پاورپوینت فصل نهم رهبری کریمانه در مدیریت اسلامی (pptx) 16 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 16 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
به نام خدا
فصل نهم:رهبری کریمانه در مدیریت اسلامی
برای دستیابی به شیوه ی رهبری در مدیریت اسلامی توجه به شیوه ی انسان شناسی ضروری است.
1.مبنای انسان شناسی در سبک رهبری
در صورت اعتقاد به کرامت ذاتی انسان،نحوه ی رهبری و تعامل با او کریمانه،
و در صورت تصور او به موجودی پست شیوه ی رهبری مستبدانه و خوار کننده خواهد بود.
1-1:انسان در قرآن
آیات الهی انسان را برتر از دیگر موجودات،خلیفه ی خدا در زمین و واجد بالاترین ظرفیت ها و قابلیت های علمی و آشنا به همه ی حقایق هستی
،موجودی آزاد ،مستقل،انتخابگر و بهره مند از وجدان اخلاقی و واجد شرافت و کرامت ذاتی معرفی کرده اند.
قرآن بدترین مذمت ها و نکوهش ها را نیز درباره انسان دارد و انسان را دوستدار مال دنیا،حیله گر،ناسپاس و ستمگر،بخیل،ضعیف،حریص،تابع هوی و هوس و خودبین و فخرفروش معرفی کرده است.
بسیاری از صاحبنظران ویژگی های مثبت را مربوط به جنبه ی الهی و بعد معنوی انسان و ویژگی های منفی را مربوط به طبیعت و بعد مادی انسان دانسته اند.
انسان اصالتا واجد ویژگی های مثبت و واجد کرامت ذاتی و تکوینی بوده و لئامت ذاتی ندارد بلکه در صورت رها شدن به حال خود و عدم تربیت و تزکیه نفس،به سوی لئامت حرکت خواهد کرد.
1-2:سبک رهبری و نگاه ابزاری به انسان
عالم هستی برای تکامل انسان آفریده شده است و انسان باید از استعداد های خود برای نیل به سعادت،بهره مند شود.از این رو انسان را نمیتوان همچون ابزاری در نظام سرمایه داری،فدای افزایش سود آوری کرد.
2-سیره نظری حضرت علی در رهبری
حضرت علی (ع)می فرمایند:شدت عمل را با دسته ای از نرمش مخلوط کن و تا آنجا که رفق و مداراکارساز است،مدارا کن.و در جایی که چاره ای جز شدت عمل نداری ،تصمیم به شدت عمل بگیر.
حضرت در این عبارت برای نحوه ی رهبری انسان،استفاده از دو مقوله نرمش و شدت عمل را توصیه میکند.
بر اساس مبنای انسان شناسی اسلام،اصل در تعامل با چنین موجودی نمیتواند شدت عمل و اعمال خشونت باشد بلکه لازم است اصل نرمش و مدارا بر راهبری و هدایت سازمانی افراد حاکم باشد.
اما از آنجا که انسان با توجه به اختیاری که خدا به او داده است ،میتواند در جهت کسب دنائت رفتار هایی را از خود بروز دهد،در موارد لزوم نباید از شدت عمل،تنبیه و تندی به او غفلت کرد.
2-1:اختلاط یا انفکاک نرمش و شدت عمل
”واخلط الشدة بضغث من اللین“
برداشت نخست: اختلاط نرمش و شدت عمل در سازمان ضروری است و استفاده ی بجا از شدت عمل در کنار نرمش بایسته است.
برداشت دوم:نرمش حداکثری با شدت عمل حداقلی ترکیب میشود و رهبر باید به گونه ای رفتار کند که در عین نرمش زیاد،قدری شدت عمل داشته باشد .در متن نرمش قدری شدت عمل همراه باشد.
بر اساس این برداشت دو نوع شدت عمل وجود دارد :
شدت عمل حداقلی و شدت عمل حداکثری یا محض.
اما واژه ی رفق در ”وارفق ما کان الرفق ارفق“تا حد امکان استفاده از شدت حداکثری و محض را مجاز نمیداند.
طبق برداشت نخست اختلاط نرمش و شدت عمل الزاما به معنای اعمال هر دو برای همه افراد نیست زیرا ممکن است رهبر نیازی به شدت عمل نیابد و یا در تعامل با افراد خاصی ،موقعیت اعمال شدت عمل فراهم نشود.
بلکه رهبر باید در موقعیت مناسب برای شدت عمل آماده باشد.به عبارت دیگر رهبر اقتضایی عمل میکند .
خداوند نیز در قرآن کریم می فرمایند:
رحمت را بر خود واجب کرده است.
از طرف دیگر می فرمایند :
همانا عذاب من شدید است.
2-2:عزم بر شدت عمل یا اقدام به آن
تا آنجا که ممکن است باید نرمش را در پیش گرفت اما آنجا که چاره ای جز شدت عمل نیست باید با شدت عمل رفتار کرد .نرمش اصالت دارد.
همچنین حضرت علی میفرمایند تصمیم بر شدت بگیر .ممکن است پس از تصمیم گیری ،زمینه شدت محو شود،آنگاه ضرورت اعمال شدت عمل نیز،منتفی میشود.
2-3:عنصر اقتضا در رهبری کریمانه
رهبری کریمانه را میتوان اقتضایی دانست زیرا بسته به شرایط و موقعیت ها،سبک رهبری مشخص میشود.
دو نکته در رهبری کریمانه اهمیت دارد :
1-تشخیص موارد شدت عمل از مواقع نرمش (نشان دهنده هنر رهبر)
2-سرعت عمل در رفتار(در صورت نیاز به شدت عمل)
3-مولفه های رهبری کریمانه
رهبری کریمانه دارای دو مولفه ی اصلی است که یکی نسبت به دیگری اصل و حداکثری و دیگری فرع و معمولا حداقلی است.
3-1:نرمش و رفق
رفق به معنای مدارا و ملایمت است و رفیق را نیز به ملاحظه ی مدارا و ملایمت رفیق گویند.
در مقابل رفق،واژه ی عنف قرار دارد. عنف به معنای ضد خشونت و شدت است.
واژه ی لین نیز در معنای ضد خشونت و سرسختی به کار رفته است.
امام خمینی (ره)معتقد است نرمش و رفق در کارها موجب تصرف در قلوب میشود و افراد را به اطاعت جانانه فرا میخواند.
3-1-1:آثار و پیامد های نرمش و رفق
دستیابی به خواسته ها،فائق آمدن بر مشکلات و تسهیل روابط اجتماعی
حضرت علی (ع)در این باره می فرمایند:
کسی که نسبت به زیردستانش نرمش نداشته باشد،به خواسته اش نمیرسد.
موفق ترین افراد در رسیدن به خواسته هایشان ،خردمندان مداراکننده می باشند.
نرمش و رفق سختی ها و دشواری ها را آسان کرده و چاره های سخت را ساده میکند.
اگر میخواهی گرامی باشی،نرم باش و اگر میخواهی خوار شوی ،خشن باش.
مدارا و ملایمت به آشتی می انجامد.
البته مدارا در مسائل شخصی و سازمانی ای که در تقابل با حقوق دیگران نیستند توصیه شده است
3-2:شدت عمل
نرمش هیچگاه به صورت مطلق توصیه نمی شود.در مواردی به صلاح انسان یا مجموعه ی انسانی است که با تندی و شدت با او رفتار شود .
بر اساس حدیث حضرت علی یکی از مواردی که اعمال خشونت در ان مصداق پیدا میکند،دست اندازی به بیت المال است.
به طور کلی عصیان زیردستان از فرامین مدیر،نشانه ظلم است و لازم است با شدت عمل با انها رفتار شود.
سرپیچی از دستور مدیر و تکرار آن موقعیت شدت عمل را فراهم می سازد.