انجام مي پذيرد نيز مشكلاتي شبيه دستگاههاي ATM وجود دارد ؛ ضمن آنكه در اوضاع فعلي بدليل مجهز نبودن همه فروشگاهها و مراكز خريد به اين دستگاهها خريدار نمي تواند تنها به داشتن كارت بانكي اكتفا نموده و هميشه بايستي پول نقد به همراه داشته باشد و اين بدان معني است كه در حقيقت كارت بانكي و مبادله الكترونيكي از طريق دستگاه P.O.S جانشين روش سنتي نشده و فقط به عنوان يك امر تشريفاتي يا وسيله اي در كنار پول نقد ايفاي نقش مي كند . از طرف ديگر كسر كارمزد در هنگام داد و ستدها از طرف بانك از حساب فروشگاههاي پذيرنده دستگاه P.O.S باعث شده است كه آن فروشگاه نسبت به قبول كارت بانكي بي رغبت شود و پول نقد را مطالبه نمايد و يا اينكه اين كسر كارمزد را به خريدار تحميل نمايد كه در اين صورت خريدار حاضر به استفاده از كارت بانكي نيست و در هر دو صورت بيانگر ضعف در گسترش فرهنگ و نيز عدم كاربرد صحيح آن در بين مردم و در مراودات روزمره آنها مي باشد(حمزه ،1386). به طور قطع، ایجاد زیرساختهای فنی ، مخابراتی و حقوقی، شرط لازم موفقیت بانکداری الکترونیکی محسوب می شود؛ ولی شرط کافی نیست. به عبارت دیگر، هدف از اجرای بانکداری الکترونیکی، افزایش رفاه مشتریان و به دنبال آن، افزایش سود ناشی از بهره وری و همچنین کارایی است. حال اگر تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات، متناسب با سطح دانش و آگاهی مشتریان نباشد به طور قطع، به کارگیری فناوری در بانکداری با شکست روبه رو خواهد شد . از این رو، دولت همزمان با ایجاد بسترهای فنی، مخابراتی و حقوقی، باید از طریق ارتقای سطح دانش و آگاهی، مردم را نسبت به استقبال و به کارگیری خدمات نوین بانکداری ترغیب نماید(اسدزاده و کیانی، 1391، 85). 2-7-2) مسائل فرهنگي بر اساس پروژه اي تحقيقاتي كه در پژوهشكده تحقيقات پولي و بانكي بانك مركزي انجام گرفته است و نيز با توجه به نتايج حاصل از نظر سنجي از مشتريان بانكهاي ايراني، عومل موثر در پذيرش بانكداري الكترونيك را مي توان در سه گروه عمده عوامل دموگرافيك، عوامل معيشتي و عوامل فرهنگي - آموزشي مشتريان طبقه بندي كرد كه در اين ميان عوامل فرهنگي ، آموزشي يكي از مهمترين عواملي بود كه به طور مستقيم در پذيرش بانكداري الكترونيك در ايران تاثير دارد (حمزه ،1386). بخش دوم : عملکرد مالی بانک 2-8) ارزیابی عملکرد مالی بانک بدون نظارت مستمر بر وضعیت بانک ها، مشکلات موجود می تواند از نظر دور مانده و درآینده منجر به ورشکستگی مالی گردد. از سوی دیگر، سپرده گذاران نیز از آنجایی که مجاز به داشتن بازده ثابت نبوده و حفظ ارزش اسمی سپرده هایشان تضمین شده نیست، علاقه مند به مشخص گردیدن وضعیت بانک های خود هستند، تجزیه و تحلیل درآمدها، ارزیابی کار یک سازمان مالی را ممکن ساخته و نشانگر توانایی رقابت آن سازمان بوده و همچنین تاثیر سیاستهای کلان مالی بر موسسات مالی را نشان می دهد. تجزیه و تحلیل و ارزیابی عملکرد بانک ها و موسسات مالی را نشان می دهد. تجزیه و تحلیل و ارزیابی عملکرد بانک ها و موسسات مالی تابع چاچوبی خاص و کاملا متفاوت از شرکت ها و سایر موسسات انتفاعی است. هر چند پرداختن به این مقوله پراهمیت در سیاستگذاری ها و تدوین استراتژی بانک ها در ایران با توجه به دولتی بودن نظام بانکی و کمرنگ بودن ریسک ورشکستگی چندان مورد توجه قرار نگرفته است، لیکن از دوره برنامه سوم توسعه کشورو با پیدایش بانک های خصوصی و افزیش رقابت در این عرصه، بویژه با توجه به اینکه بانک های خصوصی خود را مجبور به حضور در فعالیتها و فرصت های کمتر سودآور نمی بینند، لازم است بانک های دولتی از طریق ارزیابی لحظه به لحظه فعالیت ها و عملکرد و شناسایی نقاط قوت و ضعف خود، آمادگی لازم برای رویارویی با چالش های پیش رو را در خود ایجاد کنند. پیشرفت تکنولوژی ارتباطات، دسترسی بانک ها به هم و آگاهی از اوضاع یکدیگر را ساده تر و سریع تر و آگاهی مردم از کارایی بانک ها را محوری اساسی در ارزیابی از موقعیت بانک ها نموده است. ارتباط مذکور مستلزم شناخت بانک ها از توانایی هم و آشنایی با نحوه عملکرد و ارزیابی یکدیگر است. این توانایی در زمینه ارزیابی عملکرد مالی بانک ها یکی از مشخصه های مهم گستردگی و وسعت ارتباطات بین بانکی است. بنابراین معیارهای ارزیابی کارایی بانک ها اکنون متحدالشکل و جهان شمول شده است تا آنکه هم مردم و هم کارشناسان بانکی بتوانند به راحتی گزارشهای مالی بانک ها را مورد بررسی قرار داده و نسبت به برقراری ارتباط مالی با آن تصمیم بگیرند. در این میان بانک ها نیز برای استفاده از منابع مالی بازار سرمایه نیاز به مبادله اطلاعات بانکی با یکدیگر دارند تا بر اساس همین معیارهای متحدالشکل و جهان شمول، بتوانند با دید باز و با استفاده از اطلاعات صحیح و شفاف بازارهای مالی فعالیت نمایند و هریک در چارچوب امکانات و تواییها و کارایی خود، درجه ریسک و هزینه تدارک منابع را به حداقل ممکن و بازدهی تسهیلات اعطا شده و سرمایه گذاری های خود را به حداکثر برسانند. بدیهی است در این میان بانک هایی که نتوانند گزارشات مالی و سایر اطلاعات ضروری را به نحوی که در جهان مالی امروز رایج است، در اسرع وقت ارائه نمایند، نخواهد توانست ارتباط کاری لازم را با سایر بانک های مستقر در مراکز عمده مالی جهان برقرار نوده و از تسهیلات مالی بین امللی استفاده نمایند . به منظور عملکرد بانک ها دولتی از جمله مواردی که باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد بحث نحوه گزارش گیری بانک ها و موسسات مالی و شفافیت صورت های مالی آنهاست. از آنجا که بانک های دولتی با توجه به هدف ایجاد آنها به بانک های تجاری و بانک های تخصصی تفکیک می شوند و فلسفه تاسیس بانک های تخصصی، ایجاد کانال های مخصوص برای هدایت منابع به فعالیت های خاص اقتصادی و با اهداف توسعه ای بوده است، بایستی نحوه ارزیابی عملکرد بانک ها از یکدیگر متمایز گردد (رستمی، 1390، 41). در واقع بانک در هر ساختار سازمانی (دولتی یا خصوصی) در گام نخست واحدی انتفاعی است. از اینرو برای عهده دار شدن و اجرای نقش کارگزاری مخاطرات باید رویدادهای موثر بر بانک توصیف و تحلیل شود. صورتهای مالی بانک ها بهترین وسیله گزارشگری و سنجش جزر و مد های اقتصادی به شمار می رود و نیز بانک ها می توانند با تصمیمات و سیاستهای اعتبار خود منشا تغییرات کلان در تصمیم ها، برنامه ها و معماری اقتصادی کشور شوند. چنین جایگاهی تهیه و ارائه صورتهای مالی کاملی را که اطلاعات حسابداری درآن به نحو مناسب و کافی افشا شده باشد را ضروری می سازد (دربندی، 1387، 18). 2-9) نسبت های مالی عملکرد بانک تجزیه و تحلیل مالی فرآیندی است که طی آن مشخصات و ویژگیهای بارز مالی و عملیاتی واحد اقتصادی با استفاده از صورتهای مالی و سایر اطلاعات مالی مشخص می شود و در امر تصمیم گیری، استفاده کنندگان از صورتهای مالی را یاری می کند. یکی از روش های متداول تجزیه و تحلیل صورت های مالی، تجزیه و تحلیل صورت های مالی، تجزیه و تحلیل صورت های مالی با استفاده از نسبت های مالی می باشد. نسبت های مالی در یک دسته بندی کلی به پنج دسته تقسیم می شوند: 2-9-1) نسبت های نقدینگی نسبت های نقدینگی توانایی موسسه را نسبت به پرداخت تعهدات کوتاه مدت نشان می دهد. وجود نقدینگی برای اداره فعالیت های موسسه ضرورت دارد، این نسبت برای اعتبار دهندگان اهمیت خاصی دارد، زیرا اگر وضعیت نقدینگی ضعیف باشد، ممکن است موسسه نتواند به موقع اصل و بهره بدهی های خود را بازپرداخت کند. برخی از مهمترین معیارهای نقدینگی عبارتند از: سرمایه در گردش خالص، نسبت جاری، نسبت آنی. 2-9-2) نسبت های فعالیت دارایی ها برای تحقق فروش به کار گرفته می شوند. بنابراین هر حسابی از دارایی برای ایجاد درآ»د فروش، نقشی اساسی دارد. نسبت های فعالیت ، میزان مشارکت حسابها در تحقق فروش را نشان می دهند. این نسبت ها غیر از عملکرد حسابها، توان نقدینگی شرکت را نیز نشان می دهند که مهمترین آنها عبارتند از: نسبت های حسابهای دریافتنی، نسبتهای موجودی کالا، دوره عملیات، نسبت گردش داراییها 2-9-3) نسبت های اهرمی این نسبتها نشان دهنده میزان استفاده از بدهی در ساختار سرمایه و تامین مالی موسسه هستند. این نسبتها نشان می دهند موسسه تا چه حد قادر به پرداخت بدهی های خود در سررسید هستند در تجزیه و تحلیل توانایی پرداخت بدهی های واحد تجاری، عواملی مانند ساختار عملیاتی مالی شرکت و میزان بدهی های بلند مدت در ساختمان سرمایه مورد توجه قرار می گیرد. توانایی پرداخت بدهی ها به سودآوری نیز بستگی دارد زیرا در بلند مدت در صورتی موسسه بدهی هایشان را پرداخت کند که سودآور باشد. برخی از نسبتهای اهرمی عبارتند از: نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام، نسبت پوشش هزینه های بهره. نسبت های ارزش بازار: این نسبتها، معیارهایی هستند که بین قیمت بازار و ارزش دفتری هر سهم و سود ارتباط برقرار می کند. این گروه شامل نسبتهای مربوط به سود سهام نیز هستند. برخی از این نسبتها عبارتند از: نسبت قیمت به سود، ارزش دفتری هر سهم عادی، نسبتهای سود سهام. 2-9-4) نسبتهای سودآوری این نسبتها میزان سودآوری شرکت در یک دوره را نشان می دهند. توانایی تحصیل سود و بازده کافی سرمایه گذاری، معیار سلامت مالی و مدیریت موثر شرکت است. معمولا سرمایه گذاران مایل نیستند که در شرکتهایی که توانایی سودآوری ضعیفی دارند، سرمایه گذاری کنند. اعتباردهندگان نیز به این شرکتها علاقه ای ندارند زیرا ممکن است طلب آنها وصول نشود. برخی از نسبتهای مهمی که نتایج عملیات شرکت را اندازه گیری می کنند به شرح زیر است: نسبت سود ناخالص، نسبت سود خالص، بازده سرمایه گذاری (ROI)، بازده مجموع دارایی ها (ROA) ، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE). بنابراین نسبتهای سودآوری نشان دهنده کارایی کلی مدیریت و سود ناشی از عملیات فروش و سرمایه گذاری است. در ارزیابی عملکرد بانک ها دو نسبت حقوق صاحبان سهام و بازده دارایی ها مورد توجه قرار دارد. 2-9-4-1) بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) بازده حقوق صاحبان سهام، در واقع بازده سرمایه گذاری صاحبان سهام عادی را نشان می دهد. ROE=(متوسط حقوق سهامداران عادی/ سود متعلق به سهامداران عادی) در ارزیابی عملکرد بانک ها محاسبه ROEبه شرح زیر می باشد. ROE=میانگین حقوق صاحبان سهام/ سود خالص 2-9-4-2) بازده مجموع داریی ها (ROA) این نسبت میزان کارایی مدیریت را در کاربرد منابع موجود در جهت تحصیل سود را نشان می دهد. ROA=(متوسط مجموع دارایی ها / سود خاالص) بازده مجموع دارایی ها را می توان به صورت دیگری نیز نشان داد که به فرمول دوپونت معروف است و در آن رابطه بین حاشیه سود و گردش مجموع داراییها نشان داده می شود. ROA=(فروش خالص/سود خالص)*(متوسط مجموع دارایی ها / فروش خالص) در نتیجه: ROA=(گردش مجموع دارایی ها * حاشیه سود خالص) (طاهری، 1389، 10). بخش سوم: رابطه بانکداری الکترونیک و عملکرد مالی 2-10) تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد بانکها فناوری در صنعت بانکداری دانشی است که با بهره مندی از ابزارهای نوین داده کاوی، مدیران صنعت بانکداری کشور را قادر به نظارت کنترل و ارتقای خدمات مدرن مالی و بانکی می نماید. در عصر حاضر ارتقای سطح دانش بانکی مدیران، از پردازش آماری اطلاعات به مدیریت توانمندسازی دانش، نه تنها یک نیاز درون سازمانی بلکه یک الزام عملی است. تمام موضوعات خدمات مالی به عنوان یک صنعت درباره پول است. در این کسب به جای عملیات تجاری بر امور مالی متمرکز شده کارها، استفاده از هوش تجاری در خدمات مالی ارزش ایجاد کرده است. هوش تجاری نقش موثری را در پیگیری سوء استفاده از دارایی های مالی که شامل کشف و ردیابی کلاهبرداری و تقلب است ایفا کند. داده کاوی در صنعت بانکداری می تواند در حوزه های مختلفی از جمله دسته بندی مشتریان، تعیین میزان سود بخشی مشتریان، امتیاز دهی اعتبار، تصویب اعتبار، بازاریابی، تشخیص تراکنش های متقلبانه، مدیریت پول نقد، پیش بینی عملیات و رتبه بندی سرمایه گذاری ها به کارگرفته شود. بانک ها برای حفظ قدرت رقابت خود، داده کاوی را در فرآیند های تصمیم گیری خود به کار می گیرند و از مزایای آن در کسب و حفظ مشتری و در نتیجه افزایش سودآوری بهره می گیرند. علاوه بر این بانک ها می توانند از داده کاوی برای شناسایی مشتریان کارت اعتباری که بیشترین سود بخشی را دارند یا برای شناسایی متقاضیان وامی که دارای ریسک بالا هستند استفاده کنند. از کاربردهای داده کاوی در بانکداری می توان به موارد زیر اشاره کرد: الف- بازاریابی یکی از مهمترین کاربردهای داده کاوی در صنعت بانکداری در حوزه ی بازاریابی است. دپارتمان بازاریابی بانک می تواند از داده کاوی برای تحلیل پایگاه داده مشتریان استفاده کند و سرویس ها و محصولات ترجیحی مشتریان را تشخیص دهد. با ارائه سرویس ها و محصولاتی که مشتریان واقعا متقاضی آنها هستند از هدر رفتن هزینه برای تامین سرویس های بدون متقاضی جلوگیری می شود. بنابراین واحد بازاریابی بانک می تواند با کسب دانش بیشتر در مورد مشتریان، بیشتر بر روی نیازهای آنها تمرکز کند. ب- مدیریت ریسک مدیران تصمیم گیری بانک برای بسیاری از تصمیمات نیاز دارند بدانند که آیا مشتریان بانک قابل اطمینان هستند یا خیر. اگر آنها اطلاعات کاملی در مورد مشتریان خود نداشته باشند، ارائه کارت های اعتباری به مشتریان جدید، گسترش اعتبار مشتریان کنونی و تصویب وام ها، دارای ریسک برای بانک هستند. داده کاوی می تواند با استخراج داده در مورد مشتریان ریسک بانک ها را در این موارد تصمیم گیری کاهش دهد. با تحلیل رفتارهای تراکنشی مشتریان با حساب های سپرده هایشان می توان رفتار آنها را در ارتباط با وام و بازپرداخت وام ها پیش بینی کرد. امتیاز دهی اعتباری یا Credit Scoring یکی از اولین ابزارهای مدیریت ریسک تولید شده، می باشد و در صنعت بانکداری برای گرفتن تصمیم در مورد اعطای وام به مشتریان بسیار با ارزش است. وام دهندگان بهتر است برای تصمیم گیری، ابزار ارزیابی ریسک داشته باشند. سوابق متقاضیان وام خوب و بد می تواند برای ایجاد یگ الگو برای تشخیص خوب یا بد بودن متقاضیان جدید به کارگرفته شود. ج- تشخیص تقلب یکی دیگر از حوزه های مهم در صنعت بانکداری که داده کاوی می تواند در آن موثر باشد تشخیص تقلب است. "Flacon's Fraud Assessment System" یکی از سیستم هایی که در تشخیص تقلب موثر بوده، این سیستم توسط بسیاری از بانک های صادر کننده کارت اعتباری به کار گرفته شده است. مثلا این سیستم در امریکا و با استفاده از داده کاوی 80% تراکنش های کارت های اعتباری صادر شده را بررسی کرده است. د- به دست آوردن و حفظ مشتری داده کاوی علاوه بر کمک به بانک ها برای بدست آوردن مشتریان جدید، به حفظ مشتریان جدید نیز کمک می کند. کسب و کار حفظ مشتری برای هر صنعتی یک عامل اساسی است. امروزه مشتریان برای انتخاب بانکی به منظور انجام فعالیت های اقتصادی خود، گزینه های متعددی دارند در صورتی که مسئولین اجرایی نتوانند توجه کامل مشتریان را جلب کنند، مشتری به راحتی می تواند بانکی را پیدا کند که توقعاتش را برآورده کند. در تشریح کاربردهای داده کاوی در بانکداری، شامل شناسایی تخلف، ضد پولشویی، مدیریت ریسک مالی و مدیریت روابط مشتری می توان گفت با توجه به روند فعلی فناوری در صنعت بانکداری، ابزارهای متنوع و پیش بینی مورد استفاده قرار می گیرد. تشخیص جرم و تخلف یکی از مهم ترین حوزه هایی است که ابزارهای داده کاوی می تواند در آن مثمرثمر باشد. رفتارهای هوشمند و متخلف، محرمانه، تغییر رفتارهای مکرر مجرمان و پیش بودن مجرمان از بازرسان از مهم ترین دلایلی است که نیاز به یک ابزار قدرتمند و البته هوشمند را ضروری می سازد تا بتوان از بین انبوه اطلاعات رفتاری مشتریان الگوهای مشکوک و مجرمانه را شناسایی و گزارش کرد(افشارپور، 1389، 8). 2-11) ریسک های بانکداری الکترونیک بر عملکرد بانک از بانکداری الکترونیک تعاریف متعددی شده است بر اساس یکی از این تعاریف، بانکداری الکترونیکی عبارت است از انجام عملیات بانکی در محیط الکترونیکی یا استفاده از ابزار الکترونیکی برای انجام کلیه عملیات بانکی. بانکداری الکترونیکی که در سالهای اخیر رشد قابل توجهی در کشورهای پیشرفته داشته ارائه خدمات بانکی 24 ساعته در سطح جهانی را ممکن می سازد. بانکداری اینترنتی و بانکداری متحرک و بانکداری مجازی که جدیداً مطرح می باشد، در واقع زیر مجموعه هایی از بانکداری الکترونیکی می باشند.باید توجه داشت که استفاده از ماشین های خودپردازATM یا تلفن بانک یا استفاده بیشتر از ماشین های کامپیوتر برای ارائه خدمات بانکی به مشتریان، اتوماسیون جایگزین نمودن ماشین کامپیوتر به جای نیروی انسانی است، در حالی که بانکداری الکترونیکی یعنی انجام کلیه عملیات بانکی در محیط الکترونیکی.یکی از مهم ترین مزیت های بانکداری الکترونیکی که موجبات رشد سریع آن را فراهم نموده کاهش هزینه های بانکی می باشد. منافع حاصل از بانکداری الکترونیکی ریسک های مختلفی نیز با خود دارد که باید از سوی مدیریت بانک و بانک مرکزی در خصوص نظارت بر عملیات بانکی در چاچوب قوانین موضوعه پولی و بانکی کشور مورد توجه قرار گرفته و در جهت مقابله با آن راهکارهای مناسب اتخاذ شود.آمار منتشره از سوی صندوق بین المللی پول (IMF) نشان می دهد بانکداری الکترونیکی در شکل بانکداری اینترنتی در کشورهای اتریش – فنلاند- کره جنوبی – سنگاپور – اسپانیا – سوئد و سوئیس بیشترین کاربرد را دارد و این در این کشورها بیش از 75 درصد تمامی بانک ها نسبت به ارائه خدمات بانکداری اینترنتی اقدام می نمایند.در کشورهای اسکاندیناوی به ویژه فنلاند مشتریان بانک ها بیشتر فعالیت های بانکی خود را از طریق اینترنت انجام می دهند.در آغاز قرن بیست و یکم میلادی یعنی سال 2000 میلادی 62 درصد تمامی بانک های ایالات متحده امریکا داراس سایت در اینترنت بودند و 37درصد آن ها معاملات اینترنتی انجام می دادند. در کشور مزبور بانک هایی که خدمات بانکداری اینترنتی ارائه می دهند،بیش از 90 درصد دارایی هایی سیستم بانکی را به خود اختصاص داده اند.معهذا باید توجه داشت با وجودی که اغلب مشتریان در بانک های امریکایی که بانکداری اینترنتی انجام می دهند حساب بانکی دارند، اما این مشتریان هنوز محدود بوده و به حدود 4 درصد کل مشتریان بانک ها می رسند. بانکداری الکترونیکی ریسک های مختلفی نیز با خود دارد که اغلب تحت تاثیر طبیعت خاص فعالیت های بانکداری الکترونیکی قرار می گیرند. به طوری که کمیته نظارت بانکی کمیته بال تاکید می نماید که مدیریت این گونه ریسک ها باید بخش لاینفک مدیریت ریسک بانک ها شود.با توجه به همین مورد است که اخیراً بانک بین المللی تسویه مبادرت به انتشار اصول چهارده گانه مدیریت ریسک بانکداری الکترونیکی نموده است.این ریسک ها عبارت از ریسک عملیاتی – ریسک حسن شهرت – ریسک حقوقی – ریسک استراتژیک – ریسک تجاری – ریسک اعتباری – ریسک نقدینگی – ریسک بازار – ریسک ارزی و ... وضعیت امنیتی به عنوان ریسک عملیات اصلی بانکداری الکترونیکی مورد توجه قرار گرفته است.سیستم می تواند از داخل یا از خارج مورد تهدید قرار گیرد.این امر شامل مواردی همچون دسترسی غیر مجاز به سیستم – بی توجهی به کدگذاری اطلاعات – حمله به سیستم – کنترل ارتباطات – استفاده از اطلاعات محرمانه – افزودن به دارایی های مشتریان – کسر کردن تعهدات مشتریان یا قطع عملیات یا آلوده کردن سایت به ویروس میگردد. اگر یک بانک در ارائه امنیت لازم یا ارائه خدمات به موقع و صحیح شکست بخورد حسن شهرت آن با ریسک مواجه خواهد شد . علاوه بر در دسترس بودن و اشکالات در امنیت اطلاعاتی به حسن شهرت بانک لطمه میزند.بانکداری الکترونیکی می تواند موجب تحمیل ریسک های حقوقی نیز شود (زمانی فراهانی، 1389، 331). در واقع یکی از مهمترین و در عین حال، خطرناکترین نقطه ضعفهای بانکداری الکترونیکی، ناتوانی سیستمهای بانکی در شناسایی کامل و دقیق مشتریان صاحب حساب الکترونیکی است. این سیستم به گونه ای طراحی شده است که باوارد شدن یک یا چند کاراکتر ( از قبیل شماره تلفن همراه، شماره شناسنامه یا گواهینامه فرد صاخب حساب) به طور اتوماتیک ، فرد وارد کننده این اطلاعات را به عنوان صاحب حساب شناسایی می کند و هرگونه خدماتی را که مورد تقاضای او باشد، در اختیار قرار می دهد. فاکتورهای اصلی ریسک در بازارهای مالی که بانک ها هم با آن روبرو هستند، عبارتند از: ریسک اعتباری، ریسک ناحیه ای، ریسک تبدیل و نوسان نرخ، ریسک بازار، ریسک نقدینگی، ریسک عملیاتی، ریسک قانونگذاری، ریسک ناشی از شهرت و خوشنامی مشتریان، ریسک معامله ها. اغلب این ریسک ها موضوع جدیدی نمی باشند، با وجود این، خدمات مالی الکترونیکی آنها را تشدید نموده است، ولی مهمترین ریسک های مشخص شده در بانکداری الکترونیکی شامل ریسک نقدینگی، ریسک اعتباری، ریسک نرخ بهره و ریسک معامله ها است. ریسک های عملیاتی بانک ها باید برای نخستین بار هزینه سرمایه مرتبط با ریسک عملیاتی را به منظور شناسایی زمینه های ریسک عملیاتی و تعیین کمیت خسارت مربوط به آنها، کنار بگذارند. به طور کلی، مدیریت ریسک درصد جدول الویت های سرمایه گذاری بنگاههای مالی قرار گرفته است. ریسک قانونی (حقوقی) پایان یافتن یک انتقال منابع، اغلب به عنوان مهمترین مقوله در مباحث حقوقی بانکی مورد نظر می باشد. در بسیاری از سامانه های حقوقی، نتایج حقوقی مهمی بر زمانی که انتقال منابع کامل شده و پایان می پذیرد، مترتب می شود. ریسک نقدینگی ریسک نقدینگی ، ناشی از بی ثباتی ها و ابهاماتی است که به واسطه ناتوانی بانک در عمل به تعهد های مالی اش (آن هم به دلیل بروز زیان های قابل توجه و پیش بینی نشده) بوجود می آید. ریسک نقدینگی شامل ناتوانی بانک در مدیریت تغییرات برنامه ریزی نشده و غیر منتظره شرایط بازار است که توانایی بانک در به جریان انداختن دارایی های نقدی خود را کاهش می دهد. بانکداری اینترنتی باعث افزایش آسیب پذیری بانک ها از سوی سپرده های مشتریان می شود، مشتریانی که بر اساس شرایط و موقعیت های خاص، اقدام به برداشت از حساب یا بستن آن می کنند. چون در اینترنت، هر گونه معامله و عملیات بانکی امکان پذیر است، پس بانک ها در معرض این خطر قرار دارند که بخش زیادی از مشتریانشان در یک زمان خاص اقدام به برداشت از حساب خود کنند و نقدینگی بانک ها باید همیشه و در همه حال، آماده رویارویی با ریسک ناشی از کاهش شدید نقدینگی خود باشند و راه حل های فوری و مناسبی را برای رفع این نوع مشکل ها پیدا کنند. ریسک اعتباری ریسک اعتباری، عبارت است از ریسک مربوط به سود سرمایه ای که در اختیار وام گیرندگان قرار می گیرد، اما آن افراد یا شرکت ها قادر به انجام تعهدهای مالی بین خود و بانک نیستند. چنین سودی تا حد زیادی بستگی به موفقیت متقاضی وام در فعالیت های تجاری و آمادگی برای بازپرداخت وام دارد. بانکداری اینترنتی، این فرصت را برای بانک ها فراهم می کند تا حیطه جغرافیای فعالیت خود را گسترش دهند. در این حالت، مشتریان می توانند بنا به میل خود، یک بانک یا موسسه مالی را در هر جای جهان برگزینند و بدون هر گونه تماس یا برخورد فیزیکی با کارکنان آن بانک یا موسسه، از اعتبارهای بانکی استفاده کنند. در این حالت، بانک ها با یک چالش بزرگ مواجه می شوند و آن هم تصمیم گیری در مورد اعطای اعتبارات به مشتریانی است که نه آنها را دیده اند و نه از وضعیت اعتبار آنها آگاهی کامل دارند. یکی دیگر از چالش های اعتباری بانک ها در بانکداری اینترنتی مربوط به این مساله اساسی است که در جریان اعطای اعتبارها به مشتریان برون مرزی، کدام قوانین و مقررات از کدام کشور یا ایالت باید در نظر گرفت؟ مدیریت هدفمند پورتفولیوی وام ها از طریق اینترنت، نیازمند اتخاذ سیاست ها، فرآیندها و فعالیت هایی است که ریسک را به کمینه ممکن برساند. ریسک نرخ بهره: ریسک نرخ بهره، ریسکی است که به واسطه افزایش نرخ بهره بوجود می آید. از دیدگاه اقتصادی، یک بانک باید تمرکز کاملی بر میزان ارزش دارایی ها، بدهی ها و درآمد های خود داشته باشد که هر سه مورد اشاره شده به واسطه تغییر نرخ بهره، تغییر پیدا می کنند.. این ریسک به دلایل گوناگون و به واسطه تاثیر گذاری عوامل مختلف بوجود می آید که در اینجا از ذکر آنها خودداری می کنیم، زیرا این امر نیازمند تحقیقی گسترده و همه جانبه است. اما آنچه به یقین می توان پذیرفت، این است که سنجش و کنترل ریسک نرخ بهره، نشاندهنده اهمیت والای اتخاذ راهبردهای تامین سرمایه و سیاست های جانبی آن است. به طور کلی، فرآیند جذب سرمایه ورودی بانک ها (سپرده گذاری ها) به طور جداگانه و مستقل از فرآیند مربوط به خروجی سرمایه (وام و تسهیلات بانکی) و با نرخ های بهره گوناگونی انجام می شود که با توجه به ماهیت متحرک و مجازی اینترنت، این ریسک تشدید می شود. ریسک معامله ها: ریسک معامله ها مربوط به ضرر و زیان ناشی از کلاهبرداری، اشتباه، ناتوانی در تحویل به موقع محصول ها و خدمات، عقب افتادن از عرصه رقابت، ناتوانی بانک در مدیریت اطلاعات و غیره است. این نوع ریسک در مراحل مختلف بانکداری اینترنتی از جمله توسعه محصول، معامله ها، پردازش اطلاعات، توسعه سامانه، محاسبه ها، کنترل داخلی و غیره بوجود می آید. بانک هایی که محصول ها و خدمات مالی خود را از طریق اینترنت عرضه می کنند، همواره باید قادر باشند انتظارهای مشتریان خود را به نحو احسن برآورده سازند و در عین حال، هوشیار باشند که خدمات و محصول هایی که به مشتریانشان ارایه می دهند، دارای کمترین کمبود بوده و از بیشترین دقت و اعتبار برخودار باشد. اگر یک مشتری، کوچک ترین کم کاری و اهمالی را در یک بانک یا موسسه مالی مشاهده کند، از ادامه کار با آن منصرف می شود و به بانک دیگر مراجعه می کند که با توجه به محیط رقابتی اینترنت، چنین کاری عجیب نخواهد بود. بدیهی است که وجود روابط حسنه و خوب بین بانک و مشتری و ارتباط دایمی آنها، به مدیریت بهتر معامله ها کمک شایانی می کند. حمله و نفوذ به رایانه بانک ها و سامانه های شبکه، یکی دیگر از خطرهایی است که متوجه بانک ها است( ملکی و اکبری، 1389 ، 17). 2-12) پیشینه تحقیق 2-12-1) مطالعات داخلی مزروعی و همکاران (1391) در مقاله ای تحت عنوان " تاثیر بانکداری الکترونیک بر رشد حاشیه سود شعب بانک ملت شهر مشهد " به شناسایی تاثیر خدمات بانکداری الکترونیك همانند بانکداری اینترنتی، بانکداری از طریق تلفن همراه، بانکداری از طریق تلفن، بانکداری از طریق دستگاه های فروش نقطه ای، بانکداری از طریق دستگاه های خودپرداز و پول الکترونیك بر رشد حاشیه سود شعب بانک پرداخته اند. فرضیات تحقیق با اطلاعات بدست آمده از شعب درجه دو و سه بانك ملت شهر مشهد با استفاده از روش تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته های تحقیق نشان می دهد هرچند استفاده ازخدمات بانکداری اینترنتی و دستگاه های خود پرداز با رشد حاشیه سود رابطه معنادار مثبت دارد ولی استفاده از خدمات موبایل بانك، تلفن بانك، دستگاه های پوز فروشگاهی و پول الکترونیك با رشد حاشیه سود رابطه معناداری ندارد. اسد زاده و کیانی(1391) در مطالعه ای تحت عنوان " تاثیر به کارگیری دستگاههای خودپرداز، پایانه فروش و شعب بر سودآوری بانکهای منتخب ایران، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین " اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر سودآوری چند بانک بررسی کرده است. مدل با استفاده از داده های تابلویی سیزده بانک منتخب کشور (اقتصاد نوین، پارسیان، تجارت، رفاه کارگران، سامان، سپه، سرمایه، سینا، صادرات، صنعت و معدن، کارآفرین، ملت و بانک ملی) در قالب یک مدل اقتصادسنجی با اثرات ثابت طی دوره 1381 – 1388 برآورد گردید. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که فناوری اطلاعات و ارتباطات تأثیر مثبت بر عملکرد بانکهای ایران داشته است. طاهر آبادی و همکاران (1390) در مقاله ای تحت عنوان " بررسی تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد بانک ملت" بیان کردند که افزایش سرعت و دقت کار و کاهش هزینه ها از جمله مزایای عمده استفاده از این فناوری است و انتظار می رود در نهایت بر عملکرد مالی بانک ها تاثیر مثبتی داشته است. در این پژوهش اثرات توسعه بانکداری بر عملکرد مالی شعب بانک ملت استان کرمانشاه بررسی شده است. تعداد دستگاههای ATM و پایانه های فروش POS و تعداد تراکنش های آنها به عنوان متغیر نمایانگر توسعه بانکداری الکترونیک استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که تراکنش ماهانه دستگاههای ATM و POS با درآمدها و هزینه ها ارتباط مستقیم داشته اند. ابولفضل حدادی (1390) در مطالعه ای تحت عنوان " بررسی نقش بانکداری الکترونیک در کارایی عملیات بانکی (مطالعه موردی بانک تجارت) " ، نقش خدمات نوین بانکی در بهبود کارایی بانک ها با تاکید بر مولفه های مهم کارایی بانکی، همچون: افزایش رضایت مندی مشتریان، سرعت بخشیدن به عملیات بانکی، تنوع بخشیدن به عملیات بانکی، تسهیل عملیات بانکی، کاهش هزینه و نگرانی مشتریان، خوش نامی تجاری، افزایش اعتماد به نفس مشتریان و افزایش اعتماد و اعتبار مشتریان مورد بررسی قرار گرفته است.در این مطالعه با در نظر گرفتن جامعه مشتریان و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، نمونه آماری به حجم 377 نفر انتخاب و از پرسشنامه برای جمع آوری نظرات نمونه آماری در تحقیق استفاده گردیده است.و در نهایت مشخص شد که خدمات بانکداری الکترونیک باعث افزایش رضایت مشتریان و کارایی عملیات بانکی شعب بانک تجارت شده است. گودرزی و زبیدی (1387) در مقاله ای تحت عنوان " بررسی تاثیر گسترش بانکداری الکترونیکی بر سودآوری بانک های تجاری ایران" تاثیر اقدامات انجام شده از سوی بانک های تجاری کشور برای گسترش بانکداری الکترونیکی بر سودآوری آنها در قالب یک مدل اقتصاد سنجی تبیین شده است. مدل به کار رفته در این پژوهش بر مبنای نظریه "ساختارگرایی" بوده که در آن بازده دارایی ها (ROA) به عنوان متغیر وابسته و شاخص تمرکز بازار، اندازه بانک، تعداد ماشین های خودپرداز (ATM) و متغیر مجازی پیوستن بانک به شبکه شتاب به عنوان متغیرهای توضیحی تعریف می شوند. برآورد مدل با استفاده از داده های ترکیبی شش بانک تجاری کشور (تجارت، رفاه کارگران، سپه، صادرات، ملت و ملی)، برای دوره زمانی 1379-1384 و بر اساس مدل اثرات ثابت با روش حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) انجام شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که افزایش تعداد ماشین های خودپرداز هر بانک، تاثیر مثبتی بر سودآوری آن بانک داشته که این تاثیر پس از پیوستن بانک به شبکه شتاب افزایش پیدا کرده است. همچنین مشخص شد که گسترش بانکداری الکترونیک، تاثیر مثبت و قابل ملاحظه ای بر سودآوری بانک های تجاری ایران دارد. برادران حسن زاده و همکاران (1388) در مقاله ای تحت عنوان"بانکداری الکترونیک و کاربرد کارتهای بانکی در بهبود عملکرد بانک" درصدد یافتن میزان تاثیر کارتهای بانکی در بهبود عملکرد بانک ملی استان آذربایجان شرقی اند. این پژوهش از روش اسنادی و نظرسنجی استفاده شده است و نتایج نشان داد که استفاده از کارتهای بانکی در افزایش رضایت و احساس امنیت مشتریان بانک و سودآوری بانک موثر می باشد. همچنین بین تعداد کارتهای بانکی و افزایش تراکنشهای انتقالی توسط پایانه های نقطه فروش و تراکنشهای اصلاحیه، برداشت و انتقالی توسط خودپردازها ارتباط مستقیم وجود دارد. بیدآباد و الهیاری فرد (1384) در مقاله ای تحت عنوان "بهاي تمام شده خدمات بانكي سنتي و نوين (بانك ملي ايران) " ضمن بررسي مختصر ويژگيهاي بانكداري الكترونيك به مقايسه هزينه هاي بانكداري سنتي ونيمه مكانيزه اينترانتي (دستگاه هاي خودپرداز) و اينترنتي پرداخته اند. بر اساس نتايج بدست آمده متوسط بهاي تمام شده خدمات بانكي در بانك ملي ايران با توجه به حجم اسناد مربوط به هر خدمت در بانكداري سنتي و نيمه مكانيزه تقريبا دو برابر هزينه تمام شده در بانكداري اينترنتي مي باشد. مقايسه دو سيستم بانكداري سنتي و نيمه مكانيزه با بانكداري اينترنتي بيانگر اين حقيقت است كه بهاي تمام شده هر تراكنش در بانكداري سنتي و نيمه مكانيزه با توجه به حالتهاي فوق بيش از صد برابر هزينه تمام شده هر تراكنش در بانكداري اينترنتي مي باشد. ميزان صرفه جوئي در هزينه هاي پرسنلي حاصل از بكارگيري بانكداري اينترانتي و اينترنتي نسبت به وضع موجود (بانكداري سنتي و نيمه مكانيزه) بانك ملي به قيمت هاي سال 1383 به ترتيب برابر با 2291 و 4447 ميليارد ريال برآورد مي شود. 2-12-2) مطالعات خارجی می همی و همکاران (2013) در مقاله ای تحت عنوان " تاثیر استفاده از بانکداری الکترونیک بر سودآوری بانک "به نقش بانکداری الکترونیک (از جمله ماشین های خودپرداز، کارت های اعتباری، تلفنبانک، پایانه های فروش) در افزایش درآمد بانکها پرداخته شده است. بر اساس فرمول کوکران اندازه نمونه 147 نفر بوده است که از طریق پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی تجزیه و تحلیل شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که رابطه قوی و مثبتی بین اجزای بانکداری الکترونیک و درآمد بانک وجود دارد. همچنین این تحقیق بیان می کند که از میان اجزای بانکداری الکترونیک ATM با عدد 0.407 بیشترین تاثیر را بر درآمد بانک ها داشته است و این در حالی است که تلفنبانک با عدد 0.103کمترین تاثیر را داشته است. سی مون اویل (2013) در مقاله ای تحت عنوان "بانکداری الکترونیک و عملکرد بانک: تجربه کشور نیجریه" به بررسی تاثیر اجزای بانکداری الکترونیک بر سودآوری بانک های نیجریه پرداخته است. داده های پانل این مطالعه شامل اظهارات سالانه حسابرسی مالی هشت بانکی است که بانکداری الکترونیک را پذیرفته اند. تاثیر بانکداری الکترونیک بر بازده داراییها(ROA)، بازده حقوق صاحبان سهام(ROE) و حاشیه سود (NIM) ، طی سالهای 2000 تا 2010 بررسی شده است. نتیجه حاصل از تخمین به روش ترکیبی نشان می دهد که بانکداری الکترونیک پس از یک وقفه دو ساله تاثیر مثبتی بر ROA و NIM داشته است، در حالیکه در سال اول تاثیر منفی داشته است. سناحیدر سامرا و همکاران (2011) در مقاله ای تحت عنوان " تاثیر بانکداری الکترونیک بر سودآوری بانک : مطالعه موردی بانک های پاکستان" عملکرد بانکها در شرایط سودآوری را تعریف کردند و سپس تاثیر سواد مشتریان بر ارائه خدمات الکترونیکی 12 بانک پاکستان و انگیزه اساسی بانکها برای پذیرش خدمات بانکداری الکترونیک را بررسی نموده است. این مطالعه از طریق مصاحبه با مدیران بانک انجام شده است و نتایج نشان می دهد که بانکداری الکترونیک سودآوری بانک ها را افزایش داده است. همچنین بی سوادی مشتریان به عنوان یک مانع عمده در ارائه محصولات و خدمات در نظر گرفته شده است و انگیزه اصلی بانکها از پذیرش بانکداری الکترونیک، حفظ مشتریان و سودآوری است. آو و همکاران (2009) در پژوهشی تحت عنوان " تأثیر کثرت دستگاههای خو د پرداز بر روی کارایی هزینه: بررسی تجربی در تایوان" ، نقش دستگاههای خودپرداز بر کارایی بانک ها بررسی کرده است و نتایج این مطالعه حاکی از آن است که به کارگیری دستگاههای خودپرداز هزینه را کاهش می دهد و بانکها توانسته اند از طریق کاهش هزینه به عملکرد بالاتری دست یابند. همچنین نتایج نشان می دهد به کارگیری دستگاههای خودپرداز باعث کاهش هزینه های عملیاتی از طریق حذف عملیات دستی شده است. سینگ و مل هترا (2009) در مقاله ای تحت عنوان "اثر بانکداری الکترونیک بر عملکرد و ریسک بانک" ضمن توصیف وضعیت بانکداری الکترونیک در هند، به تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد و ریسک بانک ها اشاره می کند. از اینرو از اطلاعات 85 بانک در ژون 2007 استفاده شده است نتایج نشان داد که حدود 57 درصد از بانک های تجاری کشور هند، خدمات بانکداری الکترونیک را ارائه می دهند. تحلیل تک متغیر نشان داد که بانک اینترنتی از سایر بانکها بزرگتر است و بهره وری بیشتری دارد ولی رابطه معنی داری بین سودآوری و ارائه خدمات الکترونیک وجود ندارد. از سوی دیگر نتایج نشان داد که رابطه منفی و معنی داری بین ارائه خدمات بانکداری الکترونیک و ریسک وجود دارد. اونای و همکاران (2008) در مقاله ای تحت عنوان "تاثیر بانکداری اینترنتی بر سودآوری بانک: مطالعه موردی ترکیه" بیان می کند که بانکداری الکترونیک تاثیر مثبتی بر سودآوری بانک ها دارد. طبق این مطالعه؛ اینترنت ابعاد و اهمیت رقابت در بخش بانکداری خرد را تغییر داده است. همچنین فرصت هایی را برای کشورهای درحال ظهور ایجاد کرده است تا زیرساخت های مالی خود را بهبود بخشند. همچنین بیان می کند که سرمایه گذاری در بانکداری الکترونیکی یک فرآیند تدریجی است. در نهایت نتایج تحقیق نشان داده است که متغیر بانکداری اینترنتی تا به حال اثر مثبت بر عملکرد سیستم بانکی در ترکیه داشته است. ذکریا صیام (2006) در مقاله ای تحت عنوان "نقش خدمات بانکداری الکترونیک بر سودآوری بانک های اردن" به بررسی دلایل ارائه خدمات بانکداری الکترونیک از طریق اینترنت و به طور کلی تاثیر بانکداری الکترونیک بر روی خدمات و به طور خاص بر روی سودآوری پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داده است که خدمات بانکداری الکترونیکی در کوتاه مدت بر سودآوری بانک ها اثر منفی دارد که اثر به علت سرمایه گذاری های بانک ها در زمینه زیر ساختها و آموزش کارکنان بوده است. اما در بلند مدت این خدمات اثر مثبت بر سودآوری بانک ها خواهد داشت. این مطالعه همچنین نشان می دهد که رابطه مستقیم و روشنی بین مدیریت بهره وری و ارائه خدمات الکترونیکی وجود دارد. این بدان معنی است بهره وری و سودآوری ، به روز رسانی سایت، ارائه خدمات جدید و پذیرش پیشنهادات مشتری در رابطه با بهبود خدمات و ... بستگی دارد. موئر(2002) در مطالعه ای تحت عنوان "استفاده و بهره برداری دستگاههای خودپرداز در صنعت بانکداری باربادوس" به تاثیر توسعه ATM بر صنعت بانکداری طی سالهای 1979 تا 2001 است. در واقع شاخص عملکرد بانک بهره وری در نظر گرفته شده است.بدین منظور از تابع تولید کاب داگلاس و همچنین متغیر دامی استفاده کرده است و رگرسیون به روش پنل دیتا تخمین زده شده است . نتایج تحقیق نشان داد که به کارگیری ماشین های خودپرداز در ابتدا به دلیل هزینه های آموزش پرسنل و برنامه های اطلاع رسانی به مشتریان، بهره وری بانک ها را کاهش داده اما پس از آنکه این فناوری به طور کامل و موثر مورد استفاده قرار گرفته شد، بهره وری از 3 درصد به 17 درصد افزایش یافته است. فصل سوم روش تحقیق و تبیین مدل 2724150205486000 3-1 مقدمه روش شناسی تحقیق، ابزار لازم را در اختیار پژوهشگر قرار می دهد تا با استفاده از آن به اهداف مورد نظر در فرضیه تحقیق دست یابد. در این فصل به مباحثی از قبیل جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری، متغیرهای تحقیق، روش تجزیه و تحلیل و مباحثی از این قبیل پرداخته می شود. 3-2 نوع تحقیق 3-2-1 بر مبنای هدف بر اساس هدف تحقیقات علمی را می توان به سه گروه بنیادی، کاربردی و عملی تقسیم کرد: تحقیقات بنیادی: این تحقیقات که گاه تحقیقات مبنایی یا پایه ای خوانده می شود، در جستجوی کشف حقایق و واقعیت ها و شناخت پدیده ها و اشیاء بوده، که مرزهای دانش عمومی بشر را توسعه می دهند و قوانین علمی را کشف نموده، به تبیین ویژگی ها و صفات یک واقعیت می پردازد. تحقیقات کاربردی: این تحقیقات با استفاده از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که از طریق تحقیقات بنیادی فراهم شده برای رفع نیازمندی های بشر و بهبود و بهینه سازی ابزارها، روش ها، اشیاء و الگوها در جهت توسعه رفاه و آسایش و ارتقای سطح زندگی انسان مورد استفاده قرار می گیرد (حافظ نیا، 1382، 51). این پژوهش نیز بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد. تحقیقات عملی: این تحقیقات را باید تحقیقات حل مسئله یا حل مشکل نامید و آنها را نوعی تحقیق کاربردی محسوب کرد؛ زیرا نتایج آن مستقیما برای حل مسئله خاص به کار گرفته می شود تحقیقات عملی نوعا خصلت محلی و موضعی دارد و معمولا خاصیت تعمیم پذیری زیاد ندارند. این تحقیقات نیز بر داده های تحقیقاتی بنیادی تکیه دارند؛ زیرا از معلومات و قوانین آنها استفاده می شود(همان، 52). 3-2-2 بر اساس ماهیت و روش بر اساس ماهیت و روش، تحقیقات علمی را می توان به پنج گروه تقسیم کرد که عبارتند از : تحقیقات تاریخی، توصیفی، همبستگی، تجربی و علی(حافظ نیا، 1382، 53). این پژوهش از نظر ماهیت و روش جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی قرار می گیرد. در تحقیقات توصیفی- تحلیلی، محقق علاوه بر تصویرسازی آنچه هست به تشریح و تبیین دلایل چگونه بودن و چرایی وضعیت مسئله و ابعاد آن می پردازد. محقق برای تبیین و توجیه دلایل، نیاز به تکیه گاه استدلالی محکمی دارد که از طریق جستجو در ادبیات و مباحث نظری تحقیق فراهم می شود که معمولا در فصل دوم تحقیق تدوین می گردند(حافظ نیا، 1382، 60). روش‌شناسی مورد استفاده در این تحقیق از نوع پس‌رویدادی بوده و از اطلاعات گذشته استفاده شده است.در مواردی که بررسی ارتباط بین یک متغیر وابسته با چند متغیر مستقل مد نظر باشد،هدف محقق این است که با استفاده از داده‌های تاریخی،پارامتر(پارامترهایی)برای متغیر(متغیرهای)،مستقل برآورد و با ارائه مدل اقدام به پیش‌ بینی نماید. به بیان دیگراین تحقیق، تحقیقی توصیفی است که در آن درصدد توصیف روابط بین متغیرها (وابسته و مستقل) با استفاده از آزمون های آماری هستیم . 3-3 جامعه و نمونه آماری جامعه بزرگترین مجموعه از موجودات است که در یک زمان معین مطلوب ما قرار می گیرد. محدوده و فضای مطلوب ما جامعه آماری را معین و مشخص می کند؛ بنابراین تعریف جامعه آماری عبارت است از:«تعدادی از عناصر مطلوب مورد نظر که حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند». صفت مشخصه صفتی است که بین همه عناصر جامعه آماری مشترک بوده و متمایز کننده جامعه آماری از سایر جوامع باشد.(آذر و مومنی، 1384، 5). نمونه نیز عبارت است از :« تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری که بیان کننده ویژگی های اصلی جامعه باشد».(همان، 5). جامعه آماری پژوهش حاضر،عملکرد دستگاه خود پردازوتعداد مسکن کارت ،تعدادpinpadو خودپردازشعب بانک مسکن است. نمونه شامل یک دوره 60 ماهه از فروردین ماه سال 1386 تا اسفند سال 1390 می باشد. 3-4 روش جمع آوری داده ها در تحقیق همبستگی، اطلاعات لازم را می توان با استفاده از روش های مختلف جمع آوری کرد. تنها نکته ای که باید به آن دقت کرد این است که داده ها باید به صورت کمی باشند یا امکان تبدیل آنها به اندازه های کمی میسر باشد. با توجه به روش تحقیق و نحوه بیان فرضیه ها، روش گردآوری داده ها در این تحقیق به دو صورت است: روش کتابخانه ای: از این روش برای جمع آوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری(ادبیات تحقیق) و سوابق موضوع تحقیق از کتب، مقالات، پایان نامه های مختلف، پایگاه های اینترنتی و... استفاده شده است. روش میدانی: در این روش، محقق با داده های واقعی بانک سرو کار دارد، لذا برای تحقیقات کاربردی مناسب می باشد. این اطلاعات از آمار منتشره سالانه بانک مسکن و صورتهای مالی جمع آوری گردیده است. 3-5 تحلیل رگرسیون و تحلیل همبستگی تحليل رگرسيوني، روشي آماري جهت بررسي رابطه بين متغيرها و به طور كلي پژوهش هاي علّي است. در اين روش رابطه بين متغير يا متغيرهاي مستقل با متغير وابسته نشان داده مي شود. ساده ترين مدل رگرسيون، مدل رگرسيون خطي است كه تنها شامل يك متغير مستقل و يك متغير وابسته با رابطه خطي مي باشد. این مدل اولين بار توسط ودربورن و فلدر در سال 1972 معرفي شد و مبناي تحليل رگرسيوني قرار گرفت(مومنی و قیومی، 1388، 104). در رگرسیون خطی ما به دنبال برآورد رابطه ریاضی و تحلیل آن هستیم. به طوری که بتوان به کمک آن کمیت یک متغیر مجهول را با استفاده از متغیر یا متغیرهای معلوم، تعیین کرد. با فرض آن که رابطه علت و معلولی بین دو متغیر کمی وجود دارد و این رابطه به صورت خطی می باشد، معادله رگرسیون به شکل زیر نوشته می شود: Y= α + βx که در آن β شیب خط و α عرض از مبدا (محل تلاقی با محور y) است. رگرسیون خطی چند متغیره نیز زمانی استفاده می شود که دو یا چند متغیر تاثیر عمده ای روی متغیر وابسته داشته باشند. در این وضعیت از رگرسیون چندگانه جهت پیش بینی متغیر وابسته استفاده می شود. در رگرسیون چندگانه نیز فرض خطی بودن متغیرها برقرار می باشد و بر همین اساس معادله رگرسیون چندگانه به شکل زیر تعریف می شود: y = α0 + b1x1 + b2x2 + … + bnxn در این تحقیق با توجه به نوع متغیر وابسته، جهت بررسی روابط بین متغیرها از رگرسیون خطی چند متغیره استفاده می شود. پس از انجام تحلیل رگرسیون از تحلیل همبستگی استفاده می شود. ضریب همبستگی شاخصی است ریاضی که جهت و مقدار رابطه ی بین دو متغیر را توصیف میکند. ضریب همبستگی درمورد توزیع های دو یا چند متغیره به کار مي رود. اگر مقادیر دو متغیر شبیه هم تغییر کند یعنی با کم یا زیاد شدن یکی، دیگری هم کم یا زیاد شود به گونه ای که بتوان رابطه آنها را به صورت یک معادله بیان کرد، می گوییم بین این دو متغیرهمبستگی وجود دارد. 3-6 مدل های رگرسیون تحقیق رگرسیون مورد استفاده در این تحقیق رگرسیون چند متغیره است. فرضیه اصلی1: بین توسعه بانکداری الکترونیک و بازده دارایی ها بانک رابطه معنی داری وجود دارد. فرضیه های فرعی: بین تعداد پایانه های فروش((POS و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد کارت های اعتباری و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد تراکنش ماهانه و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد پایانه شعب و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. فرضیه اصلی2: بین توسعه بانکداری الکترونیک و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد فرضیه های فرعی: بین تعداد پایانه های فروش((POS و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد کارت های اعتباری و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد تراکنش ماهانه و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. بین تعداد پایانه شعب و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. 3-7 روش تجزیه و تحلیل داده ها پس از تبیین مدل، باید روش مناسب بررسی مساله و همچنین روش مناسب تخمین انتخاب شود. در تحقیق حاضر با توجه به ماهیت داده ها از روش سری زمانی استفاده میگردد. 3-7-1 سری زمانی داده های مورد استفاده در مطالعات اقتصاد سنجی را می توان به سه دسته داده های سری زمانی، مقطعی، پانلی تقسیم بندی کرد. به استثنای داده های مقطعی، در بقیه داده ها باید آزمون ریشه واحد صورت گیرد (صمدی،1388،25). یکی از انواع مهم داده های آماری مورد استفاده در تجزیه و تحلیل تجربی ، داده های سری زمانی است.زیرا این نوع داده های آماری دارای ویژگیهای خاصی برای پژوهشگران در اقتصاد سنجی می باشد.اهمیت بررسی زمانی را می توان چنین عنوان کرد. اولا:در تحقیقات مبتنی بر داده های سری زمانی فرض می شود که سری زمانی ایستا است. ثانیا: در رگرسیون مبتنی بر متغیرهای سری زمانی(رگرس یک متغیر سری زمانی بر سری زمانی دیگر) محققان غالبا R2 بالایی را مشاهده می کنند، هر چند که رابطه معنی داری بین متغیرها وجود نداشته باشد.این وضعیت نشاندهنده رگرسیون ساختگی است .این مشکل ناشی از آنست که هر دو متغیر سری زمانی (متغیر وابسته و متغیرهای توضیحی) تمایل شدیدی نسبت به زمان (حرکتهای صعودی و نزولی) نشان می دهند و لذا R2 بالایی که مشاهده می شود ناشی از وجود متغیر زمان می باشد نه به واسطه ارتباط حقیقی بین متغیرها. ثالثا:مدلهای رگرسیونی سری زمانی غالبا برای پیش بینی بکار برده می شود.لذا اعتبار پیش بینی ها به مانایی سری زمانی بستگی دارد. 3-7-2 فرایند تصادفی مانا هر سری زمانی را می توان محصول تولید یک فرآیند استوکاستیک یا تصادفی دانست، و مجموعه پیوسته ای از داده ها یک تحقق واقعی از فرایند تصادفی اصلی می باشد. وجه تمایز و تفاوت بین فرایند استوکاستیک و تحقق واقعی آن بسیار شبیه به وجه تمایز بین جامعه و نمونه آن در داده های مقطعی است.همانگونه که از داده های نمونه برای استباط و استنتاج در یک جامعه استفاده می کنیم، در سریهای زمانی نیز از "تحقق واقعی" برای استنباط در مورد فرایند استوکاستیک استفاده می شود.یک نوع از فرایند تصادفی که توسط سریهای زمانی مورد بحث و بررسی زیادی قرار گرفته ، فرایند تصادفی مانا است. بطور کلی ، یک فرایند تصادفی هنگامی مانانامیده می شود که میانگین و واریانس در طی زمان ثابت باشد و مقدار کوواریانس بین دو دوره زمانی ، تنها به فاصله یا وقفه بین دو دوره بستگی داشته و ارتباطی به زمان واقعی محاسبه کوواریانس نداشته باشد.یعنی: E(Yt)=µ Var(Yt)=E(Yt-µ)2=δ2 γk=E(Yt-µ)(Yt+k-µ) که در آن γk کوواریانس در وقفه k ، کوواریانس بین مقادیر Yt و Yt+k، یعنی بین دو مقدار Y در فاصله زمانی k می باشد. اکنون سری زمانی Y را از مبدأ زمانی t به t+m منتقل کنیم.اگر Yt سری ساکنی باشد می بایست میانگین و واریانس و خودکوواریانس های سری Yt+m با Yt یکسان باشد ، بنابراین به یک سری زمانی ، ساکن گفته می شود که میانگین ، واریانس و خودکوواریانس "در وقفه های مختلف" سری در طول زمان یکسان بوده و ثابت باقی بماند.(گجراتی، 1388، 903) 3-8 خلاصه فصل در این فصل روش تحقیق مورد استفاده به تفصیل بیان شد. در این رابطه، انواع متغیرهای مورد استفاده در مدل تحقیق، آزمون های مورد نیاز در خصوص داده ها و مبانی آماری مورد نظر برای آزمون فرضیات تشریح گردید. در واقع ضمن معرفی روش تجزیه و تحلیل مدل تحقیق تبیین شد. فصل چهارم تخمین مدل 4-1 مقدمه در اين فصل تلاش ميشود ، مدل مناسبي كه بتواند در حد قابل قبولي تغييرات متغير وابسته را توضيح دهد، طرح و برآورد شود. سپس به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته و آزمون فرضیات مطابق با روش‌ تحقیق مطرح شده در فصل سوم مورد بررسی قرار خواهد گرفت. آنچه مسلم است اینست که کلیه مباحث مطروحه در فصول قبل زمانی از اهمیت لازم برخوردار خواهند‌بود، که اطلاعات جمع‌آوری شده در این فصل به صورت دقیق و صحیح مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات به درستی تفسیر شود، بنابراین انتخاب شیوه صحیح تحلیل اطلاعات در این فصل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. 4-2 تخمین و استباط آماری در فصل سوم متغیرهای مؤثر معرفی گردید و ارتباط متغیرهای توضیحی با متغیر وابسته به لحاظ تئوری های اقتصادی بیان شد. در این قسمت از مطالعه جهت تصریح مدل ابتدا رابطه متغیرهای مستقل از منظر آمار استنباطی بررسی می گردد. آنچه که مسلم است متغیرها علاوه بر تاثیری که روی متغیر وابسته دارد از تغییرات سایر متغیرهای توضیحی نیز تاثیر می پذیرند.لذا شکل ضمنی مدل اول عبارت است از: ROA=f (POS, MCARD, PERFO, PINPAD) تابع زیر نشاندهنده رابطه بین بکارگیری ابزارهای بانکداری الکترونیک و بازده دارایی های بانک است : شکل ضمنی مدل دوم: ROE=f (POS, MCARD, PERFO, PINPAD) تابع زیر نشاندهنده رابطه بین بکارگیری ابزارهای بانکداری الکترونیک و بازده حقوق صاحبان سهام بانک است : حال با توجه به روابط ذکر شده انتظارات تئوریک از متغیرها به شرح جدول زیر می باشد: جدول 4-1- انتظار تئوریک ضرایب علامت مورد انتظارضریبنام متغیر+1βPOS+2βMCARD+3βPERFO+4βPINPAD 4-3 متغیرهای تحقیق اولین و مهمترین مرحله در یک کار تجربی ، مشخص کردن متغیر های وابسته و مستقل ، شکل تابعی الگو و مقادیر و علائم مورد انتظار پارامترها است.اغلب پژوهش گران الگویی را انتخاب کرده ، پارامترهای آن را تخمین زده و فرضیه های مدنظر خود را به بوته آزمایش می گذارند. اما سوال اساسی این است که چه الگویی باید انتخاب شود تا کار کاربردی با آن شروع شود. تعیین چنین الگویی بسیار اساسی بوده و به تصریح سنجی معروف است.در متون اقتصادسنجی و به هنگام ارزیابی تجربی الگوها ، دو نوع خطا معرفی می شود: خطای تصریح خطای تعیین غلط الگو خطای تصریح زمانی مطرح می شود که محقق الگوی درست و مناسبی را انتخاب می کند ، اما به شیوه های متعددی در تخمین آن دچار خطا می شود. وجود خود همبستگی پیاپی ، ناهمسانی واریانس ها ، نرمال نبودن اجزا جمله اخلال ، خطای تصریح جز اخلال ، حذف یک متغیر مهم ، وارد کردن یک متغیر غیر ضروری ، شکل تابعی غلط ، خطای اندازه گیری (در متغیرهای مستقل ) و ... برخی از این نوع خطاها هستند اما خطای تعیین غلط الگو در وضعیتی رخ می دهد که الگوی واقعی معلوم نیست و ممکن است که در نتیجه انتخاب اشتباه بین نظریه های رقیب رخ دهد.(همان ، ص 19) لذا در این قسمت از مطالعه متغیر وابسته و متغیر های مستقل جهت تبیین صحیح الگو بیان می شود: 4-3-1 متغیرهای وابسته ROA  ROA یا Return On Assets که معادل است با Return On Investment به معنی بازده روی سرمایه گذاری , بازده سرمایه , برگشت سرمایه است. در واقع معیار مهمی برای نشان دادن درآمد شرکت از مبلغی که سرمایه گذاری کرده است می باشد و از تقسیم سود خالص شرکت (درآمد) به کل داراییها به دست می آید . ROA=سود خالص شرکت (Net Income) /کل داراییها(Total Assets) همانطور که در نمودار زیر مشاهده می گردد، متوسط ROA سالانه بانک مسکن طی سالهای 1386 الی 1390 روند نزولی داشته است. به طوریکه از عدد 0.00564 در سال 1386 به 0.003 در سال 1390 کاهش یافته است. نمودار4-1- متوسط بازده دارایی های بانک مسکن در جدول زیر آماره توصیفی مربوط به متغیر ROA ارائه شده است ، مشاهده میگردد میانگین آن در 5 سال مورد مطالعه برابر با .005037 و انحراف معیار استاندارد برابر با 0.001622 می باشد. همچنین با توجه به احتمال برآورد شده ی آماره Jarque-Bera، می توان گفت داده های متغیر مزبور از توزیع نرمال پیروی می کند. جدول4-2-آمار توصیفی ROA تعدادحداقلحداکثرمیانگینانحراف معیار استانداردآمارهJarque-Beraاحتمال برآوردشدهمتوسط بازده داراییها600.0002010.007990.0050370.0016221.155080.561275 ROE   ROEیا Rate Of Exchange به معنی نرخ تبدیل , نرخ ارز است. همچنین Return On Equity به معنی برگشت حقوق صاحبان سهام , بازده اصل سرمایه است. معیار مهمی برای  نشان دادن میزان درآمد هر سهم می باشد که با تقسیم سود خالص شرکت (در آمد ) به حقوق صاحبان سهام محاسبه می شود. ROE=سود خالص شرکت (Net Income) / حقوق صاحبان سهام(Share Holders Equety) همانطور که در نمودار زیر مشاهده می گردد، متوسط ROE سالانه بانک مسکن طی سالهای 1386 الی 1390 روند نزولی داشته است. به طوریکه از عدد 0.09046 در سال 1386 به 0.05424 در سال 1390 کاهش یافته است. نمودار4-2- متوسط حقوق صاحبان سهام در جدول زیر آماره توصیفی مربوط به متغیر ROE ارائه شده است ، مشاهده میگردد میانگین آن در 5 سال مورد مطالعه برابر با 0.05 و انحراف معیار استاندارد برابر با 0.011 می باشد. همچنین با توجه به احتمال برآورد شده ی آماره Jarque-Bera، می توان گفت توزیع متغیر مزبور غیرنرمال می باشد. جدول4-3-آمار توصیفی ROE تعدادحداقلحداکثرمیانگینانحراف معیار استانداردآمارهJarque-Beraاحتمال برآوردشدهمتوسط بازده حقوق صاحبان سهام600.050240.099210.0819070.01154815.3570.0004 4-3-2 متغیر های توضیحی با توجه به مطالعات انجام شده و روابط منطقی حاکم بر متغیرها، جهت تبیین تاثیر بانکداری الکترونیک از درصد رشد بکارگیری ابزاهایی همچون: پایانه فروش (POS) ، مسکن کارت (MCARD)، عملکرد ماهانه دستگاه های خودپرداز (PERFO) وتعداد پایانه شعب ( PINPAD) استفاده شده است. لازم به ذکر است تعداد ابزارهای الکترونیکی جهت ارائه خدمات بانکداری طی سالهای مورد مطالعه همواره رشد داشته است و این رشد می تواند به علت وجود عواملی باشد که در مدل لحاظ نشده از جمله رشد جمعیت. این امر سبب شده است که تمامی متغیرهای مستقل نامانا باشند، لذا جهت اجتناب از رگرسیون کاذب و حذف بعد زمان از روند متغیرها، از درصد رشد استفاده شده است. پایانه فروش POS سیستم POS عمل انتقال الکترونیکی وجوه را در نقطۀ فروش انجام می دهد. همانطور که از نمودار زیر مشاهده میگردد میزان رشد POS در سالهای مورد مطالعه دارای نوسانات زیادی بوده است. بطوریکه تعداد دستگاه POS در فرورین سال 1386 برابر با 195 عدد بوده در حالیکه در پایان سال 1390 این تعداد به 1981 عدد رسیده است. نمودار4-3-رشد تعداد POS در جدول زیر آماره توصیفی مربوط به متغیر POS ارائه شده است ، مشاهده میگردد میانگین آن در 5 سال مورد مطالعه برابر با 0.04 و انحراف معیار استاندارد برابر با 0.06 می باشد. همچنین با توجه به احتمال برآورد شده ی آماره Jarque-Bera، می توان گفت توزیع متغیر مزبور غیرنرمال می باشد. جدول4-4-آمار توصیفی ROE تعدادحداقلحداکثرمیانگینانحراف معیار استانداردآمارهJarque-Beraاحتمال برآوردشدهدرصد تغییرات تعداد پایانه فروش600.076-0.3190.04050.0649176.5060.00 مسکن کارت (MCARD) استفاده از کارتهای بانکی یکی از ابزارهای بانکداری الکترونیکی است که موجبات تسهیل در ارائه وجوه نقد و سرعت انتقال وجوه و همین طور دقت و کاهش حجم عملیات مربوط به ارائه پول را فراهم می آورد. بانک مسکن در ارائه کارت اعتباری به مشتریان خود رشد چشمگیری داشته است به طوریکه تعداد مسکن کارد در فروردین 1386 برابر با 12338 عدد بوده است و این تعداد در اسفند سال 1390 به 327287 عدد رسیده است. در نمودار زیر درصد رشد مسکن کارت آمده است. نمودار 4-4-رشد تعداد MCARD در جدول زیر آماره توصیفی مربوط به متغیر MCARD ارائه شده است ، مشاهده میگردد میانگین آن در 5 سال مورد مطالعه برابر با 0.03 و انحراف معیار استاندارد برابر با 0.02 می باشد. همچنین با توجه به احتمال برآورد شده ی آماره Jarque-Bera، می توان گفت توزیع متغیر مزبور غیرنرمال می باشد. جدول4-5-آمار توصیفی MCARD تعدادحداقلحداکثرمیانگینانحراف معیار استانداردآمارهJarque-Beraاحتمال برآوردشدهدرصد تغییرات تعداد مسکن کارت600.000120.095550.03160.022611.4370.003 عملکرد ماهانه دستگاههای خودپرداز (PERFO) تراکنش ماهانه ATM، در واقع بیانگر میزان استفاده از خدمات الکترونیکی بانک مسکن می باشد. لذا این امر سبب کاهش هزینه های عملیاتی بانک و به تبع آن افزایش سود بانک را در پی خواهد داشت. بنابراین انتظار می رود متغیر مزبور تاثیر مثبتی بر متغیرهای وابسته داشته باشد. مقدار تراکنش دستگاه های خودپرداز در فروردین سال 1386 برابر با 400/250/16 هزار ریال بوده است در حالیکه این رقم در اسفند سال 1390 به 230/783/245 هزار ریال افزایش یافته است. در نمودار زیر درصد تغییرات عملکرد ماهانه ATMها آورده شده است و همانطور که مشاهده می‌گردد در اغلب سالها از رشد مثبت برخوردار بوده است. نمودار4-5- رشد عملکرد ماهانه ATM در جدول زیر آماره توصیفی مربوط به متغیر PERFO ارائه شده است ، مشاهده میگردد میانگین آن در 5 سال مورد مطالعه برابر با 0.05 و انحراف معیار استاندارد برابر با 0.07 می باشد. همچنین با توجه به احتمال برآورد شده ی آماره Jarque-Bera، می توان گفت توزیع متغیر مزبور غیرنرمال می باشد. جدول4-6-آمار توصیفی PERFO تعدادحداقلحداکثرمیانگینانحراف معیار استانداردآمارهJarque-Beraاحتمال برآوردشدهدرصد تغییرات عملکرد ماهانه دستگاه های خودپرداز600.06243-0.333120.04950.075284.920.00 پایانه های شعب (PINPAD) دستگاه پایانه شعب (Pinpad) مانند دستگاه EFTPOS است، با این تفاوت که این دستگاه مستقل از رایانه های شخصی قابلیت استفاده ندارد و به عنوان یکی از دستگاههای جانبی رایانه، در بانکداری الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرند. تعداد دستگاه های پایانه فروش در فروردین سال 1386 برابر با 10 عدد بود و در اسفند سال 1390 به 184 عدد افزایش یافته است.میزان افزایش آن در نمودار زیر ارائه شده است. نموار 4-6- رشد تعداد PINPAD در جدول زیر آماره توصیفی مربوط به متغیر PINPAD ارائه شده است ، مشاهده میگردد میانگین آن در 5 سال مورد مطالعه برابر با 0.05 و انحراف معیار استاندارد برابر با 0.09 می باشد. همچنین با توجه به احتمال برآورد شده ی آماره Jarque-Bera، می توان گفت توزیع متغیر مزبور غیرنرمال می باشد. جدول4-7-آمار توصیفی PINPAD تعدادحداقلحداکثرمیانگینانحراف معیار استانداردآمارهJarque-Beraاحتمال برآوردشدهدرصد تغییرات تعداد پایانه شعب6000.40.050.09644.830.00 آزمون ریشه واحد روشهای سنتی اقتصادسنجی در برآورد ضرایب یک الگو، مبتنی بر پايا (مانا) بودن سریهای زمانی میباشند. متغیر سریزمانی وقتی مانا است که میانگین، واریانس، کواریانس و در نتیجه ضریب همبستگی آن در طول زمان ثابت باشد و مهم نباشد كه در چه مقطعي از زمان، اين شاخصها را محاسبه كنيم. امّا از طرفي، «بررسيهايي كه از سالهاي 1990 به بعد انجام شده، نشان داده است كه بسياري از متغيرهاي سريزماني در اقتصاد مانا نيستند».(هژبر کیانی،1376،ص 52) به عبارتی دیگر، میانگین و واریانس این سریها در طول زمان متغیر بوده و کواریانس آنها در ازای وقفههای مشخص، ثابت نیست که از این خصوصیات به عنوان نامانابودن سریهای زمانی یاد میشود. اگر سریهای زمانی مورد استفاده در برآورد ضرایب الگو نامانا باشند، برآورد الگو با چنین متغیرهایی ممکن است به رگرسیون کاذب منجر شود؛ بدین معنی که ممکن است ضریب تعیین R2 QUOTE R2 به دست آمده از الگوی برآوردی بسیار بالا بوده، ولی هیچ رابطۀ معنیداری بین متغیرهای الگو وجود نداشته باشد. عدم توجه به چنین نکتهای، موجب گمراهی محقق و استنباطهای غلط در مورد ارتباط بین متغیرها خواهد شد. از اين رو قبل از استفاده از اين متغيرها لازم است نسبت به مانايي يا عدم مانايي آنها اطمينان حاصل كرد.(نوفرستی ،1378، ص86) در اين قسمت، خواص آماري دادههاي سری، به لحاظ مانايي يا وجود ريشه واحد مورد بررسي قرار ميگيرند. به اين منظور، از آزمون ريشه واحد كه يكي از معمولترين آزمونها براي تشخيص مانايي است استفاده ميشود. مهمترين آزمونهاي ريشه واحد در مورد دادههاي سری زمانی، روش های زير ميباشد: آزمون دیکی فولر آزمون دیکی فولر پیشرفته فیلیپس پرون براي تشريح روششناسي اين آزمونها، الگوي AR(1) بين بخشي زير در نظر گرفته ميشود: Yit=ρiYit-1+Xitδi+εit كه در آن؛ Yit متغير مورد بررسي، i=1,2,…,N معرف كشورها، t=1,2,…, Ti معرف تعداد مشاهدات سري زماني در هر كشور، Xit نماينده متغيرهاي قطعي مانند عرض از مبدأ و روند، δi ضريب زاويه، ρi ضريب خودهمبستگي و εit جمله اخلال ميباشد كه فرض ميشود در بين كشورهاي مختلف، مستقل از هم هستند. حال اگر ρi<1 باشد، Yi مانا و چنانچه ρi=1 باشد، Yi داراي ريشه واحد بوده و نامانا تلقي ميشود. به منظور اين آزمون، دو پيشفرض در مورد ρi وجود دارد؛ اول اينكه فرض شود كه عوامل مشتركي بين كشورهاي مختلف وجود دارند، بهطوريكه ρi براي همه كشورها يكسان است (ρi=ρ به ازاي هر i يا براي تمام كشورها). آزمونهاي LLC، برتونگ و هدري بر اساس اين فرض پايهريزي شدهاند. از سوي ديگر، فرض دوم اين است كه ρi بين كشورها يكسان درنظرگرفته نشود. آزمون IPS و آزمونهاي نوع فيشر نيز بر اساس اين فرض استوارند. به علاوه در آزمون هدري، فرضيه صفر، عدم وجود ريشه واحد است، درحاليكه در ساير آزمونها، فرضيه صفر وجود يك ريشه واحد ميباشد.(مهر آرا،1388 ،ص 55) همانطور که اشاره شد یکی از راههای اجتناب از رگرسیون کاذب ،اطمینان از ایستایی داده ها است از اینرو قبل از تخمین مدل ، خواص آماري دادهها ، به لحاظ مانايي يا وجود ريشه واحد مورد بررسي قرار ميگيرند. با توجه به اینکه داده های مزبور به صورت نسبت و درصد تغییرات است، انتظار می رود مانا باشند.نتایج حاصل از آزمون ریشه واحد برای متغیرهای مدل به شرح جدول زیر می باشد: جدول4-8-آزمون ریشه واحد متغیرADFمقادیر بحرانیProbتوضیحات1%5%10%ROA1.98-2.61-1.94-1.61-0.04ماناROE2.88-2.60-1.94-1.61-0.00ماناMCARD5.81-4.12-3.48-3.17-0.00ماناPERFO6.75-4.12-3.48-3.17-0.00ماناPINPAD2.92-2.60-1.94-1.61-0.00ماناPOS5.68-4.12-3.48-3.17-0.00مانا همانطور که مشاهده میگردد، تمامی متغیرها در سطح مانا هستند. آزمون هم انباشتگی در تحليلهاي همانباشتگي، وجود روابط بلندمدت اقتصادي آزمون و برآورد ميشوند. ايده اصلي در تجزيه و تحليل همانباشتگي آن است كه اگرچه بسياري از سريهاي زماني اقتصادي نامانا (حاوي روندهاي تصادفي) هستند، اما ممكن است در بلندمدت، تركيب خطي اين متغيرها، مانا (و بدون روند تصادفي) باشند. تجزيه و تحليلهاي همانباشتگي كمك ميكند تا اين رابطه تعادلي بلندمدت، آزمون و برآورد شود. اگر يك نظريه اقتصادي صحيح باشد، مجموعه ويژهاي از متغيرها كه توسط نظريه مذكور مشخص شده، با يكديگر در بلندمدت مرتبط ميشوند. به علاوه، تئوري اقتصادي تنها روابط را به صورت استاتيك (بلندمدت) تصريح كرده و اطلاعاتي در خصوص پوياييهاي كوتاهمدت ميان متغيرها به دست نميدهد. در صورت اعتبار تئوري، انتظار ميرود كه عليرغم نامانا بودن متغيرها، يك تركيب خطي استاتيك از اين متغيرها، مانا و بدون روند تصادفي باشد. در غيراينصورت، اعتبار نظريه موردنظر زير سوال قرار ميگيرد. به همين دليل به طور گسترده از همانباشتگي به منظور آزمون نظريههاي اقتصادي و تخمين پارامترهاي بلندمدت استفاده ميشود. آزمون همانباشتگي به هنگام استفاده از دادههاي پانل، عموماً به روش پيشنهادي پدروني انجام ميشود. آزمون همانباشتگي انگل-گرنجر (1987) بر مبناي آزمون مانا بودن باقيماندههاي رگرسيون، هنگامي كه متغيرهاي معادله معادله رگرسيون انباشته از درجه يك يا I(1) است صورت ميگيرد. اگر متغيرها همانباشته باشند، پس بايد باقيماندههاي آنها I(0) يا انباشته از درجه صفر شوند. از طرفي، اگر متغيرها همانباشته نباشند، باقيمانده I(1) خواهد بود. (همان منبع) مفهوم اقتصادی همجمعی آن است که وقتی دو یا چند متغیر سری زمانی براساس مبانی نظری با یکدیگر ارتباط داده می شوند تا یک رابطه تعادلی بلند مدت را شکل دهند، هر چند ممکن است خود این سری های زمانی دارای روند تصادفی بوده باشند (ناپایا باشند)، اما در طول زمان یکدیگر را به خوبی دنبال می کنند. به گونه ای که تفاضل بین آن ها با ثبات (پایا) است. بنابراین نوعی رابطه تعادلی بلند مدت بین این دو متغیر وجود دارد. در این حالت برآورد رابطه رگرسیون می تواند کاملا با مفهوم باشد ( یعنی کاذب نباشد). اما اگر دو متغیر همجمع نباشند، این امکان وجود دارد که در طول زمان از یکدیگر بیشتر و بیشتر فاصله بگیرند و یک رابطه تعادلی بلند مدت بین آنها وجود نخواهد داشت.لذا آزمون هم انباشتگی برای داده ها ضروری به نظر می رسد. نتايج اين آزمون براي داده های سری زمانی تحقيق حاضردر جداول زير ارائه شده است: جدول4-9-آزمون هم انباشتگی مدل اولUnrestricted Cointegration Rank Test (Trace)ProbCritical ValueTraceEigenvalueNo. of CE(s)0.1215.4912.640.18At most 3Unrestricted Cointegration Rank Test (Maximum Eigenvalue)ProbCritical ValueTraceEigenvalueNo. of CE(s)0.2427.5821.500.31At most1مدل دومUnrestricted Cointegration Rank Test (Trace)ProbCritical ValueTraceEigenvalueNo. of CE(s)0.1415.4912.170.19At most3Unrestricted Cointegration Rank Test (Maximum Eigenvalue)ProbCritical ValueTraceEigenvalueNo. of CE(s)0.1233.8730.360.41None جدول فوق نشان می دهد برای هر دو مدل بردار هم انباشتگی داریم ، لذا مشکل رگرسیون کاذب نداریم و رابطه بلند مدت وجود دارد. 4-4 مراحل برآورد مدل 4-4-1 بررسی فروض کلاسیک 4-4-1-1 عدم خود همبستگی یکی از فروض مهم مدل کلاسیک خطی خود همبستگی یا خودهمبستگی سریالی بین اجزای اخلالی که در تابع رگرسیون جامعه (PRF) وارد می شود، وجود ندارد. به سمبلیک داریم: E(UiUj)=0 i≠j به طور ساده، مدل کلاسیک فرض می کند که اجزای اخلال مربوط به یک مشاهده، تحت تاثیر جزء اخلال مربوط به مشاهده دیگر قرار نمی گیرد.پس اگر چنین وابستگی وجود داشته باشد، دال بر خود همبستگی است. بر حسب نماد خواهیم داشت: E(UiUj)≠ 0 i≠j هر چند تخمینهای OLS در حالت وجود خودهمبستگی ، بدون تورش و سازگار باقی می مانند، ولی دیگر کارا نیستند. در نتیجه نمی توان آزمونهای t و F معمولی معنی دار بودن را به خوبی کار برد و از این رو اقدامات درمانی مورد نیاز می باشد. درمان به ماهیت وابستگی بین اجزای اخلال بستگی دارد. اما از آنجا که اجزای اخلال غیر قابل مشاهده اند؛ عموما مورد استفاده قرار می گیرد،همان الگوی خود رگرسیونی مرتبه اول می باشد (گجراتی ، 1388 ، 556). در مطالعه حاضر برای بررسی خودهمبستگی از آزمون Correlation LM بهره برده ایم.چنانچه مقدار احتمال برآورد شده کمتر از 0.05 باشد دلیل بر وجود مشکل خودهمبستگی است. نتایج آزمون به شرح جدول زیر می باشد مدل اول جدول4-10-خروجی آزمون Correlation LM probمقدار بحرانیCorrelation LM0.0051.04F-statistic0.0035.18Obs* R-square با توجه به نتیجه آزمون، مدل حاضر مشکل خود همبستگی دارد، از اینرو جهت رفع این مشکل جزء AR را وارد مدل می کنیم و با دیگر آزمون مورد نظر انجام شده و نتیجه به شرح جدول زیر می باشد: جدول4-11- خروجی آزمون Correlation LM با وجود جزء AR probمقدار بحرانیCorrelation LM0.132.09F-statistic0.104.54Obs* R-square با ورود جزء AR(1) مشکل خودهمبستگی رفع شده و فرض عدم خودهمبستگی به قوت خود باقی می ماند. مدل دوم جدول4-12-خروجی آزمون Correlation LM probمقدار بحرانیCorrelation LM0.006.46F-statistic0.0011.68Obs* R-square با توجه به نتیجه آزمون، مدل دوم نیز مشکل خود همبستگی دارد، از اینرو جهت رفع این مشکل جزء AR را وارد مدل می کنیم و با دیگر آزمون مورد نظر انجام شده و نتیجه به شرح جدول زیر می باشد: جدول4-13-خروجی آزمون Correlation LM با وجود جزء AR probمقدار بحرانیCorrelation LM0.810.05F-statistic0.800.06Obs* R-square با ورود جزء AR(1) مشکل خودهمبستگی رفع شده و فرض عدم خودهمبستگی به قوت خود باقی می ماند. 4-4-1-2 همسانی واریانس یکی از فروض حساس مدل کلاسیک رگرسیون خطی این است که اجزائ اخلال ui دارای واریانس یکسان می باشند. اگر این فرض تأمین نشود دارای ناهمسانی خواهیم بود. ناهمسانی ، ویژگیهای بدون تورش بودن و سازگاری تخمین زنهای OLS معمول را از بین نمی برد، اما این تخمین زنها دارای حداقل واریانس یا کارایی نیستند. به عبارت دیگر، آنها BLUE نیستند. تخمین زنهای BLUE به وسیله روش حداقل مربعات وزنی (WLS) به دست می آیند.اگر واریانسهای ناهمسان معلوم باشد، آسانترین روش حل ناهمسانی ، روش حداقل مربعات وزنی است که اهمیت مشاهدات افراطی را با دادن وزن به آنها متناسب با عکس واریانسهایشان به حداقل می رساند (گجراتی ، 1388 ، 495). در تحقیق حاضر برای آزمون فرض همسانی واریانس از آزمون Heteroskedasticity بهره جسته ایم. در این آزمون چنانچه مقدار احتمال برآورد شده کمتر از 0.05 باشد آنگاه مشکل ناهمسانی واریانس خواهیم داشت.نتایج آزمون مذکور برای هر دو مدل در جدول های زیر آمده است و مشاهده میگردد Prob تخمین زده شده بیش از 0.05 است ، لذا هر دو مدل مشکل ناهمسانی واریانس ندارد. مدل اول جدول 4-14- خروج آزمون Heteroskedasticity probمقدار بحرانیHeteroskedasticity0.131.84F-statistic0.137.05Obs* R-square مدل دوم جدول 4-15-خروج آزمون Heteroskedasticity probمقدار بحرانیHeteroskedasticity0.251.38F-statistic0.245.47Obs* R-square 4-4-1-3 آزمون نرمال بودن جملات پسماند در صورتی که با قیمانده های مدل دارای توزیع نرمال باشند،آزمون های tو f مبنی بر معنی دار بودن ضرایب ومعنی دار بودن کل رگرسیون قابل استناد است ؛بنا براین دانستن اینکه باقیمانده های مدل دارای توزیع نرمال باشند از اهمیت خاصی بر خوردار است.وبرای این منظور اقدام به برآوردآزمون می شود،این آزمون توسط gargue-bera انجام شد.در این آزمون فرضیه های آماری به صورت زیر می باشد: نرمال بودن H0: غیر نرمال بودن H1: مدل اول با توجه به میزان آماره جراک بار برابر با 1.36 است وتوجه به مقداراحتمال محاسبه شده که بیشتر از 0.5 شده(0.505) لذا فرضیه H0مبنی بر نرمال بودن باقیمانده های مدل پذیرفته می شود . نمودار4-16-آزمون نرمال بودن مدل دوم با توجه به میزان آماره جراک بار برابر با 1.91 است وتوجه به مقداراحتمال محاسبه شده که بیشتر از 0.5 شده(0.38) لذا فرضیه H0مبنی بر نرمال بودن باقیمانده های مدل پذیرفته می شود . نمودار4-17- آزمون نرمال بودن 4-4-1-4 خطای تصریح مدل یکی از فروض تحلیل رگرسیون کلاسیک، تعیین و تصریح صحیح مدل مورد استفاده است. در تحلیل خطای تصریح فرض بر این بود که یک مدل صحیح وجود دارد و هدف، مطالعه مشکلات عارض شده برای تخمین زنهای OLS هنگام ارتکاب خطاهای زیر است: حذف یک یا چند متغیر مهم افزودن یک یا چند متغیر غیر لازم در نظر گرفتن یک شکل تبعی غلط تعیین غلط جزء اخلال خطادر اندازه گیری وقتی یک متغیر مهم از مدل حذف می شود، عواقب آن بسیار جدی است که در طی آن تخمین زنهای OLS ضرایب موجود در مدل، نه تنها تورشدار بلکه ناسازگار نیز خواهند بود. مضافاً بر اینکه واریانسها و خطاهای معیار این ضرایب نیز به طور غلط تخمین زده می شوند و بدین وسیله پروسه های معمول آزمون فرضیه اعتبار خود را از دست می دهند. خوشبختانه عواقب واردسازی یک متغیر نامربوط در مدل، از نظر مشکل آفرینی دارای اهمیت کمتری است که طی آن تخمین زنهای ضرایب متغیرهای مهم و غیر مهم ناتور و سازگار باقی خواهد ماند و واریانس خطای 2δ نیز به طور صحیحی تخمین زده می شود و تنها مشکل در بزرگتر شد واریانسهای تخمینی می باشد که بدین وسیله دقت تخمین پارامترها پایین می آید و فواصل اعتماد نیز بیش از حد لازم بزرگ می شوند.(گجراتی، 1388، 601). نظر به اینکه خطای تصریح می تواند تهدیدی جدی برای تحلیل باشد، لذا از آزمون Ramsey RESET جهت کشف این مشکل استفاده شده است و نتایج حاکی از آن است که ، خطای تصریح در مدل حاضر وجود ندارد. مدل اول جدول 4-18- آزمون تصریح خطا probمقدار بحرانیRamsey RESET0.510.66F-statistic0.451.55Log likelihood ratio مدل دوم جدول 4-19- آزمون تصریح خطا probمقدار بحرانیRamsey RESET0.290.24F-statistic0.242.83Log likelihood ratio 4-5 نتایج تخمین 4-5-1 نتایج حاصل از برآورد و تفسیر ضرایب مدل اول پس از تبیین مدل و انتخاب بهترین روش، نتایج تخمین به شرح جدول زیر می باشد: جدول4-20-خروجی تخمین مدل اول Probآماره tضریبمتغير0.08-1.76-0.015POS0.004.560.055PINPAD0.003.360. 241MCARD0.860.170.005PERFO0.009.670.043CR2=0.23R2=0.22Prob(F)=0.01F-statistic=3.47D.W=0.35 با توجه به مقدار آمار دوربین واتسون (D.W=0.35) که تفاوت فاحشی با عدد دو دارد ، همچنین آزمون همبستگی که در ابتدای این فصل انجام شد،روشن است که مدل دچار مشکل خودهمبستگی است و برای رفع آن جزء AR(1) را وارد مدل می کنیم و نتایج به شرح جدول زیر تغییر می کند: جدول4-21-خروجی تخمین با ورود جزء AR Probآماره tضریبمتغير0.003.770.011POS0.71-0.36-0.003PINPAD0.004.720. 165MCARD0.261.140.009PERFO0.003.570.043C0.0012.730.906AR(1)R2=0.81R2=0.79Prob(F)=0.000F-statistic=38.41D.W=2.15 همان طور که از خروجی تخمین مشاهده می شود، رشد تعداد مسکن کارت ها و رشد تعداد پایانه های فروش (POS) تاثیر معنی داری بر بازه دارایی ها طی ساهای 1386 تا 1390 داشته است در حالیکه سایر متغیرهای مورد بررسی یعنی درصد تغییرات عملکرد ماهانه دستگاه های خودپرداز (PERFO) و همچنین رشد تعداد پایانه شعب (PINPAD) بر بازده دارایی ها تاثیر معنی داری نداشته است.در واقع رشد تعداد مسکن کارت به عنوان یکی از معیارهای بکارگیری بانکداری الکترونیک با ضریب 0.16 و رشد تعداد پایانه های فروش با ضریب 0.01 توانسته است تاثیر مثبت و مستقیمی بر بازده دارایی های بانک داشته باشد. یکی از مهمترین معیارهای تعیین خوبی برازش رگرسیون، ضریب تعیین R2 می باشد. طبق تعریف ضریب تعیین عبارتست از " درصد تغییرات متغیر وابسته که به وسیله متغیرهای مستقل مدل توجیه می شود". وجود R2=0.81 و R2=0.79 بیانگر توضیح دهندگی بالای متغیرهای مستقل می باشد.یعنی حدود 80 درصد از تغییرات متغیر وابسته ، توسط متغیرهای مستقل قابل توجیه می باشد به عبارتی ضریب تعیین رگرسیون، حاکی از خوبی برازش مدل است. از طرف دیگر ضرایب رگرسیون نه تنها به صورت جداگانه توسط آزمون t بلکه به طور همزمان نیز بایستی از لحاظ آماری تأیید شوند. بدین منظور از آماره، فیشر استفاده می شود.مقدار آماره F در مدل حاضر برابر با 38.41 است و با وجود Prob=0.00 می توان معنی داری کل رگرسیون را ادعا کرد. همانطور که اشاره شد ، یکی از فروض کلاسیک ارتباط نداشتن پسماندها در دوره های مختلف زمانی است که نقض این فروض، مشکلی به نام خود همبستگی ایجاد می کند. که برای تشخیص آن با توجه به آماره دوربین واتسون محاسبه شده می توان گفت که اگر این مقدار نزدیک به 2 باشد مشکل خود همبستگی وجود ندارد. مقدار D-W در مدل حاضر برابر با 2.15 است لذا می توان سلامت مدل را ادعا نمود. رگرسیون های نهایی به شکل زیر می باشد: ROA =0.043 -0.01*POS - 0.003*PINPAD + 0. 16*MCARD + 0.009*PERFO + [AR (1) =0.90] حال در این قسمت از مطالعه متغیرهای بی تاثیر را از مدل حذف میکنیم تا تاثیر واقعی متغیر MCARD و POS به لحاظ شدت اندازه و هچنین علامت جهت تاثیرگذاری تبیین شود، نتایج تخمین به شرح جدول زیر می باشد: جدول4-22- خروجی مدل نهایی Probآماره tضریبمتغير0.003.980.021POS0.004.530. 151MCARD0.004.150.044C0.0012.370.89AR(1)R2=0.80R2=0.79Prob(F)=0.000F-statistic=98.54D.W=2.20 همانطور که مشاهده میگردد با حذف متغیرهای بی تاثیر، ضریب متغیر MCARD از عدد 0.16 به 0.15 کاهش و ضریب متغی POS به 0.02 افزایش یافته است. همانطور که انتظار می رود پس از حذف متغیرهای بی تاثیر، مقدار R2 نباید تغیر فاحشی داشته باشد و همانطورکه مشاهده میگردد مقدار R2 برای هر دو مدل برابر با 0.79 است.این بدان معنی است که نوسانات متغیر وابسته تنها توسط متغیر POS و MCARD قابل توضیح است. همچنین مقدار آمار F یعنی معنی داری کل رگرسیون از عدد 36.41 به 98.54 یافته است که به معنی بهبود مدل می باشد. مقدار آماره دوربین واتسون در بازه قابل قبول می باشد و تفاوت زیادی با عدد 2 ندارد. بنابراین می توان عدم خودهمبستگی را تایید کرد.لذا رگرسیون دو متغیر زیر را خواهیم داشت: ROA =0.04 +0.21*POS+ 0. 14*MCARD + [AR (1) =0.89] 4-5-2 نتایج حاصل از برآورد و تفسیر ضرایب مدل دوم پس از تبیین مدل دوم و انتخاب بهترین روش، نتایج تخمین به شرح جدول زیر می باشد: جدول4-23-خروجی تخمین مدل دوم Probآماره tضریبمتغير0.004.220. 402POS0.221.4030.113PINPAD0.002.851.142MCARD0.0-2.252-0.301PERFO0.009.640.043CR2=0.22R2=0.16Prob(F)=0.00F-statistic=3.72D.W=1.02 با توجه به مقدار آمار دوربین واتسون (D.W=1.02) که فاصله زیادی با عدد 2 دارد ، همچنین آزمون همبستگی که در ابتدای این فصل انجام شد،روشن است که مدل دچار مشکل خودهمبستگی است و برای رفع آن جزء AR(1) را وارد مدل می کنیم و نتایج به شرح جدول زیر تغییر می کند: جدول4-24-خروجی تخمین مدل دوم Probآماره tضریبمتغير0.003.570.239POS0.81-0.21-0.081PINPAD0.003.891. 746MCARD0.81-0.21-0.027PERFO0.0016.770. 763C0.003.7860.643AR(1)R2=0.43R2=0.37Prob(F)=0.000F-statistic=7.57D.W=1.95 همان طور که از خروجی تخمین مشاهده می شود، رشد تعداد مسکن کارت ها و رشد تعداد پایانه های فروش (POS) تاثیر معنی داری بر بازده حقوق صاحبان سهام طی سال های 1386 تا 1390 داشته است در حالیکه سایر متغیرهای مورد بررسی یعنی درصد تغییرات عملکرد ماهانه دستگاه های خودپرداز (PERFO) و همچنین رشد تعداد پایانه شعب (PINPAD) بر متغیر وابسته تاثیر معنی داری نداشته است.در واقع رشد تعداد مسکن کارت و رشد تعداد پایانه های فروش (POS) به عنوان یکی از معیارهای بکارگیری بانکداری الکترونیک به ترتیب با ضریب 1.7 و 0.2 توانسته است تاثیر مثبت و مستقیمی بر بازده دارایی های بانک داشته باشد. همچنین ضریب تعیین مدل برابر با R2=0.43 و R2=0.37 بیانگر توضیح دهندگی متغیرهای مستقل می باشد.یعنی حدود 40 درصد از تغییرات متغیر وابسته ، توسط متغیرهای مستقل قابل توجیه می باشد به عبارتی ضریب تعیین رگرسیون، حاکی از خوبی برازش مدل است. از طرف دیگر ضرایب رگرسیون نه تنها به صورت جداگانه توسط آزمون t بلکه به طور همزمان نیز بایستی از لحاظ آماری تأیید شوند. بدین منظور از آماره، فیشر استفاده می شود.مقدار آماره F در مدل حاضر برابر با 7.57 است و با وجود Prob=0.00 می توان معنی داری کل رگرسیون را ادعا کرد. برای تشخیص مشکل خودهمبستگی با توجه به آماره دوربین واتسون محاسبه شده می توان گفت که اگر این مقدار نزدیک به 2 باشد مشکل خود همبستگی وجود ندارد. مقدار D-W در مدل حاضر برابر با 1.95 است لذا می توان سلامت مدل را ادعا نمود.رگرسیون های نهایی به شکل زیر می باشد: ROE =0.763 + 0. 23*POS + 1.74*MCARD - 0.081*PINPAD - 0.02*PERFO + [AR (1) =0.646] در این قسمت از مطالعه متغیرهای بی تاثیر را از مدل حذف میکنیم تا تاثیر واقعی متغیر MCARD و POS به لحاظ شدت اندازه و هچنین علامت جهت تاثیرگذاری تبیین شود، نتایج تخمین به شرح جدول زیر می باشد: جدول4-25-خروجی تخمین مدل نهایی Probآماره tضریبمتغير0.003.880.242POS0.004.5341. 58MCARD0.0017.990. 76C0.004.350.65AR(1)R2=0.42R2=0.40Prob(F)=0.000F-statistic=19.56D.W=1.95 همانطور که مشاهده میگردد با حذف متغیرهای بی تاثیر، ضریب متغیر MCARD از عدد 1.7 به 1.5 کاهش یافته است و ضریب متغیرPOS از 0.23 به 0.24 افزایش یافته است. همانطور که انتظار می رود پس از حذف متغیرهای بی تاثیر، مقدار R2 نباید کاهش یابد و همانطور از مشاهده میگردد مقدار R2 برای هر دو مدل از عدد 0.37 به عدد 0.40 افزایش یافته است. این بدان معنی است که نوسانات متغیر وابسته تنها توسط متغیر MCARD قابل توضیح است. همچنین مقدار آمار F یعنی معنی داری کل رگرسیون از عدد 7.57 به 19.56 یافته است که به معنی بهبود مدل می باشد. مقدار آماره دوربین واتسون نزدیک به عدد 2 است(D-W=1.95). بنابراین می توان عدم خودهمبستگی را تایید کرد.لذا رگرسیون دو متغیر زیر را خواهیم داشت: ROE = 0. 76 + .24*POS+1.58*MCARD + [AR(1)=0.65] فصل پنجم بحث و نتيجه‌گيري 5-1- مقدمه در فصول گذشته پس از بیان کلیات تحقیق ، مرور بر ادبیات موضوع و مطالعات انجام شده ، با توجه به روابط منطقی حاکم بر متغیر وابسته و متغیرهای مستقل، الگوی مناسبی انتخاب شد و با بهره جستن از مدل سری زمانی تخمین زده شد؛ در این فصل نتایج حاصل مورد بررسی قرار میگرد و سپس پیشنهادات مربوطه ارائه می شود. 5-2- نتيجه گيري اولین و مهمترین مرحله در یک کار تجربی ، مشخص کردن متغیرهای وابسته و مستقل ،شکل تابعی الگو و مقادیر و علائم مورد انتظار پارامترها است.در تحقیق حاضر با تبعیت از مقاله های کار شده در داخل و خارج از کشور و نیز روابط منطقی حاکم بر متغیرها مدل های زیر مورد بررسی قرار گرفت: مدل اول بیانگر تاثیر عوامل بانکداری الکترونیک بر بازده دارایی ها می باشد: مدل دوم بیانگر تاثیر عوامل بانکداری الکترونیک بر بازده حقوق صاحبان سهام می باشد: t : دوره زمانی مور نظر از سال 1386 الی 1390 می باشد همانطور که اشاره شد یکی از راههای اجتناب از رگرسیون کاذب ،اطمینان از ایستایی داده ها است از اینرو قبل از تخمین مدل ، خواص آماري دادهها ، به لحاظ مانايي يا وجود ريشه واحد مورد بررسي قرار گرفت. با توجه به اینکه داده های مزبور به صورت نسبت و درصد تغییرات است، انتظار می رود مانا باشند و مشخص شد که تمامی متغیر در سطح مانا هستند. ضمن اینکه متغیرها هم انباشته هستند یعنی رابطه تعادلی بلند مدت بین آنها وجود دارد . بررسی فروض کلاسیک عدم خود همبستگی: یکی از فروض مهم مدل کلاسیک خطی خود همبستگی است ، نتایج حاصل در جداول (4-2) و (4-3) نشان داد که هردو مدل دچار خطای خودهمبستگی سریالی هستند. سپس با ورود جزء AR(1) مجددا مدل ها برآور گردید و با توجه به جدول (4-4) و (4-5)مشاهده گردید، مشکل مذکور مرتفع شد. همسانی واریانس: یکی از فروض حساس مدل کلاسیک رگرسیون خطی این است که اجزائ اخلال ui دارای واریانس یکسان می باشند. نتایج آزمون مذکور برای هر دو مدل در جدول های (4-6) و (4-7) آمده است و مشاهده میگردد Prob تخمین زده شده بیش از 0.05 است ، لذا هر دو مدل مشکل ناهمسانی واریانس ندارد. نرمال بودن جملات پسماند: در صورتی که با قیمانده های مدل دارای توزیع نرمال باشند،آزمون های tو f مبنی بر معنی دار بودن ضرایب ومعنی دار بودن کل رگرسیون قابل استناد است. با توجه به نمودار (4-1) و (4-2) مشاهده میگردد که احتمال برآورد شده برای آماره جراک بار بیش از 0.05 است لذا جملات پسماند هر دو مدل از توزیع نرمال پیروی می کند. خطای تصریح مدل: یکی از فروض تحلیل رگرسیون کلاسیک، تعیین و تصریح صحیح مدل مورد استفاده است. نظر به اینکه خطای تصریح می تواند تهدیدی جدی برای تحلیل باشد، لذا از آزمون Ramsey RESET جهت کشف این مشکل استفاده شده است و با توجه به جدول (4-8) و (4-9)، خطای تصریح در مدل های حاضر وجود ندارد. پس از بررسی آزمون های مورد نظر، رگرسیون تخمین زده شده و نتایج زیر حاصل گردید: مدل اول رشد تعداد مسکن کارت ها و رشد تعداد پایانه های فروش (POS)، تاثیر معنی داری بر بازه داری ها طی ساهای 1386 تا 1390 داشته است در حالیکه سایر متغیرهای مورد بررسی یعنی درصد تغییرات عملکرد ماهانه دستگاه های خودپرداز (PERFO) و همچنین رشد تعداد پایانه شعب (PINPAD) بر بازده دارایی ها تاثیر معنی داری نداشته است.در واقع رشد تعداد مسکن کارت و پایانه فروش به عنوان معیارهای بکارگیری بانکداری الکترونیک با ضریب 0.16 و 0.01 توانسته است تاثیر مثبت و مستقیمی بر بازده دارایی های بانک داشته باشد. همچنین وجود R2=0.81 و R2=0.79 بیانگر توضیح دهندگی بالای متغیرهای مستقل می باشد.یعنی حدود 80 درصد از تغییرات متغیر وابسته ، توسط متغیرهای مستقل قابل توجیه می باشد به عبارتی ضریب تعیین رگرسیون، حاکی از خوبی برازش مدل است. مقدار آماره F در مدل حاضر برابر با 38.41 است و با وجود Prob=0.00 می توان معنی داری کل رگرسیون را ادعا کرد.از سوی دیگر مقدار D-W در مدل حاضر برابر با 2.15 است لذا می توان سلامت مدل را ادعا نمود. مدل دوم رشد تعداد مسکن کارت ها و رشد تعداد پایانه های فروش (POS)، تاثیر معنی داری بر بازده حقوق صاحبان سهام طی سال های 1386 تا 1390 داشته است در حالیکه سایر متغیرهای مورد بررسی یعنی درصد تغییرات عملکرد ماهانه دستگاه های خودپرداز (PERFO) و همچنین رشد تعداد پایانه شعب (PINPAD) بر متغیر وابسته تاثیر معنی داری نداشته است.در واقع رشد تعداد مسکن کارت و پایانه فروش به عنوان معیارهای بکارگیری بانکداری الکترونیک با ضریب 1.54 و 0.23 توانسته است تاثیر مثبت و مستقی بر بازده دارایی های بانک داشته باشد. همچنین ضریب تعیین مدل برابر با R2=0.43 و R2=0.37 بیانگر توضیح دهندگی متغیرهای مستقل می باشد.یعنی حدود 40 درصد از تغییرات متغیر وابسته ، توسط متغیرهای مستقل قابل توجیه می باشد. مقدار آماره F در مدل حاضر برابر با 7.57 است و با وجود Prob=0.00 می توان معنی داری کل رگرسیون را ادعا کرد. برای تشخیص مشکل خودهمبستگی با توجه به آماره دوربین واتسون محاسبه شده می توان گفت که اگر این مقدار نزدیک به 2 باشد مشکل خود همبستگی وجود ندارد. مقدار D-W در مدل حاضر برابر با 1.95 است لذا می توان سلامت مدل را ادعا نمود. 5-3- نتایج آزمون فرضیه فرضیه 1-1- بین میزان رشد پایانه های فروش((POS و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به میزان احتمال برآورد شده که کمتر از 0.05 است ، می توان گفت میزان رشد پایانه‌های فروش با بازده داراریی‌ها بانک مسکن رابطه معنی داری دارد. لذا فرضیه 1-1 را نمی توان رد کرد. فرضیه 1-2- بین رشد تعداد کارت های اعتباری و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به نتایج تخمین مشخص شد که رشد تعداد مسکن کارت با ضریب 0.16 رابطه مثبت و معنی داری با بازده دارایی های بانک مسکن دارد، لذا فرضیه 1-2 را نمی توان رد کرد. فرضیه 1-3- بین رشد تعداد تراکنش ماهانه و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به خروجی تخمین مشاهده گردید که رابطه معنی داری میان رشد تراکنش ماهانه دستگاه های خود پرداز و بازده دارایی های بانک وجود ندارد، لذا نمی توان فرضیه 1-3 را پذیرفت. فرضیه 1-4- بین رشد تعداد پایانه شعب و بازده دارایی های بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به نتایج تخمین مشاهده گردید که رابطه معنی داری میان رشد تعداد پایانه شعب و بازده دارایی های بانک وجود ندارد، لذا نمی توان فرضیه 1-4 را پذیرفت. فرضیه 2-1- بین رشد تعداد پایانه های فروش((POS و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به میزان احتمال برآورد شده که کمتر از 0.05 است، می توان گفت میزان رشد پایانه‌های فروش با بازده حقوق صاحبان سهام بانک مسکن رابطه معنی داری دارد. لذا فرضیه 2-1 را نمی توان رد کرد. فرضیه2-2- بین تعداد کارت های اعتباری و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به نتایج تخمین مشخص شد که رشد تعداد مسکن کارت با ضریب 1.7 رابطه مثبت و معنی داری با بازده حقوق صاحبان سهام بانک مسکن دارد، لذا فرضیه 2-2 را نمی توان رد کرد. فرضیه 2-3-بین تعداد تراکنش ماهانه و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به خروجی تخمین مشاهده گردید که رابطه معنی داری میان رشد تراکنش ماهانه دستگاه های خود پرداز و بازده حقوق صاحبان سهام بانک وجود ندارد، لذا نمی توان فرضیه 2-3 را پذیرفت. فرضیه 2-4-بین تعداد پایانه شعب و بازده حقوق صاحبان سهام بانک رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به نتایج تخمین مشاهده گردید که رابطه معنی داری میان رشد تعداد پایانه شعب و بازده حقوق صاحبان سهام بانک وجود ندارد، لذا نمی توان فرضیه 1-4 را پذیرفت. 5-4- مقایسه با نتایج سایر مطالعات در مطالعه حاضر مشخص شد که از میان ابزارهای متعدد بانکداری الکترونیک، میزان رشد مسکن کارت و رشد پایانه فروش با عملکرد مالی بانک رابطه مثبت و معنی داری دارد و سایر ابزارهای ارتباط چندانی نداشته است، در واقع بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام تحت تاثیر عوامل دیگر می باشد ، در ذیل نتایج برخی از مطالعات هم سو با تحقیق حاضر آورده شده است. مزروعی و همکاران در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که هرچند استفاده ازخدمات بانکداری اینترنتی و دستگاه های خود پرداز با رشد حاشیه سود رابطه معنادار مثبت دارد ولی استفاده از خدمات موبایل بانك، تلفن بانك، دستگاه های پوز فروشگاهی و پول الکترونیك با رشد حاشیه سود رابطه معناداری ندارد. اسد زاده و کیانی بیان می کنند که فناوری اطلاعات و ارتباطات (دستگاه های خودپرداز، پایانه فروش، پایانه شعب) تأثیر مثبت بر عملکرد بانکهای ایران داشته است. در مطالعه طاهرآبادی و همکاران مشخص گردید که تراکنش ماهانه دستگاههای ATM و POS با درآمدها و هزینه ها ارتباط مستقیم دارد. زبیدی و گودرزی در مقاله ای به این نتیجه رسیدند که افزایش تعداد ماشین های خودپرداز هر بانک، تاثیر مثبتی بر سودآوری آن بانک داشته که این تاثیر پس از پیوستن بانک به شبکه شتاب افزایش پیدا کرده است. همچنین مشخص شد که گسترش بانکداری الکترونیک، تاثیر مثبت و قابل ملاحظه ای بر سودآوری بانک های تجاری ایران دارد. می همی و همکاران بیان می کنند که از میان اجزای بانکداری الکترونیک ATM با عدد 0.407 بیشترین تاثیر را بر درآمد بانک ها داشته است و این در حالی است که تلفنبانک با عدد 0.103کمترین تاثیر را داشته است. همچنین سی مون اویل در مقاله خود به این نتیجه رسیده است که بانکداری الکترونیک پس از یک وقفه دو ساله تاثیر مثبتی بر ROA و NIM داشته است، در حالیکه در سال اول تاثیر منفی داشته است. و در نهایت در مطالعه سناحیدر سامرا مشخص گردید که بانکداری الکترونیک سودآوری بانک ها را افزایش داده است. همچنین بی سوادی از مشتریان به عنوان یک مانع عمده ای در ارائه محصولات و خدمات خود را در نظر گرفته شده است و انگیزه اصلی بانکها از پذیرش بانکداری الکترونیک، حفظ مشتریان و سودآوری است. ذکریا صیام بیان می کند که خدمات بانکداری الکترونیکی در کوتاه مدت بر سودآوری بانک ها اثر منفی دارد که اثر به علت سرمایه گذاری های بانک ها در زمینه زیر ساختها و آموزش کارکنان بوده است. اما در بلند مدت این خدمات اثر مثبت بر سودآوری بانک ها خواهد داشت. 5-5- پیشنهادات بر مبنای نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق با توجه به اینکه استفاده از مسکن کارت و پایانه فروش در بهبود عملکرد مالی (بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام) موثر است، لذا می بایست بسترهای لازم برای بهره مندی از کارت های الکترونیک و سایر ابزارهای بانکداری الکترونیک فراهم آید از جمله بهبود زیر ساخت های مخابراتی می باشد که شامل شبکه ها و خطوط ارتباطی ایمن و پرسرعت است. همچنین بانک ها می توانند به لحاظ فناوری و شیوه عمل با تجهیز کردن خود و شعبات شیوه های ارتباطی و تعاملات بین خود و مشتریان را دگرگون نموده و موجبات جذب هرچه بیشتر مشتری را فرآهم کنند. در واقع برای اینکه بانک بتوانند با ابزارهای بانکداری الکترونیک ، عملکرد مالی خود را بهبود ببخشند می بایست تغییرات عمده ای در طرز فکر مشتریان نسبت به خدمات الکترونیک ایجاد کنند تا میزان استفاده ی غیرحضوری را افزایش دهد. همچنین با بالا بردن قابلیت دستگاه های خودپرداز و پایانه های فروش می توان به هدف فوق نائل آمد. 5-6- محدودیتهای تحقیق با توجه به روش تحقیق حاضر ، که یک مدل اقتصاد سنجی است، این امر باعث گردیده که نتوان متغیرهای کیفی موثر از جمله فرهنگ استفاده از فناوری جدید، بر میزان استفاده از بانکداری الکترونیک را وارد مدل کرد. در واقع کمی کردن متغیرها و بهره جستن از چندین متغیر موهومی مستلزم تحمل خطای بالایی است و محقق در مطالعه حاضر، از آن اجتناب نموده است. 5-7- پیشنهادات برای تحقیقات آتی همانطورکه رشد ابزارهای بانکداری الکترونیک تحت تاثیر عواملی کیفی زیادی از جمله عوامل فرهنگی، ریسک های استفاده از خدمات الکترونیک و غیره می باشد ، لذا پیشنهاد میگردد علاوه مقادیر کمی ابزارهای الکترونیک عوامل کیفی هم لحاظ گردد. طبیعتا علاوه بر ابزارهای بانکداری الکترونیک عوامل دیگری بر عملکرد مالی بانک تاثیر گذار خواهد بود از جمله شاخص تمرکز بازار که می توان تحت عنوان متغیر کنترلی وارد مدل نمود.یکی از عوامل موثر بر عملکرد مالی بانک ها سهم آنها از بازار است.محقق در تحقیق حاضر به دیتای این متغیر دسترسی نداشته، در واقع توسط بانک منتشر نشده است در حالی که تحت عنوان متغیر کنترلی تاثیرگذار است. منابع و مآخذ آذر، عادل .، و منصور مؤمني، ( 1384 ). آمار و كاربرد آن در مديريت، جلد دوم، تهران:انتشارات سمت اسدزاده، احمد، کیانی، هیوا (1391). تاثیر به کارگیری دستگاههای خودپرداز، پایانه فروش و شعب بر سودآوری بانکهای منتخب ایران، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره های 29 و 30 ، صص 181-206 افشارپور، الهه (1389). توسعه تفکر راهبردی و هوشمندی تجاری در موسسات خدمات مالی، دومین کنفرانس بین المللی بازاریابی خدمات مالی، تهران. برادران حسن زاده، رسول، پورصادق، ناصر و لیلا شکوری ملکی( 1388). بانکداری الکترونیک و کاربرد کارتهای بانکی در بهبود عملکرد بانک، فراسوی مدیریت، سال دوم، شماره 8، صص 215-189. بیدآباد، بیژن، الهیاری فرد، محمود (1384). بهاي تمام شده خدمات بانكي سنتي و نوين (بانك ملي ايران)، سومین همایش ملی تجارت الکترونیک، تهران. حافظ نيا، محمد رضا (1382). "مقدمه اي بر روش تحقيق در علوم انساني" ، انتشارات سمت، . چاپ چهاردهم، تهران حسنی، فرنود، سلطانی، سهیلا و فرشته ضرابیه (1387). مدیریت بانکداری الکترونیکی، نشر سبزان، چاپ اول. حدادی، ابوالفضل (1390). بررسی نقش بانکداری در کارایی عملیات بانکی (مطالعه موردی بانک تجارت) ، پیایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت. حمیدی زاده، محمدرضا، منیژه قره چه و عبدالمجید عبدالباقی ( 1386). بررسی عوامل زمینه ساز، چالش ها و تنگناهای توسعه بانکداری الکترونیک، پژوهشنامه ی علوم انسانی و اجتماعی «ویژه مدیریت»، سال هفتم، شماره 27. حیدرپور، فرزانه، طهماسبی، ابوطالب (1389). تاثیر هزینه آموزش و هزینه تبلیغات بانکداری الکترونیکی بر افزایش جذب سپرده های بانکها (مطالعه موردی بانک صادرات استان ازندران)،پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی. حمزه، فرشته (1386). بررسی و شناسایی موانع گسترش امکانات بانکداری الکترونیک در بانکهای شهر اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان. خاکی ، غلامرضا (1390) . "روش تحقیق در مدیریت"، چاپ ششم، تهران: انتشارات بازتاب. دربندی، مجید( 1389). مقایسه سیستم های حسابداری بانکداری اسلامی ایران با دیگر کشورهای مسلمان (مالزی و اندونزی)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان. رستمی، فریبا (1390). بررسی عوامل داخلی موثر برسودآوری شعب بانک کشاورزی (مطالعه موردی : استان کردستان)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج. زمانی فراهانی، مجتبی( 1389). پول،ارز و بانکداری، چاپ پانزدهم، انتشارات ترمه، تهران. زری باف، مهدی، حسینی، سید مهدی و بتول بزرگمهر(1390). بررسی تطبیقی ترجیحات رفتار کاربران بانکداری الکترونیک و سنتی (مطالعه موردی: بررسی تمایل مشتریان بانک ملت استان سمنان به استفاده از خدمات بانکداری الکترونیک) ، فصلنامه مدیریت ، سال هشتم، شماره 21، صص 55-66. سعید طاهری، مجید (1389). تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، اداره کل اعتبارات و هدایت سرمایه گذاری بانک کشاورزی سکاران ، اوما ، (1386)، روشهای تحقیق در مدیریت ، تهران ، انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی . صمدی، علی حسین (1388). روابط کاذب در اقتصاد سنجی ، دانشکده علوم اقتصادی و نور علم ، چاپ اول، تهران. عماد زاده ؛ مصطفی ، کوچک زاده ؛ میثم ، اصغری؛ علی (1384). تجارت الکترونیک و پول الکترونیک در اقتصاد نوین جهانی ، مجله روند ، شماره 47 ، صفحات 62-23. صمدی، علی حسین (1388). روابط کاذب در اقتصاد سنجی ، دانشکده علوم اقتصادی و نور علم ، چاپ اول، تهران. طاهرآبادی، علی اضغر، آزاده صالح پور و نوشین سعید فر (1390). بررسی تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد بانک ملت ، همایش ملی شهر الکترونیک، تهران فاطمی اردکانی، سید ولی ا... (1384). بانکداري الکترونیک و تاثیر آن بر فرایندهاي اجرایی بانک: مورد اینترنتی بانک، مجموعه مقالات سومین همایش ملی تجارت الکترونیک، تهران: معاونت برنامه ریزي امور اقتصادي وزارت بازرگانی فتحیان، محمد، مهدوی نور، سید حاتم ( 1387). مبانی و مدیریت فناوری اطلاعات، تهران، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران گجراتی، دامودار( 1388). مبانی اقتصاد سنجی، مترجم : حمید ابریشمی، جلد اول، چاپ هفتم،تهران. گودرزی، آتوسا، زبیدی، حیدر (1387). بررسی تاثیر گسترش بانکداری الکترونیکی بر سودآوری بانک های تجاری ایران، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال دهم، شماره 35، صص 111-140 ملکی، مهدی، اکبری، پیمان ( 1389). بررسی نقش بانکداری الکترونیکی در ایران، فصلنامه بانک و اقتصاد، شماره 112. مزروعی راد، امین، صالحی، حمیدرضا و محمدرضا شورورزی (1391). تاثیر بانکداری الکترونیک بر رشد حاشیه سود شعب بانک ملت شهر مشهد، فصلنامه پژوهش حسابداری، سال اول، شماره 4، صص1-18. مقدسی ، علی رضا، انواع و روشهای پرداخت در بانکداری الکترونیک ،ماهنامه عصر فناوری اطلاعات ، شماره مهر وآبان 1389، صفحات 71-55. مومنی، منصور ، فعال قیومی، علی (1389). "مقایسه انواع تحلیل های رگرسیونی برای داده های حسابداری". بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره 58، صص103-112. مهرآرا،محسن ، فضائلی ، اکبر (1388). رابطه هزینه های سلامت و رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا(منا)،فصلنامه علمی – پژوهشی مدیریت سلامت ، دوره 12 ،شماره 35 . نوفرستی ،محمد ، ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی ( 1378). خدمات فرهنگی رسا ، تهران ونینگر، جان( 2000). نقش بانک ها در تجارت الکترونیک، مترجم: مهناز بهرامی، مجله روند، صص 172-193. هاشمی، علیرضا (1391). آموزش بانکداری الکترونیک، چاپ اول، تهران. هژبرکیانی ، کامبیز (1377). بررسی ثبات تقاضای پول و جنبه های پویای آن در ایران ،تهران ، موسسه تحقیقات پولی و بانکی ، پژوهشکده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. یعقوبی، نورمحمد، شاکری،رویا ( 1388). ارزیابی پذیرش بانکداری اینترنتی بر اساس مدل توسعه یافته DTPB، پژوهشنامه مدیریت اجرایی، شماره 2، پیاپی36، صص 131-154. یعقوبی، نورمحمد، علیزاده، فاطمه(1385). بررسی رابطه کیفیت خدمات بانکداری الترونیک و رضایتمندی مشتریان، دو فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی، سال پنجم، شماره 14. Hooley G.E. and et al., )2003(. "The performance impact of marketing resources"; Journal of Business Research,NO58, PP:18-27 Humphrey, D., L. Pulley and J. Vessala.( 2000). "The Check’s in the Mail: Why the United States Lags in the Adoption of Cost-saving Electronic Payments". Journal of Financial Services Research, VOL.17, pp. 17–39. Jackson, C., (2005), History of Strategies and Challenges of Database Marketing,PP:1022-1034 Moore, W.,Craigwell, R., & Coppin, K. (2003). ATM Usage and Productivity In The barbadian Banking Industry. Central Bank of Barbados’ Economic Review38. Meihami, Bahram, Varmaghani, Zeinab and Hussein Meihami,(2013)., The Effect of Using Electronic Banking on Profitability of Bank, Interdisciplinary Journal Of Contemporary Research In Business, VOL 4, NO 12, pp:1299-1318 Oyewole, Oginni Simon, Abba, Mohammed, El-maude and Jibreel Gambo, (2013)., E-banking and Bank Performance: Evidence from Nigeria, International Journal of Scientific Engineering and Technology, Volume No.2, Issue No.8, pp : 766-771 Ozsoz E., Onay C., Helvacioglu A. D. (2008), "The Impact of Internet-Banking on Bank Profitability - The Case of Turkey", Proceedings of 2nd Oxford Business and Economics Conference, St. Hugh’s College, Oxford University, pp.22-24, UK, June 2008 Ou, C. S., Hung, S. Y., Yen, D. C., & Liu, F. C. (2009). Impact of ATM Intensity on Cost Efficiency: An Empirical Evaluation In Taiwan. Information & Management, Vol.46, NO.8, PP: 442-447. Pooja MALHOTRA, Balwinder SINGH,(2009), The Impact of Internet Banking on Bank Performance and Risk: The Indian Experience, Eurasian Journal of Business and Economics, Vol.2 ,NO.4, PP:43-62 Schneider, Gary (2006). Business strategies. Andy Pickering, Boston. Thomson Course Technology Sumra,S., Khurram Manzoor,M, Sumra,H. Abba,N., (2011), The Impact of E-Banking on the Profitability of Banks:A Study of Pakistani Banks, Journal of Public Administration and Governance, Vol. 1, No. 1 Zakaria Siam, Ahmad, (2006)., Role of the Electronic Banking Services on the Profits of Jordanian Banks, American Journal of Applied Sciences, Vol 3 ,NO.9, pp: 1999-2004. پیوست الف- مانایی متغیرها 1-ROA Null Hypothesis: ROA has a unit rootExogenous: NoneLag Length: 8 (Fixed)t-Statistic  Prob.*Augmented Dickey-Fuller test statistic-1.985492 0.0460Test critical values:1% level-2.6110945% level-1.94738110% level-1.612725*MacKinnon (1996) one-sided p-values.Augmented Dickey-Fuller Test EquationDependent Variable: D(ROA)Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 21:57Sample (adjusted): 1386M10 1390M12Included observations: 51 after adjustmentsVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  ROA(-1)-0.0177530.008941-1.9854920.0536D(ROA(-1))-0.0680550.151464-0.4493120.6555D(ROA(-2))-0.0680550.151464-0.4493120.6555D(ROA(-3))-0.0680550.151464-0.4493120.6555D(ROA(-4))-0.0680550.151464-0.4493120.6555D(ROA(-5))-0.0680550.151464-0.4493120.6555D(ROA(-6))-0.0680550.151464-0.4493120.6555D(ROA(-7))-0.0680550.151464-0.4493120.6555D(ROA(-8))-0.0680550.151464-0.4493120.6555R-squared0.035737    Mean dependent var-5.18E-05Adjusted R-squared-0.147932    S.D. dependent var0.000223S.E. of regression0.000239    Akaike info criterion-13.67856Sum squared resid2.41E-06    Schwarz criterion-13.33765Log likelihood357.8034    Hannan-Quinn criter.-13.54829Durbin-Watson stat2.013120 2-ROE Null Hypothesis: ROE has a unit rootExogenous: NoneLag Length: 1 (Fixed)t-Statistic  Prob.*Augmented Dickey-Fuller test statistic-2.886064 0.0046Test critical values:1% level-2.6054425% level-1.94654910% level-1.613181*MacKinnon (1996) one-sided p-values.Augmented Dickey-Fuller Test EquationDependent Variable: D(ROE)Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 22:01Sample (adjusted): 1386M03 1390M12Included observations: 58 after adjustmentsVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  ROE(-1)-0.3836150.132920-2.8860640.0055D(ROE(-1))-0.3086470.126667-2.4366780.0180R-squared0.346806    Mean dependent var-0.000624Adjusted R-squared0.335142    S.D. dependent var0.149381S.E. of regression0.121804    Akaike info criterion-1.338939Sum squared resid0.830823    Schwarz criterion-1.267889Log likelihood40.82923    Hannan-Quinn criter.-1.311264Durbin-Watson stat2.147237 3-MCARD Null Hypothesis: MCARD has a unit rootExogenous: Constant, Linear TrendLag Length: 0 (Automatic based on SIC, MAXLAG=10)t-Statistic  Prob.*Augmented Dickey-Fuller test statistic-5.815181 0.0001Test critical values:1% level-4.1242655% level-3.48922810% level-3.173114*MacKinnon (1996) one-sided p-values.Augmented Dickey-Fuller Test EquationDependent Variable: D(MCARD)Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 22:03Sample (adjusted): 1386M03 1390M12Included observations: 58 after adjustmentsVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  MCARD(-1)-0.7577350.130303-5.8151810.0000C0.0280840.0076593.6668260.0006@TREND(1386M01)-0.0001300.000176-0.7406100.4621R-squared0.381034    Mean dependent var4.65E-05Adjusted R-squared0.358526    S.D. dependent var0.027899S.E. of regression0.022345    Akaike info criterion-4.714092Sum squared resid0.027461    Schwarz criterion-4.607518Log likelihood139.7087    Hannan-Quinn criter.-4.672579F-statistic16.92891    Durbin-Watson stat2.000763Prob(F-statistic)0.000002 4-PERFO Null Hypothesis: PERFO has a unit rootExogenous: Constant, Linear TrendLag Length: 0 (Automatic based on SIC, MAXLAG=10)t-Statistic  Prob.*Augmented Dickey-Fuller test statistic-6.754985 0.0000Test critical values:1% level-4.1242655% level-3.48922810% level-3.173114*MacKinnon (1996) one-sided p-values.Augmented Dickey-Fuller Test EquationDependent Variable: D(PERFO)Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 22:04Sample (adjusted): 1386M03 1390M12Included observations: 58 after adjustmentsVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  PERFO(-1)-0.9075860.134358-6.7549850.0000C0.0698450.0229623.0417700.0036@TREND(1386M01)-0.0008260.000602-1.3736460.1751R-squared0.453500    Mean dependent var-0.001097Adjusted R-squared0.433627    S.D. dependent var0.100101S.E. of regression0.075334    Akaike info criterion-2.283431Sum squared resid0.312137    Schwarz criterion-2.176856Log likelihood69.21949    Hannan-Quinn criter.-2.241918F-statistic22.82020    Durbin-Watson stat2.043586Prob(F-statistic)0.000000 5-PINPAD Null Hypothesis: PINPAD has a unit rootExogenous: NoneLag Length: 0 (Automatic based on SIC, MAXLAG=10)t-Statistic  Prob.*Augmented Dickey-Fuller test statistic-2.920740 0.0042Test critical values:1% level-2.6054425% level-1.94654910% level-1.613181*MacKinnon (1996) one-sided p-values.Augmented Dickey-Fuller Test EquationDependent Variable: D(PINPAD)Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 22:05Sample (adjusted): 1386M03 1390M12Included observations: 58 after adjustmentsVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  PINPAD(-1)-0.2603580.089141-2.9207400.0050R-squared0.130179    Mean dependent var0.000000Adjusted R-squared0.130179    S.D. dependent var0.080901S.E. of regression0.075452    Akaike info criterion-2.313559Sum squared resid0.324498    Schwarz criterion-2.278034Log likelihood68.09321    Hannan-Quinn criter.-2.299721Durbin-Watson stat2.020146 6-POS Null Hypothesis: POS has a unit rootExogenous: Constant, Linear TrendLag Length: 0 (Automatic based on SIC, MAXLAG=10)t-Statistic  Prob.*Augmented Dickey-Fuller test statistic-5.685100 0.0001Test critical values:1% level-4.1242655% level-3.48922810% level-3.173114*MacKinnon (1996) one-sided p-values.Augmented Dickey-Fuller Test EquationDependent Variable: D(POS)Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 22:07Sample (adjusted): 1386M03 1390M12Included observations: 58 after adjustmentsVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS(-1)-0.7406020.130271-5.6851000.0000C0.0453520.0190662.3787050.0209@TREND(1386M01)-0.0005280.000504-1.0483870.2990R-squared0.370137    Mean dependent var-0.001326Adjusted R-squared0.347233    S.D. dependent var0.078132S.E. of regression0.063126    Akaike info criterion-2.637022Sum squared resid0.219171    Schwarz criterion-2.530448Log likelihood79.47364    Hannan-Quinn criter.-2.595509F-statistic16.16030    Durbin-Watson stat1.830639Prob(F-statistic)0.000003 آزمون هم انباشتگی 1-مدل اول Date: 06/13/08 Time: 22:20Sample (adjusted): 1386M04 1390M12Included observations: 57 after adjustmentsTrend assumption: Linear deterministic trendSeries: ROA POS PINPAD PERFO MCARD Lags interval (in first differences): 1 to 1Unrestricted Cointegration Rank Test (Trace)HypothesizedTrace0.05No. of CE(s)EigenvalueStatisticCritical ValueProb.**None * 0.469213 86.81599 69.81889 0.0012At most 1 * 0.314273 50.71252 47.85613 0.0263At most 2 0.252202 29.20781 29.79707 0.0584At most 3 0.180785 12.64237 15.49471 0.1286At most 4 0.022139 1.276103 3.841466 0.2586 Trace test indicates 2 cointegrating eqn(s) at the 0.05 level * denotes rejection of the hypothesis at the 0.05 level **MacKinnon-Haug-Michelis (1999) p-valuesUnrestricted Cointegration Rank Test (Maximum Eigenvalue)HypothesizedMax-Eigen0.05No. of CE(s)EigenvalueStatisticCritical ValueProb.**None * 0.469213 36.10346 33.87687 0.0267At most 1 0.314273 21.50471 27.58434 0.2469At most 2 0.252202 16.56545 21.13162 0.1935At most 3 0.180785 11.36627 14.26460 0.1368At most 4 0.022139 1.276103 3.841466 0.2586 Max-eigenvalue test indicates 1 cointegrating eqn(s) at the 0.05 level * denotes rejection of the hypothesis at the 0.05 level **MacKinnon-Haug-Michelis (1999) p-values Unrestricted Cointegrating Coefficients (normalized by b'*S11*b=I): ROAPOSPINPADPERFOMCARD-307.1461-14.93456 4.520590-2.439329 46.52904 173.7217-12.78901 1.730109 0.049138-42.17101 231.5675-3.799709-3.818758-16.76440 2.899731 179.1837-3.295680-11.53869 7.389886 22.45155 605.8206-0.478549 1.779492 1.256566-2.780877 Unrestricted Adjustment Coefficients (alpha): D(ROA)-4.80E-05 0.000153-0.000134-5.85E-05-9.82E-05D(POS) 0.024434 0.029029 0.000251 0.005649 0.001333D(PINPAD)-0.027130 0.008974 0.028434 0.011048-0.001890D(PERFO) 0.018623-0.009734 0.029593-0.017271-0.001684D(MCARD)-0.008333 0.010037-0.001252-0.004869-0.0001151 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 691.3020Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROAPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000 0.048624-0.014718 0.007942-0.151488 (0.00993) (0.00618) (0.00905) (0.03044)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROA) 0.014751 (0.03374)D(POS)-7.504876 (2.61122)D(PINPAD) 8.332898 (3.11146)D(PERFO)-5.720107 (3.34897)D(MCARD) 2.559409 (1.00659)2 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 702.0544Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROAPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000 0.000000-0.004902 0.004895-0.187789 (0.00702) (0.01017) (0.03439) 0.000000 1.000000-0.201872 0.062655 0.746572 (0.13274) (0.19219) (0.65012)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROA) 0.041389-0.001244 (0.03800) (0.00212)D(POS)-2.461898-0.736167 (2.62700) (0.14638)D(PINPAD) 9.891837 0.290410 (3.54650) (0.19761)D(PERFO)-7.411125-0.153644 (3.81674) (0.21267)D(MCARD) 4.302975-0.003910 (1.04236) (0.05808)3 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 710.3371Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROAPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000 0.000000 0.000000 0.029985-0.257720 (0.01535) (0.04942) 0.000000 1.000000 0.000000 1.095822-2.133106 (0.28653) (0.92277) 0.000000 0.000000 1.000000 5.117931-14.26487 (1.50795) (4.85640)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROA) 0.010364-0.000735 0.000560 (0.04475) (0.00212) (0.00065)D(POS)-2.403681-0.737122 0.159720 (3.14211) (0.14908) (0.04590)D(PINPAD) 16.47612 0.182371-0.215699 (3.88765) (0.18446) (0.05679)D(PERFO)-0.558260-0.266090-0.045662 (4.20961) (0.19973) (0.06149)D(MCARD) 4.013075 0.000847-0.015524 (1.24452) (0.05905) (0.01818)4 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 716.0203Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROAPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000 0.000000 0.000000 0.000000-0.209973 (0.03576) 0.000000 1.000000 0.000000 0.000000-0.388181 (0.59095) 0.000000 0.000000 1.000000 0.000000-6.115364 (1.66795) 0.000000 0.000000 0.000000 1.000000-1.592344 (0.83902)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROA)-0.000111-0.000542 0.001234 0.001939 (0.04846) (0.00215) (0.00138) (0.00195)D(POS)-1.391490-0.755739 0.094540-0.020647 (3.39383) (0.15022) (0.09683) (0.13680)D(PINPAD) 18.45579 0.145960-0.343182-0.328406 (4.16228) (0.18423) (0.11876) (0.16778)D(PERFO)-3.652939-0.209170 0.153622-0.669653 (4.43400) (0.19626) (0.12651) (0.17873)D(MCARD) 3.140633 0.016894 0.040657 0.005826 (1.31464) (0.05819) (0.03751) (0.05299) 2- مدل دوم Date: 06/13/08 Time: 22:41Sample (adjusted): 1386M04 1390M12Included observations: 57 after adjustmentsTrend assumption: Linear deterministic trendSeries: ROE POS PINPAD PERFO MCARD Lags interval (in first differences): 1 to 1Unrestricted Cointegration Rank Test (Trace)HypothesizedTrace0.05No. of CE(s)EigenvalueStatisticCritical ValueProb.**None * 0.412951 82.04171 69.81889 0.0039At most 1 * 0.338299 51.68085 47.85613 0.0209At most 2 0.244303 28.14316 29.79707 0.0766At most 3 0.191254 12.17662 15.49471 0.1487At most 4 0.001353 0.077179 3.841466 0.7811 Trace test indicates 2 cointegrating eqn(s) at the 0.05 level * denotes rejection of the hypothesis at the 0.05 level **MacKinnon-Haug-Michelis (1999) p-valuesUnrestricted Cointegration Rank Test (Maximum Eigenvalue)HypothesizedMax-Eigen0.05No. of CE(s)EigenvalueStatisticCritical ValueProb.**None 0.412951 30.36086 33.87687 0.1242At most 1 0.338299 23.53769 27.58434 0.1517At most 2 0.244303 15.96654 21.13162 0.2268At most 3 0.191254 12.09944 14.26460 0.1070At most 4 0.001353 0.077179 3.841466 0.7811 Max-eigenvalue test indicates no cointegration at the 0.05 level * denotes rejection of the hypothesis at the 0.05 level **MacKinnon-Haug-Michelis (1999) p-values Unrestricted Cointegrating Coefficients (normalized by b'*S11*b=I): ROEPOSPINPADPERFOMCARD-6.803294 19.50497-2.319929 4.973605-27.29163-29.98141 8.349329 0.735818-0.655356 50.49438-3.245056-0.268360 3.676040 16.41117-2.722435-29.10975 2.553276 12.31501-7.087455-24.53906-77.85164 1.706990-0.649199 0.237120-0.580568 Unrestricted Adjustment Coefficients (alpha): D(ROE) 0.000114 0.000565 0.000588 7.26E-05 0.000136D(POS)-0.033218-0.019688 0.007650-0.002605 0.000389D(PINPAD) 0.011873-0.017750-0.027400-0.012990 0.001000D(PERFO)-0.017230 0.013511-0.029820 0.016194 0.000145D(MCARD) 0.004247-0.011684 0.001150 0.005237 0.0001131 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 588.3535Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROEPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000-2.866989 0.341001-0.731058 4.011532 (0.50520) (0.31153) (0.45898) (1.54076)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROE)-0.000776 (0.00385)D(POS) 0.225993 (0.05358)D(PINPAD)-0.080773 (0.07344)D(PERFO) 0.117223 (0.07445)D(MCARD)-0.028892 (0.02332)2 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 600.1223Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROEPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000 0.000000-0.063869 0.102861-2.296962 (0.09689) (0.14089) (0.47648) 0.000000 1.000000-0.141218 0.290869-2.200390 (0.12343) (0.17948) (0.60697)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROE)-0.017727 0.006945 (0.01722) (0.01189)D(POS) 0.816261-0.812300 (0.22649) (0.15631)D(PINPAD) 0.451395 0.083376 (0.32278) (0.22276)D(PERFO)-0.287848-0.223271 (0.33128) (0.22863)D(MCARD) 0.321406-0.014718 (0.09232) (0.06371)3 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 608.1056Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROEPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000 0.000000 0.000000 0.416039-2.497395 (0.17049) (0.54828) 0.000000 1.000000 0.000000 0.983319-2.643556 (0.26554) (0.85394) 0.000000 0.000000 1.000000 4.903409-3.138172 (1.31087) (4.21564)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROE)-0.019634 0.006787 0.002312 (0.01713) (0.01176) (0.00244)D(POS) 0.791437-0.814353 0.090698 (0.22528) (0.15463) (0.03213)D(PINPAD) 0.540310 0.090729-0.141328 (0.30166) (0.20705) (0.04302)D(PERFO)-0.191081-0.215269-0.059705 (0.30655) (0.21041) (0.04372)D(MCARD) 0.317673-0.015027-0.014221 (0.09270) (0.06362) (0.01322)4 Cointegrating Equation(s): Log likelihood 614.1553Normalized cointegrating coefficients (standard error in parentheses)ROEPOSPINPADPERFOMCARD 1.000000 0.000000 0.000000 0.000000-2.870073 (0.54791) 0.000000 1.000000 0.000000 0.000000-3.524391 (0.76192) 0.000000 0.000000 1.000000 0.000000-7.530538 (1.82071) 0.000000 0.000000 0.000000 1.000000 0.895778 (0.84510)Adjustment coefficients (standard error in parentheses)D(ROE)-0.021747 0.006973 0.003205 0.009326 (0.02352) (0.01184) (0.00725) (0.01028)D(POS) 0.867277-0.821005 0.058614-0.008303 (0.30904) (0.15554) (0.09520) (0.13513)D(PINPAD) 0.918456 0.057561-0.301305-0.286916 (0.40694) (0.20481) (0.12535) (0.17793)D(PERFO)-0.662493-0.173920 0.139728-0.698710 (0.40968) (0.20620) (0.12620) (0.17913)D(MCARD) 0.165217-0.001655 0.050276 0.010536 (0.12338) (0.06210) (0.03801) (0.05395) آزمون خود همبستگی مدل اول Breusch-Godfrey Serial Correlation LM Test:F-statistic51.04974    Prob. F(2,43)0.0000Obs*R-squared35.18258    Prob. Chi-Square(2)0.0000Test Equation:Dependent Variable: RESIDMethod: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:20Sample: 1386M05 1390M06Included observations: 50Presample missing value lagged residuals set to zero.VariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.0027960.0020601.3570810.1818PINPAD-0.0024430.001317-1.8552530.0704MCARD-0.0042320.005278-0.8017360.4271PERFO0.0018860.0015261.2359770.2232C3.67E-050.0002230.1645820.8700RESID(-1)0.7810450.1471405.3081780.0000RESID(-2)0.1313770.1622290.8098260.4225R-squared0.703652    Mean dependent var8.24E-20Adjusted R-squared0.662301    S.D. dependent var0.001397S.E. of regression0.000812    Akaike info criterion-11.26548Sum squared resid2.83E-05    Schwarz criterion-10.99780Log likelihood288.6371    Hannan-Quinn criter.-11.16355F-statistic17.01658    Durbin-Watson stat1.854965Prob(F-statistic)0.000000 مدل اول – پس وارد کردن جزء AR Breusch-Godfrey Serial Correlation LM Test:F-statistic2.099249    Prob. F(2,42)0.1352Obs*R-squared4.543976    Prob. Chi-Square(2)0.1031Test Equation:Dependent Variable: RESIDMethod: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:23Sample: 1386M05 1390M06Included observations: 50Presample missing value lagged residuals set to zero.VariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS-6.85E-050.001538-0.0445590.9647PINPAD-8.28E-050.001489-0.0555930.9559MCARD4.29E-050.0038950.0110210.9913PERFO-0.0003240.001203-0.2696560.7887C-0.0005840.001183-0.4939510.6239AR(1)0.1236760.0961201.2866890.2052RESID(-1)-0.2463630.185760-1.3262400.1919RESID(-2)-0.3443690.179078-1.9230090.0613R-squared0.090880    Mean dependent var-7.40E-16Adjusted R-squared-0.060641    S.D. dependent var0.000690S.E. of regression0.000711    Akaike info criterion-11.51521Sum squared resid2.12E-05    Schwarz criterion-11.20929Log likelihood295.8803    Hannan-Quinn criter.-11.39871F-statistic0.599785    Durbin-Watson stat2.026762Prob(F-statistic)0.752472 مدل دوم Breusch-Godfrey Serial Correlation LM Test:F-statistic6.463345    Prob. F(2,49)0.0032Obs*R-squared11.68954    Prob. Chi-Square(2)0.0029Test Equation:Dependent Variable: RESIDMethod: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:30Sample: 1386M02 1390M09Included observations: 56Presample missing value lagged residuals set to zero.VariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS-0.0086630.018683-0.4637010.6449MCARD0.0299060.0549330.5444160.5886PINPAD-0.0061550.013023-0.4726410.6386PERFO0.0144590.0166440.8687310.3892C-0.0013000.002326-0.5588610.5788RESID(-1)0.5135480.1545623.3226080.0017RESID(-2)0.0480630.1608470.2988140.7663R-squared0.208742    Mean dependent var3.22E-18Adjusted R-squared0.111853    S.D. dependent var0.009330S.E. of regression0.008793    Akaike info criterion-6.513216Sum squared resid0.003789    Schwarz criterion-6.260047Log likelihood189.3700    Hannan-Quinn criter.-6.415063F-statistic2.154448    Durbin-Watson stat1.828704Prob(F-statistic)0.063653 مدل دوم پس وارد کردن جزء AR Breusch-Godfrey Serial Correlation LM Test:F-statistic0.055468    Prob. F(1,48)0.8148Obs*R-squared0.063484    Prob. Chi-Square(1)0.8011Test Equation:Dependent Variable: RESIDMethod: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:32Sample: 1386M03 1390M09Included observations: 55Presample missing value lagged residuals set to zero.VariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS-0.0003060.017358-0.0176500.9860MCARD-0.0012850.051226-0.0250760.9801PINPAD-0.0003140.016957-0.0185370.9853PERFO-0.0001010.014806-0.0068180.9946C-0.0001040.003891-0.0266130.9789AR(1)0.0396030.2163090.1830830.8555RESID(-1)-0.0583420.247719-0.2355170.8148R-squared0.001154    Mean dependent var-1.01E-11Adjusted R-squared-0.123701    S.D. dependent var0.008001S.E. of regression0.008481    Akaike info criterion-6.583517Sum squared resid0.003453    Schwarz criterion-6.328038Log likelihood188.0467    Hannan-Quinn criter.-6.484722F-statistic0.009245    Durbin-Watson stat1.931423Prob(F-statistic)0.999996 همسانی واریانس مدل اول Heteroskedasticity Test: Breusch-Pagan-GodfreyF-statistic1.849077    Prob. F(4,45)0.1361Obs*R-squared7.058044    Prob. Chi-Square(4)0.1329Scaled explained SS7.339195    Prob. Chi-Square(4)0.1190Test Equation:Dependent Variable: RESID^2Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:35Sample: 1386M05 1390M06Included observations: 50White Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  C7.08E-072.11E-073.3552070.0016POS-3.54E-061.61E-06-2.2053360.0326PINPAD-1.52E-067.34E-07-2.0719040.0440MCARD-1.20E-062.50E-06-0.4785010.6346PERFO5.76E-071.14E-060.5058120.6155R-squared0.141161    Mean dependent var4.67E-07Adjusted R-squared0.064820    S.D. dependent var7.72E-07S.E. of regression7.47E-07    Akaike info criterion-25.28204Sum squared resid2.51E-11    Schwarz criterion-25.09084Log likelihood637.0510    Hannan-Quinn criter.-25.20923F-statistic1.849077    Durbin-Watson stat1.912870Prob(F-statistic)0.136078 مدل دوم Heteroskedasticity Test: HarveyF-statistic1.380730    Prob. F(4,50)0.2540Obs*R-squared5.470904    Prob. Chi-Square(4)0.2423Scaled explained SS9.215554    Prob. Chi-Square(4)0.0559Test Equation:Dependent Variable: LRESID2Method: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:39Sample: 1386M03 1390M09Included observations: 55White Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  C-10.423140.766693-13.594940.0000POS-10.563514.497669-2.3486630.0228MCARD-16.2693617.61780-0.9234620.3602PINPAD1.6222702.5032460.6480670.5199PERFO-7.0841084.841255-1.4632790.1496R-squared0.099471    Mean dependent var-11.66761Adjusted R-squared0.027429    S.D. dependent var2.909715S.E. of regression2.869533    Akaike info criterion5.032684Sum squared resid411.7110    Schwarz criterion5.215169Log likelihood-133.3988    Hannan-Quinn criter.5.103252F-statistic1.380730    Durbin-Watson stat2.078540Prob(F-statistic)0.254019 آزمون نرمال بودن جملات پسماند مدل اول مدل دوم آزمون خطای تصریح مدل اول Ramsey RESET Test:F-statistic0.665470    Prob. F(2,42)0.5194Log likelihood ratio1.559866    Prob. Chi-Square(2)0.4584Test Equation:Dependent Variable: ROAMethod: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:46Sample: 1386M05 1390M06Included observations: 50Estimation settings: tol= 0.00010Initial Values: C(1)=0.00032, C(2)=-0.00027, C(3)=-0.00097, C(4)=6.2e-05,        C(5)=0.00161, C(6)=193.550, C(7)=-11605.1, C(8)=0.00250Convergence achieved after 10 iterationsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.0005730.0015590.3673880.7152PINPAD-0.0003410.000830-0.4104710.6835MCARD-0.0021910.004104-0.5338290.5963PERFO0.0001590.0011030.1442780.8860C0.0014560.0006282.3202360.0253FITTED^2206.815351.047504.0514280.0002FITTED^3-12796.895429.822-2.3567790.0232AR(1)-0.1321570.234436-0.5637250.5759R-squared0.819353    Mean dependent var0.005242Adjusted R-squared0.789245    S.D. dependent var0.001598S.E. of regression0.000734    Akaike info criterion-11.45113Sum squared resid2.26E-05    Schwarz criterion-11.14521Log likelihood294.2783    Hannan-Quinn criter.-11.33463F-statistic27.21391    Durbin-Watson stat2.051784Prob(F-statistic)0.000000Inverted AR Roots     -.13 مدل دوم Ramsey RESET Test:F-statistic1.245328    Prob. F(2,47)0.2972Log likelihood ratio2.839995    Prob. Chi-Square(2)0.2417Test Equation:Dependent Variable: ROEMethod: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:49Sample: 1386M03 1390M09Included observations: 55Estimation settings: tol= 0.00100Initial Values: C(1)=0.01267, C(2)=0.04972, C(3)=0.00091, C(4)=-0.00253,        C(5)=-0.02865, C(6)=39.4522, C(7)=-281.490, C(8)=0.00250Convergence achieved after 11 iterationsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.0116030.0141830.8180890.4174MCARD0.0400400.0806420.4965140.6218PINPAD0.0005800.0076880.0754120.9402PERFO-0.0024140.013713-0.1760700.8610C-0.0312590.047657-0.6559210.5151FITTED^240.0373022.677811.7654830.0840FITTED^3-283.2883194.5307-1.4562660.1520AR(1)-0.0602890.348993-0.1727510.8636R-squared0.464208    Mean dependent var0.082811Adjusted R-squared0.384409    S.D. dependent var0.010652S.E. of regression0.008357    Akaike info criterion-6.597635Sum squared resid0.003283    Schwarz criterion-6.305659Log likelihood189.4350    Hannan-Quinn criter.-6.484726F-statistic5.817226    Durbin-Watson stat1.959562Prob(F-statistic)0.000068Inverted AR Roots     -.06 خروجی تخمین مدل اول مدل اول –بدون جزء AR Dependent Variable: ROAMethod: Least SquaresDate: 06/13/08 Time: 23:52Sample: 1386M05 1390M06Included observations: 50Estimation settings: tol= 0.00010Convergence achieved after 6 iterationsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS-0.0152660.000865-1.7644130.0846PINPAD-0.0553160.0008694.5632780.0000MCARD0.2415550.0035053.3629070.0000PERFO0.0059700.0008510.1704730.8603C0.0434170.0012153.5775700.0009AR(1)0.9068500.07118312.739760.0000R-squared0.813628    Mean dependent var0.005242Adjusted R-squared0.792450    S.D. dependent var0.001598S.E. of regression0.000728    Akaike info criterion-11.49993Sum squared resid2.33E-05    Schwarz criterion-11.27049Log likelihood293.4983    Hannan-Quinn criter.-11.41256F-statistic38.41746    Durbin-Watson stat2.154636Prob(F-statistic)0.000000Inverted AR Roots      .91 با ورود جزء AR Dependent Variable: ROEMethod: Least SquaresDate: 06/15/08 Time: 11:22Sample (adjusted): 1386M03 1390M09Included observations: 55 after adjustmentsEstimation settings: tol= 0.00100Initial Values: C(1)=0.03523, C(2)=0.11458, C(3)=0.01433, C(4)=-0.03081,        C(5)=0.07838, C(6)=0.00250Convergence achieved after 6 iterationsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.0119080.0101043.7795830.0006MCARD0.1646490.0425574.7239520.0007PINPAD-0.0031440.011610-0.3669030.7127PERFO0.0097730.0107191.1453610.2693C0.0763380.00455016.776600.0000AR(1)0.6463180.1706753.7868290.0004R-squared0.435815    Mean dependent var0.082811Adjusted R-squared0.378245    S.D. dependent var0.010652S.E. of regression0.008399    Akaike info criterion-6.618726Sum squared resid0.003457    Schwarz criterion-6.399744Log likelihood188.0150    Hannan-Quinn criter.-6.534044F-statistic7.570182    Durbin-Watson stat1.949538Prob(F-statistic)0.000025Inverted AR Roots      .65 مدل نهایی Dependent Variable: ROAMethod: Least SquaresDate: 06/15/08 Time: 10:51Sample: 1386M05 1390M06Included observations: 50Estimation settings: tol= 0.00010Initial Values: C(1)=0.02596, C(2)=0.00438, C(3)=0.00250Convergence achieved after 4 iterationsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.0215460.0035983.9801250.0002MCARD0.1517230.0032484.5327320.0000C0.0044730.0010774.1527320.0001AR(1)0.8975430.07255312.370940.0000R-squared0.807448    Mean dependent var0.005242Adjusted R-squared0.799254    S.D. dependent var0.001598S.E. of regression0.000716    Akaike info criterion-11.58731Sum squared resid2.41E-05    Schwarz criterion-11.47259Log likelihood292.6828    Hannan-Quinn criter.-11.54362F-statistic98.54506    Durbin-Watson stat2.205695Prob(F-statistic)0.000000Inverted AR Roots      .90 خروجی تخمین مدل دوم مدل اول –بدون جزء AR Dependent Variable: ROEMethod: Least SquaresDate: 06/15/08 Time: 11:15Sample (adjusted): 1386M02 1390M09Included observations: 56 after adjustmentsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.4020000.0183664.2246180.0002MCARD1.1412650.0408062.8566910.0087PINPAD0.1133680.0086601.4037640.2288PERFO-0. 301840.013353-2.2529720.0086C0.0785950.00274228.660370.0000R-squared0.226135    Mean dependent var0.082951Adjusted R-squared0.165440    S.D. dependent var0.010606S.E. of regression0.009689    Akaike info criterion-6.350514Sum squared resid0.004788    Schwarz criterion-6.169679Log likelihood182.8144    Hannan-Quinn criter.-6.280404F-statistic3.725742    Durbin-Watson stat1.020660Prob(F-statistic)0.009802 با ورود جزء AR Dependent Variable: ROEMethod: Least SquaresDate: 06/15/08 Time: 11:22Sample (adjusted): 1386M03 1390M09Included observations: 55 after adjustmentsEstimation settings: tol= 0.00100Convergence achieved after 6 iterationsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.2399080.0101043.5795830.0056MCARD1.7464790.0425573.8939520.0007PINPAD-0.0811440.011610-0.2169030.8127PERFO-0.0217730.010719-0.2153610.8193C0.0763380.00455016.776600.0000AR(1)0.6463180.1706753.7868290.0004R-squared0.435815    Mean dependent var0.082811Adjusted R-squared0.378245    S.D. dependent var0.010652S.E. of regression0.008399    Akaike info criterion-6.618726Sum squared resid0.003457    Schwarz criterion-6.399744Log likelihood188.0150    Hannan-Quinn criter.-6.534044F-statistic7.570182    Durbin-Watson stat1.949538Prob(F-statistic)0.000025Inverted AR Roots      .65 مدل نهایی Dependent Variable: ROEMethod: Least SquaresDate: 06/15/08 Time: 13:09Sample (adjusted): 1386M03 1390M09Included observations: 55 after adjustmentsEstimation settings: tol= 0.00100Initial Values: C(1)=0.15485, C(2)=0.07780, C(3)=0.00250Convergence achieved after 5 iterationsWhite Heteroskedasticity-Consistent Standard Errors & CovarianceVariableCoefficientStd. Errort-StatisticProb.  POS0.2425610.1569813.8854120.0008MCARD0.1587350.0349524.5315830.0000C0. 762400.00423717.992240.0000AR(1)0.6559320.1506284.3546590.0001R-squared0.429384    Mean dependent var0.082811Adjusted R-squared0.407437    S.D. dependent var0.010652S.E. of regression0.008200    Akaike info criterion-6.716483Sum squared resid0.003496    Schwarz criterion-6.606992Log likelihood187.7033    Hannan-Quinn criter.-6.674142F-statistic19.56477    Durbin-Watson stat1.950862Prob(F-statistic)0.000000Inverted AR Roots      .66 Abstract The Impact of Internet Banking on Maskan BankFinancial Performance With the increasing development of technology and the industrializing of the countries, the bank managers has to try the development of the new banking services which its distinguishing than services of other competitors has special advantages to attract deposits from customers. The aim of the present study was to investigate the effects of electronic banking tools on the financial performance of the Maskan Bank province. Hence, the effect of the growth rate of sales terminals, Maskan cards, ATMs monthly performance devices as well as the terminals of the branches on the returns of the assets and return on equity were explained through the formation of the linear regression. After reviewing the classical assumptions, it was estimated using time series and finally determined that, however, the number of electronic gadgets has increased during 1386 to 1390, but, the growth rate has not ascended and among these variables, only the growing of the number of Maskan card has been effected on the financial performance; Thus the growing of the number of Maskan cards with 0.16 coefficient has a significant and direct relationship with asset returns and also has a significant and positive relationship with equity returns by coefficient of 1.54. Key words: Maskan Bank, financial performance,bank, electronic banking. Sayde Zaynab Mortazavi 268224040132000