پاورپوینت علل عدم شکل گیری بستر نظریه پردازی در تمدن اسلامی (pptx) 9 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 9 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
2
علل عدم شکل گیری بستر نظریه پردازی در تمدن اسلامی
هنر اسلامی
تاریخ هنر اسلامی نشان می دهد صدور احکام دینی پیرامون هنر در ساحت فقه صورت می گرفته و رویکرد فقی نیز اغلب در برخورد با هنر، سلبی بوده است. در چنین رویکردی، قاعده مندی تئوریک وجود ندارد و صرفاً با استناد به ماهیت احکام حرمت، بر امور سلبی تاکید می شود (نه ایجابی).
از این رو که هنر چیزی جز ارائه امر معتول در جمال محسوس به وسیله قوی خلاقه تخیل نیست و به همین دلیل خیال و تخیل کارگاه بنیادی هنر و ادب است و این مباحث در حوزه حکمت و عرفان مطرح اند تا فقه (به معنای اصغر آن و نه فقه أكبر) منطقاً تحقیق و پژوهش در مبانی هنر و زیبایی در عرصه حکمت و عرفان میسر می گردد نه صرفا فقه که ناظر به عمل و به یک عبارت حاکم بر اعمال است و نه ایده ها۔
علل عدم شکل گیری بستر نظریه پردازی در تمدن اسلامی
COFFEE BREAKS
هنر و معماری در تمدن اسلامی از سنخ عمل، فن و حرفه قلمداد گردید و نه ایده و نظر (به ویژه با توجه به اصطلاح Techne یونانی که در نهضت ترجمه به فن و صناعت ترجمه گردید). نتیجه چنین نگرشی بی اعتنایی ناخواسته حکما و فلاسفه به هنر و مبانی آن بود و نیز این نتیجه که هنر را بیشتر در معرض نظر فقها قرار می داد تا عرفا و حکما۔
هنر و معماری در طول تاریخ تمدن اسلامی-ایرانی ماهیتی کاملاً کارکردی داشته و صناعتگران و هنرمندان، در قالب نظام استاد شاگردی و به تجربه این فنون را می آموختند و نه در یک نظام تحصیلی و آکادمیک به معنای امروزين خود (نظامی که في نفسه می تواند بستر نظریه پردازی باشد)، بنابراین بستری طبیعی برای نظریه پردازی شکل نمی گرفت.
بین هنرمندان، صناعتگران و عاملان، با حکما، دانشمندان و عالمان ارتباط نظام مندی وجود نداشته است. یکی از مهم ترین ادله برای اثبات این معنا در قرون اولیه تمدن اسلامی، انتقاد ابوالوفاء بوزجانی در رساله خویش با عنوان «في ما يحتاج اليه العمال و الصناعی الاشكال الهندسيه» است.
COFFEE BREAKS
حکما و متفكران اسلامی جز در موسیقی (آن هم به این دلیل که ذیل فلسفه وسطی تعریف می شد و علاوه بر پذیرش تقسیمات یونانی فلسفه، آثار فلاسفه مسلمان نیز بر آن صحه می گذاشت من جمله احصاء العلوم فارابی) و معماری (که این نیز به دلیل حضور جدی هندسه باز ذیل فلسفه وسطی تعریف شده و در احصاء العلوم نیز ذیل علم الحيل تعریف می گردید) در هیچ هنر دیگری متون مستقل، تحلیلی و نظری ننگاشته اند تا خود بستری برای نظریه پردازی در این هنرها باشد.
COFFEE BREAKS
فتوت نامه ها که ارتباط مستقیمی با برخی هنرها و معماری داشته اند (من جمله رساله چیت سازان، رساله بنايان و نیز دیباچه ای که جعفر افندی در رساله معماریه برای معماران دارد) رساله هایی در آداب و مناسک معنوی هنر و معماری محسوب می شوند نه متونی در تحلیل نظری یا نظریه سازی پیرامون هنرها و معماری.
نظریات و آرای بسیار مهمی نیز که برخی متفکران و حکمای مسلمان پیرامون مبانی بنیادین هنری چون خیال، تخیل، عالم مثال یا رنگ و نور بیان کرده اند در خدمت مبادی دینی و علم کلام برای اثبات وحی، نبوت و معاد بوده، نه نظریه پردازی در عرصه هنر. به عنوان مثال ابداعات فارابی در قوه خیال برای اثبات توانایی پیامبران در ارتباط با عوالم فوق القمر بوده و یا آرای نجم الدین کبری، نجم رازی و علاءالدوله سمنانی پیرامون رنگ با نیت تمیز منازل و تبیین مراحل سلوک بیان شده، همچنین ارای شیخ محمد کریم خان کرمانی در یاقوت الحمراء و یا عُجب الذَنب دانستن قوه خیال توسط صدرای شیرازی که قوه وحل نشئت دنیوی به نشئت اخروی باشد.
بنابراین نظریه های هنری در تمدن اسلامی یا مجال ظهور و تدوین نیافته یا در ساحتی دیگر خدمتی دگر را برگزیده بودند.