پاورپوینت نقش زنان درحکومت قاجار (pptx) 84 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 84 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
نقش زنان درحکومت قاجار
زنان تعزیه خوان
جامعه ایران در عصر قاجار وارد مرحله جدیدی از تغییر و تحول ساختار سیاسی اجتماعی گردید که با دوران قبل از آن تفاوت چشمگیری داشت. از جمله در زمینه حضور زنان در عرصه اجتماع و سیاست و فرهنگ این تحول قابل ذکر است .تاکنون نظر بیشتر محققان بر منزوی بودن زنان عصر قاجار از فعالیت های گوناگون جامعه قرار داشته است. اما تحقیقات جدید نشان داده که زنان در مسائل سیاسی اجتماعی این عصر حضوری فعال داشته اند....
جهان مردانه، در خلال هزاره های دراز عمر، فرصت های کمی به زنان داده است تا از قالب های سنتی تعیین شده و شکل پذیرفته، بیرون آیند و به کارهای دیگری پردازند که به نحوی از آن ها منع شده بودند. جامعه ایران در عصر قاجار جامعه ای مردانه و مردسالار بوده و زنان تلاش کردند تا در این جامعه تغییراتی به وجود آورند.
مقد مه
در طول این دوره زنان تا حدودی در فعالیت های اجتماعی مشارکت داشته اند. تجربیات سیاسی که زنان در جنبش های سیاسی این دوره از قبیل تنباکو و انقلاب مشروطه به دست آوردند، سبب شد که در مقایسه با گذشته در دیگر حوزه های اجتماعی نیز مشارکت کنند. زنان ایرانی تا پیش از مشروطیت در وضعیتی سنتی به سر می بردند و در جامعه جایگاه مناسبی نداشتند، اما از این زمان به بعد حرکت هایی را در راستای کسب حقوق قانونی خود و بدست آوردن جایگاهی متناسب آغاز کردند. یکی از حرکت های اجتماعی زنان در این برهه از تاریخ تأسیس مدارس جدید دخترانه بود، نظر به اهمیت و نقش ارزنده مدارس جدید در تعلیم و تربیت زنان در تاریخ معاصر ایران، لذا در این پژوهش نقش زنان در تأسیس مدارس جدید و آموزش دختران عصر قاجار نیزمورد بررسی قرار گرفته است.
وضعیت عمومی سواد زنان در عصر قاجار
به طور کلی زنان عصر قاجار در ظلمت جهل نگهداری می شدند. مردان بر این عقیده بودند که «زن قابل تمجید» آن زنی است که چیزی نداند و چیزی نفهمد تا سخنی نگوید و دارای خط و سواد نباشد. در سده نوزدهم به خاطر بی سوادی فراگیر در ایران تخمین زده می شود که تنها سه نفر از هر هزاران زن در ایران با سواد بودند. البته باید یادآور شد که چون طبقات محروم استطاعت پرداخت حق الزحمه معلمان سرخانه را نداشتند این معلمان بیشتر در خدمت زنان و دختران درباربودندتاج السلطنه دختر ناصرالدین شاه با ذکر عقاید خود در مورد علم، وضعیت عمومی زنان را از لحاظ کسب علم و دانش در این دوره چنین توصیف کرده است: «قدرت، ثروت، افکار عالیه، اخلاق حمیده، ترقیات گوناگون، همه این ها از نتایج علم است و ما به این نسبت می توانیم ترقی را مترادف علم فرض کنیم، اما افسوس و باز هزار افسوس که در آن تاریخ، باب علم به روی نسوان از هر جهت بسته و ابدا راهنما و معلمی برای خود موجود نمی دیدند.»
و نیز در جای دیگر چنین بیان نموده است: «قانون خلقت ما را از درک معانی بسی چیزها محروم نموده است. ما هم به این محرومیت اضطراری یک محرومیت اجباری علاوه نموده ایم. چیزی را که می توانیم بفهمیم، نمی فهمیم، آن مقدار راحت و سعادتی را که ممکن است مالک بشویم، از دست می دهیم. برای چه؟ برای نداشتن راهنمایی که آن را علم نام نهاده اند.» این جملات شاهزاده خانم قاجاری جایگاه عمومی زنان را در این دوره تا حدودی روشن می سازد.
تاج السلطنه
تعلیم و تربیت دختران پیش از مدارس جدید
تعلیم و تربیت رسمی دختران در عصر قاجار (قبل از مشروطه) عموماً در مکتب خانه ها، تدریس خصوصی در منازل و حوزه های دینی انجام می گرفت. در مکتب خانه ها دختران تا سن هفت سالگی و به صورت مختلط در کنار پسران به آموختن می پرداختند. مواد درسی نیز عموماً آموزش های صرف و نحو، مسائل دینی، عربی و دیوان حافظ، گلستان سعدی، مثنوی مولوی و مانند اینها را شامل می شد. محتوای آموزشی آنها در طول چند قرن دگرگون نشده بود.
تا پیش از انقلاب مشروطه، فقط محدودی از زنان می توانستند درس بخوانند. اشراف و اعیان که معلم سرخانه برای پسران خود می آوردند، گاه دختران خود را هم اجازه می دادند که نزد معلم درس بخوانند و عده کمی در طبقه متوسط جامعه دختران خود را به مکتب خانه می فرستادند.
فراگیری دروس حوزوی در حوزه های علمیه بعد از مکتب خانه ها بود. کسانی که مرحله مکتب خانه را با موفقیت به پایان می رساندند، می توانستند به آن راه یابند و ظاهراً برای دختران عمومیت نداشت. تنها دخترانی که به لحاظ مالی امکان استخدام معلم سرخانه داشتند یا دخترانی که یکی از بستگان نزدیک آن ها تحصیلات حوزوی داشتند، می توانستند مدارج بالای علمی را طی کنند، علاوه بر این ها آموزش های دیگری هم به دختران داده می شد که صورت رسمی نداشت. این آموزش ها عبارت بودند از: تعلیم خانگی و مجالس روضه. تعلیمات دختران در خانه عبارت بودند از: آموختن آداب معاشرت. برای مثال اگر زنی جلوی خانم های مسن می خندید، می گفتند زنی بی تربیت و جاهل است. زنی را با تربیت می دانستند که پیش پای بزرگ ترها تمام قد بلند شود. با تعظیم سلام کند، تا از او سوالی نکرده اند حرفی نزند... و فراگیری هنرهایی مثل گلدوزی و گلسازی و بافندگی، نخ ریسی و مانند اینها برای زن ایرانی بیشتر از سواد اهمیت داشت.
تأسیس مدارس جدید و آموزش دختران
اولین مدارس آموزش جدید در ایران توسط میسیونرهای مذهبی اروپایی و آمریکایی تأسیس شد. این گروه به همراه هیأت های اعزامی از کشورهای اروپایی به ایران می آمدند. عمدتاً اهداف تبلیغی و تبشیری را در پوشش علم آموزی دنبال می کردند. در دوره سلطنت محمدشاه برای اولین بار شاهد تأسیس مدارسی به سبک جدید توسط آنها هستیم.کشیش پرکینز آمریکایی، در شهر ارومیه در اوایل سال ۱۲۵۴ ه. ق به تأسیس اولین مدرسه میسیونری دست زد. این مدرسه دارای چهار کلاس دخترانه و پسرانه بود و در آن در کنار تدریس مواد درسی علوم جدید، آهنگری و قالی بافی نیز به کودکان آموخته می شد. در آن مدارس تحصیل رایگان بود و هدف این بود که خانواده ها ترغیب شوند و دختران خود را برای تحصیل به این مدارس بفرستند. لازم به ذکر است مدارسی که توسط میسیونرهای مذهبی در ایران تأسیس شد، اغلب در مناطقی بود که اقلیت ها به مراتب بیشتر امکان تحصیل در این مدارس را می یافتند و مسلمانان به خاطر مسیحی بودن بنیان گذاران این مدارس و مسائل مذهبی موجود در زمینه مراوده با آن ها هرگز به چنین مدارسی نمی رفتند.