پاورپوینت فلسفه ی اسلامی درس چهارم (pptx) 17 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 17 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
فلسفه ی اسلامی درس چهارم
کدام تصویر از جهان؟
دموکریتوس، فیلسوف یونان باستان، معتقد بود که مادۀ اولیه تشکیل دهندۀ جهان، اتمها و ذر ّات ریز تجزیه ناپذیر و غیر قابل تقسیمی هستند که در فضای غیرمتناهی پراکنده بوده و به شکلی سرگردان حرکت میکرده اند. برخورد اتفاقی این ذرات سرگردان سبب پیدایش عناصر و اشیاء فعلی در جهان شده است.
اتفاق از کلماتی است که در گفتوگوهای روزمرۀ همۀ اقوام و ملل کاربرد دارد.
مردم برخی امور را اتفاقی و تصادفی میشمارند و برخی دیگر را نه.
برخی از فیلسوفان نیز گاهی از واژە اتفاق استفاده کرده اند مثلا
شکل دیگری از اتفاق که در دورههای اخیر مطرح شده، در گفته های برخی دانشمندان زیست شناس، از جمله داروین آمده است... از ابتدای پیدایش موجود زنده بر روی زمین، 5/3 میلیارد سال میگذرد. طی این سالها جانداران بیشماری پدید آمدهاند اما بیشترآنها، به علت ناسازگاری اندامها و اعضای بدنشان با محیط زندگی، از بین رفتهاند. فقط آن دسته از جانداران که تغییرات اندامشان اتفاقا سازگار با محیط بوده است؛ به حیات خود ادامه داده و رشد کرده اند و اگر در این میان تکاملی رخ داده، اتفاقی بوده است.
امروزه، برخی از دانشمندان میگویند که جهان کنونی ما، یعنی این میلیاردها کهکشان، با یک انفجار بزرگ ـ بیگ بنگ ـ آغاز شده و به تدریج گسترش یافته است. بیان آنان دربارۀ این انفجار به گونهای است که مفهوم اتفاق را به خاطر میآورد. ازاین رو، جای این پرسش هست که آیا چیزی بوده که به طور اتفاقی منفجر شده است یا شرایطش به گونهای بوده که پذیرای چنین انفجاری شود؟
اصطلاح دیگری که برخی از مردم آن را به کار میبرند، اصطلاح شانس است. برخی شانس را عامل موفقیت یا عدم موفقیت میدانند و معتقدند که شانس برخی از افراد بیشتر و شانس بعضی دیگر کمتر است.
یکی از اقدامات مؤثر و مهم فیلسوفان، دقت در مفاهیم عامیانه و نقد و تصحیح یا تعمیق آنها بوده است
ابن سینا که خود این دقت را دارد و آن را از وظایف فیلسوفان می شمارد، در مهم ترین کتاب فلسفی خود، یعنی الهیات شفا،هم دربارۀ اتفاق و هم دربارۀ شانس سخن گفته و تلاش کرده است
نظر مردم را در مورد این مفاهیم تصحیح نماید
از همین رو، لازم است که ما نیز در ادامۀ بحث علیت نظری به این مفاهیم بیاندازیم و جنبه فلسفی انها را روشن کنیم؛ به خصوص که امروزه مفهوم اتفاق نه تنها نزد عامۀ مردم بلکه در علوم نیز کاربرد پیدا کرده است.
لوازم علیت در جهان
پذیرش اصل علیت
زمینه ساز نگاهی ویژه به جهان و اشیاء پیرامونی است.
با قبول این حقیقت که هر حادثه علتی دارد، به ارتباط اجزای جهان با یکدیگر و پیوستگی شان پی میبریم و با مواجهۀ با هر پدیدهای در پی کشف منشأ و عامل پیدایش آن برمیآییم.
اصل وجوببخشی علت به معلول
جهان را تابع رابط های ضروری و حتمی نشان میدهد؛ به گونه ای که اگر علت با تمام حقیقت خود تحقق یافت، یقین پیدا میکنیم که تحقق معلول نیز ضروری و حتمی میشود و وجوب وجود پیدا میکند.
باغبان بر همین اساس بذر میکارد و آن را آبیاری میکند و راننده با همین مبنا خودرویش را روشن و به جلو هدایت میکند
سنخیت میان علت و معلول اصل
نظم خاصی در جهان برقرار میکند
و به ما میفهماند که هر چیزی نمیتواند منشأ هر چیزی شود و هر چیزی از هر چیزی پدید نمیآید.
علت های خاص معلولهای خاص دارند و هر معلولی نیز از علت خاص خود سرچشمه میگیرد.
اصل لازمه و نتیجۀ اصل
-اصل علیت ارتباط و پیوستگی
-اصل وجوب بخشی علت به معلول تخلّف ناپذیری و حتمیّت در نظام هستی
-اصل سنخیت میان علت و معلول نظم و قانونمندی میان پدیده ها
معانی اتفاق
معنای اوّل اتفاق
این است که میان علت و معلول آن رابطۀ حتمیت وجود ندارد.
چه بسا یک علت موجود شود امّا معلول آن پدید نیاید؛
مثلاً همۀ عوامل پیدایش باران موجود باشند، امّا باران نبارد و
چه بسا یک معلول بدون وجود علت پیدا شود، مثلاً بدون وجود ابر و مانند آن، خودبه خود باران ببارد