پاورپوینت شيوه پارتي در معماری و عمران (pptx) 38 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 38 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
شيوه پارتي در معماری و عمران
شيوه پارتي
پس از حمله اسكندر، يوناني‌ها تلاش داشتند كه به گونه‌اي سليقه وفرهنگ خود را به ايرانيان تحميل كنند، اسكندر براي رسيدن به اين هدف، مخصوصاً در ايران فرمان داد تا ده هزار تن از سربازان و سرداران او با زنان ايراني ازدواج كنند و خود نيز از ميان شاهزادگان و نجيب‌زادگان ايراني دو دختر را به همسري برگزيد. همچنين او سي‌هزار تن از كودكان ايراني را در ميان سپاه خود قسمت كرد تا زيردست مقدونيان و يونانيان پرورده شوند و فنون جنگي و زبان يوناني را از آنان فراگيرند. با اين همه برخلاف اقوامي كه در چنين شرايطي فرهنگ حاكم را مي‌پذبرفته‌اند، ايرانيان تن به اين عمل ندادند.
بايد گفت معماري پيشرفته‌ترين هنر يوناني است و به خاطر ظرافت و نظم و تزئينات ويژه آن، در طول تاريخ معماري اروپا در چندين دوره از آن تقليد شده است، البته اين خصوصيات خدمتي به تنوع نمي‌كرده و سرانجام، معماري از قاعده‌هاي به دست آمده پا فراتر نمي‌گذاشته و از همين رو تكرار در طرح و شكل ساختمانهاي يوناني فراوان است. براي نمونه در زمان ساسانيان دو ساختمان را نمي‌توان يافت كه در طرح كاملاً همانند به هم باشند، هر كدام ويژگي خود را دارند و اين از ويژگي‌هاي معماري ايران و در اينجا شيوه پارتي است.
در اين ساختمانها از اصل « جفت» و « پد جفت» يا به گفته ديگر، « قرينگي» و «ناقرينگي» بهره‌گيري شده است. به نظر مي‌رسد در ساختمانهايي كه براي نيايش ساخته شده‌اند، مانند مهرابه‌ها (كه نيايشگاه آئين مهري بود) و كاخهاي پذيرايي كه مي‌بايست در آنها ديد انسان به يك نقطه معطوف و متوجه بشود از جفت يا قرينگي بهره‌بري، ولي برعكس در ساختمانهايي كه با كاركرد مسكوني مانند خانه و كاخ‌ها كه بايد تنوع ايجاد كرده، از پد جفت يا همان ناقرينگي بهره‌برده‌اند و اين كار را سازندگان ايراني به بهترين نحو انجام داده‌اند. اين ويژگي را در كاخ سروستان مي‌توان يافت. (شكل كاخ سروستان)
تزئينات معماري پارتيان
در معماري پارتي تزئيناتي مانند نقاشي و گچري وسيعاً به كار گرفته مي‌شده است. گچبريهاي كوه خواجه و نقاشيهاي ديواري با رنگهاي مختلف و گوناگون حكايت از تزئين بخش داخلي ساختمانها دارد و اين نمونه تزئينات گچ‌بري با طرح‌هاي هندسي و گياهي بعداً در دوره ساساني و از آن پس در دوره اسلامي مورد استفاده فراواني قرار گرفت.
اما در تزئينات بيروني بناها بايد سنگ‌كاري و طاق‌نما، نيم‌ستونها و ماسكها و يا صورتك‌هايي نام برد كه در كاخ هترا در الحضر به زيباترين شكل ممكن به كار گرفته شده است. در اين دوره به جاي اينكه همانند دوره هخامنشي از نقوش برجسته به وفور استفاده نمايند از ماسك و صورتك در نماي بناها استفاده شده است. زيرا هم وقت كمتري مي‌گرفته و هم از نظر اقتصادي به صرفه بوده است. شايد گستردگي امپراتوري و عدم ثبات كامل سياسي و اجتماعي و نيز ركودي كه در هنرها پيش آمده بود موجبي براي عدم پيشرفت نسبت به معماري دوره پيشين، هخامنشيان شده است.
در معماري خانه‌ها و كاخهاي ايران تنوع بسيار ديده مي‌شود. تا مرحله‌اي كه معماران از لحاظ منطق ساخت به جايي مي‌رسند كه يك طرح و يا يك شكل بنيادي پابرجا مي‌شود و همه ساختمانها در دوره‌اي همانند هم مي‌شوند، به گونه‌اي كه در اندازه اتاقها، شكل آنها و برخي ديگر از عناصر، گونه‌اي يكسان ديده مي‌شود، اگرچه شايد در جزئيات تفاوتهايي داشته باشند. اين حالت را اصطلاحاً كلاسيك مي‌گويند.
نيارش در شيوه پارتي
شايد بتوان يكي از دلايل كنار گذاشتن شيوه معماري يوناني در ايران را در نوع ساختمايه آن دانست. چون در يونان و روم معادن سنگ ساختماني خوب و بدون رگه يافت مي‌شد تا جايي كه ستونهايي را به طول 20 متر (با قطري حدود 2 متر) بدون رگه در ساختمانهاي بعلبك لبنان ساخته‌اند. البته در سكوي كنار پله‌هاي ورودي تخت جمشيد نيز سنگهاي بزرگي با ابعاد در حدود 6× 4× 2 متر ديده مي‌شوند، و در ايران نيز معادن بزرگ سنگ نيز يافت مي‌شود.
براي نمونه در محلي به نام فخرآباد در نزديكي يزد، معدن بزرگ سنگي موجود است كه حتي سنگها به صورت لايه لايه بوده و مشكل بريدن را نيز ندارند، اما به دليل ناهماهنگي با اقليم، ساختمانها را از سنگ نمي‌ساختند و بيشتر خشت كار مي‌كردند. حتي آغل‌ها را نيز از خشت مي‌ساختند.
به طور كلي كاربرد سنگ با اقليم ايران هماهنگي نداشته و اين خود يكي از دلايل به كار نگرفتن آن در بيشتر جاها مي‌باشد.
در مورد پرهيز نكردن از شكوه و بلنداي زياد، مي‌بينيم كه براي نمونه، اتاق خشايارشاه در تخت جمشيد اندازه‌اي حدود 5 × 5× 3 متر دارد ولي در بناهاي ساساني همين اندازه در بلندا ديده شده است. شايد دليل آن استفاده از تاق‌ها و گنبدها باشد، كه در برخي جاها بلندا را بسيار نشان مي‌داده است.