پاورپوینت مروری بر دانش های زبانی و ادبی دورهء اول متوسطه (pptx) 48 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 48 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
«مروری بر دانش های زبانی و ادبی دورهء اول متوسطه»
منادا( یکی از انواع شبه جمله یا « شبیه جمله » )
حرف ندا و منادا : به کلمه ای که مورد ندا قرار می گیرد ، منادا می گویند
مانند : ای نام تو، بهترین سر آغاز( ای : حرف ندا / نام تو: منادا
نکته ها :
1- حروف ندا یا نشانه های ندا عبارت اند از : ای ، یا ، ایا ، ایّها
مانند : یا رب ، ایا منجی بشریت ، ایها الساقی
2- نشانهٔ ندای « ا » بعد از منادا می آید؛
مانند : حافظـــا : حافظ : منادا / ا : حرف یا نشانهٔ ندا
3- گاهی نشانهٔ ندا از جمله حذف می شود ؛
مانند : ای صاحب سخاوت ، رود روان کارون (( ای رود روان کارون ))
4- گاهی منادا حذف می شود و نشانهٔ ندا به تنهایی در جمله می آید0
مانند : ای همه هستی ز تو پیدا شده ( ای ( کسی که ) همه هستی ز تو پیدا شده )
در این صورت ، منادا ، « کسی که » محذوف است 0
5- نمی توان برای ندا و منادا ، نهاد و گزاره تعیین کرد 0
نکتهٔ مهم در شمارش تعداد جمله
شبه جمله ها {ندا و منادا و اصوات « جمع صوت » }یک جمله به حساب
می آیند
نکته هایی در خور توجه برای شناخت برخی اصوات
به عنوان شبه جمله :
1- گروهی از واژه ها برای بیان عواطف و احساسات اظهار می شوند؛ مانند :
آه ، آخ ، وای ، آی ، به به ، افسوس ، خوشا ، سلام ، درد ، دریغ ، هان ، زنهار ، آفرین
2- گروهی از واژه ها برای راندن و خواندن حیوانات به کار می روند ؛ مانند:
کیش ، پیشت ، چِخ
3- بعضی از واژه ها از قبیل افسوس ، درود ، سلام و حیف ، از نظر لغوی معنا دارند ؛
اگر تنها به کار روند ، مفهوم یک جمله کامل را می رسانند ، یعنی معنایی مانند جمله دارند
در این صورت به آن ها ، صوت ( شبه جمله ) می گویند ؛ مانند : حیف که قدر زمان را نمی دانیم
این واژه ها ( اصوات ) در بعضی موارد ، کاربرد « اسم » دارند ؛ یعنی شبه جمله نیستند؛
مانند :
حیف باشد که تو در خوابی و نرگس بیدار ( حیف در جمله اسم بوده و نقش مسند دارد )
در گفتنِ سلام بر همه سبقت می گرفت ( سلام اسم می باشد و نقش مضاف الیه دارد )
4- اصوات هم ، دارای دو جزء نهاد و گزاره نیستند0
جمله ونکات مربوط به آن
جمله از دو قسمت تشکیل می شود :
الف ـ نهاد : کلمه با گروهی از کلمه هاست که دربارهٔ آن خبر می دهیم ؛ یعنی ـ
« صاحب خبر » است 0
ب – گزاره : خبری است که دربارهٔ نهاد داده می شود0
مثال : مؤمن برای رهایی از گناه و نافرمانی،بیش تر از گنجشک در قفس ، تلاش می کند
نهاد گــــــــــــزاره
نکته ها
1ـ گاهی نهاد ، بیش از یک کلمه است که اصطلاحاً به آن ، گروه نهادی می گویند مانند :
خدمات ذوقی و هنری ، نشان دهندهٔ احساسات پاک وخالصانه ٔ ایرانیان است 0
گروه نهادی گـــــزاره
2ـ گاهی برای دو یا سه جمله ، یک نهاد می آید یعنی نهاد در جملهٔ اوّل می آید و برای جملهٔ دوم و سوم حذف می شود0
علی به مدرسه آمد و کتاب هایش را برداشت و به سرعت برگشت0
نهاد گزاره گزاره گزاره
3ـ برای پیدا کردن نهاد ، به اوّل فعل ، چه چیزی ؟ یا چه کسی ؟ اضافه می کنیم و نهاد را
به دست می آوریم؛ مانند :
انقلاب اسلامی ، پرتو امیدی را در دل مردم تاباند0 ( چه چیزی تاباند ؟ انقلاب اسلامی:نهاد
علی درس می خوانند 0 ( چه کسی می خواند ؟ علی )
4ـ گزاره از اجزایی تشکیل می شود که فعل جزءِ اصلی آن است ؛ مانند :
تنهایی بهتر از هم نشین بد است 0
نهاد فعل
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گزاره
*** فعل که مهم ترین جزءِ جمله است در نثرهای عادی در پایان جمله می آید ، امّا
در شعرها یا نثرهای تاریخی ، جای مشخّصی ندارد ، مانند :
مانند چو عضوی به درد آورد روزگار
فعل نهاد
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گزاره
مادر حسنک زنی بود سخت جگرآور
نهاد فعل
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گـــــزاره