پاورپوینت کاربرد گچ در باغات پسته (pptx) 19 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 19 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
کاربرد گچ در باغات پسته
1-
مقدمه:
پسته يکي از مهمترين محصولات کشاورزي کشور است که از جنبه هاي مختلف اقتصادي ؛ اجتماع، زيست محيطي و............اهميت فوق العاده اي دارد،ارزش توليد اين محصول گرانبها و بي نظير حدود 10درصد از در آمد هاي غير نفتي کشور مي باشد. حدود 152000 خانوار شهري و روستايي کشور که جمعيتي بالغ بر يک ميليون نفر را شامل ميگردند؛در حرفه هاي مربوط به به توليد اين محصول بکار اشتغال دارند.پسته به عنوان آخرين محصول کشاورزي قابل کشت در بيشترمناطق پسته خيز ايران ؛ نقش اولين کالاي کشاورزي صادراتي ايفا مي نمايد.مشکلات مربوط به شوري و کم آبي حاشيه کوير از يک سو و خشک ساليهاي اخير توام با مسائل عديده از سوي ديگر باعث شده است تا اين محصول تنها با تکيه بر تحقيقات و فناوري پيشرفته قادر به ادامه حيات باشد و از اين رو بازده تحقيقات بر روي پسته قابل توجه مي باشد.آخرين محصول قابل کشت بدين مفهوم است که اگرباغات پسته از بين برود هيچ محصول ديگري قابل کشت نيست و مرحله بعدي در مناطق پسته خيز کشور پيشرفت کوير و بيابان زايي خواهد بود که منتج به مهاجرت افراد و بيکاري خواهد شد.بنابر اين تلاش در جهت حفظ اين محصول که تنها با تکيه بر تحقيقات امکانپذير است ؛نه تنها منافع اقتصادي حاصل از کشت آن را بدنبال دارد بلکه مزاياي ناشي از کوير زدايي را نيز به همراه دارد، لذا مطالعاتي که در راستاي حفظ اين
محصول
صورت مي گيرد شامل روشهاي افزايش بازده آبياري؛ يافتن گونه هاي مقاوم به شوري و خشکي ، يافتن گزينه هاي تامين آب و ......مي تواند از بازده اقتصادي بسيار بالايي برخوردار باشد.
آب و خاك از عوامل اصلي توليد در كشاورزي محسوب مي شوند. هر گونه تغييري در كميت و كيفيت اين عوامل، كميت و كيفيت محصولات كشاورزي را تحت تأثير قرار مي دهد. برداشت بي رويه از سفره هاي آب زيرزميني موجب پايين رفتن اين سفره ها و كاهش كيفيت آبهاي كشاورزي گرديده است. شور شدن آبهاي زيرزميني موجب شور و قليا شدن خاك زمين هاي كشاورزي شده است. كيفيت خاك باغها روز بروز تخريب و بدتر شده است. استفاده از ماشين آلات موجب متراكم شدن خاك و كاهش نفوذ پذيري آن نسبت به ريشه و آب شده است. جهت بهبود كيفيت خاك و افزايش محصول، اين باغها نياز به اصلاح دارند. مواد و روشهاي مختلفي براي اصلاح خاكهاي شور وسديمي و رسي پيشنهاد شده است. يكي از مواد اصلاحي كه ارزان بوده و در اكثر مناطق خشك معادن آن فراوان و در دسترس است، گچ مي باشد. علاوه بر خرابي كيفيت منابع آب املاح مضري از قبيل عنصر بور نيز درخيلي از مناطق پسته كاري در حد مسموميت ديده مي شود
. براي كاهش اثر اين املاح استفاده ازگچ توصيه شده است. براي اولين بار بنيامين فرانكلين در اواخر قرن هفدهم براي استفاده از گچ آزمايشهاي علمي متعددي انجام داد. وي با استفاده از گچ بر روي مراتع واقع درزمين هاي تپه اي و شيب دار مشاهده كرد كه رشد علوفه افزايش يافت و مقدار فرسايش،كاهش يافت. حدود دو قرن بعد دوباره تحقيقات وسيع و دامنه داري در مورد كاربرد و نقش گچ در كشاورزي شروع گرديد. در اين مقاله سعي شده تا نتايج اين تحقيقات به صورت خلاصه و تحت عنوان نقش و كاربرد گچ در باغهاي پسته در اختيار علاقمندان قرار گيرد. اميد است مطالب ارائه شده بتواند در زمينه بهره برداري بهتر از منابع آب و خاك، مورد استفاده قرار گيرد.
کلمات کليدي: گچ، پسته، آب، خاک شور
نقش گچ در باغهاي پسته:
گچ به دو شكل سولفات كلسيم آبدار (
dehydrate)
و سولفات كلسيم بدون آب (
anhydrate)
در طبيعت ديده مي شود. شكل غالب در خاك، سولفات كلسيم آبدار (
CaSO4.2H2O)
است و شكل بدون آب بندرت ديده مي شود. چنانچه مقدار گچ در خاك بيشتر از 2 درصد باشد خود را به صورت ذرات سفيد رنگ نشان مي دهد. گچ يكي از مواد اصلاحي ارزان قيمت مي باشد كه نقش مهمي در بهبود خصوصيات فيزيكوشيميايي خاك ايفا مي نمايد. در اين مقاله سعي شده تا فوايد كاربرد گچ در باغهاي پسته به صورت خلاصه ارائه شود.
-گچ (سولفات كلسيم) داراي دو عنصر غذايي پرمصرف كلسيم و گوگرد است. به دليل حلاليت نسبتاً مناسب گچ، عناصر غذايي كلسيم و گوگرد براحتي در اختيار ريشه گياه قرار مي گيرد. يون كلسيم در تغذيه پسته و كيفيت محصول اهميت بسيار زيادي دارد. استحكام پوسته سخت ميوه، هنگام تشكيل بستگي به فراهمي يون كلسيم دارد. جذب كلسيم توسط ريشه درخت پسته به صورت غيرفعال است، يعني مقدار تعرق تعيين كننده مقدار جذب و موجب حركت يون كلسيم در آوندهاي چوبي به طرف اندام مورد نياز گياه مي شود. ميزان تعرق از سطح برگ شديدتر از سطح ميوه مي باشد، بنابراين در شرايط كمبود كلسيم مقدار كلسيمي كه در اختيار ميوه قرار مي گيرد به مراتب كمتر از مقدار كلسيمي است كه در اختيار برگ قرار مي گيرد. بنابراين ممكن است علائم كمبود كلسيم در برگ، مشاهده نشود در حالي كه ميوه بخصوص پوسته سخت آن بشدت دچار كمبود كلسيم باشد. تأمين به موقع و كافي كلسيم در درختاني كه در آنها استحكام ميوه مهم بوده و يا داراي پوسته استخواني هستند، تأمين به موقع و كافي كلسيم براي توليد محصول اهميت زيادي دارد.
2-2- گچ موجب بهبود و استحكام ساختمان خاك مي شود.
در خاكهاي سديمي ذرات خاك پراكنده هستند و وجود سديم مانع نزديك شدن اين ذرات به يكديگرشده و از تشكيل ساختمان خاك جلوگيري مي كند.كلسيم داراي دو بار مثبت بوده و براحتي جايگزين سديم شده و موجب نزديك شدن ذرات رس و تشكيل ساختمان مي شود. هر چقدر دانه بندي خاك بيشتر باشد، نفوذ هوا و آب و ريشه راحت تر صورت مي گيرد.
3-2- جهت اصلاح خاكهاي سديمي از گچ استفاده مي شود.
خاكهاي سديمي، خاكهايي هستند كه شوري آنها كم، مقدار سديم تبادلي و واكنش خاك (
pH)
بالا است. در سطح اين خاكها لكه هاي قهوه اي و چرب مشاهده مي شود كه حاصل پراكنش ذرات هوموس خاك توسط سديم مي باشند. خاكهايي كه چندين سال با آبهاي شور آبياري شده اند، چنانچه با آب شيرين (جابجايي موتور پمپ) آبياري شوند، نمكهاي محلول از خاك شسته مي شوند و سديم بر روي ذرات خاك باقي مي ماند. اين سديم موجب پراكنش ذرات خاك، كاهش نفوذپذيري خاك، مختل شدن تهويه خاك و افزايش
pH
خاك به بالاتر از 5/8 و در مواردي حتي 10 تا 11 نيز مي گردد. قبل از استفاده از آبهاي با كيفيت مناسب (شيرين) در اين زمين ها (زمين هاي شور و سديمي) بايد اين سديم اضافي از خاك شسته شده واز محدوده فعاليت ريشه خارج گردد. بدين منظور بايستي از مواد اصلاحي داراي كلسيم با حلاليت مناسب، مثل گچ استفاده نمود. حلاليت گچ 5/2 گرم بر ليتر معادل 15 ميلي مولار مي باشد. اصلاح اين خاكها و شستشوي آنها بايد در فصل خواب گياه (زمستان) انجام شود. بسته به مقدار سديم موجود در خاك مقدار گچ مورد نياز نيز فرق مي كند. مقدار گچ مورد نياز از طريق معادله نياز گچي تعيين ميگردد. اين معادله به شرح زير است:
=
GR
كه در اين معادله:
GR -
نياز گچي يا مقدار گچ مورد نياز (گچ ناخالص) بر حسب پوند بر ايكر است
ESPnow
-
درصد سديم تبادلي در خاك مورد نظر
ESPwanted
-
درصد سديم تبادلي مطلوب
CEC -
ظرفيت تبادل كاتيوني خاك بر حسب سانتي مول بر كيلوگرم
Gypsum -
درجه خلوص گچ بر حسب درصد
مقدار گچ بدست آمده براي عمق 15 سانتيمتري خاك است . براي تبديل مقدار گچ بدست آمده بر حسب كيلوگرم بر هكتار عدد بدست آمده در عدد 12/1 ضرب مي شود . پس از محاسبه مقدار گچ مورد نياز، گچ با كيفيت مناسب و غير شور (شوري كمتر از 2 دسي زيمنس بر متر) از معدن به باغ حمل شده و بصورت نواري به پهناي حداقل 5/1 متر از دو طرف درخت پاشيده شده و سپس دو نوبت آب سنگين به باغ داده شود. گچ طبق معادله زير موجب آزاد شدن سديم از سطوح تبادلي مي شود . سديم آزاد شده بصورت سولفات سديم ((
Na2SO4
بوده كه قابل شتشو بوده و براحتي از پروفيل خاك شسته مي شود .
4-2-
در پاره اي از زمين ها پس ازآبياري سطح خاك سله بسته و ترك مي خورد
در بعضي مواقع خاك زير بابلرها نيز در اثر پاشش آب سله مي بندد. سله بستن ضمن اينكه تبخير را افزيش مي دهد، راندمان آبياري را كاهش و در صورت عميق بودن تركها موجب پارگي ريشه هاي نازك نيز مي شود. استفاده از گچ در اين قبيل باغات مانع از تشكيل سله در سطح خاك پس از آبياري مي شود. گچ از پراكندگي ذرات خاك جلوگيري مي كند .
5-2- استفاده از آبهاي آبياري با شوري خيلي كم (شوري كمتر از 5/0 دسي زيمنس بر متر) موجب شسته شدن نمكها و عناصر غذايي از سطح خاك مي گردد
.
شستشوي عناصر غذايي بخصوص كلسيم موجب تخريب ساختمان و
كاهش
نفوذپذيري خاك مي گردد. استفاده از گچ نفوذپذيري اين خاكها را دو تا سه برابر افزايش مي دهد. براي چنين آبهايي بايستي مرتب مقداري گچ را در آب آبياري حل كرده و آب اصلاح شده به باغات داده شود. البته آبهايي با چنين كيفيتي خيلي كم و محدود به يكسري چشمه ها و رودخانه ها مي گردد.
6-2- گچ جهت اصلاح خاكهاي رسي و داراي لايه متراكم استفاده مي شود.
قبل از احداث باغ با اضافه كردن كودهاي حيواني، مالچ و بقاياي گياهي به خاك و شخم زدن عميق سختي اين خاكها تا حدي اصلاح مي گردد ولي چنانچه باغ اصلاح شده باشد امكان استفاده از كود حيواني و بقاياي گياهي و زير و رو كردن خاك وجود ندارد. در چنين شرايطي مي توان با استفاده از گچ به صورت متوالي طي يك دوره سه ساله نفوذپذيري خاك را افزايش داده و خاك را پوك نمود. استفاده بلند مدت از گچ موجب شسته شدن ميليون ها ذره رس ريز شده و لايه سخت و رسي خاك را نفوذپذير و سست تر نمايد. گچ دانه اي براي استفاده در سطح خاك باغات بهتر است. به منظور بهبود كيفيت خاكهاي رسي و داراي لايه متراكم، يكبار استفاده ازگچ جوابگو نمي باشد. گچ بايد حداقل سه سال و هر سال يك نوبت در زمستان به سطح خاك پاشيده شود و سپس يك تا دو نوبت آبياري سنگين انجام شود.
7-2- گچ موجب كاهش
pH
خاكهاي سديمي مي شود.
بالا بودن
pH
خاكهاي سديمي يك مشكل بزرگ براي جذب بعضي از عناصر غذايي از قبيل آهن و روي است. تصعيد ازت از سطح اين خاكها هنگامي كه كودهاي ازته در سطح خاك پاشيده مي شود، يكي ديگر از معضلات،
pH
بالاي خاكهاي سديمي است. استفاده از گچ
pH
اين خاكها را كاهش داده و به حد خنثي (8/7-5/7) مي رساند. اين محدوده
pH
براي رشد و نمو اكثر گياهان زراعي و باغي قابل قبول است.
8-2- شستشوي بر اضافي از خاك راحت تر و با مقدارآب آبياري كمتر امكان پذير است.
مقدار بر در اكثر آبهاي آبياري و خاكهاي شور بالا است و استفاده مداوم از آب آبياري با بر زياد موجب تجمع اين عنصر در حد مسموميت در محدوده فعاليت ريشه مي شود. بنابراين شستشوي اين عنصر بعد از چند سال ضروري است. دادن گچ به خاك در زمستان و سپس شستشوي خاك ميزان آب مورد نياز براي شستشوي گچ را تا حد يك سوم كاهش مي دهد. كاتيون كلسيم بور اضافي داخل گياه را كه مي تواند موجب مسموميت شود ، بي اثر مي كند.
9-2- گچ پايداري مواد آلي در خاك را افزايش مي دهد.
كلسيم حاصل از انحلال گچ موجب اتصال مواد آلي به ذرات رس خاك و تشكيل خاكدانه هاي با استحكام زياد مي شود.چسبيدن مواد آلي به سطوح كلوئيدي پايداري اين مواد را افزايش مي دهد.