پاورپوینت زبان و ادبیات فارسی (3) پایه سوم دبیرستان رشته ریاضی و تجربی دبیرستان (pptx) 21 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 21 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

بسم الله الرحمن الرحیم زبان فارسی درس 12 «نظام معنایی زبان» زبان شناسی یکی از سطوح مطالعه ی زبان، «معنا شناسی» است. «معناشناسی» کوششی است برای پی بردن به این نکته که اهل زبان چگونه منظور هم دیگر را می فهمند. چرا برخی از واژه ها را «مستعمل» و برخی را «مهمل» می دانند و چرا بعضی از جمله ها را با معنا می دانند و میپذیرند و بعضی دیگر را بی معنا می پندارند و رد می کنند؛ در صورتی که ممکن است تعدادی از آن هارا اصلا نشنیده باشند. زبان شناسی مثلا : 1- دیروز، حسن می آمد. 2- دیروز، لباس می آمد. از دو جمله ی بالا ، دومی را بی معنی و نامستعمل می دانیم، زیرا در نظام معنایی زبان فارسی بین«آمدن» به عنوان لفظ و یک واقعیّت عینی خاص در جهان خارج ، رابطه ی آشنایی برقرار است. جمله دوم با اندکی تغییر معنادار می شود؛ مثلا«دیروز، لباس به شما می آمد» این جمله، اکنون جمله ی آشنای معناداری است و معنای آن به رابطه ی هم نشینی «فعل با متمم» مربوط می شود. زبان شناسی برخی از عنصر های زبان دارای یک معنای مستقیم و یک معنای غیر مستقیم است: «معنای مستقیم» : همان معنای روشن و مشخّص هر عنصر زبانی است. «معنای غیرمستقیم» : از هم نشینی عنصر با عناصر دیگر استنباط می شود. مثال: «ماه، طولانی بود».، «ماه روشن بود». ما به وسیله ی دو واژه ی «طولانی و روشن» از طریق رابطه ی هم نشینی ، معنای « ماه» را تشخیص می دهیم. درحقیقت به کمک آن دو ، می فهمیم که منظور از ماهِ اول ، یکی از دوازده ماه سال و منظور از دومین ماه ، ماه آسمانی است. زبان شناسی نکته 1) معمولا کلمات به تنهایی حامل معنا یا پیامی کاملا روشن نیستند و باید در جمله بیایند تا معنا به طور کامل برسانند. بعضی کلمات به تنهایی نمی توانند خود را بشناسانند و لازم است در زنجیره سخن قرار بگیرند. مثلا برای تشخیص معنای واژه «سیر» باید از دو روش زیر استفاده کرد: 1- قرار دادن آن در جمله های مختلف. 2- توجه به رابطه های ترادف،تضاد ،تضمن و تناسب و ... الف)سیر را هنگام پاییز می کارند.(تناسب بین سیر و کاشتن) ب)چنگیز از ریختن خون بی گناهان سیر نشد.( تضمن بین سیرو خون ریختن) ج) سیر را غم گرسنه نیست.(تضاد بین سیرو گرسنه) د)سیر را مساوی 75 گرم می دانند.(ترادف بین سیر و 75 گرم) زبان شناسی نکته2) یافتن معنا در پاره ای موارد مثل ضرب المثل ها و کنایه ها به این سادگی نیست؛ مثلا، «کله اش بوی قرمه سبزی می داد»به هیچ وجه از مجموع معانی واژه های ذکر شده، معنای دو جمله را نمی توانیم درک کنیم و اگر کسی از قبل این جملات را نشنیده باشد قادر به درک مفهوم آن نخواهد بود. این مشکل در ترجمه موضوعی اززبانی به زبان دیگر پیش می آید؛ زیرا چنین جمله هایی را در همه ی زبان ها می توان یافت. زبان شناسی معنای واژه ها و نیز خودِ واژه ها ابدی نیستند. ممکن است در گذر زمان برای واژه ، یکی از چهار وضعیت زیر پیش آید: 1)به علل سیاسی ،فرهنگی، مذهبی یا اجتماعی، کاملا حذف شود. این حذف احتمالا دائمی است: برگستوان-سوفار-دستار-خوازه-آسفنداک(رنگین کمان)-خوالیگر(آشپز) 2)معنای پیشین خود را ازدست داده و معنای جدید پیدا می کند: کثیف-دستور-سوگندو... 3)با همان معنای قدیم یه حیات خود ادامه دهد:گریه- شادی-چشم -دیوار و... 4)هم معنای قدیم را حفظ کرده اند و هم معنای جدید گرفته اند: سپر-یخچال-رکاب زبان شناسی به مرور زمان برای بیان مفاهیم مرتبط با اختراعات و پدیده های جدید، واژه هایی ساخته می شوند که در گذشته وجود نداشتند. این تغییرات منطبق با دگرگونی های فرهنگی و سیاسی جدید است. واژه های جدید از 3 روش ساخته می شوند: ترکیب در این روش، دو یا چند واژه ی موجود در کنار هم قرار می گیرند و واژه های جدیدی می سازند که ممکن است معنای واژه حاصل با معنای تک تک واژه ها متفائت باشد(=واژه های مرکّب) مثال : کتاب + خانه کتابخانه