تحقیق مقیاس خلق و خوی مالهوترا(MTS) (docx) 25 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 25 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
مقیاس خلق و خوی مالهوترا(MTS)
مفهوم و تعریف خلق و خو / مزاج (MTS)
خلق و خو به عنوان پدیده مشخصه سرشت یک فرد شامل آمادگی برای تحریک هیجانی ، توان و سرعت معمول برای پاسخ دادن ، کیفیت خلق عمومی و همه صفات ویژه از نوسان و شدت خلق اوست ، که به عنوان پدیده ای وابسته به ساختار سرشتی فرد مورد توجه است ، بنابراین تا حد زیادی منشأ وراثتی دارد (الپورت) ، 1961) . آمادگی های ذاتی ،زمینه انواع صفات شخصیتی است و انتظار می رود در طول رشد ، از تمایل پیچیده با محیط تفکیک داده شود. با توجه به این مفهوم ، فرض بر این است که بچه ها زندگی را با آمادگیهای شخصی ارثی معینی آغاز می کنند که درکودکی به شکل تفاوتهای فردی آشکار می شود.
توماس و چیس ( 1968 و 1963) در مطالعه طولی در نیویورک (NYLS) کار مقدماتی خود را با گروهی از بچه ها از بدو تولد، در کودکی ، بلوغ و اوایل بزرگسالی پی گیری کردند. آنها شواهدی ارائه دادند مبنی بر این که درست همان خلق و خوی خردی کودکان که در آغاز کودکی آشکار شده در مراحل بعدی کودک و بلوغ نسبتاً ثابت باقی می ماند. آنها مصاحبه هایی نیمه ساخت دار با والدین در رابطه با رفتار واقعی نوزادشان در هر روز از موقعیت های زندگیشان ترتیب دادند .صورت جلسه مصاحبه های جامع با والدین در معرض تحلیل محتوایی استقرایی قرار گرفت و نه (9) بعد خلق و خوی توصیف شده ذیل از آن مشتق شد.
فعالیت – آن مقدار مؤلفه حرکتی که در عملکرد کودک وجود دارد.
موزونی – پیش بینی پذیری یا عدم پیش بینی پذیری درزمان عملکردهائی همچون دوره خواب ، بیداری ،گرسنگی ، تغذیه ،دفع و ....
گرایش یا گوشه گیری – طبیعت پاسخ گویی به محرکهای جدید مانند غذای جدید ، اسباب بازی جدید، شخص جدید . پاسخهای گرایشی مثبت و پاسخهای گوشه گیری منفی هستند.
انطباق پذیری– سهولت و روانی که با آن پاسخ در جهت مطلوب تغییر می یابد.
آستانه پاسخ دهی – شدت سطح محرک لازمه فراخواندن پاسخ مشخصی باشد . یعنی واکنش نسبت به محرکهای حساس ، شیء محیطی و ...
شدت واکنش – سطح انژی پاسخگویی ، صرف نظر از کیفیت یا جهت آن .
کیفیت خلق – میزان خوشایندی ، شادی آوری در رفتار دوستانه در تقابل با گریه ناخوشایند و رفتارغیر دوستانه.
حواس پرتی – تأثیر پذیری از محرک محیطی بیرونی در تداخل یا در تغییر جهت رفتار در حال انجام .
فراخنای توجه و پایداری – فراخنای توجه به طول زمان پیگیری یک فعالیت شخص اطلاق می شود و پایداری هم به مداومت یک فعالیت در مواجه بایک مانع مربوط می شود .
در تحلیل عاملی نه متغیر ابعاد خلق و خو سه سنخ معناداری مهم خلق و خو به دست آمد که با عنوان های «کودک آرام»،«کودک مشکل دار»و «کودک کند» نامیده شدند . یک «کودک آرام» از طریق نظم در عملکرد های زیست شناختی ، پاسخ مثبت گرایشی به محرک جدید ، انطباق پذیری بالا نسبت به تغییرات و به طور افزون مثبت شناخته می شود . این گروه در حدود 40 درصد نمونه NYLS را تشکیل می داد . کودک «مشکل دار»که در حدود 10 درصد نمونه را شامل می شد در حالتی متضاد در انتهای طیف با عملکردی زیست شناختی نامنظم ، واکنش منفی یا گوشه گیرانه نسبت به محرک جدید ، عدم انطباق پذیری یا انطباق پذیری کند نسبت به تغییرات با حالات روانی شدید یا غالباً منفی قرار داشت . سنخ سوم «کودک کند» حدود 15 درصد و در جایی بینابین ترکیبی از مشخصه های کودک مشکل دار با شدت متوسط نمایش داده شدند .
35 درصد باقی مانده نمونه NYLS با هیچ یک از سه سنخ مطرح شده مطابقت نداشتند و خود را با تغییرات وسیعی در درجه بارزی نشان دادند. به علاوه تحلیل کیفی که قبل ازانجام تحلیل عاملی تکمیل شده بود نیز کودک آرام و کودک مشکل دار را شناسایی کرده بود .
این صفات خلق و خو و سه منظومه معنادار عملکردی ، همان طور که توصیف شدند ، در پیشرفت روان شناختی تأثیر گذار یافته شدند . چنانچه توسطNYLS و بسیاری دیگر از کسانی که در این زمینه کار کرده اند ،این مطالب تأیید شده است.
شواهد قابل توجهی وجود داردکه ویژگیهای مزاجی نقش بسیار مهمی در ایجاد مشکلات روان شناختی از انواع مختلف دارد و اعتبار آن به عنوان عامل خطر معنادار ثابت شده است . با این حال برطبق گفته راتر (1977) این تضاد مزاجی را به راحتی نمی توان موضوع مشخصه های شخصیتی از پیش مقرر شده دانست که منجر به اختلال رشدی در کودک می شود، بلکه موضوع تأثیر داشتن روش برخورد مردم با کودک نیز در ویژگیهای مزاجی مطرح است، یعنی دامنه فعالیتهای او و موقعیتهایی که او در رابطه با مشخصه های معین مزاجی، توانائی در کنار آمدن و آیسب پذیری در برابر خطرات روانی – اجتماعی را تجربه می کند.
همچنین توماس و چیس (1983) بر مفهوم تعامل گرایی در فرآیند رشد تأکید می کنند، جایی که مزاج و محیط یکدیگر را از طریق فرایند تکامل دائمی رشد تقویت کرده و یا تغییر می دهند. در تحلیل طبیعی این فرایند تعاملی، توماس و چیس در سال 1977 به این نتیجه رسیدند که مفهوم آسیب پذیری در میزان مفهوم انطباق و عقاید مربوط به هماهنگی و ناهماهنگی بسیار سودمند هستند. زمانی میزان انطباق ها نتیجه می دهد که ویژگی های محیط و انتظارات آن و تقاضاها با ظرفیت ها، مشخصه ها و نوع رفتار کردن خود ارگانیسم مطابقت داشته باشد. وقتی این هماهنگی بین ارگانیسم و محیط نمایان باشد بهینه در جهت پیشروی امکان پذیر است . بر عکس ، عدم انطباق بین فرصتها و تقاضاهای محیطی و ظرفیتها و مشخصه های ارگانیسم،اختلافهاو ناهمخوانی هارا به وجودمی آورد، به طوری که رشد منحرف شده وعملکردی ناسازگارانه پیش می آید.
سنجش خلق و خو
اندازه گیری خلق و خو به دلایل مختلف ،مسئله آزار دهنده ای بود . پرسشها در رابطه با شناسایی و تعریف صفات مهم رفتاری معنادار بوده است ، عملیاتی کردن مشخصه های تعریف شده ،توافق بر روی هم ارزی عملکرد بین رفتارآشکار و صفات خلق و خوی مربوط به آن ، انتخاب شرایط یاموقعیتهایی که مورد استفاده سنجش قرارمی گیرد ،و انتخاب شکل اندازه گیری که آیا مشاهده مستقیم، روش پرسشنامه یا روش مصاحبه باشد . از مشکلات محققین به شمارمی رفت.
اغلب تحقیقات درمورد اندازه گیری خلق و خو ، 9 جنبه توصیف شده به وسیله پژوهشگران در NYLS را دنبال کرده اند . با برداشتن چند نمونه رفتاری در موقعیتهای مختلف و یا به دست آوردن اطلاعاتی در اصطلاحات توصیفی واقعی ،نمی توان به راحتی به آنچه که کودک انجام می دهد دست یافت ، بلکه به چگونگی رفتاری که انجام می دهد می رسیم و می توان اعتبار گرایشهای پاسخ عمومی ویژگی های مزاجی را ارزیابی کرد .اغلب کسانی که دراین زمینه کار کرده اند ،از روش درجه بندی والدین استفاده نموده اند . در تشخیص نیاز برای مقیاسهای کوتاه درجه بندی برای اندازه گیری خلق و خو، پژوهشگران مختلف ( کاری 1970 و 1972 – گراهام و دیگران ، 1973- گارساید و دیگران 1975- کاری و مدویت 1978- و پرسن – بلن نو و منویل 1979 ، 1980) ابتدا بر اساس نه جنبه توصیف شده به وسیله توماس و چیس که پایایی و اعتبار آن مانند اقتصادی بودن برای اجرا و نمره گذاری ثابت شده بود، ابزار اندازه گیری خلق و خو را ارائه نمودند.
اغلب این ابزار برای دوران کودکی ، پیش دبستانی و دوره های اولیه سن مدرسه ، به وسیله دیگران بسط داده شد ، مطالعه این سالهای اولیه در جهت رشد طولی به ویژه برای شناخت کودکانی که در معرض خطر رفتاری در حال رشد / اختلالات عاطفی هستند، اهمیت دارد . اگر چه وقتی که بچه هایی با مشکلات رفتاری / عاطفی برای کار بالینی مراجعه می کنند ، تحلیل بیماری زایی اختلال ، مطالعه خلق و خوی آنها را نیز ایجاب می نماید.
ساخت و استاندارد کردن
انتخاب سؤال:
بر اساس 9 جنبه مزاجی بوسیله توماس و چیس(1963 و 1968) سؤالها به زبان ساده هندی و انگلیسی از منابع مختلف برگزیده شد از: (الف) توصیف های منتشر شده رفتاری در ارتباط با هر یک از نه جنبۀ توماس و دیگران (1963 و 1968)؛(ب) جدول مشخصه های مزاجی گراهام و دیگران (1973) و (ج) از تجربه های بالینی خود نویسندگان سؤالهای رفتاری مطابق با تعریف های طبقاتی.بسیاری از کسانی که در این زمینه کار می کردند ( توماس و دیگران – 1963 ، راتر 1978- روت بارت 1985) گزارش دادند که : الف) درجه بندی خلق خوی والدین، به ویژه مادران پایا است زیرا این درجه بندی ها آرایه وسیعی از زمینه های طبیعی در والدینی است که با فرزندانشان برخوردهایی دارند. ب) روش های رفتاری نمونه در موقعیتهای روزانه زندگی ، یک سنجش خلق و خویی کافی ارائه می دهد.
پیش آزمون
اولین پیش نویس برنامه بر روی مادران 10 کودک انجام شد و پاسخهای آنان کلمه به کلمه ثبت شد . هر سؤال به طور فردی نمره داده شد و همچنین با انجام مصاحبه ای در مقیاس سه مرحله ای به هر یک از جنبه ها یک درجه بندی کلی داده شد و اساساً ارزیابی کیفی انجام شد تا نیاز مشخص برای تغییر یعنی در شکل ؛ ساخت جمله و استفاده مناسب تر از کلمات ونمره گذاری را نشان دهد .برنامه تجدید نظر شد و اولین آزمون روی 20 نفرآزمودنی انجام شد . تحلیل جزء به جزء سؤالها به شکل ضریب همبستگی انجام شد .نه سؤال همبستگی ضعیفی با مجموعه مزاجی طرح ریزی شده داشتند و حذف شدند . چهار سؤال دیگر هم تغییر داده شدند.
جدول مزاجی مجدداً تغییر یافت و در دومین اجرا با 100 نفر برگزارشد که والدین 50 کودک با اختلال عاطفی 50 کودک نرمال درسنین بین 14 – 4 سال از هر دو جنسیت بودند. جزئیات پیش آزمون و اطلاعات اولیه در ساخت و استاندارد کردن قبلاً در یک سری مقاله گزارش شده بود( مال هوترا و راندهاوا – 1982،1983 a - مال هوترا وراندهاوا-b,c 1983)
استانداردکردن
درتجدید نظر نهایی ، برنامه نه متغییرمزاجی را با 45 سؤال ( برای هرکدام5 سؤال ) با مقیاس درجه بندی 5 مرحله ای اندازه گیری کردند. دو نمره انتهایی یک و 5 با تعریف هایی برمبنای نقطه میانی 3 ارائه شد . نمره های کمتر از 3 درجهت منفی ونمره های بیشتر از 3 در جهت مثبت ، برای شدت و فراوانی رفتار ارزیابی شده بوسیله هرسؤال بودند یعنی نمره پایین در فعالیت به معنی فعالیت کم کودک و همین طور بالعکس . میانگین نمره ها در هر متغیر نیز محاسبه شد .
برنامه مادران100 کودک بااختلال عاطفی که در کلینیک راهنمای کودک در بخش روان پزشکی حضور داشتند و 100 تن از مادران کودکان نرمال که در قسمت بیماران سرپایی بخش اطفال در سازمان آموزش وتحقیق پزشکی پس از لیسانس ، چاندیگار برگزار شد .سن بچه ها بین 12-5 سال بود که هر دو جنسیت را شامل می شد . تصور می شد که این نه متغیر مزاجی می تواند تعداد کمتری از جنبه ای مورد نظر را نشان دهد. بنابراین، اطلاعات مربوط به دوگروه تحلیل عاملی شد .عواملی با ارزش بیشتر از یک باتوجه به چرخش واریماکس بیرون آورده شدند . عواملی با بار 4± یا بیشتر معنادار گرفته شدند.
چهار عامل به دست آمده در هر یک از دو گروه ، برای واریانس کل هر کدام 14/72 درصد و 47/74 درصد محاسبه شد .ساختارهای عاملی در هر دو گروه تقریباً مشابه چیزی است که در جدول زیر نشان داده شده است . نام های تعیین شده برای عوامل ، بر اساس متغیر های موجود است.
جدول شماره1- مقایسه نتایج تحلیل عاملی در دو گروه
بار عاملی*
عاملنام متغیرهامهیج-پریشاننرمالIمردم آمیزیگرایش به گوشه گیری73/0-84/0انطباق پذیری85/0-85/0*آستانه پاسخ دهی77/0-66/0IIتهییج پذیریخلق58/089/0-پایداری64/040/0-IIIنیرو /انرژیفعالیت 79/0-68/0شدت82/0-84/0IVتوجه پذیریحواس پرتی92/0-88/0
*بارمعنادار (4±) نشان داده می شوند.
نظم پذیری که نهمین متغیرخلق و خو بود ، در رابطه با هر یک از چهار عامل، ارتباط معناداری به دست نداد .این متغیر به عنوان متغیری جداگانه و اختیاری نگاه داشته شده و به عنوان عامل شماره 5 در مطالعات بعدی مورد بررسی قرار گرفت.
پایایی
دواندازه پایایی ( آزمون مجدد و درجه بندی درونی ) مطالعه شد. ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون در جدول شماره 2 آمده است که همگی در حد بالایی وعنادار هستند.(01/0>P)
جدول شماره2- ضریب همبستگی گشتاوری فردی
عامل هاآزمون مجدد با هشت هفته فاصله درجه بندی درونیفعالیت88/090/0نظم پذیری 92/094/0گرایش به گوشه گیری 94/096/0انطباق پذیری84/092/0خلق90/096/0شدت86/088/0آستانه پاسخدهی86/088/0حواس پرتی83/082/0پایداری92/090/0N1010
اعتبار
اعتبار صوری به وسیله همکاران حرفه ای مختلف آزمایش و بسنده تشخیص داده شد .
اعتبارعاملی، از طریق مقایسه نتایج تحلیل عاملی با دیگر مطالعات عاملی به دست آمد و قبلاً در یکی از نوشته های اولیه گزارش شده بود. ( مال هوترا ، مال هوترا و راندها و1983b) علی رغم استفاده از روش شناسی جداگانه و نمونه ای مختلف ، در مطالعات ارائه شده تشابهات شگفت آوری در نتایج وجود داشتند.اعتبار سازه، از طریق تحلیل تابع تشخیص که درآن بین کودکان با اختلال عاطفی وکودکان بهنجار متغیرهای خلق و خو معنادار تشخیص داده شده بودند تعیین شد. ( مال هوترا ، مال هوترا و راندهاوا 1983c)اعتبار سازه ای بعدی در نمونه بزرگتری مشتمل بر 220 کودک دارای اختلال عاطفی ، 110 کودک عقب مانده ذهنی و 290 کودک بهنجار آزمایش شد. نتایج این آزمون در جدول شماره 3 نمایش داده شده است.
جدول شماره3 –مقایسه نمره های کودکان بهنجار،اختلال عاطفی و عقب مانده ذهنی
عواملنرمال ( کنترل)(NC)اختلال عاطفی(ED)عقب مانده ذهنی(MR)MS.D.MS.D.MS.D.1-مردم آمیزی84/1122/225/1178/178/928/22-تهیج پذیری10/625/180/507/135/596/03-نیرو / انرژی61/613/161/685/043/613/14-توجه پذیری15/370/025/350/071/268/05- نظم پذیری50/371/051/377/024/382/0N290220110نسبت tED و NCMR وNC133/314/82**91/2**41/63043/1488/1**78/5515/0**95/2
01/0>P**
وقتی که گروه کودکان دارای اختلال عاطفی با کودکان بهنجار مقایسه شدند، مشخص شد که کمتر مردم آمیز و انطباق پذیر بوده ، و همچنین به طور بارزی دارای حالت ناراحت منفی و حواس پرتی زیادی بودند .کودکان عقب افتاده ذهنی با ویژگیهای مشابهی با تفاوتهای بین کودکان اختلال عاطفی که گفته شد داشتند . به علاوه آنها در آهنگ زیست شناختی در مقایسه با کودکان بهنجار بی قاعده بودند. این نتایج مطابق با نتایج گزارش شده به وسیله دیگر کسانی است که در این زمینه کار کرده و می کنند.
شیوه اجرا
این برنامه را می توان به صورت مصاحبه ای یا پرسشنامه خود آزما مورد استفاده قرار داد . اطلاعاتی از والدین، ترجیحاً از مادر با توجه به خلق و خوی کودک قبل از آغاز علائم در مورد کودکی که مشکلات رفتاری / عاطفی دارد ، به دست آورد. درکودکان بهنجار تحقیق مربوط به آن دوره از زمان است که کودک در بالاترین حد خودش است . زمانی اگر ضرورت پیدا شود که اجازه بسط داده شود ،هر سؤال می تواند به عنوان محک زنی مورداستفاده قرار گیرد.باید مراقبت نمود که سؤالها در سبک رفتاری بازبینی شود یعنی بیشتر پرسش شود چگونه ، تا اینکه چرا یا چه ؟و سؤالها مربوط به فعالیت های روزمره کودک باشد.
نمره گذاری وتفسیر
هر سؤال با یک مقیاس پنج نمره ای ، با توجه به شدت و همچنین فراوانی وقوع یک رفتار معین درجه بندی می شود .نمره های 1 و 5 نشان دهنده انتهای شدت و یا فراوانی وقوع آن رفتار در درجاتی در جهت منفی و مثبت است . نمرۀ 3 در وسط ، نشان دهندۀ متوسط سرانه درک والدین است.میانگین های پنج نمره در هر یک از نه متغیر باید محاسبه شود .
نه متغیر خلق و خویی به چهار عامل همان طور که در جدول شماره 1 آمده است ، تقلیل پیدا می کند . برای رسیدن به نمره های عامل ، میانگین متغیر های خلق و خوی بدست آمده باید با هم اضافه شوند .
عامل (I) مردم آمیزی
این عامل شامل سه متغیر گرایش به گوشه گیری ، انطباق پذیری ، و آستانه پاسخدهی است . میانگین این سه متغیر جمع می شوند تا نمره مردم آمیزی داده شود .دامنۀ نمره های ممکن ، بین 3 تا 15 است. این عامل مردم آمیزی نامیده شده است . نمرۀ بالا در این عامل نشان می دهد که کودک نسبت به محیط کاملاً پاسخگو، اصلاح پذیر ، انطباق پذیر و منع نکردنی است.
عاملII (تهیج پذیری)
این عامل مشتمل بر دو متغیر یعنی خلق و پایداری است . جمع کل نمره های میانگین دو متغیر ، نمرۀ تهیج پذیری را می دهد . دامنۀ ممکن این نمره ها بین 2 تا10 است. نمرۀ بالا کلاً نشان دهندۀ خلق مثبت و شاد است و متقابلاً بر عکس . این عامل تهییج پذیری نامیده شده است.
عاملIII (نیرو)
دو متغیر مزاجی فعالیت و شدت در این عامل قرار دارندکه نیرو نامیده شده است .نمرۀ بالا به معنی فیزیکی تر بودن مانند نیروی روانشناختی نشان داده شده در رفتار کودک است و متقابلاً بر عکس . دامنۀ ممکن نمره ها بین 2 تا 10 است .
عامل IV(توجه پذیری)
این عامل فقط یک متغیر مزاجی حواس پرتی را دارد که اساساً بر فراخنای توجه دلالت دارد و توجه پذیری نامیده شده است . نمره های بالا نشان دهندۀ توجه زود گذر و حواس پرتی بالاست و متقابلاً بر عکس . دامنه نمره ها 1 تا 5 است.
عامل V( نظم پذیری )
نظم پذیری به عنوان پنجمین عامل مستقل مطرح شده است . دامنه تغییر نمره ها از 1 تا 5 است . نمرۀ بالا نشان دهندۀ کارکردهای زیست شناختی قابل پیش بینی است و نمرۀ پایین به معنی بی نظمی است.
نمره گذاری
عاملنمره15I(مردم پذیری)(الف) گرایش به گوشه گیریاحساس ترس و گریه عقب نشینی فیزیکیمی رود و با خود صحبت می کند بی اختیار به جاهای جدید حمله می کند چیزهای جدید را نگه می دارد و لمس می کند(ب) انطباق پذیریهیچ انطباق پذیری انجام نمی دهد به هیچ وجه تغییر نمی پذیردواکنش اولیه گوشه گیری فقط لحظه ای است.(ج) آستانهآستانه کم، به راحتی با سر و صدا حوصله سر می رود ، دستوراتی در مورد غذا و ...آستانه بالا ، با سر و صدا حوصله سر نمی رود ، دمای غذا را ندیده می گیرد و ...II(تهییج پذیری)(الف) خلقپیوسته گریه ، عصبانیت آزرده تند مزاج و ناراضیپیوسته خندان ، متبسم ، راضی و خوشحال(ب) پایداریبدون مداومت بدون هیچ گونه اثریدر هر کاری آنقدر ادامه تا موفق شود.III(نیرو)(الف) سطح فعالیتکاملاً بی تحرک یا بسیار کم تحرکهمیشه درحال حرکت ، پرش بیش از راه رفتن ، همیشه بی قرار(ب) شدتبندرت دارای واکنش است.بلند حرف زدن همراه خنده ، فریاد زدن همراه با عصبانیت ، گریه با صدای بلندIV(توجه پذیری)حواس پرتیحواس پرتی کم – حتی در زمان ناکامی و کارهای پر فعالیت هم دچار حواس پرتی نمی شود.نسبت به خود بسیار حواس پرت است.V(نظم پذیری)نظم پذیریدارای بی نظمی فراوان و پیوسته.بسیار اهمیت دهنده در مورد وقت ، حتی در بیرون از خانه.
استاندارد کردن –هنجارها
هنجارها در یک گروهی متشکل از 290 تن از کودکان بهنجار در سنین بین 14-4 سال از هر دو جنسیت و از همه طبقات اجتماعی – اقتصادی تهیه شد . میانگین ها و انحراف معیار نمره ها به این ترتیب بود.
جدول شماره 4 –هنجارهای 290 کودک نرمال ( به هنجار)
هنجارهامیانگینS.D.مردم آمیزی84/1122/2تهییج پذیری10/625/1نیرو61/613/1توجه پذیری15/370/0نظم پذیری50/371/0
نسبت بین نمره های خلق و خو و متغیرهای اجتماعی – مردمی گوناگون در زیر گروه از جمعیتی بهنجار (50=N) مورد آزمون قرار گرفت که نتیجۀ آن در جدول شماره 5 نشان داده شده است.
هیچ رابطه ای مطابق با سن دیده نشد . پسر بچه ها بیشتر در فعالیت و شدت ، نمره بالاتری کسب کرده بودند ، کودکان شهری در نقش های زیست شناختی خود منظم تر بودند و کم سن ترها از جهت خلق و خو پایدارتر بودند.
کاربرد
MTS را می توان برای همۀ جامعه کودکان بهنجار و نابهنجار درسنین بین 14-4 سال از هر دو جنسیت و هر طبقه اجتماعی – اقتصادی به کار برد. همچنین می توان در مطالعۀ نیمرخ مزاجی کودکان به منظور شناخت کودکانی که در خطر بزرگتر شکل گیری مشکلات عاطفی بعد از آن هستند ؛ پی بردن به بیماری زایی روانی ، مشکلات عاطفی / رفتاری کودکانی که به دنبال کمک روانپزشکی هستند ، برای باز کردن راهبردهای مداخله ای برای مشاوره با والدینی که فرزندانشان عدم سازگاری خلق و خو با محیط دارند ، و به منظور پیش بینی امکان پیشرفت مشکلات عاطفی و طبیعی آنها در آینده ، به کار گرفت.
جدول خلق وخوی مالهوترا (MST)، تا به حال در مطالعات گوناگون بارضایت در موارد زیر مورد آزمایش قرار گرفته است :
تشخیص عوامل خطر معنادار خلق و خو که باپیشرفت آتی مشکلات رفتاری /عاطفی دخالت دارند.( مالهوترا اِس ، راندهاوا،اِی، 1983 a، مالهوترا اِس ، مالهوترا اِی، راندهاوا،اِی، 1983 C).
رابطه بین خلق و خو و هوش در بچه مدرسه ایها (شارما، اِن .ک،مالهوترا،اس، مالهوترا اِی،1983d)
رابطه بین خلق و خو و پدیدار شناسی در اختلالات روان شناختی کودکی (مالهوترا ، اس،1984).
رابطه بین خلق و خوی کودک و بر آورد مادر از هوش او (کهلی،اِی، 1986).
نیمرخ خلق خوی کودکان عقب افتاده ذهنی : آیا با الگوی کودکان مشکل دار مطابقت می کند ؟ (مالهوترا ، اس،1987 در مطبوعات).
شرکت خلق و خو در رویداد مشکلات عاطفی در کودکانی که از لحاظ فیزیکی بیمار هستند . (مالهوترا ، اس، مالهوترا . اِی، در مطبوعات).
همبسته های خلق و خوی جسمانی کردن در کودکانی که ازجسمانی کردن رنج می برند . به همین ترتیب اختلالات نسبت به مشکلات رفتاری / عاطفی غیر جسمانی مقایسه شد . ( سان جام ،ک،1987).
جدول شماره 5 – رابطه بین متغیرهای مزاجی و اجتماعی- مردمی
فعالیتنظم پذیریگرایش به گوشه گیریانطباق پدیریخلقشدتپایداریآستانهحواس پرتیHILHILHILHILHILHILHILHILHILسن:10-4 سال (30)38192451218120371281323418481884518714-11 سال (20)091117301442133431526131143314422144جنسیت مذکر(23)18132171331712422472472141721698810158169مؤنث(17)*310487286310611250**2132944629494مکان جغرافیایی روستایی (22)814017501741231722003163133613632146شهری(28)1214***224311882631922336202194519635185تربیت تولد اولین تولد (19)612115401171132411532152313312522125تولد بعدی (31)1416126412452254232807213****194820745206
05/0>P39/72%***01/0>P8/132%*
01/0>P76/162%****05/0>P752%**
مقیاس خلق و خوی مالهوترا (MTS)
نام و نام خانوادگی: تاریخ تولد:
تحصیلات : تاریخ اجرا:
دستورالعمل
اطلاعات به دست آمده درباره خلق و خوی کودکان چنانچه که بیمار است باید مربوط به قبل از آغاز نشانه های بیماری باشد، و اگر بیمار نیست باید مربوط به زمانی باشد که کودک در بالاترین حد خود باشد. پاسخ دهنده این مقیاس بایدیکی از والدین و ترجیحاً مادر باشد. هر سؤال حوزه ای از فعالیتهای روزمره کودک را که ممکن است در مواردی تکراری هم باشد، وارسی می کند. و در عین حال جنبه های مختلف خلق و خو را اندازه گیری می کند . سؤالها به طورعمده در جهت محک زنی و آزمایشی هستند و هر وقت ضروری باشد اندکی اجازه بسط داده شده است . نمره همه سؤالها در یک مقیاس پنج امتیازی است که 1 و 5 دو انتهای فراوانی و شدت را در جهت منفی و مثبت با میانگین 3 نشان می دهند . برای نمره های 1 تا 5 در پایان هر سؤال 5 مربع مخصوص قرار داده شده است.
الف-بخش اول 543211زمانی که فرزند شما یک غریبه ( خویشاوند ،همسایه، پزشک ، فروشنده ، راننده اتوبوس و...) رامی بیند،اولین واکنش او چیست ، آیابه آن غریبه نزدیک می شود ، و با او صحبت می کند ، یا احساس خجالت می کندیا می ترسد.543212وقتی که فرزند شما برای اولین بار کودکان هم سن خویش را می بیند، اولین عکس العمل او چیست ؟ آیا به آنها نزدیک می شود و با آنها دوست می شود یا احساس دو دلی دارد خجالت می کشد یا می ترسد؟543213اگر به فرزندتان غذایی جدید داده شود ( یا در شرایطی جدید قرار گیرد )، اولین واکنش او چیست؟ شرایط جدید را می آزماید یا از آن امتناع می کند؟543214زمانی که به فرزند شما بازی یا فعالیت جدیدی شناسانده می شود، آیا فوری به جمع ملحق می شود یا ترجیح می دهد در ابتدا کناری نشسته و تماشاگر باشد ؟543215زمانی که به فرزندتان اسباب بازی ، لباس یا بازی جدیدی ارائه می شود، اولین واکنش او چیست؟آیا با اشتیاق آن را می پذیرد یا تردید داردیا از دور آن را نگاه می کند و اسباب بازیها ،لباس ها وبازی های خودش را ترجیح می دهد ؟54321ب-بخش اول543211غذایی را که قبلاً از آن امتناع می کرد یاآن را دوست نداشت هنوز از آن امتناع می کند یا اکنون آن را پذیرفته است ؟ پس از چه مدت آن را پذیرفت ؟543212اگر فرزند شما قبل از این از بودن با بعضی غریبه ها ، خجالت می کشید ، چه مدت به طول انجامید تا با او دوست شود؟ فقط چند دقیقه یا مدتی طولانی ؟543213اگر فرزند شما پیش از این از بودن با بچه ها احساس خجالت می کرد، چقدر طول کشیدتا با آنها بیامیزد و دوست شود، فقط لحظه ای یا مدتی طولانی ؟543214اگر او در ابتدا تردید داشت که به یک بازی جدید ملحق شود ، چه مدت به طول انجامید تا شرکت در آن بازی را آغاز کند ، بلافاصله، پس از مدتی یا هیچ وقت؟543215آیا پس از یک تعطیلی طولانی ، به سرعت به فعالیتهای روزمره مدرسه باز می گردد یا مدتی به طول می انجامد تا این کار را انجام دهد ؟54321ج-بخش اول543211آیا به نظر می رسد که او با حداقل سر و صدا یا شلوغی دراطراف حوصله اش سر می رود و یا آنها را نادیده می گیرد؟543212آیا دمای غذای گرم یا سرد را نادیده می گیرد ؟543213آیا در مورد جراحت یا ضرب دیدگی خویش ، قبل از اینکه انتقادی بکند که سخت آسیب دیده ، گریه سر می دهد ؟543214اگربه طور اتفاقی کودک دیگری به او دست بزند ، او را هل دهد و یا زد و خورد مختصری با او داشته باشد ، آیا عکس العملی نشان نمی دهد؟543215اگر زمانی ، موردی جدید یا متفاوت در مورد اشیاء یاافراد خانه وجود داشته باشد ، آیا فوراً به آن توجه می کند یا خیر ؟54321الف- بخش دوم 54321آیا فرزند شما به طور کلی شاد و راضی است یا کلاً ناراحت و ناراضی است؟54321زمانی که فرزند شما با کودکان دیگر است ، آیا به نظر می رسد شاد است و اوقات خوشی دارد ؟ آیا به طور کلی ناراضی ، عصبانی وتحریک پذیر است ؟54321زمانی که با بچه های دیگر بازی می کند ، آیا با آنها بحث/ منازعه می کند ؟54321اگرفرزندتان نتواند آن چیزی را که می خواهد داشته باشد یا انجام دهد ، آیا برای مدتی طولانی یا لحظه ای ناراحت باقی می ماند ؟54321زمانی که به او چیزی داده می شود که شیفتۀ آن است و یا آن را می خواسته ، واکنش اوچیست ؟ آیا برای مدتی کوتاه یا لحظه ای شاد شده و لبخند می زند ؟54321ب-بخش دوم543211زمانی که فرزند شما شروع به انجام بعضی طرحها ، مانند نقاشی و.. می کند ، آیا آن را کامل می کند ، مهم نیست کامل کردن آن چقدر طول بکشد یا اینکه آن را بدون تکمیل کردن ، رها می کند ؟543212اگر فرزند شما نوعی بازی یا بخشی از کاری را مشکل تشخیص دهد ،چه می کند ؟ آیا بلافاصله به سمت کاردیگری می رود یا تلاش خودرا ادامه می دهد تا آن بازی یا کار بخصوص رایاد بگیرد ؟543213چه مدت می تواند یک کار را ادامه دهد؟ ب همدت یک ساعت یا کمتر از آن ؟543214اگر عصبانی یا ناراحت شود ، چه مدت طول می کشد که از آن حالت خارج شود ؟ فقط چند لحظه یامدتی طولانی ؟543215اگر به کار فرزندتان اعتراض کنید ، آیا سعی می کندکه همان کار را انجام دهد یا آنرا فراموش می کند ؟54321الف- بخش سوم543211فرزند شما چقدر فعال است؟آیا آنقدر فعال است که بجای راه رفتن می دود یا آنقدر بی تحرک است که به زحمت حرکت می کند ؟543212آیا می تواند خود را آرام و ساکت نگاه دارد یا مشکل می تواند این کار را بکند و همیشه در حال جنبش و لولیدن است ؟543213آیا زمانی که در حال گوش دادن به داستان ، لطیفه یا برخی رویدادهای جالب است ، آرام می نشیند؟543214وقتی که سرگرم بازی است ، آیا در اطراف فعالیتی دارد ، در حال دویدن و پرسش است ، یا به آرامی در اطراف آن حرکت می کند ؟543215آیا زمانی که در حال خوردن است ،آرام باقی می ماند یا در حال حرکت است؟ 54321ب- بخش سوم543211اگر غذایی که بسیار زیاد دوست دارد ، به او داده شود ،واکنش اوچیست ؟ آیا خیلی خوشحال می شود و با رغبت آن را می خورد یا برای او تفاوت چندانی نمی کند ؟اگرغذایی که دوست ندارد ، به او داده شود ،واکنش اوچیست ؟ آیا به آن بی اعتنایی می کند ، به ملایمت اعتراض می کند ، عصبانی می شود ،بشقابش را به زمین پرت می کند ؟543212اگر فرزند شما از فعالیتی که برایش بسیار لذت بخش است دور نگاه داشته یا منع شود ، چگونه عکس العملی نشان می دهد ؟ آیا به ملایمت اعتراض می کند ، آزرده می شود ، عصبانی شده یا شروع به گریه می کند؟543213اگر چیزی که می خواهد به اوداده نشود ، چگونه رفتار می کند ؟ برای او چندان مهم نیست ، تا حدی آزرده می شود ، عصبانی می شود ، گریه می کند و فریاد می زند؟543214اگر خودش یا تیمش یک بازی را بازد ، واکنش او چیست ؟ خیلی به آن فکر نمی کند ،آرام با آن برخوردمی کند ، یا دلگیر می شود و می گرید ؟543215اگر کودک دیگری اسباب بازی ، کتاب یا هر چیز دیگری متعلق به او را بگیرد ، عکس العمل اوچیست ؟ برایش چندان مهم نیست ، دلگیرمی شود گریه می کند، با آن کودک می جنگد؟54321الف- بخش چهارم543211اگر مورد آزار قرار گیرد یا در موقعیتی بد باشد ، آیا به راحتی می تواند با شوخ طبعی از آن حالت خارج شود یا برایش بسیار مشکل است؟543212اگر سرگرم بازی است یا جذب کاری شده است و در پشت پنجره یا جاده سر و صدایی به گوش می رسد ، به طور کلی چه می کند ،آیا به کار خود ادامه خواهد داد یا به راحتی کار خود را رها می کند ؟543213زمانی که در حال گریستن است ، آیا دلداری دادن او با اسباب بازی یا قصه کاری آسان و یا زحمت دار است؟543214آیا اتفاق افتاده که به کاری جالب سرگرم باشد و شما مجبور باشید چندین بار با صدای بلند او را صدا بزنید ، قبل از اینکه او بشنود یا پاسخ دهد ؟543215زمانی که کودک سرگرم خوردن یا مطالعه کردن است ، اگرکسی ضربه ای به در بزند یا بیاید ، آیا بلافاصله خوردن یا مطالعه خود را متوقف می کند یا به آن کار ادامه می دهد ؟54321الف-بخش پنجم543211آیا فرزند شما تقریباً در یک ساعت از هر روز احساس گرسنگی می کند ؟ آیا می توانید بگوییدتقریباً چه محدوده زمانی گرسنه می شود ؟543212آیا فرزند شما تقریباً همان مقدار غذای معین را هر روز می خورد یا اینکه مقدار آن از روزی تا روز دیگر فرق می کند؟543213آیا فرزند شما تقریباً هر شب در یک زمان به خواب می رود؟ معمولاً چه ساعتی می خوابد؟543214فرزند شما هر روز صبح چه ساعتی از خواب بیدار می شود ؟ آیا آخر هفته ها و تعطیلات ، همان ساعت که روزهای دیگر (مدرسه) از خواب بیدار می شود، بر می خیزد یا زمان آن متفاوت است؟543215آیا فرزند شما هر روز تقریباً در یک ساعت معین عمل دفع را انجام می دهد ؟54321
بخش اول: نمره گذاری و تفسیربخش اولالف: نمره1- = احساس ترس می کند ، می گرید وبه طور فیزیکی کناره گیری می کند .نمره -5 = خود بخود می رود و صحبت می کند ، به مکان های جدید حمله می برد، خود به خود اشیاء جدید را دست می زند و لمس می کند.=(1M) میانگینب: نمره 1= فاقد انطباق پذیری –عدم پذیرش هیچ گونه تغییر.نمره 5= واکنش اولیه عقب نشینی فقط لحظه ای است.=(2M) میانگینج: نمره-1=آستانه پایین –صداها ، انتقادات و یا دمای غذا ، به راحتی حوصله او را سرمی برد .نمره- 5= آستانه بالا- از سر و صدا حوصله اش سر نمی رود ، دمای غذا و... را نادیده می گیرد.=(3M) میانگینبخش دومالف: نمره 1=همیشه گریان، عصبانی ، رنجور ، ناراضی و تحریک پذیر.نمره 5= همیشه خندان ، متبسم، راضی وشاد.=(4M) میانگینب:نمره-1=بدون پایداری- بدون هیچگونه تلاش. نمره- 5= ادامه می دهد تا آنجا که موفق شود به آنچه می خواهد برسد .=(5M) میانگینبخش سومالف: نمره-1=کاملاً آرام یا تحرک بسیار کم.نمره- 5= پیوسته در حال حرکت وپرش بیش از راه رفتن ، همیشه بی قرار .=(6M) میانگینب: نمره-1=بندرت عکس العملی نشان می دهد .نمره- 5= همراه با خنده می غرد ، با عصبانیت فریاد می زند،با صدای بلند می گرید .=(7M) میانگینبخش چهارمالف: نمره-1=حواس پرتی- حتی زمان خستگی و تلاشهای فعالانه دچار حواس پرتی نمی شود. نمره- 5=حواس پرتی بالا نسبت به خویشتن.=(8M) میانگینبخش پنجمالف: نمره-1=بسیار زیاد و پیوسته نامنظم. نمره- 5= بسیار وسواسی در مورد وقت حتی زمانی که خارج از خانه است .=(9M) میانگین
گروه روان بنیان
بخش دوم نمره گذاری
عاملنام عاملنمرهتفسیربخش اولM1(الف)M2 (ب)M3 (ج)M3+ M2+ = M1نمره مردم آمیزیبخش دومM4(الف)M5 (ب)M5+ M4=نمره تهییج پذیریبخش سومM6(الف)M7 (ب)M7+ M6=نمره نیروبخش چهارمM8نمره توجه پذیری=بخش پنجمM9نمره نظم پذیری=