پاورپوینت تاثیر کاربرد زئولیت روی عناصر معدنی و خصوصیات مورفولوژیکی عدس در شرایط کمبود آب (pptx) 7 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 7 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

تاثیر کاربرد زئولیت روی عناصر معدنی و خصوصیات مورفولوژیکی عدس در شرایط کمبود آب مقدمه عدس یکی از قدیمی‌ترین گیاهان غذایی بشر و از خانواده حبوبات است که منشأ آن در خاک‌های حاصلخیز خاور نزدیک است، ذخایر ژنتیکی عدس را واریته های اولیه یا نژادهای بومی گونه زراعی (Lens culinaris Medic) و خویشاوندان وحشی درون جنسLens تشکیل می‌دهند (1). پراکنش جغرافیایی تنوع بین نژادهای بومی تصادفی نبوده و تابع تاربخ تکاملی گیاه می‌باشد. بیشترین تولید عدس مربوط به کشور کانادا می‌باشد به طوری‌که در سال‌های 2000 – 1999 حدود 27 درصد کل عدس محصول دنیا را به خود اختصاص داده است. تنش خشکی یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی بر تولیدات کشاورزی در بسیاری از مناطق است. بسیاری از خصوصیات آناتومیکی و آنزیمی گیاهان (2) تحت تأثیر خشکی قرار می‌گیرد. تحت شرایط تنش قابلیت دسترسی به عناصر معدنی، جذب و انتقال مواد دچار اختلال می‌گردد. در مناطقی که کمبود آب از فاکتورهای اصلی محدود کننده زراعت است، کشاورزان به استفاده از روش‌هایی، ازجمله کاربرد زئولیت برای کاهش صدمات ناشی از خشکی تمایل دارند. بر اساس گزارش زمانیان (5) یکی از این روش‌ها، استفاده از زئولیت می‌باشد که می‌تواند رطوبت خاک را برای مدت بیشتری حفظ و در اختیار گیاه قرار دهد، بنابراین کاربرد زئولیت می تواند اثرات سوء تنش در گیاهان زراعی را تعدیل بخشد.       مواد و روش ها این مطالعه در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقات کشاورزی ارومیه واقع در پردیس نازلو با عرض جغرافیایی 37 درجه و 32 ثانیه شمالی و طول جغرافیایی 45 درجه و 5 ثانیه شرقی و با ارتفاعی برابر با 1320 متر از سطح دریا اجراشد. در این آزمایش تیمارهای آبیاری در 2 سطح (نگهداری در ظرفیت زراعی و آبیاری پس از رسیدن به 50 درصد ظرفیت زراعی) و کاربرد زئولیت در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 تن در هکتار) درنظر گرفته شد. بذرهای عدس‌با درنظر گرفتن نیم متر اثر حاشیه از هر طرف، در کرت­هایی با 5 ردیف (فاصله بین ردیف­ها 15 سانتی‌متر و فاصله بین گیاهان در روی ردیف 5 سانتی‌متر) اول مرداد (به عنوان کشت دوم بعد از برداشت غلات) کاشته شدند. پس از طی دوره رشد دو ماهه، برداشت گیاهان کاشته شده انجام گرفت و سپس صفات درصد نیتروژن، درصد فسفر و درصد پتاسیم اندازه‌گیری شدند. اندازه گیری نیتروژن از دستگاه کجلدال و با استفاده از تیتراسیون با اسید سولفوریک تیترازول، و اندازه گیری فسفر برگ نیز به روش رنگ سنجی وانادات و با استفاده از اسپکتروفتومتر انجام گرفت. داده­های آزمایش براساس امید ریاضی طرح پایه و با استفاده از نرم افزار MSTAT-C مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند و میانگین‌های حاصل با آزمون SNKدر سطح احتمال 5 درصد مورد مقایسه قرار گرفتند.   جدول 1- تجزیه واریانس اثرات زئولیت وآبیاری روی برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و عناصر غذایی عدس * و ** به ترتیب غیرمعنی­دار، معنی­دار در سطح احتمال 5% و 1% می باشند.,ns شکل1- مقایسه‌ میانگین درصد نیتروژن برگ تحت شرایط کاربرد مقادیر زئولیت (I) و رژیم­های آبیاری II. حروف غیرمشابه بیانگر اختلاف معنی­دار در سطح احتمال 5 درصد می­باشد. شکل2- مقایسه‌ میانگین درصد فسفر برگ تحت شرایط کاربرد مقادیر زئولیت (I) و رژیم­های آبیاری II. حروف غیرمشابه بیانگر اختلاف معنی­دار در سطح احتمال 5 درصد می­باشد. شکل 3- مقایسه‌ میانگین درصد پتاسیم برگ تحت شرایط کاربرد مقادیر زئولیت (I) و رژیم­های آبیاری II. حروف غیرمشابه بیانگر اختلاف معنی­دار در سطح احتمال 5 درصد می­باشد. نتایج و بحث نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر زئولیت و آبیاری روی درصد نیتروژن برگ و درصد پتاسیم برگ در سطح احتمال 1 درصد، و روی درصد فسفر برگ در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد(جدول 1). اثر زئولیت روی طول برگ، ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن خشک برگ و ساقه در سطح احتمال 1 درصد، و اثر آبیاری روی طول برگ، ارتفاع بوته و قطر ساقه درسطح احتمال 1 درصد معنی­دار بود. اثر متقابل بین زئولیت و آبیاری روی تعداد برگ، عرض برگ و مساحت برگ یک بوته در سطح احتمال 1 درصد معنی­دار شد. بالاترین درصد نیتروژن (38/1 درصد) و فسفر (51/2 درصد) برگ از کاربرد 30 تن در هکتار زئولیت بدست آمد و کمترین درصد نیتروژن(07/1 درصد) و فسفر (19/0 درصد) برگ از تیمار شاهد (بدون کاربرد زئولیت) بدست آمد. با کاهش مصرف زئولیت در خاک از درصد نیتروژن برگ به طور معنی دار کاسته شد ودر تیمار شاهد (بدون زئولیت( به حداقل (07/1 درصد) رسید. ولی فسفر برگ تغییر محسوسی نداشت. به طوریکه فسفر برگ در کلیه سطوح کاربرد زئولیت در یک گروه آماری قرار داشتند و کاهش معنی­دار فقط در تیمار شاهد مشاهده شد (شکل­های I- 1 و I- 2). آبیاری در 100 % ظرفیت زراعی باعث افزایش معنی‌دار درصد نیتروژن و فسفر شد به‌طوریکه بالاترین درصد نیتروژن ( 39/1درصد) و فسفر (26/0درصد) از آبیاری 100% ظرفیت زراعی حاصل گردید. بیشترین درصد پتاسیم برگ (52/2 درصد) از کاربرد 30 تن در هکتار زئولیت حاصل شد. کاهش مصرف زئولیت به طور معنی داری میزان پتاسیم برگ را کاهش داد. این کاهش پتاسیم با 89/1 درصد در تیمار بدون زئولیت کمترین مقدار را به خود اختصاص داد (شکل I-3). درصد پتاسیم برگ تحت تأثیر کمبود آب در دسترس گیاه به طور معنی دار کاهش یافت طوری که تیمار آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی با 98/1 درصد کمترین و تیمار آبیاری شاهد با 39/2 درصد بیشترین پتاسیم را در برگ تجمع دادند (شکل II-3). تأثیر کاربرد زئولیت در افزایش راندمان مصرف کودهای نیتروژنه بسیار زیاد است و از آنجا که نیتروژن به عنوان یک عنصر غذایی کلیدی نقش تعیین کننده و چشمگیر در افزایش عملکرد اکثر گیاهان زراعی در سطح دنیا دارد، بایستی این ماده مغذی بر روی گیاهان مختلف مورد بررسی قرار گیرد. کود نیتروژن تأثیر معنی داری بر راندمان مصرف آب دارد به‌طوری که با افزایش کود نیتروژن راندمان استفاده از آب بیشتر می شود (4). در اینجا نیز با کاربرد زئولیت به نظر می رسد گیاه از نظر جذب و تجمع نیتروژن وضعیت مناسبی را دارا می باشد. هرچند این روند در فسفر وجود داشت ولی شدت این تجمع به اندازه نیتروژن نبود. تجمع پتاسیم به دلیل جذب انتخابی آن (3) تحت تاثیر سطوح زئولیت قرار نگرفت (شکل های 1، 2 و3). از طرفی با افزایش فسفر برگ افزایش فعالیت باکتری‌های مایکوریزا با خانواده بقولات مورد انتظار است که افزایش عملکرد عدس را در پی داردطویل­ترین برگ عدس (08/19 میلی‌متر) از تیمار 20 تن در هکتار زئولیت به­دست آمد که از لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری با کاربرد 30 تن در هکتار از نظر طول برگ دیده نشد. کوتاه­ترین برگ (92/11 میلی‌متر) از عدم کاربرد زئولیت (شاهد) به­دست آمد (شکل I-4). کمترین طول برگ (14/13 میلی‌متر) در تیمار تنش خشکی (آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی) مشاهده شد که نسبت به شرایط نرمال (آبیاری در ظرفیت زراعی) 18 درصد کاهش نشان می­دهد (شکل II-4). عریض­ترین برگ عدس (19/5 میلی‌متر) از عدم کاربرد زئولیت در ظرفیت زراعی به­دست آمد که تفاوت معنی­داری با کلیه سطوح زئولیت در این سطح آبیاری و کاربرد 20 تن زئولیت در آبیاری پس از 50 درصد ظرفیت زراعی نداشت. کم­عرض­ترین برگ (62/3 میلی‌متر) مربوط به گیاهانی بود که در 50 درصد ظرفیت زراعی بدون اضافه کردن زئولیت به خاک آبیاری شدند (شکل 5). بیشترین ارتفاع ساقه با 95/19 سانتی­متر، متعلق به تیمار 30 تن زئولیت در هکتار بود و کمترین ارتفاع بوته برابر با 315/15 سانتی­متر، از کاربرد 20 تن زئولیت به­دست آمد که تفاوت معنی‌داری با شاهد (بدون زئولیت) و کاربرد 10 تن زئولیت در هکتار نداشت (شکل I-6). کاهش 47 درصدی ارتفاع بوته (شکلII-6) در شرایط تنش نسبت به آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد. راهنما و همکاران (6) گزارش کردند که به ازای هر یک درصد کاهش در میزان آب آبیاری متوسط ارتفاع ساقه 1/1 سانتی­متر کاهش یافت. شکل 5- مقایسه میانگین ترکیبات تیماری از نظر عرض برگ تحت شرایط کاربرد مقادیر زئولیت در رژیم­های آبیاری. حروف غیرمشابه بیانگر اختلاف معنی­دار در سطح احتمال 5 درصد می­باشد. رژیم‌های آبیاری (اا). حروف غیر مشابه بیانگر اختلاف معنی دار در سطح احتمال 5 درصد می باشد. و(I) مقادیر زئولیت شکل 4- مقایسه‌ میانگین طول برگ تحت شرایط کاربرد نتیجه گیری نهایی کمبود آب قابل مصرف در خاک می تواند موجب تنش های درونی در گیاه شود و در نهایت، رشد آن را تحت تاثیر قرار دهد. استفاده از زئولیت باعث نگهداری آب و مواد غذایی در خود شده و در زمان کمبود و نیاز گیاه آن ها را به آرامی در اختیار گیاه قرار می دهد. از آنجایی که کشور ما ایران دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است و با توجه به فراهمی منابع خدادادی زئولیت در کشور، استخراج آن آسان و در نهایت قیمت اقتصادی مناسب این مواد می توان به کارگیری زئولیت ها را در سطوح مختلف صنایع کشاورزی گسترش داد. نتایج این تحقیق مشخص کرد که استفاده از این کانی در خاک باعث بهبود اکثر صفات زراعی گیاه عدس شد. با توجه به نتایج این پژوهش در اکثر صفات کمی و کیفی عدس، تیمارهای حاوی زئولیت با توجه به خصوصیات مثبت این پلیمرها از قبیل استحکام بخشیدن به خاک و جلوگیری از فرسایش خاک با توانایی جذب آب و جلوگیری از رواناب برتری قابل ملاحظه ای را نسبت به عدم مصرف زئولیت نشان داده از طرفی مصرف زئولیت باعث کاهش تأثیر تنش خشکی در گیاهان گردید که این خود می‌تواند عامل مهمی در صرفه جویی در آب مصرفی خصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک گردد.